Tài liệu Mô hình hoá sự phân bố sinh vật nổi và năng suất sinh học sơ cấp vùng biển Nam Trung Bộ

MỤC LỤC Trang 3 Mỏ ĐẨU Chnrlng I . CAU TRUC IIẸ S I N H TIIAI B I E N . PHUONG PHÁP MÔ HÌNH NGHIẼN III. III. S ơ ¿tổ t ố n g quát cấu Những đ ặ c trU ng trúc cò Các hợp phần hũu ĩ 1 .2 Cảc h ợ p phần vô P h ư ớ n g p h á p mô h ì n h Chưdnp hê bản II. 1 cứu hệ sin h cùa sin h sin h đốỉ Các quá t r ì n h Quấ tưộng 1 .2 đổi sản đ ố i d in h quá t r ì n h Quá t r ì n h 1 1 .2 Các quá xuat đổi tạo tr ìn h 16 sin h toán I I . Mô h ì n h th ái b iển 20 b iển 25 chât tái biên sd cap cùa chất hệ sin h tổn g hoá hoá quát thực của chất vẩn và vật chất chu tr in h otí đ ồ II. 2 Đông mô h ì n h lự c bọc trong tán hệ lan b iể n phốt pho chu tr ìn h S\1 b i ế n cíô ...................... nổi ctộng v ậ t nối 31 ....................................................... 36 d in h dô phân rã dưỡng đọng .. PHố T VÀ NĂNG SUAT pho truyển phot phổt 38 , sinh TỈIÁI B I E N sin h trong 36 ................. và .................................. .............................. dổi 25 ............. cường phục h ồ i trong khuếch vẬt II. 1 c Ấp th ái va. c ư ờ n g MÔ HÌNH HOA QUÁ T RI NH B I E N HỌC S ơ chuyển 12 .................................................................... SỤ PHẨN B ố S I N H VẬT N ổ i Bài ........................... 12 trong chuyển hoá v ậ t 1 1 .1 LX-I . chất dưỡng Cường độ t r a o Chi l d n g I . 8 ................................................................. h oá n g h iê n cứu hậ trao trìn h trao Các b i ể n ........................ ĩ ĩ - MÔ HÌNH HOA CÁC QUA TRINH S IN H- HOÁ 1.1 II. BIEN thai th ái các TRONG HÊ S I N H THAI I - sinh hệ sin h pho pho th ái b iển ................................... trong b iể n 40 44 44 49 III- Mô h ì n h 3Ó c ấ p phân bố trong sin h b iển vật nổi suất sin h học I I I .1 Mô h ìn h dùng 2 c h i ể u theo phương nấm n g a n g II 1 .2 Mô h ìn h dủng 1 c h iể u theo phương thẳng II 1 .3 Phương pháp g ià i Chiidng I V . ÁP DỤNG Mồ tổngquát hình I . Một 30 đặc vùng b iể n I .1 đ iểm khí xạ Hê t h ố n g 1 .3 Một s ổ Dữ l i ệ u I I .1 cần t h i ế t Các h ệ số II. 2 Các ctiểu II. 3 Các đ i ề u Môt số 1 11.1 1 1 1 .2 111 .3 k iên yếu sàn xuất tố to sàn th ái hài và bọ học thẳng .. 65 ........................................... 6 6 tán chut r ìn h dương đúng 64 ........................... phổt pho 71 71 ............................................ 72 ................................................................................ 74 rút ra dương tù chi suất kết phổi sự toản 76 phần bố ............................................................................................ 84 xuat sơ c ấ p và cấp năng nhưng h iê u quả ................................................................................................................................................... 96 TÀI L I Ê U THAM KHAO vùngb iể n sơ 92 luận ờ khà học tìn h 77 vói sin h quả ............ trưòng bản động 64 .................................................... kỂ t cơ 59 c Ấp khuếch trong năng cấp sin h mô h ì n h b iên môi s ơ Khả n ă n g lý , lý hải chủ yếu nổi sơ trung chuyển hoấ vật k iện vât Các sìn h PHỤ LỤC chuyển Những nhân sin h tố hoấ, của các nhận đ ỉn h ..................................................... .................................................................................. hoàn lưu v à yếu . 56 ........................................................................................... quang hợp 1.2 ctúng. 52 tư ơn g-h ài văn Nam T r u n g BỘ Búc học nam .. 