Tài liệu Luận văn phân tích và đề xuất biện pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính tại công ty licogi số 1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI ---------------------------- NGUYỄN THỊ BẢO NGỌC PHÂN TÍCH VÀ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY LICOGI SỐ 1 LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT QUẢN TRỊ KINH DOANH Hà Nội - Năm 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI ---------------------------- NGUYỄN THỊ BẢO NGỌC PHÂN TÍCH VÀ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY LICOGI SỐ 1 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT TS. ĐÀO THANH BÌNH Hà Nội - Năm 2014 Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý LỜI CẢM ƠN Tác giả xin chân thành cảm ơn TS. Đào Thanh Bình, người đã chỉ dẫn những bước đi ban đầu từ việc lựa chọn đề tài, chỉnh sửa bản thảo, đưa ra những hướng dẫn, chỉ bảo quý báu giúp tác giả hoàn thiện đề tài. Sự tận tụy và hỗ trợ của Thầy là nguồn động lực quan trọng đối với tác giả trong suốt quá trình thực hiện luận văn này. Lời cảm ơn sâu sắc nhất cũng xin được gửi tới toàn thể các Thầy, Cô giáo giảng dạy trong Viện Kinh tế và Quản lý, những người đã tận tâm trang bị cho tác giả những kiến thức cần thiết làm nền tảng ứng dụng trong luận văn này. Tác giả cũng xin được cảm ơn sự hỗ trợ của Ban lãnh đạo và các cán bộ của công ty LICOGI số 1, những người đã dành thời gian và cung cấp cho tác giả những đóng góp quý báu giúp tác giả hoàn thiện những nội dung trong luận văn này. Cuối cùng, tác giả cũng xin được gửi lời cảm ơn tới những học viên cùng lớp, những người đã luôn động viên tác giả bằng tình cảm, bằng những nhận xét, góp ý chân thành và nhiệt tình, tận tâm và trí tuệ của họ. HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 1 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt XDCB Nghĩa đầy đủ các từ viết tắt Xây dựng cơ bản CP Cổ phần DN Doanh nghiệp BCTC Báo cáo tài chính HĐKD Hoạt động kinh doanh DT Doanh thu DTT Doanh thu thuần CĐKT Cân đối kế toán KQSXKD Kết quả sản xuất kinh doanh LCTT Lưu chuyển tiền tệ HĐTC Hoạt động tài chính TSCĐHH Tài sản cố định hữu hình TSCĐVH Tài sản cố định vô hình VQHTK Vòng quay hàng tồn kho Nk VQTTS Số ngày 1 vòng quay hàng tồn kho Vòng quay tổng tài sản VNĐ Việt Nam đồng TTS Tổng tài sản TSCĐ Tài sản cố định TSNH Tài sản ngắn hạn TSDH Tài sản dài hạn NNH Nợ ngắn hạn NDH Nợ dài hạn VLĐR Vốn lưu động ròng VCSH Vốn chủ sở hữu TC-KT Tài chính kế toán HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 2 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý EM Hệ số nợ BH Bán hàng CCDV Cung cấp dịch vụ HTK Hàng tồn kho KPT Khoản phải thu TN Thu nợ TSNHBQ Tài sản ngắn hạn bình quân TSDHBQ Tài sản dài hạn bình quân TTHH TTN TTSBQ VCSHBQ Ni EBIT TTNDNHH Thanh toán hiện hành Thanh toán nhanh Tổng tài sản bình quân Vốn chủ sở hữu bình quân Lãi ròng Lợi nhuận trước thuế và lãi vay Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành TNDN Thu nhập doanh nghiệp LNST Lợi nhuận sau thuế ROS Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu thuần ROA Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản ROE Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 3 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Kết quả sản xuất kinh doanh từ năm 2010 – năm 2012 ......................................47 Bảng 2.2: Cơ cấu tài sản của Công ty năm 2010 - 2012......................................................49 Bảng 2.3: Cơ cấu nguồn vốn năm 2010 - 2012 ...................................................................52 Bảng 2.4: Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh ................................................................58 Bảng 2.5: Tình hình chi phí và lợi nhuận của Công ty ........................................................63 Bảng 2.6. Phân tích Báo cáo lưu chuyển tiền tệ ..................................................................65 Bảng 2.7: Các chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời..............................................................68 Bảng 2.8: Các chỉ tiêu phản ánh khả năng quản lý tài sản ..................................................70 Bảng 2.9: Các chỉ tiêu phản ánh khả năng thanh toán .........................................................74 Bảng 2.10: Các chỉ tiêu phản ánh khả năng