Tài liệu Một số biện pháp của hiệu trưởng nhằm “ đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục” trong nhà trường trung học cơ sở .

Tên đề tài: MỘT SỐ BIỆN PHÁP CỦA HIỆU TRƯỞNG NHẰM “ ĐỔI MỚI QUẢN LÝ VÀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC” TRONG NHÀ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ . BỐ CỤC ĐỀ TÀI: A/Phần mở đầu: - Lý do chọn đề tài. - Mục đích nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu - Nhiệm vụ nghiên cứu - Phạm vi nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu B-Phần nội dung: Chương I: Cơ sở lý luận Chương II: Thực trạng ban đầu ChươngIII: Một số biện pháp nhằm đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục Chương IV: Kết quả C-Phần kết luận: 1/ Rút ra bài học kinh nghiệm 2/ Những đề xuất kiến nghị. 1 A/PHẦN MỞ ĐẦU: I/ Lý do chọn đề tài: - Quán triệt nghị quyết đại hội Đảng bộ toàn quốc lần thứ X của Đảng và kết luận 242-TB/TW ngày 15 tháng 4 năm 2009 của bộ chính trị về tiếp tục thực hiện nghị quyết TW2 khoá VIII, phương hướng phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2020. - Căn cứ luật giáo dục năm 2005 và các nghị quyết của quốc hội khoá XII, tiếp tục thực hiện chỉ thị số 06-CT/TW ngày 7 tháng 11 năm 2006 của bộ chính trị về cuộc vận động “học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, chỉ thị số 33/2006/CT-TTg ngày 8 tháng 9 năm 2006 của thủ tướng chính phủ về chống tiêu cực và khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục và các nhiệm vụ đề ra trong giai đoạn 2 của chiến lược phát triển giáo dục 2001-2010; trên cơ sở phát huy những kết quả đã đạt được trong năm 2008-2009 và căn cứ tình hình thực tế phát triển giáo dục và đào tạo. Bộ giáo dục và đào tạo xây dựng năm học 2009-2010 là “ Năm học đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục”. - Chủ trương của Đảng và nhà nước ta muốn phát triển giáo dục gắn với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội. Dự kiến đến năm 2020 nước ta sẽ hoàn thành giai đoạn đầu của quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, rút ngắn thời gian và khoảng cách so với các nước đi trước. Đất nước vừa có những bước phát triển tuần tự vừa có những bước phát triển nhảy vọt chủ yếu bằng những nguồn lực nội sinh với một phương thức phát triển bền vững môi trường tự nhiên và xã hội. Do đó mục tiêu phát triển của hệ thống giáo dục nước ta đến năm 2020 sẽ là : + Phát triển về quy mô và nâng cao chất lượng giáo dục một cách phù hợp phát huy hiệu quả, đáp ứng kịp thời nhu cầu nhân lực trước mắt và lâu dài của sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá. + Nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng nhu cầu học tập của mọi tầng lớp nhân dân phát huy cao độ nội lực, sử dụng có hiệu quả sự hợp tác quốc tế để tiếp tục hoàn chỉnh hệ thống giáo dục quốc dân. + Nâng cao cơ sở vật chất, trang thiết bị và nâng cao chất lượng đội ngũ giảng dạy và quản lý, áp dụng công nghệ thông tin trong giáo dục. 2 + Trên cơ sở lý luận và lý do trên tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài, một số biện pháp chủ yếu của người hiệu trưởng nhằm đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục ở nhà trường THCS. II/ Mục địch nghiên cứu: - Tổng kết kinh nghiệm, đề xuất một số biện pháp nhằm đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục ở nhà trường THCS . III/ Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý dạy học của người hiệu trưởng ở nhà trường THCS An Tiến. IV/ Nhiệm vụ nghiên cứu: 1- Nghiên cứu lý luận và thực trạng đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục ở nhà trường THCS An Tiến. 2- Rút ra được bài học kinh nghiệm và đề ra một số biện pháp hỗ trợ cho đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục. V/ Phạm vi và phương pháp nghiên cứu : 1- Do điều kiện và thời gian có hạn nên đề tài chỉ nghiên cứu một số biện pháp đã thực hiện về đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục ở nhà trường THCS An Tiến. 2- Phương pháp nghiên cứu : a) Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Nghiên cứu chỉ thị nhiệm vụ năm học, nghiên cứu các văn bản, tài liệu về đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục. b) Nghiên cứu thực tiễn: - Quan sát công tác quản lý của người hiệu trưởng trong năm học trước dẫn đến hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của nhà trường như thế nào; các bộ phận của nhà trường. - Điều tra : Qua thăm dò bằng trao đổi trực tiếp hoặc gián tiếp của cán bộ giáo viên nhân viên trong nhà trường, qua phụ huynh, học sinh, qua đoàn kiểm tra đánh giá của cấp trên, kể cả bác bảo vệ nhà trường. - Khảo sát thực tế tổng kết kinh nghiệm B/ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU : 3 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN I/ Khái niệm về quản lý và quản lý giáo dục: 1- Khái niệm về quản lý: - Quản lý là sự trao đổi liên tục có tổ chức, có định hướng của chủ thể ( người quản lý tổ chức quản lý) lên khách thể(đối tượng quản lý) về các mặt chính trị văn hoá xã hội kinh tế …bằng một hệ thống các luật lệ . Các chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp và các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối tượng. Đối tượng quản lý có thể trên quy mô toàn cầu khu vực, quốc gia, ngành, đơn vị, có thể là một con người cụ thể, sự vật cụ thể. - CácMac viết: “Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động chung nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn, thì ít nhiều cũng đều cần đến một sự chỉ đạo để điều hành những hoạt động cá nhân và thực hiện những chức năng chung phát sinh từ sự vận động của toàn thể cơ thể khác với sự vận động của những khí quan độc lập của nó. Một người độc tấu vĩ cầm tự mình điều khiển lấy mình còn một dàn nhạc thì cần phải nhạc trưởng”. Về nội dung thuật ngữ “ quản lý” có nhiều cáh hiểu khác nhau. Trong giáo trình : Khoa học quản lý (tập I, nhà xuất bản KHKT Hà Nội 1999) Ghi rõ : “ Quản lý là các hoạt động được thực hiện nhằm đảm bảo sự hoàn thành công việc qua những nỗ lực của người khác…” - Có tác giả khác cho rằng: Quản lý là sự trao đổi có ý thức hợp quy luật của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đạt tới mục tiêu đề ra: - Quản lý là sự trao đổi có tổ chức, có hướng của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đặt ra trong điều kiện biến động của nhà trường. 2- Khái niệm về quản lý giáo dục: - Quản lý giáo dục (và quản lý trường học nói riêng quản lý trường học ) là quá trình trao đổi có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý giáo dục tới các hoạt động giáo dục trong xã hội nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và 4 nguyên lý giáo dục của Đảng thực hiện được các tính chất của nhà trường Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học - giáo dục thế hệ trẻ và đưa hệ giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất. Hiểu theo nghĩa tổng quát: Quản lý giáo dục là hoạt động điều hành phối hợp các lực lượng giáo dục nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo- giáo dục thế hệ trẻ theo yêu cầu phát triển xã hội. - Nói đến công tác quản lý cần kể đến người quản lý. Người quản lý là nhân vật có trách nhiệm phân bố nhân lực và các nguồn lực khác, chỉ dẫn sự vận hành của một bộ phận hay toàn bộ tổ chức để tổ chức có hiệu quả và đạt đến mục đích. Quản lý nhà trường người hiệu trưởng phải xác định rõ về trách nhiệm: “Quản lý hoạt động của nhà trường về con người, về dạy và học, về chương trình và chất lượng, cụ thể xây dựng kế hoạch năm học, điều hành hoạt động của nhà trường, cử tổ trưởng chuyên môn, tổ hành chính quản trị, phân công, kiểm tra, đề nghị khen thưởng, kỷ luật đảo bảo quyền lợi của giáo viên, nhân viên, tài chính, tài sản của nhà trường theo điều lệ trường trung học phổ thông - Trong tài liệu hướng dẫn nhiệm vụ năm học 2009-2010 của BGD & ĐT nêu rõ: đổi mới giáo dục là: - Xây dựng nghị định chính phủ về phân cấp và phân phối quản lý giáo dục giữa các bộ, ngành và các địa phương, tạo sự phối hợp đồng bộ giữa bộ GD&ĐT với các bộ ngành khác, các địa phương trong quản lý các trường Đại học, Cao đẳng, Trung cấp chuyên nghiệp. - Tăng cường công tác dự báo kế hoạch hoá sự phát triển giáo dục, đưa giáo dục vào quy hoạch tổng thể. Phát triển kinh tế xã hội của cả nước và từng địa phương, có chính sách điều tiết quy mô cơ cấu xã hội khắc phục tình trạng