Tài liệu Luận văn phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh thông qua bài tập phần dẫn xuất hidrocacbon hoá học 11 theo tiếp cận pisa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI ----- ❧•❧ ----- MAI THỊ HIỀN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC CHO HỌC SINH THÔNG QUA BÀI TẬP PHẦN DẪN XUẤT HIĐROCACBON – HÓA HỌC 11 THEO TIẾP CẬN PISA Chuyên ngành : Lý luận và PPDH Hóa học Mã số : 60140111 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng ẫn khoa học : TS Nguyễn Thị Thanh Hà Nội – 2017 Lời cảm ơn Em xin bày tỏ lòng kính trọng và biết n s u s và S TS Trần Trung inh nh ng ng i tr ến TS tiếp h guy n Th Th nh ng ẫn và h b o tận tình ể em hoàn thành luận văn Em xin h n thành ho o họ – Tr ọ và ng thầy T i xin h n thành à m n gi m hi u văn phòng kho trong b m n i họ S ph m qu trình họ tập và th họ sinh tr m n ng T à nhi t tình ng ph p y họ và gi p gi o y họ em trong hi n luận văn m n TT m n gi m hi u thầy ng t nh V nh h t o i u ki n ể t i T i xin h n thành i luận và h thầy m n gi gi o và toàn thể tr ng T T em oàn t nh thể hoàn thành luận văn này ình và b n bè qu n t m i u ki n tốt nhất ể t i hoàn thành luận văn à i th ng 5 năm g i th i Th hi n i n 7 ng vi n và t o DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN ĐC Đối chứng ĐG Đánh giá GV Giáo viên HS Học sinh PPDH Phƣơng pháp ạy học KT Kiểm tra LĐC Lớp đối chứng LTN Lớp thực nghiệm PISA Programme for International Student Assessment SGK Sách giáo khoa THPT Trung học ph th ng TN Thực nghiệm TNKQ Trắc nghiệm khách quan T i xin cam đoan c ng tr nh nghi n cứu khoa học này là kết qu nghi n cứu của cá nh n t i Các số liệu và tài liệu đƣ c tr ch ẫn trong c ng tr nh này là trung thực Kết qu nghi n cứu này kh ng tr ng với t cứ c ng tr nh nào đã đƣ c c ng ố trƣớc đó T i chịu trách nhiệm với lời cam đoan của m nh. K t n …………………… Mai Thị Hiền MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP TIẾP CẬN PISA TRONG DẠY HỌC PHẦN DẪN XUẤT HIĐROCACBON LỚP 11 1 1 Đ i mới phƣơng pháp ạy học 7 7 1 1 1 Đ i mới phƣơng pháp ạy học tr n thế giới 7 1 1 2 Đ i mới phƣơng pháp ạy học ở Việt Nam 8 1 2 Bài tập trong ạy học Hóa học ở trƣờng THPT 10 1 2 1 Bài tập hóa học 10 1 2 2 Xu hƣớng phát triển của ài tập hóa học 10 1 3 T m hiểu về chƣơng tr nh đánh giá HS quốc tế PISA 12 1 3 1 Đặc điểm của PISA 12 1 3 2 Mục ti u đánh giá 12 1 3 4 Cách đánh giá trong ài tập PISA 13 1 3 5 Đối tƣ ng đánh giá 13 1 3 6 Những quốc gia đã tham gia PISA và kết qu đạt đƣ c 14 1 4 Năng lực và năng lực vận ụng kiến thức hóa học 16 1 4 1 Năng lực là g ? 