52 B ố S I N H VẠT N ổ i phan sinh TẠI VÙNG B I E N III. nâng ....................................................................................................... VÀ NĂNG SUAT II. và .................................................................................................................... ............................... .................................................................................................................... ga 103 MO DAƯ S in h của n h iểu tong 24, là vật lo à i thành 33]. noi c phắn và k Những h i ế u đông so năng suát học và năng lư d n g, suât nói riên g , to môi này. học nghể quy lu ậ t nối và lầ lầ tại cá tầng tr ê n b iển giầu có s in h v ậ t và đ iểu trong năng các năng sẽ có suat moi suat cao. quy lu ậ t suất sin h ý nghĩa giữ a th ú nối quan đ àm bảo những b à i toán bo suất quan cứu khối g iá % [13, 14, thuồng nhất là vói khoa sin h vật n ố i, trữ trong lư ợ n g ctó c á c cấc trị b iến đôi chung, "múc đ ộ ” có 70-90 noi n o i, lốn thuận nhat phân b ổ, vât rat sin h cap tương k iện tù lo a i ch ất, nãng chiem bâc tương của Hải cấ yeu quan dtlơng 1 phân cúu vằ các b iế n sin h tâm . quá động học số T iep tr ìn h so đ iều lư ợn g, cẩp cận và trong nội h ìn h sin h khổi b iển dung k iện ctã đ ư o c này đang thành sin h vật n h iểu nhà cố 2 hưống : Hưống lư ơn g, và n gh iên năng kê Thực trọng n h iều ctủ v ề cap, quan Chúng th ư ò n g có cíầy khối só tổn một cá thítc ần c á . khoa học thống cấp lu ôn V iệc n gh iên học trư ờng Dây b iế t tiễn . sơ của th ác sin h sin h thực ấn sàn. những vùng khai là l a n k t o n ) hài thúc Vì vậy, những vùng (P thú để phát sin h khối nhat h iện và : sử các năng dụng quy suất. cấc lu ậ t Trên phương phân cớ sỏ bố đố pháp do và b iến có thế đạc cíổi xấc và số lập 4 - các mối vật n ổ i, trư òng cứu quan hê có tiếp sin h trìn h tối tiện đều có hoá, thể lý sìn h cỏ cúu. b iếu Trên d iễn ra mô p h ỏ n g v à tong hợp đa dạng, và năng th eo lý mô h ì n h trong suất hưống thông nầy. tin ánh đ iều mằ p h ư ơ n g n h iên , hạn chể tr ìn h các đúng bỏi không quá tr ìn h Trên th ái b iế n mới tấc sủ quá trong lo g ic các hê cơ bàn n h iều lu ậ t trong hết tư liên cớ kê cuú là hệ phướng như là phương quá tự n h iên tr ìn h sin h , th ái b iển của ctiiỢc toán. Đoi mô h ì n h rất cụ thế p h ư ơ n g p h á p mô h ì n h là xủ n h iểu q u a n ctển s i n h những n g h iê n án v à phố tránh quà nhận cùa không khổi và những kểt b iến khi trìn h được n gh iên cúu bàn, không quan nổi là cùa n gh iên vật phương phưống tả môi b ắ n g mô h ì n h nêu, lư ợ n g tố trong sin h n h ư đã. thổng yếu người yếu tr ìn h liến quy sin h đó dụng vẩìi đ ề vối bo c h in h ... (chủ trìn h , tạp cách được mọi phương p h á p mô h ì n h th ế số) toán n h iều Uu đ i ể m d iễn cụ cố cấp cạy, tài phân sổ ổ iểu nhiệm vụ pháp số và - phú, những phương gian nhỏ phong nhanh phàn một rất đó sơ không công phúc một trư ng d ụ n g p h ư ơ n g p h ấ p mô h ì n h nguyên rất đăc cấp v ó i th òi pháp bắng các q u ả đ ủ ctộ t i n liêu đó phương d iễn của sử : b ỉe n ,tr o n g học tượng tài sd ket tiện , hai giũ a học được phường phân và n gh iên nghiêm lư ợn g thú th ái vi Đe khoỉ Hưống hệ suất " trội" . cần trự c nãng thực - số chi h iện đạt nhược phép tiế t đươc tượng, được. đ iểm tỉn h , " tin h Tuy là bị phương v i" của hè sin h n h iên . g iố i, phương pháp cíược ú n g dụng khoàng mô h ì n h vài ba n gh iên chục cửu năm g ầ n đây và - 5 h iện dân tại lý vẫn luận lĩn h vực tín h chat : học sõ cồn thủ các nhà sơ số N gh iên toán cấp bài tự quả toắn - n h iên th ái b iên , cíiểu k iện b iển vật sổ n ổ i, h iệu 3) mùa k h í quan đ iểm lự a vật còn mang khoa thách cúu th ú nổi và hoc Hài th úc lốn hai nâng vói cfể suất sin h th ái b iển suất sin h Bộ"- toán vật quả sin h th ái ấn là cơ sở ctộng n g u ổ n trổi án giầu hệ n ổ i, năng trong góp lợ i d in h sin h b iển . phần hải dưỡng g iả i sàn có quyết vùng b iển nhũng đ iể u chu đối : tr ìn h cấc vằ đ iển lý nổi th ái và h ìn h hài và so V iệt hoá