Tài liệu Luận văn đầu tư nâng cao khả năng cạnh tranh của tổng công ty thép vn

Lêi më ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ngêi ta b¾t ®Çu ®Ò cËp nhiÒu ®Õn vÊn ®Ò c¹nh tranh díi c¸c gãc ®é kh¸c nhau. Mèi quan t©m ®ã b¾t ®Çu tõ thùc tÕ lµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña hÇu hÕt c¸c hµng ho¸ do c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam s¶n xuÊt cßn yÕu kÐm trªn c¶ thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ. VÊn ®Ò c¹nh tranh l¹i cµng trë lªn bøc xóc khi ¸p lùc c¹nh tranh do qu¸ tr×nh tù do ho¸ th¬ng m¹i trong khu vùc vµ toµn cÇu ngµy cµng gia t¨ng.Trong khi ®ã nhiÒu doanh nghiÖp níc ta l¹i cha c¶m nhËn vµ s½n sµng ®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc cña cuéc c¹nh tranh khèc liÖt ®ã. NÕu t×nh h×nh nµy kh«ng ®îc c¶i thiÖn, n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®îc n©ng cao, tôt hËu xa cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi kh«ng chØ dõng l¹i ë nguy c¬ mµ sÏ trë thµnh thùc tÕ. ChÝnh v× vËy n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. C«ng nghiÖp thÐp lu«n cã mét vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh CNHH§H ®Êt níc. Cïng víi nh÷ng thµnh tùu cña h¬n 16 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ níc ta, ngµnh c«ng nghiÖp thÐp ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu quan träng, cã møc t¨ng trëng liªn tôc cao, ®¸p øng nhu cÇu vÒ s¶n phÈm thÐp x©y dùng cho nÒn kinh tÕ. Còng gièng nh nhiÒu ngµnh kinh tÕ kh¸c, c«ng nghiÖp thÐp ®ang ®øng tríc nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc do qu¸ tr×nh ®æi míi nÒn kinh tÕ vµ ®Æc biÖt khi mµ qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang diÔn ra víi tèc ®é vµ cêng ®é nhanh vµ m¹nh h¬n bao giê hÕt. §Ó thµnh c«ng, nhiÖm vô quan träng vµ khÈn cÊp mang tÝnh sèng cßn ®èi víi ngµnh thÐp lµ n©ng cao søc c¹nh tranh Ýt nhÊt ngay t¹i thÞ trêng trong níc. Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc, ®ãng vai trß trung t©m trong ngµnh c«ng nghiÖp thÐp ViÖt Nam. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay thùc sù lµ mét ®ßi hái cÊp thiÕt. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy, t«i ®· m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi nghiªn cøu : §Çu t n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam lµm ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp. §Ò tµi nµy tËp trung ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh ®Çu t n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh t¹i Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam trong giai ®o¹n võa qua tõ ®ã thÊy ®îc nh÷ng u vµ nhîc ®iÓm ®Ó ®a ra nh÷ng ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p thùc hiÖn trong thêi gian tíi. 1 Néi dung cña ®Ò tµi gåm 3 ch¬ng : Ch¬ng I : C¬ së lý luËn vÒ ®Çu t vµ c¹nh tranh Ch¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ n¨ng lùc c¹nh tranh vµ t×nh h×nh ®Çu t n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam Ch¬ng III: Ph¬ng híng vµ mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam trong thêi gian tíi Lêi cuèi, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Tõ Quang Ph¬ng vµ c¸c chó, c¸c anh phßng KÕ to¸n tµi chÝnh - Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam ®· gióp em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Ch¬ng I Lý luËn chung vÒ ®Çu t vµ c¹nh tranh I. C¬ së lý luËn vÒ ®Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp. 1. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t vµ ®Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp. 1.1. Kh¸i niÖm ®Çu t. Trªn gi¸c ®é tµi chÝnh: §Çu t lµ chuçi c¸c ho¹t ®éng chi tiªu ®Ó chñ ®Çu t nhËn vÒ mét chuçi c¸c dßng thu nh»m hoµn vèn vµ sinh lêi . Trªn gi¸c ®é tiªu dïng :§Çu t lµ c¸c h×nh thøc hi sinh (h¹n chÕ tiªu dïng) hiÖn t¹i ®Ó thu ®îc møc tiªu dïng cao h¬n trong t¬ng lai . §èi víi c¸c nhµ kinh tÕ: §Çu t trong doanh nghiÖp lµ viÖc chi dïng vèn nh»m thay ®æi quy m« dù tr÷ hiÖn cã. Theo nghÜa chung nhÊt: §Çu t lµ viÖc bá vèn hoÆc chi dïng vèn cïng víi c¸c nguån lùc kh¸c trong hiÖn taÞ ®Ó tiÕn hµnh mét ho¹t ®éng nµo ®ã (t¹o ra) hoÆc khai th¸c sö dông mét tµi s¶n nh»m thu vÒ c¸c kÕt qu¶ cã lîi trong t¬ng lai . 1.2. Kh¸i niÖm ®Çu t ph¸t triÓn . 2 §Çu t ph¸t triÓn lµ h×nh thøc ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ,lµm t¨ng tiÒm lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ mäi ho¹t ®éng x· héi kh¸c, lµ ®iÒu kiÖn chñ yÕu ®Ó t¹o viÖc lµm, n©ng cao ®êi sèng cho mäi ngêi d©n trong x· héi .§ã chÝnh lµ viÖc bá tiÒn ra ®Ó x©y dùng, söa ch÷a nhµ cöa vµ c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng, mua s¾m trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ l¾p ®Æt chóng trªn nÒn bÖ vµ båi dìng ®µo t¹o nguån nh©n lùc, ®Çu t cho viÖc nghiªn cøu khoa häc ,thùc hiÖn c¸c chi phÝ thêng xuyªn g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng cña c¸c tµi s¶n nµy nh»m duy tr× tiÒm lùc míi cho nÒn kinh tÕ x· héi . 2. Vèn ®Çu t vµ nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn doanh nghiÖp. 2.1. Kh¸i niÖm vÒ vèn ®Çu t . Vèn ®Çu t lµ nguån lùc tÝch luü ®îc cña x· héi ,cña c¸ c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, tiÕt kiÖm cña d©n vµ huy ®éng cña nhµ níc, ®îc biÓu hiÖn díi d¹ng tiÒn tÖ c¸c lo¹i ,hiÖn vËt h÷u h×nh hiÖn vËt v« h×nh vµ c¸c hiÖn vËt kh¸c . Trªn gi¸c ®é vi m«: Vèn ®Çu t lµ nguån lùc tù tÝch luü cña c¬ së bao gåm tµi s¶n thõa kÕ, lîi nhuËn gi÷ l¹i vèn gãp. 2.2. Nguån vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp. 2.2.1. Nguån vèn trong níc 2.2.1.1. Vèn ®Çu t cña Nhµ níc . Vèn ng©n s¸ch Nhµ níc. §©y lµ nguån vèn Nhµ níc cÊp cho c¸c ®¬n vÞ doanh nghiÖp quèc doanh ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t ®ßi hái vèn lín thêi gian thu håi vèn l©u vµ Ýt lîi nhuËn, chñ yÕu mang l¹i lîi Ých cho x· héi, Nguån vèn nµy thêng ®îc sö dông cho c¸c dù ¸n kÕt cÊu h¹ tÇng, hç trî c¸c dù ¸n cña doanh nghiÖp ®Çu t vµo c¸c lÜnh vùc cÇn cã sù tham gia cña Nhµ níc. Chi cho c«ng t¸c lËp vµ thùc hiÖn quy ho¹ch c¸c dù ¸n quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ vïng l·nh thæ, quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ vµ n«ng th«n. Trong thêi kú bao cÊp. Nhµ níc qu¶n lý b»ng c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh tõ ®Çu vµo ®Õn ®Çu ra. §èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vèn ng©n s¸ch ®îc cÊp ph¸t trùc tiÕp hµng n¨m kh«ng theo dù ¸n do vËy ®· g©y l·ng phÝ trong khi c¸c dù ¸n l¹i kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao . 3 KÓ tõ khi nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng th× nguån vèn ng©n s¸ch kh«ng cßn ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh mµ chØ ®ãng vai trß ®Þnh híng hç trî ph¸t triÓn . 2.2.1.2 Vèn tÝn dông ®Çu t ph¸t triÓn cña Nhµ níc . Nguån vèn nµy lµ mét h×nh thøc qu¸ ®é chuyÓn tõ ph¬ng thøc cÊp ph¸t ng©n s¸ch sang ph¬ng thøc tÝn dông ®èi víi c¸c dù ¸n cã kh¶ n¨ng thu håi vèn trùc tiÕp. Nh÷ng doanh nghiÖp sö dông nguån vèn nµy ph¶i thùc hiÖn nguyªn t¾c vay tr¶ . T¸c dông cña nguån vèn nµy : Gi¶m ®¸ng kÓ sù bao cÊp cña Nhµ níc nhng l¹i cã thÓ hç trî cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn . Chi phèi chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ngµnh, vïng, lÜnh vùc theo ®Þnh híng chiÕn lîc cña m×nh ,thùc hiÖn môc tiªu t¨ng trëng kinh tÕ , ph¸t triÓn x· héi . 2.2.1.3. Vèn ®Çu t tõ doanh nghiÖp Nhµ níc . §©y lµ nguån vèn së h÷u vµ tiÕt kiÖm cña doanh nghiÖp nhµ níc Nguån vèn nµy cã thÓ do doanh nghiÖp ph¸t hµnh cæ phiÕu míi hoÆc hç trî cña Nhµ níc tõ Ng©n s¸ch ChÝnh phñ . 2.2.1.4. Nguån vèn cña khu vùc t nh©n. Nguån vèn nµy ®Çu t gi¸n tiÕp vµo nÒn kinh tÕ th«ng qua thÞ trêng vèn ,chñ yÕu vµo c¸c lÜnh vùc th¬ng m¹i , dÞch vô . Quy m« cña nguån vèn nµy phô thuéc vµo thu nhËp cña c¸c hé ,tËp qu¸n tiªu dïng cña d©n c . 2.2.1.5. ThÞ trêng vèn . ThÞ trêng chøng kho¸n lµ n¬i thu gom mäi nguån vèn cña d©n c ,c¸c tæ chøc tµi chÝnh ,c¸c doanh nghiÖp ,chÝnh quyÒn c¸c cÊp. Tuy nhiªn ë ViÖt Nam hÞªn nay thÞ trêng chøng kho¸n cha ph¸t triÓn v× vËy viÖc huy ®éng tõ thÞ trêng chøng kho¸n rÊt h¹n chÕ . 2.2.2.Nguån vèn níc ngoµi . Nguån vèn nµy diÔn ra díi nhiÒu h×nh thøc, mçi h×nh thøc cã mét ®Æc ®iÓm riªng, môc tiªu vµ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn riªng. Nguån vèn huy ®éng tõ níc ngoµi bao gåm vèn ®Çu t gi¸n tiÕp vµ vèn ®Çu tõ trùc tiÕp . 4 2.2.2.1 Vèn ®Çu t gi¸n tiÕp : Lµ vèn cña ChÝnh Phñ, c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®îc thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau, lµ viÖn trî hoµn l¹i, kh«ng hoµn l¹i, cho vay u ®·i víi thêi h¹n dµi vµ l·i suÊt thÊp, kÓ c¶ vay theo h×nh thøc th«ng thêng. Mét h×nh thøc phæ biÕn cña ®Çu t gi¸n tiÕp tån t¹i díi lo¹i h×nh ODA- viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc cña c¸c níc c«ng nghÞªp ph¸t triÓn.Vèn ®Çu t gi¸n tiÕp thêng lín cho nªn cã t¸c dông m¹nh, nhanh ®èi víi viÖc gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ. 2.2.2.2. Vèn ®Çu t trùc tiÕp (FDI). Lµ vèn cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n níc ngoµi ®Çu t sang níc kh¸c vµ trùc tiÕp qu¶n lý hoÆc tham gia qu¶n lý qu¸ tr×nh sö dông vµ thu håi vèn bá ra. Vèn nµy thêng kh«ng ®ñ lín ®Ó gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi cña níc nhËn ®Çu t. Tuy nhiªn víi nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp, níc nhËn ®Çu t kh«ng ph¶i no tr¶ nî, l¹i cã thÓ dÔ dµng cã ®îc c«ng nghÖ ( do ngêi ®Çu t ®em vµo gãp vèn vµ sö dông), trong ®ã cã c¶ c«ng nghÖ cÊm xuÊt theo con ®êng ngo¹i th¬ng, v× lý do c¹nh tranh hay cÊm vËn ®èi víi níc nhËn ®Çu t ,häc tËp ®îc kinh nghiÖm qu¶n lý, t¸c phong lµm viÖc theo lèi c«ng nghiÖp cña níc ngoµi, gi¸n tiÕp cã chç ®øng trªn thÞ trêng thÕ giíi nhanh chãng ®îc thÕ giíi biÕt ®Õn th«ng qua con ®êng lµm ¨n víi nhµ ®Çu t, Níc nhËn ®Çu t trùc tiÕp ph¶i chia sÎ lîi Ých kinh tÕ do ®Çu t ®em l¹i víi ngêi ®Çu t theo møc ®é gãp vèn cña hä . 3. Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng ®Çu t. TiÒn vèn vËt t lao ®éng cÇn thiÕt cho mét c«ng cuéc ®Çu t thêng lµ rÊt lín . Thêi gian kÓ tõ khi b¾t ®Çu tiÕn hµnh mét c«ng cuéc ®Çu t cho ®Õn khi c«ng cuéc ®Çu t b¾t ®Çu ph¸t huy t¸c dông ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ x· héi thêng kÐo dµi . Thêi gian vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t còng thêng kÐo dµi vµ nhiÒu khi lµ vÜnh viÔn . C¸c thµnh qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t nÕu lµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng vËt kiÕn tróc nh nhµ m¸y, hÇm má, c¸c c«ng tr×nh thuû lîi hay ®êng x¸ ..Th× sÏ vËn ®éng ë ngay n¬i mµ nã ®îc t¹o dùng lªn do ®ã c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®Þa lý, ®Þa h×nh t¹i ®ã cã ¶nh hëng lín ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t còng nh qu¸ tr×nh khai th¸c c¸c kÕt qu¶ ®Çu t sau nµy . Víi ®Æc ®iÓm ®Çu t kÐo dµi vèn lín thêi gian vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t kÐo dµi do ®ã ho¹t ®éng ®Çu t thêng chÞu møc ®é rñi ro cao, do tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ®Çu t, ®Æc ®iÓm sù phøc t¹p vÒ mÆt kü thuËt, hËu qu¶ vµ 5 hiÖu qu¶ tµi chÝnh, kinh tÕ x· héi cña ho¹t ®éng ®Çu t ®ßi hái ®Ó tiÕn hµnh mét c«ng cuéc ®Çu t ph¶i cã sù chuÈn bÞ cÈn thËn vµ nghiªm tóc. Sù chuÈn bÞ nµy ®îc thÓ hiÖn ë viÖc so¹n th¶o c¸c dù ¸n ®Çu t cã nghÜa lµ mäi c«ng cuéc ®Çu t ph¶i ®îc thùc hiÖn theo dù ¸n míi ®¹t hiÖu qu¶ mong muèn. 4. §Çu t vµ vai trß cña ®Çu t trong doanh nghiÖp . 4.1. §Çu t trong doanh nghiÖp . §Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh còng nh c¸c ho¹t ®éng bæ trî kh¸c, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã c¸c c¬ së vÒ vèn, tµi s¶n vËt chÊt, nh©n lùc. C¸c c¬ së ®ã cã ®îc chÝnh lµ nhê ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp . §Çu t trong doanh nghiÖp lµ viÖc doanh nghiÖp chi dïng vèn vµ c¸c nguån lùc kh¸c trong hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh mét ho¹t ®éng nµo ®ã nh»m thu vÒ ®îc kÕt qu¶ trong t¬ng lai lín h¬n chi phÝ ®· bá ra . Néi dung cña ho¹t ®éng ®Çu t trong doanh nghiÖp ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¸c ®èi tîng bao gåm : *§Çu t ®æi míi, hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng. C«ng nghÖ cã vai trß rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Nã lµ chÝa kho¸ ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nht tranh cña mäi doanh nghiÖp. C«ng nghÖ hiÖn ®¹i sÏ gãp phÇn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, tiªu hao nhiªn liÖu gi¶m, lao ®éng gi¶m, qu¶n lý gi¶m. §Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ lµ mét h×nh thøc ®Çu t ph¸t triÓn nh»m hiÖn ®¹i ho¸ d©y chuyÒn c«ng nghÖ, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. *§Çu t vµo nguån nh©n lùc . Con ngêi võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc cña ph¸t triÓn. §iÒu ®ã nãi lªn tÇm quan träng sè mét trong chiÕn lîc ®Çu t ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp. Nh÷ng chiÕn lîc ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi qu¶n lý sÏ trë thµnh giÊy tr¾ng nÕu nh kh«ng cã nh÷ng ngêi tèt thùc hiÖn chóng. §Çu t vµo nh©n lùc lµ viÖc bá tiÒn ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i cho ngêi lao ®éng nh»m n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, gióp hä thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc ®îc giao mét c¸ch tèt nhÊt. Ngoµi c«ng viÖc ®µo t¹o chuyªn m«n ra doanh nghiÖp cßn ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®Çu t nh»m c¶i thiÖn m«i trêng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho ngêi lao ®éng, ®ång thêi tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng hç trî, trî cÊp cho ngêi lao ®éng. Ngoµi ra cã thÓ cö lao ®éng sang níc ngoµi häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho hä. 6 Cïng víi viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i cho ngêi lao ®éng th× doanh nghiÖp ph¶i thêng xuyªn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p tinh gi¶m lao ®éng. Cã nh vËy doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng n©ng cao søc c¹nh tranh vµ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng. *§Çu t vµo dù tr÷ . §èi víi mçi doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× trong mäi c«ng cuéc ®Çu t kh«ng thÓ thiÕu viÖc ®Çu t cho hµng dù tr÷. §©y lµ viÖc bá tiÒn ®Ó ®Çu t x©y dùng nhµ xëng cïng víi viÖc mua hµng ho¸ ®Ó dù tr÷ khi cÇn thiÕt tøc lµ khi hµng ho¸ trªn thÞ trêng cã gi¸ t¨ng cao khi ®ã doanh nghiÖp sÏ tiÕn hµnh b¸n hµng ho¸ ®ã vµ lóc ®ã doanh nghiÖp sÏ cã ®îc lîi nhuËn cao ®ång thêi doanh nghiÖp cã thÓ gi÷ ®îc thÞ phÇn cña m×nh còng nh gi÷ ®îc kh¸ch hµng cña m×nh. *§Çu t vµo tµi s¶n v« h×nh. Cã thÓ nãi ®èi víi mçi doanh nghiÖp ngoµi nh÷ng tµi s¶n h÷u h×nh chóng cã thÓ mang l¹i nh÷ng kho¶n lîi nhuËn trùc tiÕp cho doanh nghiÖp th× cã thÓ nãi cã mét thø tµi s¶n còng gãp mét phÇn kh«ng nhá gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ kiÕm ®îc rÊt nhiÒu lîi nhuËn ®ã lµ tµi s¶n v« h×nh. Tµi s¶n v« h×nh ®ã chÝnh lµ th¬ng hiÖu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, lµ uy tÝn cña doanh nghiÖp , lµ mÉu m· hµng ho¸, lµ bÝ quyÕt c«ng nghÖ vµ nh÷ng kinh nghiÖp qu¶n lý. Mµ nh÷ng thø nµy kh«ng thÓ ngÉu nhiªn mµ cã vµ nã còng ph¶i ®îc ®Çu t mét c¸ch thÝch ®¸ng nh nh÷ng hiÖn vËt h÷u h×nh kh¸c nÕu c¸c doanh nghiÖp biÕt quan t©m ®óng møc cho ®Çu t vµo tµi s¶n v« h×nh th× kh«ng nh÷ng doanh nghiÖp sÏ cã ®îc lîi nhuËn lín mµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp còng kh«ng ngõng ®îc n©ng cao trªn thÞ trêng. TÊt c¶ c¸c néi dung trªn ®Òu hÕt søc quan träng vµ chóng cã mèi liªn hÖ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. Ch¼ng h¹n ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ th× cïng víi nã lµ viÖc ®Çu t ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®Ó ®¸p øng nhu cÇu sö dông, vËn hµnh c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ ®ã mét c¸ch cã hiÖu qu¶, ph¸t huy tèi ®a nh÷ng tÝnh n¨ng u viÖt cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã. 4.2. Vai trß cña ®Çu t trong doanh nghiÖp §Çu t cã vai trß rÊt quan träng trong doanh nghiÖp ,nã quyÕt ®Þnh sù ra ®êi ,tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Cã thÓ kh¸i qu¸t l¹i mét sè vai trß cña ®Çu t trong doanh nghiÖp nh sau . §Çu t t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp lµ nguån lùc ®Ó doanh nghiÖp tiÕp tôc dÊn bíc trªn con ®êng héi nhËp kinh tÕ. C¸c chÝnh s¸ch ®Çu t cho s¶n 7 phÈm ,®Çu t cho ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ ...lµ nh÷ng nh©n tè quan träng ®i ®Çu ®Ó thóc ®Èy t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. §Çu t t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm dÞch vô. §Ó cã ®îc s¶n phÈm dÞch vô cã chÊt lîng ngµy cµng cao hoÆc ngµy cµng ®æi míi hµm lîng c«ng nghÖ trong s¶n phÈm, ph¶i cã sù ®Çu t chi dïng vèn cho viÖc nghiªn cøu s¸ng t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã chÊt lîng ngµy cµng cao h¬n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña con ngêi . §Çu t gãp phÇn ®æi míi c«ng nghÖ, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt trong s¶n xuÊt. Nhê cã ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ, con ngêi sÏ kh«ng ph¶i lµm nh÷ng c«ng viÖc nÆng nhäc, nguy hiÓm. Tû träng lao ®éng gi¶n ®¬n gi¶m dÇn thay vµo ®ã lµ lao ®éng phøc t¹p, lao ®éng mang nhiÒu yÕu tè chÊt x¸m. Tõ ®ã n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh hµng ho¸ s¶n phÈm. §Çu t gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng ngu«n lùc,nhê cã ®Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp, nguån lao ®éng ngµy cµng ®îc n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, ph¬ng ph¸p qu¶n lý ®Ó phï hîp víi tr×nh ®é ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ. 5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t trong doanh nghiÖp: Trong doanh nghiÖp ®Ó tiÕn hµnh mét ho¹t ®éng ®Çu t, th«ng thêng ngêi ta c¨n cø vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau, cô thÓ bao gåm c¸c yÕu tè sau: Tû suÊt sinh lêi cña vèn ®Çu t, tû suÊt sinh lêi cña vèn ®Çu t hay cßn gäi lµ lîi nhuËn thuÇn thu ®îc tõ ho¹t ®éng ®Çu t. §Çu t vµ lîi nhuËn thuÇn thu ®îc tõ ho¹t ®éng ®Çu t cã mèi quan hÖ ®ång biÕn, c¸c nhµ ®Çu t sÏ gia t¨ng quy m« ®Çu t nÕu nh lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng ®Çu t t¨ng vµ ngîc l¹i, nÕu lîi nhuËn thu ®îc gi¶m. 6. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ ®Çu t ë doanh nghiÖp . 6.1. KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t . KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t ®îc thÓ hiÖn ë khèi lîng vèn ®Çu t ®· thùc hiÖn ,ë tµi s¶n cè ®Þnh ®îc huy ®éng hoÆc n¨ng lùc s¶n xuÊt kinhdoanh phôc vô t¨ng thªm , 6.1.1. Kh¸i niÖm vèn ®Çu t thùc hiÖn. Khèi lîng vèn ®Çu t thùc hiÖn lµ tæng sè tiÒn ®· chi ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng cña c¸c c«ng cuéc ®Çu t bao gåm c¸c chi phÝ cho c«ng t¸c x©y l¾p, chi phÝ cho c«ng t¸c mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c¸c chi phÝ kh¸c theo quy ®Þnh cña thiÕt kÕ dù to¸n vµ ®îc ghi trong dù ¸n ®îc duyÖt . 6.1.2. Ph¬ng ph¸p tÝnh khèi lîng vèn ®Çu t thùc hiÖn . 8 n m i 1 i 1 I=  Qxi * Pxi   Qli * Pli  Cin  W  VAT Qxi :Khèi lîng c«ng t¸c x©y dùng hoµn thµnh thø i Qli :Khèi lîng c«ng t¸c l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ ®· hoµn thµnh thø i Pxi :§¬n gi¸ tÝnh cho mét ®¬n vÞ khèi lîng cña c«ng t¸c x©y dùng ®· hoµn thµnh thø i . Pli :§¬n gi¸ tÝnh cho mét ®¬n vÞ khèi lîng c«ng t¸c l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ ®· hoµn thµnh Cin :Chi phÝ chung ®îc tÝnh theo tû lÖ %so víi chi phÝ nh©n c«ng trong dù to¸n x©y l¾p, kho¶n chi phÝ nµy ®îc quy ®Þnh theo tõng lo¹i c«ng tr×nh. W :L·i ®Þnh møc ®îc tÝnh theo tû lÖ % so víi gia thµnh c«ng t¸c x©y dùng do Nhµ níc quy ®Þnh cho tõng lo¹i c«ng tr×nh . VAT : thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng 6.1.3. Kh¸i niÖm tµi s¶n cè ®Þnh huy ®éng. Tµi s¶n cè ®Þnh huy ®éng lµ c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh ®èi tîng cña x©y dùng cã thÓ ph¸t huy t¸c dông mét c¸ch ®éc lËp (nghÜa lµ lµm ra s¶n phÈm hoÆc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô cho x· héi ®îc ghi trong kÕ ho¹ch ®Çu t) vµ ®Õn giê ®· kÕt thóc qu¸ tr×nh x©y dùng mua s¾m vµ ®· lµm xong thñ tôc nghiÖm thu, sö dông vµ cã thÓ ®a vµo ho¹t ®éng ®îc ngay. 6.1.4. Ph¬ng ph¸p tÝnh : F=Ivb + Ivr - C - Ive F :Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh ®îc huy ®éng trong kú Ivb :Lîng vèn ®Çu t ®îc thùc hiÖn ë c¸c kú tríc nhng cha ®îc huy ®éng vµ ph¶i chuyÓn sang kú nghiªn cøu (x©y dùng dë dang ®Çu kú Ive :Vèn ®Çu t ®îc thùc hiÖn ë trong kú nghiªn cøu nhng cha ®îc huy ®éng vµ ph¶i chuyÓn sang kú sau (x©y dùng dë dang cuèi kú ) C :Chi phÝ trong kú vµ kh«ng lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh Ivr :Vèn ®Çu t thùc hiÖn trong kú *Mét sè chØ tiªu kh¸c ChØ tiªu hÖ sè huy ®éng tµi s¶n cè ®Þnh HÖ sè huy ®éng TSC§ = F Ivb  Ivr HÖ sè nµy nã ph¶n ¸nh trªn mét tæng vèn lín cã bao nhiªu %vèn ®Çu t h×nh thµnh lªn tµi s¶n cè ®Þnh. HÖ sè nµy cµng lín cµng tèt cã nghÜa lµ t×nh tr¹ng trµn lan trong thùc hiÖn ®Çu t ®îc kh¾c phôc, t×nh tr¹ng ø ®äng vèn cµng Ýt, vèn b¾t ®Çu ph¸t huy t¸c dông, chØ tiªu nµy lu«n nhá h¬n 1 9 ChØ tiªu vÒ t×nh tr¹ng thi c«ng . ive= Ive Ivr ive :lµ møc vèn ®Çu t thùc hiÖn cha ®îc huy ®éng ë cuèi kú so víi toµn bé vèn ®Çu t thùc hiÖn trong kú chØ tiªu nµy cµng nhá cµng tèt chøng tá viÖc thi c«ng døt ®iÓm . 6.2. HiÖu qu¶ ®Çu t . 6.2.1. HiÖu qu¶ tµi chÝnh cña ho¹t ®éng ®Çu t trong doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ tµi chÝnh (Etc) cña ho¹t ®éng ®Çu t lµ møc ®é ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt ,kinh doanh dÞch vô trªn c¬ së sè vèn ®Çu t mµ c¬ së ®· sö dông so víi c¸c kú kh¸c, c¸c c¬ së kh¸c hoÆc so víi ®Þnh møc chung. Chóng ta cã thÓ biÓu diÔn kh¸i niÖm nµy th«ng qua c«ng thøc sau : C¸c kÕt qu¶ mµ c¬ së thu ®îc do thùc hiÖn ®Çu t Etc = Sè vèn ®Çu t mµ c¬ së ®· thùc hiÖn ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ trªn Etc ®îc coi lµ cã hiÖu qu¶ khi Etc  Etc0 Trong ®ã : Etc0 lµ chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh ®Þnh møc, hoÆc c¸c kú kh¸c mµ c¬ së ®· ®¹t ®îc chän lµm c¬ së so s¸nh, hoÆc cña ®¬n vÞ kh¸c ®· ®¹t tiªu chuÈn hiÖu qu¶ . C¸c kÕt qu¶ do ho¹t ®éng ®Çu t ®em l¹i rÊt ®a d¹ng, vµ lµ ®iÒu tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t .C¸c kÕt qu¶ ®ã cã thÓ lµ lîi nhuËn thuÇn,lµ møc t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, lµ sè lao ®éng cã viÖc lµm do ho¹t ®éng ®Çu t t¹o ra, lµ møc t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng cña c¬ së thùc hiÖn ®Çu t.  ChØ tiªu gi¸ trÞ s¶n xuÊt t¨ng thªm trªn tæng vèn ®Çu t (GTSXTT/V§T). ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n xuÊt t¨ng thªm trªn 1 ®¬n vÞ vèn ®Çu t. ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt, chøng tá ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ .  Ph¬ng ph¸p tÝnh: GTSXi - GTSXi-1 Tû lÖ GTSXTT so víi V§T = V§Ti Trong ®ã: 10 GTSXi : Lµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt n¨m i. GTSXi-1: Lµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt n¨m i-1. V§Ti : Lµ vèn ®Çu t n¨m i.  ChØ tiªu lîi nhuËn t¨ng thªm trªn tæng vèn ®Çu t (LNTT/V§T). ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh lîi nhuËn t¨ng thªm trªn 1 ®¬n vÞ vèn ®Çu t cã nghÜa lµ víi 1 ®¬n vÞ vèn ®Çu t cã thÎ t¹o ra bao nhiªu ®¬n vÞ lîi nhuËn t¨ng thªm. ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt, nã còng ph¶n ¸nh ®îc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp .  Ph¬ng ph¸p tÝnh: LNi - LNi-1 Tû lÖ LNTT so víi V§T = V§Ti Trong ®ã: LNi : Lµ lîi nhuËn n¨m i. LNi-1 : Lµ lîi nhuËn n¨m i-1. Tuy nhiªn ®Ó tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp ta kh«ng thÓ tÝnh chØ mét trong c¸c chØ tiªu ®ã mµ ph¶i tÝnh tÊt c¶ c¸c chØ tiªu ®ã ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng nhËn xÐt kh¸ch quan h¬n vÒ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t. 6.2.2 HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña ho¹t ®éng ®Çu t trong doanh nghiÖp: HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña ho¹t ®éng ®Çu t lµ chªnh lÖch gi÷a c¸c lîi Ých mµ nÒn kinh tÕ vµ x· héi thu ®îc víi c¸c chi phÝ mµ nÒn kinh tÐ x· héi bá ra khi thùc hiÖn ®Çu t . XuÊt ph¸t tõ gãc ®é doanh nghiÖp, lîi Ých kinh tÕ x· héi cña ho¹t ®éng ®Çu t ®îc thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu sau :  ChØ tiªu nép ng©n s¸ch t¨ng thªm /vèn ®Çu t . ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt chøng tá ho¹t ®éng ®Çu t cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ vµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn ngµy mét tèt h¬n nghÜa vô ®èi v¬Ý Nhµ níc ®ã chÝnh lµ møc ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch Nhµ níc . Ph¬ng ph¸p tÝnh: Møc NNSi - Møc NNSi-1 Tû lÖ NNSTT so víi vèn ®Çu t = V§Ti Trong ®ã: NNSi : Lµ møc nép ng©n s¸ch n¨m i. NNSi-1: Lµ møc nép ng©n s¸ch n¨m i-1. *Sè chç lµm viÖc t¨ng lªn /Vèn ®Çu t . 11 ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt, chøng tá doanh nghiÖp ®· gãp phÇn vµo viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng.ChØ tiªu nµy còng ph¶n ¸nh sè chç lµm viÖc t¨ng thªm trªn mét ®¬n vÞ vèn ®Çu t. tøc lµ víi mét ®¬n vÞ vèn ®Çu t kú nµy sÏ t¹o ra bao nhiªu chç viÖc lµm t¨ng thªm. *Sè ngo¹i tÖ thu ®îc t¨ng thªm/V§T *Møc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng sau khi ®Çu t so víi tríc khi ®Çu t . *Møc n©ng cao tr×nh ®é nghÒ nghiÖp cña ngêi lao ®éng . *T¹o thÞ trêng míi vµ møc ®é chiÕm lÜnh thÞ trêng do tiÕn hµnh ®Çu t . *N©ng cao tr×nh ®é kü thuËt cña s¶n xuÊt *N©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña lao ®éng qu¶n lý . *C¸c t¸c ®éng ®Õn m«i trêng . *C¸c t¸c ®éng kh¸c. II. C¬ së lý luËn vÒ c¹nh tranh . 