16 1 4 2 Năng lực vận ụng kiến thức hóa học 17 1 4 3 Đánh giá năng lực vận ụng kiến thức 18 1 5 Thực trạng việc sử ụng ài tập PISA trong ạy học Hóa học ở THPT 19 1 5 1 Mục đ ch điều tra 20 1 5 2 Nội ung điều tra 20 1 5 3 Đối tƣ ng điều tra 20 1 5 4 Phƣơng pháp điều tra 20 1 5 5 Kết qu điều tra 20 1 5 5 1 Kết qu điều tra GV 20 1 5 5 2 Kết qu điều tra học sinh 24 h n tí h h ng trình họ l p 28 2 1 1 Mục ti u theo chuẩn kiến thức, kỹ năng phần ẫn xu t hiđrocac on hóa học 11 28 2 1 2 C u trúc nội ung chƣơng tr nh phần ẫn xu t Hiđrocac on lớp 11 29 2 2 Tuyển chọn, x y ựng ài tập theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 30 2 2 1 Cơ sở để tuyển chọn, x y ựng 31 2 2 2 Nguy n tắc trong tuyển chọn, x y ựng 31 2 2 3 Quy tr nh tuyển chọn ài tập theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học hóa học phần ẫn xu t hi rocac on lớp 11 32 2 2 4 X y ựng ài tập theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học hóa học phần ẫn xu t hi rocac on lớp 11 2 3 Hệ thống ài tập tiếp cận PISA trong phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 32 33 2 3 1 Chƣơng 8 Dẫn xu t Halogen - Ancol - Phenol 33 2 3 2 Chƣơng 9: An ehit-Xeton- Axitcacboxylic 66 2 4 Sử ụng hệ thống ài tập theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 86 2 4 1 Sử ụng trong ài h nh thành kiến thức mới 87 2 4 2 Sử ụng khi luyện tập, n tập 87 2.4.3. Sử ụng khi tự học ở nhà 88 2 5 X y ựng ộ c ng cụ đánh giá năng lực vận ụng kiến thức 88 2 5 1 B ng kiểm quan sát 89 2 5 2 Tự đánh giá và đánh giá đ ng đ ng 94 2 5 3 Bài kiểm tra 94 2 5 4 Phiếu hỏi 95 Chƣơng 3 THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM 3 1 Mục đ ch, nhiệm vụ thực nghiệm sƣ phạm 97 97 3 1 1 Mục đ ch thực nghiệm sƣ phạm 97 3 1 2 Nhiệm vụ thực nghiệm sƣ phạm 97 3 2 Thời gian, đối tƣ ng thực nghiệm 97 3.3 Quá tr nh tiến hành thực nghiệm 98 3 3 1 Lựa chọn đối tƣ ng thực nghiệm 98 3 3 2 Kiểm tra mẫu trƣớc thực nghiệm 98 3 3 3 Lựa chọn giáo vi n thực nghiệm 98 3 3 4 Tiến hành thực nghiệm 99 3 4 Kết qu và xử lý kết qu thực nghiệm 3 4 1 Kết qu giá đ ng đ ng 100 ng kiểm quan sát HS của GV và của HS tự đánh giá và đánh 100 3 4 3 Kết qu phỏng v n thăm ý kiến giáo vi n sau thực nghệm 103 3 4 4 Kết qu các ài kiểm tra 104 3 4 5 Ph n t ch kết qu thực nghiệm sƣ phạm 110 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 113 DANH MỤC BẢNG ng S kh trình gi o ng ng bi t h nh h ết qu 3 ng ng trình gi o ng năng l so v i h ng ng n i ung i u tr tr h n phối h t năng l nh h th 10 nghi m 26 ng trình phần ẫn xuất i ro thành phần ti u hí bon nh gi năng l 30 vận ng kiến thứ 94 ng 3 ng 3 ết qu b ng kiểm qu n s t và nh gi ng t ng h p thăm ò kiến S s u th bài tập tiếp ận is nh m ph t triển năng l V V và S 99 nghi m v s T trong ng h thống y họ m n ho họ 102 ng 3 3 h n phối tần suất số S theo iểm bài kiểm tr tr ng 3 4 Tần số S t iểm Xi ng 3 5 Tần suất (%) S ng 3 6 nghi m 105 106 t iểm Xi ng ph n bố tần suất luỹ tí h th 106 bài kiểm tr 107 ng 3 7 T ng h p ph n lo i kết qu bài kiểm tr lần 107 ng 3 8 T ng h p ph n lo i kết qu bài kiểm tr lần 108 ng 3 9 T ng h p 108 th m số ặ tr ng bài kiểm tr DANH MỤC HÌNH ình ết qu kì thi is 5 Vi t m so v i mứ trung bình E 16 ình 3 ng luỹ tí h iểm kiểm tr lần 107 ình 3 ng luỹ tí h iểm kiểm tr lần 107 