mất cân đối hiện nay, gắn đào tạo với sử dụng. Xây dựng quan hệ chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục với cơ quan quản lý nhân lực và làm việc. Khuyến khích thành lập các tổ chức tư vấn hướng nghiệp cho học sinh, chọn ngành nghề và tìm việc làm sau khi tốt nghiệp. Quy định thống nhất chức năng nhiệm vụ của các cơ quan quản lý giáo dục theo hướng làm tốt chức năng giáo dục nhà nước. Xây dựng hoàn thiện các chính 5 sách cơ chế về giáo dục, kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện chương trình và chất lượng. Đối với giáo dục THCS: Chỉ đạo tích cực đổi mới kiểm tra, đánh giá thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường chuẩn quốc gia. Thực hiện chuẩn hoá cơ sở giáo dục, giáo viên, cán bộ quản lý theo chuẩn do bộ GD&ĐT ban hành và nhiều vấn đề khác nữa. II/ Về chất lượng - Trong giai đoạn cách mạng hiện nay đất nước ta đang tiến hành công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, Đảng và nhà nước ta đề ra tổng kết việc thực hiện mục tiêu chiến lược phát triển giáo dục từ 2001 đến 2010; Phương hướng phát triển giáo dục 2010-2020 tầm nhìn 2030. - Mục tiêu chung là: + Ưu tiên nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, đặc biệt chú trọng nhân lực có trình độ cao, cán bộ quản lý kinh doanh giỏi, công nhân kỹ thuật lành nghề. +Tạo bước chuyển biến cơ bản về chất lượng giáo dục theo hướng tiếp cận tiên tiến thế giới phù hợp với thực tiễn Việt Nam. +Giáo dục phổ thông cấp THCS: Cung cấp cho học sinh kiến thức phổ thông cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để thực hiện phân luồng sau THCS. Tạo điều kiện để học sinh tiếp tục học tập hoặc đi vào cuộc sống lao động. + Trong tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ năm học 2009-2010 của Bộ GD&ĐT về việc triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục trong đó có giải pháp đẩy mạnh triển khai ứng với CNTT trong đổi mới phương pháp dạy và học ở từng cấp học. Và việc triển khai các bước chuẩn bị cho Việt Nam tham gia chương trình đánh giá kết quả học tập của học sinh quốc tế(PISA). III/ Việc thực hiện nhiệm vụ của nhà trường THCS năm học 2009-2010. - Nghiêm túc thực hiện chỉ thị số 4999/CT-BGD&ĐT về nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên và giáo dục chuyên nghiệp năm học 2009-2010 của Bộ GD&ĐT. Bám sát các văn bản chỉ thị của các cấp 6 các ngành trực tiếp của sở GD&ĐT TP Hà Nội. Của Phòng GD&ĐT Mỹ đức. Người hiệu trưởng cùng BGH xậy dựng nhiệm vụ trọng tâm năm học 2009-2010 để triển khai đến cán bộ, giáo viên, nhân viên, phụ huynh học sinh. Năm học với chủ đề “năm học đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục” - Tiếp tục thực hiện 3 cuộc vận động và phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong toàn ngành nhằm nâng cao chất lượng giáo dục , đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách và kỹ năng sống cho học sinh. - Trường học coi như một hệ thống xã hội bao gồm các thành tố: Mục đích giáo dục đào tạo, nội dung giáo dục đào tạo, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, đội ngũ giáo viên và các cán bộ nhân viên, tập thể học sinh và cơ sở vật chất thiết bị dạy học. Các thành tố này qua lại với nhau và tất cả nhằm thực hiện chức năng giáo dục đào tạo. Vậy quản lý trường học là quản lý bên trong trường học và quản lý các mối quan hệ giữa trường học với môi trường xã hội bên ngoài nhà trường thì người hiệu trưởng phải lập kế hoạch năm học ở nhà trường theo chủ đề năm học “năm học đổi mới công tác, quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục”. CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG BAN ĐẦU I/ Tình hình trung của trường THCS An Tiến. 1/ Vị trí địa lý, dân cư kinh tế, xã hội ảnh hưởng đến trường THCS An Tiến: - Trường THCS An Tiến nằm trên đất thôn Hiền Lương là một trong tám thôn tại trung tâm xã. - Toàn xã có: + Số hộ: 1487 + Số nhân khẩu: 6487 - Gần trường phía trước mặt là trường tiểu học, trường mầm non, Uỷ ban Nhân dân xã - Cạnh trường phía bên phải là trạm Y tế xã tiện cho việc sơ cứu ban đầu khi giáo viên, học sinh gặp sự cố về sức khoẻ… 7 - Là một xã nằm ở ven núi phía Tây nam huyện Mỹ Đức cách xa trung Huyện. Là một xã thuần nông có thế núi, thế sông, thế đồng không có thế bãi, kinh tế còn rất kém phát triển. Tuy vậy mấy năm gần đây có sự chuyển biến tích cực về nhận thức của phụ huynh, học sinh đã quan tâm đến việc học tập của con em mình, đi họp phụ huynh đông hơn(50% so với trước 30-40%). Sau khi sát nhập về Hà Nội được sự quan tâm của các cấp chính quyền, nền kinh tế của xã đã ngày một đi lên, trạm y tế xã được xây dựng khang trang hơn, trường mầm non xây dựng mới tốt hơn…Dẫn đến văn hoá xã hội cũng dần được cải thiện. - Tuy vậy cả xã đã có 2-3 doanh nghiệp nhỏ của tư nhân nên công tác xã hội hoá còn gặp nhiều khó khăn…. 2/ Tình hình học sinh: Năm học 2009-2010. - Số lớp: 12 lớp - Số học sinh: 446 trong đó : Khối 6 là 3 lớp gồm 104 học sinh Khối 7 là 3 lớp gồm 99 học sinh Khối 8 là 3 lớp gồm 114 học sinh Khối 9 là 3 lớp gồm 129 học sinh Chất lượng giáo dục 2008-2009(theo báo cáo tổng kết) - Tổng số học sinh: 448 Trong đó: a) Công tác trí dục: Tổng số 448 Giỏi Số hs % Khá Số hs % Số hs 21 170 205 4.7 38 TB % 45.7 Yếu Số hs % Kém Số hs % 51 1 11.4 0.2 b) Công tác đức dục Tổng số hs 294 448 Tốt Số hs % Khá Số hs % TB Số hs % Yếu Số hs % Kém Số hs % - Số học sinh giỏi huyện: 6 h/s 8 - Số học sinh giỏi tỉnh: 0 h/s - Số học sinh vào THPT: 69,9% 3/ Tình hình đội ngũ cán bộ giáo viên,nhân viên: Tổng số 37 trong đó: Ban giám hiệu : 2 Giáo viên : 27 trong đó có bằng đại học 11 chiếm 41% Nhân viên: 8 - Giáo viên có bằng chuyên môn cơ bản đủ cho các bộ môn. Còn thiếu tổng phụ trách chuyên trách. Đa số yêu nghề, còn một số giáo viên ảnh hưởng của cơ chế thị trường… 4/Cơ sở vật chất: - Năm học 2007-2008 nhà trường có 7 phòng học cấp 4 xuống cấp nghiêm trọng đủ cho 14 lớp học 2 ca. - Năm 2008-2009 nhà trường có 8 phòng học kiên cố. - Năm 2009-2010 nhà trường có 16 phòng kiên cố, 12 phòng sử dụng làm phòng học cho 12 lớp học 1 ca sáng, buổi chiều làm phòng học thêm, 4 phòng sử dụng làm phòng chức năng, Phòng Ban giám hiệu, Phòng hội đồng, Phòng thiết bị, Phòng bộ môn. Có 4 phòng cấp 4 làm phòng thư viện, đoàn đội, y tế, kế toán thủ quỹ. - Bàn ghế học sinh đủ nhưng không đúng quy cách sử dụng, quá cũ nát. - Khuôn viên có 7925,5m2 không có tường bao, cổng trường do xây dựng khu nhà mới phải tháo dỡ 2 năm nay chưa làm lại. - Sân chơi bãi tập chưa được quy hoạch gọn. Đã trồng được một số cây tạo cảnh quan sư phạm, - Nhìn chung cơ sở vật chất nhà trường cần được đầu tư nhiều hơn nữa phục vụ cho năm học tới. II/ Thực trạng về quản lý và chất lượng của trường THCS An Tiến: 1.Đội ngũ quản lý: - Tháng 8,9 năm 2009 nhà trường còn 3 đồng chí trong ban giám hiệu, ngày 1/10/2009 đồng chí hiệu trưởng đã đến tuổi nghỉ hưu. Ban giám hiệu còn lại 2 đồng 9 chí là phó hiệu trưởng. Một đồng chí phó hiệu trưởng được UBND huyện Mỹ Đức giao phụ trách nhà trường từ đó đến nay. - Trình độ : + Đồng chí phụ trách có trình độ chuyên môn đại học sư phạm chuyên sinh + Đồng chí phó hiệu trưởng có trình độ chuyên môn cao đẳng sư phạm chuyên sử. 1- Thực trạng quản lý : Nói chung Ban giám hiệu đã thực hiện chức năng quản lý - Từ năm học 2008-2009 là năm học đầu tiên trường THCS An Tiến hoà nhập với nền giáo dục thủ đô, chịu sự chỉ đạo chung của sở giáo dục đào tạo thành phố Hà Nội, nhưng vẫn còn quen nễp cũ: Như kế hoạch nhà trường vẫn còn mang tính chất chung chung chưa sát với thực tế đơn vị, quản lý còn thiếu chặt chẽ… - Chưa có biện pháp hữu hiệu để tích cực hoá các hoạt động trong nhà trường ; Chưa huy động được sự tận tâm, nhiệt tình của mỗi giáo viên trong công tác giảng dạy. - Việc quản lý học sinh còn lỏng lẻo. Sự chuyên cần học sinh chưa cao nên có phần ảnh hưởng đến chất lượng học tập. - Việc tham mưu với cấp trên, công tác xã hội hoá, giáo dục còn chưa tốt. Vì vậy cơ sở vật chất nhà trường còn quá thiếu thốn. - Công tác thi đua khen thưởng chưa tạo động lực thúc đẩy sự nỗ lực của mỗi giáo viên CHƯƠNG III: MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỦ YẾU CỦA HIỆU TRƯỞNG NHẰM ĐỔI MỚI CHƯƠNG TRÌNH QUẢN LÝ VÀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG THCS AN TIẾN I/ Công tác xây dựng kế hoạch. Trên cơ sở mục tiêu kế hoạch của PGD Mỹ Đức đề ra dựa trên chỉ thị về nhiệm vụ trọng tâm năm học 2009-2010 của Bộ GD&ĐT, sở GD&ĐT Hà Nội. - Ngay sau tổng kết năm học 2008-2009 một số chỉ tiêu do chính đại hội CNVC đầu năm đề ra nhà trường không đạt được 10 - Trên cơ sở những điều kiện cụ thể của nhà trường, của địa phương hiệu trường xây dựng chỉ tiêu và biện pháp thực hiện nhằm đổi mới quản lý giáo dục và nâng cao chất lượng giáo dục. - Dự thảo kế hoạch trình lên cấp uỷ chi bộ, hội đồng nhà trường, ban lãnh đạo mở rộng (chủ tịch công đoàn, các tổ trưởng chuyên môn, bí thư đoàn, tổng phụ trách đội). Tham khảo bổ sung rồi đưa ra hội nghị CNVC bàn bạc góp ý xây dựng một kế hoạch thống nhất cùng thực hiện. - Đây là một vấn đề mới đòi hỏi có sự góp sức của nhiều người, nhiều thành phần nên kế hoạch trên còn được đưa ra tham khảo ý kiến của chủ tịch hội đồng giáo dục xã, của ban đại diện cha mẹ học sinh để kế hoạch mang tính khả thi cao. II/ Một số biện pháp về quản lý đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên: 1. Tác động về tư tưởng đội ngũ. a) Ngay từ sau nghỉ hè; hiệu trưởng đã tổ chức các buổi học chính trị nhằm quán triệt đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của năm học: - Thực hiện 3 cuộc vận động: Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; Cuộc vận động “Hai không” theo chỉ thị 33/2006-CT-TTg của thủ tướng chính phủ; cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” - Thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; phong trào “Nhà trường văn hoá, nhà giáo mẫu mực, học sinh thanh lịch” b) Sưu tầm những câu chuyện hay như : Lá thư của tổng thống Mỹ gửi thầy giáo . Câu chuyện của một cô giáo hiểu lầm học sinh, phải xin bỏ nghề…trao đổi với anh em đồng nghiệp. - Quán triệt đến anh em các văn bản chỉ đạo ở từng thời điểm với những công việc cụ thể của cấp trên. c) Dựa trên phương hướng công tác của đoàn thể và nhà trường đặc biệt của ban chi uỷ chi bộ nhà trường từ đó xây dựng nội quy quy định của đơn vị chi tiết, rõ ràng niêm yết vào một vị trí dễ quan sát trong phòng hội đồng để mọi người thường xuyên nắm bắt và thực hiện. 11 -Thường xuyên quan tâm đến điều kiện, hoàn cảnh riêng của mỗi cá nhân, động viên chia sẻ kịp thời đồng thời khích lệ tính chủ động, tự nguyện tự giác, trách nhiệm cá nhân được nâng lên. 2. Quản lý về thực hiện chuyên môn. a) Phân công chuyên môn - Người hiệu trưởng muốn phân công chuyên môn hợp lý cần: + Căn cứ trình độ chuyên môn của mỗi giáo viên, nhân viên. + Dựa vào số lượng giáo viên chuyên trách từng bộ môn. + Hiệu quả giảng dạy từng năm trước. Lưu ý: Hoàn cảnh đặc biệt và tâm tư nguyện vọng của mỗi cá nhân. Phân rõ chức năng nhiệm vụ đến phó hiệu trưởng tổ trưởng, tổ phó, nhân viên hành chính rõ người, rõ việc. Từ đó có kế hoạch phân công chuyên môn đúng người đúng việc hài hoà, hợp lý và khoa học. Từ đó giúp giáo viên vừa soạn giảng vừa dành thời gian nghiên cứu đầu tư cho chuyên môn. b) Chỉ đạo hoàn thiện hồ sơ chuyên môn. - Ngay từ đầu năm hiệu trưởng chỉ đạo thống nhất các loại hồ sơ sổ sách chuyên môn về hình thức, số lượng, nội dung đặc biệt lưu ý giáo án hoạt động ngoài giờ lên lớp; giáo án môn tự chọn theo phương pháp chương trình hợp lý, khoa học. - Quan trọng nhà trường đầu tư kinh phí cho hồ sơ chuyên môn giáo viên soạn giáo án vi tính, nhà trường đầu tư mực in tại trường. - Mỗi tháng nhà trường sẽ kiểm tra hồ sơ chuyên môn một lần vào đầu tháng; đưa vào các tiêu chí thi đua. Hoặc sẽ kiểm tra đột xuất. Hiệu trưởng giao PHT phụ trách chuyên môn và các tổ trưởng quản lý sổ lưu đề của giáo viên từ bài kiểm tra 15 phút đến bài kiểm tra định kỳ. Tránh việc giáo viên cho điểm, đánh giá học sinh thiếu chính xác, khoa học. Đề kiểm tra học kỳ hay khảo sát do tổ khảo thí nhà trường ra đề dưới sự chỉ đạo chặt chẽ của hiệu trưởng. c) Hoạt động tổ nhóm chuyên môn: - Theo quy định từ đầu năm học mỗi tháng sinh hoạt 2 lần Nội dung sinh hoạt: 12 + Thảo luận về đổi mới phương pháp dạy học. + Thảo luận về dạy hoạt động ngoài giờ lên lớp. Dạy môn tự chọn, và các môn khác + Thảo luận về làm đồ dùng dạy học hay soạn giáo án điện tử và cách trình chiếu + Đánh giá hoạt động tháng này; đưa ra kế hoạch tháng sau và xếp loại thi đua trong tổ theo tiêu chí thi đua đã có sẵn kết quả: Tổ khoa học tự nhiên và tổ xã hội mỗi tổ sinh hoạt 12 chuyên đề/năm. - Tổ chức thao giảng dự giờ: + Đợt 20/11 tổ khoa học xã hội dự được 12 giờ: 7 giờ giỏi, 5 giờ khá +Tổ khoa học tự nhiên dự được 12 giờ: 8 giờ giỏi, 4 giờ khá + Đợt 26/3 do nhà trường mua được máy chiếu đa năng và được khích lệ: Tổ tự nhiên có 6 đ/c dạy được 14h bằng giáo án điện tử, tổ xã hội dạy được 10 giơg bằng giáo án điện tử. - Việc thực hiện giảng dạy bằng máy chiếu đa năng ở một nhà trường như trường THCS An Tiến tưởng như khó khăn trở thành hiện thực là một sự cố gắng lớn của đồng chí hiệu trưởng, BGH, tổ trưởng và một số đồng chí giáo viên trẻ trong nhà trường. Nó như một luồng gió mới tác động đến sựn nhận thức của học sinh trong nhà trường. Cả 12 lớp được học bằng máy chiếu ít nhất một tiết học/1lớp, nhiều nhất là 4 tiết học/1lớp. d) Chỉ đạo kiểm tra đánh giá việc thực hiện nếp dạy của giáo viên: - Năm học này sau khi đồng chí hiệu trưởng trình với ban chi uỷ chi bộ nhà trường về việc giao tổ nhân viên văn phòng duy trì giờ giấc ra vào lớp hay việc giáo viên theo dõi nếp trực trước đây đã làm thay đổi tác phong ra vào lớp của giáo viên: - Ví dụ: Nhân viên đánh trống đúng giờ và theo dõi sát sao việc giáo viên có mặt trên lớp sau hiệu lệnh trống kịp thời báo cáo với BGH, nhà trường nếu giáo viên muộn quá 5 phút, hay ra sớm quá, hay nghỉ dạy để phân công dạy thay kịp thời. Vì vậy giáo viên thực hiện việc ra vào lớp nghiêm túc, chấm dứt tình trạng cắt xén thời gian mỗi tiết học. 13 - Kiểm tra việc thực hiện chương trình:Thông qua việc dự giờ của giáo viên kiểm tra lịch báo giảng đối chiếu với sổ ghi đầu bài của học sinh và còn kiểm tra vở ghi của học sinh nữa. - Mặc dù kiểm tra xác xuất mỗi lớp 1-2 quyển vở ghi ở vài ba bộ môn để đánh giá chính xác việc thực hiện chương trình, sách giáo khoa hay không từ đó có biện pháp nhắc nhở tế nhị giúp giáo viên điều chỉnh kịp thời. - Kiểm tra việc chấm chữa bài của học sinh: kiểm tra sổ lưu đề của giáo viên, đối chiếu với túi đựng bài của học sinh; kiểm tra việc trả bài, chấm chữa bài của học sinh; dự giờ trả bài của giáo viên. - Cương quyết nhắc nhở, phê bình xử lý những hiện tượng vi phạm nội quy cơ quan. Vi phạm quy chế chuyên môn tránh tình trạng buông lỏng quản lý hiệu quả công việc không cao. - Ban thi đua họp bình xét đánh giá từng tháng nhằm khích lệ những cá nhân tích cực nhân rộng ra trong toàn hội đồng kịp thời chấn chỉnh những cá nhân thiếu nhiệt huyết với phong trào chung từ đó đề ra kế hoạch hàng tháng theo sự chỉ đạo của cấp trên. III/ Quản lý hoạt động học của học sinh: - Học sinh THCS là lứa tuổi học sinh hiếu động, các em thiếu chín chắn dễ bị lôi kéo vào các hành vi vi phạm pháp luật mà các em không hay biết. Vì vậy ở nhà trường cần có một tổ chức chặt chẽ để quản lý các em và các hoạt động vui chơi hấp dẫn các em để các em có hứng thú học tập và tránh xa các tệ nạn xã hội. 1/ Ổn định tổ chức lớp: - Ban giám hiệu có có kế hoạch biên chế lớp ngay từ tháng 8 tạo tâm lý, điều kiện thuận lợi cho quan hệ giữa các học sinh trong lớp chuẩn bị cho việc thực hiện nhiệm vụ học tập sau này. - Hiệu trưởng bổ nhiệm đồng chí tổng phụ trách đúng chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm cao, sáng tạo trong chỉ huy hoạt động liên đội,nhà trường chỉ đạo đồng chí tổng phụ trách tổ chức đại hội chi đội, đại hội liên đội, kiện toàn đội sao đỏ có khả năng hoạt động mạnh mẽ, linh hoạt nhằm giáo dục đạo đức đội viên trong toàn bộ liên đội. 14 2/ Sắp xếp giáo viên chủ nhiệm giảng dạy nhiều tiết ở lớp chủ nhiệm để tiện quan tâm đên nề nếp của lớp hơn. Có khen thưởng giáo viên chủ nhiệm giỏi theo học kỳ và tiêu chí thi đua cuối năm học. Giáo viên chủ nhiệm đi sâu đi sát tìm hiểu từng hoàn cảnh học sinh trong lớp, yêu cầu đặt ra giáo viên chủ nhịêm phải thăm được 60 – 80 % gia đình học sinh trong lớp chủ nhiệm. Theo dõi sát sao việc chuyên cần học sinh. 3/ Giáo viên bộ môn có trách nhiệm quản lý sỹ số học sinh ở các lớp trực tiếp giảng dạy. Giáo viên bộ môn thương xuyên liên hệ với giáo viên chủ nhiệm kết hợp cùng giáo dục đạo đức học sinh. 4/ Quản lý trực tiếp học sinh. Cử nhân viên thường xuyên kiểm tra sỹ số học