Tài liệu Lý luận chung về tài chính – báo cáo tài chính và việc phân tích tình hình tài chính trong các doanh nghiệp.

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi më ®Çu Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng víi sù c¹nh tranh gay g¾t vÒ mäi mÆt, ®ßi hái c¸c chñ thÓ kinh tÕ ngoµi nguån vèn tù cã ph¶i biÕt huy ®éng vèn ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh, ®ång thêi quan träng h¬n n÷a lµ viÖc ph©n phèi, qu¶n lý vµ sö dông nguån vèn kinh doanh mét c¸ch hîp lý,®¹t ®-îc hiÖu qu¶ cao nhÊt trªn c¬ së chÊp hµnh c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch Ph¸p luËt hiÖn hµnh. Ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ ho¹t ®éng xuyªn xuèt tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tõ kh©u huy ®éng vèn cho tí kh©u cuèi cïng lµ ph©n phèi l·i thu ®-îctõ c¸c ho¹t ®éng ®ã. KÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng ®ång thêi lµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Do vËy mµ ho¹t ®éng tµi chÝnh cã vai trß to lín ®«i víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp, ®ång thêi nã còng lµ mét chØ tiªu chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Ngµy nay, trong ®iÒu kiÖn c¸c quan hÖ kinh tÕ d-îc më réng, t×nh h×nh tµi chÝnh cña mçi doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng ®-îc quan t©m bëi c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp mµ c¸c ®èi t-îng kh¸c cã quan t©m tíi nh- c¸c cæ ®«ng, c¸c nhµ ®Çu t-, c¸c ®èi t¸c, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n-íc... còng rÊt quan t©m tíi t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy mµ viÖc th-êng xuyªn tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh tµi chÝnh doanh nghiÖp sÏ gióp cho c¸c ®èi t-îng sö dông th«ng tin tµi chÝnh cña doanh nghiÖp n¾m b¾t ®-îc thùc tr¹ng tµi chÝnh doanh nghiÖp, x¸c ®iÞnh ®-îc c¸c nguyªn nh©n vµmøc ®é ¶nh h-ëng cña tõng nh©n tè ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh- c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp chñ yÐu dùa trªn c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh ®Þnh kú, bao gåm B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh,B¶ng b¸o c¸c l-u chuyÓn tiÒn tÖ vµ c¸c b¶ng phô chó kh¸c.Th«ng qua viÖc ph©n tÝch c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh cho phÐp ®Ênh gi¸ ®-îc thùc tr¹ng tµi chÝnh, kÕt qu¶ còng nh- tr×nh ®é sö dông, qu¶n lý vèn cña doanh nghiÖp vµ triÎn väng Kinh tÕ – Tµi chÝnh trong thêi gian tíi. Tõ ®ã cã c¬ së ®Ó ®-a ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m ph¸t huy kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp, h¹n chÕ nh÷ng mÆt cßn yÕu kÐm nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn h¬n n÷atrong chiÕn l-îc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. ý thøc ®-îc tÇm quan träng nªu trªn, trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty Xµ phßng H¯ néi, víi ®Ò t¯i “B¸o c¸o t¯i chÝnh víi viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh t¯i chÝnh cña doanh nghiÖp” ®­îc chän l¯m néi dung em ®· tiÕn hµnh ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty Xµ phßng Hµ néi trªn c¬ së c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty. C¬ cÊu cña bµi viÕt gåm 3 phÇn: PhÇn 1: Lý luËn chung vÒ Tµi chÝnh – B¸o c¸o tµi chÝnh vµ viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Néi dung cña phÇn 1 lµ giíi thiÖu mét c¸ch c¬ b¶n vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp, ®ång thêi nªu lªn kh¸i niÖm, néi dung cña ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp còng nh- c¸c chøc n¨ng cña ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. PhÇn 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c tµi chÝnh ë c«ng ty Xµ phßng Hµ néi. Bªn c¹nh viÖc giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty Xµ phßng Hµ néi, néi dung chÝnh cña phÇn nµy lµ ®i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c tµi chÝnh cña c«ng ty trong kú s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2000, ®¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty nh÷ng n¨m gÇn ®©y. PhÇn 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn t×nh h×nh Tµi chÝnh cña C«ng ty Xµ phßng Hµ néi. Néi dung cña phÇn nµy lµ mét sè gi¶i ph¸p cña b¶n th©n em sau khi ®· ®i s©u t×m hiÓu vµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty nh»m hoµn thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty trong ®Þnh h-íng ph¸t triÓn thêi gian tíi. Tuy nhiªn do nhËn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ, h¬n n÷a qu¸ tr×nh tiÕp cËn ban ®Çu víi c¸c vÊn ®Ò míi mÎ cßn nhiÒu khã kh¨n sÏ kh«ng tr¸nh khái sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®-îc c¸c ý kiÕn ®ãng gãp chØ b¶o ®Î bµi viÕt ®-îc hoµn thiÖn h¬n. Th«ng qua bµi viÕt, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì quý b¸u, tËn t×nh cña c¸c c«, c¸c anh, c¸c chÞ phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n ë c«ng ty Xµ phßng Hµ néi. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Bïi TiÕn Hanh ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy! ************************************************** 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng1 Lý luËn chung vÒ tµi chÝnh - b¸o c¸o tµi chÝnh Vµ viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh Trong c¸c doanh nghiÖp 1.1.Nh÷ng lý luËn chung vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp: 1.1.1.Kh¸i qu¸t chung vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp: Tµi chÝnh doanh nghiÖp ®-îc hiÓu lµ mét m¾t xÝch quan träng cña hÖ thèng tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ, lµ mét ph¹m trï kinh tÕ kh¸ch quan g¾n liÒn víi sù ra ®êi cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ tiÒn tÖ. §Ó cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh th× bÊt cø mét doanh nghiÖp nµo còng ph¶i cã mét l-îng tiÒn tÑ nhÊt ®Þnh, ®ã lµ mét tiÒn ®Ò cÇn thiÕt vµ quan träng. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp còng ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ. Trong qu¸ tr×nh ®ã ®· ph¸t sinh c¸c luång tiÒn tÖ g¾n liÒn víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c ho¹t ®éng ®Çu t- còng nh- c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp. C¸c luång tiÒn tÖ ®ã bao gåm c¸c luång tiÒn tÖ ®i vµo vµ c¸c luång tiÒn tÖ ®i ra khái doanh nghiÖp t¹o thµnh sù vËn ®éng cña c¸c luång tµi chÝnh trong doanh nghiÖp. §i ®«i víi qu¸ tr×nh t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp lµ c¸c quan hÖ kinh tÕ biÓu hiÖn d-íi h×nh thøc gi¸ trÞ, hay nèi c¸ch kh¸c ®ã chÝnh lµ c¸c quan hÖ tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp, cô thÓ lµ -Quan hÖ tµi chÝnh gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ n-íc: Quan hÖ nµy ph¸t sinh th«ng qua viÖc Nhµ n-íc cung cÊp vèn (hµng ho¸ hay dÞch vô) cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng (®«Ý víi tr-êng hîp lµ doanh nghiÖp nhµ n-íc) vµ th«ng qua viÖc doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn c¸c nghÜa vô tµi chÝnh ®èi víi nhµ n-íc nh- viÖc nép c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ... theo luËt ®Þnh. -Quan hÖ tµi chÝnh gi÷a doanh nghiÖp víi thÞ tr-êng tµi chÝnh: Qua viÖc doanh nghiÖp thùc hiÖn qu¸ rt×nh trao ®æi, mua b¸n c¸c s¶n phÈm tµi chÝnh nh»m tho¶ m·n c¸c nhu cÇu vÒ vèn. Trong qu¸ tr×nh nµy doanh nghiÖp ph¶i lu«n tiÕp xóc, trao ®æi víi thÞ tr-êng tµi chÝnh chñ yÕu lµ thÞ tr-êng tiÒn tÖ: víi ph-¬ng ph¸p huy ®éng vèn ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n mµ c¸c ng©n hµng, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng ®-îc nguån vèn ®Ó phôc vô cho qóa tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh. Cßn víi thÞ tr-êng vèn: c¸c doanh nghiÖp còng cã thÓ t¹o ®-îc nguån vèn thÝch hîp b»ng c¸ch ph¸t hµnh c¸c giÊy tê cã gi¸ nh- chøng kho¸n, cæ phiÕu hoÆc tr¸i phiÕu. Ngoµi ra, doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh kinh doanh c¸c mÆt hµng nµy trªn thÞ tr-êng ®Ó cã thÓ thu lîi nhuËn, tho¶ m·n nhu cÇu vÒ vèn. -Quan hÖ tµi chÝnh gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ kh¸c: §©y lµ c¸c quan hÖ vÒ mÆt thanh to¸n trong viÖc vay hoÆc cho vay vèn, ®Çu t- vèn (nh- quan hÖ liªn doanh – liªn kÕt, quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c chñ ®Çu t-, c¸c ng©n hµng...) hoÆc c¸c quan hÖ vÒ mua b¸n tµi s¶n, vËt t- hµng 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ho¸ vµ c¸c dÞch vô kh¸c (quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c ®èi t¸c kinh doanh, quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c ng©n hµng...). -Quan hÖ tµi chÝnh ph¸t sinh trong néi bé doanh nghiÖp: C¸c quan hÖ nµy ®-îc thÓ hiÖn th«ng qua viÖc doanh nghiÖp ph¶i cã nghÜa vô thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn c«ng, tiÒn l-¬ng, c¸c kho¶n tiÒn th-ëng, tiÒn ph¹t víi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Th«ng qua viÖc thanh to¸n gi÷a c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp hoÆc trong viÖc ph©n phèi lîi nhuËn sau thuÕ, viÖc ph©n chia lîi nhuËn, ph©n chia lîi tøc cho c¸c cæ ®«ng hay viÖc h×nh thµnh c¸c quü cña doanh nghiÖp... -Quan hÖ tµi chÝnh gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c thÞ tr-êng kh¸c: Víi t- c¸ch lµ mét chñ thÓ ho¹t ®«ng kinh doanh, doanh nghiÖp cã quan hÖ víi thÞ tr-êng cung cÊp (ng-êi b¸n) vµ c¸c thÞ tr-êng ph©n phèi, tiªu thô s¶n phÈm (ng-êi mua). §ã chÝnh lµ thÞ tr-êng hµng ho¸, dÞch vô, thÞ tr-êng søc lao ®éng, thÞ tr-êng xuÊt nhËp khÈu... Th«ng qua viÖc quan hÖ víi c¸c thÞ tr-êng nµy doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc nhu cÇu s¶n phÈm vµ dÞch vô t-¬ng øng, trªn c¬ së ®ã doanh nghiÖp ho¹ch ®Þnh chiÕn l-îc s¶n xuÊt kinh doanh nh»m tho¶ m·n nhu cÇu thÞ tr-êng tèi ®a víi chi phÝ nhá nhÊt. Nh- vËy, cã thÓ nãi tµi chÝnh doanh nghiÖp chÝnh lµ qu¸ tr×nh t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ, vµ ®i ®«i víi nã lµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®Æc thï. Mçi doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®-îc th× viÖc ho¹ch ®Þnh ph-¬ng h-íng, kÕ ho¹ch còng nh- chiÕn l-îc vÒ tµi chÝnh lµ r©t quan träng. NhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn naylµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng víi sù c¹nh tranh gay g¾t th× vÊn ®Ò tµi chÝnh l¹i cµng trë nªn quan träng. Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp ph¶i chó träng ®Õn ph-¬ng h-íng, kÕ ho¹ch cho ho¹t ®éng kinh doanh ®-îc më réng vµ n©ng cao h¬n vai trß cña c¸c quan hÖ kinh tÕ... lµ ®iÒu b¾t buéc ph¶i lµm ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn... 1.1.2.Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp: Tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ mét ph¹m trï kinh tÕ kh¸ch quan g¾n liÒn víi sù ra ®êi cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ tiÒn tÖ, cïng víi sù ph¸t triÓn vµ nh÷ng ®Æc tÝnh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng lµ sù xuÊt hiÖn cña hµng lo¹t c¸c quan hÖ tµi chÝnh míi lµm cho tÝnh chÊt vµ ph¹m vi ho¹t ®éng cña tµi chÝnh doanh nghiÖp cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ. Tµi chÝnh doanh nghiÖp ®-îc hiÓu lµ mét kh©u cña hÖ thèng tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ; lµ qu¸ tr×nh t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh»m gãp phÇn ®¹t tíi c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp. C¸c ho¹t ®éng cã liªn quan tíi viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ thuéc c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh t¹o nªn c¸c quan hÖ kinh tÕ - tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. NÕu nh- c¸c quan hÖ nµy ®-îc tæ chøc tèt th× còng lµ nh»m ®¹t tíi môc tiªu ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Cã thÓ nãi Tµi chÝnh chÝnh lµ c¸c quan hÖ tiÒn tÖ vµ quü tiÒn tÖ. Tuy nhiªn, nÕu xÐt vÒ mÆt thùc chÊt th× c¸c quan hÖ tiÒn tÖ vµ c¸c quü tiÒn tÖ chØ lµ h×nh thøc biÓu hiÖn bªn ngoµi, mµ Èn ®»ng sa nã lµ nh÷ng quan hÖ kinh tÕ phøc t¹p, 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nh÷ng luång chuyÓn dÞch gi¸ trÞ g¾n liÒn víi viÖc t¹o lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ. Sù vËn ®éng nµy kh«ng chØ bã hÑp trong mét chiu kú s¶n xuÊt kinh doanh mµ nã cßn ®-îc thÓ hiÖn trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp cã liªn quan ®Õn tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c ®èi t¸c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Nh÷ng quan hÖ ®ã tuy chøa ®ùng nh÷ng néi dung kinh tÕ kh¸c nhau nh-ng chóng ®Òu cã nh÷ng ®Æc tr-ng gièng nhau nh- quan hÖ tµi chÝnh gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ n-íc, víi c¸c thÞ tr-êng (thÞ tr-êng tiÒn tÖ, thÞ tr-êng vèn, thÞ tr-êng c¸c yÕu tè ®Çu vµo, thÞ tr-êng c¸c yÕu tè ®Çu ra...), c¸c quan hÖ tµi chÝnh ph¸t sinh trong néi bé doanh nghiÖp, c¸c quan hÖ tµi chÝnh gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c ®èi t¸c hay víi c¸c chñ thÓ kh¸c trong x· héi... Nh- vËy, c¸c quan hÖ tµi chÝnh ®-îc xem nh- lµ kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ph©n phèi, trao ®æi (mua – b¸n) vµ nã bao qu¸t mäi khÝa c¹nh trong vßng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do vËy mµ c¸c nhãm quan hÖ nµy ®Òu mang nh÷ng ®Æc tr-ng nhÊt ®Þnh vµ nã còng lµ nh÷ng ®Æc tr-ng c¬ b¶n cña tµi chÝnh doanh nghiÖp: +Thø nhÊt: Tµi chÝnh doanh nghiÖp ph¶n ¸nh nh÷ng luång chuyÓn dÞch gi¸ thÞ trong nÒn kinh tÕ. Nh÷ng luång chuyÓn dÞch ®ã chÝnh lµ sù vËn ®éng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Vµ râ rµng c¸c quan hÖ tµi chÝnh ®· cho ta thÊy sù vËn ®éng cña c¸c nguån tµi chÝnh ®Òu n¶y sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh cña doanh nghiÖp. +Thø hai: Sù vËn ®éng cña c¸c nguån tµi chÝnh kh«ng ph¶i diÔn ra mét c¸ch tù ph¸t, vµ nã ®-îc hoµ nhËp thÝch øng vµo chu kú kinh doanh. §©y chÝnh lµ sù vËn ®éng chuyÓn ho¸ c¸c nguån tµi chÝnh thµnh c¸c quü tiÒn tÖ b»ng c¸c quan hÖ ph©n phèi d-íi h×nh thøc gi¸ trÞ nh»m t¹o lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ phôc vô cho c¸c môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ChÝnh nhê hai ®Æc tr-ng nµy mµ chóng ta cã thÓ ph©n biÖt ®-îc c¸c quan hÖ tµi chÝnh víi c¸c quan hÖ kh¸c. Vµ do vËy cã thÓ ®-a ra mét ®Þnh nghÜa vÒ tµi chÝnh mang tÝnh chÊt chung nhÊt: Tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ hÖ thèng c¸c quan hÖ kinh tÕ d-íi h×nh thøc gi¸ trÞ, n¶y sinh trong qu¸ tr×nh ph©n phèi cña c¶i x· héi g¾n liÒn víi sù t¹o lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp ®Ó phôc vô cho yªu cÇu chung cña x· héi. 1.1.3.Néi dung c¬ b¶n cña ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp: Suy cho cïng th× ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu chung cña doanh nghiÖp, cã thÓ môc tiªu ®ã lµ tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ doanh nghiÖp hay môc tiªu t¨ng tr-ëng vµ ph¸t triÓn. Cô thÓ ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp bao gåm c¸c néi dung c¬ b¶n sau: -Thø nhÊt: VÊn ®Ò lµ ®Çu t- vµo ®©u vµ ®Çu t- nh- thÕ nµo cho phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®· chän ®Ó nh»m ®¹t tíi môc tiªu cña doanh nghiÖp ? §Ó cã thÓ gi¶i quyÕt ®-îc vÊn ®Ò nµy th× doanh nghiÖp tr-íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo môc tiªu, ph-¬ng h-íng ph¸t triÓn cña m×nh, sau ®ã läc ra nh÷ng ph-¬ng 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ¸n kh¶ thi n»m trong ph-¬ng h-íng ®· chän. §ång thêi doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch cô thÓ mçi ph-¬ng ¸n ®Çu t-, ph©n tÝch nh÷ng rñi do cã thÓ gÆp ph¶i trong qu¸ tr×nh ®Çu t-, s¶n xuÊt vµ ph©n tÝch c¸c kÕt qu¶ cã thÓ mang l¹i. Tõ ®ã ®-a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t- cho ph-¬ng ¸n tèi -u. -Thø hai: Nguån tµi trî ®-îc huy ®éng ë ®©u vµ vµo thêi ®iÓm nµo víi mét c¬ cÊu tèi -u vµ chi phÝ thÊp nhÊt ? ë néi dung nµy cÇn nhËn thÊy r»ng cã sù liªn hÖ gi÷a c¸c quan hÖ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp víi c¸c thÞ tr-êng vµ víi c¸c ®«Ý t¸c cña doanh nghiÖp. Th«ng qua mèi quan hÖ víi thÞ tr-êng tµi chÝnh (thÞ tr-êng vèn, thÞ tr-êng tiÒn tÖ... ) mµ dn cã thÓ chñ ®éng vay vèn tõ thÞ tr-êng. MÆt kh¸c, th«ng qua mèi quan hÖ tµi chÝnh víi c¸c ®èi t¸c mµ doanh nghiÖp cã thÓ ph©n tÝch cô thÓ t×nh h×nh néi t¹i vµ kªu gäi vèn ®Çu t- hay tham gia liªn doanh – liªn kÕt, thuª tµi chÝnh... -Thø ba: Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®-îc sö dông nh- thÕ nµo ? §©y lµ mét vÊn ®Ò rÊt nh¹y c¶m vµ cã tÇm quan träng lín. Ph©n phèi lîi nhuËn kh«ng ph¶i lµ viÖc ph©n chia sè tiÒn l·i mét c¸ch ®¬n thuÇn