quản lý nợ.......................................................76 Bảng 2.11: Mức độ tác động của đòn bẩy tác nghiệp (DOL) ..............................................84 Bảng 2.12: Mức độ tác động của đòn bẩy tài chính (DFL) .................................................85 Bảng 2.13: Mức độ tác động của đòn bẩy tổng (DTL)........................................................86 Bảng 2.14: Tổng hợp chỉ tiêu phân tích tình hình tài chính ................................................87 Bảng 3.1. Độ tuổi các khoản phải thu khách hàng ..............................................................94 Bảng 3.2. Bảng các tỷ lệ chiết khấu với thời hạn thanh toán khác nhau được đề xuất .....................97 Bảng 3.3. Các khoản phải thu của khách hàng khi áp dụng biện pháp như sau ..................97 Bảng 3.4. Tổng hợp các chi phí và lợi ích đem lại khi thực hiện biện pháp........................98 Bảng 3.5. So sánh hiệu quả khi áp dụng biện pháp ‘Thu hồi công nợ’ ...............................99 Bảng 3.6. Bảng chi tiết doanh thu và chi phí.....................................................................100 Bảng 3.7. Bảng chỉ tiêu sau khi thực hiện giải pháp ........................................................103 HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 4 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty..............................................43 Hình 2.2: Sơ đồ tổng hợp so sánh tỷ trọng về cơ cấu tài sản, nguồn vốn năm 2010 đến 2012 ....................................................................................................................56 Hình 2.3: Sơ đồ DUPONT...................................................................................................83 HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 5 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý MỤC LỤC Trang LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ..........................................................................................................1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP ...........................3 1.1. Khái niệm về tài chính doanh nghiệp.................................................................3 1.1.1. Khái niệm tài chính DN...............................................................................3 1.1.2. Vai trò của tài chính doanh nghiệp ..............................................................8 1.2. Khái niệm về phân tích tài chính DN .................................................................9 1.2.1. Vai trò của phân tích tài chính trong DN.....................................................9 1.2.2. Mục tiêu của phân tích tài chính DN ...........................................................10 1.3. Nguồn tài liệu phân tích tài chính ......................................................................10 1.3.1. Bảng cân đối kế toán....................................................................................10 1.3.2. Báo cáo kết quả kinh doanh.........................................................................11 1.3.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ...........................................................................13 1.3.4. Các nguồn tài liệu phân tích khác................................................................14 1.4. Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp........................................................15 1.4.1. Phân tích khái quát các Báo cáo tài chính ...................................................15 1.4.1.1 Phân tích Bảng cân đối kế toán..............................................................15 1.4.1.2. Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh ..................................................15 1.4.1.3. Phân tích Báo cáo lưu chuyển tiền tệ....................................................16 1.4.2. Phân tích các chỉ số tài chính.......................................................................17 1.4.2.1 Khả năng sinh lời ...................................................................................18 1.4.2.2 Khả năng quản lý tài sản ........................................................................19 1.4.2.3 Khả năng thanh toán ..............................................................................22 1.4.2.4 Khả