Tài liệu Luận văn tổ chức và quản lý mạng lưới đại lý khai thác bảo hiểm nhân thọ tại công ty bảo hiểm nhân thọ nghệ an

Lêi më ®Çu B¶o hiÓm nh©n thä lµ nghiÖp vô cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Còng nh ngµnh b¶o hiÓm nãi chung vµ nghiÖp vô b¶o hiÓm nh©n thä noi riªng kh«ng chØ thùc hiÖn viÖc huy ®éng vèn cho nÒn kinh tÕ mµ ®iÒu quan träng lµ gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho c¸c c¸ nh©n , gia ®×nh cho mäi tæ chøc, doanh nghiÖp ®Ó phôc vô ®îi sèng vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . MÆc dï ë ViÖt Nam nghiÖp vô b¶o hiÓm nh©n thä míi triÓn khai vµo n¨m 1996 nhng ®Ðn nay b¶o hiÓm nh©n thä kh«ng cßn xa l¹ mµ ®· len lái ®Õn mäi lµng quª , c¬ quan doanh nghiÖp th©m nhËp vµo ho¹t ®éng ®êi sèng kinh tÕ x· héi . Trong c«ng cuéc ®æi míi vµ ph¸t triÓn ®Êt níc c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng ®Òu cã ®ãng gãp nhÊt ®Þnh . Lu«n c¶i tiÕn ®Óv¬n tíi sù hoµn thiÖn B¶o hiÓm nh©n thä còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã .Mét c«ng viÖc quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu trong sù hoµn thiÖn ®ã lµ c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä . Tæ chøc vµ qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä lµ c«ng viÖc quan träng quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty trªn thÞ trêng . §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cã sù gãp mÆt cña c«ng ty b¶o hiÓm níc ngoµi do ®ã c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c lu«n ph¶i ®îc hoµn thiÖn . ChÝnh v× vËy mµ em ®· chän ®Ò tµi “Tæ chøc vµ qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä t¹i c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä NghÖ An” lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp t¹i c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä NghÖ An Môc ®Ých cña ®Ò tµi nh»m : 1.Lµm râ sù cÇn thiÕt c«ng t¸c tæ chøc , m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä 2. Tr×nh bµy néi dung c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c tæ chøc , qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä 3. Ph©n tÝch c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c tai c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä NghÖ An tõ ®ã rót ra nhËn xÐt vµ cã nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c ®ã §Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu nµy . KÕt cÊu cña ®Ò tµi ®îc chia lµm 3 phÇn. PhÇn 1 : Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm nh©n thä vµ ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä PhÇn 2 : Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý t¹i c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä NghÖ An PhÇn 3 : Ph¬ng híng hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c ë c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä NghÖ An 1 Ch¬ngI Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm nh©n thä vµ ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä I. Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm nh©n thä 1. LÞch sö ra ®êi vµ vai trß cña b¶o hiÓm nh©n thä 1.1. LÞch sö ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm nh©n thä . B¶o hiÓm nh©n thä lµ sù cam kÕt gi÷a ngêi b¶o hiÓm vµ ngêi tham gia b¶o hiÓm, mµ trong ®ã ngêi b¶o hiÓm sÏ tr¶ cho ngêi tham gia b¶o hiÓm ( HoÆc ngêi hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm ) mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh khi cã sù kiÖn ®· ®Þnh tríc x¶y ra ( ngêi ®ùoc b¶o hiÓm bÞ chÕt hoÆc sèng ®Õn thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Cßn ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i nép phÝ b¶o hiÓm ®Çy ®ñ vµ ®óng thêi h¹n.Hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ra ®êi n¨m 1585 do c«ng d©n Lu©n ®«n lµ «ng William Gybbon tham gia. PhÝ b¶o hiÓm lóc ®ã «ng ph¶i ®ãng lµ 32 b¶ng anh, khi «ng chÕt trong n¨m ®ã ngêi thõa kÕ cña «ng ®îc hëng 400 b¶ng Anh. N¨m 1759 c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn ra ®êi ë Philadephia( Mü) c«ng ty nµy ®Õn nay vÉn ho¹t ®éng nhng lóc ®Çu nã chØ b¶o hiÓm cho c¸c con chiªn ë trong nhµ thê cña m×nh. N¨m 1762 c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä Equitable ë níc Anh ra ®êi vµ b¸n b¶o hiÓm nh©n thä cho mäi ngêi d©n. ë ch©u ¸ c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn ra ®êi ë NhËt B¶n. N¨m 1868 c«ng ty b¶o hiÓm Meiji cña NhËt ra ®êi vµ ®Õn n¨m 1889 hai c«ng ty kh¸c lµ Kyoei vµ Nippon ra ®êi vµ ph¸t triÓn cho ®Õn nay. HiÖn nay trªn thÕ giíi b¶o hiÓm nh©n thä lµ lo¹i h×nh ph¸t triÓn nhÊt. N¨m 1985 doanh thu phÝ b¶o hiÓm nh©n thä míi chØ ®¹t 630,5 tû ®«la n¨m 1989 ®· lªn tíi 1.221,2 tû ®«la vµ n¨m 1993 con sè nµy lµ 1.647 tû ®«la. HiÖn nay cã n¨m thÞ trêng b¶o hiÓm nh©n thä lín nhÊt thÕ giíi lµ Mü, NhËt B¶n, Céng hoµ liªn bang §øc, Anh vµ Ph¸p. Theo sè liÖu thèng kª n¨m 1993 phÝ b¶o hiÓm nh©n thä cña n¨m thÞ trêng nµy ®îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: B¶ng1: C¬ cÊu phÝ b¶o hiÓm nh©n thä cña 5 thÞ trêng lín nhÊt thÕ giíi n¨m 1993 2 ChØ tiªu Tªn níc Tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm nh©n thä(triÖu $) C¬ c©u phÝ BHNT (%) Nh©n thä Phi nh©n thä Mü 522,468 41,44 58,56 NhËt 320,143 73,86 26,14 §øc 107,433 39,38 60,62 Anh 102,360 64,57 35,43 Ph¸p 84,303 56,55 43,65 Nguån : “Tæng c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam th¸ng 8 n¨m 1996”. ë