Phốt chuyển pho hoá phù sin h học quắn sơ sin h th á i b iển . tại vùng b i ể n Nam T r u n g đoi những nhận vói hệ hê hợp v ó i sin h cíịnh th ái th ể cap hệ ra trong N am . sin h khối năng su ấ t rút dương thông phân bố trong mô h ì n h chuyến b iế n d ự n g mô h ì n h sin h vật sin h sin h b iến chọn n h iệt Áp d ụ n g hậu trong cửu ctó, nhũng khối lu ận lu ân hoá động v ậ t quả g ia đặic t h ù . MÔ h ì n h Xây n ghiên n gh iên d ụ n g mô h ì n h m lóc th iên chuyên khi ra hoàn : h iệu dự b á o vùng sin h 2) sổ đặt hưóng án sin h của Nhiêm _ v u _ củ a 1) lu ân tr ìn h đe mô h ì n h . theo cúu úng cù n g một Ket đang kiếm " các Trong Nam T r u n g phân bổ Nam T r u n g B ộ k iên của "tìm Na m, công sự phân bố cấp vùng b iể n 2) một cúu hoá 1) học n gh iên "MÔ h ì n h so 43]. [1, ct i đoạn V iệt một ta này tín h và ỏ nưóc ấn Muc t i ê u và ít cá g ia i cửu. nghiêm nghề Luận tài trong n ghiên này dương học ctối v ố i đang thư c cùng Bộ cơ vùng môt tron g bản b iển 2 trên này. 6 - - Ehtidng pháp th u c h iê n : K ấ t h ợ p mô h ì n h trường vật nước chất trong phần v ậ t trọng) b iển chất chuyển hệ có làm đ o i ỏ công các bố hội trên sin h chúa lý quả nghi một th ái phốt pho tấn mô h ì n h b iển , lấ y (m ôt vật chất trong mối sin h th ái chuyển hoá và hợp sin h vật nguyên tố noi d in h các dưỡng quan cílu. n gh iên cúu khoa hoe số khuếch động v ó i tiiỢ ng n g h i ề n Những k ế t bầy vật trong trong tạp chỉ khoa : T rìn h bày một lu ận nưốc, học ctã được tr ìn h tháo Quốc tế án hôi trong và ngoài luân cơ bản v ề và nưóc [8 ,9 cấu trúc 1 0 ,1 1 ,1 2 ,2 7 ,2 8 ,4 3 ]. hệ Chướng I th ái b iển sin h của các cúu hậ đoi tượng sin h q u a n ct ể n th ái lu ận : T rìn h cùng n h ữ n g mô p h ổ n g cho năng hoá những n g h iê n III phốt suất g iá i chẩt bày b iển chuyển pháp II doi Chương và v à một trao sờ bài h ìn h , phương tr ìn h th ái cơ q u a n c t i ể m mô mô h ì n h , b iển lý so đặc trư ng p h á p mô h ì n h công 'trìn h tiêu cd hoá bản n gh iên b iể u có liên bản nhat trong hê án. Chương quá theo số cứu : T rìn h pho sin h vằ và học toán . chuyển bày cấp hoá toán ờ các th iết sơ n h ữ n g ctặc t r ư n g vật chất các quá chương v iêc lậ p học xây hê tr ìn h các sin h này, làm sau. dựng mô h ì n h trong cơ mô h ì n h phần bổ sin h th ái chu sin h b iển , trìn h vẬt nối phương - 7 - Chương yếu tổ khỉ mô h ì n h k iện tù PG S.PTS PG S.PTS n h iểu k iên Lê D ú c Tổ, mùa, nhũng v iậ c nhận bản của Bộ, n ờ i ốp lự a đ in h cấc dụng chọn các dữ yếu rút ra chủ Trung thành tại h ử p Hà N ô i PG S.TS Tạng, PTS gia khoa hoc quá trìn h Bô môn dưôi Hải Dương s u c h ỉ ct ạo k h o a Nguyen Tắc Đ i n h Văn Hai An. Luận dươngxem x é t , học án Ưu, PTS T r ầ n H ọc, của còn được Văn Cúc bố xung vầ n h iều ý quý báu. cỉuợc n h i ề u tập Dương ý thể Học, k iến cán đóng bộ lãn h học Tổng Tác g iả chân lý cùng dương học. tập thực h iệ n góp và khoa h ọc, cấn đạo Trưòng Đ ạ i quàn b ìn h và được hoàn Tổng Trong của trung b i ể n Nam T r u n g cơ toán . ấn chuyên n h ữ n g ct ặc t r ư n g vùng mô h ì n h học vủ bày văn k iện cho tỉn h Luận Trường B a i T rìn h đ iều th iết quà : tư ợ n g-h ài trong cần ket IV thể Phòng Dào lu ận án, tác sự g iú p cts bộ thuật tạo kỹ g iá tận v à Khoa Đ ị a còn nhận t ì n h v ể m ọimặt của Lý Bộ m ô n H ả i - D ịa Chat h ợ p Hầ n ộ i . thành cán cảm bộ ơn c á c n h à k h o a khoa học và kỹ hoc, thuật các cap Bộ môn H ả i Chương I cẤu TRÚC HỆ SINH THAI b i ê n . PHUƠNG PHÁP MÔ HÌNH NGHIẼN c ỏ u h ẹ s i n h t h a i BIEN I. SO Đ ổ TổNG QUÁT c Ấ u TRỎC HẸ S I N H THAI B I E N Không m ộtc ơ tói các ỏ chỗ, động sin h các qua vật sin h lạ i vật vối nên lo à i chu tr ìn h các vùng nước đ iểm cíó b i ể u th ái dưói nuóc th ái sông, hồ : ctộ s â u chuyển hoá Trên sin h lo à i quan th ái hoá hoc