năng quản lý nợ ..............................................................................23 1.4.3. Phân tích tổng hợp tình hình tài chính doanh nghiệp ..................................24 HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý 1.4.3.1 Phân tích Dupont....................................................................................24 1.4.3.2 Phân tích đòn bẩy...................................................................................26 1.5. Phương pháp phân tích tình hình tài chính.........................................................28 1.5.1. Phương pháp so sánh ...................................................................................28 1.5.2. Phương pháp thay thế liên hoàn ..................................................................31 1.5.3. Phương pháp cân đối liên hệ........................................................................31 1.5.4.Phương pháp Dupont ....................................................................................32 1.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp ....................33 1.6.1 Các nhân tố vĩ mô .........................................................................................33 1.6.2 Các nhân tố vi mô .........................................................................................33 1.6.3 Nhân tố bên trong doanh nghiệp...................................................................35 1.7. Một số hướng tác động nhằm tác động cải thiện tình hình tài chính của doanh nghiệp .............................................................................................................36 KẾT LUẬN CHƯƠNG I ..........................................................................................41 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY LICOGI SỐ 1...............................................................................................................42 2.1 Giới thiệu khái quát về Công ty LICOGI số 1 ....................................................42 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty...........................................42 2.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty ...............................................43 2.1.3 Chức năng nhiệm vụ của Công ty.................................................................46 2.1.4 Kết quả sản xuất kinh doanh trong những năm gần đây ..............................47 2.2 Phân tích thực trạng tài chính của Công ty Licogi số 1 ......................................48 2.2.1 Phân tích khái quát Báo cáo tài chính...........................................................48 2.2.1.1 Phân tích Bảng cân đối kế toán..............................................................48 2.2.1.1. Phân tích Bảng kết quả kinh doanh.......................................................57 2.2.2. Phân tích các chỉ số tài chính.......................................................................68 2.2.2.1. Phân tích chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời.......................................68 2.2.2.2 Phân tích chỉ tiêu phản ánh khả năng quản lý tài sản ............................69 2.2.2.3 Phân tích chỉ tiêu phản ánh khả năng thanh toán...................................73 2.2.2.4. Phân tích chỉ tiêu phản ánh khả năng quản lý nợ .................................76 HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý 2.2.3. Phân tích tổng hợp tình hình tài chính doanh nghiệp ..................................78 2.2.3.1. Phân tích Dupont...................................................................................78 2.2.3.2 Phân tích các đòn bẩy tài chính..............................................................84 2.3. Đánh giá chung về tình hình tài chính của Công ty ..........................................87 2.4. Nguyên nhân ảnh hưởng đến tình hình tài chính ...............................................89 TÓM TẮT CHƯƠNG II ...........................................................................................90 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY LICOGI SỐ 1...................................................................92 3.1. Mục tiêu phát triển của Công ty Licogi số 1 ......................................................92 3.2. Biện pháp cải thiện tình hình tài chính