mµ lµ viÖc gi¶i quyÕt tæng hîp c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ diÔn ra ®èi víi doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn ph¶i gi¶i quyÕt hµi hoµ c¸c mèi quan hÖ vÒ lîi Ých gi÷a Nhµ n-íc, doanh nghiÖp vµ CB CNV nh-ng tr-íc hÕt cÇn thùc hiÖn nghÜa vô vµ hoµn thµnh tr¸ch nhiÖm ®èi víi Nhµ n-íc theo Ph¸p luËt quy ®Þnh. Mét vÊn ®Ò quan träng kh¸c lµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i dµnh phÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i thÝch ®¸ng ®Ó gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu kinh doanh cña m×nh, ®ång thêi chó träng ®¶m b¶o lîi Ých cña c¸c thµnh viªn trong ®¬n vÞ. Cô thÓ, néi dung ph©n phèi lîi nhuËn ®-îc tãm t¾t theo s¬ ®å sau: Lîi nhuËn doanh nghiÖp Lîi nhuËn H§TC Lîi nhuËn tõ H§KD Lîi nhuËn tõ H§ kh¸c Lîi nhuËn H§BT ph©n Nép thuÕ TNDN Nép tiÒn thu sö dông vèn NSNN Tr¶ c¸c kho¶n tiÒn bÞ ph¹t phèi Lîi nhuËn sau thuÕ Trõ c¸c kho¶n tiÒn bÞ ph¹t Chi LD cæ phÇn, tr¸i phiÕu 6 Bï ®¾p b¶o toµnvèn TrÝch lËp c¸c quü DN Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ViÖc ph©n phèi lîi nhuËn ®óng ®¾n sÏ trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp tiÕp tôc c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. -Thø t-: Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng nh- thÕ nµo ®Ó th-êng xuyªn ®¶m b¶o tr¹ng th¸i tµi chÝnh cã hiÖu qu¶ ? -Thø n¨m: Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh nh- thÕ nµo ®Î ®-a ra c¸c quyÕt ®Þnh thu – chi cho phï hîp ? §©y lµ mét vÊn ®Ò khã ®èi víi doanh nghiÖp v× c¸c nguån vèn ng¾n h¹n chñ yÕu lµ vèn l-u ®éng ®Òu ®-îc ®Çu t- vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt phôc vô cho môc ®Ých kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè cã liªn quan ®Õn doanh thu cña doanh nghiÖp kh«ng ph¶i chØ do doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh mµ nã cßn phô thuéc vµo thÞ tr-êng vµ vÊn ®Ò thÞ hiÕu tiªu dïng. Tuy nhiªn c¸c quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp sÏ trë nªn dÔ dµng h¬n nÕu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®· cã uy tÝn vµ chiÕm lÜnh ®-îc thÞ tr-êng. 1.1.4.Chøc n¨ng cña tµi chÝnh doanh nghiÖp: XuÊt ph¸t tõ néi dung ho¹t ®éng tµi chÝnh mµ tµi chÝnh doanh nghiÖp cã c¸c chøc n¨ng sau: -Chøc n¨ng ph©n phèi: Chøc n¨ng ph©n phèi lµ thuéc tÝnh vèn cã, kh¸ch quan cña tµi chÝnh doanh nghiÖp, lµ c«ng cô kinh tÕ cña ph¹m trï tµi chÝnh. Ph©n phèi tµi chÝnh d-íi h×nh thøc gi¸ trÞ diÔn ra gi÷a hai chñ thÓ vµ hai chñ thÓ nµy cã thÓ ë hai h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau. Nhê cã chøc n¨ng ph©n phèi mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng khai th¸c, thu hót c¸c nguån tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ ®Ó h×nh thµnh vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Th«ng qua chøc n¨ng ph©n phèi mµ vèn kinh doanh ®-îc ®Çu t-, sö dông vµo môc ®Ých kinh doanh ®Ó t¹o ra thu nhËp vµ tÝch luü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp. Hay nãi kh¸c ®i, nhê cã chøc n¨ng ph©n phèi mµ c¸c quü ®-îc t¹o lËp vµ sö dông. §ång thêi vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®-îc tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn t¹o ra lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §©y lµ yÕu tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh ph-¬ng h-íng vµ c¸ch thøc ph©n phèi tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. -Chøc n¨ng gi¸m ®èc: Còng nh- chøc n¨ng ph©n phèi, chøc n¨ng gi¸m ®èc lµ thuéc tÝnh kh¸ch quan cña tµi chÝnh doanh nghiÖp, lµ c«ng cô kinh tÕ cña ph¹m trï tµi chÝnh. BiÓu hiÖn tËp trung nhÊt cña chøc n¨ng nµy lµ gi¸m ®èc c¸c qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ph©n phèi, hµng lo¹t c¸c quü tiÒn tÖ ®-îc h×nh thµnh vµ sö dông, song viÖc h×nh thµnh kh«ng ph¶i do ngÉu nhiªn hay tù ph¸t. Víi kh¶ n¨ng gi¸m ®èc cña tµi chÝnh, c¸c quü tiÒn tÖ ®-îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån tµi chÝnh hîp lý, tøc lµ cã tÝnh chÊt luËt ph¸p vµ cã hiÖu qu¶. Th«ng qua chøc n¨ng gi¸m ®èc, tµi chÝnh doanh 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nghiÖp ®¶m b¶o cho c¸c quü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp ®-îc sö dông ®óng môc ®Ých, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Chøc n¨ng gi¸m ®èc lµ sù gi¸m s¸t, dù b¸o tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c qu¸ tr×nh ph©n phèi. Nhµ qu¶n lý cã thÓ thÊy ®-îc yÕu ®iÓm trong qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ó cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi, nh»m thùc hiÖn ®-îc môc tiªu kinh doanh d· ®Þnh. Nh- vËy, gi÷a chøc n¨ng ph©n phèi vµ chøc n¨ng gi¸m ®èc cã quan hÖ h÷u c¬ víi nhau. Chøc n¨ng ph©n phèi lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸m ®èc. ë ®©u cã sö dông c¸c nguån tµi chÝnhth× chøc n¨ng gi¸m ®èc tµi chÝnh sÏ lµm cho qu¸ tr×nh ®ã ®-îc thùc hiÖn ®óng môc tiªu vµ cã tÝnh hiÖu qu¶. 1.2.Lý luËn chung vÒ B¸o c¸o tµi chÝnh: Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh còng nh- c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lu«n cã vÞ trÝ, vai trß quan träng, vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh vÒ sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. VÒ phÝa Nhµ n-íc: ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®-îc chøc n¨ng, vai trß ®iÒu tiÕt, ®Þnh h-íng vµ qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ngµy cµng ®a d¹ng, Nhµ n-íc cÇn ph¶i ban hµnh mét hÖ thèng c¸c quy ph¹m ph¸p luËt ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh mét bé phËn lín vµ ®Æc thï c¸c ho¹t ®éng vµ quan hÖ x· héi: ®ã lµ c¸c quan hÖ kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn ®ã B¸o c¸o tµi chÝnh ®-îc Nhµ n-íc quy ®Þnh theo mét sè chuÈn mùc nhÊt ®Þnh vµ cã tÝnh chÊt b¾t buéc (mét sè lo¹i h×nh B¸o c¸o tµi chÝnh tuú theo ®iÒu kiÖn mçi doanh nghiÖp cã thÓ cã tÝnh chÊt b¾t buéc hoÆc kh«ng) ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. 