và sin h các yểu tố vô lư ợng vật. sin h b iệ t hệ lư ợn g h iậ n đ ịn h đểu tác đ ịn h , sự nó dòng đa nhu n h ò ... năng dạng ve so sin h là nhũng vói có các sin h hê b iển có chế g ió i trong sin h nhũng độ hạn quần xã trìn h hê N h ữ n g (Jăc cao, ần ,chu b iển , kỳ một hậ th ái muối th ể cấc chung- ổ bẩt không vật động không phong chẩt t ạ p . .. sin h đ in h vật cần b iế u các đ iểm độ cửu. h ê g ià không dó bắng dụ, thúc phúc khối năng ví quần x ích nhất của thấy thư ờng rẩt ch ia Các như lý mà [23]. lốn , n gh iên ẽtưoc D iều bôphân các của các đ iem b iển riên g th ì dưỡng v à năng chất tin h , q u y mô v ằ d in h sổng. ctịa không gặp đ ịa phần hệ thù lụ c mọi tạ.i đ ầ y ctủ n h ữ n g đ ặ c trên vối quan có tồn trư ờng khu v U c , hầnh tạp thành phần cứa là tự dưỡng x á c hoàn v ậ t các cíậc môi d in h nào như g ian , hê h iện thể trưòng vối tùng nưôc trư ng phúc và đưối có một khu vự c trúc tuần hoăc th ái phú, bau dương và sin h đặc cùa nhau và tạo Dại nào khác v à môi lư ợ n g, và th ể th ái thành lý , búc hoá xa bầng 3 khối học t\l bao : mô h ì n h , vật gồm t ổ n h iên , n h iệt lý , hop đô. l - 9 đô m u ối, các b iể n -lụ c đ ia , cơ, hũu cơ các lo à i xuất, tiêu thành các thực vô vât h iệ n lủ n g, hoà ta n ... các hê bao vât, bộ một khu năng lư ợn g l à các "ch ia g ỉả sin h thong đ ịn h " hậ lợ i n gh iên các nhà mối trong cho cd búc tranh tổng mối tương quan s o của cúu sỏ nàng bỏi các khoi chúng vói không vì trên vực, trong trư ng th ái nay cúu sử phương mô h ì n h cd b iển thực phân c h ia mô h ì n h , sin h hệ tù n g h iên , thành phần được b iể u qua các bộ song sản các sin h vật yếu thành trong phần moi cúu cần tách th ái lạ .i b iển g iữ a môi các trự òng trìn h vật chất và hệ. cái gọi là chất là khối thực phận, đó : b iến tùng của p h á p mô h ì n h hoá hậ lư ợn g th ái vối d ụ n g ctể t h ự c sin h d in h hậ s i n h ctó c h u thành k iểu n gh iên vật bản gồm sin h nhau hê vô ì aa o "nen” các và thể quan th ếg iớ i vẫn các mối lự c hê chất vât theo 3 ch ia c ủ a m ình b iến , n gh iên - quát giữ a ch ia te, các sin h dưỡng v ó i thực các cíãc cứu h iậ n n gh iên Trên th ôn g v iêc cúu b iể n n gh iên dưỡng, Khối phân b iện tố hộp dòng cíể t i ê n dị khác, thái d in h b iể n - k h í,b ịể n -cíá y , hệ s i n h t h á i n ó i c h u n g , gổm của chúc hệ sin h giữ a toàn xungquanh phỉ Mặt quan về b à n c h ấ t , riên g là tác cfưc*c p h â n phân r ã . V iệ c luôn có cùa nhau dưỡng v à xấc đ ịn h . nó sin h chất tự được tương hộp khấc lo ạ i lijc, và k h ổ i như v â y đông rò i. nói ld thụ và sin h trong bắng 2 động chất dang sin h thành tổ các ỏ dưỡng chỉ quá t r ì n h nhu cũng h iệ n là truyền cách phương mà phấp hoá. th ai b iển thành các k h ối, sin h th ái b iển vói những của d iễn hệ trên th ể sơ h iện ctổ h ì n h qua 1 các [1]. - Hình 1 10 - Sơ ¿0 mò hình hệ ainh thái biển 11 - Trong ció : z, B, A F, khuẩn v à các D dạng vói các đông chất liên lô lệ Nh, lừ n g, - Si khỉ NỈI 4 , NO2 , NO3 - Phốt r cường độ hô £ - cưòng đô bài trong đó £Nj trong phẩm b ầ i tiết; f3 độ fl, vối thúc thực ăn s Phốt f Z , vậtn o i, c-úa c á c - -tốc toe độ vi np, chỉ vật chết tự và Phổt - pho va trong hoà S 1 O2 - của vi hệ; tơ và Phot pho lo ạ i dễ phân huỳ - lo ạ i khó so i= 2 dạng hoầ tan; tan; N itra t Si của lic thực hoà tan; dạng vật noi hoà vầ tan; vi khuan; quần xã; trong quá Ep là lọc thúc bậc hàm Ni pho hũu cở N it r it và tan, dưỡng n ổ i, lủ n g; ôxy tỷ lậ ăn của của chất của lư ờ n g tế trìn h trao Ni đổi chất cùa và Phốt pho tơ ctông v ậ t v ấ n ; ÍA - tốc nổi ctộs ủ đối dụng cao; n h iên »N, ô p , « s ± lic lơ khuẩn và »c,- Si riK, của động Các b o n , nc, tơ, tie t - động v ậ t d in h th i trưởng hap x ích b iểu A m ôni, động v ậ t , sàn DPi n ổ i, i= l Ni ctộ s i n h - trong ỏ dạng hoà vật số C acbon ic phát ;i f , MB - t o e là bon, O2 - thực cao chỉ lic Pn-C ấc là DNi, D C i, CO2 , PO 4 - bèc tương úng phân h u ỷ ; DSi Ch, vật vẩn; kết tỳ tương úng - sin h vật; tư ơng đổi thự c vật; bào của Các bon, Ni tò, 3 Ki hoá chất m , tổng ( i = l . . . 