Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
B¶ng kª c¸c ch÷ viÕt t¾t.
AFTA
: Khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN.
ASEAN
: Liªn hiÖp c¸c níc vïng §«ng Nam ¸.
ATC
: HiÖp ®Þnh dÖt may thÕ giíi.
APEC
: DiÔn ®µn hîp t¸c kinh tÕ Ch©u ¸-Th¸i B×nh D¬ng.
CEPT
: HiÖp ®Þnh vÒ u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung
EEC
: Uû ban céng ®ång Ch©u ¢u.
EU
: Liªn minh Ch©u ¢u.
ISO 9000
: Tªn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo tiªu chuÈn.
ISO 14000 : Tªn hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng.
MFN
: Quy chÕ tèi huÖ quèc.
SA 8000
: Tªn hÖ thèng tiªu chuÈn tr¸ch nhiÖm x· héi.
SWOT
: Bao gåm 4 ch÷ c¸i ®Çu cña 4 ch÷ tiÕng Anh lµ §iÓm m¹nh-
Strengths ®iÓm yÕu-Weakness, thêi c¬-Opportunitive, th¸ch thøc-Threat.
SNG
: Céng ®ång c¸c quèc gia ®éc lËp.
VINATEX : Tæng C«ng ty DÖt May ViÖt Nam víi tªn giao dÞch quèc tÕ
lµ ViÖt Nam National Textile and Garmen Corporation.
WTO
: Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi.
1
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
më ®Çu
HiÖn nay ViÖt Nam ®ang trªn con ®êng c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt
níc. Con ®êng nµy ®· buéc chóng ta ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu khã kh¨n, ®Æc
biÖt lµ trong thêi gian ®Çu cña thêi kú ®æi míi. §Ó ®æi míi ph¬ng thøc qu¶n lý,
n©ng cao hiÖu qu¶, søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ vµ lµm t¨ng kh¶ n¨ng ®æi míi
c«ng nghÖ, hiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt cho ®Êt níc, nhanh chãng ®a níc ta trë
thµnh mét níc c«ng nghiÖp Nhµ níc ®· thµnh lËp mét lo¹t c¸c Tæng c«ng ty
90, 91.
Tæng c«ng ty DÖt-May ViÖt Nam (Vinatex) ra ®êi theo quyÕt ®Þnh
253/TTg ngµy 29/04/1995 cña Thñ tíng chÝnh phñ vµ ho¹t ®éng theo m« h×nh
Tæng c«ng ty 91 nh»m chiÕm lÜnh vµ më réng thÞ trêng xuÊt khÈu, ph¸t triÓn
lùc lîng s¶n xuÊt vµ thu hót lao ®éng, ®Èy m¹nh ®Çu t theo nhu cÇu thÞ trêng
vµ theo ®Þnh híng ph¸t triÓn cña toµn Tæng c«ng ty… Sau h¬n 10 n¨m thµnh
lËp Vinatex ®· cã c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cïng víi mét ®éi ngò
c«ng nh©n lµnh nghÒ, c¸c s¶n phÈm cña Vinatex ®· ®îc nhiÒu kh¸ch hµng biÕt
®Õn, doanh thu vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Vinatex kh«ng ngõng t¨ng lªn.
Môc tiªu ®Æt ra cho Vinatex vµ c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn lµ sÏ trë
thµnh mét tËp ®oµn kinh tÕ hµng ®Çu cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc dÖt may. §Ó
thùc hiÖn ®îc môc tiªu nµy Vinatex kh«ng chØ chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng trong
níc mµ cßn ph¶i t×m ®îc mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng thÕ giíi
th«ng qua viÖc kh«ng ngõng më réng thÞ trêng xuÊt khÈu. Thªm vµo ®ã ChÝnh
phñ ®· ®Æt ra nhiÖm vô cho toµn ngµnh dÖt may vµ cho Vinatex lµ ph¶i nhanh
chãng gi¶m tû lÖ gia c«ng xuÊt khÈu, t¨ng tû lÖ xuÊt khÈu trùc tiÕp nªn viÖc më
réng thÞ trêng xuÊt khÈu, chñ ®éng t×m c¸c ®èi t¸c xuÊt khÈu trùc tiÕp lµ hÕt søc
cÇn thiÕt ®èi víi kh«ng chØ Vinatex mµ ®èi víi c¶ ngµnh dÖt may.
Qua thêi gian thùc tËp tai Tæng c«ng ty DÖt-May ViÖt Nam em thÊy thÞ
trêng xuÊt khÈu cña Vinatex chñ yÕu lµ Mü, EU, NhËt B¶n vµ ho¹t ®éng xuÊt
khÈu cña Vinatex bÞ phô thuéc rÊt nhiÒu nhu cÇu còng nh t×nh h×nh cung øng
s¶n phÈm cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trªn c¸c thÞ trêng nµy. §iÒu nµy ®· lµm
mÊt ®i mét tiÒm n¨ng lín cho Vinatex trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸.
2
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c më réng thÞ trêng xuÊt khÈu ®èi
víi sù tån t¹i cña Vinatex trªn thÞ trêng quèc tª còng nh sù ph¸t triÓn cña
Vinatex trong t¬ng lai em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: “Më réng thÞ trêng xuÊt
khÈu t¹i Tæng c«ng ty DÖt-May ViÖt Nam (Vinatex)” lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt
nghiÖp cña em.
Khi lµm ®Ò tµi nµy em mong r»ng sÏ lµm râ ®îc nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn
liªn quan ®Õn c«ng t¸c më réng thÞ trêng xuÊt khÈu. Trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸,
ph©n tÝch thùc tr¹ng vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ ®Ó më réng thi trêng
xuÊt khÈu cho Vinatex.
Em nghiªn cøu ®Ò tµi nµy dùa trªn c¬ së thu thËp, khai th¸c c¸c tµi liÖu,
c¸c bµi b¸o, c¸c sè liÖu tæng hîp cña Tæng c«ng ty DÖt-May ViÖt Nam. Trong
qu¸ tr×nh nghiªn cøu em cã sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch nh»m
®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu cao nhÊt cã thÓ.
KÕt cÊu cña luËn v¨n bao gåm ba ch¬ng:
Ch¬ng I : Lý luËn chung vÒ thÞ trêng vµ xuÊt khÈu.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c më réng thÞ trêng xuÊt khÈu cña Vinatex.
Ch¬ng III: Môc tiªu, tÇm nh×n cña Vinatex vµ mét sè gi¶i ph¸p më réng
thÞ trêng xuÊt khÈu.
Do tr×nh ®é cã h¹n nªn néi dung cña ®Ò tµi kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai
sãt, rÊt mong ®îc sù gãp ý cña thÇy c«, c¸c c¸n bé trong Vinatex vµ cña c¸c
b¹n ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n. Cuèi cïng em xin c¶m ¬n GS.TS §ç
Hoµng Toµn cïng tÊt c¶ c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Khoa häc qu¶n lý, c¸c c¸n
bé trong ban KÕ ho¹ch thÞ trêng cña Vinatex ®· ®ãng gãp ý kiÕn vµ nhiÖt t×nh
gióp ®ì ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh.
Hµ Néi th¸ng 5/2005.
Sinh viªn.
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ
3
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng I : Lý luËn chung
vÒ thÞ trêng vµ xuÊt khÈu.
I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÞ trêng.