1.2.1.B¸o c¸o tµi chÝnh - Tµi liÖu chñ yÕu trong viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp: B¸o c¸o tµi chÝnh xÐt cho cïng th× chÝnh lµ biÓu hiÖn kh¸c ®i cña ho¹t ®éng tµi chÝnh. D-íi quy m« doanh nghiÖp, B¸o c¸o tµi chÝnh chÝnh lµ sù tãm t¾t tæng qu¸t qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ. Tuy nhiªn, v× môc ®Ých sö dông vµ mét sè lÜnh vùc tµi chÝnh cÇn chó ý chi tiÕt mµ B¸o c¸o tµi chÝnh ®-îc Nhµ n-íc quy ®Þnh theo tõng chØ tiªu vµ cã tÝnh chÊt c-ìng chÕ râ rµng vÒ néi dung, h×nh thøc, thêi h¹n lËp vµ göi... Th«ng qua néi dung cô thÓ vÒ viÖc theo dâi, t¹o lËp vµ sö dông B¸o c¸o tµi chÝnh mµ chóng ta cã kh¸i niÖm chung vÒ B¸o c¸o tµi chÝnh nh- sau: B¸o c¸o tµi chÝnh lµ nh÷ng b¸o c¸o tæng hîp nhÊt vÒ t×nh h×nh tµi s¶n, nguån vèn chñ së h÷u vµ c«ng nî còng nh- t×nh h×nh tµi chÝnh hay kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp. B¸o c¸o tµi chÝnh lµ ph-¬ng tiÖn ®Ó doanh nghiÖp tr×nh bµy kh¶ n¨ng sinh lêi vµ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cho vc¸c ®èi t-îng quan t©m. Th«ng qua qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp g¾n víi viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ mµ B¸o c¸o tµi chÝnh ®-îc h×nh thµnh. Hay nãi kh¸c ®i, chÝnh do sù vËn ®éng (vËn ®éng ra khái hay ®i vµo) cña c¸c luång tiÒn 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tÖ mµ B¸o c¸o tµi chÝnh ®-îc sö dông ®Ó theo dâi, sö dông hay ®iÒu chØnh nguån tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cho phï hîp. C¸c ®èi t-îng sö dông B¸o c¸o tµi chÝnh tµi chÝnh doanh nghiÖp cã thÓ lµ c¸c doanh nghiÖp, Nhµ n-íc hoÆc còng cã thÓ lµ c¸c ®èi t¸c kinh doanh, c¸c nhµ ®Çu t-... tuú theo møc tr¸ch nhiÖm vµ sù cÇn thiÕt cña th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh. B¸o c¸o tµi chÝnh ®-îc Nhµ n-íc qu¶n lý rÊt chÆt chÏ theo cÊp vµ ®-îc ®Þnh thèng nhÊt vÒ ph-¬ng ph¸p lËp, ph-¬ng ph¸p tÝnh, thêi h¹n lËp vµ göi... C¸c th«ng tin kÕ to¸n trªn B¸o c¸o tµi chÝnh ph¶i cã tÝnh chÊt x¸c thùc vµ cã c¬ së. NÕu xÐt riªng biÖt vÒ ý nghÜa cña tõng chØ tiªu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh th× chØ cã tÝnh chÊt thèng kª ®¬n thuÇn, nh-ng nÕu xÕt vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu th× c¸c chØ tiªu mang l¹i mét th«ng tin míi cã ý nghÜa chung vµ mang tÝnh chÊt ®iÓn h×nh cña doanh nghiÖp. VÝ dô nh- chØ tiªu Tû suÊt thanh to¸n ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp ®-îc x¸c ®Þnh b»ng th-¬ng sè gi÷a chØ tiªu TSL§ & §TNH víi chØ tiªu Tæng nî ng¾n h¹n. NÕu nh- chØ tiªu nµy ®-îc xÐt riªng biÖt, t¸ch rêi th× sè liÖu thèng kª chØ cã tÝnh chÊt quy m«. Ng-îc l¹i, khi xem xÐt tæng hîp hai chØ tiªu th× kÕt qu¶ gi÷a TSL§ & §TNH víi Tæng nî ng¾n h¹n l¹i nãi lªn kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cã thÓ trang tr¶i cho c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. HoÆc chØ tiªu Doanh lîi doanh thu ®-îc x¸c ®Þnh b»ng th-¬ng sè gi÷a Lîi nhuËn thuÇn víi Doanh thu thuÇn trong kú cña doanh nghiÖp (th-êng lµ 1 n¨m, 1quý hay 1 th¸ng...). NÕu chØ xem xÐt tõng chØ tiªu: chØ tiªu LNT cho chóng ta biÕt vÒ kh¶ n¨ng kinh doanh còng nh- nghÜa vô ph¶i nép thuÕ thu nhËp cña doanh nghiÖp ®èi víi Nhµ n-íc, chØ tiªu DTT nãi lªn quy m« kinh doanh cña doanh nghiÖp. Khi xem xÐt tæng hîp hai nh©n tè nµy th× th-¬ng sè gi÷a hai chØ tiªu l¹i cho chóng ta biÕt ®-îc kh¶ n¨ng cã thÓ thu lîi nhuËn tÝnh trªn mçi ®ång DTT cña doanh nghiÖp. Nh- vËy, cã thÓ thÊy ®-îc c¸c th«ng tin kÕ to¸n trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ rÊt quan träng vµ cã ý nghÜa kh«ng chØ ®èi víi s- ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp mµ cßn cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®èi víi Nhµ n-íc, víi c¸c ®èi t¸c kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn vai trß cña B¸o c¸o tµi chÝnh chØ cã thÓ ®-îc thùc hiÖn nÕu c¸c th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ thùc sù cã c¬ së vµ ®¸ng tin cËy. ChÝnh v× vËy mµ viÖc x¸c ®Þnh quy m« vµ møc ®é chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ rÊt quan träng, lµm c¨n cø ph¸p lý ®Ó Nhµ n-íc qu¶n lý vµ x¸c ®Þnh møc tr¸ch nhiÖm ®èi víi doanh nghiÖp. §ång thêi còng lµ c¨n cø ®Ó c¸c ®èi t-îng sö dông th«ng tin ®-a ra c¸c quyÕt ®Þnh trong quan hÖ víi doanh nghiÖp. Ngoµi ra, c¸c sè liÖu kÕ to¸n trªn B¸o c¸o tµi chÝnh cßn lµ c¨n cø ®Ó Nhµ n-íc kiÓm tra, ®iÒu chØnh viÖc sö dông vèn vµ kinh phÝ ë c¸c ®¬n vÞ thuéc së h÷u Nhµ n-íc, lµ c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, c¸c kÕ ho¹ch, chiÕn l-îc ph¸t triÓn Kinh tÕ - X· héi dµi h¹n cña Nhµ n-íc. Qua néi dung ë trªn, chóng ta ®· thÊy ®-îc mèi quan hÖ gi÷a tµi chÝnh vµ B¸o c¸o tµi chÝnh. Cã thÓ nãi B¸o c¸o tµi chÝnh lµ kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng tµi chÝnh. Hay nãi kh¸c ®i, ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp chÝnh lµ nguån gèc, lµ néi dung cho B¸o c¸o tµi chÝnh, vµ B¸o c¸o tµi chÝnh cã nhiÖm vô ph¶n 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ¸nh trung thùc néi dung ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trong