của Công ty Licogi số 1 .......................93 3.2.1. Giải pháp 1: Giảm khoản phải thu khách hàng ...........................................94 3.2.2. Giải pháp 2: Giảm chi phí để tăng khả năng sinh lời của doanh nghiệp.....................................................................................................................99 3.3. Một số kiến nghị.................................................................................................104 3.3.1. Đối với Công ty: ..........................................................................................104 3.3.2 Đối với Nhà nước .........................................................................................105 TÓM TẮT CHƯƠNG III ..........................................................................................109 KẾT LUẬN ..................................................................................................................110 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................111 PHỤ LỤC HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong điều kiện hiện nay, những biến động của thị trường và các điều kiện kinh tế chính trị trong nước và quốc tế luôn mang lại những cơ hội nhưng cũng không ít rủi ro cho doanh nghiệp. Vì vậy, để có những quyết định đúng đắn trong sản xuất – kinh doanh, các nhà quản lý đều quan tâm đến vấn đề tài chính. Trên cơ sở phân tích tài chính, sẽ biết được tình hình tài sản, vốn chủ sở hữu, sự vận động của tài sản và nguồn vốn, khả năng tài chính, cũng như an ninh tài chính của doanh nghiệp. Thông qua các kết quả phân tích tài chính, có thể đưa ra các dự báo về kinh tế, các quyết định về tài chính trong ngắn hạn, trung hạn, dài hạn và từ đó có thể đưa ra các quyết định đầu tư đúng đắn. Chi nhánh Tổng công ty Xây dựng và Phát triển hạ tầng – LICOGI số 1 được thành lập năm 2006, với chức năng chính là xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp giao thông… Qua nhiều năm xây dựng và trưởng thành, Công ty ngày càng mở rộng quy mô về sản xuất cả về chiều rộng và chiều sâu. Tuy nhiên cũng như hầu hết các doanh nghiệp ở Việt Nam khác, hoạt động tài chính đặc biệt là công tác phân tích tài chính của Công ty vẫn còn hết sức sơ sài, chưa được chú trọng đúng mức và bộc lộ một số mặt tồn tại và yếu kém cần phải sớm khắc phục để nâng cao vị thế của Công ty trên thị trường. Sau thời gian nghiên cứu khảo sát tại Công ty Licogi số 1, tác giả đã quyết định chọn đề tài: “Phân tích và đề xuất biện pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính tại công ty Licogi số 1” làm luận văn Thạc sĩ. 2. Mục tiêu nghiên cứu Dựa vào kết quả phân tích nhằm mục đích cải thiện tình hình tài chính của Công ty LICOGI số 1. Đề tài tập trung vào các vấn đề chủ yếu sau: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận liên quan đến tài chính của doanh nghiệp, nêu bật được sự cần thiết của công tác tài chính đối với các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 1 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý - Phân tích thực trạng tài chính tại Công ty LICOGI số 1 trong ba năm gần đây, chỉ ra những kết quả đạt được và những hạn chế của tình hình tài chính tại Công ty. - Đề xuất biện pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính ở Công ty LICOGI số 1. 3. Đối tượng, phạm vi, phương pháp nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Tình hình tài chính tại Công ty LICOGI số 1 qua ba năm. - Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu thực tiễn công tác tài chính tại Công ty LICOGI số 1 và chủ yếu tập trung xem xét, phân tích đánh giá các chỉ tiêu tài chính doanh nghiệp thông qua các báo cáo tài chính của Công ty LICOGI số 1. - Phương pháp nghiên cứu: Đề tài sử dụng các phương pháp như quan sát, điều tra, tổng hợp, so sánh thay thế liên hoàn, đồ thị, phân tích, đối chiếu, kết hợp với việc sử dụng các bảng số liệu minh họa để làm sáng tỏ quan điểm của mình về vấn đề nghiên cứu đã được đặt ra. 4. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, kết cấu nội dung chính luận văn gồm ba chương: Chương 1: Cơ sở lý thuyết về tài chính doanh nghiệp và phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp Chương 2: Phân tích thực trạng tài chính tại Công ty LICOGI số 1 qua 3 năm 2010-2012. Chương 3: Đề xuất biện pháp cải thiện tình hình tài chính tại Công ty LICOGI số 1. HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 2 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1. Khái niệm về tài chính doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm tài chính DN Ở bất cứ một doanh nghiệp nào khi tiến hành sản xuất kinh daonh cũng phải có một lượng vốn nhất định, đó là yếu tố quan trọng và cũng là tiền tệ trong mọi hoạt động của doanh nghiệp. Trong quá trình này đã phát sinh ra các luồng tiền tệ với hoạt động đầu tư và các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, các luồng tiền này tạo nên sự vận động các luồng tài chính của doanh nghiệp. Tài chính doanh nghiệp là hệ thống những quan hệ kinh tế biểu hiện bằng tiền dưới hình thức giá trị phát sinh trong quá trình hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ của doanh nghiệp để phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và các nhu cầu chung của xã hội. Hay nói cách khác tài chính doanh nghiệp là quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ phát sinh trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp nhằm góp phần đạt tới các mục tiêu của doanh nghiệp. Gắn với quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ là các quan hệ kinh tế biểu hiện dưới hình thức giá trị tức là quan hệ tài chính doanh nghiệp. Các quan hệ cụ thể đó là: - Đối với người quản lý doanh nghiệp: Đối với người quản lý doanh nghiệp mối quan tâm hàng đầu của họ là tìm kiếm lợi nhuận và khả năng trả nợ. Một doanh nghiệp bị lỗ liên tục sẽ bị cạn kiệt các nguồn lực và buộn phải đóng cửa. Mặt khác, nếu doanh nghiệp không có khả năng thanh toán nợ đến hạn cũng bị buộn phải ngừng hoạt động. Để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, nhà quản lý doanh nghiệp phải giải quyết ba vấn đề quan trọng sau đây: HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 3 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý Thứ nhất: Doanh nghiệp nên đầu tư vào đâu cho phù hợp với loại hình sản xuất kinh doanh lựa chọn. Đây chính là chiến lược đầu tư dài hạn của doanh nghiệp. Thứ hai: Nguồn vốn tài trợ là nguồn nào? Để đâu tư vào các tài sản, doanh nghiệp phải có nguồn tài trợ, nghĩa là phải có tiền để đầu tư. Các nguồn tài trợ đối với một doanh nghiệp được phản ánh bên phải của bảng cân đối kế toán. Một doanh nghiệp có thể phát hành cổ phiếu hoặc vay nợ dài hạn, ngắn hạn. Nợ ngắn hạn có thời hạn dưới một năm còn nợ dài hạn trên một năm. Vốn chủ sở hữu là khoản chênh lệch giữa giá trị của tổng tài sản và nợ của doanh nghiệp. Vấn đề đặt ra ở đây là doanh nghiệp sẽ huy động nguồn tài trợ với cơ cấu như thế nào cho phù hợp và mang lại lợi nhuận cao nhất. Liệu doanh nghiệp có nên sử dụng toàn bộ vốn chủ sở hữu để đầu tư và kết hợp với cả các hình thức đi vay và đi thuê? Điều này liên quan đến vấn đề để cơ cấu vốn và chi phí vốn của doanh nghiệp. Thứ ba: Nhà doanh nghiệp sẽ quản lý hoạt động tài chính hàng ngày như thế nào? Đây là các quyết định tài chính ngắn hạn và chúng liên quan chặt chẽ đến vấn đề quản lý vốn lưu động của doanh nghiệp. Hoạt động tài chính ngắn hạn gắn liền với các dòng tiền nhập quỹ và xuất quỹ. Nhà quản lý tài chính cần xử lý sự lệch pha của các dòng tiền. Ba vấn đề trên không phải là tất cả mọi khía cạnh về tài chính doanh nghiệp, nhưng đó là những vấn đề quan trọng nhất. Phân tích tài chính doanh nghiệp là cơ sở để đề ra cách thức giải quyết ba vấn đề đó. Nhà quản lý tài chính phải chịu trách nhiệm điều hành hoạt động tài chính và dực trên cơ sở các nghiệp vụ tài chính thường ngày để đưa ra các quyết định vì lợi ích của cổ đông của doanh nghiệp. Các quyết định và hoạt động của nhà quản lý tài chính đều nhằm vào các mục tiêu tài chính của doanh nghiệp: đó là sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, tránh được sự căng thẳng về tài chính và phá sản, có khả năng cạnh tranh và chiếm được thị phần tối đa trên thương trường, tối thiểu hóa HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 4 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý chi phí, tối đa hóa lợi nhuận và tăng trưởng thu nhập một cách bền vững. Doanh nghiệp chỉ có thể hoạt động tốt và mang lại sự giàu cso cho chủ sở hữu khi các quyết định của nhà quản lý đưa ra là đúng đắn. Muốn vậy, họ phải thực hiện phân tích tài chính doanh nghiệp các nhà phân tích tài chính trong doanh nghiệp là những người có nhiều lợi thể để thực hiện phân tích tài chính một cách tốt nhất. Trên cơ sở phân tích tài chính mà nội dung chủ yếu là phân tích khả năng thanh toán, khả năng cấn đối vốn, năng lực hoạt động cũng như khả năng sinh lãi, nhà quản lý tài chính có thể dự đoán về kết quả hoạt nói chung và mức doanh lợi nói riêng của doanh nghiệp trong tương lai. Từ đó, họ có thể định hướng cho giám đốc tài chính cũng như hội đồng quản trị trong các quyết định đầu tư, tài trợ, phân chia lợi tức cổ phần và lập kế hoạch dự báo tài chính. Cuối cùng phân tích tài chính còn là công cụ để kiểm soát các hoạt động quản lý. -Đối với các nhà đầu tư vào doanh nghiệp Đối với các nhà đầu tư, mối quan tâm hàng đầu của họ là thời gian hoàn vốn , mức sinh lãi và sự rủi ro. Vì vậy họ cần các thông tin về điều kiện tài chính, tình hình hoạt động, kết quả kinh doanh và tềm năng tăng trưởng của các doanh nghiệp. Trong doanh nghiệp Cổ phần, các cổ đông là người đã bỏ vốn đầu tư vào doanh nghiệp và họ có thể phải gánh chịu rủi ro. Những rủi ro này liên quan tới việc giảm giá cổ phiếu trên thị trường, dẫn đến nguy cơ phá sản của doanh nghiệp. Chính vì vậy, quyết định của họ đưa ra luôn có sự cân nhắc giữa mức độ rủi ro và doanh lợi đạt được. Vì thế, mối quan tâm hàng đầu của các cổ đông là khả năng tăng trưởng, tối đa hóa lợi nhuận, tối đa hóa giá trị chủ sở hữu trong doanh nghiệp. Trước hết họ quan tâm tới lĩnh vực đầu tư và nguồn tài trợ. Trên cơ sở phân tích các thông tin về tình hình hoạt động về kết quả kinh doanh hàng năm, các nhà đàu tư sẽ đánh giá được khả năng sinh lợi và triển vọng phát triển của doanh nghiệp; từ đó đưa ra những quyết định phù hợp. Các nhà đầu tư sẽ chỉ chấp thuận đầu tư vào một dự án nếu ít nhất có một điều kiện là giá trị hiện tại ròng của nó dương. Khi đó lượng tiền của dự án tạo ta sẽ lớn hơn lượng tiền cần thiết để trả nợ và cung cấp một mức lãi suất yêu cầu cho nhà đầu tư. Số tiền vượt quá đó mang lại sự giàu có HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 5 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý cho những người sở hữu doanh nghiệp. Bênh cạnh đó, chính sách phân phối cổ thức và cơ cấu nguồn tài trợ của doanh nghiệp cũng là vấn đề được các nhà đầu tư hết sức coi trọng vì nó trực tiếp tác động đến thu nhập của họ. Ta biết rằng thu nhập của cổ đông bao gồm phần cổ tức được chia hàng năm và phần giá trị tăng thêm của cổ phiếu trên thị trường. Một nguồn tài trợ với tỷ trọng nợ và vốn chủ sở hữu hợp lý sẽ tạo đòn bẩy tài chính tích cực vừa giúp doanh nghiệp tăng vốn đầu tư vừa làm tăng giá cổ phiếu và thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS). Hơn nữa các cổ đông chỉ chấp nhận đầu tư mở rộng quy mô doanh nghiệp khi quyền lợi của họ ít nhất không bị ảnh hưởng. Bởi vậy, các yếu tố như tổng số lợi nhuận ròng trong kỳ có thể dung để trả nợ tức cổ phần, mức chia lãi trên một cổ phiếu năm trước, sự xếp hạng cổ phiếu trên thị trường và tính ổn định của giá cổ phiếu của doanh nghiệp cũng như hiệu quả của việc tài đầu tư luôn được các nhà đầu tư xem xét trước tiên khi thực hiện phân tích tài chính -Đối với các chủ nợ của doanh nghiệp. Nếu phân tích tài chính được các nhà đầu tư và quản lý doanh nghiệp thực hiện nhằm mục đích đánh giá khả năng sinh lời và tăng trưởng của doanh nghiệp thì phân tích tài chính lại được các ngân hàng và các nhà cung cấp tín dụng thương mại cho doanh nghiệp sử dụng nhằm đảm bảo khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Trong nội dung phân tích này, khả năng thanh toán của doanh nghiệp được xem xét trên hai khía cạnh là ngắn hạn và dài hạn. Nếu là những khoản vay ngắn hạn, người cho vay đặc biệt quan tâm đến khả năng thanh toán nhanh của doanh nghiệp nghĩa là khả năng ứng phó của doanh nghiệp đối với các món nợ đến hạn trả. Nếu là những khoản cho vay dài hạn, người cho vay phải tin chắc khả năng hoàn trả và khả năng sinh lời của doanh nghiệp mà việc hoàn trả vốn và lãi sẽ tùy thuộc vào khả năng sinh lời nay. Đối với các chủ ngân hàng và các nhà cho vay tín dụng, mối quan tâm của họ chủ yếu hướng vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Vì vậy, họ chú ý đặc biệt đến số lượng tiền và các tài sản khác có thể chuyển nhanh thành tiền,từ đó so sánh với số nợ ngắn hạn để biết được khả năng thanh toán tức thời của doanh nghiệp. HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 6 