BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CA THANH TÒNG
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ MÔN CÔNG NGHỆ 11
BẰNG PHẦN MỀM MICROSOFT OFFICE FRONTPAGE
NGÀNH: LÝ LUẬN & PHƯƠNG PHÁP DẠY MÔN KỸ THUẬT
- 601410 -
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 05 năm2012
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CA THANH TÒNG
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ MÔN CÔNG NGHỆ 11
BẰNG PHẦN MỀM MICROSOFT OFFICE FRONTPAGE
NGÀNH: LÝ LUẬN & PHƯƠNG PHÁP DẠY MÔN KỸ THUẬT - 601410
Hướng dẫn khoa học:
TS. PHAN LONG
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 05 năm2012
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN
i
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM
Cán bộ hướng dẫn khoa học:
TS. PHAN LONG
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
Cán bộ phản biện 1
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
Cán bộ phản biện 2
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
Luận văn thạc sĩ được bảo vệ
HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
Ngày….tháng….năm 2012
i
LÝ LỊCH KHOA HỌC
I.
LÝ LỊCH SƠ LƯỢC
Họ và tên: Ca Thanh Tòng
Giới tính: Nam
Ngày, tháng, năm sinh: 22/06/1978
Nơi sinh: Thành phố Hồ Chí Minh
Quê quán: Long An
Dân tộc: Kinh
Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: A4/15 Ấp 1 Xã Lê Minh Xuân, Huyện Bình
Chánh, TP. HỒ Chí Minh.
Điện thoại cá nhân: 0909331241
Điện thoại nhà riêng: 0838772014
E-mail:
[email protected]
II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO
1.
Cao đẳng:
-
Nơi học: Trường Cao Đẳng Sư Phạm TP.HCM
Hệ đạo tạo: Chính qui tập trung
Thời gian đào tạo: 9/1996 - 8/1999
Ngành học: Sư phạm kỹ thuật – Kỹ Thuật Công Nghiệp
-
Nơi học: Trường Đại học Khoa học tự nhiên TP. HCM
Hệ đạo tạo: Cao đẳng Chính quy
Thời gian đào tạo: năm 2000 - 2003
Ngành học: Công nghệ thông tin
Ngày, nơi thi tốt nghiệp: Trường Đại học khoa học tự nhiên TP. HCM
2.
Đại học:
-
Nơi học: Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật TP. HCM
Hệ đạo tạo: Tại chức
Thời gian đào tạo: từ tháng 9/2000 - năm 2003
Ngành học: Kỹ Thuật Công Nghiệp
Ngày, nơi thi tốt nghiệp: Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật TP. HCM
III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Thời gian
Nơi công tác
Công việc đảm nhiệm
1999 - 2004
Trường THCS Trương Công Định,
quận Bình Thạnh, TP. HCM
Giáo viên
2004 – hiện
nay
Trường THPT Mạc Đĩnh Chi, quận
06, TP. HCM
Giáo viên
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2012
Ca Thanh Tòng
iii
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học cao học nói chung và làm luận văn tốt nghiệp nói riêng
ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận được rất nhiều sự chỉ bảo, hướng dẫn, giúp
đỡ tận tình của lãnh đạo nhà trường, các khoa, các trường THPT, quý thầy cô, đồng
nghiệp, bạn bè trong lớp và các em học sinh.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới:
- TS. Phan Long - Giảng viên trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP.HCM
đã tận tình hướng dẫn và chỉ bảo cho tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn.
Tôi cũng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến:
- Ban Giám Hiệu, Quý Thầy, Cô khoa Sư Phạm, phòng Quản lý sau đại học
thuộc trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. HCM.
- Ban Giám Hiệu, phòng giáo vụ, Quý thầy cô giáo và các em học sinh của các
trường THPT trên địa bàn TP.HCM mà tôi đã trực tiếp khảo sát.
Một lần nữa trân trọng cám ơn!
TP.HCM, ngày tháng năm 2012
Người nghiên cứu
Ca Thanh Tòng
iv
TÓM TẮT ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
Khi nhân loại bước vào thế kỷ 21, thế kỷ mà mà cuộc cách mạng khoa học và
công nghệ phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết, vì thế con người phải có sự nỗ lực
không ngừng trong việc học tập. Học tập để không bị tụt hậu, để có thể hòa nhập với
thế giới và để thực hiện điều này, ngành giáo dục phải có những thay đổi cho phù hợp
với xu hướng phát triển thời đại.
