Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
C¬ chÕ thÞ trêng vµ quy luËt kh¾t khe cña nã buéc c¸c doanh nghiÖp s¶n
xuÊt kinh doanh muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi vµ hoµn
thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n. Trong ®ã viÖc x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè ®Çu vµo hîp lý sao
cho kÕt qu¶ ®Çu ra cao nhÊt víi gi¸ c¶ vµ chÊt lîng s¶n phÈm cã søc hót ®èi
víi ngêi tiªu dïng lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ qu¶n lý.
Lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp víi chøc n¨ng t¹o ra c¸c s¶n phÈm
x©y dùng, c«ng ty x©y dùng S«ng §µ 2 ®· kh«ng ngõng trëng thµnh vµ ®¹t ®îc
nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ, víi lùc lîng c¸n bé c«ng nh©n viªn hïng hËu , lµnh
nghÒ, t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp..... cã ®îc nh÷ng thµnh qu¶ ®ã c«ng ty còng
ph¶i tr¶i qua rÊt nhiÒu khã kh¨n tõ khi míi thµnh lËp nh : thiªó trang thiÕt bÞ
thi c«ng, ph¬ng tiÖn m¸y mãc hiÖn ®¹i,®éi ngò nh©n c«ng lµnh nghÒ.
§Ó kh¾c phôc khã kh¨n cña nh÷ng ngµy míi thµnh lËp, tån t¹i vµ ®øng
v÷ng ®îc trong c¬ chÕ thÞ trêng c«ng ty ®· nhanh chãng kiªn toµn bé m¸y tæ
chøc mua s¾m trang thiÕt bÞ thi c«ng vµ ®Æc biÖt cã nhiÒu biÖn ph¸p ®æi míi
vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu.
Víi mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt, yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
®îc tiÕn hµnh b×nh thêng ®ã lµ vËt liÖu c«ng cu, dông cô. C¬ së ®Ó t¹o nªn
h×nh th¸i vËt chÊt cña s¶n phÈm trong doanh nghiÖp, chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu
thêng chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, nã cã t¸c
®éng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Bëi vËy mµ sau
khi ®· cã mét d©y truyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, mét lùc lîng lao ®éng tèt th× vÊn
®Ò mµ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp c«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng ph¶i
quan t©m ®Õn lµ viÖc qu¶n lý chÆt chÏ vËt liÖu tõ kh©u thu mua ®Õn kh©u sö
dông mµ kÕ to¸n l¹i lµ c«ng cô gi÷ vai trß quan träng nhÊt.
XuÊt ph¸t tõ lý do trªn, em ®· chän dÒ tµi “ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
nguyªn vËt liÖu vµ t×nh h×nh qu¶n lý sö dông nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty
x©y dùng S«ng §µ sè 2”.
§Ò tµi gåm 3 ch¬ng
Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë c«ng ty x©y dùng S«ng
§µ 2.
Ch¬ng 3: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n ë
c«ng ty x©y dùng S«ng §µ 2.
Ch¬ng I
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n
nguyªn vËt liÖu ë c¸c doanh nghiÖp s¶n suÊt.
I. Kh¸i qu¸t chung vÒ ®Æc ®iÓm cña nghµnh x©y dùng c¬ b¶n.
X©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n suÊt vËt chÊt cã vÞ chÝ hÕt søc quan
träng trong nghµnh kinh tÕ quèc d©n. X©y dùng c¬ b¶n lµ qu¸ tr×nh x©y dùng
míi, x©y dùng l¹i , c¶i t¹o , hiÖn ®¹i ho¸ kh«i phôc c¸c c«ng tr×nh nhµ m¸y , xÝ
nghiÖp , ®êng x¸ , cÇu cèng , nhµ cöa……… nh»m phôc vô cho s¶n suÊt vµ
®êi sèng x· héi. §©y cßn lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®Æc biÖt ë chç nã cã chøc
n¨ng t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh cho tÊt c¶ c¸c nghµnh trong nÒn kinh tÕ quèc
d©n. So víi c¸c nghµnh kinh tÕ quèc d©n kh¸c x©y dùng c¬ b¶n cã nh÷ng ®Æc
®iÓm kü thuËt ®Æc trng , thÓ hiÖn râ nÐt ë vËt liÖu x©y dùng, s¶n phÈm x¨y l¾p
vµ qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm cña nghµnh.
S¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n còng ®îc tiÕn hµnh s¶n xuÊt mét c¸ch liªn
tôc tõ kh©u th¨m dß, ®iÒu tra kh¶o s¸t ®Õn thiÕt kÕ thi c«ng vµ quyÕt to¸n c«ng
tr×nh khi hoµn thµnh. S¶n phÈm XDCB lµ nh÷ng c«ng tr×nh phôc vô cho s¶n
xuÊt hoÆc d©n dông , chóng ®îc g¾n liÒn trªn mét ®Þa ®IÓm nhÊt ®Þnh nh: ®¸t
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®ai, mÆt níc , mÆt biÓn vµ thÒm lôc ®Þa nã ®îc t¹o thµnh tõ vËt liÖu x©y dùng,
nh©n c«ng vµ m¸y mãc thiÕt bÞ . §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng lµ cã qui
m«, kÕt cÊu phøc t¹p , thêi gian thi c«ng t¬ng ®èi dµi , vµ cã gi¸ trÞ lín, khèi lîng c«ng tr×nh lín. H¬n n÷a s¶n phÈm XDCB mang tÝnh cè ®Þnh n¬i s¶n xuÊt.
S¶n phÈm sau khi hoµn thµnh còng lµ n¬i tiªu thô hoÆc ®a vµo hoÆt ®éng. S¶n
phÈm x©y dùng ®a d¹ng nhng mang tÝnh chÊt ®¬n chiÕc, mét c«ng tr×nh x©y
dùng ®îc thiÕt kÕ kü thuËt riªng t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Qu¸ tr×nh khëi
c«ng x©y dùng cho ®Õn khi c«ng tr×nh bµn giao ®îc ®a vµo sö dông thêng lµ
thêi gian dµi bëi v× nã phô thuéc vµo quy m« , tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ kü thuËt
cña c«ng tr×nh.
S¶n xuÊt c¬ b¶n thêng diÓn ra ngoµi trêi, chÞu t¸c ®éng trùc tiÕp bëi
®iÒu kiÖn m«i trêng, thiªn nhiªn, thêi tiÕt vµ do ®ã viÖc thi c«ng x©y l¾p ë mét
møc ®é nµo ®ã mang tÝnh chÊt thêi vô. Do ®Æc ®iÓm nµy, trong qu¸ tr×nh thi
c«ng cÇn tæ chøc qu¶n lý lao ®éng, vËt t chÆt chÏ, ®¶m b¶o thi c«ng nhanh,
®óng tiÕn ®é khi ®iÒu kiÖn m«i trêng thêi tiÕt thuËn l¬i. Trong ®iÒu kiÖn thêi
tiÕt kh«ng thuËn lîi sÏ ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng thi c«ng cã thÓ sÏ ph¸t sinh c¸c
khèi lîng c«ng tr×nh ph¶i ph¸ ®i lµm l¹i vµ c¸c thiÕt bÞ thiÖt h¹i ph¸t sinh do
ngõng s¶n suÊt. Doanh nghiÖp cÇn cã kÕ ho¹ch ®iÒu ®éng cho phï hîp nh»m
tiÕt kiÖm ®Ó h¹ gi¸ thµnh.
