Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Máy nhiễm xạ tia x

.PDF
33
290
119

Mô tả:

MÁY NHIỄU XẠ TIA X (XRD) Nhóm thực hiện: Đào Vân Thúy Trịnh Thị Quỳnh Như Huỳnh Minh Trí Trường đại học khoa học tự nhiên thành phố Hồ Chí Minh Bộ môn vật lí ứng dụng Lớp cao học quang điện tử khóa 18 NỘI DUNG • Giới thiệu về tia X • Phân tích cấu trúc tinh thể bằng nhiễu xạ tia X - Công thức Bragg • Máy nhiễu xạ tia X • Các phương pháp phân tích bằng tia X • Ứng dụng • Ưu, nhược điểm. GIỚI THIỆU VỀ TIA X • Năm 1895 Rơntghen tình cờ phát hiện ra tia X. • Năm 1901 Ông đạt giải Nobel 1845 – 1923 • • - Tia X có bƣớc sóng trong khoảng: 10 11 m đến 10 Tính chất: Khả năng xuyên thấu lớn. Gây ra hiện tượng phát quang ở một số chất. Làm đen phim ảnh, kính ảnh. Ion hóa các chất khí. Tác dụng mạnh lên cơ thể sống, gây hại cho sức khỏe. 8 m Sự phát sinh tia X • Tùy thuộc vào mức năng lƣợng bắt đầu bƣớc chuyển (từ lớp vỏ L hay M) ta ký hiệu các vạch K(anpha) hay Kβ. Các bƣớc chuyển từ mức năng lƣợng cao hơn về lớp vỏ L, tạo thành các vạch L (L(anpha) chuyển từ mức M hay Lβ chuyển từ lớp vỏ N)… Phương pháp phân tích bằng tia X Nhiễu xạ tia X Phân tích cấu trúc rắn, vật liệu… Huỳnh quang tia X Xác định hàm lƣợng nguyên tố có trong mẫu PHÂN TÍCH CẤU TRÚC TINH THỂ BẰNG NHIỄU XẠ TIA X • Max von Laue: quan sát và giải thích hiện tượng nhiễu xạ tia X trên tinh thể vào năm 1912. Ông nhận giải Nobel năm 1914 cho công trình này. • W.H.Bragg và W.L.Bragg: nhận giải Nobel năm 1915 cho sự đóng góp của họ trong việc phân tích cấu trúc tinh thể bằng tia X. Max von Laue W.L. and W.H. Bragg W.L.Bragg là người trẻ nhất đạt giải Nobel (năm 25 tuổi) • Hiệu quang trình giữa hai tia nhiễu xạ trên hai mặt P1 và P2 là:    2CA sin    BC  CD hay :   2d sin  Để có cực đại nhiễu xạ thì Trong đó: n là số nguyên   n  là bước sóng của tia X Vậy ta có công thức Bragg: d   2 sin  n  n d 2sin  MÁY NHIỄU XẠ TIA X CẤU TẠO CƠ BẢN – Nguồn tia X – Giá để mẫu – Detector – Hệ thống điều khiển và thu nhận thông tin NGUỒN TIA X Tia X đƣợc phát ra do sự tƣơng tác giữa e năng lƣợng cao và bia kim loại. Tia X phát ra bởi ống phóng tia X có bước sóng thay đổi gián đoạn GIÁ ĐỂ MẪU DETECTOR – Detector nhấp nháy – Gas-filled proportional counters – CCD area detectors – Image plate – X-ray film Detector nhấp nháy • Detector thông dụng nhất trong việc phân tích vật liệu bởi nhiễu xạ tia X • Detector có 2 thành phần cơ bản – Tinh thể phát ra ánh sáng thấy (scintillates) khi tương tác với tia X – Ống nhân Quang (PMT): chuyển ánh sáng thành tín hiệu điện. NaI(Tl) scintillator (very sensitive to moisture) – emits around 4200Å CsSb photocathode – ejects electrons gain ~5 per dynode (total gain with ten dynodes is 510  107)
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan