TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
BỘ MÔN TÀI NGUYÊN ðẤT ðAI
ðẶNG TRẦN LƯU
QUY HOẠCH SỬ DỤNG ðẤT ðẾN NĂM 2020
XÃ ðÔNG THẠNH-HUYỆN BÌNH MINH
TỈNH VĨNH LONG
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
NGÀNH QUẢN LÝ ðẤT ðAI
Cần Thơ – 12/2010
TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
BỘ MÔN TÀI NGUYÊN ðẤT ðAI
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
QUY HOẠCH SỬ DỤNG ðẤT ðẾN NĂM 2020
XÃ ðÔNG THẠNH -HUYỆN BÌNH MINH
TỈNH VĨNH LONG
Giáo viên hướng dẫn
Th.S: Phạm Thanh Vũ
Sinh viên thực hiện
ðặng Trần Lưu (4074914)
Lớp: Quản lý ñất ñai K33
Cần Thơ - 2010
TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
BỘ MÔN TÀI NGUYÊN ðẤT ðAI
--------☼--------
NHẬN XÉT CỦA HỘI ðỒNG
Hội ñồng chấm báo cáo luận văn tốt nghiệp ñã chấp thuận báo cáo với ñề tài:
“QUY HOẠCH SỬ DỤNG ðẤT ðẾN NĂM 2020
XÃ ðÔNG THẠNH - HUYỆN BÌNH MINH
TỈNH VĨNH LONG”
Do sinh viên ðặng Trần Lưu thực hiện và bảo vệ trước hội ñồng.
Ngày … tháng … năm 2010.
Báo cáo Luận văn tốt nghiệp ñược Hội ñồng ñánh giá ở mức : ..............................
Ý kiến Hội ñồng:.....................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày ……tháng…..năm 2010
Chủ tịch Hội ñồng
i
TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
BỘ MÔN TÀI NGUYÊN ðẤT ðAI
------☼------
NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
Chứng nhận chấp thuận báo cáo luận văn tốt nghiệp
ngành Quản Lý ðất ðai với ñề tài:
“QUY HOẠCH SỬ DỤNG ðẤT ðẾN NĂM 2020
XÃ ðÔNG THẠNH - HUYỆN BÌNH MINH
TỈNH VĨNH LONG”
Do sinh viên ðặng Trần Lưu thực hiện, tại bộ môn Tài Nguyên ðất ðai, Khoa Môi
Trường & TNTT, Trường ðại Học Cần Thơ, từ tháng 08/2010 ñến tháng 12/2010.
Nhận xét của cán bộ hướng dẫn:
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Kính trình hội ñồng chấm luận văn tốt nghiệp thông qua.
Cần Thơ, ngày ……tháng …..năm 2010
Cán bộ hướng dẫn
ii
LỊCH SỬ CÁ NHÂN
--------☼-------Họ và tên: ðặng Trần Lưu
Sinh ngày: 01 tháng 11 năm 1987
Nơi sinh: Tân Hiệp – Kiên Giang
Nguyên quán: Nam ðịnh
Họ tên cha: ðặng Viết Quý
Họ tên mẹ: Trần Thị Ry
Tốt nghiệp phổ thông trung học tại trường THPT Tân Hiệp, huyện Tân Hiệp, tỉnh
Kiên Giang năm 2006.
Vào trường ðại Học Cần Thơ năm 2007, thuộc Khoa Môi Trường & Tài Nguyên
Thiên Nhiên, ngành Quản Lý ðất ðai, khóa 33.
iii
LỜI CAM ðOAN
--------☼-------Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên cứu của bản thân. Các số liệu, kết quả trình
bày trong luận văn là trung thực và chưa từng ñược ai công bố trong bất kỳ luận văn
nào trước ñây.
Tác giả luận văn
ðặng Trần Lưu
iv
LỜI CẢM TẠ
-----☼-----
Qua thời gian học tập, rèn luyện và tiến hành ñề tài Luận văn tốt nghiệp của em ñến
nay ñã hoàn thành. ðể ñạt ñược kết quả như hôm nay, tất cả là nhờ vào công ơn của
quý thầy cô trường ðại Học Cần Thơ, ñặc biệt là quý thầy cô Khoa Môi Trường &
TNTN ñã tận tình truyền ñạt những kiến thức quý báu trong suốt bốn năm học dưới
mái trường ðại Học. ðây sẽ là những vốn sống vô cùng quan trọng, là hành trang tri
thức giúp em vững bước trong quá trình công tác về sau.
Em xin chân thành gởi lời cảm ơn ñến:
Quý thầy cô trường ðại Học Cần Thơ, ñặc biệt thầy cô bộ môn Tài Nguyên ðất
ðai, Môi Trường & TNTN, ðại Học Cần Thơ những người ñã trực tiếp giảng dạy và
hướng dẫn em trong trong suốt thời gian học tập và rèn luyện tại bộ môn.
Em xin chân thành tỏ lòng biết ơn sâu sắc ñến Thầy Phạm Thanh Vũ ñã tận tình
hướng dẫn em thực hiện ñề tài.
Em xin chân thành cảm ơn các anh chị ở trung tâm Kỹ Thuật Tài Nguyên và Môi
Trường tỉnh Vĩnh Long ñặc biệt là các anh (chị) Phạm Ngọc Phát, Lê Huy Vũ,
Nguyễn Thị Hoa, Lê Hồng Gấm ñã giúp ñỡ em trong quá trình thực tập ở trung tâm.
Con xin cảm ơn Ba, Mẹ ñã chịu nhiều vất vả ñể tạo ñiều kiện tốt nhất cho con học
tập, luôn ñộng viên con việc học tập và khi con mất niềm tin vào cuộc sống ñể ñạt kết
quả như ngày hôm nay.
Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2010
ðặng Trần Lưu
v
TÓM LƯỢC
Xã ðông Thạnh cách thành phố Vĩnh Long 32 km về hướng ðông Bắc ( theo Quốc lộ
1A). Xã có tổng diện tích tự nhiên là 1.402,54 ha, ñược chia ra làm 6 ấp. Với ñiều
kiện sông ngòi chằng chịt thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, cơ cấu ñất nông
nghiệp chiếm trên 90% tổng diện tích ñất tự nhiên của xã. Mặt khác ðông Thạnh còn
ñược nối liền với Quốc lộ 1A và Quốc lộ 54. Vì thế rất thuận lợi cho việc lưu thông
hàng hóa với các xã lân cận cũng như các tỉnh khác. Từ ñó cho thấy xã ðông Thạnh
có tiềm năng phát triển kinh tế rất lớn.
Tuy nhiên trên thực tế còn một vài nơi của xã sử dụng ñất không hợp lý, không mang
lại hiệu quả ñã làm cho ñất ñai bị suy thoái. Vì vậy, ñể phát triển kinh tế của vùng xã
ðông Thạnh ñã tiến hành quy hoạch giai ñoạn 2010-202 nhằm dự báo và ñịnh hướng
sử dụng ñất trong tương lai cho hợp lý, khoa học. Cơ cấu sử dụng ñất trên ñịa bàn xã
ñược phân bổ ñến năm 2020 như sau: tổng diện tích tự nhiên là 1.402,54 ha trong ñó
ñất nông nghiệp có diện tích 1.238,57 ha chiếm 88,31% tổng diện tích tự nhiên, còn
ñất phi nông nghiệp chiếm 163,97 ha.
Bên cạnh ñó, những khó khăn tồn tại trong quá trình quy hoạch xã ðông Thạnh: theo
xu thế hiện nay là phát triển cơ sở hạ tầng, nên xã ñã chuyển một phần diện tích từ ñất
nông nghiệp sang phi nông nghiệp nhằm ñáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế. Vì
thế ñể ñáp ứng cho nhu cầu lương thực xã cần áp dụng công nghệ khoa học kỹ thuật
vào sản xuất. Và nhất là trong kỳ quy hoạch cần cân ñối thật kỹ lưỡng giữa các loại
ñất ñể có thể khai thác triệt ñể tiềm năng ñất ñai, thật sự tiết kiệm và có hiệu quả cao
nhằm ñạt ñược 3 mục tiêu của quy hoạch là: hiệu quả, bình ñẳng, có khả năng chấp
nhận và bền vững.
vi
MỤC LỤC
Trang
Nhận xét của Hội ðồng ........................................................................................ i
Nhận xét của Cán bộ hướng dẫn........................................................................... ii
Lịch sử cá nhân .................................................................................................... iii
Lời cam ñoan ....................................................................................................... iv
Lời cảm tạ ............................................................................................................ v
Tóm lược.............................................................................................................. vi
Mục lục ................................................................................................................ vii
Danh sách các từ viết tắt....................................................................................... x
Danh sách bảng .................................................................................................... xi
Danh sách hình..................................................................................................... xii
Danh sách biểu ñồ ................................................................................................ xiii
MỞ ðẦU............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1- LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ........................................................... 2
1.1. ðất ñai........................................................................................................... 2
1.1.1. ðịnh nghĩa ñất ñai ................................................................................. 2
1.1.2. Vai trò và ý nghĩa của ñất ñai ñối với sản xuất và ñời sống ................... 2
1.2. Quy hoạch sử dụng ñất ñai. ........................................................................... 2
1.2.1. Khái niệm về quy hoạch sử dụng ñất ñai. .............................................. 2
1.2.2. Ý nghĩa của quy hoạch sử dụng ñất ñai ................................................ 3
1.2.3. Mục tiêu của quy hoạch sử dụng ñất ñai................................................ 3
1.3. Các bước thực hiện trong quy hoạch sử dụng ñất ñai ..................................... 4
1.3.1. Các bước thực hiện trong quy hoạch sử dụng ñất ñai............................. 4
1.3.2. Quy hoạch sử dụng ñất ñai cấp tỉnh, huyện và xã ở Việt Nam ............... 4
a. Quy hoạch sử dụng ñất ñai cấp tỉnh, huyện ............................................ 4
b. Quy hoạch sử dụng ñất cấp xã. .............................................................. 5
1.3.3. Cơ sở ñể tiến hành quy hoạch sử dụng ñất cấp xã.................................. 7
1.4. Công tác quy hoạch sử dụng ñất trong và ngoài nước .................................... 7
vii
1.4.1. Công tác quy hoạch trong nước ............................................................. 7
1.4.2. Công tác quy hoạch trên thế giới ........................................................... 9
1.5. ðặc ñiểm vùng quy hoạch ............................................................................. 11
1.5.1. ðiều kiện tự nhiên – tài nguyên thiên nhiên .......................................... 11
1.5.2. ðiều kiện kinh tế – xã hội...................................................................... 16
a. ðiều kiện kinh tế.................................................................................... 16
b. ðiều kiện xã hội .................................................................................... 17
CHƯƠNG 2 - PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP. .................................... 18
2.1. Phương tiện ................................................................................................... 18
2.1.1. Các tài liệu hướng dẫn làm quy hoạch.................................................... 18
2.1.2. Các tài liệu liên quan ñến quy hoạch sử dụng ñất ñai của xã ðông Thạnh –
Huyện Bình Minh – Tỉnh Vĩnh Long.................................................................... 18
2.2. Phương pháp ................................................................................................. 18
2.2.1. Trình tự các bước thực hiện quy hoạch sử dụng ñất ñai xã ðông Thạnh
....................................................................................................................... 18
2.2.2. Phương pháp thực hiện.......................................................................... 19
CHƯƠNG 3 - KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN .................................................... 22
3.1. Tình hình quản lý và hiện trạng sử dụng ñất ñai............................................. 22
3.1.1. Tình hình quản lý ñất ñai ................................................................. 22
3.1.2. Hiện trạng sử dụng ñất ñai. .............................................................. 22
3.2. Tình hình biến ñộng ñất ñai từ năm 2000 – 2010 ........................................... 26
3.3. Nhận xét chung về tình hình sử dụng ñất ñai ................................................. 26
3.3.1. Tình hình quản lý ñất ñai....................................................................... 26
3.3.2. Tình hình sử dụng ñất ñai...................................................................... 27
3.4. ðánh giá tiềm năng ñất ñai ............................................................................ 27
3.4.1. ðánh giá tiềm năng ñất ñai.................................................................... 27
3.4.2. ðánh giá khả năng thích nghi ñất ñai..................................................... 27
3.5. Phương án quy hoạch sử dụng ñất ñai............................................................ 30
3.5.1. ðịnh hướng phát triển kinh tế - xã hội ................................................... 30
a. Mục tiêu kinh tế .................................................................................... 30
viii
b. Mục tiêu về văn hóa – xã hội ................................................................ 31
c. Mục tiêu dân số.................................................................................... 31
3.5.2. Các quan ñiểm khai thác sử dụng ñất .................................................... 31
3.5.3. ðinh hướng sử dụng ñất ñến năm 2020 ................................................. 32
3.6. Phương án quy hoạch sử dụng ñất ñai ñến năm 2020..................................... 35
3.6.1. Quy hoạch ñất nông nghiệp .................................................................. 36
3.6.2. Quy hoạch ñất phi nông nghiệp............................................................. 36
3.6.3. Quy hoạch ñất ở nông thôn ................................................................... 38
3.7. Hiệu quả của phương án quy hoạch ............................................................... 39
3.8. Kế hoạch sử dụng ñất ñai............................................................................... 43
3.8.1. Mục ñích yêu cầu của kế hoạch sử dụng ñất ñai..................................... 43
3.8.2. Kế hoạch sử dụng ñất ñai giai ñoạn........................................................ 43
a. Giai ñoạn 2011 – 2015 ........................................................................... 43
b. Giai ñoạn 2016 – 2020........................................................................... 46
3.9. Chu chuyển ñất ñai thời kỳ 2011 – 2020........................................................ 48
3.10. Các giải pháp thực hiện quy hoạch thời kỳ 2011 – 2020 .............................. 50
3.10.1. Các chính sách .................................................................................... 50
3.10.2. Một số biện pháp chính ....................................................................... 50
CHƯƠNG 4 - KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................... 51
4.1. Kết luận......................................................................................................... 51
4.2. Kiến nghị....................................................................................................... 51
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................. 53
PHỤ CHƯƠNG.................................................................................................. 54
ix
DANH SÁCH TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
FAO (Food and Agriculture Organization)
VAC
THCS
THPT
TTCN
ðường giao thông NT
Ý nghĩa
Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên
Hợp Quốc
Mô hình Vườn - Ao – Chuồng
Trung Học Cơ Sở
Trung Học Phổ Thông
Trung Tâm Công Nghệ
ðường giao thông nông thôn
QHSDðð
Quy hoạch sử dụng ñất ñai
x
DANH SÁCH BẢNG
Bảng
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
Tên bảng
Trang
Cơ cấu quỹ ñất của xã ðông Thạnh năm 2010
23
Hiện trạng sử dụng ñất Nông Nghiệp năm 2010
23
Cơ cấu ñất phi nông nghiệp năm 2010
24
Biến ñộng ñất ñai xã ðông Thạnh từ năm 2000 – 2010
26
Danh mục các công trình thủy lợi của xã ðông Thạnh
34
Diện tích, cơ cấu ñất nông nghiệp năm 2020
36
Cơ cấu ñất phi nông nghiệp xã ðông Thạnh năm 2020
37
Diện tích các loại ñất phát triển hạ tầng
38
Quy hoạch sử dụng ñất ñai ñến năm 2020
40
So sánh diện tích, cơ cấu ñất ñai trước và sau quy hoạch xã ðông Thạnh 40
Kế hoạch sử dụng ñất ñai qua các giai ñoạn quy hoạch
47
xi
DANH SÁCH HÌNH
Hình
1.1
1.2
3.3
3.4
3.5
Tựa hình
Bản ñồ ranh giới hành chính xã ðông Thạnh - Huyện Bình Minh Tỉnh Vĩnh Long
Bản ñồ ñất xã ðông Thạnh - Huyện Bình Minh - Tỉnh Vĩnh Long
Bản ñồ hiện trạng sử dụng ñất ñai năm 2010 của xã ðông Thạnh –
Huyện Bình Minh – Tỉnh Vĩnh Long
Bản ñồ tổng hợp thích nghi ñất ñai cho các cây trồng chính tỉnh Vĩnh
Long
Bản ñồ Quy Hoạch sử dụng ñất ñến năm 2020 xã ðông Thạnh –
Huyện Bình Minh – Tỉnh Vĩnh Long
xii
Trang
12
15
25
29
42
DANH SÁCH BIỂU ðỒ
Biểu ñồ Tên biểu ñồ
3.1
3.2
3.3
Trang
Cơ cấu quỹ ñất của xã ðông Thạnh năm 2010
Biến ñộng ñất ñai xã ðông Thạnh từ năm 2000 – 2010
Sự biến ñộng ñất ñai của xã trước và sau quy hoạch của xã ðông
Thạnh
xiii
23
26
41
MỞ ðẦU
Với những áp lực và thực trạng sử dụng ñất ñai như hiện nay cho thấy nguồn tài
nguyên ñất ñai ngày càng khan hiếm và có giới hạn, dân số thế giới gia tăng. Do ñó
ñòi hỏi phải có sự ñối chiếu hợp lý giữa các kiểu sử dụng ñất ñai và loại ñất ñai ñể ñạt
ñược khả năng tối ña về sản xuất ổn ñịnh và an toàn lương thực, ñồng thời cũng bảo
vệ ñược hệ sinh thái cây trồng và môi trường ñang sống.
Quy hoạch sử dụng ñất ñai là nền tảng trong tiến trình này. ðây là một thành phần cơ
sở có liên quan ñến hệ sinh thái các vùng núi hay các vùng ñồng bằng ven biển, ñồng
thời lại nằm trong mục tiêu phát triển và bảo vệ rừng, ñất trồng và tài nguyên ven
biển. Quy hoạch sử dụng ñất ñai là yếu tố chính trong tất cả yêu cầu phát triển và bảo
vệ các vùng ñất ñai nông nghiệp.
ðồng thời công tác quy hoạch – kế hoạch sử dụng ñất là một trong những nội dung
quản lý nhà nước về ñất ñai, là một trong các nhiệm vụ chính của ngành. Mục tiêu
việc xây quy hoạch – kế hoạch sử dụng ñất là xây dựng các cơ sở khoa học làm căn cứ
chọn lựa các phương án sử dụng ñất ñai ñạt kết quả cao nhất về kinh tế xã hội và môi
trường, ñồng thời là căn cứ, là cơ sở quản lý nhà nước về sử dụng ñất ñai, nhằm tăng
cường hiệu quả sử dụng ñất của nhà nước và của người sử dụng ñất.
Có những sự mâu thuẫn trong sử dụng ñất ñai ở hiện tại. Nhu cầu về ñất nông nghiệp,
bảo vệ thiên nhiên, rừng, du lịch và phát triển ñô thị lớn hơn nhiều so với nguồn tài
nguyên ñất ñai hiện có. Ở các quốc gia ñang phát triển thì nhu cầu này ngày càng cấp
bách hơn theo từng năm. Dân số thế giới lệ thuộc vào số lượng/diện tích ñất cho ra
lương thực, nguyên liệu và việc làm sẽ tăng lên gấp ñôi trong vòng 25 ñến 50 năm tới.
Ngay cả ở một số vùng ñất ñai ñầy ñủ, người dân vẫn không ñạt ñến nhu cầu và lợi
nhuận mong ñợi trong việc sử dụng ñất ñai ñó. Trong khi ñó, sự suy thoái ñất ñai ngày
càng thấy rõ.
Như vậy, quy hoạch sử dụng ñất ñai có ý nghĩa ñặc biệt quan trọng không chỉ trước
mắt mà còn lâu dài. Căn cứ vào ñặc ñiểm tự nhiên, phương hướng, nhiệm vụ và mục
tiêu phát triển kinh tế xã hội của mỗi vùng lãnh thổ.
Do ñó, ñề tài: “Quy Hoạch Sử Dụng ðất ðến Năm 2020 Tại Xã ðông Thạnh - Huyện
Bình Minh - Tỉnh Vĩnh Long” ñược thực hiện nhằm mục ñích:
ðánh giá tình hình sử dụng ñất, biến ñộng sử dụng ñất, kết quả thực hiện quy
hoạch sử dụng ñất kỳ trước.
Xây dựng phương án và bản ñồ QHSDð thời kì 2010 – 2020 của xã.
1
CHƯƠNG 1 - LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
1.1. ðất ñai
1.1.1. ðịnh nghĩa ñất ñai
Theo Brinkman và Smyth (1973)
“ ðất ñai về mặt ñịa lý mà nói thì là một vùng ñất chuyên biệt trên bề mặt của Trái
ðất: có những ñặc tính mang tính ổn ñịnh hay có chu kỳ dự ñoán ñược, trong khu vực
sinh khí quyển theo chiều thẳng từ trên xuống dưới trong ñó bao gồm: không khí, ñất
và lớp ñịa chất, nước và quần thể thực vật và ñộng vật, và kết quả của những hoạt
ñộng của con người trong việc sử dụng ñất ñai ở quá khứ, hiện tại và trong tương lai”.
Một ñịnh nghĩa khác như sau:
“ ðất ñai về mặt tự nhiên mà nói ñó là một thực thể bao gồm các thành phần khí
quyển (atmosphere), sinh quyển (biosphere) và ñịa quyển (geosphere) các thành phần
này tồn tại trong mối quan hệ tác ñộng lẫn nhau và có chu kỳ ñoán ñược. Sự thay ñổi
của thành phần này có thể làm thay ñổi tính chất của thành phần khác” (Lê Tấn Lợi,
2009).
1.1.2. Vai trò và ý nghĩa của ñất ñai ñối với sản xuất và ñời sống
Các chức năng của ñất ñai ñối với hoạt ñộng sản xuất và sinh tồn của xã hội loài
người ñược thể hiện qua các mặt sau: sản xuất, môi trường sự sống, ñiều chỉnh khí
hậu, cân bằng sinh thái, tồn trữ và cung cấp nguồn nước, dự trữ (nguyên liệu khoáng
sản trong lòng ñất); không gian sự sống; bảo tồn, lịch sử; vật mang sự sống; phân dị
lãnh thổ (FAO, 1995)
ðối với hoạt ñộng sản xuất và sinh tồn của xã hội loài người chức năng của ñất ñai
ñược thể hiện qua các mặt sau: sản xuất, môi trường sống, cân bằng sinh thái, tàng trữ
và cung cấp nguồn nước, dự trữ (nguyên liệu và khoáng sản trong lòng ñất), không
gian sự sống, bảo tồn, bảo tàng sự sống, vật mang sự sống, phân dị lãnh thổ (Lương
Văn Hinh, 2003).
1.2. Quy hoạch sử dụng ñất ñai
1.2.1. Khái niệm về quy hoạch sử dụng ñất ñai
ðất ñai có giới hạn mà dân số và nhu cầu sử dụng ñất ngày càng tăng theo sự phát
triển kinh tế-xã hội. Mặt khác, việc sử dụng ñất ñai không hợp lý, không ổn ñịnh,
thiếu ý thức ñã làm cho ñất ñai ngày càng suy thoái. Vậy quy hoạch sử dụng ñất ñai là
- Quy hoạch là việc Nhà Nước tính toán, phân bổ ñất ñai về mặt số lượng, chất
lượng, vị trí ñể sử dụng vào mục ñích nhất ñịnh nhằm ñạt ñược những mục tiêu kinh
tế nhất ñịnh. ( Nghị ñịnh 68/2001/Nð-CP ngày 01/10/2001 của chính phủ).
2
- Quy hoạch sử dụng ñất ñai là ñánh giá tiềm năng ñất nước có hệ thống, tính tăng
giảm trong sử dụng ñất ñai và những ñiều kiện kinh tế xã hội ñể chọn lọc và thực hiện
các sự chọn lựa sử dụng ñất tốt nhất ( Lê Quang Trí, 2005).
- Như vậy, thực chất của quy hoạch sử dụng ñất ñai là quá trình hình thành các quyết
ñịnh nhằm tạo ñiều kiện ñưa ñất ñai vào sử dụng bền vững ñể mang lại hiệu quả kinh
tế cao nhất, thực hiện ñồng thời hai chức năng:
o
ðiều chỉnh các mối quan hệ về ñất ñai.
o Tổ chức sử dụng ñất ñai như là tư liệu sản xuất ñặc biệt với mực ñích nâng cao
hiệu quả sản xuất của xã hội kết hợp với bảo vệ ñất và môi trường.
Tóm lại, việc lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng ñất ñai có ý nghĩa ñặc biệt quan
trọng không chỉ trước mắt mà còn về lâu dài. Nhằm ñịnh hướng cho các cấp, các
ngành trên ñịa bàn lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng ñất ñai chi tiết của mình. Mặt
khác, quy hoạch sử dụng ñất ñai còn là biện pháp hữu hiệu của nhà nước nhằm tổ
chức lại việc sử dụng ñất ñai, hạn chế ảnh hưởng xấu trong quản lý và sử dụng ñất ñai
ñảm bảo an toàn lương thực ( Lê Quang Trí, 2003).
1.2.2. Ý nghĩa của quy hoạch sử dụng ñất ñai
Quy hoạch sử dụng ñất ñai giúp ñịa phương thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã
hội trên cơ sở bố trí sử dụng có hiệu quả quỹ ñất ñược thể hiện qua các mặt sau:
- Làm căn cứ ñể lập kế hoạch sử dụng ñất ñai hàng năm, thực hiện việc giao ñất,
thu hồi ñất theo quy ñịnh của pháp luật.
- Giúp Ủy Ban nhân dân xã ñưa ra các giải pháp tối ưu cho các chiến lược phát
triển kinh tế - xã hội phù hợp với tiềm năng ñất ñai của vùng.
- Hạn chế sự chồng chéo và chuyển ñổi mục ñích sử dụng tùy tiện trong quản lý
sử dụng ñất ñai.
1.2.3. Mục tiêu của quy hoạch sử dụng ñất ñai
Mục ñích chung của quy hoạch sử dụng ñất ñai là chọn lọc và ñưa vào thực hành
những ñất ñai ñó, ñòi hỏi phải phù hợp với yêu cầu cần thiết của con người về chất
lượng cuộc sống, bảo vệ tốt môi trường và tài nguyên thiên nhiên trong tương lai.
Quy hoạch sử dụng ñất ñai phải ñảm bảo 3 tiêu ñề chính: hiệu quả, bình ñẳng, có khả
năng chấp nhận cao và bền vững. Trong ñiều kiện ñất hẹp người ñông thì cần thực
hiện:
- ðánh giá nhu cầu cần thiết ở hiện tại và tương lai, ñánh giá một cách khoa học, có
hệ thống khả năng cung cấp từ ñất ñai cho nhu cầu ñó.
3
- Xác ñịnh các giải pháp cho các mâu thuẫn trong sử dụng ñất giữa nhu cầu các nhân
và nhu cầu chung của toàn thể cộng ñồng trong xã hội, giữa nhu cầu hiện tại và tương
lai.
- Tìm kiếm ra sự lựa chọn bền vững và trong ñó chọn ra cái nhìn cần thiết ñáp ứng
các yêu cầu xã hội xác ñịnh.
1.3. Các bước thực hiện trong quy hoạch sử dụng ñất ñai
1.3.1. Các bước thực hiện trong quy hoạch sử dụng ñất ñai
Theo Lê Quang Trí (2005) mỗi ñề án quy hoạch sử dụng ñất ñai thì khác nhau nhưng
mục tiêu và tình hình ñịa phương các nơi cũng rất thay ñổi. Tuy nhiên trong quy
hoạch sử dụng ñất ñai 10 bước thực hiện tương ñối hữu dụng ñã ñược tìm ra ñể hướng
dẫn sử dụng quy hoạch. Mỗi bước hoạt ñộng ñại diện cho một hoạt ñộng chuyên biệt
hay cho những hoạt ñộng trong hệ thống và những thông tin ñạt ñược của từng bước
sẽ cung cấp liên tiếp các bước kế tiếp tạo thành một chuỗi thực hiện liên hoàn
(FAO,1993), quy hoạch ñất ñai có 10 bước gồm:
-
Bước 1: Thiết Lập mục tiêu và tư liệu liên quan.
-
Bước 2: Tổ chức công việc.
-
Bước 3: Phân tích vấn ñề.
-
Bước 4: Xác ñịnh cơ hội cho sự thay ñổi.
-
Bước 5: ðánh giá thích nghi ñất ñai.
- Bước 6: ðánh giá những sự lựa chọn khả năng (Phân tích môi trường kinh tế xã hội).
-
Bước 7: Lọc ra những lựa chọn tốt nhất.
-
Bước 8: Chuẩn bị quy hoạch sử dụng ñất ñai.
-
Bước 9: Thực hiện quy hoạch.
-
Bước 10: Theo dõi và xem xét chỉnh sửa quy hoạch.
1.3.2. Quy hoạch sử dụng ñất ñai cấp tỉnh, huyện và xã ở Việt Nam
a. Quy hoạch sử dụng ñất ñai cấp tỉnh, huyện
Trình tự, nội dung lập quy hoạch sử dụng ñất, kế hoạch sử dụng ñất kỳ ñầu cấp
tỉnh, huyện
Bước 1: ðiều tra thu thập và phân tích, ñánh giá ñiều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội.
Bước 2: ðánh giá tình hình sử dụng ñất, biến ñộng sử dụng ñất, kết quả thực hiện quy
hoạch sử dụng ñất kỳ trước và xây dựng bản ñồ hiện trạng sử dụng ñất.
4
Bước 3: ðánh giá tiềm năng ñất ñai và ñịnh hướng dài hạn về sử dụng ñất.
Bước 4: Xây dựng phương án quy hoạch sử dụng ñất.
Bước 5: ðánh giá tác ñộng của phương án quy hoạch sử dụng ñất ñến kinh tế, xã hội
và môi trường.
Bước 6: Phân kỳ quy hoạch sử dụng ñất và lập kế hoạch sử dụng ñất kỳ ñầu.
Bước 7: ðề xuất các giải pháp tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng ñất.
Trình tự, nội dung lập kế hoạch sử dụng ñất kỳ cuối cấp tỉnh, huyện
Bước 1: ðiều tra, thu thập thông tin, dữ liệu.
Bước 2: ðánh giá kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng ñất kỳ trước.
Bước 3: Xây dựng kế hoạch sử dụng ñất kỳ cuối.
Bước 4: ðề xuất các giải pháp thực hiện kế hoạch sử dụng ñất kỳ cuối.
b. Quy hoạch sử dụng ñất cấp xã
Trình tự, nội dung lập quy hoạch sử dụng ñất, kế hoạch sử dụng ñất kỳ ñầu cấp xã
Bước 1: ðiều tra thu thập và phân tích, ñánh giá ñiều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của
xã.
Bước 2: Xử lý số liệu và ñưa ra ñánh giá tình hình sử dụng ñất, biến ñộng sử dụng ñất,
kết quả thực hiện quy hoạch kỳ trước và xây dựng bản ñồ hiện trạng sử dụng ñất.
Bước 3: ðánh giá tiềm năng ñất ñai phục vụ cho việc chuyển ñổi cơ cấu sử dụng ñất,
mở rộng khu dân cư và phát triển cơ sở hạ tầng của xã.
Bước 4: Xây dựng phương án quy hoạch sử dụng ñất.
Bước 5: ðánh giá tác ñộng của phương án quy hoạch sử dụng ñất ñến kinh tế, xã hội,
ñến sông, khí hậu tại ñịa phương thực hiện quy hoạch.
Bước 6: Phân kỳ quy hoạch sử dụng ñất và lập kế hoạch sử dụng ñất kỳ ñầu.
Bước 7: ðề xuất các giải pháp tổ chức thực hiện QHSDð, kế hoạch sử dụng ñất kỳ
ñầu.
Trình tự, nội dung lập kế hoạch sử dụng ñất kỳ cuối cấp xã
-
ðiều tra, thu thập thông tin, dữ liệu
o ðiều tra, thu thập bổ sung các thông tin về ñiều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội
của xã phục vụ cho việc lập kế hoạch sử dụng ñất kỳ cuối.
o Thu thập các thông tin, dữ liệu về tình hình thực hiện kế hoạch sử dụng ñất kỳ
ñầu.
5
- Xem thêm -