6; hữu IÌ luợng 2 , Ni j~c, N, p, S i) - tốc đô phân huý và khoáng cơ; n3 tơ - tý lệ mà t h ư c của vật muối A m ôni, sủ dụng. N itr it, N itra t trong 12 - II. NHŨNG DẠC TRUNG c o BAN của c á c Đ ố i TUỌNG mô h ìn h I I -1 Thế Các h ộ p g ió i phong phú các trư ng sin h khác, sản vật tiêu sản xuất chất nhau bùn sổng cát khuẩn sản xuất toe ctộ t o n g chú thực vật suẩt khoáng sin h học của (triệu thực vật là : vi 0 ,1 tảo môt sổ thực vật hũu cd tắn /nấm , dương [36]- 0 vung vào, sin h trỏ cúa chỉ và 9 nôi s ilic lằ 0 ,8 4 vật cơ tự cùa song (P vật và hê môi có th ái cắc lo à i hoăc h0p. Trong ưu t h ế vế Tong 1 ,5 sổ là khối sin h % tổng thềm b iển V iệt (triệu 7 /7 hấp thự c vật trong tự dưỡng tấn 95 năng nhờ song tỷ trên vật khá trũòng khuẩn lằ dang và sin h h y t o p l a n k t o n ) nổi đa sin h . dưSng bám khối rất 3 nhóm : s i n h vi khoảng ch iếm thực h ìn h hoai 'trong b i e n . dương nưóc vật ch iếm cố th ư óc, thành tống nổi luôn b iển ờ các lo à i khuẩn hoá chúng tấn /năm ) ThUc v ậ t ngành nưốc, thái DÓ l à đại tỷ đa bào vô tầng bới đại mét suất chỉ 600 sin h chất và như sin h các trên , trong và sin h ch ia tr ò i. hdp, yếu được mặt trong kể tự các các hệ k ích sấng hỢp c h a t nổi 200 lầ mòng ở đ á y xuất Tương thụ tù các lo ạ i, vật b iển cơ ánh quang sản tù hữu lư ơ n g vật đấy th ả i. sin h năng hạn chùng xuat, hợp trong vế sin h khác vi cà g ió i tổng lốp vật th ế S in h v ậ t thu phân hữu s in h sin h dang và đăc - 1 ,6 8 , của thực lo à i táo đơn bào y t a ) , tảo giáp cae sin h bộ phận lư ộn g khoi năng san phẩm Nam g iố i và năng 2543, vật và của vối tấn ) và như của ctơn b à o ỏ [42]. bao (B a gổrn c ắ c c i l l a r i o p h (P thuộc y r r o p h các y t a ) , 13 - tảo lam sin h ( vật trọng xấp ch iếm trên có k ỉch thưốc xỉ môi trường 85 % [23], T trôi táo trong cldn b à o quần đáo ■ 80 các đa có quy phần có k ích Vối lu ậ t thúc ăn. Chúng b a o nưác và giữ a các lằ sủ vật trong năng đấy. Ke t ù là bậc cao (cá , thú b iến ) dưỡng- của m ình làm mọi bậc d in h dưỡng d in h thúc dưỡng thuần vối độ kế ăn, các dài chất vật cả cả vật cơ cấc bậc mật n o i), cho th ấp khác x ích cự t, x ích th ái bậc d in h dưỡng, và b iển các % có sẵn có hữu nhau song thực cơ làm trong d in h dưỡng cấc bậc là lo ầ i đặc như tủ chỗ, d in h động vật đông mà l à môt ch ỉn h có th ể thu không quan hê dụng vật án phủc t ạ p , dung ăn 70 44]. dưỡng th eo ỏ th ú c sin h x ích sử áp dị vầo th ú c Nam chúng th ể [39, cten c ấ c h iên đã song ớ vùng b ien có phắn tiếp chuỗi b iể u bào 3 0 Ji c h i ể m k iể u quan hê cap, hê cùa 5 - này hữu sơ tap tê Trung bộ cìược x ế p một tỷ Nam V i ệ t M [56]; tương khưan hoặc vật là như trong qua các nhưng động vầ b iên như v ậ y sin h theo các Su p h ú c ctộng v ậ t các mà c h ú n g động 500 trọng đối trong vận lo à i động v ậ t khấc sin h (chừ yếu tỳ là vi vật dưới cho Tuỳ một lo à i và la » 0 vùng ctó c ờ gổm c ấ c nhóm ctộng d in h tự 100 M tr o n g dụng khác, nển nhau. nước b ờ Nam thụ bậc tự lư ơn g b iển ven thưốc t,ỉêu động x ỉch dài k h u ế c h hçjp c h ấ t nhất dưỡng khác dưới k ích các tr ậ t vì khá Chung 1 |i đ e n v à i mm [45 ] , quang hợp. vùng thưóc vật, đơn có ). h l o r o p h y t a tíl (9": 1 ) ch iểu Sa v ằ chung tự C 1 tin h x ích ( nhỏ, không nưốc Trường % [G J. n h iêu rất tâng S in li vật, là lụ c . nôi thư òng táo C y a n o p h y t a ) , - tổ d in h m ặt, đổng cố lo ạ i khôngđ i gọn. chỉ gọi Bỏi qua vây, xầ sư trật hợp của tín h dưỡng x ả y ra đù 14 - trong cùng sin h th ái