1. Kh¸i niÖm thÞ trêng.
X· héi loµi ngêi tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc nh ngµy nay lµ nhê c¸c ho¹t
®éng trao ®æi, lu th«ng hµng ho¸ trªn thÞ trêng. C¸c ho¹t ®éng nµy diÔn ra
ngµy cµng vµ s«i næi vµ phøc t¹p, ®iÒu ®ã ®· lµm h×nh thµnh nªn nhiÒu quan
®iÓm vµ c¸c c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ thÞ trêng:
Theo c¸ch hiÓu ®¬n gi¶n nhÊt th× thÞ trêng chØ ®¬n thuÇn lµ n¬i ®Ó diÔn ra
c¸c ho¹t ®éng trao ®æi, mua b¸n hµng ho¸ cña con ngêi, trong ®ã c¸c ho¹t ®éng
nµy diÔn ra cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ.
Nhng ®èi víi nh÷ng ngêi ho¹t ®éng trong lÜnh vùc Marketing th× l¹i cho
r»ng thÞ trêng lµ tæng thÓ c¸c kh¸ch hµng tiÒm Èn cã cïng mét yªu cÇu cô thÓ
®èi víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp nhng cha ®îc ®¸p øng vµ cã kh¶ n¨ng
tham gia trao ®æi ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ®ã.
Cßn tõ ph¬ng diÖn Nhµ níc, tõ phÝa c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc ®Êt
níc, tõ phÝa c¸c nhµ nghiªn cøu th× hä l¹i cã c¸ch hiÓu kh¸c vÒ thÞ trêng. Hä
cho r»ng thÞ trêng lµ rÊt réng lín vµ phøc t¹p, thÞ trêng lµ n¬i chuyÓn giao
quyÒn së h÷u s¶n phÈm vµ thÞ trêng nh»m môc ®Ých tho¶ m·n nhu cÇu cña c¶
hai phÝa cung vµ cÇu vÒ cïng mét lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh nµo ®ã theo nh÷ng
th«ng lÖ hiÖn hµnh vµ tõ ®ã x¸c ®Þnh râ sè lîng vµ gi¸ c¶ cña s¶n phÈm mµ c¶
hai bªn cïng chÊp nhËn ®îc.
2. Chøc n¨ng vµ vai trß cña thÞ trêng.
2.1. Chøc n¨ng cña thÞ trêng1.
ThÞ trêng cã mét sè chøc n¨ng c¬ b¶n sau:
ThÞ trêng cã chøc n¨ng thõa nhËn: ThÞ trêng cã chÊp nhËn s¶n phÈm
cña bªn b¸n hay kh«ng cßn phô thuéc vµo s¶n phÈm cña hä cã ®îc bªn mua
chÊp nhËn hay kh«ng. Cßn ®èi víi bªn mua, nh÷ng c¸i mµ hä mong muèn cã thÓ
®îc chÊp nhËn hay kh«ng cßn ph¶i tuú thuéc vµ viÖc cã chñ thÓ nµo cña bªn
b¸n tiÕp nhËn ®iÒu mong muèn ®ã cña hä hay kh«ng.
1
(18, tr55-57)
4
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ThÞ trêng cã chøc n¨ng thùc hiÖn: Chøc n¨ng nµy cña thÞ trêng cho ta
biÕt sù trao ®æi trªn thÞ trêng cã ®îc tiÕn hµnh thuËn lîi hay bÞ ¸ch t¾c gi÷a hai
bªn mua vµ b¸n kh«ng.
ThÞ trêng cã chøc n¨ng th«ng tin: Theo ®ã thÞ trêng cung cÊp mét c¸ch
®Çy ®ñ vµ cô thÓ c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh cung, cÇu vµ s¶n phÈm cho c¶ bªn
b¸n vµ bªn mua. ThÞ trêng cã ph¸t triÓn hay kh«ng còng ph¶n ¸nh râ bé mÆt
kinh tÕ x· héi cña quèc gia ®ã cã ph¸t triÓn hay kh«ng.
ThÞ trêng cßn cã chøc n¨ng ®iÒu tiÕt: ThÞ trêng chÝnh lµ n¬i diÔn ra sù
tho¶ thuËn gi÷a hai bªn mua vµ b¸n vÒ sè lîng vµ gi¸ c¶ cña s¶n phÈm, do ®ã
nã cã t¸c ®éng tíi c¶ hai phÝa lµ bªn b¸n vµ bªn mua (cung vµ cÇu).
2.2. Vai trß cña thÞ trêng.
Tõ c¸c chøc n¨ng trªn cña thÞ trêng ta thÊy r»ng thÞ trêng cã vai trß v«
cïng quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kh«ng chØ cña nÒn kinh tÕ níc ta mµ cßn
víi c¶ nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung, ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n ph¸t triÓn hiÖn
nay. Vai trß ®ã cña thÞ trêng ®îc thÓ hiÖn ë chç nã ®· g¾n chÆt s¶n xuÊt víi
tiªu dïng, thóc ®Èy vµ ®iÒu tiÕt c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña x· héi.
ThÞ trêng buéc c¸c chñ thÓ kinh tÕ ph¶i ho¹t ®éng mét c¸ch thèng nhÊt vµ tu©n
theo c¸c quy luËt cña thÞ trêng. ThÞ trêng ngµy cµng ph¸t triÓn, cïng víi nã lµ
nhu cÇu ngµy cµng cao cña cuéc sèng con ngêi, ®iÒu ®ã ®· thóc ®Èy con ngêi
lu«n lu«n ph¸t triÓn vµ ®i lªn ®Ó ®¸p øng chÝnh nh÷ng nhu cÇu ®ã cña hä. Cã thÓ
nãi r»ng thÞ trêng lµ c¬ së cho cuéc sèng ngµy cµng ®îc ®¸p øng cao h¬n vÒ
nhu cÇu cña con ngêi.
3. Ph©n lo¹i thÞ trêng.
§Ó viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
còng nh cña ®Êt níc th× chóng ta cÇn ph¶i t×m ra ®óng c¸i mµ thÞ trêng cÇn,
mçi mét lo¹i thÞ trêng l¹i cã nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau vÒ nh÷ng lo¹i s¶n phÈm
kh¸c nhau, do ®ã viÖc ph©n lo¹i thÞ trêng lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Cã rÊt nhiÒu c¸ch
®Ó ph©n lo¹i thÞ trêng, trong ®ã cã mét sè tiªu chÝ ph©n lo¹i c¬ b¶n sau:
Theo mèi quan hÖ mua b¸n víi níc ngoµi: ThÞ trêng ®îc chia thµnh
hai lo¹i:
ThÞ trêng trong níc: lµ thÞ trêng diÔn ra trong ph¹m vi biªn giíi cña
quèc gia.
5
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ThÞ trêng quèc tÕ: lµ thÞ trêng mµ ph¹m vi ho¹t ®éng cña nã vît ra
khái l·nh thæ cña quèc gia.
Theo tõng khu vùc trong níc chóng ta cã thÓ chia thÞ trêng thµnh:
ThÞ trêng thèng nhÊt trong c¶ níc.
ThÞ trêng ®Þa ph¬ng.
ThÞ trêng khu vùc thµnh thÞ, khu vùc n«ng th«n.
Theo träng t©m ph©n bæ nguån lùc cña bªn b¸n th× thÞ trêng bao gåm hai
lo¹i:
ThÞ trêng chÝnh: lµ thÞ trêng mµ bªn b¸n tËp trung chñ yÕu mäi nguån
lùc cña m×nh vµo khai th¸c.
ThÞ trêng phô: lµ thÞ trêng mµ bªn b¸n Ýt tËp trung nguån lùc vµ ®Ó
khai th¸c.