ình 3 3 ồ th ph n lo i kết qu bài kiểm tr lần ình 3 4 Tần suất biểu i n kết qu bài kiểm tr lần 108 108 PHẦN 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Luật giáo ục nƣớc ta (năm 2005) tại chƣơng 1, điều 3, kho n 2: “ o t gi o ph i th hi n theo nguy n l họ ng s n xuất lí luận g n li n v i th gi ình và gi o i i v i hành gi o ti n gi o nhà tr ng kết h p v i l o ng kết h p v i gi o x h i” Nhằm đào tạo đƣ c ngu n nh n lực ch t lƣ ng cao đáp ứng y u cầu của nền xã hội hóa tri thức cũng nhƣ thị trƣờng lao động của Việt Nam hiện nay Bộ Giáo ục và Đào tạo đã có Hƣớng ẫn áp ụng ma trận đề thi theo C ng văn số 8773/BGDĐT-GDTrH, ngày 30/12/2010 về việc hƣớng ẫn i n soạn đề kiểm tra vừa chú ý đến t nh ao quát nội ung ạy học vừa quan t m đến kiểm tra tr nh độ tƣ uy Nƣớc ta đã t chức các đ t đánh giá học sinh tr n phạm vi quốc gia, tham gia các k đánh giá học sinh ph th ng quốc tế (PISA) lần đầu vào năm 2012 và chu kỳ tiếp theo vào năm 2015 Tháng 4-2012, lần đầu ti n nƣớc ta có kho ng 5100 học sinh ở độ tu i 15 của 162 trƣờng thuộc 59 tỉnh, thành phố, c ng với 65 quốc gia và v ng lãnh th khác tr n thế giới tham gia vào cuộc kh o sát ch nh thức của PISA 2012 - viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Programme for International Stu ent Assessment”, đƣ c ịch là “Chƣơng tr nh đánh giá HS quốc tế” o t chức H p tác và phát triển kinh tế OECD khởi xƣớng và triển khai Cho tới nay, PISA là cuộc kh o sát giáo ục uy nh t tr n thế giới có t nh chu k (3 năm 1 lần) để đánh giá năng lực của HS ở độ tu i 15 - độ tu i kết thúc giáo ục ắt uộc ở hầu hết các quốc gia Mặc mỗi k đều kiểm tra kiến thức thuộc a lĩnh vực ch nh là Đọc hiểu, Toán học và Khoa học, nhƣng lĩnh vực trọng t m sẽ đƣ c lựa chọn quay v ng đánh giá chuy n s u sau 9 năm một lần Bài thi chú trọng kh năng học sinh vận ụng kiến thức và kĩ năng của m nh khi đối mặt với nhiều t nh huống và những thử thách li n quan đến các kĩ năng mà học sinh đƣ c phát triển trong quá tr nh học tập, chứ kh ng đơn thuần là kiểm tra kiến thức ghi nhớ tái hiện Các c u hỏi đặt ra trong k đánh giá của PISA kh ng phụ thuộc vào chƣơng tr nh giáo ục của từng quốc gia ri ng lẻ tham gia vào k đánh giá Tháng 52015 vừa qua theo đúng chu k 3 năm 1 lần, Việt Nam tham gia k kh o sát đánh giá của OECD t chức với t ng 72 nƣớc và v ng lãnh th khác nhau thuộc các t chức thành viên hoặc đối tác Từ kết qu thu đƣ c qua k kh o sát PISA sẽ g i ý cho chúng ta đ i mới phƣơng pháp ạy học, đ i mới phƣơng pháp kiểm tra, đánh giá, đƣa ra cách tiếp cận mới về ạy học, đề ra các mục ti u cần đạt của giáo ục cơ n Đối với mỗi học sinh (HS) tham gia làm các ài thi của PISA, các em sẽ đƣ c mở rộng hiểu iết về thế giới với những t nh huống thực tiễn mà HS các nƣớc phát triển đang gặp và gi i quyết C ng với đó, các em sẽ học đƣ c cách tƣ uy qua các tr lời c u hỏi của PISA, vận ụng các kiến thức đã học vào gi i quyết các v n đề thực tiễn Từ đó góp phần giúp các em điều chỉnh cách học tập, rèn luyện của m nh Việt Nam đã ch nh thức tham gia 2 k kh o sát PISA vào năm 2012 và 2015, nhƣng cho tới thời điểm hiện nay chƣa có sách giáo khoa và tài liệu tham kh o đa ạng ằng tiếng Việt cho học sinh, chủ yếu các tài liệu ằng tiếng Anh Nhiều giáo vi n và học sinh c n ỡ ngỡ, gặp khó khăn với cách đánh giá tiếp cận năng lực PISA Gần đ y đã có một số c ng tr nh nghi n cứu khác nhau có li n quan nhƣ: 1. Nguyễn Thị Hƣờng (2015), X y ISA trong ng và s y họ phần hất h u th ng nh m ph t triển năng l ng bài tập h hứ oxi – gi i quyết vấn họ họ theo tiếp ận trung họ ph , Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo ục, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội 2. Phạm Thị Ngọc (2015), S họ h ng i ro ng h thống bài tập tiếp ận ISA trong bon kh ng no l p n ng y họ o, Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo ục, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội 3. Nguyễn Thị Phƣơng Thúy (2015), S sở h họ ng h thống bài tập h hung theo tiếp ận ISA nh m ph t triển năng l họ phần gi i quyết vấn ho họ sinh trung họ ph th ng, Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo ục, Đại học Sƣ phạm Hà Nội, Hà Nội 4. Ng Thị Chinh (2012), Thiết kế và s kim tiếp ận ISA theo nh h ng h thống bài tập h ng ph t triển năng l họ phần phi ho họ sinh T T, Luận văn Thạc sỹ Khoa học giáo ục, Đại học Sƣ phạm Hà Nội, Hà Nội Đã thiết kế đƣ c 48 ài tập hóa học để sử ụng trong ạy học Hóa học phần phi kim theo hƣớng tiếp cận PISA ựa tr n sự điều tra và quá tr nh thực nghiệm tại các trƣờng trung học ph th ng tr n địa àn tỉnh Bắc Ninh 5. Nguyễn Thị Duy n (2014), Tuyển họn x y h họ phần hi ro ng và s ng h thống bài tập bon theo tiếp ận ISA, Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo ục, Đại học Sƣ phạm Hà Nội, Hà Nội 6. Thiều Thị Nga (2014), X y ận ISA trong ng và s y họ phần sở h ng h thống bài tập theo h họ hung l p ng tiếp , Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo ục, Đại học Sƣ phạm Hà Nội, Hà Nội 7. Hoàng Thị Phƣơng (2013), Thiết kế và s phi kim tiếp ận ISA theo nh h ng h thống bài tập h ng ph t triển năng l họ phần ho họ sinh T T, Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo ục, Đại học Sƣ phạm Hà Nội, Hà Nội Ngoài ra còn có các ài áo khoa học, các nghi n cứu khoa học ộ m n Hóa học và các ộ m n khoa học khác Dựa tr n các thành tựu đã đạt đƣ c và nhận th y rõ việc sử ụng ài tập hóa học theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học m n hóa học ở trƣờng THPT là r t quan trọng, cần thiết V những lý o tr n, trong luận văn này chúng t i chọn đề tài: “ Ọ ÓA Ọ SI T Ô T E TIẾ ÁT TRIỂ QUA ÀI TẬ Ậ Ă Ầ Ự VẬ Ẫ XUẤT Ụ I R IẾ A T Ứ – ISA” 2. Mục đích nghiên cứu Tuyển chọn, x y ựng và sử ụng hệ thống ài tập theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 nhằm phát triển năng lực vận ụng kiến thức từ đó n ng cao hiệu qu ạy học Hóa học ở