bậc, tao nên lư ớ i - thúc ãn r ấ t phúc tap trong hê b iển . I Trong bậc m ột, chiểm trong ưu thể loài động suẩt khoảng sin h khổi trư chù năng ( C đại các ctại chỉ Nam, vầo năng ) , nảng lần trữ lư ơ n g dưới vât n h iểu lo ầ i trên dạng có 1 mm ¿tấn m ộ t nối trong đó cía p h ầ n chần lư ợ n g. có mái ruột sin h vật khác k ích vầi ch iều chèo ra, nổi tạm nhau. dài thư ờng về có ( như lố n 100, 200 thư ốc tấn /năm , 282 trò giáp tr iệ u tấn / xác ( đổi thấp thưồng nổi bao như thêm là C o p e p o d a ) có có [42], vai trùng th ời nổi tr iê u động v ậ t ch iểu k ích có các năng ơ vùng (18 bọn ơ vùng b iể n C0 t ù tỳ C o e l e n t - e r a t a ) Phần nhò, [45]. và trong vật [26]. ctáy cheo ( 55 lu ôn vói vật (khoảng ctọng v ậ t , động thư ớc em mái cíộng ) thụ cùa tan tan/năm ) nhất khoang đọng v ậ t vật thuộc chân Ngoài nổi khổi tỳ khoảng tr iê u gập b iển ct'ó l o a i ngằnh (4 thư ờng trong nguyên động đều cấ 33 tấn /năm tiêu o o p l a n k t o n sin h riên g suất đông động v ậ t (Z Tổng đó tỳ suất { C h a e t o g n a t h a ) thuộc các nổi yếu sổ hàm t ò vằ kể chủ 0 ,2 noi c ù a ctộng v ậ t lần vế d iện khoảng suất trong th ể và 15,7 70 ăn tấn th ì khoảng năng r o i... nối ưởc tỳ thể, các dương học. 22 nhuyễn cùa sin h khoảng r u s t a c e a cĩộng v ậ t động v ậ t trong gap ưu là b iển tấn /năm , thúc chiếm yeu suất Nhũng đ ộ n g v Ậ t tượng clộng v ậ t tỳ gấp và lo à i 5 8 ,2 V iệt năm) đó trong cấ tấn/năm ) cảc về vật lư ơn g b iến số còn có T u n i c a t a ) , , các lo ầ i phóng x ạ ,tr ù n g tr ú n g ,ấ u các lo à i dài trun g Nam V i ệ t M đến trùng đọng b ìn h Nam, vài vật cm tù đông [56] 0 , 51-4 iran [ 1 5 , 2 0 ] . 15 - Đông v ậ t nổi rất kém, di dặc đ iểm đó, ấp dụng n h iều hữu một số trìn h các chuyển ctoi tượng S ỉn h v ậ t hoại sin h vẬt lơ lủn g hoậc song, hữu cơ cùng thành các được sin h chết cửa động cùng hàng vật lo a i vi sự sổng Vối nhat ctổng t h ò i (và th ái b ien , ích do cho Tổng tỳ tấn thực cíó h iệ n còn là - năng chuyển hoả n h iểu sin h sin h cacbon với khối năng bùn mặt các vật mỏng ỏ cláy b i ể n và sin h ctã p h â n h u ỷ dẩn các của v iệc lạ i Các sán và các "đóng hữu khác gian sủ vật khoảng lạ i và xác cơ khác ctuợc n h i ể u liêu hoại chu nhu đã thành và sủ d u n g ctể m ái. " c ú u cíược" tưởng tủ phế vật k ín " cíẵ này sin h phần ăn hữu cơ trư òng tỉe t sin h vật hơn ,c u ổ i phẩm b à i trung lư ơng) suất cho môi m inh,s i n h phẫn ctơn g i à n phân huỷ phận vật chất hoàn hcip c h ấ t vi lóp bề gổm hoại các bộ bao vật pham đông vật dị s ổ n g bám t r ê n bã vụn tổng hoạt chúng chất hữu các và dưỡng, cũng quá dụng. và Chat Trong cơ vât hộp b iến . vô sin h những ỏ đáy chất sán tán vối yểu thành cấc chảy, ctộng chù tẸLP vật, vạn sổng phúc thực khuếch sin h trong sin h sủ dòng tự [1 8 ,4 4 ,4 8 -3 - nhau lo à i xuat thuộc các các sán lo ạ t là sổng mà k h ả n ă n g truyên này khấc ăn bã vụn vật phụ lan sin h vi ctộng v ậ t phậnduy động được v ớ i cơ trì thự sin h lu ậ t chất duy những quy sin h n h iểu là các lo ầ i thể cũng - vật sin h tr ìn h là bô vật ch ất, một phần lố n ra khói hệ chất (năng vật sin h lư ợ n g) dụng. ờ ctại dương 2 ,4 3 tý ưốc khoảng tấn C /n ăm , 0 ,2 3 trong ctó 16 - có tỏi nơi 60 có Nam, % sàn n h iệt những tấn /năm phẩm đ ư ợ c độ nưốc g iá (tỉn h I I .2 trị theo th ái b iến trò sin h thái hóp chất hữu cờ phần trung chất và ch ất; lơ liên kết chất vô cắc yếu tổ bắng sin h đ in h khả năng tổn hợp phần hữu Chất vẩn Phot kết pho, lơ Si lủ n g. nhau chết đông thực mảt sin h lo ạ i bộ khó phân phần rất dụng hoá bền thúc huý. b iệ t và vẩn Trong vẩn) hay cả sin h sản chu nói và và n h iệt đ ấ i , b iến V iệt 1078 tr iệ u chủ yếu g iả i tan và theo và tan, là sin h ; tu ần tại cơ đ ịn h đó th ài - gian tín h [57]. các cơ tơ, liên g ia i là xác tron g quá vũng phân hữu quy Ni Do m ú c clô b ể n thành trạng ở dạng hữu chất các hoàn v ậ t trong dễ 2) chủng dư t h ù a lo ạ i thành đ ịn h bầng chất phân huỷ được h ìn h chẩt lư ợ n g, tốn quấ vẩn nhũng gồm C ác b o n , thành trìn h vai đúng h ố n , khác hê theo xác cân của Tuỳ vô tố ỏ múc ch ất. trọng trìn h đ ịn h v ề phẩm h ữ u đổi 1) hoà yếu tạo phân và bao phần : cíưdc c h i a hoà tấn quan sin h những thành trao chất khó vô thành những thểm th ấ i. thành vào đổi tr ìn h ăn v à sin h hữu c d , được vầ của vĩíng, chất quá mà c h ầ t phân đậc cửa g ia hê, sin h n h iều mặt ch ia là b iến vẩn vật lý của phân phần hữu và c ấ c và Chat khác sủ là lic đoạn trìn h tại về tham thắi triệu bọ (chất các vât ỏ vùng 7 ,8 là thể lủ n g cơ, b iển sin h sin h có vùng [42]- ý nghĩa dang cân các có ỏ các [26]. là tư ơ i) chúng thái của c úng phẩn vô cùa g ia n hợp 3) tư òng chất rẫt ra 2 0 - 2 8 Các hợp p hắn v ô Nhũng hợp sin h tạo - huỷ và cơ, mùn n u ố c chúng vể có một - là thế ITRU»£'‘‘ ■ • L J Z s k ra khồi hệ Li/^ . sin h Tổng h àm l ư ợ n g xác Các thànhtạ o năng có Si các lư ợn g sản trìn h sản xuất lên các bâc cú v iệc sử vẬt n ổ i, bỏi tr iể n giầu b iển . Trong tổn tại dào tù sờ nhò bé. thưòng để d in h lu ân các v ì đó lên hay hầm l ư ợ n g tỷ lê đ ịa . vùng mg/m3 [7]. chất cấp cơ nên quá cùa mạt các tổn tại tự n h iên sàn sủ cho trìn h vật, trong đến của vô dụng tiếp quá tr ìn h trư òng. chất. xuất sơ chủ yếu và có tổ chất sự là cấp thực c h iể u hưống phát bon nguyên của dụng môi vật sản sỏ Phốt tr o n g ' quá nhò phẩm s i n h do chục lạ i của các tiên được ctịnh Các ctịa, đầu tr ìn h thực cao dưng cùng, chu quyết ctối =(vài lạ i đưdc hoàn là về cd Cuối tạo Dưối ctã s ủ hữu hơn. lu e S i :N :p vật chất và là lụ c hop b iển . [46]. giẫu tác nước b iế n , tương các vối do trong tr ìn h đi n h iểu tù 700 tẩn kết) cơ lạ i quá nghèo H2 O , tỷ liên hớn cap khoảng phấm s ơ vô cao 27 như n g u ổ n v ậ t c h a t đây chất là vẩn hộp cao ở Cấc b o n vẩn thực chuyển môi trư ờ n g quyển cd cơ khoảng c t ư ợc c u n g coi sản nhat theo CŨ 2 , tổng vô dương chất chất dương chat thế Khoảng có và trờ i, cấp. dụng với khỉ vật như mật Quan t r ọ n g vói lư ợn g lư ong cơ trường mà c á c Q uá t r ì n h hàm đong. đại (tín h phẩm h ữ u búc xạ ở môi phân huỷ mg/m3 hàm lấn g của l í c . . .đư ợ c cơ có ỏ do vẩn sin h ch ất vô tơ, b iế n bò, chết Côn Dáo pho,Ni 20 ven " 17 " chất khoảng lư ợng b iến th ái lư ợn g 0 vùng b iế n có “ ÏX,’( vật cùa Si líc thưòng n g u ổ n dự khác nưóc vài có b iển n gh ìn vùng trữ hàm cùa dổi lư ợ n g chủng m gS i/m 3): 18 - (0-500 giữ a là m g N / m 3 ) : (0" 1 0 0 các nguyên mà t h ự c C :S i:N:p=41:2 8 :7 ,2 :1 múc đ ô sử nguyên tổ, nhu sớ k h ỏi, kéo các H iện của hởp thúc một dưỡng được hổi Các y ế u đổng sin h hoá n h iên học trong nỗi sin h thái k iên ngoại các sin h vât trì tạ i. Phàn úng năng chổng vai hê đ iểu nhầm d u y giũ trong cùa cíổi, lý tố đúng hơn là và cố này ch iu đ iểu các thoả chất và mãn hữu cd toàn vực kỳ p hát tr iể n cao trong cấc b iển g iấ úng được "chịu cảnh. vái lốp hoàn ctể r ổ i nguyên trị toàn quang hợp, n h iệt chuyển tố d in h đ ố i, hàm chế quang hạn tối b iể u sự h iệ n sin h bền yếu vũng có được những nhất liên nào lo ạ t lọc k iện biếri vật ch ín h các là quan của tối tr ìn h đào mà th ải moi ngoại lý có thuộc n h iểu đ ịn h sự b iể n su b iế n cân cá cảnh, ctộng n h ấ t mối tuy s\i t ổ n qúa và quần x ã tổ vối ở múc đ ộ vật, hàng nhũng đ iề u la i k iên Sự c h ọ n có các ''phàn ú ng " đ iểu k h iển được" Khi là b iển . vùng b iể n sẽ cùa trò cho th e đạt là lư ợn g v ẩ n g mặt khi n h iên học chúng, th ắi thường nhằn nói cùa khác sin h là th ích N itơ hợp [2]. vât nên th òi tự hdp quan quang không sin h đ e n múc chóng hê suat tương hầm thế ctô