Theo tÝnh chÊt cña s¶n phÈm ®îc lu th«ng trªn thÞ trêng ta cã:
ThÞ trêng hµng tiªu dïng: lµ thÞ trêng mua b¸n c¸c s¶n phÈm cuèi
cïng phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng cho cuéc sèng cña con ngêi.
ThÞ trêng vËt t s¶n xuÊt: lµ thÞ trêng trong ®ã s¶n phÈm ®em ra trao
®æi lµ nh÷ng s¶n phÈm phôc vô cho viÖc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
Theo ph¬ng thøc b¸n hµng cña bªn b¸n thÞ trêng bao gåm:
ThÞ trêng b¸n bu«n.
ThÞ trêng b¸n lÎ.
Theo møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ trêng chóng ta cã thÓ ph©n chia thÞ
trêng theo c¸c møc sau:
ThÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o: lµ thÞ trêng trong ®ã cã nhiÒu chñ thÓ
bªn b¸n vµ bªn mua vÒ mét lo¹i s¶n phÈm t¬ng tù nhau, kh«ng cã ai
lµm chñ thÞ trêng vµ cã kh¶ n¨ng chi phèi gi¸ c¶ cña s¶n phÈm.
ThÞ trêng ®éc quyÒn: lµ thÞ trêng chØ cã mét chñ thÓ b¸n chi phèi tÊt
c¶ mäi ho¹t ®éng cña thÞ trêng.
ThÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o: lµ thÞ trêng cã Ýt nhÊt mét chñ
thÓ bªn b¸n lín tíi møc cã thÓ chi phèi vµ kh«ng chÕ gi¸ c¶ trªn thÞ
trêng.
6
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Theo møc ®é c«ng khai cña c¸c ho¹t ®éng thÞ trêng thÞ trêng ®îc chia
thµnh:
ThÞ trêng hiÖn.
ThÞ trêng ngÇm.
4. Ph©n ®o¹n thÞ trêng.
Ph©n ®o¹n thÞ trêng lµ viÖc ph©n chia thÞ trêng thµnh nh÷ng m¶ng,
nh÷ng ®o¹n t¸ch biÖt tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm kh¸c nhau vÒ mÇu, thÞ hiÕu tÝnh
c¸ch…cña ngêi tiªu dïng vµ kh¶ n¨ng chi phèi cña ngêi cung øng 2. Th«ng
qua viÖc ph©n ®o¹n tÝnh chÊt mµ ngêi cung øng cã thÓ x¸c ®Þnh râ ®îc phÇn
thÞ trêng mµ m×nh cã thÓ chiÕm lÜnh vµ phôc vô cho ngêi tiªu dïng cã u thÕ
h¬n h¼n so víi c¸c nhµ cung øng kh¸c tham gia vµo thÞ trêng
ViÖc ph©n ®o¹n thÞ trêng cã thÓ tiÕn hµnh theo nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c
nhau. Mét sè ph¬ng ph¸p thêng dïng ®ã lµ:
Ph¬ng ph¸p b¶ng kÎ «: ta dùa vµo c¸c dÊu hiÖu quan s¸t kh¸c nhau
ph©n theo tõng c¨p ®«i trªn b¶ng ma trËn ®Ó ph©n ®o¹n thÞ trêng .
Ph¬ng ph¸p søc hót th¬ng m¹i (do W.J.Reilley ®Ó xuÊt): ph¬ng ph¸p
nµy dïng ®Ó t×m ph¹m vi khu vùc mµ doanh nghiÖp chän mµ cã thÓ thu
hót ®îc m¶ng thÞ trêng nµo xung quanh.
Ph¬ng ph¸p m«men lùc: ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ gióp x¸c ®Þnh ®îc
vïng ¶nh hëng cã thÓ cã mµ doanh nghiÖp dù kiÕn chän tõ c¸c vïng cã
nhu cÇu xung quanh .
Ph¬ng ph¸p ®å thÞ: nhê ph¬ng ph¸p nµy mµ doanh nghiÖp cã thÓ x¸c
®Þnh ®îc kho¶ng trèng cã lîi ®Ó tham gia cung øng s¶n phÈm trªn thÞ
trêng.
5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi thÞ trêng.3
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, thÞ trêng chÞu ¶nh hëng cña rÊt nhiÒu nh©n
tè víi c¸c møc ®é kh¸c nhau, ®ã lµ c¸c nh©n tè :
C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« cña nhµ níc: ®ã chÝnh lµ c¸c chñ ch¬ng,
quan ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi cña chÝnh phñ vµ c¸c
c¬ quan chøc n¨ng nh chÝnh s¸ch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, chÕ ®é së h÷u, chÝnh
2
3
(18,tr62)
(18,tr57-58)
7
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
s¸ch ng©n hµng, tµi chÝnh…Trong ®ã bao gåm c¶ hÖ thèng c¸c c¬ quan c«ng
quyÒn cña Nhµ níc nh h¶i quan c«ng an….NÕu c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«
cña nhµ níc ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ tèt th× thÞ trêng ho¹t ®éng t¬ng ®èØ æn
®Þnh thÞ trêng sÏ ph¸t huy ®îc mäi vai trß cña nã trong nÒn kinh tÕ
MËt ®é t¨ng trëng hay suy gi¶m cña nÒn kinh tÕ nh: Tû lÖ l¹m ph¸t, tû
lÖ nî níc ngoµi, tû lÖ thÊt nghiÖp, mËt ®é tham nhòng cña c¸c c¸n bé c«ng chøc
nhµ níc. Quèc gia nµo trong giai ®o¹n t¨ng trëng kinh tÕ th× mäi ho¹t ®éng
cña thÞ trêng sÏ diÔn ra vµ ngîc l¹i.
C¸c nh©n tè cã tÝnh kinh tÕ: c¸c nh©n tè nµy cã t¸c ®éng vÒ mçi phÝa bªn
cung vµ bªn cÇu. §ã lµ c¸c yÕu tè: møc sèng cña d©n c ®îc thÓ hiÖn qua møc
thu nhËp vµ c¬ cÊu chi tiªu; t×nh tr¹ng kÕt cÊu h¹ tÇng ®îc biÓu hiÖn th«ng qua
hÖ thèng ®êng giao th«ng, hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c, m¹ng líi d©n c, chî
bóa…; c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt;
møc ®é sö dông khoa häc c«ng nghÖ vµo trong s¶n xuÊt, tû gi¸ hèi ®o¸i…C¸c
nh©n tè nµy ngµy cµng ph¸t triÓn ë møc ®é cao th× c¸c ho¹t ®éng cña thÞ trêng
cµng ®a d¹ng vµ phong phó.
C¸c nh©n tè vÒ thÓ chÕ chÝnh trÞ: ®ã chÝnh lµ sù æn ®Þnh hay biÕn ®éng cña
thÓ chÕ chÝnh trÞ trong mçi quèc gia, t×nh tr¹ng chiÕn tranh hay hoµ b×nh cña ®Êt
níc… Mét quèc gia cã sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, cã hoµ b×nh, n»m trong khu vùc
Ýt cã sù biÕn ®éng th× sÏ dÔ dµng ph¸t triÓn ®îc mét thÞ trêng v÷ng m¹nh.