Để nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo thì ngoài việc đổi mới mục tiêu,
nội dung giáo trình, sách giáo khoa, trang thiết bị dạy học thì cải tiến phương pháp
dạy học giữ vai trò hết sức cần thiết và quan trọng. Ngày nay, sự phát triển mạnh mẽ
của khoa học công nghệ và đặc biệt là sự phát triển của công nghệ thông tin đã tác
động mạnh mẽ vào sự phát triển của tất cả các ngành nghề trong xã hội. Ngành giáo
dục đào tạo đang từng bước ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin trong các cơ sở
đào tạo nhằm đổi mới phương pháp dạy học và góp phần nâng cao chất lượng trong
quá trình dạy học.
Tuy nhiên trên thực tế hiện nay phương pháp dạy học ở các trường trung học
phổ thông vẫn phổ biến là phương pháp dạy học truyền thống, trường THPT Mạc
Đĩnh Chi cũng là một trong số đó, nhằm tìm hiểu thực trạng việc dạy và học môn
Công nghệ 11 tại trường THPT Mạc Đĩnh Chi từ đó người nghiên cứu thực hiện kết
hợp máy vi tính với hệ thống truyền thông đa phương tiện, cùng với mạng lưới truyền
thông toàn cầu Internet, xây dựng các bài giảng điện tử nói riêng, website dạy học
nói chung góp phần đổi mới phương pháp dạy học, tạo được động cơ hứng thú học
tập cho học sinh, mang lại nhiều thông tin hơn cho người học và những thông tin đó
chứa đựng trong nhiều kênh khác nhau như: văn bản, hình ảnh, âm thanh, các đoạn
phim video... Còn người học, có thể mở rộng kiến thức, ôn tập, kiểm tra đánh giá kết
quả học tập, học trực tuyến, tham gia các giờ ngoại khóa, tham gia các diễn đàn kiến
thức để trao đổi... Từ đó giúp người dạy thay đổi PPDH của mình theo hướng tích
cực hóa hoạt động nhận thức của người học, đồng thời rèn luyện khả năng tự học, tự
nghiên cứu để chiếm lĩnh kiến thức.
Nội dung đề tài được triển khai trên ba chương chính:
v
Chương 1: Cơ sở lý luận của đề tài, trình bày những vấn đề cơ bản, các khái
niệm cơ bản liên quan đến thiết kế bài giảng điện tử, phương pháp dạy học của giáo
viên. Trên cơ sở đó, định hướng vận dụng cách thiết kế bài giảng điện tử bằng phần
mềm Microsoft office frontpage trong dạy học môn Công nghệ lớp 11 THPT.
Chương 2: Khảo sát và phân tích thực trạng môn Công nghệ 11 tại một số
trường THPT trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh nói chung và trường THPT Mạc
Đĩnh Chi nói riêng.
Chương 3: Thiết kế bài giảng điện tử môn Công nghệ lớp 11 bằng phần mềm
Microsoft office frontpage và tiến hành thực nghiệm trên các bài giảng biên soạn
Cuối cùng, kết luận và kiến nghị, người nghiên cứu điểm lại một số kết quả đã
đạt được, đưa ra một số kiến nghị cần thiết thông qua quá trình thực hiện đề tài và
hướng phát triển đề tài.
vi
RESEARCH SUMMARY
As mankind enters the 21st century, that century which revolutionized science
and technology develop ever more powerful, so people must have the ongoing effort
in learning. Learning to not be left behind, to be able to integrate with the world and
to do this, education must change to suit the age trends.
To improve the quality and effectiveness of training, in addition to innovation
objectives, curriculum content, textbooks, teaching equipment, the improvement of
teaching methods the role of essential and important. Today, the strong development
of science and technology, especially the development of information technology has
a strong impact on the development of all sectors of society. Education and training
sector is gradually wide application of information technology in the training
institutions to reform teaching methods and contribute to improving the quality of the
teaching process.