ViÖt Nam b¶o hiÓm nh©n thä cã thÓ ®îc coi nh xuÊt hiÖn tõ thêi Ph¸p thuéc, ë miÒn b¾c khi nh÷ng viªn chøc lµm viÖc cho Ph¸p ®îc b¶o hiÓm vµ mét sè gia ®×nh ®îc hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm. C¸c hîp ®ång nµy ®Òu do c«ng ty b¶o hiÓm cña ph¸p thùc hiÖn. MiÒn Nam ViÖt Nam tríc n¨m 1975 ®· cã c«ng ty b¶o hiÓm Hng ViÖt triÓn khai mét sè lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh trêng sinh an sinh gi¸o dôc. Nhng c«ng ty nµy chØ ho¹t ®éng trong mét thêi gian ng¾n tõ mét ®Õn hai n¨m cho nªn ngêi d©n cha biÕt nhiÒu vÒ lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy. Khi kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa cã sù qu¶n lý nhµ níc. N¨m 1987 B¶o ViÖt ®· tæ chøc nghiªn cøu ®Ò tµi “ Lý thuyÕt vÒ b¶o hiÓm nh©n thä vµ sù vËn dông vµo thùc tÕ t¹i ViÖt nam”. §· ®îc Bé tµi chÝnh c«ng nhËn lµ ®Ò tµi cÊp bé. §Ò tµi ®· ®i s©u nghiªn cøu t×nh h×nh triÓn khai b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi vµ thùc tÕ t¹i ViÖt Nam. Víi ®iÒu kiÖn thøc tÕ cña níc ta lóc ®ã ý nghÜa thùc tÕ cña ®Ò tµi míi chØ dõng l¹i ë møc ®é triÓn khai b¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n thêi h¹n mét n¨m, tuy nhiªn qua thùc tÕ thÝ ®iÓm triÓn khai c¸c s¶n phÈm nµy Ýt cã tÝnh hÊp dÉn nhng do ®Çu nh÷ng n¨m 1990 kinh tÕ ®Êt níc ®· cã bíc t¨ng trëng ®¸ng kÓ. Do ®ã, ngµy 20/3/1996 Bé tµi chÝnh d· ký quyÕt ®Þnh cho phÐp B¶o ViÖt triÓn khai hai lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn lµ: b¶o hiÓm nh©n thä thêi h¹n 5 n¨m, 10 n¨m vµ b¶o hiÓm trÎ em. Ngµy 22/6/1996 Bé tµi chÝnh ký quyÕt ®Þnh sè 568/ Q§/TCCB cho phÐp thµnh lËp c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä trùc thuéc B¶o ViÖt. §©y lµ sù kiÖn ®¸nh dÊu bíc ngoÆt trong sù ph¸t triÓn cña ngµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam. 3 Tr¶i qua gÇn 7 n¨m ho¹t ®éng ®Õn nay b¶o hiÓm nh©n thä ViÖt Nam ®· ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß quan träng cña m×nh ®èi víi ngêi tham gia b¶o hiÓm, ®èi víi ®Êt níc. 1.2. Vai trß cña b¶o hiÓm nh©n thä 1.2.1. Vai trß cña b¶o hiÓm nh©n thä ®èi víi ngêi tham gia b¶o hiÓm. a.§èi víi c¸ nh©n, gia ®×nh. *§èi víi c¸ nh©n : khi tham gia b¶o hiÓm nh©n thä sÏ gióp hä yªn t©m trong cuéc sèng æn ®Þnh kh¶ n¨ng tµi chÝnh khi cã sù kiÖn rñi ro x¶y ra, gi¶m sù phô thuéc vµo ngêi th©n bÌ b¹n. T¹o ®iÒu kiÖn cho hä thùc hiÖn ®îc mét lo¹t c¸c nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm ®èi víi ngêi th©n. * §èi víi gia ®×nh :Tham gia b¶o hiÓm nh©n thä thÓ hiÖn sù quan t©m lo l¾ng cña ngêi chñ gia ®×nh ®èi víi ngêi phô thuéc. Gãp phÇn t¹o nÕp sèng tiÕp kiÖm, lµnh m¹nh thÓ hiÖn sù quan t©m lÉn nhau gi÷a mäi ngêi. Tham gia BHNT lµ mét biÖn ph¸p tiÕt kiÖm thêng xuyªn vµ cã kÕ ho¹ch ®èi víi tõng gia ®×nh. §¸p øng nhu cÇu tµi chÝnh trong t¬ng lai nh quü gi¸o dôc cho con c¸i, cíi hái, lËp nghiÖp..... Kh«ng nh÷ng thÕ khi tham gia b¶o hiÓm víi sè tiÒn lín ngêi ta cã thÓ dïng hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä ®Ó lµm vËt thÕ chÊp vay tiÒn cña ng©n hµng, vay qua hîp ®ång t¹i c«ng ty b¶o hiÓm mµ kh¸ch hµng tham gia. b.§èi víi c¬ quan doanh nghiÖp. Tham gia b¶o hiÓm sÏ gãp phÇn æn ®Þnh tµi chinh, æn ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c c¬ quan doanh nghiÖp t¹o lËp mèi quan hÖ gÇn gòi g¾n bã gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng. Gióp hä gi÷ ch©n ®îc nhng lao ®éng chñ chèt. 1.2.2. Vai trß cña b¶o hiÓm nh©n thä ®èi víi x· héi a. Ch¨m sãc y tÕ. ë c¸c níc trªn thÕ giíi khi tham gia b¶o hiÓm ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i tr¶i qua mét cuéc kiÓm tra søc khoÎ t¹i c¸c trung t©m y tÕ do c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä chØ ®Þnh. Do ®ã tham gia b¶o hiÓm nh©n thä lµ mét c¬ héi kiÓm tra søc khoÎ cña b¶n th©n, mÆt kh¸c khi ngêi tham b¶o hiÓm gÆp mét sè rñi ro nh èm ®au tai n¹n, c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä sÏ tr¶ cho hä mét sè tiÒn nh»m håi phôc søc khoÎ nhanh. b. Gi¸o dôc §©y lµ mét lÜnh vùc thu hót ®îc sù quan t©m cña hÇu hÕt cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. §Æc biÖt ®èi víi ViÖt Nam ®©y lµ vÊn ®Ò mang tÝnh then chèt cho 4 sù ph¸t triÓn l©u bÒn cña ®Êt níc. S¶n phÈm b¶o hiÓm an sinh gi¸o dôc lµ mét gi¶i ph¸p huy ®éng vèn dµi h¹n ®Ó ®Çu t cho gi¸o dôc t viÖc tiÕt kiÖm thêng xuyªn cña mçi gia ®×nh. §©y lµ mét gi¶i ph¸p ®óng ®¾n gãp phÇn thùc hiªn môc tiªn c«ng b»ng x· héi. c. VÊn ®Ò viÖc lµm B¶o hiÓm nh©n thä ®ãng vai trß quan träng trong viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm. B¶o hiÓm nh©n thä lµ ngµnh cã cÇn m¹ng líi ®¹i lý réng kh¾p, cÇn cã mét lùc lîng lao ®éng lín. Ch¼ng h¹n c«ng ty Manulife ®· tuyÓn h¬n 8 ngh×n lao ®éng ë ch©u ¸, ë Mü n¨m 2000 lµ 2,5 triÖu ngêi, ë §µi Loan víi d©n sè 21 triÖu ngêi th× cã tíi 1% d©n sè lµm viÖc trong ngµnh b¶o hiÓm. ë ViÖt Nam tÝnh ®Õn hÕt n¨m 1999 sè lîng ®¹i lý lµ 4984. d. VÊn ®Ò ngêi vÒ hu vµ ngêi cao tuæi Tuæi thä con ngêi ngµy mét n©ng cao, ë ViÖt Nam tuæi thä b×nh qu©n lµ 65. Kinh tÕ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn tû lÖ ngêi tham gia ngµy cµng cao do nhu cÇu ch¨m sãc ngêi giµ ngµy cµng lín. H¬n n÷a tuæi cµng cao th× hä cµng lo l¾ng cho t¬ng lai cña m×nh sau khi vÒ hu. V× vËy tham gia b¶o hiÓm nh©n thä chÝnh lµ mét gi¶i ph¸p ®Ó gi¶m bít nçi ©u lo ®ã, ®Æc biÖt lµ s¶n phÈm niªn kim nh©n thä. PhÇn gi¶m bít g¸nh nÆng cña x· héi ®èi