sinh, có buổi kiểm tra tiết1 có buổi tiết 2, tiết 4 hoặc sau tiết 4. Đối chiếu sổ ghi đầu bài xem học sinh đã theo dõi đầy đủ việc học sinh nghỉ học hay bỏ tiết không. - Ngay từ đầu năm học Lãnh đạo nhà trường có kế hoạch họp phụ huynh triển khai đến phụ huynh học sinh: + Giờ giấc học sinh đến lớp +Các loại sách vở học sinh cần có, đồ dùng học tập cần thiết kể cả túi lưu bài kiểm tra hay tưởng chừng đơn giản như giấy nháp cũng không thể thiếu. + Thoả thuận với phụ huynh học sinh hỗ trợ một số loại quỹ phục vụ việc vận động học sinh ra lớp, duy trì sỹ số học sinh, phục vụ điện nước cho học sinh. - Hàng tuần hiệu trưởng cử nhân viên đến kiểm tra học sinh chuẩn bị bài vở đồ dùng học tập; kiểm tra túi đựng bài kiểm tra đối chiếu với sổ lưu đề của giáo viên xem mức độ đề kiểm tra phù hợp đối tượng học sinh chưa? Học sinh có chăm học thực hiện được quá trình nhận thức không. Từ đó điều chỉnh ở các tổ chuyên môn trong quá trình kiểm tra đánh giá. 5/ Quản lý học sinh ở bên ngoài lớp. - Hiệu trưởng giao giáo viên chủ nhiệm có kế hoạch cho học sinh tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp theo chủ đề đã được phê duyệt. - Hiệu trưởng giao đồng chí tổng phụ trách, giáo viên thể dục tổ chức các hoạt động vui chơi văn hoá văn nghệ thể dục thể thao theo các đợt như 20/11, 26/3 hay giao lưu cụm. Hát với chủ đề mừng Đảng mừng xuân. Ca ngợi Đảng quang vinh Bác 15 Hồ vĩ đại, tôn vinh các thầy cô giáo, chơi các trò chơi dân gian theo tập thể lớp hay toàn trường. - Hiệu trưởng giao đồng chí bí thư đoàn sưu tập các tài liệu, vở kịch hình ảnh về phòng chống tai nạn thương tích. Tổ chức học sinh giao lưu ở trường, ở lớp các biện pháp phòng chống tai nạn thương tích ở trong và ngoài nhà trường… - Giáo dục học sinh về phong trào xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực như trồng và bảo vệ cây xanh. 6 ) Quản lý công tác bồi dưỡng nhân tài trong nhà trường. -Nhân tài không phải là sản phẩm tự phát, mà là được phát hiện và bồi dưỡng công phu. Nhiều tài năng có thể mai một nếu không được phát hiện sử dụng đúng lúc đúng chỗ. Tài năng là một sán phẩm của tự nhiên. Nó được sản sinh và phát triển theo những qui luật chung của tạo hoá.Vì vậy ở mỗi nhà trường ngoài việc dạy và học theo chương trình chung còn trú trọng việc bồi dưỡng học sinh giỏi . Ngay từ đầu năm hiệu trưởng chỉ đạo cho dồng chí PHT tổ chức kì thi sát hạch thực sụ chất lượng từ đó chọn học sinh vào lớp đồng chất lượng để tiện bồi dưỡng. PHT lên kế hoạch bồi dưỡng:Lập danh sách học sinh; Cam kết của giáo viên dạy ôn tập; và thường xuyên dự giờ dạy bồi dưỡng của giáo viên … Kết quả: - Năm học 2009-2010 có 20 h/sdự thi học sinh giỏi lớp 9 có 9 em đỗ h/s giỏi huyện trong đó có 2 em đạt giải ba, 2 em dự thi cấp thành phố. Kết quả học sinh giỏi của trường THCS An Tiến xếp thứ 17/23 trường. - Số lượng học sinh giỏi khối 6,7,8 cũng được nâng lên đáng kể. IV. Các mối quan hệ trong và ngoài nhà trường, công tác xã hội hoá giáo dục xây dựng cơ sở vật chất, trường học thân thiện học sinh tích cực. 1. Trong nhà trường: - Thực hiện thông tư 09 bộ GD&ĐT về nội dung và hình thức công khai. Hiệu trưởng chỉ đạo công khai đối với toàn thể cán bộ giáo viên, nhân viên đặc biệt là thu chi tài chính, việc sử dụng ngân sách nhà nước phải công khai từng tháng từ đó tạo ra sự đồng thuận cao nhất trong nội bộ nhà trường, anh em làm việc một cách thoải mái và tinh thần trách nhiệm cao. 2. Với ban đại diện cha mẹ học sinh: 16 - Hiệu trưởng đặt mối quan hệ qua hình thức công khai và nội dung công khai tại thời điểm công khai hợp lý. Tranh thủ sự ủng hộ nhiệt tình của phụ huynh học sinh năm học qua phụ huynh học sinh đã đóng góp cho học sinh toàn bộ tiền điện thắp sáng. Nước uống học sinh, tiền hỗ trợ cho quỹ y tế học đường tổng số tiền 19triệu đồng. - Ngày 19/11/2010 hiệu trưởng đứng ra mời các doanh nghiệp đóng trên địa bàn của xã hỗ trợ được số tiền là 3 triệu đồng, số tiền này chuyển mua sách tăng cường cho thư viện 1 triệu; 2 triệu đồng mua cây cảnh cho khu nhà mới xây. 3. Với Đảng uỷ chính quyền địa phương, với phòng GD&ĐT, phòng BHXH, phòng tài chính, phòng nội vụ, kho bạc nhà nước và các trường bạn thường xuyên qua lại