Do nh÷ng ®Æc ®IÓm trªn chóng ta cÇn ph¶i xem xÐt nh÷ng yÕu tè tham
gia cÊu thµnh nªn s¶n phÈm x©y dùng. Trong thêi gian s¶n xuÊt thi c«ng x©y
dùng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm cÇn sö dông rÊt nhiÒu yÕu tè vÒ vËt t vµ nh©n lùc .
ViÖc lËp kÕ ho¹ch XDCB cÇn c©n nh¾c thËn träng , nªu râ c¸c yªu cÇu vÒ vËt
t tiÒn vèn, nh©n c«ng th«ng thêng trong cÊu t¹o cña s¶n phÈm x©y dùng th× chi
phÝ vËt liÖu chiÕm tû träng kh¸ lín nªn yªu cÇu ®Æt ra ph¶i sö dông vËt liÖu tiÕt
kiÖm cã hiÖu qu¶. Mét c«ng cô ®Ó gióp cho viÖc lËp kÕ ho¹ch ®îc thuËn tiÖn
vµ chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o sö dông vèn tiÕt kiÖm ®¶m b¶o chÊt lîng thi c«ng
c«ng tr×nh ®ã lµ c«ng t¸c kÕ to¸n mµ cô thÓ lµ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu phôc vô
cho x©y dùng c¬ b¶n.
II.Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
trong doanh nghiÖp XDCB .
1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña vËt liÖu.
- Kh¸i niÖm vËt liÖu.
VËt liÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh, tham gia thêng xuyªn vµ trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, ¶nh
hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng cña s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
VËt liÖu lµ ®èi tîng lao ®éng nªn cã c¸c ®Æc ®iÓm: tham gia vµo mét chu kú
s¶n xuÊt thay ®æi h×nh d¸ng ban ®Çu. sau qu¸ tr×nh sö dông vµ chuyÓn toµn bé
gi¸ trÞ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
Trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n th× vËt liÖu còng chÝnh lµ ®èi tîng
lao ®éng. Nã lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n suÊt, lµ c¬ së vËt
chÊt cÊu thµnh nªn thùc thÓ s¶n phÈm.
Do ®ã vËt liÖu sö dông trong c¸c nghµnh ,c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
rÊt ®a d¹ng, phong phó vÒ chñng lo¹i phøc t¹p vÒ kü thuËt. Trong mçi qu¸
tr×nh s¶n suÊt:vÒ mÆt hiÖn vËt: vËt liÖu chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt
vËt liÖu ®îc tiªu dïng toµn bé kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i ban ®Çu. VÒ mÆt kü
thuËt: vËt liÖu lµ nh÷ng tµi s¶n vËt chÊt tån t¹i díi nhiÒu h×nh th¸i kh¸c nhau:
phøc t¹p vÒ ®Æc tÝnh lý ho¸ dÔ bÞ t¸c ®éng cña thêi tiÕt khÝ hËu m«i trêng xung
quanh. VËt liÖu lµ ®èi tîng lao ®éng nhng kh«ng ph¶i bÊt cø ®èi tîng lao ®éng
nµo còng lµ vËt liÖu, ®èi tîng lao ®éng lµ vËt liÖu chØ khi ®èi tîng lao ®éng ®îc thay ®æi do lao ®éng cã Ých cña con ngêi.
2. VÞ trÝ, vai trß cña vËt liÖu.
Tõ ®Æc ®iÓm cña vËt liÖu ta cã thÓ thÊy râ vÞ trÝ quan träng cña vËt liÖu
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. KÕ ho¹ch s¶n xuÊt sÏ bÞ ¶nh hëng lín nÕu viÖc cung
cÊp vËt liÖu kh«ng ®Çy ®ñ kÞp thêi. MÆt kh¸c chÊt lîng s¶n phÈm ®¶m b¶o hay
kh«ng lµ phô thuéc chÊt lîng vËt liÖu. Nh ®· ®Ò cËp ë trªn , chi phÝ vËt liÖu thêng chiÕm tû träng lín trong tæng gi¸ thµnh nªn do vËy cÇn ph¶i tËp chung
qu¶n lý vËt liÖu tèt ë c¸c kh©u thu mua , dù tr÷ , b¶o qu¶n ®Ó cã thÓ sö dông
vËt liÖu hîp lý tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶.
3. Yªu cÇu qu¶n lý nguyªn vËt liªu.
Nguyªn vËt liÖu ®îc nhËp vÒ doanh nghiÖp tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau
nh nhËp khÈu , liªn doanh liªn kÕt, ®èi lu vËt t………Nªn viÖc qu¶n lý vËt liÖu
cµng trë nªn cÇn thiÕt vµ quan träng h¬n. Yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi viÖc qu¶n lý
vËt liÖu lµ:
_ë tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngay tõ kh©u thu mua b¶o
qu¶n , nhËp kho, hay xuÊt kho ®ªï ph¶i sö dông mét c¸ch hîp lý nhÊt.
_Trong kh©u thu mua cÇn qu¶n lý vÒ mÆt sè lîng, khèi lîng, ®¬n gi¸
chñng lo¹i ®Ó lµm sao ®¹t ®îc chi phÝ vËt liÖu ë møc thÊp nhÊt víi s¶n lîng,
chÊt lîng s¶n phÈm cao nhÊt.
_§èi víi kh©u b¶o qu¶n cÇn ph¶i ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é quy ®Þnh phï
hîp víi tõng tÝnh chÊt lý ho¸ cña mçi lo¹i nguyªn vËt liÖu. Tr¸nh t×nh tr¹ng sö
dông nguyªn vËt liªu kÐm chÊt lîng do kh©u b¶o qu¶n kh«ng tèt.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
_§èi víi kh©u dù tr÷ : ®¶m b¶o dù tr÷ mét lîng nhÊt ®Þnh võa ®ñ ®Ó qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n, nghÜa lµ phaØ dù tr÷ sao cho kh«ng vît qu¸
møc dù tr÷ tèi ®a, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thêng xuyªn liªn tôc tr¸nh
t×nh tr¹ng ngng trÖ s¶n xuÊt v× thiÕu nguyªn vËt liÖu.
_Cuèi cïng lµ kh©u sö dông : cÇn thùc hiÖn theo ®óng c¸c dÞnh møc tiªu
hao theo b¶ng ®Þnh møc sao cho viÖc sö dông ®ã lµ hîp lý tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu
qña nhÊt.
4. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
§Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý vËt liÖu. Víi
c«ng t¸c kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch vÒ mua vËt liÖu lµ
viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸m ®èc, lµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ. KÕ to¸n vËt
liÖu cÇn thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu sau:
_Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh tæng hîp vÒ t×nh h×nh mua , vËn chuyÓn ,
b¶o qu¶n, t×nh h×nh nhËp xuÊt vµ tån kho vËt liÖu. TÝnh to¸n ®óng ®¾n trÞ gÝa
vèn thùc tÕ vËt liÖu ®· thu mua vµ nhËp kho, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch thu mua vËt t vÒ c¸c mÆt sè lîng, chñng lo¹i, gi¸ c¶ thêi h¹n nh»m ®¶m
b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ , kÞp thêi ®óng chñng lo¹i cho qóa tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh.