víi ngêi cao tuæi tr¸nh sù phô thuéc vµo con c¸i. Nh vËy b¶o hiÓm nh©n thä lµ biÖn ph¸p tèt ®Ó hç trî cho nhµ níc trong viÖc ®¶m b¶o cuéc sèng cho ngêi cao tuæi, gi¶m chi quü phóc lîi x· héi e. Vai trß cña b¶o hiÓm nh©n thä ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ. B¶o hiÓm nh©n thä gãp phÇn t¨ng tÝch luü, tiÕt kiÖm cho ng©n s¸ch. Mçi c¸ nh©n mua b¶o hiÓm lµ c¸ch tù b¶o vÖ m×nh ®ång thêi cßn t¹o ra mét quü tiÕt kiÖm, thu hót huy ®éng nh÷ng sè tiÒn nhá tõ c¸c c¸ nh©n nh»m h×nh thµnh quü b¶o hiÓm tËp trung ®Ó ®Çu t vµo nhiÒu lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ. ë §µi Loan hµng n¨m b¶o hiÓm ®Çu t vµo nÒn kinh tÕ kho¶ng 500- 800 triÖu ®«la, tæng ®Çu t cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä Mü vµo nÒn kinh tÕ n¨m 1990 lµ1.408 tû ®«la, n¨m 1991 lµ 1.551 tû ®«la, n¨m 1994 lµ 1.997 tû ®«la. 2. §Æc ®iÓm vµ c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh©n thä 2.1. §Æc ®iÓm cña b¶o hiÓm nh©n thä a. B¶o hiÓm nh©n thä võa mang tÝnh tiÕt kiÖm võa mang tÝnh rñi ro. 5 TÝnh tiÕt kiÖm b¶o hiÓm nh©n thä thÓ hiÖn ngay trong tõng c¸ nh©n, tõng gia ®×nh mét c¸ch thêng xuyªn, cã kÕ ho¹ch vµ kû luËt. Ngêi tham gia b¶o hiÓm sÏ cã hai ph¬ng thøc nép phÝ lµ nép mét lÇn vµ nép ®Þnh kú, nhng do thêi h¹n b¶o hiÓm thêng dµi. Do ®ã, ngêi tham gia thêng nép phÝ ®Þnh kú. Nhng khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra th× ngêi ®îc hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm sÏ nhËn ®îc mét kho¶n tiÒn lín h¬n rÊt nhiÒu. b. §¸p øng ®îc nhiªu môc ®Ých kh¸c nhau cña ngêi tham gia b¶o hiÓm Trong khi b¶o hiÓm phi nh©n thä chØ ®¸p øng ®îc mét môc ®Ých lµ gãp phÇn kh¾c phôc hËu qu¶ khi ®èi tîng tham gia b¶o hiÓm gÆp rñi ro, gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho ngêi tham gia b¶o hiÓm th× b¶o hiÓm nh©n thä ®¸p øng ®îc nhiÒu môc ®Ých h¬n mçi môc ®Ých ®Òu thÓ hiÖn trong tõng lo¹i hîp ®ång. Ch¼ng h¹n b¶o hiÓm hu trÝ sÏ gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng ngêi giµ, b¶o hiÓm tö vong sÏ gióp ngêi ®ùoc b¶o hiÓm ®Ó l¹i mét sè tiÒn cho gia ®×nh khi hä bÞ tö vong...... Ngoµi ra hîp ®«ng b¶o hiÓm nh©n thä cßn lµ mét tÝnh chÊt gióp kh¸ch hµng vay vèn, tiÕt kiÖm t¹o lËp quü gi¸o dôc con c¸i..... c. C¸c lo¹i hîp ®ång trong b¶o hiÓm nh©n thä rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p TÝnh ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä ®îc thÓ hiÖn ngay ë c¸c s¶n phÈm cña nã. Mçi s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä còng cã nhiÒu lo¹i hîp ®ång kh¸c nhau, ch¼ng h¹n s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp cã c¸c lo¹i hîp ®ång 5 n¨m, 10 n¨m, mçi lo¹i hîp ®ång cã thêi h¹n kh¸c nhau sè tiÒn b¶o hiÓm, hay c¸ch thøc ®ãng phÝ, ®é tuæi cña ngêi ®îc b¶o hiÓm. ThËm chÝ trong mét hîp ®ång mçi quan hÖ gi÷a c¸c bªn còng rÊt phøc t¹p.....TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè ®ã ®· t¹o nªn sù ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä d. PhÝ b¶o hiÓm nh©n thä chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè v× vËy qu¸ tr×nh ®Þnh phÝ b¶o hiÓm nh©n thä lµ rÊt phøc t¹p B¶o hiÓm nh©n thä thêng cã thêi h¹n dµi t×nh h×nh kinh tÕ nãi chung lu«n biÕn ®éng, cho nªn khi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm nh©n thä ngêi ta ph¶i dùa vµo mét så gi¶ ®Þnh nµo ®ã ch¶ng h¹n : - §é tuæi cña ngêi tham gia b¶o hiÓm -Tuæi thä b×nh qu©n cña con ngêi - Thêi h¹n tham gia - Sè tiÒn b¶o hiÓm - Ph¬ng thøc thanh to¸n - L·i suÊt ®Çu t 6 -Tû lÖ l¹m ph¸t cña ®ång tiÒn .............. g. B¶o hiÓm nh©n thä ra ®êi vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh. Cã nh÷ng níc b¶o hiÓm nh©n thä ra ®êi vµ ph¸t triÓn hµng tr¨m n¨m nay, nhng cã nh÷ng níc hiÖn nay vÉn cha triÓn khai ®îc nghiÖp vô b¶o hiÓm nh©n thä MÆc dï ngêi ta hiÓu rÊt râ vai trß lîi Ých cña b¶o hiÓm nh©n thä. §Ó lý gi¶i ®iÒu nµy hÇu hÕt c¸c nhµ kinh tÕ ®Òu cho r»ng b¶o hiÓm nh©n thä g¾n liÒn víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· h«Þ nhÊt ®Þnh nh : *C¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ. - Tèc ®é t¨ng trëng nÒn kinh tÕ cao, æn ®Þnh - Møc thu nhËp cña ngêi d©n t¬ng ®èi cao - Tû lÖ l¹m ph¸t cña ®ång tiÒn - Tû gi¸ hèi ®o¸i ..................... * C¸c ®iÒu kiÖn x· héi ; - §iÒu kiÖn vÒ d©n sè - Tuæi thä b×nh qu©n cña ngêi d©n - Tr×nh ®é häc vÊn - Tû lÖ tö vong cña trÎ s¬ sinh -........ §Ó thÊy ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña b¶o hiÓm nh©n thä ta h·y so s¸nh b¶o hiÓm nh©n thä vµ b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä ë c¸c ph¹m vi sau: 7 B¶ng 2 So s¸nh b¶o hiÓm nh©n thä vµ b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä Lo¹i h×nh BH CT so s¸nh TÝnh tiÕt kiÖm vµ tÝnh rñi ro Môc ®Ých tham gia H×nh thøc hîp ®ång YÕu tè t¸c ®éng ®Õn phÝ b¶o hiÓm §iÒu kiÖn ra ®êi vµ ph¸t triÓn B¶o hiÓm nh©n thä B¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä B¶o hiÓm nh©n thä võa m¹ng tÝnh tiÕt kiÖm võa m¹ng tÝnh rñi ro ChØ mang tÝnh rñi ro Tham gia b¶o hiÓm nh©n thä Môc ®Ých kh¾c phôc hËu qu¶ gãp ®¸p øng ®îc rÊt nhiÒu môc phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh khi cã sù ®Ých kh¸c nhau kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra C¸c lo¹i hîp ®ång trong b¶o Hîp ®ång Ýt ®a d¹ng phøc t¹p hiÓm nh©n thä ®a d¹ng phøc t¹p PhÝ b¶o hiÓm nh©n thä chÞu PhÝ b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n t¸c ®éng bëi nhiÒu yÕu tè v× thä Ýt