trƣờng THPT 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3 1 Khách thể nghi n cứu: quá tr nh ạy học Hóa học ở trƣờng ph th ng Việt Nam. 3 2 Đối tƣ ng nghi n cứu - Quá tr nh sử ụng ài tập hóa học trong ạy và học m n Hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 đã và đang tiến hành ở trƣờng THPT - Tuyển chọn và x y ựng, đề xu t cách sử ụng hệ thống ài tập theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học Hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 4. Giả thuyết khoa học Nếu tuyển chọn, x y ựng và sử ụng một hệ thống ài tập theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học Hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 th sẽ phát triển năng lực vận ụng kiến thức cho học sinh và góp phần n ng cao ch t lƣ ng ạy học Hóa học 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5 1 Nghi n cứu các v n đề lý luận của đề tài - Nghi n cứu cơ sở lý luận li n quan đến đ i mới phƣơng pháp ạy học - Nghi n cứu lý luận về ài tập hóa học trong ạy học hóa học 5 2 T m hiểu về chƣơng tr nh đánh giá HS Quốc tế (PISA) 5.3. Tiến hành điều tra - quan sát, kh o sát, l y ý kiến … của GV, HS về hệ thống các ài tập hóa học đã và đang sử ụng tại trƣờng: - Trƣờng trung học ph th ng Tam Dƣơng, Vĩnh Phúc - Trƣờng trung học ph th ng L Hoàn, Hà Nam 5 4 Tuyển chọn và x y ựng hệ thống ài tập hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 theo hƣớng tiếp cận PISA 5 5 Thiết kế kế hoạch ài ạy và ộ c ng cụ đánh giá năng lực vận ụng kiến thức 5 6 Tiến hành thực nghiệm sƣ phạm - Nghi n cứu và đánh giá việc sử ụng hệ thống ài tập hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học hóa học ở trƣờng THPT. - Hoàn thiện hệ thống ài tập hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 theo hƣớng tiếp cận PISA trong ạy học hóa học ở trƣờng THPT 5 7 Đề xu t một số hƣớng sử ụng hệ thống ài tập tiếp cận PISA trong ạy học hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 nhằm phát triển năng lực vận ụng kiến thức 6. Giới h n ph m vi nghiên cứu - Thiết kế và sử ụng hệ thống ài tập hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 theo hƣớng tiếp cận PISA 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7 h ng ph p nghi n ứu l luận - Nghi n cứu các v n đề về cơ sở l luận li n quan đến đề tài - Nghi n cứu tài liệu lý luận ạy học có li n quan đến việc sử ụng ài tập, thiết kế ài tập mới trong ạy học hóa học ở trƣờng THPT - Nghi n cứu các tài liệu về chƣơng tr nh đánh giá HS quốc tế PISA - Nghi n cứu nội ung, c u trúc, chƣơng tr nh hóa học lớp 11 7 73 h ng ph p nghi n ứu th ti n - Phƣơng pháp quan sát - Phƣơng pháp đàm thoại - Phƣơng pháp điều tra. - Phƣơng pháp l y ý kiến chuy n gia - Phƣơng pháp thực nghiệm h ng ph p thống k to n họ : D ng phƣơng pháp (PP) Thống k toán học để xử lý số liệu thực nghiệm, để ph n t ch và rút ra kết luận của đề tài 8. ng g p mới của uận v n - Tuyển chọn, x y ựng hệ thống ài tập hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 theo hƣớng tiếp cận PISA - Đề xu t cách sử ụng hệ thống ài tập hóa học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 theo hƣớng tiếp cận PISA - N ng cao ch t lƣ ng ạy học hóa học ở trƣờng ph th ng 9. Cấu trúc của uận v n Luận văn g m 3 phần: Phần 1 Mở đầu Phần 2 Nội ung Chƣơng 1 Cơ sở l luận và thực tiễn của việc thiết kế và sử ụng hệ thống ài tập tiếp cận PISA trong ạy học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 Chƣơng 2 Tuyển chọn, x y ựng và sử ụng hệ thống ài tập tiếp cận PISA trong ạy học phần ẫn xu t hiđrocac on lớp 11 Chƣơng 3 Thực nghiệm sƣ phạm Phần 3 Kết luận và khuyến nghị PHẦN 2 NỘI DUNG CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP TIẾP CẬN PISA TRONG DẠY HỌC PHẦN DẪN XUẤT HI ROCACBON LỚP 11 1.1. ổi mới phƣơng pháp d y học 1 1 1 Đ i mới phƣơng pháp ạy học tr n thế giới Đ i mới giáo ục đang iễn ra tr n quy m toàn cầu V n đề đ i mới phƣơng pháp ạy học đƣ c các nhà giáo ục tr n thế giới quan t m và đề cập r t nhiều trong các ài áo, hội th o khoa học Tr n thế giới, chƣơng tr nh giáo ục định hƣớng năng lực hay c n gọi là định hƣớng kết qu đầu ra đƣ c àn đến nhiều từ những năm 90 của thế kỉ XX và ngày nay đã trở thành xu hƣớng giáo ục chung toàn cầu Qua nghi n cứu chƣơng tr nh giáo ục các nƣớc phát triển của các nhà nghi n cứu Việt Nam đều cho th y đƣ c x y ựng theo hƣớng tiếp cận năng lực Theo UNESCO đƣa ra các trụ cột ch nh của giáo ục thế kỉ XXI là: Học để iết; Học để làm việc; Học để làm ngƣời; Học để c ng nhau chung sống C ng với đó xã hội ngày càng phát triển c về kinh tế, văn hoá, c ng nghệ th ng tin k o theo sự lạc hậu nhanh của tri thức và c ng nghệ cũ V vậy ngƣời lao động lu n ph i th ch nghi với những tri thức và c ng nghệ mới, những nghề nghiệp y u cầu đào tạo con ngƣời với tr nh độ cao Do đó, tr n thế giới việc đ i mới phƣơng pháp ạy học (PPDH) đang đƣ c tiến hành theo một số phƣơng hƣớng nhƣ t ch cực hoá quá tr nh ạy học; cá thể hoá việc ạy học; ạy học l y HS làm trung t m; ạy học theo định hƣớng phát triển năng lực ngƣời học; …Khi đó, ngƣời học ph i tự đi sƣu tầm tài liệu trong các thƣ viện, trong các trung t m th ng tin, qua mạng; tự thực hành trong các xƣởng trƣờng, tự mày m th nghiệm…Và ngƣời học ph i vận ụng đƣ c óc ph n t ch, so sánh, ph nh, đánh giá các th ng tin để đi đến t ng h p nhận thức qua đó phát triển đƣ c các năng lực Từ đó ta th y đƣ c xu hƣớng giáo ục chung tr n thế giới hiện nay là chƣơng tr nh giáo ục định hƣớng năng lực 1 1 2 Đ i mới phƣơng pháp ạy học ở Việt Nam Việt Nam gia nhập WTO là sự tham gia trực tiếp vào quá tr nh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, đặt ra những cơ hội mới với những thách thức trong xu thế giáo ục chung của thế giới Xu hƣớng sử ụng lao động có tr nh độ cao sẽ tăng đ ng thời đặt ra những y u cầu mới cho ngƣời lao động Điều đó có ý nghĩa là v n đề toàn cầu hóa và những