_¸p dông ®óng ®¾n c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n vËt liÖu, híng dÉn c¸c
bé phËn ®¬n vÞ trong doanh nghiÖp thùc hiÖn ®óng chÕ ®é h¹ch to¸n ban ®µu
vÒ vËt t më sæ kho, thÎ kho, kÕ to¸n chi tiÕt ®óng chÕ ®é, ®óng ph¬ng ph¸p
quy ®Þnh nh»m ®¶m b¶o sù thèng nhÊt trong c«ng t¸c kÕ to¸n , t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho c«ng t¸c l·nh ®¹o, chØ ®¹o c«ng t¸c kÕ to¸n trong ph¹m vi
nghµnh kinh tÕ vµ toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
_KiÓm tra viÖc chÊp hµnh chÕ ®é b¶o qu¶n dù tr÷ vµ sö dông vËt t, ph¸t
hiÖn ng¨n ngõa vµ ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p xö lý vËt t thõa thiÕu ø ®äng, kÐm
hoÆc mÊt phÈm chÊt. TÝnh to¸n chÝnh x¸c sè lîng vµ gi¸ trÞ vËt liÖu thùc tÕ ®a
vµo sö dông.
5. Nh÷ng néi dung chñ yÕu vÒ h¹ch to¸n vËt liÖu.
§Ó h¹ch to¸n vËt liÖu ®îc thuËn tiÖn th× kÕ to¸n ph¶i thùc nhiÖn nh sau:
- Ph©n lo¹i vµ lËp b¶ng danh ®iÓm vËt liÖu.
- X©y dùng c¸c néi quy , quy chÕ trong b¶o qu¶n sö dông vËt liÖu tèi
®a, tèi thiÓu c¸c ®Þnh møc sö dông vËt t còng nh c¸c dÞnh møc hao hôt hîp lý
trong vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n.
- Tæ chøc vËn dông c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n vµ hÖ thèng sæ kÕ to¸n mét
c¸ch khoa häc vµ hîp lý.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Tæ chøc ph©n tÝch t×nh h×nh vËt t vµ tæ chøc c«ng t¸c kiÓm kª vµ kiÓm
tra vµ lËp b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh nhËp –xuÊt –tån vËt t.
III.Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ vËt liÖu.
1.Ph©n lo¹i vËt liÖu.
§èi víi mçi doanh nhiÖp , do tÝnh chÊt ®Æc thï trong s¶n xuÊt kinh
doanh nªn sö dông c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau. Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm s¶n
xuÊt cña mçi doanh nghiÖp mµ nguyªn vËt liÖu cña nã cã nh÷ng nÐt riªng .
Ch¼ng h¹n nh ®èi víi doanh nghiÖp c«ng nghiÖp nguyªn vËt liÖu gåm : vËt
liÖu chÝnh vËt liÖu phô .....§èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p nguyªn vËt liÖu
gåm :xi m¨ng , g¹ch , ®¸ , v«i, c¸t , sái....§èi víi doanh nghiÖp n«ng nghiÖp
th× nguyªn vËt liÖu gåm: h¹t gièng , ph©n bãn , thuèc trõ s©u....Ph©n lo¹i vËt
liÖu lµ viÖc s¾p xÕp vËt liÖu cã cïng tiªu thøc nµo ®ã vµo mét lo¹i, ta dùa vµo
tõng néi dung, tÝnh chÊt th¬ng phÈm cña chóng nh»m phôc vô cho nhu cÇu
qu¶n lý sö dông cña doanh nghiÖp.Cã c¸c c¸ch ph©n lo¹i sau ®©y.
1.1.C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ vµ yªu cÇu cña kÕ to¸n qu¶n trÞ
nguyªn vËt liÖu ®îc chia thµnh:
- Nguyªn vËt liÖu chÝnh (bao gåm c¶ nöa thµnh phÈm mua vµo ).
Nguyªn vËt liÖu chÝnh lµ ®èi tîng lao ®éng chñ yÕu trong doanh nghiÖp ®Ó
h×nh thµnh nªn thùc thÓ s¶n phÈm míi. Trong doanh nghiÖp kh¸c nhau th×
nguyªn vËt liÖu chÝnh còng kh¸c nhau. VÝ dô sîi v¶i trong ngµnh dÖt may, t«m
cua c¸ trong nghµnh chÕ biÕn thuû h¶i s¶n....
- VËt liÖu phô : lµ c¸c lo¹i vËt liÖu ®îc sö dông ®Ó lµm t¨ng chÊt lîng s¶n
phÈm hoµn chØnh s¶n phÈm hoÆc phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt bao
gãi s¶n phÈm nh thèc nhuém , s¬n, dÇu......
- Nhiªn liÖu ®îc sö dông phôc phô cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm,
cho ph¬ng tiÖn vËn t¶i, m¸y mãc ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh nh: x¨ng ,dÇu , khÝ ga......
- Phô tïng thay thÕ: bao gåm c¸c lo¹i phô tïng chi tiÕt ®îc sö dông ®Ó
thay thÕ söa ch÷a nh÷ng m¸y mãc , thiÕt bÞ s¶n xuÊt ph¬ng tiÖn vËn t¶i..
- ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n bao gåm: nh÷ng thiÕt bÞ cÇn l¾p vµ thiÕt bÞ
kh«ng cÇn l¾p, c«ng cô , khÝ cô, vËt kÕt cÊu....dïng cho c«ng t¸c x©y l¾p x©y
dùng c¬ b¶n
- VËt liÖu kh¸c: lµ vËt liÖu kh«ng ®îc vµo c¸c lo¹i vËt liÖu kÓ trªn, c¸c
lo¹i vËt liÖu nµy do qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lo¹i ra, phÕ liÖu thu håi tõ thanh lý tµi
s¶n cè ®Þnh.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Còng cÇn lu ý r»ng trong c¸ch ph©n lo¹i nµy cã nh÷ng trêng hîp lo¹i
vËt liÖu cã thÓ lµ vËt liÖu phô ë doanh nghiÖp nµy nhng l¹i lµ vËt liÖu chÝnh ë
doanh nghiÖp kh¸c.
1.2 Ph©n lo¹i vËt liÖu c¨n cø vµo môc ®Ých sö dông
- VËt liÖu dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm.
- VËt liÖu dïng cho nhu cÇu kh¸c nh: dïng trong qu¶n lý , phôc vô cho
nhu cÇu xö lý th«ng tin.
1.3. Ph©n lo¹i vËt liÖu c¨n cø vµo nguån h×nh thµnh.
- VËt liÖu tù s¶n xuÊt gia c«ng chÕ biÕn cña doanh nghiÖp
- VËt liÖu mua ngoµi
- VËt liÖu nhËn gãp vèn liªn doanh
Dùa trªn c¸c c¸ch ph©n lo¹i trªn vµ ®Ó phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý vµ
h¹ch to¸n vËt liÖu , ngêi ta thêng lËp sæ danh ®iÓm vËt liÖu trong ®ã vËt liÖu ®îc chia thµnh tõng nhãm, tõng thø vËt liÖu. Tuú theo sè lîng sè nhãm vËt liÖu
®Ó lËp sè hiÖu tµi kho¶n cÊp 2,3 hoÆc 4....