But actually now teaching at the high school field is still popular as traditional
teaching methods, Mac Dinh Chi High School is one of them, to find out the status of
teaching and learning technology subjects in schools 11 Mac Dinh Chi from which
the research conducted in conjunction with computer systems and multimedia
communications, along with the global communications network Internet, building in
particular electronic lectures, web teaching in general contribute to innovative
teaching methods, create interest in learning motivation for students, providing more
information to learners and that information contained in the various channels such
as: text, images, audio, video clips ... And students can expand their knowledge,
review, examination and assessment of learning outcomes, online learning,
participation in extracurricular hours, participate in forums to exchange knowledge ...
From that helps people teach their PPDH change in a positive perception of the
operation of the school, and practice self-learning, self-study to dominate knowledge.
vii
Content subject to be deployed on three main chapters:
Chapter 1: Rationale of the project, presented the basics, the basic concepts
related to electronic design lectures, teaching methods of teachers. On that basis, useoriented design of electronic lectures by Microsoft office frontpage software in
teaching subjects in grade 11 high school technology.
Chapter 2: Survey and analysis of the situation Technology 11 subjects at
some high schools in the area of Ho Chi Minh City schools generally and in particular
Mac Dinh Chi.
Chapter 3: Designing electronic lecture subjects in Year 11 Technology
Software Microsoft office frontpage and conduct experiments on a compilation of
lectures
Finally, conclusions and recommendations, the research review some results
have been achieved, give some necessary proposals through the process of
implementing the financial and development topics.
viii
MỤC LỤC
- PHẦN MỞ ĐẦU - .............................................................................................................. 1
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI ................................................................................................... 1
2. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU ............................................................... 3
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU ......................................................... 4
4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ............................................................................................. 4
5. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI ........................................................................................................ 4
6. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU ...................................................................................... 4
7. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................................. 5
8. NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................. 5
CHƯƠNG I............................................................................................................................ 6
CƠ SỞ LÝ LUẬN THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ BẰNG PHẦN MỀM
MICROSOFT OFFICE FRONTPAGE .............................................................................. 6
1.1. Tổng quan về vấn đế nghiên cứu ................................................................................. 6
1.1.1. Trên thế giới........................................................................................................... 6
1.1.2. Tại Việt Nam ......................................................................................................... 7
1.2. Các khái niệm cơ bản................................................................................................. 10
1.2.1. Giáo án ................................................................................................................ 10
1.2.2. Giáo án điện tử..................................................................................................... 10
1.2.3. Bài giảng .............................................................................................................. 11
1.2.4. Bài Giảng điện tử ................................................................................................. 11
1.2.5. Bài giảng và bài giảng điện tử ............................................................................. 12
1.2.6. Giáo trình điện tử ................................................................................................. 12
1.2.7. Thiết kế bài giảng điện tử .................................................................................... 12
1.3. Ứng dụng Công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học ................................ 13
1.3.1. Các hình thức ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ............................... 13
1.3.2. Phương tiện công nghệ thông tin và truyền thông ứng dụng cho bài giảng trên
lớp .................................................................................................................................. 13
1.4. Thiết kế bài giảng điện tử theo hướng tích cực ......................................................... 14
1.4.1. Định nghĩa Phương pháp dạy học tích cực .......................................................... 14
1.4.1.1. Định hướng đổi mới Phương pháp dạy học ................................................... 14
1.4.1.2. Tính tích cực học tập ..................................................................................... 15
1.4.1.3. Phương pháp dạy học tích cực ....................................................................... 16
1.4.2. Đặc trưng của các phương pháp dạy học tích cực .............................................. 16
1.4.2.1. Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh .............. 16
1.4.2.2. Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học .................................... 16