chÞu t¸c ®éng cña c¸c yÕu vËy qu¸ tr×nh tÝnh phÝ rÊt tè kh¸c nh phÝ b¶o hiÓm nh©n thä phøc t¹p v× thêi h¹n hîp ®ång b¶o hiÓm ng¾n, Ýt chÞu sù biÕn ®éng cña kinh tÕ x· héi B¶o hiÓm nh©n thä ra ®êi vµ B¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn ra ®êi vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh kiÖn kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh 2.2. C¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh©n thä §Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm c«ng ty b¶o hiÓm thêng ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä. Nhng thùc tÕ cã 3 lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh©n thä c¬ b¶n ®ã lµ : - B¶o hiÓm trong trêng hîp tö vong - B¶o hiÓm trong trêng hîp sèng - B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp Ngoµi ra c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä cßn ¸p dông c¸c ®iÒu kho¶n bæ sung 8 - B¶o hiÓm tai n¹n - B¶o hiÓm søc khoÎ - B¶o hiÓm kh«ng nép phÝ khi th¬ng tËt - B¶o hiÓm cho ngêi ®ãng phÝ... Thùc chÊt c¸c ®iÒu kho¶n bæ sung kh«ng ph¶i lµ b¶o hiÓm nh©n thä v× kh«ng phô thuéc vµo tuæi thä cña con ngêi, mµ lµ b¶o hiÓm c¸c rñi ro liªn quan ®Õn con ngêi. 2.2.1 B¶o hiÓm trong trêng hîp tö vong : Néi dung cña b¶o hiÓm tö vong lµ nhµ b¶o hiÓm b¶o hiÓm cho c¸c rñi ro liªn quan ®Õn c¸i chÕt cña ngêi ®îc b¶o hiÓm, v× vËy sè tiÒn b¶o hiÓm chØ ®îc tr¶ mét lÇn khi sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y. NÕu trong thêi h¹n ®ã ngêi ®îc b¶o hiÓm kh«ng chÕt th× nhµ b¶o hiÓm kh«ng ph¶i tr¶ bÊt kú bÊt kú kho¶n tiÒn nµo a.B¶o hiÓm tö kú :lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tö kú mµ trong ®ã sè tiÒn b¶o hiÓm sÏ ®îc tr¶ khi ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt trong thêi h¹n cã hiÖu lùc cña hîp ®ång *§Æc ®iÓm - Thêi h¹n b¶o hiÓm lu«n x¸c ®Þnh - Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc tr¶ mét lÇn bÊt cø lóc nµo khi ngêi b¶o hiÓm chÕt trong thêi h¹n cã hiÖu lùc cña hîp ®ång - PhÝ b¶o hiÓm thÊp *Môc ®Ých tham gia b¶o hiÓm : - §¶m b¶o chi phÝ mai t¸ng ch«n cÊt håi h¬ng cña ngêi ®ùoc b¶o hiÓm - æn ®Þnh cuéc sèng cho gia ®×nh vµ ngêi th©n sau c¸i chÕt cña ngêi ®îc b¶o hiÓm - Gãp phÇn chia tµi s¶n cho nh÷ng ngêi ®îc hëng thô quyÒn lîi b¶o hiÓm theo ®óng yªu cÇu cña ngêi ®îc b¶o hiÓm *B¶o hiÓm tö kú ®îc chia lµm c¸c lo¹i sau : -B¶o hiÓm tö kú cè ®Þnh Sè tiÒn b¶o hiÓm vµ phÝ b¶o hiÓm kh«ng ®îc thay ®æi trong suèt thêi h¹n cña hîp ®ång -B¶o hiÓm tö kú cã thÓ chuyÓn ®æi Ngêi tham gia b¶o hiÓm ®· mua b¶o hiÓm tö kú cè ®Þnh nhng v× mét lý do nµo ®ã hä xin chuyÓn ®æi thµnh hîp ®ång kh¸c mµ c«ng ty b¶o hiÓm vÉn chÊp nhËn - B¶o hiÓm tö kú cã mét bé phËn sè tiÒn b¶o hiÓm gi¶m dÇn 9 - Môc ®Ých gióp ngêi b¶o hiÓm mua s¾m tµi s¶n tr¶ gãp - B¶o hiÓm tö kú cã sè tiÒn b¶o hiÓm t¨ng dÇn Nh»m kh¾c phôc : +T×nh tr¹ng l¹m ph¸t +TÝnh ®Õn kh¶ n¨ng thu nhËp, chi tiªu trong gia ®×nh - B¶o hiÓm tö kú cã ®iÒu kiÖn : Cã nghÜa lµ bªn tham gia b¶o hiÓm cã thÓ ®Æt ra c¸c ®iÒu kiÖn cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm vµ c«ng y b¶o hiÓm chÊp nhËn ®iÒu kiÖn ®ã.C¸c ®iÒu kiÖn cã thÓ lµ +Ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt nhng ngêi hëng thô ph¶i cßn sèng +Ngêi hëng thô quyÒn lîi b¶o hiÓm lµ mét tËp thÓ hay mét quèc gia b.B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi: lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tö kú trong ®ã sè tiÒn b¶o hiÓm sÏ ®îc tr¶ mét lÇn bÊt cø lóc nµo ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt *§Æc ®iÓm : - Thêi h¹n b¶o hiÓm kh«ng x¸c ®Þnh - Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc tr¶ mét lÇn khi ngêi ®îc b¶o hiÓm chÕt bÊt cø lóc nµo - PhÝ b¶o hiÓm thêng rÊt cao v× ngêi b¶o hiÓm ch¾c ch¾n sÏ chÕt,phÝ b¶o hiÓm cã thÓ ®îc nép ®Þnh kú hay nép mét lÇn nhng kh«ng thay ®æi trong suèt thêi h¹n hîp ®ång *Môc ®Ých tham gia b¶o hiÓm : - §¶m b¶o chi phÝ mai t¸ng ch«n cÊt khi ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt - Gi÷ g×n tµi s¶n cho thÕ hÖ sau - MÆc dï ®©y lµ b¶o hiÓm tö vong nhng do møc phÝ cao vµ bªn tham gia b¶o hiÓm ch¾c ch¾n sÏ nhËn ®îc sè tiÒn b¶o hiÓm nªn Ýt nhiÒu nã mang tÝnh tiÕt kiÖm *C¸c lo¹i b¶o hiÓm trän ®êi - B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi kh«ng tham gia chia l·i - B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi tham gia chia l·i - B¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi phÝ ®ãng ®Õn mét ®é tuæi nhÊt ®Þnh nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm - B¶o hiÓm nh©n thä quy ®Þnh sè lÇn ®ãng phÝ 2.2.2 B¶o hiÓm trî cÊp ®Þnh kú 10 B¶o hiÓm trî cÊp ®Þnh kú lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm trong ®ã c«ng ty b¶o hiÓm cam kÕt chi tr¶ nh÷ng kho¶n tiÒn ®Òu ®Æn trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh hoÆc trong suèt cuéc ®êi ngêi tham gia b¶o hiÓm. NÕu ngêi tham gia b¶o hiÓm bÞ chÕt tríc ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n th× hä sÏ kh«ng ®îc chi tra bÊt cø mét kho¶n tiÒn nµo *§Æc ®iÓm : - PhÝ b¶o hiÓm nép mét lÇn - Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc trî cÊp ®Þnh kú do hai bªn tho¶ thuËn - Thêi h¹n b¶o hiÓm cã thÓ x¸c ®Þnh vµ cã thÓ còng lµ kh«ng x¸c ®Þnh. NÕu thêi h¹n b¶o hiÓm x¸c ®Þnh lµ ngêi ta gäi lµ b¶o hiÓm niªn kim nh©n thä t¹m thêi, cßn thêi h¹n b¶o hiÓm kh«ng x¸c ®Þnh gäi lµ b¶o hiÓm nh©n thä trän ®êi *Môc ®Þch tham gia : - Gãp phÇn æn ®Þnh cuîc sèng khi vÒ giµ - Gi¶m nhÑ g¸nh nÆng phô thuéc vµo con c¸i vµ phóc lîi x· héi 2.2.3 B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp: B¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm c¶ trong trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm tö vong hay cßn sèng, yÕu tè tiÕt kiÖm vµ rñi ro ®an xen nhau v× thÕ nã ®îc ¸p dông réng r·i c¸c níc trªn thÕ giíi *§Æc ®iÓm : -Thêi h¹n b¶o hiÓm lu«n x¸c ®Þnh - Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc tr¶ mét lÇn khi cã sù kiÖn x¶y ra - PhÝ b¶o hiÓm ®îc nép ®Þnh kú vµ kh«ng thay ®æi trong suèt thêi h¹n b¶o hiÓm - PhÝ b¶o hiÓm t¬ng ®èi cao v× ngoµi yÕu tè rñi ro cßn mang yÕu tè tiÕt kiÖm *Môc ®Ých tham gia b¶o hiÓm - Gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng cña gia ®×nh sau c¸i chÕt cña thµnh viªn nao ®ã - T¹o lËp quü gi¸o dôc con c¸i, mua tµi s¶n,tr¶ nî - Dïng hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä hçn hîp ®Ó vay thuÕ chÊp 2.2.4 C¸c ®iÒu kho¶n b¶o hiÓm bæ sung 11 Khi triÓn khai c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm nh©n thä c«ng ty b¶o hiÓm cßn nghiªn cøu, ®a ra c¸c ®iÒu kho¶n bæ sung ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña ngêi tham gia b¶o hiÓm. Cã c¸c ®iÒu kho¶n bæ sung sau ®©y thêng ®îc ¸p dông : - B¶o hiÓm tai n¹n trong ®ã ®Æc biÖt chó ý tai n¹n g©y th¬ng tËt toµn bé vÜnh viÔn - B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn, phÉu thuËt - B¶o hiÓm bÖnh hiÓm nghÌo 3.Nguyªn t¾c kho¸n trong b¶o hiÓm nh©n thä Kh¸c víi b¶o hiÓm thiÖt h¹i trong b¶o hiÓm con ngêi nãi chung vµ b¶o hiÓm nh©n thä nãi riªng chñ yÕu lµ ¸p dông nguyªn t¾c kho¸n ngoµi ra mét sè trêng hîp ¸p dông nguyªn t¾c båi thêng v× tÝnh m¹ng, t×nh tr¹ng søc khoÎ con ngêi lµ v« gi¸ ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ trong hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä kh«ng tån t¹i ®iÒu kho¶n gi¸ trÞ b¶o hiÓm. V× vËy tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty b¶o hiÓm lµ trî cÊp hoÆc hoµn l¹i mét phÇn hay toµn bé sè tiÒn b¶o hiÓm cho ngêi ®îc b¶o hiÓm khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra. Nh vËy sè tiÒn b¶o hiÓm trong c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm con ngêi kh«ng ph¶i lµ sù biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña b¶n th©n ngêi ®îc b¶o hiÓm. Sè tiÒn nµy do c¸c bªn tham gia hîp ®ång tho¶ thuËn. Tuú theo møc thu nhËp, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ nhu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm. khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra c«ng ty b¶o hiÓm sÏ thanh to¸n trªn c¬ së sè tiÒn nµy chø kh«ng nh»m môc ®Ých båi thêng thiÖt h¹i v× kh«ng cã b¶n chÊt thiÖt h¹i. ë ®©y ¸p dông nguyªn t¾c kho¸n lµ sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc Ên ®Þnh tríc trong hîp ®ång. Sè tiÒn nµy lµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm ®Ó c«ng ty b¶o hiÓm xem xÐt hoµn l¹i mét phÇn hay toµn bé sè tiÒn b¶o hiÓm cho ngêi tham gia b¶o hiÓm khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra. Sè tiÒn b¶o hiÓm vÒ c¬ b¶n mang ý nghÜa cña mét sè tiÒn ®îc kho¸n truíc trong hîp ®ång. §Ó ®æi lÊy sè tiÒn kho¸n tríc nµy ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho c«ng ty b¶o hiÓm, sè tiÒn ®ã gäi lµ phÝ b¶o hiÓm. PhÇn lín sè tiÒn b¶o hiÓm khi lùa chän ®iÒu dùa vµo sù c©n ®èi gi÷a kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ nhu cÇu b¶o hiÓm ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn b¶o hiÓm ch¼ng h¹n : - Nhu cÇu bï ®¾p chi phÝ khi bÞ chÕt - Nhu cÇu t¹o lËp quü gi¸o dôc con c¸i - Nhu cÇu chi tiªu hµng ngµy nÕu kh«ng may trô ngêi cét cña gia ®×nh bÞ chÕt 12 - Nhu cÇu chi tr¶ c¸c kho¶n nî tån ®äng - Nhu cÇu chi phÝ b¶o dìng tµi s¶n...  HÖ qu¶ cña nguyªn t¾c kho¸n : (1)Cïng mét lóc ngêi ®îc b¶o hiÓm cã thÓ tham gia b¶o hiÓm con ngêi trong nhiÒu nghiÖp vô vµ hîp ®ång kh¸c nhau (2)Khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra mµ nh÷ng sù kiÖn nµy ®îc b¶o hiÓm ë tÊt c¶ c¸c hîp ®ång th× sè tiÒn b¶o hiÓm chi tr¶ cho ngêi ®îc b¶o hiÓm hay ngêi hëng thô b¶o hiÓm sÏ ®îc céng l¹i. Trong b¶o hiÓm con ngêi kh«ng cã sù thÕ quyÒn hîp ph¸p cña c«ng ty b¶o hiÓm. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c«ng ty b¶o hiÓm sau khi ®· thanh to¸n, chi tr¶ sè tiÒn b¶o hiÓm kh«ng ®îc phÐp thÕ quyÒn ngêi tham gia b¶o hiÓm hay ngêi hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm ®Ó ngßi thø 3 truy ®ßi sè tiÒn båi thêng t¬ng øng 4.Hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä Hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä lµ sù cam kÕt gi÷a hai bªn theo ®ã c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô chi tr¶ cho bªn ®îc b¶o hiÓm khi cã c¸c sù kiÖn x¶y ra cßn bªn ®îc b¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô ®ãng phÝ b¶o hiÓm nh ®· tho¶ thuËn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä cã mét sè ®Æc®iÓm sau : - Bªn ®îc b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm nh©n thä th«ng thêng bao gåm bao gåm ba bªn lµ ngêi tham gia b¶o hiÓm, ngêi ®îc b¶o hiÓm, ngêi hëng thô b¶o hiÓm - Hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä rÊt ®a d¹ng bao gåm hµng tr¨m lo¹i kh¸c nhau vµ còng rÊt phøc t¹p do liªn quan ®Õn nhiÒu v¸n ®Ò luËt ph¸p nh luËt thõa kÕ .. - Hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä cã thÓ ®îc chuyÓn ®æi söa ®æi, bæ sung phï hîp víi