II. Nh÷ng lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu.
1. C¸c kh¸i niÖm.
1.1. Kh¸i niÖm vÒ hµng ho¸ xuÊt khÈu4.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu ë ®©y ®îc hiÓu g¾n víi kh¸i niÖm th¬ng m¹i hµng
ho¸, ®ã lµ nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ h÷u h×nh ®îc s¶n xuÊt hoÆc gia c«ng t¹i
c¸c c¬ së s¶n xuÊt hay taÞ c¸c khu chÕ xuÊt nh»m môc ®Ých tiªu thô t¹i thÞ trêng
níc ngoµi cã ®i qua h¶i quan. Theo kh¸i niÖm nµy th× hµng t¹m nhËp t¸i xuÊt
còng ®îc coi lµ hµng ho¸ xuÊt khÈu, cßn c¸c hµng ho¸ qu¸ c¶nh th× kh«ng ®îc
coi lµ hµng ho¸ xuÊt khÈu.
4
(2,tr92-93)
8
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nh vËy, hµng dÖt may xuÊt khÈu lµ nh÷ng s¶n phÈm dÖt may ®îc s¶n
xuÊt ra t¹i c¸c doanh nghiÖp dÖt may nh»m môc ®Ých tiªu thô t¹i thÞ trêng níc
ngoµi cã ®i qua h¶i quan hoÆc c¸c s¶n phÈm dÖt may t¹m nhËp t¸i xuÊt.
Yªu cÇu ®èi víi c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ xuÊt khÈu lµ nã ph¶i ®¸p øng ®îc
víi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng t¹i níc nhËp khÈu nã. ChÊt lîng cña hµng ho¸
ph¶i ®¸p øng ®îc víi c¸c yªu cÇu th«ng sè vÒ kü thuËt, m«i trêng…do níc
nhËp khÈu ®a ra; vµ mét ®iÒu quan träng n÷a lµ nã ph¶i ®¹t ®îc tÝnh c¹nh tranh
cao ë níc nhËp khÈu nã.
Nh·n m¸c cña hµng ho¸ xuÊt khÈu g¾n liÒn víi uy tÝn cña doanh nghiÖp vµ
quèc gia s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ã. Do ®ã ®iÒu mµ níc ta quan t©m hiÖn nay, ®Æc
biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh dÖt may lµ x©y dùng vµ ph¸t triÓn th¬ng
hiÖu “Made in ViÖt Nam”.
1.2. Kh¸i niÖm ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸.
XuÊt khÈu hµng ho¸ lµ nh÷ng ho¹t ®éng bu«n b¸n ®îc diÔn ra gi÷a c¸c
doanh nghiÖp cña c¸c quèc gia kh¸c nhau víi nhau víi ph¬ng tiÖn thanh to¸n lµ
nh÷ng ®ång tiÒn chung hoÆc nh÷ng ®ång tiÒn m¹nh trªn thÕ giíi, ho¹t ®«ng xuÊt
khÈu hµng ho¸ chÝnh lµ sù ph¶n ¸nh c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia vµ sù
ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt quèc tÕ dùa trªn lîi thÕ so
s¸nh cña c¸c quèc gia. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ còng cho chóng ta thÊy râ
®îc sù phô thuéc lÉn nhau ngµy cµng chÆt chÏ gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ
giíi.Do ®ã ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ ®ßi hái cÇn ph¶i cã sù phèi hîp nhÞp
nhµng trong b¶n th©n mçi níc vµ gi÷a tÊt c¶ c¸c níc víi nhau.
1.3. Kh¸i niÖm thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸.
ThÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ tËp hîp nh÷ng ngêi mua vµ ngêi b¸n
cã quèc tÞch kh¸c nhau ho¹t ®éng víi nhau ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶, s¶n lîng hµng
ho¸ mua b¸n, chÊt lîng hµng ho¸ vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c theo hîp ®ång, thanh
to¸n chñ yÕu b»ng ngo¹i tÖ m¹nh vµ ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan qua biªn giíi5.
Theo kh¸i niÖm trªn,thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ bao hµm c¶ thÞ trêng
xuÊt khÈu hµng ho¸ trùc tiÕp hay thÞ trêng tiªu thô hµng ho¸ cuèi cïng, vµ thÞ
trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ gi¸n tiÕp, ®ã chÝnh lµ c¸c thÞ trêng xuÊt khÈu thêi
gian.ThÞ trêng xuÊt khÈu kh«ng chØ lµ thÞ trêng ë ngoµi níc mµ nã cßn lµ thÞ
5
(2,tr93).
9
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
trêng ë ngay trong chÝnh quèc gia ®ã hay cßn gäi lµ h×nh thøc xuÊt khÈu t¹i
chç.
1.4. Ph©n lo¹i thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸.
§Ó cã thÓ v¹ch ra ®îc chiÕn lîc xuÊt khÈu hµng ho¸ phï hîp, chóng ta
ph¶i t×m ®îc nh÷ng khu vùc thÞ trêng thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn quy m« vµ s¶n
phÈm cña níc xuÊt khÈu. Do ®ã viÖc ph©n lo¹i thÞ trêng xuÊt khÈu lµ hÕt søc
cÇn thiÕt.Ph©n lo¹i thÞ trêng xuÊt khÈu cã thÓ dùa vµo nhiÒu tiªu chÝ kh¸c nhau:
C¨n cø vµo vÞ trÝ ®Þa lý chóng ta cã thÓ ph©n thÞ trêng xuÊt khÈu ra thµnh
c¸c thÞ trêng khu vc cã quy m« lín nhá kh¸c nhau.
ThÞ trêng Ch©u lôc.
ThÞ trêng khu vùc.
ThÞ trêng c¸c níc vµ vïng l·nh thæ.
C¨n cø vµo lÞch sö quan hÖ ngo¹i th¬ng gi÷a c¸c quèc gia, ta cã c¸c lo¹i
thÞ trêng :
ThÞ trêng truyÒn thèng.
ThÞ trêng hiÖn cã.
ThÞ trêng míi.
ThÞ trêng tiÒm n¨ng.
C¨n cø vµo mËt ®é quan t©m vµ tÝnh u tiªn trong chÝnh x¸c ph¸t triÓn thÞ
trêng xuÊt khÈu cña quèc gia cã l¬Þ thÕ xuÊt khÈu hµng ho¸ thÞ thÞ trêng xuÊt
khÈu ®îc ph©n lµm hai lo¹i :
ThÞ trêng xuÊt khÈu träng ®iÓm hay thÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh: lµ thÞ
trêng mµ níc xuÊt khÈu sÏ nh»m khai th¸c chñ yÕu vµ l©u dµi
ThÞ trêng xuÊt khÈu t¬ng hç: ®ã lµ thÞ trêng mµ trong ®ã níc xuÊt
khÈu vµ níc nhËp khÈu sÏ dµnh cho nhau nh÷ng u ®·i vµ nh©n nhîng
t¬ng xøng víi nhau.
C¨n cø vµo kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu vµ c¸n c©n th¬ng m¹i gi÷a c¸c
níc, thÞ trêng ®îc chia thµnh:
ThÞ trêng xuÊt siªu.
ThÞ trêng nhËp siªu.
10
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C¨n cø vµo mËt ®ä më cöa thÞ trêng, mËt ®é b¶o hé cña chÝnh phñ mçi
níc ®èi víi hµng ho¸ s¶n xuÊt trong níc, tÝnh chÆt chÏ vµ kh¶ n¨ng x©m nhËp
thÞ trêng, ta cã c¸c lo¹i thÞ trêng:
ThÞ trêng khã tÝnh.
ThÞ trêng dÔ tÝnh.
C¨n cø vµo søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ xuÊt khÈu vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh
cña c¸c doanh nghiÖp cña c¸c níc xuÊt khÈu, t¹i c¸c níc nhËp khÈu ta cã:
ThÞ trêng xuÊt khÈu cã u thÕ c¹nh tranh.
ThÞ trêng xuÊt khÈu kh«ng cã u thÕ c¹nh tranh.