2.§¸nh gi¸ vËt liÖu
§¸nh gi¸ vËt liÖu cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ch to¸n ®óng ®¾n
t×nh h×nh tµi s¶n còng nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. §¸nh gi¸ vËt liÖu lµ
dïng thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña vËt liÖu thùc tÕ, tøc lµ toµn bé sè
tiÒn mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó cã ®îc sè vËt t hµng ho¸ ®ã.
TÝnh gi¸ vËt liÖu phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p qu¶n lý vµ h¹ch to¸n vËt
liÖu ®ã lµ ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
- Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p ®îc ¸p dông phæ biÕn
hiÖn nay. §Æc ®iÓm cña ph¬png ph¸p nµy lµ méi nghiÖp vô nhËp xuÊt vËt liÖu
®Òu ®îc kÕ to¸n theo dâi, tÝnh to¸n vµ ghi chÐp mét c¸ch thêng xuyªn theo
qu¸ tr×nh ph¸t sinh.
- Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kúcã ®Æc ®iÓm lµ trong kú, kÕ to¸n chØ theo
dâi tÝnh to¸n vµ ghi chÐp c¸c nghiÖp vô nhËp vËt liÖu cßn gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt
chØ ®îc x¸c ®Þnh mét lÇn vµo cuèi kú khi cã kÕt qu¶ kiÓm kª vËt liÖu hiÖn cßn
cuèi kú.
TrÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt trong kú = TrÞ gi¸ vËt liÖu tån ®Çu kú
+TrÞ gi¸ vËt liÖu nhËp trong kú
-TrÞ gi¸ vËt liÖu hiÖn cßn cuèi kú
2.1 §¸nh gi¸ vËt liÖu theo gi¸ mua thùc tÕ
*Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu nhËp kho.
- §«Ý víi vËt liÖu mua ngoµi cã hai trêng hîp:
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× trÞ
gi¸ mua thùc tÕ lµ sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n kh«ng kÓ thuÕ GTGT trõ ®i c¸c
kho¶n triÕt khÊu, gi¶m gi¸ vµ kho¶n tr¶ l¹i nÕu cã.
Nh vËy yªu cÇu cña ph¬ng ph¸p nµy lµ: khi lËp ho¸ ®¬n ph¶i gi÷ ®Çy ®ñ ,
®óng c¸c yÕu tè quy ®Þnh vµ ghi râ gi¸ b¸n cha cã thuÕ kÓ c¶ phô thu vµ phÝ
ngoµi gi¸ b¸n nÕu cã , thuÕ GTGT, tæng gi¸ thanh to¸n.
Sè thuÕ GTGT ph¶i nép ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
Sè thuÕ GTGTph¶i nép = ThuÕ GTGT®Çu ra – ThuÕ GTGT®Çu vµo.
Gi¸ cña hµng ho¸
ThuÕ suÊt thuÕ GTGT
ThuÕ GTGT ®Çu ra =
dÞch vô chÞu thuÕ
cña hµng ho¸ t¬ng øng.
+Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× gi¸
mua trªn ho¸ ®¬n lµ tæng gi¸ thanh to¸n ( bao gåm c¶ thuÕ GTGT ®Çu vµo).
Gi¸ mua thùc tÕ cña vËt liÖu mua ngoµi gia c«ng chÕ biÕn bao gåm gi¸
thùc tÕ cña vËt liÖu chÕ biÕn , chi phÝ vËn chuyÓn vËt liÖu ®Õn n¬i chÕ biÕn vµ
tõ n¬i chÕ biÕn vÒ ®¬n vÞ. TiÒn thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn theo hîp ®ång.
§èi víi vËt liÖu nhËn gãp vèn liªn doanh th× trÞ gi¸ vèn gãp thùc tÕ
nhËp kho sÏ do héi ®ång liªn doanh ®¸nh gi¸.
§èi víi phÕ liÖu thu håi cã thÓ ®¸nh gi¸ theo gi¸ íc tÝnh hay cßn gäi
lµ gi¸ t¹m tÝnh.
*Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho.
Do vËt liÖu nhËp kho tõ nhiÒu nguån cã gi¸ c¶ kh¸c nhau v× vËy khi xuÊt
kho còng cã nh÷ng ph¬ng ph¸p tÝnh kh¸c nhau. §èi víi vËt liÖu xuÊt dïng
trong kú tuú theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña tõng doanh nghiÖp, yªu cÇu qu¶n lý
vµ tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n cã thÓ sö dông mét trong c¸c ph¬ng
ph¸p sau theo nguyªn t¾c nhÊt qu¸n tronh h¹ch to¸n, ph¶i gi¶i thÝch râ rµng
khi cã thay ®æi.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n tån kho ®Çu kú.
§¬n gi¸ vËt liÖu tån kho ®Çu kú = TrÞ gÝa vËt liÖu tån kho ®Çu kú chia
cho s¶n lîng vËt liÖu tån kho ®Çu kú.
TrÞ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho = §¬n gÝa b×nh qu©n cña vËt liÖu tån
kho ®Çu kú Sè lîng vËt liÖu xuÊt kho trong kú.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®ãi víi doanh nghiÖp cã vËt liÖu tån kho
®Çu kú chiÕm tû träng lín.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n
mét ®¬n vÞ vËt liÖu =
TrÞ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu
tån kho ®Çu kú
S¶n lîng vËt liÖu
tån kho ®Çu kú
+
+
trÞ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu
nhËp kho trong kú
S¶n lîng vËt liÖu
nhËp kho trong kú
TrÞ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu= Gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n x
Sè lîng vËt liÖu
tån kho trong kú
1 ®¬n vÞ vËt liÖu
nhËp kho trong kú.
§¬n gi¸ b×nh qu©n vËt liÖu cã thÓ tÝnh vµo cuèi kú hay tÝnh vµo sau mçi
lÇn nhËp ®îc gäi lµ ®¬n gi¸ b×nh qu©n liªn hoµn.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ ®Ých danh: Theo ph¬ng ph¸p nµy vËt liÖu ®îc x¸c ®Þnh theo ®¬n chiÕc hay tõng l« vµ gi÷ nguyªn lóc nhËp cho ®Õn khi
xuÊt dïng . Khi xuÊt vËt liÖu nµo sÏ tÝnh theo gi¸ thùc tÕ vËt liÖu ®ã.
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ®îc sö dông víi c¸c lo¹i vËt liÖu cã gi¸ trÞ cao vµ
cã tÝnh t¸ch biÖt, ch¼ng h¹n nh c¸c lo¹i vµng b¹c, ®¸ quý , c¸c chi tiÕt cña «t«
xe m¸y... mµ cã thÓ nhËn diÖn ®îc tõng thø , nhãm hoÆc tõng lo¹i theo tõng
lÇn nhËp kho.Khi xuÊt kho th× gi¸ xuÊt kho ®îc c¨n cø vµo ®¬n gi¸ thùc tÕ vËt
liÖu nhËp kho theo tõng l« hay tõng lÇn nhËp.
- Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc ( FIFO –Firts in firts out )
Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¶ thiÕt r»ng sè vËt liÖu nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc, xuÊt hÕt sè nhËp tríc míi ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè
hµng xuÊt . Nãi c¸ch kh¸c , c¬ së cña ph¬ng ph¸p nµy lµ gi¸ thùc tÕ cña vËt
liÖu mua tríc sÏ ®îc dïng lµm gi¸ ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt tríc vµ do
vËy gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho cuèi kú sÏ lµ gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu mua vµo sau
cïng.
Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong tõng trêng hîp gi¸ c¶ æn ®Þnh hoÆc cã
xu híng gi¶m.
- Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc ( LIFO – Last in first out )
Ph¬ng ph¸p nµy ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp kho cña tõng lÇn
nhËp. Nhng khi xuÊt sÏ c¨n cø vµo sè lîng xuÊt vµ ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp kho
lÇn cuèi hiÖn cã trong kho ,sau ®ã míi lÇn lît theo c¸c lÇn nhËp tríc ®Ó tÝnh
gi¸ thùc tÕ xuÊt kho. Ta còng gi¶ ®Þnh r»ng nh÷ng vËt liÖu mua sau còng sÏ ®îc xuÊt tríc tiªn. Vµ nh vËy, gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu tån kho cuèi kú l¹i lµ gi¸
thùc tÕ vËt liÖu tÝnh theo ®¬n gi¸ cña tõng lÇn nhËp ®Çu kú.
Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong thêi kú l¹m ph¸t.
2.2 §¸nh gi¸ vËt liÖu theo gi¸ h¹ch to¸n.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ngoµi gi¸ thùc tÕ ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp xuÊt vËt liÖu
nh nªu trªn doanh nghiÖp cßn cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ph¶n ¸nh sù
biÕn ®éng cña vËt liÖu trong kú.
Gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ ®îc x¸c ®Þnh tríc ngay tõ ®Çu kú kÕ to¸n vµ sö
dông liªn tôc trong kú kÕ to¸n cã thÓn lÊy gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ tríc ®Ó lµm
gi¸ h¹ch to¸n cho kú nµy. Khi sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ph¶n ¸nh vËt liÖu th×
cuèi kú kÕ to¸n ph¶i tÝnh hÖ sè chªnh lÖch gi÷a gÝa thùc tÕ vµ gi¸ h¹ch to¸n
cña vËt liÖu tån vµ nhËp trong kú .
Gi¸ thùc tÕ cña
Gi¸ thùc tÕ cña
VËt liÖu tån ®Çu kú +
VËt liÖu nhËp trong kú
HÖ sè chªnh lÖch =
Gi¸ h¹ch to¸n cña
Gi¸ h¹ch to¸n cña
VËt liÖu tån ®Çu kú +
VËt liÖu nhËp trong kú
Gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu = Gi¸ h¹ch to¸n cña vËt liÖu HÖ sè chªnh lÖch
XuÊt trong kú
xuÊt trong kú
Gi¸ h¹ch to¸n ®îc sö dông trong h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu . Gi¸ h¹ch
to¸n cã u ®iÓm lµ ph¶n ¸nh kÞp thêi sù biÕn ®éng vÒ gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i vËt
liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
IV. KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu
1. Chøng tõ kÕ to¸n
KÕ to¸n t×nh h×nh nhËp xuÊt vËt liÖu liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i chøng tõ
kÕ to¸n kh¸c nhau. Bao gåm nh÷ng chøng tõ cã tÝnh chÊt b¾t buéc vµ nh÷ng
chøng tõ cã tÝnh chÊt híng dÉn hoÆc tù lËp. Tuy nhiªn, dï lo¹i chøng tõ g×
còng ph¶i ®¶m b¶o cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè c¬ b¶n , tu©n thñ chÆt chÏ tr×nh tù
lËp , phª duyÖt vµ lu©n chuyÓn chøng tõ ®Ó phôc vô cho yªu cÇu qu¶ lý ë c¸c
bé phËn cã liªn quan vµ yªu cÇu ghi sæ, kiÓm tra cña kÕ to¸n.
Theo chÕ ®é kÕ to¸n ban hµnh Q§ 1141-TC/Q§C§KT ngµy 01/01/1995
cña bé trëng bé tµi chÝnh ban hµnh c¸c chøng tõ vÒ vËt liÖu bao gåm:
- PhiÕu nhËp kho ( MÉu01- VT )
- PhiÕu xuÊt kho ( MÉu02 – VT )
- PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé ( MÉu03 – VT )
- Biªn b¶n kiÓm kª vËt t , s¶n phÈm hµng hãa ( MÉu08 – VT )
- Hãa ®¬n GTGT (MÉu01 GTGT –3LL )
- Hãa ®¬n b¸n hµng ( MÉu02 GTGT – 3 LL )
- Hãa ®¬n cíc vËn chuyÓn ( MÉu03 – BH )
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ngoµi ra DN cßn cã thÓ sö dông thªm c¸c chøng tõ kÕ to¸n cã tÝnh chÊt
híng dÉn nh:
_PhiÕu h¹n møc vËt t ( MÉu 04 – VT )
_Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t ( MÉu 05 – VT )
_PhiÕu b¸o vËt t cßn l¹i cuèi kú ( MÉu 07 – VT )
2. C¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n vËt liÖu
Tæ chøc tèt kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu cã ý nghÜa quan träng ®èi víi c«ng
t¸c b¶o qu¶n vËt liÖu vµ c«ng t¸c kiÓm tra t×nh h×nh cung cÊp , sö dông vËt
liÖu. KÕ to¸n vËt liÖu võa ®îc thùc hiÖn ë kho võa ®îc thùc hiÖn ë phßng kÕ
to¸n
KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu ®îc thùc hiÖn theo mét trong ba ph¬ng ph¸p:
Ph¬ng ph¸p thÎ song song , ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn, ph¬ng ph¸p
sè d.
2.1Ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song.
Nguyªn t¾c: ë kho ghi chÐp vÒ mÆt sè lîng ë phßng kÕ to¸n ghi chÐp
c¶ vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ cña tõng thø vËt liÖu cô thÓ:
ë kho : hµng ngµy ghi nhËn chøng tõ nhËp xuÊt vËt liÖu , thñ kjho ph¶i
kiÓm tra tÝnh hîp lý hîp ph¸p cña chøng tõ råi tiÕn hµnh ghi chÐp sè thùc nhËp
, thùc xuÊt vµo chøng tõ thÎ kho. Cuèi ngµy tÝnh ra sè tån kho ghi vµo thÎ kho.
§Þnh kú thñ kho gi÷ c¸c chøng tõ nhËp xuÊt ®· ®îc ph©n lo¹i cho tõng thø vËt
liÖu cho phßng kÕ to¸n.
ë phßng kÕ to¸n: më sæ hoÆc thÎ chi tiÕt vËt liÖu cho tõng danh ®iÓm
vËt t t¬ng øng víi thÎ kho ë tõng kho ®Ó ph¶n ¸nh c¶ sè lîng vµ gi¸ trÞ vËt liÖu.
Khi nhËn ®îc c¸c chøng tõ nhËp xuÊt kho tõ thñ kho kÕ to¸n vËt t ph¶i kiÓm
tra chøng tõ ghi ®¬n gi¸ vµ thµnh tiÒn trªn chøng tõ, sau ®ã ghi vµo thÎ chi tiÕt
vËt liÖu , cuèi th¸ng céng sæ chi tiÕt vµ tiÕn hµnh kiÕm tra ®èi chiÕu víi thÎ
kho . Ngoµi ra , ®Ó cã sè liÖu ®èi chiÕu víi kÕ to¸n tæng hîp cÇn ph¶i tæng hîp
nhËp xuÊt tån kho theo tõng nhãm lo¹i vËt liÖu.