t ố n g sau pho v à còn tạo nó ơ các tại có ra tr iể n tổn N itơ , chỉ nhanh 6 mgP/m3 tố th òi đã thậm lụ i" phuc. vật xày trong như v ậ y , tổc ctó, được khoáng giảm năng thuàng chu kỳ p hát thực tạ i, sự khỉ vật chế dưdng P h ố t "tàn vói pho và n ổ i, 7 mgN/m3 v à h Op c ủ a thể này d in h sự là Trong đồng hoá thực làm h ạ n đó vật chất sang lư ợ n g hdp và th eo của Phổt [35], vật [36]- chất là tượng d ẫ n cíển dần vât nhẩt quang đ ỉn h đã dung cầu nưốc. tự tố m gp/m 3) - đổi đố bầng nội vào khả ¿tặ c đ iểm 19 T sin h cá học và thể, sin h cấu tỉn h rộng, hoặc buộc trúc hẹp trò lằ xác đ ịn h trạng xác đ ịn h g iá liăng dò lũỢ ng lón , tôi tìm tố ndi cá cíô ỏ mú c c â n hoặc quá CẾ\C bắng đó. cao th ì nào sẽ yếu của như tích the các bầng chúng d iện ỏ m ối, cân tốc quá bào, k h iển , th ái h ỉêu tế cúa cành. . . đ iểu tri riên g vổ sin h phải nhân thấi - vầt sin h trìn h tố k ỉch lý th a i, đặc năng đố, vỏi vai tạ i. là thuốc xúc, ctủ k h ả tổn chuyển nhân và tiếp không Ch u t r ì n h các mặt không tố hậ tu ổi những yếu tố thực là hoấ v ậ t chât chất và vật chất muốn đ a t tốc chi phồí phải múc đat thuận. Trong nhũng b iế n hậ đổi sin h rông th ải vầ b iến , rất giá trị tối ưu h o ấ c ctổi khá gắn "ngưỗng" , đã v iệc tiế t nghĩa tronig đ iều * lư ơ n g, g iá trở liu, tối yếu tổ 5 sin h vật nối th u ồng là sin h các sin h sâu th ai yếu tò c ỏ nơi b iển vật v ạ t , ' mà ngtlỢc: Eẩc c ú a c a c này thường dẫn của môi trư ờng vàthuồng cùa cắc dao đó. có là lỵ n h iệt một và lạ i, quá lạ i trư ng l à ctiểu k i ậ n đến hoá đại tr in h s \ í gây cân học bộ han rất có ch ất, năng 7 ctôi ôn hoà vối thuận, vùng tập trung bâng c chỉ trong h oá . học. n h iều nên ctông [3 ,2 0 ,2 9 ]. đọng. không b i ế n ctổi dao ý ctộ b i ê n phận sin h ctạ.t b iến hũá v â t cíộ 2 6 - 2 7 hệ không cố khi f b ìn h thuòng n h iều g iố i ctô c h u y ể n Nam V i ệ t Nam, n h i ệ t Hê lý tri thành cường vậ.t phần n h iề u 1 trung hưởng cẬn tồ nhau, b iên đọ thuỷ khác yeu ơ vùng b iên nghĩa tiệm các B iểu tốc đụng đến chúng ch ịu ảnh Tác động độ. c t r ư n g cò c!6 c ố chu kỳ ngược h o á -lý 3in h học 20 - III. PHUONG PHÁP MÔ ặÌNH HOÁ NGHIẼN cứu HỆ SINH THÁI BIEN Phương pháp mối xuất h iên nhu L iên xô lý thuyet có sd đổ khối thông sổ cẩn trìn h n gh iên Trong quá tổn g cúu cho bởi thế tốn h ìn h ; toàn bộ múc cái chung nhẫt yếu là hệ phương v ì, về nguyên cũng tối có thể đa gì đ iểu trong tr ìn h tac, bat tà được cấc trong sin h th ái học. Mục đ í c h cuổi th ái cũa tại hệ một hệ th òi quá sin h đ iểm tr ìn h một th ái nào ct ược đến v iệc tương hết là đổng đối vói trong thực mô h ì n h một bầng tế là phân và đấy. các sứ các quá phương hoá hệ hoá, b iển có lý đưdc một v iậ c những các toán nhà chật v ố ithực tể, cấc Toán nhà đươc nhắm "xấp x ỉ" g ió i han công cho cụ phấp phép, toản, chủ tr ị, bời so trong tự n h iên toán. b iển d iễn các k iem . mô nào th ái học bắng trong Nh à sin h công vầo phương tr ìn h các chi a dụng tr ìn h tìm thuyết độc b iển tạ i, lý đo là lư ợn g cấc dựng chưa 30 2 q u a n ctiẩm : dương h ọ c vùng b iển , h iê n tham v ọ n g cú chưa chất có sin h , cùng đ ịn h nay vẫn th ái lu ôn P h ư ơ n g p h á p mô h ì n h mô p h ò n g sin h nưóc đã x u ất k iện vi đến b iên số tỉn h dương cấc ct ây ở m ộ t mang xây Hải th ái chỉ trưóc nhằ H ài hoá hệ sin h mô h ì n h . . . H i ệ n này súc, hệ Hà L a n . . . C h o h iện chú ý n h iể u các d iễn cắn cúu n ăm g ấ n chưa xấc hưống chỉ những tối chục mô h ì n h k iếm " , cống các về đ ê’ t h ự c "tìm cẫn ba nhất, theo rắng mà k h ô n g h ìn h thống hoá n gh iên Nhật bản, quát th iết chẽ học-M ô Mỹ, trìn h it mô h ì n h khoảng v à i cũ, có Toán h ọ c - thực ra rất phương dự g ia i đoạn đưa vào phúc trin h đoán nào mô chất vể đẩy h ìn h là tạ.p toán trạng hoậc nhũng