C¨n cø vµo c¸c tho¶ thuËn th¬ng m¹i cÊp chÝnh phñ gi÷a c¸c quèc gia vÒ
xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ c¸c yªu cÇu cña c¸c ®èi t¸c th¬ng m¹i vÒ viÖc cã
h¹n chÕ hay kh«ng vÒ nhËp khÈu hµng ho¸ ta cã c¸c lo¹i thÞ trêng sau:
ThÞ trêng xuÊt khÈu theo h¹n ng¹ch.
ThÞ trêng xuÊt khÈu kh«ng theo h¹n nh¹ch.
C¨n cø vµo c¸c lo¹i h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng t¹i níc nhËp khÈu
hµng ho¸, thÞ trêng ®îc ph©n thµnh c¸c lo¹i:
ThÞ trêng ®éc quyÒn .
ThÞ trêng ®éc quyÒn “nhãm”.
ThÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o.
ThÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o.
2. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu hµng dÖt may cña níc ta.
Trong xuÊt khÈu hµng ho¸, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ x©y dùng rÊt nhiÒu
c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu kh¸c nhau. Nhng trong nghµnh dÖt may nãi chung vµ ë
Tæng C«ng Ty DÖt-May ViÖt Nam nãi riªng víi ®Æc thï nghµnh nghÒ riªng ®·
lùa chän cho m×nh mét sè h×nh thøc xuÊt khÈu phï hîp ®ã lµ:
2.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp.
XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ mét h×nh thøc kinh doanh mµ trong ®ã ngêi mua
vµ ngêi b¸n tiÕn hµnh trao ®æi trùc tiÕp víi nhau, cã thÓ th«ng qua c¸c ph¬ng
tiÖn giao tiÕp hiÖn ®¹i nh ®iÖn tho¹i, th tÝn, fax, e-mail (th ®iÖn tö)…®Ó tho¶
thuËn víi nhau vÒ c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång.
11
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Th«ng qua xuÊt khÈu trùc tiÕp, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thu ®îc lîi
nhuËn cao h¬n do gi¶m ®îc c¸c chi phÝ trung gian, viÖc xuÊt khÈu diÔn ra
nhanh chãng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ cao h¬n. H¬n thÕ c¸c doanh nghiÖp cßn cã thÓ
kh¾c phôc ®îc nh÷ng thiÕu sãt vµ cã ®iÒu kiÖn ®Ó chñ ®éng th©m nhËp vµo thÞ
trêng thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Ó tham gia h×nh thøc xuÊt khÈu nµy ®ßi hái c¸c
doanh nghiÖp ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé chuyªn nghiÖp, giao tiÕp tèt, ®îc ®µo t¹o
mét c¸ch c¬ b¶n, n¾m v÷ng vµ tinh th«ng nh÷ng nghiÖp vô vÒ thÞ trêng ngo¹i
th¬ng, t©m huyÕt víi nghÒ vµ cã kinh nghiÖm.
2.2. XuÊt khÈu uû th¸c.
§©y lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra gi÷a mét doanh nghiÖp cã nhu cÇu
xuÊt khÈu mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã nhng kh«ng cã ®iÒu kiÖn tham gia quan hÖ
xuÊt khÈu trùc tiÕp, mµ hä ph¶i tiÕn hµnh ho¹t ®éng uû th¸c cho mét tæ chøc
trung gian cã kh¶ n¨ng tham gia xuÊt khÈu trùc tiÕp hµng ho¸ ®ã ®Ó tiÕn hµnh
giao dÞch mua b¸n víi bªn tham gia nhËp khÈu. Tæ chøc trung gian nhËn uû th¸c
sÏ tiÕn hµnh xuÊt khÈu hµng ho¸ víi danh nghÜa cña m×nh nhng moÞ chi phÝ ®Òu
do bªn uû th¸c thanh to¸n vµ hä cßn nhËn ®îc mét kho¶n tiÒn gäi lµ phÝ uû
th¸c.
XuÊt khÈu hµng ho¸ th«ng qua h×nh thøc nµy c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt
hµng xuÊt khÈu kh«ng ph¶i tæ chøc mét bé m¸y phôc vô cho c«ng t¸c xuÊt khÈu
nªn gi¶m ®îc chi phÝ, ®ång thêi còng gióp doanh nghiÖp gi¶m ®îc nh÷ng rñi
ro lín trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. H×nh thøc xuÊt khÈu nµy rÊt phï hîp víi
nh÷ng doanh nghiÖp ®ang gia nhËp thÞ trêng míi hay ®ang tung ra nh÷ng s¶n
phÈm míi cã tÝnh chÊt thö nghiÖm. Bªn c¹nh ®ã h×nh thøc xuÊt khÈu nµy còng cã
mét sè bÊt lîi nh: lµm cho danh nghiÖp bÞ mÊt quan hÖ trùc tiÕp víi thÞ trêng,
bÞ phô thuéc vµo trung gian, bÞ t¸ch rêi víi thÞ trêng nªn hÖ thèng th«ng tin
ph¶n håi tõ kh¸ch hµng vµ thÞ trêng thêng kh«ng chÝnh x¸c vµ kÞp thêi, ngoµi
ra c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cßn bÞ mÊt mét kho¶n phÝ uû th¸c.
2.3. T¸i xuÊt khÈu (t¹m nhËp, t¸i xuÊt).
Theo h×nh thøc nµy, c¸c hµng ho¸ xuÊt khÈu kh«ng ®îc s¶n xuÊt ë trong
níc mµ do c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu vµo råi ®em xuÊt khÈu sang níc kh¸c
®Ó hëng chªnh lÖch gi¸.
12
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Tham gia h×nh thøc xuÊt khÈu nµy sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp vÉn ®¸p øng
®îc c¸c ®¬n hµng xuÊt khÈu mµ kh«ng ph¶i thay ®æi c«ng nghÖ s¶n xuÊt nªn
tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ. Tuy nhiªn ®Ó tham gia h×nh thøc xuÊt khÈu nµy ®ßi hái
c¸c doanh nghiÖp ph¶i c« cïng nh¹y bÐn vµ n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc vÒ thÞ
trêng.
2.4. Gia c«ng xuÊt khÈu.
Gia c«ng xuÊt khÈu lµ viÖc doanh nghiÖp xuÊt khÈu chÝnh lµ bªn nhËn gia
c«ng cho mét doanh nghiÖp níc ngoµi (bªn ®Æt gia c«ng). Khi ®ã bªn nhËn gia
c«ng sÏ nhËn nguyªn phô liÖu, mÉu m· cña bªn ®Æt gia c«ng råi chÕ biÕn thµnh
s¶n phÈm theo ®óng nh tho¶ thuËn cña hai bªn vµ c¸c doanh nghiÖp nµy sÏ nhËn
®îc phÝ gia c«ng.
Ph¬ng thøc xuÊt khÈu nµy cã u ®iÓm lµ: gióp cho c¸c doanh nghiÖp
nhËn gia c«ng gi¶i quyÕt ®îc c«ng ¨n viÖc lµm, tranh thñ thu hót c«ng nghÖ
míi, n©ng cao tay nghÒ cho ngêi lao ®éng, t¨ng thu ngo¹i tÖ…Bªn c¹nh nh÷ng
u ®iÓm ®ã th× còng cã mét sè nhîc ®iÓm nh: ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp nhËn
gia c«ng ph¶i cã thiÕt bÞ phï hîp víi chñng lo¹i s¶n phÈm, cã mét ®éi ngò c«ng
nh©n cã tay nghÒ cao, ph¶i chÊp nhËn mét phÝ gia c«ng rÎ…
3. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n trong xuÊt khÈu hµng dÖt may ë níc ta.
Trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã rÊt nhiÒu c¸c h×nh thøc thanh to¸n
kh¸c nhau nhng tuú theo ®Æc ®iÓm cña mçi lo¹i h×nh xuÊt khÈu, ®iÒu kiÖn cña
mçi doanh nghiÖp vµ mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng mµ hä chän c¸c ph¬ng thøc
thanh to¸n kh¸c nhau. C¸c doanh nghiÖp dÖt may ë níc ta chñ yÕu chän mét
trong c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n sau:
3.1. Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn (TTR):
§©y lµ ph¬ng thøc mµ trong ®ã ngêi cÇn chuyÓn tiÒn yªu cÇu ng©n hµng
cña m×nh chuyÓn mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh cho ngêi ®îc hëng lîi ë mét ®Þa
®iÓm nhÊt ®Þnh b»ng mét c¸ch nµo ®ã do ngêi chuyÓn tiÒn yªu cÇu (ph¬ng
thøc nµy ®îc sö dông kh¸ phæ biÕn).
13
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Tr×nh tù tiÕn hµnh nghiÖp vô nh sau:
TiÒn
Ng©n hµng ë níc
ngêi chuyÓn tiÒn
(3)
Ng©n hµng ®¹i lý ë níc
ngêi hëng lîi
(2) TiÒn
(4) TiÒn
(1)
Ngêi chuyÓn tiÒn
Ngêi hëng lîi
Giao dÞch
Khi sö dông ph¬ng thøc thanh to¸n nµy sÏ gióp cho doanh nghiÖp nhanh
chãng thu ®îc tiÒn nhê viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ nªn quay vßng vèn nhanh.
Nhng ph¬ng thøc thanh to¸n nµy sÏ gÆp kh¸ nhiÒu rñi ro khi gi÷a hai bªn
kh«ng cã mèi quan hÖ tèt ®Ñp.
3.2. Ph¬ng thøc nhê thu.
§©y lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n mµ trong ®ã ngêi b¸n hµng sau khi
giao hµng cho ngêi mua, hä uû th¸c cho ng©n hµng cña m×nh thu hé tiÒn ë bªn
mua dùa trªn c¬ së nh÷ng chøng tõ do ngêi b¸n lËp ra (ph¬ng thøc nµy Ýt ®îc
sö dông).
Tr×nh tù tiÕn hµnh nghiÖp vô nh sau:
Ng©n hµng ë níc
ngêi xuÊt khÈu
ChØ thÞ nhê thu
(3)
Ng©n hµng cã quan hÖ ®¹i
lý ë níc ngêi nhËp khÈu
(5) TiÒn
TiÒn (5)
ChØ thÞ
ChØ thÞ
(5)TiÒn
(4)
nhê thu
nhê thu
(1)ChuyÓn hµng (chøng tõ)
Ngêi xuÊt khÈu
Ngêi nhËp khÈu
(2)
(1)Giao dÞch ký kÕt hîp ®ång
Ph¬ng thøc thanh to¸n nµy lµm cho doanh nghiÖp gÆp kh¸ nhiÒu rñi ro v×
nã cßn phô thuéc vµo mèi quan hÖ gi÷a hai bªn, cã thÓ x¶y ra kh¶ n¨ng ngêi
nhËp khÈu tõ chèi nhËn hµng khi hµng ®· ®Õn n¬i g©y tæn thÊt cho ngêi xuÊt
khÈu.
14
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
3.3. Ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ.
Theo ph¬ng thøc thanh to¸n nµy, ngêi mua sÏ yªu cÇu mét ng©n hµng
cña m×nh tr¶ cho bªn b¸n mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do
ngêi nµy kÝ ph¸t trong ph¹m vi sè tiÒn ®ã khi hä xuÊt tr×nh cho ng©n hµng bé
chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh ®Ò ra trong th tÝn dông
(ph¬ng thøc nµy ®îc sö dông rÊt phæ biÕn trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt
nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may hiÖn nay).
Tr×nh tù tiÕn hµnh nghiÖp vô nh sau:
(2)ChuyÓn L/C
Ng©n hµng ë níc
ngêi nhËp khÈu
(8)Tr¶
tiÒn
(7) Giao
chøng tõ
Bªn nhËp khÈu
(5’)Göi chøng tõ thanh
to¸n
(6) TiÒn
(1)§Ò nghÞ
më L/C
(6’)TiÒn
(4) Giao hµng
Ng©n hµng cã
quan hÖ ®¹i lý
th«ng b¸o L/C
(5)LËp bé
chøng tõ
thanh to¸n
(3) Th«ng
b¸o L/C
Bªn xuÊt khÈu
Giao dÞch ký kÕt hîp ®ång
Sö dông ph¬ng thøc thanh to¸n nµy rÊt an toµn v× cã sù rµng buéc gi÷a
hai bªn xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu. Nhng nã l¹i lµm ngng ®äng vèn kinh doanh
cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu trong thêi gian chuyÓn chøng tõ qua ng©n hµng chê
thanh to¸n nªn kh¶ n¨ng quay vßng vèn trong doanh nghiÖp chËm.
4. VÊn ®Ò më réng thÞ trêng xuÊt khÈu:
Ngµy nay, xu thÕ quèc tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ mét tÊt
yÕu kh¸ch quan. Xu thÕ ®ã ®· më ra cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp níc ta, ®Æc
biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh dÖt may rÊt nhiÒu nh÷ng con ®êng ®i míi,
nh÷ng thêi c¬ ph¸t triÓn thuËn lîi. Nhng bªn c¹nh ®ã, nã còng ®Æt ra rÊt nhiÒu
th¸ch thøc cho c¸c doanh nghiÖp nµy. C¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t
triÓn bÒn v÷ng th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ tù n©ng cao uy tÝn, kh¶ n¨ng c¹nh
tranh cña m×nh ë c¸c thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng quèc tÕ. Nh vËy, c¸c
doanh nghiÖp míi chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng néi ®Þa vµ më réng thÞ trêng xuÊt
khÈu. Trong ®ã vÊn ®Ò më réng thÞ trêng xuÊt khÈu lµ mét vÊn ®Ò ®ang ®îc rÊt
15
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
nhiÒu doanh nghiÖp quan t©m tíi do nhu cÇu ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ ®a d¹ng
ho¸ thÞ trêng cña m×nh.
ViÖc më réng thÞ trêng xuÊt khÈu kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ viÖc më réng
vïng l·nh thæ xuÊt khÈu hµng ho¸ mµ nã chÝnh lµ viÖc lµm t¨ng kh¶ n¨ng xuÊt
khÈu hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ®Ó thu ®îc lîi nhuËn cao h¬n b»ng c¸ch khai
th¸c triÖt ®Ó thÞ trêng tiÒm n¨ng thùc tÕ cña doanh nghiÖp ë hiÖn t¹i vµ trong
t¬ng lai.