yªu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm nh©n thä - Hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä lµ hîp ®ång mang tÝnh song vô tøc lµ c¶ hai bªn trong hîp ®ång ®Òu cã quyÒn lîi vµ nghÜa vô. Do ®ã hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä bÞ huû bá tríc thêi h¹n ngêi tham gia b¶o hiÓm sÏ ®îc hëng gi¸ trÞ gi¶n íc vµ ®îc ®¶m b¶o b»ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt - Trong hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä ph¬ng ph¸p tÝnh tuæi lµ rÊt quan träng v× nã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn phÝ b¶o hiÓm mµ ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i ®ãng 13 - Hîp ®ång b¶o hiÓm cã thÓ lµ hîp ®ång b¶o hiÓm c¸ nh©n hay hîp ®ång b¶o hiÓm nhãm. Hîp ®ång b¶o hiÓm c¸ nh©n lµ hîp ®ång do c¸ nh©n trùc tiÕp tham gia ký kÕt cßn hîp ®ång b¶o hiÓm nhãm lµ hîp ®ång do tËp thÓ hay tæ chøc ký kÕt víi c«ng ty b¶o hiÓm do ngêi ®¹i diÖn cña tËp thÓ hay tæ chøc trùc tiÕp ký kÕt víi c«ng ty b¶o hiÓm II. C«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c trong doanh nghiÖp kinh doanh b¶o hiÓm nh©n thä 1.§¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä vµ sù cÇn thiÕt tæ chøc m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä 1.1 §¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä a.Kh¸i niÖm : §¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä lµ ngêi ®îc c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä uû quyÒn thùc hiªn c¸c ho¹t ®«ng liªn quan ®Õn c«ng t¸c khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä, thu phÝ b¶o hiÓm nh©n thä vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong khu«n khæ vÒ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý ®îc nªu trong hîp ®ång ®¹i lý vµ luËt kinh doanh b¶o hiÓm b.Vai trß cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä. - Lµ ngêi ®îc C«ng ty B¶o hiÓm nh©n thä uû quyÒn thùc hiÖn c¸c hîp ®ång liªn quan ®Õn viÖc khai th¸c B¶o hiÓm nh©n thä - Khai th¸c c¸c s¶n phÈm B¶o hiÓm - Lµ cÇu nèi gi÷a kh¸ch hµng vµ C«ng ty B¶o hiÓm nh©n thä truyÒn ®¹t th«ng tin vÒ C«ng ty cho kh¸ch hµng vµ ngîc l¹i. c.Néi dung ho¹t ®éng cña b¶o hiÓm nh©n thä: §¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä cã thÓ ®îc c«ng ty b¶o hiÓm tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng sau ®©y : - Giíi thiÖu chµo b¸n s¶n phÈm -Thu xÕp viÖc giao kÕt hîp ®ång -Thu phÝ b¶o hiÓm -Thu xÕp gi¶i quyÕt chi tr¶ b¶o hiÓm khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra -Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm nh©n thä 14 d.§iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä : *C¸ nh©n ho¹t ®éng ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau : -Lµ c«ng d©n ViÖt nam thêng tró t¹i ViÖt Nam -§ñ 18 tuæi trë lªn,cã ®ñ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù -Cã chøng chØ ®µo t¹o ®¹i lý do doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä hay hiÖp héi b¶o hiÓm ViÖt Nam cÊp *Tæ chøc ho¹t ®éng ®¹i lý ph¶i cã ®ñ ®iÒu kiÖn sau : -Lµ tæ chøc ®îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng hîp ph¸p -Nh©n viªn trong tæ chøc ®¹i lý trùc tiÕp thùc hiÖn ho¹t ®éng ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ph¶i cã ®ñ ®iÒu kiÖn quy ®Þnh ®èi víi c¸ nh©n ho¹t ®éng ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä *Ngêi ®ang bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc ®ang bÞ chÊp hµnh h×nh ph¹t tï, hay bÞ toµ ¸n tíc quyÒn hµnh nghÒ v× vi ph¹m c¸c quy ®Þnh c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt kh«ng ®îc ký kÕt hîp ®ång ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä e.Néi dung hîp ®ång ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä: -Tªn, ®Þa chØ cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä. -Tªn, ®Þa chØ cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä. - QuyÒn, nghÜa vô cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä, ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä -Néi dung vµ ph¹m vi ho¹t ®éng cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä. -Hoa hång ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä. -Thêi h¹n hîp ®ång ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä. -Nguyªn t¾c gi¶i quyÕt tranh chÊp. 1.2 NhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä a.NhiÖm vô : *Khai th¸c hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä : - Giíi thiÖu vÒ c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä (vÞ thÕ,tiÒm lùc …) - Giíi thiÖu c¸c s¶m ph¶m b¶o hiÓm nh©n thä cho kh¸ch hµng - Gi¶i thÝch vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cho kh¸ch hµng. Khi giíi thiÖu s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä víi kh¸ch hµng ngoµi viÖc giíi thiÖu vµ gi¶i thÝch quyÒn lîi cña kh¸ch hµng ®îc hëng, ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ph¶i nãi râ nghÜa vô cua kh¸ch hµng 15 - Híng dÉn kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm nh©n thä (T vÊn cho kh¸ch hµng vÒ sè tiÒn b¶o hiÓm nh©n thä híng dÉn kª khai giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng … ) - §¸nh gi¸ rñi ro ban ®Çu trªn c¬ së c¸c th«ng tin ban ®Çu trªn giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm -Thu phÝ b¶o hiÓm íc tÝnh - ChuyÓn hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä ®Õn tËn tay kh¸ch hµng - Hoµn thµnh c¸c chØ tiªu khai th¸c ®Ó duy tr× ®îc c«ng viÖc. Hµng th¸ng ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ph¶i hoµn thµnh ®îc c¸c chØ tiªu khai th¸c tèi thiÓu tuú theo sù quy ®Þnh cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä *Theo dâi vµ qu¶n lý hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä : - Thu phÝ b¶o hiÓm ®Þnh kú - ChuyÓn ®Õn kh¸ch hµng nh÷ng th«ng tin cña c«ng ty vµ ngîc l¹i - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä tiÕp xóc víi kh¸ch hµng khi cÇn thiÕt - Ch¨m sãc kh¸ch hµng thêng xuyªn *ChÊp hµnh c¸c chÕ ®é cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä, cña nhµ níc - Nép phÝ b¶o hiÓm vµ ho¸ ®¬n thu phÝ cho c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ®Çy ®ñ - Qu¶n lý ho¸ ®¬n thu phÝ b¶o hiÓm nh©n thä, tr¸nh lµm mÊt m¸t hay h háng - Tham gia ®Çy ®ñ c¸c buæi tËp huÊn cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä - Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c b¶o c¸o hµng ngµy, tuÇn, th¸ng, quý, n¨m vµ c¸c b¸o c¸o kh¸c theo quy ®Þnh cña b¶o hiÓm nh©n thä - Nghiªm chØnh chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä vµ luËt kinh doanh b¶o hiÓm nh©n thä b.Tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä. Trong trêng hîp b¶o hiÓm nh©n thä vi ph¹m hîp ®ång ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä g©y thiÖt h¹i ®Õn quyÒn, lîi Ých cña ngêi ®îc b¶o hiÓm th× c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä vÉn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä do ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä thu xÕp giao kÕt. §¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä cã tr¸ch nhiÖm båi hoµn cho c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä c¸c kho¶n tiÒn mµ c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ®· båi thêng cho ngêi ®îc b¶o hiÓm c.NghÜa vô cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä : 16 Ngoµi viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ nhiÖm vô cña m×nh ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä cßn ph¶i thùc hiÖn c¸c nghÜa vô sau : - Ký quü hay thuÕ chÊp tµi s¶n cho c«ng ty b¶o hiÓm nÕu cã tho¶ thuËn trong hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä - ChÞu sù kiÓm tra, gi¸m s¸t cña c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt - Kh«ng ®îc phÐp lµm b¶o hiÓm nh©n thä cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä kh¸c nÕu kh«ng ®îc sù ®ång ý cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä mµ ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ®ang ký kÕt hîp ®ång ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä - BÝ mËt th«ng tin cho kh¸ch hµng d.QuyÒn lîi cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä : - §îc ®µo t¹o c¬ b¶n vµ n©ng cao chuyªn m«n. §¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ®îc phÐp tham gia c¸c líp ®µo t¹o ®¹i lý cÊp 1, 2, 3, c¸c khoa häc vÒ b¶o hiÓm nh©n thä trong vµ ngoµi níc … - §îc hëng hoa hång theo kÕt qu¶ khai th¸c - §îc hëng c¸c chÕ ®é khen thëng thµnh tÝch. §¹i lý thêng xuyªn ®îc xÐt thi ®ua, phong tÆng c¸c danh hiÖu nh ng«i sao khai th¸c th¸ng, quý, n¨m kÌm theo phÇn thëng t¬ng øng - §îc th¨ng tiÕn trong nghÒ nghiÖp - §îc hëng c¸c chÕ ®é phóc lîi cña c«ng ty - C¸c quyÒn lîi kh¸c 1.3 Sù cÇn thiÕt cña viÖc tæ chøc m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä HiÖn nay trªn thÕ giíi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä phÇn lín sö dông m¹ng líi ph©n phèi s¶n phÈm cña m×nh qua m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä. ChÝnh v× vËy lùc lîng ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä chiÕm phÇn lín trong tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. KÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä phô thuéc phÇn lín vµo lùc lîng ®¹i lý. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm sao ®Ó tæ chøc hä l¹i, khuyÕn khÝch hä g¾n bã víi c«ng viÖc, lµm viÖc ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt. C¸c chÕ ®é thëng ph¹t nh thÕ nµo, th«ng qua nh÷ng chØ tiªu nµo. NÕu xÐt riªng trªn ph¹m vi quèc gia th× mçi vïng sÏ cã nh÷ng sù kh¸c biÖt vÒ v¨n ho¸, d©n trÝ, ®Þa lý kinh tÕ. Mµ ®©y l¹i lµ nh÷ng nh©n tè quan träng ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä. Do ®ã c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ho¹t ®éng trªn c¸c lÜnh vùc, khu vùc kh¸c nhau cÇn thiÕt ph¶i tæ 17 chøc m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c cña m×nh sao cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn lîi thÕ cña tõng ®Þa bµn khu vùc. Lùc lîng ®¹i lý cña c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä lµ rÊt lín nÕu ®Ó ho¹t ho¹t ®éng riªng lÎ th× ch¾c ch¾n sÏ cã nhiÒu vÊn ®Ò n¶y sinh nh : N¶y sinh m©u thuÉn vÒ mèi quan hÖ gi÷a ®¹i lý, kh¸ch hµng vµ c«ng ty. NÕu x¶y ra tranh chÊp th× ai sÏ gi¶i quyÕt vµ hä ho¹t ®éng chÞu sù gi¸m s¸t cña ai, b»ng nh÷ng quy ®Þnh, c¬ chÕ ho¹t ®éng nµo. Do ®ã, nhiÒu lóc t¹o ra sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c ®¹i lý, v× thÕ ai sÏ ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ®èi víi kh¸ch hµng. MÆt kh¸c do ®Æc ®iÓm cña ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä lµ ho¹t ®éng kh¸ tho¸i m¸i, hä tù quyÕt ®Þnh vÒ thêi gian lµm viÖc. Tr×nh ®é, n¨ng lùc kh«ng ®ång ®Òu trong khi ph¹m vi ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä lµ rÊt réng lín. Sù c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ngµy cµng m¹nh mÏ díi