ix
1.4.2.3. Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác ............................. 17
1.4.2.4. Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò ........................................ 17
1.5. Cơ sở lý luận Thiết kế bài giảng điện tử trên Microsoft FrontPage .......................... 17
1.5.1. Giới thiệu Microsoft FrontPage ........................................................................... 17
1.5.2. Microsoft FrontPage với việc thiết kế bài giảng điện tử ..................................... 18
1.5.2.1. Những yếu tố tác động đến việc thiết kế bài giảng điện tử bằng phần mềm
Frontpage .................................................................................................................... 18
1.5.2.2. Những ưu điểm của FrontPage khi thiết kế bài giảng điện tử ....................... 19
1.5.2.3. Khả năng tích hợp giữa FrontPage với Office và khả năng liên kết
của FrontPage ............................................................................................................. 20
1.5.3. Khả năng ứng dụng khi thiết kế bài giảng điện tử trên Microsoft FrontPage ..... 20
1.6. Quan hệ giữa việc khai thác và sử dụng Internet với việc thiết kế bài giảng điện tử
trên Microsoft FrontPage .................................................................................................. 21
CHƯƠNG II ........................................................................................................................ 23
CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ VIỆC GIẢNG DẠY MÔN CÔNG NGHỆ 11 TẠI TRƯỜNG
THPT MẠC ĐĨNH CHI ................................................................................................... 23
2.1. Tổng quan về trường Trung học phổ thông Mạc Đĩnh Chi ....................................... 23
2.2. Mục tiêu, vị trí, nội dung của môn Công nghệ ở trường Trung học phổ thông......... 27
2.2.1. Mục tiêu ............................................................................................................... 27
2.2.2. Vị trí ..................................................................................................................... 27
2.2.3. Nội dung .............................................................................................................. 28
2.3. Đặc điểm của môn Công nghệ ................................................................................... 29
2.3.1. Tính ứng dụng...................................................................................................... 29
2.3.2. Tính cụ thể, trừu tượng. ....................................................................................... 29
2.3.3. Tính tổng hợp, tích hợp. ...................................................................................... 30
2.4. Chương trình môn Công nghệ ở trường Trung học phổ thông. ................................. 30
2.5. Thực trạng về dạy học môn Công nghệ ở các trường Trung học phổ thông trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh. ........................................................................................... 31
2.5.1. Về phương pháp giảng dạy. ................................................................................. 32
2.5.2. Về nội dung.......................................................................................................... 33
2.5.3. Về phương tiện dạy học (phiếu khảo sát) ............................................................ 35
2.5.4. Về hình thức tổ chức kiểm tra đánh giá (phiếu khảo sát). ................................... 37
2.5.5. Về GV gây động cơ học tập................................................................................. 39
2.5.6. Về tài liệu tham khảo ........................................................................................... 40
2.6. Thực trạng về học môn Công nghệ tại trường THPT Mạc Đĩnh Chi – Hồ Chí Minh...
.................................................................................................................................... 41
2.6.1. Về tính thực tiễn môn Công nghệ ........................................................................ 41
2.6.2. Về sự tiếp thu ....................................................................................................... 42
2.6.3. Về kiểm tra đánh giá ............................................................................................ 43
x
2.7. Nguyên nhân .............................................................................................................. 45
2.7.1. Nguyên nhân chủ quan ....................................................................................... 45
2.7.2. Nguyên nhân khách quan.................................................................................... 46
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ...................................................................................................... 46
CHƯƠNG 3 ......................................................................................................................... 48
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ MÔN CÔNG NGHỆ 11 BẰNG PHẦN MỀM
MICROSOFT FRONTPAGE VÀ THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .................................... 48
Một vài định hướng có tính nguyên tắc khi thiết kế Bài giảng điện tử ......................... 48
3.1. Giới thiệu phần mềm Microsoft Frontpage ............................................................... 48
3.2. Quy trình cơ bản xây dựng một bài giảng ................................................................. 48
3.3. Quy trình thiết kế Bài giảng điện tử .......................................................................... 49
3.3.1. Xác định mục tiêu bài học ................................................................................... 49
3.3.2. Lựa chọn kiến thức cơ bản của bài dạy học, xác định đúng những nội dung trọng
tâm, trọng điểm của bài, cấu trúc các kiến thức cơ bản theo ý định dạy học ................ 50
3.3.3. Multimedia hóa kiến thức .................................................................................... 51