4.1. Mét sè kh¶ n¨ng më réng thÞ trêng xuÊt khÈu:
§Ó b¾t kÞp ®îc víi nhÞp ®iÖu vµ tèc ®é cña nÒn kinh tÕ th× c¸c doanh
nghiÖp ph¶i biÕt c¸ch ph¸t hiÖn ra nh÷ng kh¶ n¨ng më ra thÞ trêng míi b»ng
nh÷ng c¸ch kh¸c nhau. Hä kh«ng thÓ chØ tr«ng cËy vµ tin tëng vµo nh÷ng s¶n
phÈm mµ h«m nay hä s¶n xuÊt ra hay vµo thÞ trêng mµ h«m nay hä chiÕm lÜnh
®îc. Hä cÇn biÕt r»ng trong thùc tÕ cã rÊt nhiÒu triÓn väng vÒ thÞ trêng ®ang
më ra ®èi víi hä. TriÓn väng më réng thÞ trêng cña doanh nghiÖp ®îc thÓ hiÖn
qua mµng líi ph¸t triÓn hµng ho¸ vµ thÞ trêng sau ®©y6:
ThÞ trêng hiÖn cã
ThÞ trêng míi
Hµng ho¸ hiÖn cã
Hµng ho¸ míi
1. Th©m nhËp vµo thÞ
2. Nghiªn cøu s¶n
trêng
xuÊt hµng ho¸ míi
3. Më réng ranh giíi
4. ChiÕm lÜnh thÞ
thÞ trêng.
trêng.
§èi víi thÞ trêng hiÖn cã - hµng ho¸ hiÖn cã: doanh nghiÖp cÇn më réng
thÞ trêng theo chiÒu s©u cã nghÜa lµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghÜ ®Õn vÊn ®Ò liÖu
s¶n phÈm xuÊt khÈu cña m×nh cã thÓ th©m nhËp s©u h¬n vµo thÞ trêng ®îc
kh«ng ®Ó lµm t¨ng khèi lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu vµo thi trêng ®ã. Lóc ®ã
doanh nghiÖp cã thÓ sö dông c¸c biÖn ph¸p nh h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®Çu t
vµo qu¶ng c¸o vµ b¸n hµng… ®Ó thu hót lîng kh¸ch hµng míi mµ vÉn kh«ng
lµm mÊt ®i nh÷ng kh¸ch hµng hiÖn cã cña m×nh. Nh vËy viÖc më réng thÞ
trêng theo chiÒu s©u sÏ lµm t¨ng thÞ phÇn s¶n phÈm cña doanh ngiÖp trªn ®o¹n
thÞ trêng hiÖn t¹i.
6
(7,tr 221)
16
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
§èi víi thÞ trêng hiÖn cã-hµng ho¸ míi: trong kh¶ n¨ng nµy, doanh
nghiÖp võa ph¶i duy tr× tèt viÖc xuÊt khÈu hiÖn t¹i cña m×nh võa ph¶i tiÕn hµnh
chµo mÆt hµng míi cho nhøng kh¸ch hµng trªn thÞ trêng ®ã. Nh vËy viÖc më
réng thÞ trêng kh«ng ¶nh hëng tíi uy tÝn cña doanh nghiÖp ®èi víi lo¹i s¶n
phÈm hiÖn cã ®ång thêi nã còng lµm t¨ng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp.
§èi víi thÞ trêng míi-hµng ho¸ hiÖn cã: doanh nghiÖp sÏ tiÕn hµnh më
réng thÞ trêng xuÊt khÈu theo chiÒu réng hay nãi c¸ch kh¸c lµ doanh nghiÖp më
réng ranh giíi thÞ trêng xuÊt khÈu cña m×nh. Khi ®ã hä ph¶i tiÕn hµnh nghiªn
cøu thÞ trêng míi ®Ó ®a s¶n phÈm hiÖn cã cña m×nh vµo vµ lµm t¨ng kh¶ n¨ng
xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp.
§èi víi thÞ trêng míi-hµng ho¸ míi: doanh nghiÖp sÏ cã rÊt nhiÒu kh¶
n¨ng chiÕm lÜnh thÞ trêng. Doanh nghiÖp sÏ ph¶i tiÕn hµnh tõ ®Çu ®Ó ®a s¶n
phÈm míi vµo thÞ trêng míi nhng doanh nghiÖp sÏ cã mét lîi thÕ lµ cã thÓ më
ra nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt kh«ng liªn quan g× ®Õn danh môc hµng ho¸ hiÖn cã vµ
thÞ trêng hiÖn cã cña m×nh. ViÖc ®a s¶n phÈm míi vµo th©m nhËp thÞ trêng
hoµn toµn míi ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i bá ra mét nguån kinh phÝ kh¸ lín nh
chi phÝ cho c«ng t¸c nghiªn cøu t×m kiÕm thÞ trêng, qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ…
Nh vËy, kh¶ n¨ng më réng thÞ trêng xuÊt khÈu cho mçi doanh nghiÖp lµ
rÊt nhiÒu, mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i dùa vµo c¸c nguån lùc cña m×nh ®Ó n¾m
b¾t c¸c c¬ héi vµ lùa chon c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m lµm t¨ng khèi lîng
hµng ho¸ xuÊt khÈu cho doanh nghiÖp m×nh.
4.2. C¸c ph¬ng ph¸p ®Ó më réng thÞ trêng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp.
4.2.1. C¸c c¸ch ®Ó lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu.
Doanh nghiÖp cã thÓ quyÕt ®Þnh th©m nhËp mét hay nhiÒu khóc cña thÞ
trêng cô thÓ tuú theo chiÕn lîc ph¸t triÓn vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng cña doanh
nghiÖp.
Thø nhÊt, doanh nghiÖp cã thÓ tËp trung vµo mét khóc duy nhÊt cña thÞ
trêng tøc lµ chän phôc vô mét møc nhu cÇu nµo ®ã øng víi mét nhãm ngêi
tiªu dïng nhÊt ®Þnh.
Thø hai, doanh nghiÖp chØ híng vµo nhu cÇu cña ngêi mua hay doanh
nghiÖp chØ tËp trung vµo viÖc tho¶ m·n mét møc nhu cÇu nµo ®ã cña kh¸ch hµng.
17
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Thø ba, doanh nghiÖp còng cã thÓ chØ híng vµo mét nhãm ngêi tiªu
dïng cô thÓ nµo ®ã.
Thø t, doanh nghiÖp chän mét vµi khóc thÞ trêng kh«ng liªn quan ®Õn
nhau ®Ó phôc vô.
Cuèi cïng doanh ngihÖp còng cã thÓ chän c¸ch chiÕm lÜnh toµn bé thÞ
trêng.
4.2.2. ChiÕn lîc th©m nhËp thÞ trêng xuÊt khÈu.
Sau khi ®· lùa chän ®îc thÞ trêng xuÊt khÈu thÝch hîp, doanh nghiÖp sÏ
tiÕn hµnh ®a hµng ho¸ cña m×nh th©m nhËp vµo thÞ trêng. §Ó lµm ®îc ®iÒu
nµy doanh nghiÖp ph¶i thiÕt kÕ, x©y dùng mét chiÕn lîc th©m nhËp thÞ trêng
hîp lý, chiÕn lîc ®ã chÝnh lµ chiÕn lîc Marketting hçn hîp (Marketting-mix).
Marketting hçn hîp lµ mét tËp hîp nh÷ng yÕu tè biÕn ®éng kiÓm so¸t
®îc cña Mar ketting mµ c«ng ty sö dông ®Ó cè g¾ng g©y ®îc ph¶n øng mong
muèn tõ phÝa thÞ trêng môc tiªu7. §ã lµ sù kÕt hîp linh ho¹t cña 5 yÕu tè cÊu
thµnh hÖ thèng: s¶n phÈm (Product), nguån lùc (Purse), gi¸ c¶ (Price), ph©n phèi
(Place), Chiªu thÞ (Promotion).8
a. Qu¶n lý vÒ s¶n phÈm (Product).