Ph¬ng ph¸p vµy
¸p dông
thÝch hîp ®ãi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã Ýt
PhiÕu
nhËp kho
chøng tõ lo¹i vËt liÖu , khèi lîng lo¹i nghiÖp vô Ýt . Song ph¬ng ph¸p nµy ®¬n
gi¶n , dÔ thùc hiÖn vµ rÊt tiÖn lîi khi xö lý b»ng m¸y tÝnh.
*S¬ ®å kÕ to¸n theo ph¬ng
ph¸p
Sæ chi
tiÕtghi
vl thÎ song song B¶ng xuÊt
ThÎ kho
tæng hîp
nhËp tån vl
PhiÕu xuÊt kho
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ghi chó:
:Ghi hµng ngµy
:§èi chiÕu sè liÖu
:Ghi cuèi th¸ng
B¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån vËt liÖu
Th¸ng .........
Danh
®iÓm
vËt liÖu
Tªn vËt liÖu
n¨m...........
Tån ®Çu NhËp
th¸ng
trong
th¸ng
XuÊt hµng Tån cuèi
th¸ng
th¸ng
NVL chÝnh
VL A
VL B
Céng
NVL phô
VL A
VL B
..............
2.2 Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn.
Nguyªn t¾c: ë kho theo dâi mÆt lîng ë phßng kÕ to¸n theo dâi c¶ sè lîng vµ gi¸ trÞ theo tõng thø tõng lo¹i vËt t nhng chØ ghi mét lÇn vµo cuèi
th¸ng.Cô thÓ:
ë kho: thñ kho vÉn sö dông c¸c thÎ kho ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp xuÊt
tån cña tõng lo¹i vËt liÖu vÒ mÆt sè lîng...( Thùc hiÖn nh ph¬ng ph¸p ghi thÎ
song song )
ë phßng kÕ to¸n : KÕ to¸n më sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó ghi chÐp t×nh
h×nh nhËp xuÊt tån cña tõng thø vËt liÖu theo tõng kho dïng trong c¶ n¨m.Sæ
®èi chiÕu lu©n chuyÓn chØ ghi chÐo mçi th¸ng mét lÇn vµo cuèi th¸ng. §Ó cã
sè liÖu ghi vµo sæ cuèi th¸ng kÕ to¸n ph¶i lËp c¸c b¶ng kª nhËp , b¶ng kª xuÊt
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
theo tõng thø vËt liÖu trªn c¬ së chøng tõ nhËp xuÊt do thñ kho ®Þnh kú göi
lªn. Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn còng ®îc theo dâi vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ.
Cuèi th¸ng tiÕn hµnh kiÓm ra ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
víi thÎ kho vµ sè liÖu kÕ to¸n tæng hîp .
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi doanh nghiÖp cã khèi lîng nhËp xuÊt kh«ng
nhiÒu kh«ng bè trÝ riªng nh©n viªn kÕ to¸n chi tr¶ vËt t nªn kh«ng cã ®iÒu kiÖn
ghi chÐp theo dâi kÕ to¸n t×nh h×nh nhËp xuÊt hµng ngµy.
*S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
ThÎ kho
Chøng tõ nhËp
Chøng tõ xuÊt
B¶ng kª nhËp
B¶ng kª xuÊt
Sæ ®èi chiÕu
lu©n chuyÓn
:Ghi hµng ngµy
: §èi chiÕu sè liÖu
: Ghi cuèi th¸ng
Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
Ghi chó:
D.
®iÓ
m
VL
Tªn
VL
§v
tÝnh
§¬n SD
®Çu L/c trong th¸ng 1
gi¸ th¸ng 1
SL
ST
SL
ST
SL
ST
SD
®Çu
th¸ng 2
SL
ST
2.3 Ph¬ng ph¸p sæ sè d
§©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông cho nh÷ng doanh nghiÖp dïng gi¸ h¹ch
to¸n ®Ó h¹ch to¸n gi¸ trÞ vËt liÖu nhËp, xuÊt , tån kho . §Æc ®iÓm cña ph¬ng
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ph¸p nµy lµ ë kho chØ theo dâi vËt liÖu vÒ sè lîng cßn ë phßng kÕ to¸n theo
dâi vÒ gi¸ trÞ ( theo gi¸ h¹ch to¸n ).
+ëkho: thñ kho vÉn sö dông thÎ kho ®Ó ghi chÐp sè lîng vËt liÖu nhËpxuÊt – tån trªn c¬ së chøng tõ nhËp xuÊt . Ngoµi ra vµo cuèi th¸ng thñ kho
cßn ph¶i c¨n cø vµo sè tån cña vËt liÖu trªn thÎ kho ®Ó ghi vµo sæ sè d. Sæ sè
d do phßng kÕ to¸n lËp vµ göi xuèng cho thñ kho vµo ngµy cuèi th¸ng ®Ó ghi
sæ. C¸c chøng tõ nhËp xuÊt sau khi d· vµo thÎ kho ph¶i ®îc thñ kho ph©n lo¹i
theo chøng tõ nhËp – xuÊt cña tõng lo¹i vËt liÖu ®Ó lËp phiÕu giao nhËn
chøng tõ.
ëphßng kÕ to¸n: nh©n viªn kÕ to¸n vËt liÖu cã tr¸ch nhiÖm ®Þnh kú tõ 3
®Õn 5 ngµy xuèng kho ®Ó kiÓm tra híng dÉn viÖc ghi chÐp cña thñ kho vµ xem
xÐt c¸c chøng tõ nhËp xuÊt ®· ®îc thñ kho ghi l¹i. Sau ®ã ký nhËn vµo phiÕu
giao nhËn chøng tõ , thu nhËn phiÕu nµy kÌm c¸c chøng tõ nhËp xuÊt cã liªn
quan.
C¨n cø vµo c¸c chøng tõ nhËp xuÊt nhËn ®îc , kÕ to¸n ph¶i ®èi chiÕu
víi c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn qu¸n sau ®ã, c¨n cø vµo gi¸ h¹ch to¸n sö dông
®Ó ghi vµo c¸c chøng tõ vµ vµo cét sè tiÒn cña phiÕu giao nhËn chøng tõ .Tõ
phiÕu giao nhËn chøng tõ kÕ toan tiÕn hµnh ghi vµo b¶ng lòy kÕ nhËp – xuÊt
– tån vËt liÖu.
B¶ng lòy kÕ nhËp – xuÊt – tån vËt liÖu ®îc më riªng cho tõng kho vµ
mçi danh ®iÓm vËt liÖu ®îc ghi trªn mét dßng. Vµo cuèi th¸ng kÕ to¸n ph¶i
tæng hîp sè tiÒn nhËp xuÊt trong th¸ng vµ tÝnh ra sè d cuèi th¸ng cho tõng lo¹i
vËt liÖu trªn b¶ng lòy kÕ. Sè d trªn b¶ng lòy kÕ ph¶i khíp sè tiÒn ®îc kÕ to¸n
ThÎchuyÓn
kho vÒ.
x¸c ®Þnh trªn sæ sè d do thñ kho
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho doanh nghiÖp cã khèi lîng c¸c nghiÖp vô
kÕChøng
to¸n ph¸t
sinh vÒ nhËp xuÊt diÔn ra thêng xuyªn, Chøng
nhiÒu tõ
chñng
tõ nhËp
xuÊt lo¹i VL vµ
Sæ
sè
d
®· x©y dùng ®îc hÖ thèng danh ®iÓm vËt liÖu dïng gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch to¸n.
Trong ngµy t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho vËt liÖu , yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý ,
B¶ng
B¶ng kª xuÊt
tr×nh
®ékª
kÕnhËp
to¸n t¬ng ®èi cao
*S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p sæ sè d
B¶ng luü kÕ nhËp
B¶ng luü kÕ xuÊt
B¶ng kª tæng hîp
N-X-T
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
: Ghi hµng ngµy
: §èi chiÕu sè liÖu
: Ghi cuèi th¸ng
Sæ sè d
N¨m............
Kho...........
D. ® Tªn
VL
VL
§gi¸ §m
HT
d.tr÷
§v
tÝnh
Sè d ®. N¨m Sè d cuèi ..............
th¸ng 1
SL
ST
SL
ST
SL
ST
V. KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu
KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu trong doanh nghiÖp thêng cã 2 c¸ch : KÕ to¸n
vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ kÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu
theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Th«ng thêng c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
1.KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
*Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p theo dâi viÖc nhËp ,
xuÊt vµ tån kho vËt liÖu mét c¸ch thêng xuyªn trªn sæ kÕ to¸n. §©y lµ ph¬ng
ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã , biÕn ®éng t¨ng gi¶m hµng tån
kho vËt liÖu mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc trªn c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng
lo¹i hµng tån kho.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông phæ biÕn hiÖn nay ë níc ta v× nh÷ng tiÖn
Ých cña nã bëi nã cã ®é chÝnh x¸c cao, cung cÊp th«ng tin vÒ hµng tån kho
mét c¸ch kÞp thêi . Theo ph¬ng ph¸p nµy t¹i bÊt kú mét thêi ®iÓm nµo kÕ to¸n
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
còng cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc lîng nhËp xuÊt tån kho tõng lo¹i hµng tån kho nãi
chung vµ nguyªn vËt lØÖu nãi riªng.
*KÕ to¸n sö dông TK sau:
+TK 152 “nguyªn liÖu, vËt liÖu”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó nghi chÐp sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m vËt
liÖu theo gi¸ thùc tÕ.
Ta cã thÓ më thªm tµi kho¶n cÊp II, III cña TK nµy ®Ó kÕ to¸n chi tiÕt vËt
liÖu (tïy theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp )
.KÕt cÊu TK 152
Bªn nî : ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh lµm t¨ng gi¸ thùc tÕ cña
nguyªn vËt liÖu trong kú ( mua ngoµi, tù s¶n xuÊt , nhËn gãp vèn, ph¸t hiÖn
thõa , ®¸nh gi¸ t¨ng......)
Bªn cã : ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh lµm gi¶m nguyªn vËt liÓu
trong kú theo gi¸ thùc tÕ ( xuÊt dïng , XuÊt b¸n, thiÕu hôt, gi¶m gi¸ ......)
D nî : Gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu tån kho.
+TK 331 “Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n “
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ thanh to¸n gi÷a doanh nghiÖp vµ ngêi b¸n , ngêi nhËn thÇu vÒ kho¸n vËt t hµng hãa , lao vô , dÞch vô, theo hîp
®ång kinh tÕ ®· ký kÕt vµ còng cã thÓ më chi tiÕt b»ng c¸c tµi kho¶n cÊp 2,3 .
.KÕt cÊu TK331
Bªn nî : ph¶n ¸nh sè ®· tr¶ vµ coi nh ®· tr¶ (do doanh ngiÖp øng tríc
tiÒn , triÕt khÊu gi¶m gi¸ hµng mua tr¶ l¹i trõ vµo nî ph¶i tr¶ ngêi b¸n, thanh
to¸n bï trõ, tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n.
Bªn cã : Ph¶n ¸nh sè ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n .
Sè d nî : ph¶n ¸nh sè tiÒn doanh nghiÖp ®· øng tríc cho ngëi b¸n nhng
cha nhËn ®îc hµng.
+Tµi kho¶n 151 “hµng mua ®ang ®i ®êng”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña
sè hµng ®· thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp nhng cuèi th¸ng vÉn cha vÒ
nhËp kho hoÆc chuyÓn giao cho c¸c ®èi tîng sö dông bëi kh¸ch hµng .
KÕt cÊu tµi kho¶n 151.
Bªn nî : ph¶n ¸nh hµng mua ®ang ®i ®êng
Bªn cã : ph¶n ¸nh hµng mua ®ang ®i ®êng ®· vÒ kho hoÆc
chuyÓn giao cho c¸c ®èi tîng sö dông , kh¸ch hµng.
Sè d nî : ph¶n ¸nh hµng mua ®ang ®i ®êng hiÖn cã cuèi kú.
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn quan kh¸c nh :
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
TK 111 “ TiÒn mÆt “
TK 112 “ TiÒn göi ng©n hµng ”
TK 133 “ ThuÕ GTGT ”
TK 621 “ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ’’
.....................................................
1.1. KÕ to¸n vËt liÖu nhËp kho.
*Khi mua vËt lÝÖu vÒ nhËp kho kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c néi dung.
- Gi¸ mua vËt liÖu thuÕ GTGT ph¶i nép khi mua vËt liÖu vµ sè tiÒn thanh
to¸n cho ngêi b¸n
Nî TK 152 (gi¸ mua)
Nî TK 133 ( thuÕ GTGT )
Cã TK 111,112,331....sè tiÒn thanh to¸n
NÕu doanh nghiÖp ®· mua nhng cuèi th¸ng cha vÒ kÕ to¸n sÏ ghi
Nî TK 151 –gi¸ mua
Nî TK 133 – thuÕ GTGT
Cã TK 111,112,331 –sè tiÒn thanh to¸n
Sau ®ã khi VL vÒ nhËp kho kÕ to¸n sÏ ghi
Nî TK 152 – nguyªn liÖu vËt liÖu
Cã TK 151 – hµng mua ®ang ®i ®êng
- C¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh mua vµ nhËp vËt liÖu th×
tÝnh vµo gi¸ nhËp kho.
Nî TK 152 – gi¸ cha cã thuÕ
Nî TK 133 – thuÕ GTGT
Cã TK 111, 112.... sè tiÒn thanh to¸n
- NÕu ®îc bªn b¸n gi¶m gi¸ cho sè vËt liÖu ®· mua th× kho¶n gi¶m gi¸ ®îc ghi gi¶m gi¸ nhËp kho
Nî TK 331 – ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
Cã TK 152 – nguyªn liÖu vËt liÖu
- NÕu ®îc hëng kho¶n chiÕt khÊu do thanh to¸n sím tiÒn mua vËt liÖu th×
kho¶n chiÕt khÊu ®îc hëng tÝnh vµo thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh
Nî TK 111,112,331
Cã TK 711 “Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh”
- Kho¶n thuÕ nhËp khÈu nép cho nhµ níc ®èi víi vËt liÖu nhËp khÈu ®îc
tÝnh vµo gi¸ nhËp
Nî TK 152
Cã TK 3333 “ thuÕ xuÊt nhËp khÈu”
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Chó ý: ®èi víi doanh nghiÖp kh«ng thuéc diÖn nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ th× thuÕ GTGT khi mua vËt liÖu ®îc tÝnh vµo gi¸ nhËp
kho.