3.3.4. Xây dựng các thư viện tư liệu ............................................................................. 52
3.3.5. Lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phần mềm trình diễn để xây dựng tiến trình dạy học
thông qua các hoạt động cụ thể ..................................................................................... 52
3.3.6. Chạy thử chương trình, sửa chữa và hoàn thiện .................................................. 53
3.4. Các bước thiết kế bài giảng bằng FrontPage ............................................................. 53
3.5. Một số thủ thuật khi thiết kế BGĐT trên Microsoft FrontPage ................................. 57
3.5.1. Nhập văn bản và định dạng ................................................................................. 57
3.5.2. Tạo chữ cuộn (Marquee) ..................................................................................... 58
3.5.3. Chèn một file văn bản .......................................................................................... 58
3.5.4. Tạo liên kết (link) văn bản ................................................................................... 58
3.5.5. Sửa/ xoá liên kết .................................................................................................. 59
3.5.6. Tạo các đánh dấu trang (Bookmark) ................................................................... 59
3.5.7. Liên kết đến Bookmark ....................................................................................... 59
3.5.8. Tạo liên kết dạng bản đồ ảnh ............................................................................... 60
3.5.9. Thêm âm thanh nền cho trang web ...................................................................... 60
3.5.10. Thêm Video vào trang web................................................................................ 61
3.5.11. Nút Hover .......................................................................................................... 62
3.5.12. Làm văn bản chuyển động với HTML động ..................................................... 62
3.5.13. Hiệu ứng chuyển trang....................................................................................... 63
3.6. Thiết kế BGĐT một số bài giảng cụ thể bộ môn Công nghệ 11 trên Microsoft
FrontPage .......................................................................................................................... 63
3.6.1. Thiết kế trang chủ ................................................................................................ 63
3.6.2. Bài giảng điện tử dùng thực nghiệm (File đính kèm) .......................................... 70
xi
3.6.3. Một số giáo án thực nghiệm ................................................................................ 70
3.7. Thực nghiệm sư phạm: .............................................................................................. 97
3.7.1. Mục đích ............................................................................................................. 97
3.7.2. Phương pháp thực nghiệm ................................................................................... 97
3.7.3. Đối tượng thực nghiệm ........................................................................................ 97
3.7.4. Kế hoạch thực nghiệm ......................................................................................... 97
3.7.5. Nội dung thực nghiệm ......................................................................................... 97
3.7.6. Kiểm nghiệm giả thiết: ...................................................................................... 102
3.7.6.1. Các bước kiểm nghiệm giả thiết: ................................................................. 102
3.7.6.2. Các bước thực hiện ..................................................................................... 102
3.7.6.3. Đánh giá hiệu quả của việc áp dụng BGĐT qua phiếu đánh giá của giáo viên
dự giờ: ....................................................................................................................... 104
3.7.6.4. Đánh giá tác động của việc dạy học bằng các bài giảng trên Microsoft
Frontpage dựa vào kết quả khảo sát học sinh: .......................................................... 104
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 .................................................................................................... 106
- PHẦN KẾT LUẬN - ....................................................................................................... 108
1. Tóm tắt đề tài .............................................................................................................. 108
2. Kết luận ....................................................................................................................... 109
3. Kiến nghị .................................................................................................................... 111
PHẦN PHỤ LỤC .............................................................................................................. 116
xii
NHỮNG TỪ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN VĂN
Từ viết tắt
Được viết là
BGĐT
Bài giảng điện tử
CN
Công nghệ
CNTT
Công nghệ thông tin
ĐCĐT
Động cơ đốt trong
GV
Giáo viên
HS
Học sinh
HTML
HyperText Markup Language
(Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản)
ICT
Information and Communication Technologies
(Công nghệ thông tin và truyền thông)
PP
Phương pháp
PPDH
Phương pháp dạy học
TK
Thống kê
THPT
Trung học phổ thông
xiii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.
Bảng thống kê về mức độ sử dụng các PPDH
Bảng 2.2.
Bảng số liệu thống kê về mức độ ứng dụng môn Công nghệ vào thực
tiễn
Bảng 2.3.
Bảng thống kê về sự đáp ứng cơ sở vật chất, thiết bị
Bảng 2.4.
Bảng thống kê mức độ sử dụng phương tiện dạy học
Bảng 2.5.
Bảng thống kê mức độ sử dụng các tiêu chí vào kiểm tra đánh giá
Bảng 2.6.
Bảng thống kê mức độ sử dụng phương pháp đánh giá
Bảng 2.7.
Bảng thống kê về việc GV tạo điều kiện HS tích cực trong học tập
Bảng 2.8.
Bảng số liệu thống kê về sử dụng tài liệu tham khảo của giáo viên
Bảng 2.9.
Bảng số liệu thống kê về tính thực tiễn môn Công nghệ
Bảng 2.10.
Bảng số liệu thống kê mức độ khó khăn khi học môn Công nghệ
Bảng 2.11.
Bảng số liệu thống kê về thái độ HS khi không hiểu bài
Bảng 2.12.
Bảng số liệu thống kê về mức độ chính xác môn Công nghệ
Bảng 3.1.
Thống kê điểm số kiểm tra lần 1
Bảng 3.2.
Tần suất điểm kiểm tra lần 1
Bảng 3.3
Thống kê điểm trung bình, mode, phương sai, độ lệch chuẩn.
Bảng 3.4.
Thống kê điểm kiểm tra lần 2
Bảng 3.5
Thống kê điểm trung bình, mode, phương sai, độ lệch chuẩn.
Bảng 3.6.
Những năng lực học sinh đạt được sau khi học môn Công nghệ
xiv
DANH MỤC CÁC BIỀU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Biểu đồ thống kê mức độ sử dụng các PPDH
Biểu đồ 2.2. Biểu đồ TK về mức độ ứng dụng môn Công nghệ vào thực tiễn
Biểu đồ 2.3. Biểu đồ tỉ lệ % về mức độ ứng dung môn CN vào thực tiễn.
Biểu đồ 2.4. Biểu đồ thống kê sự đáp ứng cơ cở vật chất, thiết bị
Biểu đồ 2.5. Biểu đồ tỉ lệ % về sự đáp ứng cơ sở vật chất, thiết bị
Biểu đồ 2.6. Biểu đồ thống kê mức độ sử dụng Phương tiện dạy học
Biểu đồ 2.7. Biểu đồ thống kê mức độ sử dụng các tiêu chí vào kiểm tra đánh giá
Biểu đồ 2.8. Biểu đồ thống kê mức độ sử dụng phương pháp đánh giá
Biểu đồ 2.9. Biểu đồ thống kê việc GV tạo điều kiện HS tích cực
Biểu đồ 2.10. Biểu đồ thống kê về sử dụng tài liệu tham khảo của giáo viên
Biểu đồ 2.11. Biểu đồ thống kê tính thực tiễn môn Công nghệ
Biểu đồ 2.12. Biểu đồ tỉ lệ % về tính thực tiễn môn Công nghệ
Biểu đồ 2.13. Biểu đồ thống kê mức độ khó khăn khi học môn Công nghệ
Biểu đồ 2.14. Biểu đồ thống kê về thái độ HS khi không hiểu bài
Biểu đồ 2.15. Biểu đồ tỉ lệ % mức độ chính xác về kiểm tra môn Công nghệ
xv
- PHẦN MỞ ĐẦU 1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Sự phát triển Khoa học- công nghệ sẽ tiếp tục phát triển với những bước tiến
nhảy vọt trong thế kỷ 21, làm biến đổi nhanh chóng và sâu sắc đời sống vật chất và
tinh thần của con người. Sự phát triển khoa học công nghệ làm nền tảng phát triển
xã hội, giáo dục, phát triển nền kinh tế tri thức kéo theo việc cần thiết phải có
nguồn nhân lực có trình độ cao. Trong Chiến lược phát triển giáo dục 2011- 2020 ,
quan điểm chỉ đạo phát triển giáo dục được trình bày có đoạn: “giáo dục và đào tạo
phải góp phần tạo nên một thế hệ người lao động có tri thức, có đạo đức, có bản
lĩnh trung thực, có tư duy phê phán, sáng tạo, có kỹ năng sống, kỹ năng giải quyết
vấn đề và kỹ năng nghề nghiệp để làm việc hiệu quả trong môi trường toàn cầu hóa
vừa hợp tác vừa cạnh tranh. Điều này đòi hỏi phải có những thay đổi căn bản về
giáo dục từ nội dung, phương pháp dạy học đến việc xây dựng những môi trường
giáo dục lành mạnh và thuận lợi,…” 1
Để thực hiện mục tiêu trên, việc đưa kiến thức khoa học công nghệ vào
chương trình giáo dục phổ thông là rất cần thiết: “ Môn học Công nghệ - bộ môn
trong chương trình giáo dục của nhà trường Trung học có nhiệm vụ cung cấp cho
người học kiến thức ban đầu và rèn luyện các kỹ năng lao động tối thiểu trong cuộc
sống tự lập làm cơ sở cho việc định hướng và lựa chọn nghề nghiệp về sau.”2
Thực tế cho thấy, tình hình học tập môn Công nghệ của học sinh trường Phổ
thông hiện nay không đạt kết quả tốt. Theo các em môn học này không phải môn
chính, thuộc nhóm không thi tốt nghiệp, không nằm trong các khối thi đại học nên
các em ít quan tâm, thái độ học tập môn học này chưa cao. Chính vì thế việc thu hút
sự quan tâm, đầu tư thời gian cho các em ở môn học này hết sức cần thiết.