S¶n phÈm lµ nh÷ng hµng ho¸ vµ dÞch vô, tiÖn nghi mµ ngêi b¸n mong
muèn vµ ®em trao ®æi trªn thÞ trêng ®Ó ®a ®Õn tay ngêi tiªu dïng, qua ®ã
ngêi b¸n ®¹t ®îc môc ®Ých kinh doanh cña m×nh. S¶n phÈm muèn ®îc ngêi
mua chÊp nhËn th× nã ph¶i cã chÊt lîng, gi¸ c¶ thÝch hîp, phï hîp víi së thÝch
vµ tËp qu¸n tiªu dïng cña ngêi mua.
Qu¶n lý s¶n phÈm bao gåm mét sè néi dung:
ChÊt lîng s¶n phÈm: lµ c¸c thuéc tÝnh cã gi¸ trÞ cña s¶n phÈm mµ nhê
®ã s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®îc a thÝch, ®¾t gi¸ vµ ngîc l¹i.
ChÊt lîng lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi ®Ó x©y dùng th¬ng hiÖu
cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng thÓ giíi, ®ång thêi nã còng lµ kh¶
n¨ng ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp.
Chu kú sèng cña s¶n phÈm: cã 5 giai ®o¹n (giai ®o¹n míi th©m nhËp
vµo thÞ trêng, giai ®o¹n ph¸t triÓn, giai ®o¹n chÝn muåi hay hng
7
8
(7,tr233)
(18,tr118-191)
18
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
thÞnh, giai ®o¹n suy gi¶m vµ giai ®o¹n tr× trÖ. Trong kinh doanh c¸c
doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo chu kú sèng cña s¶n phÈm ®Ó thiÕt kÕ hÖ
thèng Marketting hçn hîp, khi s¶n phÈm ë cuèi giai ®o¹n chÝn muåi th×
doanh nghiÖp nªn tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ cho ra s¶n phÈm míi ®Ó thö
nghiÖm.
Nh·n hiÖu cña s¶n phÈm: nã chÝnh lµ tÝn hiÖu ®Ó ph©n biÖt s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i hay s¶n phÈm thay thÕ
cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Nã ®îc dïng ®Ó n©ng cao uy tÝn vµ qu¶ng
c¸o cho s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. Cïng víi chÊt lîng s¶n phÈm nã
còng gãp phÇn x©y dùng nªn th¬ng hiÖu cña doanh nghiÖp.
Bao b× cña s¶n phÈm: lµ ph¬ng tiÖn ®Ó b¶o vÖ vµ giíi thiÖu s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp khi ®a ®Õn n¬i tiªu thô. Bao b× s¶n phÈm sÏ cung
cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cã liªn quan cho c¶ ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi
tiªu dïng.
B¶o hµnh s¶n phÈm: lµ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Ó gi÷ ch÷ tÝn víi
kh¸ch hµng.
KÕ ho¹ch ho¸ s¶n phÈm: lµ qu¸ tr×nh ph¸t triÕn s¶n phÈm míi, c¶i tiÕn
s¶n phÈm hiÖn cã ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
VÊn ®Ò vÒ chñng lo¹i vµ danh môc s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt
vµ xuÊt khÈu.
b. Qu¶n lý nguån lùc (Purse).
Mäi ®ßi hái trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp ®Òu cÇn ph¶i cã
c¸c nguån lùc thÝch øng ®Ó ®¸p øng vµ chØ cho phÐp c¸c nguån lùc nµy lu«n ®Çy
®ñ vµ gia t¨ng. C¸c yªu cÇu ®èi víi viÖc sö dông nguån lùc (®ång vèn):
Ph¶i cã ®ñ nguån lùc cho viÖc t¹o ra s¶n phÈm vµ ®em s¶n phÈm vµo
trong lu th«ng cã hiÖu qu¶.
§ång vèn ®a vµo s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i ®îc sinh lêi.
G¾n c¸c ho¹t ®éng vÒ vèn víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
c. Qu¶n lý gi¸ c¶ (Price).
Gi¸ c¶ lµ sù biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ cã xu híng giao
®éng xung quanh gi¸ trÞ theo quy luËt cung-cÇu vµ quy luËt hµng-tiÒn.
19
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Gi¸ c¶ lµ mét trong nh÷ng c«ng cô c¹nh tranh quan träng cña doanh
nghiÖp. Khi doanh nghiÖp ®Þnh gi¸ s¶n phÈm th× gi¸ ®ã ph¶i båi hoµn ®ñ chi phÝ,
®¶m b¶o cho doanh nghiÖp cã l·i vµ ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn. §ång thêi
khi ®ã doanh nghiÖp còng cÇn chó ý tíi c¸c yÕu tè t¸c ®éng tíi gi¸ c¶ nh: chi
phÝ s¶n xuÊt, quan hÖ cung- cÇu, søc mua cña ®ång tiÒn, yÕu tè thÞ hiÕu, t©m lý
kh¸ch hµng…Cã nh vËy doanh nghiÖp míi híng ®îc c¸c chøc n¨ng cña gi¸
c¶ vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®Æt ra.
d. Ph©n phèi s¶n phÈm (Place).
Ph©n phèi s¶n phÈm lµ toµn bé c¸c ho¹t ®éng nh»m ®a s¶n phÈm tõ n¬i
s¶n xuÊt ®Õn kh¸ch hµng cuèi cïng mét c¸ch tèt nhÊt9.
ChiÕn lîc ph©n phèi s¶n phÈm bao gåm c¸c vÊn ®Ò thiÕt lËp c¸c m¹ch,
c¸c kªnh ph©n phèi s¶n phÈm, lùa chän ngêi cung øng, c¸c thêi gian, c¸c
ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, cöa hµnh kho b·i, thñ tôc thanh to¸n….Trªn c¬ së ®ã
thµnh lËp c¸c mèi liªn hÖ trong kªnh ph©n phèi vµ trong toµn bé hÖ thèng ph©n
phèi
BÊt kú doanh nghiÖp nµo khi tham gia vµo kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®Òu
ph¶i thµnh lËp mét hÖ thèng ph©n phèi, doanh nghiÖp nµo cã hÖ thèng ph©n phèi
tèt th× sÏ ®¶m b¶o sù t¨ng trëng cao cña s¶n lîng tiªu thô vµ doanh thu cña
c«ng ty do lóc ®ã doanh nghiÖp sÏ nh¹y bÐn vµ nhanh chãng h¬n trong viÖc n¾m
b¾t nh÷ng viÖc cña thÞ trêng, san sÎ bít nh÷ng rñi ro vÒ s¶n phÈm…
e. Chiªu thÞ (Promotion).
Chiªu thÞ lµ ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n hµng cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng
nãi chung vµ thÞ trêng môc tiªu nãi riªng cña doanh nghiÖp10.
Chiªu thÞ ®îc coi nh lµ mét bé phËn h÷u c¬ g¾n liÒn víi bé phËn s¶n
xuÊt cña doanh nghiÖp vµ nã cã t¸c dông rÊt to lín ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp. Chiªu thÞ cã c¸c néi dung c¬ b¶n lµ: chµo hµng, b¸n trùc tiÕp, qu¶ng c¸o
tuyªn truyÒn, chiªu hµng (yÓm trî-xóc tiÕn b¸n hµng ).
Trªn ®©y lµ nh÷nh yÕu tè cÊu thµnh hÖ thèng Marketing-mix.Doanh
nghiÖp nÕu lµm tèt c¸c c«ng viÖc trªn th× sÏ rÊt thµnh c«ng trong viÖc më réng
thÞ trêng xuÊt khÈu.
9
(7,tr239).
(7,tr241).
10
20
- Xem thêm -
.PDF 
112 
73 
67 