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý Bênh cạnh đó, các chủ ngân hàng và các nhà cho vay tín dụng cũng rất quan tâm tới số vốn của chủ sở hữu, bởi vì số vốn này là khoản bảo hiểm cho họ trong trường hợp doanh nghiệp bị rủi ro. Như vậy, ký thuật phân tích có thể thay đổi theo bản chất và theo thời hạn của các khoản nợ, nhưng cho dù đó có cho là vay dài hạn hay ngắn hạn thì người cho vay đều quan tâm đến cơ cấu tài chính biểu hiện mức độ mạo hiểm của doanh nghiệp đi vay. Đối với các nhà cung ứng vật tư hàng hóa, dịch vụ cho doanh nghiệp, họ phải quyết định xem có cho phép khách hàng sắp tới được mua chịu hay không, họ cần phải biết được khả năng thanh toán của doanh nghiệp hiện tại và trong thời gian tới. - Đối với người lao động trong doanh nghiệp Bên cạnh các nhà đầu tư, nhà quản lý và các chủ nợ của doanh nghiệp, người được hưởng lương trong doanh nghiệp cũng rất quan tâm tới các thông tin tài chính của doanh nghiệp. Điều này cũng dễ hiểu bởi kết quả hoạt động của doanh nghiệp có tác động trực tiếp tới tiền lương, khoản thu nhập chính của người lao động. Ngoài ra trong một số doanh nghiệp, người lao động được tham gia góp vốn mua một lượng cổ phần nhất định. Như vậy, họ cũng là những người chủ doanh nghiệp nên có quyền lợi và trách nhiệm gắn với doanh nghiệp. - Đối với các cơ quan quản lý Nhà nước Dựa vào các báo cáo tài chính doanh nghiệp, các cơ quan quản lý của Nhà nước thực hiện phân tích tài chính để đánh giá, kiểm tra, kiểm soát các hoạt động kinh doanh, hoạt động tài chính tiền tệ của doanh nghiệp có tuân thủ theo đúng chính sách, chế độ và phát luật quy định không, tình hình hạch toán chi phí, giá thành, tình hính thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước và khách hàng … Tóm lại, phân tích tài chính doanh nghiệp mà trọng tâm là phân tích các báo cáo tài chính và các chỉ tiêu tài chính đặc trưng thông qua một hệ thống các phương pháp, công cụ và kỹ thuật phân tích, giúp người sử dụng thông tin từ các góc độ khác nhau vừa đánh giá toàn diện, tổng hợp khái quát, lại vừa xem xét một cách chi tiết tài chính doanh nghiệp, tìm ra điểm mạnh và điểm yếu về hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, để nhận biết, phán đoán, dự báo và đưa ra quyết định tài chính, quyết định tài trợ và đầu tư phù hợp. HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 7 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý 1.1.2. Vai trò của tài chính doanh nghiệp Trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tài chính doanh nghiệp các vai trò chủ yếu sau: -Đảm bảo huy động đầy đủ và kịp thời vốn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Để thực hiện mọi quá trình kinh doanh, trước hết các doanh nghiệp phải có vốn kinh doanh. Vai trò của tài chính doanh nghiệp được thể hiện là xác định đúng đắn nhu cầu vốn cần thiết cho hoạt động của doanh nghiệp trong từng thời kỳ. Tiếp theo phải lựa chọn các phương pháp và hình thức huy động vốn thích hợp, đáp ứng kịp thời các nhu cầu vốn để hoạt động của các doanh nghiệp được thực hiện một cách nhịp nhàng, liên tục với chi phí huy động vốn thấp nhất. -Tổ chức sử dụng vốn tiết kiệm và có hiệu quả. Việc tổ chức sử dụng vốn tiết kiệm và có hiệu quả được coi là điều kiện tồn tại và phát triển của mọi doanh nghiệp. Tài chính doanh nghiệp có vai trò quan trọng trong việc đánh giá và lựa chọn dự án đầu tư, chọn ra dự án tối ưu, lựa chọn và huy động nguồn vốn có lợi nhất cho hoạt động kinh doanh, bố trí cơ cấu vốn hợp lý, sử dụng các biên pháp để tăng nhanh vòng quay của vốn, nâng cao khả năng snh lời của vốn kinh doanh. -Đòn bẩy kích thích và điều tiết kinh doanh Vai trò này của tài chính doanh nghiệp được thể hiện thông qua việc tạo ra sức mua hợp lý để thu hút vốn đầu tư, lao động, vật tư, dịch vụ, đồng thời xác định giá bán hợp lý khi tiêu thụ hàng hóa, cung cấp dịch vụ và thông qua hoạt động phân phối thu nhập của doanh nghiệp, phân phối quỹ khen thưởng, quỹ lương, thực hiện các hợp đồng kinh tế… - Giám sát kiểm tra chặt chẽ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tình hình tài chính của doanh nghiệp là một tấm gương phản ánh trung thực nhất mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Thông qua các chỉ tiêu tài chính mà các nhà quản trị doanh nghiệp dễ dàng nhận thấy thực trạng quá trình kinh doanh HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 8 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý của doanh nghiệp, phát hiện kịp thời những vướng mắc, tồn tại để từ đó đưa ra các quyết định điều chỉnh các hoạt động kinh doanh nhằm đạt tới mục tiêu đã định. Vai trò của tài chính doanh nghiệp sẽ trở nên tích cực hay thụ động trước hết là phụ thuộc vào sự nhận thức và vận dụng các chức năng của tài chính, sau nữa còn phụ thuộc vào môi trường kinh doanh, cơ chế tổ chức tài chính của doanh nghiệp và các nguyên tắc cần quán triệt trong mọi hoạt động tài chính doanh nghiệp. 1.2. Khái niệm về phân tích tài chính DN Phân tích tài chính là tổng hợp các phương pháp phân tích dung để phân tích và đánh giá tình hình tài chính đã qua và hiện tại, cũng như dự đoán tình hình tài chính trong tương lai giúp các đối tượng quan tâm đưa ra các quyết định hợp lý và phù hợp với mục tiêu mà họ quan tâm. Phân tích các báo cáo tài chính là quá trình sử dụng các báo cáo tài chính của doanh nghiệp để phân tích và đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp. 1.2.1. Vai trò của phân tích tài chính trong DN Phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp hay cụ thể hóa là việc phân tích các báo cáo tài chính của doanh nghiệp là quá trình kiểm tra đối chiếu so sánh các số liệu tài liệu về tình hình tài chính hiện tại và trong quá khứ nhằm mục đích đánh giá tiềm năng hiệu quả kinh doanh cũng như những rủi ro trong tương lai. Báo cáo tài chính là những báo cáo thống nhất về tình hình tài sản vốn và công nợ cũng như tình hình tài chính kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính rất hữu ích đối với những người bên ngoài doanh nghiệp. Do đó phân tích báo cáo tài chính là mối quan tâm của những nhóm người khác nhau như nhà quản lý doanh nghiệp, các nhà đầu tư, các cổ đông các chủ nợ các khách hàng các nhà vay tín dụng, các cơ quan chính phủ người lao động . . . Mỗi nhóm người này có những nhu cầu thông tin khác nhau. Phân tích tài chính có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác quản lý tài chính doanh nghiệp. Trong mọi hoạt động kinh doanh theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước các doanh nghiệp thuộc các loại hình sở hữu khác nhau đều bình đẳng trước pháp luật trong việc lựa chọn ngành nghề lĩnh HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 9 Lớp: CH QTKD Luận văn tốt nghiệp Viện Kinh tế & Quản lý vực kinh doanh. Do vậy sẽ có nhiều đối tượng quan tâm đến tình hình tài chính như: chủ doanh nghiệp, nhà tài trợ, nhà cung cấp, khách hàng . . . kể cả các cơ quan nhà nước. Và những người làm công mỗi đối tượng quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp trên các góc độ khác nhau. 1.2.2. Mục tiêu của phân tích tài chính DN Mục tiêu của phân tích tài chính doanh nghiệp là: - Nhận dạng các điểm mạnh, điểm yếu, thuận lợi, khó khăn về mặt tài chính theo các tiêu chí: + Hiệu quả tái chính (Khả năng sinh lời và khả năng quản lý tài sản) + Rủi ro tài chính (Khả năng thanh toán, khả năng quản lý nợ) + Tổng hợp hiệu quả và rủi ro tài chính (Cân đối tài chính, các đòn bẩy và đẳng thức Dupont) - Tìm hiểu nguồn gốc, nguyên nhân của thực trạng đó - Đề xuất các giải pháp tận dụng điểm mạnh và thuận lợi, khắc phục điểm yếu và khó khăn nhằm cải thiện tình hình tài chính của doanh nghiệp. 1.3. Nguồn tài liệu phân tích tài chính Để tiến hành phân tích tình hình tài chính, người phân tích phải sử dụng rất nhiều thông tin khác nhau như nền kinh tế, ngành, đặc thù kinh tế kỹ thuật của DN, luật chính sách, báo cáo tài chính, trong đó chủ yếu là báo cáo tài chính. Báo cáo tài chính rất hữu ích đối với việc quản trị doanh nghiệp và là nguồn thông tin tài chính chủ yếu đối với những người ngoài doanh nghiệp. Báo cáo tài chính không những cho biết tình hình tài chính của doanh nghiệp tại thời điểm báo cáo mà còn cho thấy những kết quả hoạt động mà doanh nghiệp đạt được trong tình hình đó. 1.3.1. Bảng cân đối kế toán Là một báo cáo tài chính phản ánh tổng quát tình hình tài chính của doanh nghiệp, tại một thời điểm nhất định, dưới hình thái tiền tệ theo giá trị tài sản và nguồn hình thành tài sản. Về bản chất, bảng cân đối kế toán là một bảng cân đối tổng hợp giữa tài sản với nguồn vốn chủ sở hữu và công nợ phải trả. Bảng cân đối kế toán là tài liệu quan trọng để nghiên cứu, đánh giá một cách HV: Nguyễn Thị Bảo Ngọc 10 Lớp: CH QTKD