Nhiệm vụ đặt ra cho mỗi giáo viên dạy môn Công nghệ cần phải đối mới
phương pháp, làm mới nội dung để góp phần hình thành con người - đủ năng lực và
trình độ để tiếp thu tinh hoa, thành tựu khoa học kĩ thuật, đáp ứng được nhu cầu xã
1
2
Chiến lược phát triển Giáo dục 2011- 2020, trang 7
Chiến lược phát triển Giáo dục 2011- 2020, trang 9
1
hội, giải quyết vấn đề. Phong trào đổi mới phương pháp dạy học được thực hiện
rộng khắp không chỉ ở bậc Đại học, Cao đẳng mà ngay cả bậc Phổ thông, Tiểu
học… , cũng cần có sự chuyển đổi sâu sắc hơn nữa. Trong khuyến cáo 21 điểm về
chiến lược phát triển giáo dục hiện đại của tổ chức UNESCO cũng chỉ rõ:” thầy
giáo phải được đào tạo để trở thành những nhà giáo dục nhiều hơn là những
chuyên gia truyền đạt kiến thức”. Vì thế mà PPDH truyền thống theo kiểu ban phát
không kích thích được tư duy sáng tạo của người học, không hình thành cho người
học những năng lực cần thiết. Các quan điểm dạy học dựa trên vấn đề, dạy học giải
quyết vấn đề dạy học dự án, dạy học tích cực hóa học sinh, ứng dụng công nghệ
thông tin vào dạy học,… đang dần được đưa vào quá trình dạy học.
Các căn cứ pháp lý
Đảng ta coi giáo dục là quốc sách hàng đầu trong chính sách phát triển đất
nước trên quan điểm con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển
xã hội. Chính vì thế mà kể từ Hội nghị Trung ương 4 khoá VII, Đảng ta đã ra nhiều
nghị quyết, chỉ thị về phát triển giáo dục.
- Nghị quyết Trung ương 2, khóa VIII nêu trên đã được cụ thể hóa bằng Chỉ
thị 58-CT/TW ngày 17/10/2000 của Bộ Chính trị. Nội dung Chỉ thị có đoạn: “Đẩy
mạnh ứng dụng CNTT trong công tác giáo dục và đào tạo ở các cấp học, bậc học,
ngành học. Phát triển các hình thức đào tạo từ xa, phục vụ nhu cầu học của toàn xã
hội”3.
- Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã có Chỉ thị 29/CT
- Bộ GD&ĐT về Tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng CNTT trong ngành
GD - ĐT giai đoạn 2001 - 2005. Nội dung Chỉ thị có đoạn: “Những thành tựu mới
của khoa học và công nghệ nửa cuối thế kỷ 20 đang làm thay đổi hình thức và nội
dung các hoạt động kinh tế, văn hoá và xã hội của loài người. Một số quốc gia phát
triển đã bắt đầu chuyển từ văn minh công nghiệp sang văn minh thông tin. Các
Quốc gia đang phát triển tích cực áp dụng những tiến bộ mới của khoa học và công
nghệ, đặc biệt là CNTT, để phát triển và hội nhập”4.
3
Đảng Cộng sản Việt Nam (2000), Chỉ thị số 58 về việc đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin phục vụ sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá, Webside Bộ giáo dục và Đào tạo (www.moet.gov.vn)
4
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (2001), Chỉ thị 29/CT-BộGD&ĐT về Tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng công nghệ thông
tin trong ngành GD - ĐT giai đoạn 2001 – 2005, Webside Bộ giáo dục và Đào tạo (www.moet.gov.vn)
2