tr-êng hîp ®i vµo ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th× kh«ng thÓ kh«ng sö dông ®Õn B¸o c¸o tµi chÝnh. Vµ ng-îc l¹i, khi tiÕn hµnh ph©n tÝch B¸o c¸o tµi chÝnh th× còng ®ång thêi ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch néi dung néi dung ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Mèi quan hÖ gi÷a ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ B¸o c¸o tµi chÝnh lµ mèi quan hÖ nh©n - qu¶. NÕu ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ kh¶ quan vµ cã kÕt qu¶ tèt th× tÊt yÕu B¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp còng cã tÝnh chÊt thuyÕt phôc c¸c dèi t¸c kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nhµ n-íc víi t- c¸ch lµ ng-êi qu¶n lý vÜ m«, th«ng qua cac chØ tiªu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ doanh nghiÖp còng cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh ®èi víi Nhµ n-íc theo luËt ®Þnh. 1.2.2.Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña B¸o c¸o tµi chÝnh: Nh- ®· tr×nh bµy ë phÇn tr-íc, B¸o c¸o tµi chÝnh lµ b¸o c¸o tæng hîp sè liÖu tõ c¸c sæ kÕ to¸n theo c¸c chØ tiªu kinh tÕ - tµi chÝnh nhÊt ®Þnh ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi s¶n cña ®¬n vÞ t¹i mét thêi ®iÓm, kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh sö dông vèn trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh cña ®¬n vÞ, gióp cho c¸c ®èi t-îng sö dông th«ng tin kÕ to¸n nhËn biÕt ®-îc t×nh h×nh kinh tÕ tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh cÇn thiÕt. §ång thêi, B¸o c¸o tµi chÝnh cßn lµ ph-¬ng tiÖn ®Ó doanh nghiÖp tr×nh bµy kh¶ n¨ng sinh lêi vµ thùc tr¹ng tµi chÝnh doanh nghiÖp cho c¸c ®èi t-îng quan t©m. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh th× néi dung B¸o c¸o tµi chÝnh bao gåm hai lo¹i h×nh lµ b¸o c¸o b¾t buéc vµ b¸o c¸o h-íng dÉn. *.B¸o c¸o tµi chÝnh b¾t buéc: Lµ nh÷ng b¸o c¸o mµ mäi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i lËp vµ göi theo ®Þnh kú, kh«ng ph©n biÖt h×nh thøc së h÷u vµ quy m« cña doanh nghiÖp. HiÖn nay, theo quy ®Þnh cña Nhµ n-íc c¸c doanh nghiÖp ®Þnh kú ph¶i lËp ba b¸o c¸o b¾t buéc sau: -B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (Balance Sheet): Lµ mét tµi liÖu mang tÝnh chÊt bao qu¸t vµ quan träng nhÊt ®Ó nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh kinh doanh còng nh- kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, tr×nh ®é sö dông vèn vµ nh÷ng triÓn väng kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. KÕt cÊu cña B¸o c¸o t¯i chÝnh bao gåm hai phÇn: phÇn “T¯i s°n” v¯ phÇn “Nguån vèn”. PhÇn T¯i s°n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña tµi s¶n, phÇn Nguån vèn ph¶n ¸nh nguån h×nh thµnh cña Tµi s¶n trong doanh nghiÖp.Trong ®ã phÇn Tµi s¶n gåm c¸c chØ tiªu nh-: TiÒn, C¸c kho¶n ®Çu t- tµi chÝnh ng¾n h¹n. C¸c kho¶n nî ph¶i thu... phÇn Nguån vèn gåm c¸c chØ tiªu nh- Nî ng¾n h¹n, Nî dµi h¹n, C¸c kho°n ph°i thu... XÐt theo gãc ®é kinh tÕ, phÇn “T¯i s°n” cho phÐp ®¸nh gi¸ tæng qu¸t vÒ n¨ng lùc vµ tr×nh ®é sö dông vèn cña doanh nghiÖp, phÇn “Nguån vèn” nãi lªn thùc tr¹ng cña doanh nghiÖp. XÐt trªn gãc ®é ph¸p lý, phÇn “T¯i s°n”thÓ hiÖn tiÒm lùc mµ doanh nghiÖp cã quyÒn qu¶n lý vµ sö dông l©u d¯i g¾n víi môc tiªu cña doanh trnghiÖp, phÇn “Nguån vèn” thÓ hiÖn møc 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp vÒ sè vèn ®· ®¨ng ký kinh doanh víi Nhµ n-íc, vÒ tæng sè tµi s¶n ®· ®-îc h×nh thµnh b»ng sè vèn vay Ng©n hµng còng nh- sè vèn vay cña c¸c ®èi t-îng kh¸c, tr¸ch nhiÖm ph¶i thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng, cho cæ ®«ng cña doanh nghiÖp, cho nhµ cung cÊp... Cô thÓ B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®-îc quy ®Þnh theo mÉu sau: MÉu sè B01 - DN B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Ngµy... th¸ng... n¨m... §¬n vÞ tÝnh... M· sè Tµi s¶n 100 110 111 112 113 120 121 128 129 130 131 132 133 134 135 136 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 149 150 151 A.TSL§ vµ §TNH I. TiÒn 1. TiÒn mÆt t¹i quü 2. TiÒn göi ng©n hµng 3. TiÒn ®ang chuyÓn II. C¸c kho¶n ®Çu t- tµi chÝnh NH 1. §Çu t- chøng kho¸n NH 2. §Çu t- chøng kho¸n NH kh¸c 3. Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t- NH (*) III. C¸c kho¶n ph¶i thu 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 2. Tr¶ tr-íc cho ng-êi b¸n 3. ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ 4. Ph¶i thu néi bé - Vèn KD ë c¸c ®¬n vÞ phô thuéc - Ph¶i thu néi bé kh¸c 5. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 6. DP c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi (*) IV. Hµng tån kho 1. Hµng mua ®ang ®i trªn ®-êng 2. Nguyªn liÖu, vËt liÖu tån kho 3. C«ng cô, dông cô tån kho 4. Chi phÝ SXKD dë dang 5. Thµnh phÈm tån kho 6. Hµng ho¸ tån kho 7. Hµng göi ®i b¸n 8. DP gi¶m gi¸ hµng tån kho (*) V. Tµi s¶n l-u ®éng kh¸c 1. T¹m øng 11 Sè ®Çu n¨m Sè cuèi kú Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2. Chi phÝ tr¶ tr-íc 3. Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 4. Tµi s¶n thiÕu chê xö lý 5. C¸c kho¶n thÕ chÊp, ký c-îc, ký quü VI. Chi sù nghiÖp 1. Chi sù nghiÖp n¨m tr-íc 2. Chi sù nghiÖp n¨m nay 152 153 154 155 160 161 162 B. TSC§ vµ §TDH I. Tµi s¶n cè ®Þnh 1. TSC§ h÷u h×nh - Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ (*) 2. TSC§ thuª tµi chÝnh - Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ 3. TSC§ v« h×nh - Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ (*) II. C¸c kho¶n ®Çu t- TC dµi h¹n 1. §Çu t- chóng kho¸n dµi h¹n 2. Gãp vèn liªn doanh 3. C¸c kho¶n ®Çu t- TC dµi h¹n kh¸c 4. DP gi¶m gi¸ ®Çu t- dµi h¹n (*) III. Chi phÝ XDCB dë dang IV. C¸c kho¶n ký quü, kü c-îc DH 200 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 228 229 230 240 Tæng céng Tµi s¶n 250 Sè ®Çu n¨m Nguån vèn 12 Sè cuèi kú Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 A. Nî ph¶i tr¶ I. Nî ng¾n h¹n 1. Vay ng¾n h¹n 2. Nî DH ®Õn h¹n tr¶ 3. Ph¶i tr¶ cho ng-êi b¸n 4. Ng-êi mua tr¶ tiÒn tr-íc 5. ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NN 6. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 7. Ph¶i tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ néi bé 8. C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c II. Nî dµi h¹n 1. Vay dµi h¹n 2. Nî dµi h¹n III. Nî kh¸c 1. Chi phÝ ph¶i tr¶ 2. Tµi s¶n thõa chê xö lý 3. NhËn ký quü, ký c-îc dµi h¹n 300 310 311 312 313 314 315 316 317 318 320 321 322 330 331 332 333 B. Nguån vèn chñ së h÷u I. Nguån vèn – quü 1. Nguån vèn kinh doanh 2.Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n 3. Chªnh lÖch tû gi¸ 4. Quü ®Çu t- ph¸t triÓn 5. Quü dù phßng tµi chÝnh 6. Quü trî cÊp mÊt viÖc lµm 7. Lîi nhuËn ch-a ph©n phèi 8. Quü khen th-ëng phóc lîi 9. Nguån vèn ®Çu t- XDCB II. Nguån kinh phÝ 1.Quü qu¶n lý cña cÊp trªn 2.Nguån kinh phÝ sù nghiÖp 400 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 - Nguån kinh phÝ sù nghiÖp n¨m tr-íc 423 - Nguån kinh phÝ sù nghiÖp n¨m nay 424 3.Nguån kinh phÝ ®· h×nh thµnh TSC§ 425 Tæng céng Nguån vèn 430 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. C¸c chØ tiªu ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ChØ tiªu Sè ®Çu n¨m Sè cuèi kú Tµi s¶n thuª ngoµi VTHH nhËn gi÷ hé, nhËn gia c«ng HH nhËn b¸n hé, nhËn ký göi Nî khã ®ßi ®· xö lý Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i H¹n møc kinh phÝ cßn l¹i Nguån khÊu hao c¬ b¶n hiÖn cã LËp ngµy... /... /... Ng-êi lËp biÓu KÕ to¸n tr-ëng Gi¸m ®èc (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn, ®ãng dÊu) Ghi chó: Sè liÖu c¸c chØ tiªu cã dÊu (*) d-îc ghi b»ng sè ©m d-íi h×nh thøc ghi trong ngoÆc ®¬n hoÆc ghi ®á -B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh (Income Statement): Lµ mét B¸o c¸o tµi chÝnh ph¶n ¸nh tãm l-îc c¸c kho¶n doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. VÒ mÆt néi dung B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh gåm cã ba phÇn: +PhÇn 1: Lîi nhuËn (lç) Ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp gåm kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng bÊt th-êng +PhÇn 2: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n-íc Ph¶n ¸nh t×nh h×nh doanh nghiÖp thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n-íc vÒ thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c. +PhÇn 3: ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ, thuÕ GTGT ®-îc hoµn l¹i, ®-îc miÔn gi¶m. Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT mµ doanh nghiÖp ®-îc khÊu trõ, ®· khÊu trõ vµ cßn ®-îc khÊu trõ cuèi kú; sè thuÕ GTGT mµ doanh nghiÖp ®-îc hoµn l¹i, ®· hoµn l¹i vµ cßn ®-îc hoµn l¹i; sè thuÕ GTGT mµ doanh nghiÖp ®-îc miÔn gi¶m, ®· miÔn gi¶m vµ cßn ®-îc miÔn gi¶m. Cô thÓ B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ®-îc quy ®Þnh theo mÉu sau: 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 MÉu sè B02 - DN KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh Quý... n¨m... PhÇn 1. Lîi nhuËn,lç ChØ tiªu - Tæng doanh thu Trong ®ã: Doanh thu hµng xuÊt khÈu - C¸c kho¶n gi¶m trõ (04+05+06+07) + ChiÕt khÊu + Gi¶m gi¸ + Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i +ThuÕ TT§B, thuÕ XK ph¶i nép 1. Doanh thu thuÇn (01-03) 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 3. Lîi nhuËn gép (10-11) 4. Chi phÝ b¸n hµng 5. Chi phÝ qu¶n lý DN 6. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng KD (20-21-22) - Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh - Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh 7. LNT tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh - C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th-êng - Chi phÝ bÊt th-êng 8. Lîi nhuËn bÊt th-êng 9. Tæng lîi nhuËn tr-íc thuÕ (30+40+50) 10.ThuÕ TNDN ®· nép 11. Lîi nhuËn sau thuÕ (60-70) 15 M· sè 01 02 03 04 05 06 07 10 11 20 21 22 30 31 32 40 41 42 50 60 70 80 Kú tr-íc §¬n vÞ tÝnh... Kú nµy Luü kÕ tõ §N Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn 2. T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n-íc §¬n vÞ tÝnh... M· sè Sè cßn ph¶i nép §K Sè p.s trong kú 2 3 4 ChØ tiªu 1 5 Luü kÕ tõ §N 6 7 Sè cßn ph¶i nép CK 8 I. ThuÕ 1. ThuÕ GTGT ph¶i nép Trong ®ã: ThuÕ GTGT hµng NK 2. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt 3. ThuÕ xuÊt nhËp khÈu 4. ThuÕ thu nhËp DN 5. Thu trªn vèn 6. ThuÕ tµi nguyªn 7. ThuÕ nhµ ®Êt 8. TiÒn thuª ®Êt 9. C¸c lo¹i thuÕ kh¸c II. C¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c 1. C¸c kho¶n phô thu 2. C¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ 3. C¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c Tæng céng Tæng sè thuÕ cßn ph¶i nép n¨m tr-íc chuyÓn sang n¨m nµy: Trong ®ã: ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp... PhÇn III: ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ, ®-îc hoµn l¹i, ®-îc miÔn gi¶m §¬n vÞ tÝnh ... Sè tiÒn M· ChØ tiªu sè Kú Luü kÕ nµy tõ §N 1 I. ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ 1. Sè thuÕ GTGT cßn ®-îc khÊu trõ, cßn ®-îc hoµn l¹i §K 2.Sè thuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ ph¸t sinh 3.Sè thuÕ GTGT ®· ®-îc khÊu trõ, ®-îc hoµn l¹i Trong ®ã: a. Sè thuÕ GTGT ®· khÊu trõ b.Sè thuÕ GTGT ®· hoµn l¹i c.Sè thuÕ GTGT kh«ng ®-îc khÊu 16 2 10 11 12 13 14 15 3 4 * Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 trõ d.Sè thuÕ GTGT cßn ®-îc khÊu trõ, cßn ®-îc hoµn l¹i CK (16 = 10+11-12) II. ThuÕ GTGT ®-îc hoµn l¹i 1. Sè thuÕ GTGT cßn ®-îc hoµn l¹i §K 2. Sè thuÕ GTGT ®-îc hoµn l¹i 3. Sè thuÕ GTGT ®· hoµn l¹i 4. Sè thuÕ GTGT cßn ®-îc hoµn l¹i CK (23 = 20+21-22) III. Sè thuÕ GTGT ®-îc miÔn gi¶m 1. Sè thuÕ GTGT cßn ®-îc miÔn gi¶m §K 2. Sè thuÕ GTGT ®-îc miÔn gi¶m 3. Sè thuÕ GTGT ®· ®-îc miÔm gi¶m 4. Sè thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p cßn ®-îc miÔn gi¶m CK (33 = 30+31-32) 16 * 20 21 22 23 * 30 31 32 33 * * * Ghi chó: C¸c chØ tiªu cã dÊu * kh«ng cã sè liÖu -ThuyÕt minh B¸o c¸o tµi chÝnh: Lµ b¸o c¸o nh»m thuyÕt minh vµ gi¶i thÝch b»ng lêi, b»ng sè liÖu mét sè chØ tiªu kinh tÕ - tµi chÝnh ch-a ®-îc thÓ hiÖn trªn c¸c b¸o c¸o tr-íc. B¶ng thuyÕt minh nµy cung cÊp th«ng tin bæ xung cÇn thiÕt cho viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp trong n¨m b¸o c¸o ®-îc chÝnh x¸c. ThuyÕt minh b¸o c¸o ®-îc lËp c¨n cø vµo: +C¸c sè kÕ to¸n kú b¸o c¸o +B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n kú b¸o c¸o (MÉu B01- DN ) +B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh kú b¸o c¸o (MÉu B02 – DN ) +ThuyÕt minh B¸o c¸o tµi chÝnh kú tr-íc, n¨m tr-íc (MÉu B04 DN ) Khi lËp b¸o c¸o thuyÕt minh cÇn l-u ý: .PhÇn tr×nh bµy b»ng lêi v¨n ph¶i ng¾n gän, râ rµng, dÔ hiÓu. PhÇn tr×nh bµy b»ng sè liÖu ph¶i thèng nhÊt víi c¸c sè liÖu trªn c¸c b¸o c¸o kh¸c .§èi víi b¸o c¸o quý, c¸c chØ tiªu thuéc phÇn chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông t¹i doanh nghiÖp ph¶i thèng nhÊt trong c¶ niªn ®é kÕ to¸n. NÕu cã sù thay ®æi ph¶i tr×nh bµy râ rµng lý do thay ®æi .Trong c¸c b¶ng sè liÖu, c¸c cét kÕ to¸n thÓ hiÖn sè liÖu kÕ ho¹ch cña kú b¸o c¸o, cét sè liÖu thùc hiÖn kú tr-íc thÓ hiÖn sè liÖu cña kú ngay tr-íc kú b¸o c¸o .C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp chØ sö dông trong thuyÕt minh b¸o c¸o n¨m. VÒ h×nh thøc, ThuyÕt minh b¸o c¸o ®-îc quy ®Þnh nh- sau: 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 MÉu sè B04 - DN ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh Quý... n¨m... 1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp 1.1.H×nh thøc së h÷u vèn 1.3.LÜnh vùc kinh doanh 1.2.H×nh thøc ho¹t ®éng 1.4. Tæng sè CB CNV Trong ®ã: Nh©n viªn qu¶n lý... 1.5.Nh÷ng ¶nh h-ëng quan träng tíi t×nh h×nh kinh doanh trong n¨m b¸o c¸o 2. ChÕ ®é kÕ to¸n ¸o dông t¹i doanh nghiÖp 2.1.Niªn ®é kÕ to¸n (b¾t ®Çu... kÕt thóc... ) 2.2.§¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp kÕ to¸n vµ nguyªn t¾c, ph-¬ng ph¸p chuyÓn ®æi c¸c ®ång tiÒn kh¸c 2.3.H×nh thøc sæ kÕ to¸n ¸p dông 2.4.Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n TSC§ -Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ tµi s¶n -Ph-¬ng ph¸p khÊu hao ¸p dông vµ c¸c tr-êng hîp khÊu hao ®Æc biÖt 2.5.Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho -Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ -Ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hµng tån kho -Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho 2.6.Ph-¬ng ph¸p tÝnh to¸n c¸c kho¶n dù phßng, t×nh h×nh trÝch nhËp vµ hoµn nhËp dù phßng 3.Chi tiÕt mét sè chØ tiªu trong B¸o c¸o tµi chÝnh 3.1.Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè: §¬n vÞ: ... Sè tiÒn YÕu tè chi phÝ 1.Chi phÝ nguyªn vËt liÖu 2. Chi phÝ nh©n c«ng 3. Chi phÝ khÊu hao TSC§ 4. Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 5. Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn Tæng céng 3.2.T×nh h×nh t¨ng , gi¶m theo tõng nhãm TSC§, tõng lo¹i TSC§: Nhãm TSC§ ChØ tiªu I. Nguyªn gi¸ TSC§ 18 M¸y mãc Nhµ cöa vËt ... k.tróc Tæng céng Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1. Sè d- ®Çu kú 2. Sè t¨ng trong kú Trong ®ã: -Mua s¾m míi -X©y dùng míi 3. Sè gi¶m trong kú Trong ®ã: -Thanh lý -Nh-îng b¸n 4. Sè cuèi kú Trong ®ã: -Ch-a sö dông -§· khÊu hao hÕt -Chê thanh lý II. Gi¸ trÞ hao mßn 1. §Çu kú 2.T¨ng trong kú 3. Gi¶m trong kú 4. Sè cuèi kú III. Gi¸ trÞ cßn l¹i 1. §Çu kú 2. Cuèi kú Lý do t¨ng, gi¶m 3.3.T×nh h×nh thu nhËp cña CNV: Thùc hiÖn KÕ ho¹ch ChØ tiªu Kú nµy Kú tr-íc 1. Tæng quü l-¬ng 2. TiÒn th-ëng 3. Tæng thu nhËp 4. TiÒn l-¬ng b×nh qu©n 5. Thu nhËp b×nh qu©n Lý do t¨ng gi¶m... 3.4.T×nh h×nh t¨ng , gi¶m nguån vèn chñ së h÷u: ChØ tiªu Sè ®Çu kú I. Nguån vèn kinh doanh 1. Ng©n s¸ch Nhµ n-íc cÊp 2. Tù bæ xung 3. Vèn liªn doanh 19 T¨ng trong kú Gi¶m trong kú Sè cuèi kú Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 4.Vèn cæ phÇn II. C¸c quü 1. Quü ®Çu t- ph¸t triÓn 2. Quü dù tr÷ 3. Quü khen th-ëng 4. Quü phóc lîi III. Nguån vèn ®Çu t- XDCB 1. Ng©n s¸ch cÊp 2. Nguån kh¸c Tæng céng Lý do t¨ng gi¶m... 3.5.T×nh h×nh t¨ng, gi¶m c¸c kho¶n ®Çu t- vµo ®¬n vÞ kh¸c: ChØ tiªu Sè ®Çu kú T¨ng trong kú Gi¶m trong kú Sè cuèi kú KÕt qu¶ ®Çu t- I. §Çu t- ng¾n h¹n 1. §Çu t- vµo liªn doanh 2. §Çu t- vµo chøng kho¸n 3. §Çu t- kh¸c II. §Çu t- dµi h¹n 1. §Çu t- vµo liªn doanh 2.§Çu t- vµo chøng kho¸n 3. §Çu t- kh¸c Tæng céng Lý do t¨ng gi¶m... 3.6.C¸c kho¶n ph¶i thu vµ nî ph¶i tr¶: Sè ph¸t sinh trong kú ChØ tiªu Sè ®Çu kú Trong Tæng ®ã sè T¨ng Gi¶m sè qu¸ h¹n 1. C¸c kho¶n ph¶i thu -Cho vay -Ph¶i thu tõ kh¸ch hµng -Tr¶ tr-íc cho ng-êi b¸n -Ph¶i thu t¹m øng -Ph¶i thu néi bé -Ph¶i thu kh¸c 20 Sè cuèi kú Trong Tæng ®ã sè sè qu¸ h¹n Tæng sè tiÒn tranh chÊp mÊt k.n¨ng t. to¸n