y u cầu của nền kinh tế tri thức và xã hội tri thức cũng trực tiếp tác động đến kinh tế - xã hội và giáo ục cũng nhƣ thị trƣờng lao động của Việt Nam [14]. Dựa tr n những căn cứ pháp l , các đƣờng lối quan điểm chỉ đạo đ i mới giáo ục THPT của Đ ng và Nhà nƣớc ta trong thời k mới đƣa ra những định hƣớng quan trọng trong việc đ i mới và phát triển giáo ục nhƣ các văn n sau: - Luật Giáo ục số 38/2005/QH11, Điều 28 quy định: “Phƣơng pháp giáo ục ph th ng ph i phát huy t nh t ch cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh; phù h p với đặc điểm của từng lớp học, m n học; i ƣỡng phƣơng pháp tự học, kh năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kĩ năng vận ụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến t nh c m, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh” - Báo cáo ch nh trị Đại hội Đ ng toàn quốc lần thứ XI: “Đ i mới chƣơng tr nh, nội ung phƣơng pháp ạy học, phƣơng pháp thi, kiểm tra theo hƣớng hiện đại; n ng cao ch t lƣ ng toàn iện, đặc iệt coi trọng giáo ục l tƣởng, giáo ục truyền thống lịch sử cách mạng, đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kĩ năng thực hành, tác phong c ng nghiệp, ý thức trách nhiệm xã hội” - Nghị quyết Hội nghị Trung ƣơng 8 khóa XI về đ i mới căn n, toàn iện GD và đào tạo “Tiếp tục đ i mới mạnh mẽ…của gia đ nh và xã hội” Nền giáo ục mới đ i hỏi kh ng chỉ trang ị cho HS kiến thức mà nh n loại đã t m ra mà c n ph i i ƣỡng cho HS t nh năng động, óc tƣ uy sáng tạo Những quan điểm định hƣớng trong các văn n n u tr n tạo tiền đề, cơ sở và m i trƣờng pháp l thuận l i cho việc đ i mới giáo ục ph th ng theo định hƣớng phát triển năng lực ngƣời học Đ ng thời với đó, theo 14 chúng t i so sánh ng sau nhằm th y rõ sự khác iệt và những ƣu điểm ch nh của chƣơng tr nh giáo ục định hƣớng năng lực so với chƣơng tr nh giáo ục định hƣớng nội ung: Chƣơng tr nh định hƣớng nội Chƣơng tr nh định hƣớng năng lực dung Mục tiêu M t kh ng chi tiết, kh ng Chi tiết và có thể quan sát, đánh giá nh t thiết ph i quan sát, đánh đƣ c, thể hiện đƣ c mức độ tiến ộ giá đƣ c của HS một cách li n tục Việc lựa chọn nội ung ựa vào Lựa chọn những nội ung nhằm đạt các khoa học chuy n m n, đƣ c NL đầu ra đã quy định, gắn với Nội kh ng gắn với các t nh huống các t nh huống thực tiễn Chƣơng dung thực tiễn Nội ung đƣ c quy tr nh chỉ quy định nội ung ch nh, định chi tiết trong chƣơng tr nh Phƣơng pháp ạy học kh ng quy định chi tiết GV là ngƣời truyền thụ tri thức, GV chủ yếu là ngƣời t chức, hỗ tr ; là trung t m của quá tr nh ạy HS tự lực và t ch cực lĩnh hội tri học HS tiếp thu thụ động thức Chú trọng sự phát triển kh những tri thức đƣ c quy định năng gi i quyết v n đề, kh sẵn năng giao tiếp… Ti u ch đánh giá chủ yếu ựa Ti u ch đánh giá đƣ c x y ựng ựa Đánh giá tr n sự ghi nhớ và tái hiện nội vào năng lực đầu ra, có t nh đến sự ung đã học tiến ộ trong quá tr nh học tập, chú trọng kh năng vận ụng trong các