1. Kh¸i niªm vÒ c¹nh tranh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh . Cã thÓ nãi c¹nh tranh chØ xuÊt hiÖn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ngµy nay cã lÏ kh«ng ai cßn nghi ngê vÒ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr êng ë níc ta v× vËy c¹nh tranh ®· ®îc nh×n nhËn nh lµ mét ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. C¹nh tranh còng chØ diÔn ra khi ®îc ph¸p luËt thõa nhËn vµ b¶o hé tÝnh ®a d¹ng cña c¸c lo¹i h×nh së h÷u, khi cã tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ theo ®ã lµ tù do kinh doanh vµ quyÒn tù chñ cña c¸c c¸ nh©n ®îc thõa nhËn vµ b¶o ®¶m. C¹nh tranh chØ xuÊt hiÖn khi kh«ng cã ®éc quyÒn díi bÊt kú h×nh thøc nµo. TÊt c¶ nh÷ng tiÒn ®Ò ®ã ®· h×nh thµnh ë níc ta tõ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng vµ tõ khi ®¶ng vµ Nhµ níc ta chñ tr¬ng thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn. Cã thÓ cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ c¹nh tranh, song nh×n chung c¹nh tranh lµ sù ganh ®ua hay ch¹y ®ua gi÷a c¸c thµnh viªn trong mét thÞ trêng hµng ho¸, s¶n phÈm cô thÓ nh»m môc ®Ých l«i kÐo vÒ phÝa m×nh ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng ,th× trêng vµ thÞ phÇn cña mét thÞ trêng. Nh vËy vÒ ph¬ng diÖn kinh tÕ, c¹nh tranh ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së cña tiÒn ®Ò ®ã lµ cã sù hiÖn diÖn cña c¸c thµnh viªn, cã cuéc ch¹y ®ua v× môc tiªu kinh tÕ gi÷a c¸c thµnh viªn vµ chóng ®Òu diÔn ra trªn cïng mét thÞ trêng hµng ho¸ cô thÓ . Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp lµ kh¶ n¨ng mµ doanh nghiÖp cã thÓ duy tr× vÞ trÝ cña nã mét c¸ch l©u dµi trªn thÞ trêng, b¶o ®¶m thùc hiÖn mét tû lÖ lîi nhuËn thÊp nhÊt b»ng tû lÖ ®ßi hái cho viÖc tµi trî nh÷ng môc tiªu cña doanh nghiÖp. 12 Kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®îc c¸c nhµ kinh tÕ häc diÔn ®¹t theo nhiÒu quan ®iÓ kh¸c nhau: Theo Fafchams: Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp lµ kh¶ n¨ng do¹nh nghiÖp ®ã cã thÓ s¶n xuÊt s¶n phÈm víi víi chi phÝ biÕn ®æi trung b×nh thÊp h¬n gi¸ cña nã trªn thÞ trêng.Theo c¸ch hiÓu nµy, do¹nh nghiÖp nµo cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã chÊt lîng t¬ng tù doanh nghiÖp kh¸c nhng chi phÝ thÊp h¬n ®îc coi lµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao h¬n. Theo Randall: Kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ kh¶ n¨ng dµnh ®îc vµ duy tr× ®îc thÞ phÇn trªn thÞ trêng kh¸c mµ kh«ng ph©n biÖt n¬i bè trÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®ã. Nh×n chung c¸c kh¸i niÖm vÒ c¹nh tranh cña c¸c nhµ kinh tÕ häc tuy ®îc diÔn ®¹t kh¸c nhau, song ®Òu cã chung hai khÝa c¹nh lµ kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ trêng vµ lîi nhuËn. 2. C¸c lo¹i h×nh c¹nh tranh. Tuú theo c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau th× cã c¸c lo¹i h×nh c¹nh tranh kh¸c nhau . C¨n cø vµo chñ thÓ tham gia thÞ trêng : C¹nh tranh gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua: Lµ cuéc c¹nh tranh diÔn ra theo quy luËt mua rÎ b¸n ®¾t . C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi mua víi nhau: Lµ cuéc c¹nh tranh theo quy luËt cung cÇu.Ch¼ng h¹n khi cung nhá h¬n cÇu th× cuéc c¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi mua víi nhau trë lªn rÊt quyÕt liÖt. Nã sÏ lµm cho gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng lªn. C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi b¸n víi nhau: §©y còng lµ cuéc c¹nh tranh gau go quyÕt liÖt nhÊt ®Ó dµnh lÊy kh¸ch hµng vÒ phÝa m×nh. Cuéc c¹nh tranh nµy sÏ quyÕt ®Þnh doanh nghiÖp nµo tån t¹i vµ doanh nghiÖp nµo sÏ bÞ ®µo th¶i khái thÞ trêng. ChÝnh v× lÏ ®ã tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu muèn dµnh giËt lîi thÕ c¹nh tranh vÒ phÝa m×nh. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i lç lùc phÊn ®Êu, t×m ra híng ®i riªng cho m×nh. C¨n cø vµo møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr êng ngêi ta chia c¹nh tranh ra c¸c lo¹i h×nh sau C¹nh tranh hoµn h¶o: Lµ lo¹i h×nh c¹nh tranh trong ®ã cã nhiÒu ngêi mua vµ ngêi b¸n ®éc lËp víi nhau .TÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ hµng ho¸ trao ®æi coi lµ gièng nhau. C¸c doanh nghiÖp tham gia trªn thÞ trêng nµy chñ yÕu t×m biÖn ph¸p c¾t gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ó hëng lîi nhuËn tõ chªnh lÖch gi¸ ®Çu vµo. 13 C¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o: Lµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng mµ phÇn lín c¸c s¶n phÈm lµ kh«ng ®ång nhÊt víi nhau. Ngêi b¸n cã thÓ Ên ®Þnh gi¸ linh ho¹t theo khu vùc b¸n s¶n phÈm, kh¸ch hµng vµ møc lîi nhuËn mong muèn. Tãm l¹i, c¹nh tranh lµ cuéc ch¹y ®ua quyÕt liÖt gi÷a c¸c chñ thÓ ho¹t ®éng trong thÞ trêng nh»m giµnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng ho¸ cã lîi nhÊt vÒ phÝa m×nh.C¹nh tranh ®îc coi lµ ®éng lùc cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. C¹nh tranh lu«n cã môc tiªu l©u dµi lµ thu hót vÒ phÝa m×nh ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng nªn buéc c¸c nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, dÞch vô ngµy cµng ph¶i t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng tèt h¬n vµ gi¸ thµnh ph¶i h¹ thÊp. V× vËy, c¹nh tranh lµ c¬ héi cho doanh nghiÖp c¶i tiÕn, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, ¸p dông nh÷ng céng nghÖ míi vµo trong s¶n xuÊt do vËy c¹nh tranh lµ nguån gèc, lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ cao. 3. N¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. N¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp do nhiÒu yÕu tè h×nh thµnh nªn, c¸c yÕu tè ®ã cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau t¹o thµnh mét thÓ thèng nhÊt gióp doanh nghiÖp cã thÕ ®øng v÷ng ch¾c tríc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng, tríc sù c¹nh tranh gay g¾t dµnh giËt kh¸ch hµng vÒ phÝa m×nh cña c¸c ®æi thñ c¹nh tranh. C¸c yÕu tè gãp phÇn t¹o lªn n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp bao gåm.  T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt.  T×nh h×nh ph©n phèi vµ tiªu thô s¶n phÈm.  Tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ.  Tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý vµ lao ®éng.  Kh¶ n¨ng qu¶ng c¸o vµ tiÕp thÞ s¶n phÈm. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt. Víi mét doanh nghiÖp ta kh«ng thÓ kh¼ng ®Þnh n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ®ã cao khi mµ t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp thÊp kÐm. N¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh quy m« s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®ã lµ lín hay nhá, møc ®é hiÖn ®¹i ra sao. Víi mét doanh nghiÖp bÊt kú khi mµ n¨ng lùc s¶n xuÊt thÊp th× cã thÓ nãi kh¶ n¨ng ®øng v÷ng trªn thÞ trêng cña doanh nghiÖp ®ã lµ rÊt khã kh¨n. 14 T×nh h×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nã còng ph¶n ¸nh ®îc tèc ®é t¨ng trëng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®ång thêi nã còng ph¶n ¸nh ®îc quy m« s¶n xuÊt më réng hay thu hÑp, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng nhanh hay chËm. T×nh h×nh ph©n phèi vµ tiªu thô s¶n phÈm. Khi mµ s¶n ph¶m cña doanh nghiÖp cã thÓ tiªu thô mét c¸ch dÔ dµng, ®ång thêi s¶n phÈm ®îc ph©n bè mét c¸ch tèt nhÊt, kh¸ch hµng a chuéng s¶n phÈm vµ nh vËy s¶n phÈm cã thÕ ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng, thÞ phÇn cña doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng. Nhê viÖc b¸n ®îc nhiÒu hµng doanh nghiÖp cã thÓ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Ngîc l¹i nÕu nh doanh nghiÖp kh«ng b¸n ®îc s¶n phÈm tøc lµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh khi ®ã thÞ phÇn cña doanh nghiÖp sÏ bÞ mÊt dÇnvµ dµnh chç cho c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. S¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®Õn mét lóc nµo ®ã còng sÏ bÞ giÖt vong vµ doanh nghiÖp khã cã thÓ tån t¹i. §iÒu ®ã cho thÊy, viÖc ph©n phèi s¶n phÈm ®èi víi mét doanh nghiÖp lµ hÕt søc quan träng nã lµ ch×a kho¸ ®Ó doanh nghiÖp nªn më réng hay thu hÑp s¶n xuÊt ®ång thêi lµ mét nh©n tè quan träng ¶nh hëng ®Õn n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ Cã thÓ nãi ®©y lµ mét nh©n tè quan träng bËc nhÊt trùc tiÕp ¶nh hëng ®Õn n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. C«ng nghÖ míi hiÖn ®¹i sÏ t¹o ra s¶n phÈm míi cã chÊt lîng tèt h¬n, mÉu m· ®Ñp h¬n, gi¸ thµnh s¶n phÈm thÊp, søc c¹nh tranh cao. Ngîc l¹i c«ng nghÖ l¹c hËu kh«ng nh÷ng tiªu hao nhiÒu nguyªn nhiªn liÖu mµ cßn cã thÓ g©y « nhiÔm m«i trêng, chi phÝ s¶n xuÊt lín s¶n phÈm kh«ng cã tÝnh c¹nh tranh, kh¸ch hµng khã chÊp nhËn s¶n phÈm. Khi ®ã s¶n phÈm rÊt khã tiªu thô, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm gi¶m, do vËy n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp còng sÏ gi¶m. MÆt kh¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i sÏ t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng, lao ®éng Ýt do vËy chi phÝ ®Çu vµo gi¶m. Ngµy nay khi mµ khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn th× hµm lîng chÊt x¸m trong s¶n phÈm còng ngµy mét t¨ng lªn do vËy doanh nghiÖp nÕu kh«ng cã chiÕn lîc ®Çu t mét c¸ch hîp lý cho m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ th× doanh nghiÖp kh«ng thÓ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh do vËy doanh nghiÖp khã cã thÓ ph¸t triÓn ®îc. Nh vËy tr×nh ®é c«ng nghÖ cã thÓ nãi lµ nh©n tè trung t©m t¹o lªn n¨ng lùc c¹nh tranh cho mçi doanh nghiÖp. Tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý vµ lao ®éng. 15 NÕu nh m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ lµ nh©n tè trung t©m t¹o nªn n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp th× con ngêi l¹i cã mét vai trß cµng quan träng ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho doanh nghiÖp. Mäi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ dï cã hiÖn ®¹i ®Õn møc nµo ®i ch¨ng n÷a, nÕu nh kh«ng cã sù tham gia cña con ngêi th× c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã còng trë thµnh giÊy tr¾ng. Con ngêi tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý s¶n xuÊt vµ trùc tiÕp t¹o ra cña c¶i vËt chÊt. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt muèn ph¸t triÓn, quy m« s¶n xuÊt muèn më réng th× ph¶i cã nh÷ng c¸n bé qu¶n lý cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cã ®éi ngò lao ®éng cã tay nghÒ tèt. Do tÇm quan träng ®ã ngµy nay c¸c doanh nghiÖp ®Òu rÊt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò ®µo t¹o, ®µo t¹o laÞ cho ngêi lao ®éng nh»m gióp hä n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n ®Ó cã thÓ sö dông mét c¸ch tèt nhÊt c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ®ång thêi n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý ®ã còng lµ nh©n tè quan träng ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh. Kh¶ n¨ng qu¶ng c¸o vµ tiÕp thÞ s¶n phÈm S¶n phÈm muèn tiªu thô tèt th× s¶n phÈm ®ã ph¶i ®îc th«ng b¸o, giíi