nhiÒu h×nh thøc, mäi ho¹t ®éng qu¶n lý ®Òu ®îc th«ng tin ho¸. Do ®ã nÕu kh«ng cã sù tæ chøc, qu¶n lý, hç trî vÒ th«ng tin th× ch¾c ch¾n hä sÏ ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶. ChÝnh v× vËy nªu c¸c ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ®îc tæ chøc thµnh m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä thèng nhÊt, c¸c ®¹i lý sÏ ®îc kÕt nèi l¹i hé trî lÉn nhau, sö dông thêi gian cã hiÖu qu¶. §iÒu nµy ch¾c ch¾n sÏ mang l¹i thu nhËp vµ hiÖu qu¶ kinh doanh b¶o hiÓm nh©n thä cao cho c«ng ty. H¬n n÷a mét khi c¸c ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä ho¹t ®éng trong mét tæ chøc cã quyÒn h¹n nhÊt ®Þnh hä sÏ c¶m th©ý cã mét vai trß nµo ®ã trong c«ng ty. Khi ®îc quan t©m chó ý ch¾c ch¾n sÏ t¹o nªn sù g¾n bã l©u bÒn víi c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä. Hä nh sèng trong mét ®¹i gia ®×nh lín, hä c¶m thÊy vinh dù vµ tù hµo khi ®îc lµm viÖc cho c«ng ty. 2.Tæ chøc m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä 2.1 Ph©n lo¹i ®¹i lý b¶o hiÓm nh©n thä Tuú thuéc vµo chiÕn ®Æc ®iÓm cña thÞ trêng, chiÕn lîc kinh doanh cña mæi c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä mµ hä cã thÓ ¸p dông c¸c kiÓu ®¹i lý kh¸c nhau theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau. ViÖc ¸p dông kiÓu ®¹i lý phï hîp cã ¶nh hëng rÊt lín tíi c«ng t¸c tæ chøc, qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c. ViÖc ph©n lo¹i ®¹i lý thêng dùa vµo c¸c tiªu thøc sau: - Ph©n theo ph¹m vi quyÒn h¹n : +§¹i lý toµn quyÒn :Lµ ®¹i lý cã quyÒn tham gia vÒ c¸c chÝnh s¸ch s¶n phÈm cña c«ng ty vµ cã t¸c ®éng tíi, ¶nh hëng tíi gi¸ b¸n cña s¶n phÈm 18 +Tæng ®¹i lý lµ ®¹i lý n¾m quyÒn qu¶n lý, ®iÒu hµnh mét sè lîng ®¹i lý trong tay +§¹i lý uû quyÒn :lµ ®¹i lý ho¹t ®éng díi sù uû quyÕn cña c«ng ty - Theo quan hÖ kinh tÕ : +§¹i lý hoa hång: Lµ ®¹i lý ho¹t ®éng díi sù uû quyÒn cña c«ng ty vµ ®îc hëng hoa hång theo doanh sè b¸n +§¹i lý ®éc quyÒn: Lµ ®¹i lý duy nhÊt cho s¶n phÈm cña c«ng ty mµ kh«ng b¸n s¶n phÈm cho c«ng ty kh¸c - Ph©n theo thêi gian ho¹t ®éng : + §¹i lý chuyªn nghiÖp: lµ lo¹i h×nh ®¹i lý chuyªn lµm cho c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä vµ ngoµi ho¹t ®éng ®¹i lý hä kh«ng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nµo kh¸c. §¹i lý chuyªn nghiÖp chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña tæ ®¹i lý vµ trëng phßng khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä ®ã. §¹i lý chuyªn nghiÖp hµng ngµy gÆp nhau t¹i phßng khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä ®Ó ®iÓm danh ngoµi ra hä cßn ®îc hëng c¸c chÕ ®é kh¸c còng nh ph¶i chÞu sù gi¸m s¸t theo c¸c quy ®Þnh cña c«ng ty ¸p dông cho ®¹i lý chuyªn nghiÖp. + §¹i lý b¸n chuyªn nghiÖp lµ ngêi nghØ hu hoÆc ngêi lµm c¸c c«ng viÖc kh¸c. Hä kh«ng thuéc tæ chøc cña mét phßng b¶o hiÓm nh©n thä ë mét ®Þa ®iÓm cè ®Þnh nµo vµ c«ng ty kh«ng cã tr¸ch nhiÖm tr¶ cho hä c¸c chi phÝ nh chi phÝ thuª nhµ, ®iÖn níc …C¸c ®¹i lý b¸n chuyªn nghiÖp kh«ng ph¶i gÆp nhau hµng ngµy t¹i mét ®Þa ®iÓm nh c¸c ®¹i lý chuyªn nghiÖp. C¸c cuéc häp cña hä ®îc tæ chøc t¹i v¨n phßng cña c«ng ty. +Céng t¸c viªn: Lµ ngêi c«ng ty kh«ng trùc tiÕp tæ chøc vµ qu¶n lý nh©n sù mµ céng t¸c viªn tù chÞu tr¸ch nhiÖm. Céng t¸c viªn Ýt chÞu sù qu¶n lý cña c«ng ty, chÕ ®é thëng ph¹t còng Ýt ¸p dông ®èi víi c¸c ®èi tîng nµy - Ph©n lo¹i theo c«ng viÖc : + §¹i lý khai th¸c lµ nh÷ng ®¹i lý chuyªn khai th¸c hä cã thÓ thu phÝ cña mét sè h¬p ®ång nhÊt ®Þnh hay trong thêi gian míi cña hîp ®ång + §¹i lý chuyªn thu: Lµ ®¹i lý chØ lµm c«ng t¸c thu phÝ cña nh÷ng hîp ®ång do ®¹i lý khai th¸c chuyÓn giao. Hä kh«ng cã quyÒn khai th¸c hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä . 19 2.2 M« h×nh tæ chøc m¹ng líi ®¹i lý khai th¸c b¶o hiÓm nh©n thä Ngµy nay hÇu hÕt c¸c c«ng ty trªn thÕ giíi ®Òu sö dông hai kiÓu m¹ng líi khai th¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä: §ã lµ m¹ng líi ph©n phèi trùc tiÕp vµ m¹ng líi ph©n phèi gi¸n tiÕp qua trung gian. HÖ thèng ph©n phèi trùc tiÕp ngµy cµng ®îc chó ý v× khi nªn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× c¸c mèi quan hÖ x· héi qua m¹ng internet, thanh to¸n qua ng©n hµng trë nªn phæ biÕn. Tuy nhiªn mçi mét m« h×nh ®Òu cã u vµ nhîc ®iÓm cña nã, trong ph¹m vi ®Ò tµi nµy chóng ta sÏ ®i s©u ph©n tÝch m¹ng líi khai th¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä gi¸n tiÕp th«ng qua trung gian b¸n s¶n phÈm. M« h×nh nµy ®îc tæ chøc theo c¸c d¹ng c¬ b¶n sau : a.M¹ng líi ®¹i lý th«ng thêng : M¹ng líi nµy bao gåm c¸c ®¹i lý sö dông toµn bé thêi gian c«ng viÖc ®¹i lý víi c¸c chøc n¨ng b¸n s¶n phÈm. C¸c ®¹i lý nµy ®îc sö uû quyÒn cña c«ng ty thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc nh ®·n dô kh¸ch hµng ®Õn ký hîp ®ång, thu phÝ ban ®Çu. M¹ng líi v¨n phßng chi nh¸nh vµ tæng ®¹i lý : M« h×nh 1 : M« h×nh m¹ng lîi ®¹i lý th«ng thêng. Gi¸m ®èc kinh doanh Bé phËn khai th¸c V¨n phßng Chi nh¸nh C«ng ty m«i giíi Tæ ®¹i lý DÞch vô trung gian Tæng ®¹i lý DÞch vô TiÕp thÞ Qu¶n trÞ nh©n lùc Qu¶n trÞ trung gian Tæ ®¹i lý §¹i lý §¹i lý Trong m« h×nh nµy nhµ qu¶n trÞ chó ý tíi bé phËn khai th¸c. Bé phËn nµy cã nhiÖm vô t¹o ra, thiÕt lËp m¹ng líi ®¹i lý cho s¶n phÈm cña c«ng ty. Mçi mét ®¬n vÞ tiÕn hµnh khai th¸c ®îc xem nh mét tæ chøc kinh doanh míi. Mét bé phËn quan träng trong m« h×nh tæ chøc m¹ng líi ®ã lµ c¸c dÞch vô trung gian. Bé phËn 20