giao dich tạo mối thân tình thuận tiện cho việc nhân sự chỉ đạo cấp trên và thực hiện chế độ báo cáo kịp thời. 4. Tăng cường cơ sở vật chất: - Thực hiện các mối quan hệ trên, năm học qua nhà trường xin được đầu tư thêm 1 máy chiếu đa năng và một giàn máy tính trị giá 49 triệu đồng. - Uỷ ban nhân dân xã cho nhà trường 30 cây đã có tán trị giá 1.500.000đ… - Xây dựng được một bể nước lọc, khoan được giếng nước sạch trị giá 5.300.000 cung cấp nước sạch sinh hoạt cho nhà trường. CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM I/ Kết quả hoạt động dạy và học năm học 2009-2010: - Công tác quản lý của hiệu trưởng nhà trường cụ thể rõ ràng, rõ người, rõ việcnên ai nấy đều thể hiện rõ khả năng làm việc tích cực, hiệu quả. Tạo ra một sự hoạt động đồng bộ từ hiệu trưởng đến phó hiệu trưởng đến các tổ, khối, cá nhân. Tất cả đều hoạt động linh hoạt, đều tay, mọi công việc triển khai đều được thực hiện một cách trôI chảy không bị ứ đọng. 17 - Phụ huynh học sinh đến trường được nhân viên tiếp đón một cách vui vẻ, niềm nở tạo nên sự thân thiện và thúc đẩy sự quan tâm của phụ huynh đến học sinh trong nhà trường. - Kết quả kỳ I năm học 2009-2010 như sau: a)Tổ chức được tổng cộng 24 giờ dạy bằng máy chiếu ở các bộ môn: văn, toán, sinh, sử, địa, ngoại ngữ cả 12 lớp đã được học bằng máy chiếu. b)Công tác trí dục: Khối Tổn g Khối 6 Khối 7 Khối 8 Khối 9 Tổng số 104 99 112 128 443 Giỏi Số hs 5 6 9 10 30 % Khá Số hs 4.8 6.1 8.0 7.8 6.8 29 27 45 57 158 % TB Số hs % Yếu Số hs 27.9 27.3 40.2 44.5 35.7 % Kém Số hs % 52 46 52 51 20 50 46.5 46.45 39.8 45.4 18 20 6 10 54 17.3 20.2 5.4 7.8 12.2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Kém Số hs % số c)Công tác đức dục Khối Khối6 Khối7 Khối8 Khối9 Tổng Tổng số hs 104 99 112 128 443 Tốt Số hs % Khá Số hs % TB Số hs % Yếu Số hs % 70 61 84 99 314 67.3 61.6 75 77.3 70.9 26 31 21 16 94 25 31.3 18.8 21 21.2 8 7 7 12 34 7.7 7.1 6.3 9.4 7.7 0 0 0 1 1 0 0 0 0.8 0.2 số d) Kết quả học sinh giỏi huyện có 20 học sinh dự thi học sinh giỏi cấp huyện thì được 9 em đỗ với số điểm khá cao; 2 em đạt giải ba, hai em dự thi học sinh giỏi cấp thành phố. Từ kết quả học sinh giỏi trường THCS An Tiến xếp thứ 17/23 trường trong huyện. 18 C/ KẾT LUẬN: 1/ Rút ra bài học kinh nghiệm: Từ việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn của quá trình quản lý ở trường THCS An Tiến có thể rút ra một số kết luận sau: - Quản lý trường học là một nghề, một khoa học, một nghệ thuật đòi hỏi người hiệu trưởng phải không ngừng nâng cao trình độ hiểu biết của mình trong từng giai đoạn phát triển sự cần thiết phải cập nhật kiến thức ứng dụng công nghệ thông tin vào trong công tác quản lý. Từ đó thực hiện bài bản các biện pháp quản lý theo chức năng : kế hoạch - tổ chức - chỉ đạo - kiểm tra - Nguời hiệu trưởng cần có một sức khoẻ tốt, khả năng làm việc bền bỉ mới làm việc tốt được. Thật sự trí tuệ, tận tâm tân lực để xây dựng một kế hoạch hợp lý khoa học, tổ chức thực hiện kế hoạch và thường xuyên kiểm tra theo dõi việc thực hiện kế hoạch tỷ mỉ, chi tiết. Tránh tình trạng buông lỏng quản lý thì khó nâng cao được chất lượng giáo dục ở nhà trường. - Người hiệu trưởng phải năng động nhạy bén trong mối quan hệ với các tổ chức cơ quan. Tạo sự đồng thuận nhất trí từ bên trong và bên ngoài nhà trường. Qua đó nâng cao ý thức vai trò, trách nhiệm của cộng đồng tham gia đóng góp vào sự nghiệp giáo dục của địa phương. 2/ Kiến nghị, đề xuất: Để nâng cao chất lượng dạy và học trong mỗi nhà trường THCS và đổi mới công tác quản lý phù hợp với yêu cầu bức thiết của sự phát triển đất nước hiện nay đòi hỏi. + Các cấp các ngành tiếp tục quan tâm đầu tư hơn nữa CSVC, trang thiết bị dạy học có chất lượng phù hợp với xu thế phát triển chung của thời đại. + Có chính sách động viên hợp lý đội ngũ cán bộ giáo viên theo kịp mặt bằng chung của đời sống xã hội. + Giao quyền chủ động cho hiệu trưởng quản lý đội ngũ cán bộ và đầu tư thêm nguồn ngân sách phục vụ cho các hoạt động ngày càng phong phú ở nhà trường đạt hiệu quả cao. 19 An Tiến, ngày 03 tháng 05 năm 2010 Người viết Lê Thị Thông Ý kiến của hội đồng khoa học giáo dục nhà trường Ý kiến của hội đồng khoa học giáo dục cơ sở 20