*Khi nhËp vËt liÖu mµ ph¸t hiÖn cã vËt liÖu thiÕu hoÆc thõa kÕ to¸n
ph¶n ¸nh.
- §èi víi vËt liÖu thiÕu do hao hôt trong ®Þnh møc cho phÐp, kÕ to¸n
ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vËt liÖu nhËp kho ®óng theo trÞ gi¸ mua ®· ghi trªn ho¸ ®¬n.
Nî TK 152 “ Gi¸ mua”
Nî TK 133 “ThuÕ GTGT”
Cã TK 331 “Sè tiÒn thanh tãan”
- NÕu vËt liÖu thiÕu kh«ng n»m trong ®Þnh møc cho phÐp vµ cha x¸c
®Þnh ®îc nguyªn nh©n, kÕ to¸n ph¶n ¸nh.
Nî TK 152 “TrÞ gi¸ thùc nhËp”
Nî TK 1381 “ TS thiÕu chê xö lý- trÞ gi¸ thiÕu”
Nî Tk 133 “ThuÕ GTGT”
Cã TK 111,331 – Sè tiÒn thnah to¸n.
- NÕu vËt liÖu thõa cha x¸c ®inh nguyªn nh©n vµ ®îc doanh nghiÖp nhËp
kho kÕ to¸n ph¶n ¸nh:
Nî TK 152 “trÞ gi¸ thùc nhËp”
Nî TK 133 “ThuÕ GTGT”
Cã Tk 111,331 “Sè tiÒn thanh to¸n”
Cã TK 3381 “Tµi s¶n thõa chê xö lý”
Trêng hîp tµi s¶n thõa ®îc doanh nghiÖp gi÷ gi÷ hé cho bªn b¸n kÕ
to¸n chØ ghi ®¬n bªn Nî TK 002 “VËt t , hµng ho¸ gi÷ hé nhËn gia c«ng”
Sau ®ãa khi bªn b¸n nhËn l¹i ghi ®¬n bªn Cã TK 002.
Khi nhËp vËt liÖu tõ c¸c nguån kh¸c kÕ to¸n ph¶n ¸nh nh sau:
Do tù s¶n xuÊt ra: C¨n cø vµo gi¸ thµnh thùc tÕ cña vËt liÖu ®îc s¶n xuÊt
®Ó ghi:
Nî TK152
Cã TK 154 “Chi phÝ sx kinh doanh dë dang”
- NhËp vËt liÖu thuª ngoµi chÕ biÕn hoµn thµnh.
+ TrÞ gi¸ VL xuÊt giao cho ngêi nhËn chÕ biÕn.
Nî Tk 154
Cã TK152
+Kho¶n ph¶i thanh to¸n cho ngêi nhËn chÕ biÕn vµ c¸c chi phÝ
kh¸c cã liªn quan
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nî TK154
Cã TK111,112,331...
+Khi nhËp vµo kho trë l¹i, c¨n cø vµo gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu ®·
chÕ biÕn xong ®Ó ghi
Nî TK 152
Cã TK 154
- NhËp vËt liÖu ®îc nhµ níc cÊp, ®îc biÕu tÆng, nhËn gãp vè sÏ ghi
Nî TK 152
Cã TK 411 “Nguån vèn kinh doanh”
Cã TK 111,112 “c¸c kho¶n cp cã liªn quan”
1.2. KÕ to¸n vËt liÖu xuÊt kho.
VËt liÖu trong doanh nghiÖp ®îc s¶n xuÊt ra ®Ó sö dông cho c¸c ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh, xÉ dùng c¬ b¶n, söa ch÷a TSC§...Do vËy ®Ó cã c¨n
cø ghi sæ còng nh ph¶n ¸nh ®óng ®¾n chi phÝ vËt liÖu sö dông cho tõng ®èi tîng th× bªn c¹nh c¸c chøng tõ gèc cã liªn quan, kÕ to¸n cã thÓ sö dông b¶ng
ph©n bæ VËt liÖu sö dông cho c¸c ®èi tîng.
B¶ng ph©n bæ VËt liÖu
§èi tîng TK152
VËt liÖu chÝnh
sö dông
Gi¸ HT Gi¸ TT
-621
-627
-641
....
VËt liÖu phô
Gi¸ HT
Gi¸ TT
............................
Gi¸ HT
Gi¸ TT
C¨n cø vµo chøng tõ sö dông vËt liÖu kÕ to¸n ghi:
Nî TK 621-Chi phÝ vËt liÖu ttiÕp- vËt liÖu sö dông ®Ó ttiÕp sx SP
Nî TK627 – Chi phÝ sx chung - VL dïng ë ph©n xëng
Nî TK 641 – Chi phÝ b¸n hµng – VL dïng cho b¸n hµng
Nî TK 642 – Chi phÝ QLDN- VL dïng cho bé phËn QLDN
.............
Cã TK 152 –TrÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt dïng.
_Khi xuÊt VL ®Ó cÊp cho ®¬n vÞ trùc thuéc hoÆc ®Ó cho vay, mîn trong néi bé
sÏ ghi:
+ CÊp cho ®¬n vÞ trùc thuéc.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nî TK1361
Cã TK 152
+Cho vay mîn trong néi bé
Nî TK 1368
Cã TK 152
_Khi xuÊt VL kÐm phÈm chÊt ø ®äng ®Ó tiªu thô kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c néi
dung
+TrÞ gi¸ VL xuÊt b¸n
Nî TK 821
Cã TK 152
+TiÒn b¸n VL thu ®îc
Nî TK 11,112,131
Cã TK 721 “Gi¸ cha thuÕ”
Cã TH 3331 “ThuÕ GTGT”
§èi víi doanh nghiÖp kh«ng thuéc diÖn nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p
khÊu trõ th× ®îc ghi nh sau
Nî TK 111,112,131
Cã TK 721 – Tæng gi¸ thanh to¸n
_VËt liÖu xuÊt kho gãp vèn liªn doanh
+ Nõu gi¸ trÞ vèn gãp ®îc héi ®ång liªn doanh chÊp nhËn nhá h¬n gi¸
thùc tÕ xuÊt kho
Nî TK222, 128 – Gi¸ trÞ vèn gãp
Nî TK 412 – Chªnh lÖch do gi¸ trÞ vèn gãp < GtrÞ
ttÕ xuÊt kho
Cã Tk 152 – Gi¸ thc tÕ xuÊt kho
+ NÕu gi¸ trÞ vèn gãp lín h¬n gi¸ thùc tÕ xuÊt kho
Nî TK 222,128 – Gi¸ trÞ vèn gãp
Cã TK 152 – Gi¸ thôc tÕ xuÊt kho
Cã TK 412 – Chªnh lÑch do GtrÞ vèn gãp >
GtrÞ ttÕ xuÊt kho
*S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
(Trang......)
2.KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
20