thiÖu cho kh¸ch hµng ®îc biÕt. Ph¶i lµm nh thÕ nµo ®Ó khi mµ kh¸ch hµng míi tiÕp xóc víi s¶n phÈm ®· c¶m nhËn ®îc h×nh ¶nh cu¶ doanh nghiÖp, ®· thÝch thó víi s¶n phÈm ®ã, c¶m thÊy yªn t©m vÒ s¶n phÈm vµ ra quyÕt ®Þnh mua s¶n phÈm ®ã. Muèn nh vËy kh«ng nh÷ng chiÕn lîc qu¶ng c¸o s¶n phÈm ph¶i tèt mµ cßn ph¶i ®éc ®¸o, kh¸c biÖt víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. MÆt kh¸c, s¶n phÈm muèn tiªu thô ®îc ®ång thêi tiªu thô trong thêi gian dµi th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nh÷ng chÕ ®é tiÕp thÞ s¶n phÈm, khuyÕn m·i ®Ó t¹o ra nh÷ng lîi Ých cho ngêi tiªu dïng bëi lîi Ých cho ngêi tiªu dïng còng sÏ lµ lîi Ých cña doanh nghiÖp. Khi mµ ngêi tiªu dïng a chuéng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp th× doanh nghiÖp sÏ lµm ¨n cã l·i vµ cã hiÖu qu¶ h¬n, s¶n phÈm cã vÞ thÕ trªn thÞ trêng vµ doanh nghiÖp ngµy cµng chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng, n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp sÏ kh«ng ngõng ®îc n©ng cao. Nh vËy cã thÓ nãi víi mçi doanh nghiÖp muèn n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh trªn thÞ trêng th× doanh nghiÖp kh«ng chØ quan t©m ®Çu t ®Õn mét trong nh÷ng yÕu tè trªn mµ ph¶i biÕt quan t©m ®©u t ®óng møc tÊt c¶ c¸c yÕu tè ®ã bëi chóng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ, cã nh vËy n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp míi thùc sù v÷ng m¹nh trªn thÞ trêng. III. nghiÖp. §Çu t n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh 16 1. §Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh ,®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ ,c«ng nghÖ . C«ng nghÖ lµ tËp hîp c¸c c«ng cô, ph¬ng tiÖn dïng ®Ó biÕn ®æi c¸c nguån lùc s¶n xuÊt thµnh s¶n phÈm nh»m môc ®Ých sinh lêi. C«ng nghÖ gåm hai phÇn lµ phÇn cøng vµ phÇn mÒm. PhÇn cøng cña c«ng nghÖ lµ m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng cô, dông cô. PhÇn mÒm cña c«ng nghÖ lµ kü n¨ng, bÝ quyÕt c«ng nghÖ, kinh nghiÖm qu¶n lý. §Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ lµ mét h×nh thøc cña ®Çu t ph¸t triÓn nh»m hiÖn ®¹i ho¸ d©y chuyÖn c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh còng nh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. §Ó ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu ®a d¹ng vµ phong phó cña kh¸ch hµng vµ ®èi phã víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh t¹o chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng, doanh nghiÖp c©n ph¶i quan t©m ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng ngÖ, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Khi ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan ph©n tÝch thùc tr¹ng cña doanh nghiÖp còng nh ph©n tÝch c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn m¸y mãc thiÕt bÞ . C¸c yÕu tè trong néi bé doanh nghiÖp ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng lùa chän c«ng nghÖ ®ã lµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, quy m« vèn cã thÓ huy ®éng vµ ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt ®Æc thï cña ngµnh. Mét nh©n tè n÷a còng rÊt quan träng cÇn ph¶i xem xÐt lµ tr×nh ®é cña ®éi ngò l·nh ®¹o, nhÊt lµ n¨ng lùc l·nh ®¹o, kü thuËt vµ tr×nh ®é nghÒ nghiÖp cu¶ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. 2. §Çu t n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. ChÊt lîng s¶n phÈm lµ mét nh©n tè hÕt søc quan träng ®Ó cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng canh tranh cña doanh nghiÖp. ChÊt lîng s¶n phÈm ®¶m b¶o, ®¹t tiªu chuÈn quy ®Þnh th× kh¸ch hµng sÏ a chuéng h¬n. §Æc biÖt lµ khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nh hiÖn nay th× yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®èi víi s¶n phÈm sÏ cao h¬n buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m c¸ch n©ng cao chÊt lîng hµng ho¸ s¶n phÈm cña m×nh. Ch¼ng h¹n t¨ng cêng ®Çu t chiÒu s©u, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®Ó t¨ng hµm lîng chÊt s¸m trong s¶n phÈm, thùc hiÖn ®o lêng, kiÓm tra c¸c tiªu chuÈn kü thuËt cña s¶n phÈm tríc khi xuÊt xëng. Do vËy cã thÓ nãi ®Çu t n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ mét c«ng viÖc rÊt quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. 3. §Çu t n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc. Trong thêi ®¹i ngµy nay, trÝ tuÖ, tri thøc ®· trë thµnh yÕu tè bao chïm quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt, ®Æc trng cña thêi ®¹i vµ ¶nh hëng to lín ®Õn sù ph¸t triÒn cña tÊt c¶ c¸c quèc gia. Quèc gia nµo n¾m ®îc nhiÒu tri thøc, quèc gia ®ã sÏ ë 17 vÞ trÝ chi phèi nÒn kinh tÕ toµn cÇu ,khu vùc nµo héi tô®îc nhiÒu tri thøc nhÊt khu vùc ®ã sÏ trë thµnh trung t©m cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. ChÝnh ®iÒu nµy ®· t¹o ra nh÷ng thêi c¬, nh÷ng vËn héi lín cho bÊt kú quèc gia nµo biÕt ®Çu t cã hiÖu qu¶ lµm t¨ng nhanh chÊt lîng cña nguån lùc con ngêi trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh. Bªn c¹nh ®ã nã còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc míi, nh÷ng nguy c¬ tôt hËu, l¹c hËu ngµy cµng xa®èi víi c¸c quèc gia ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn. ViÖt Nam ®ang ë vµo giai ®o¹n ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c«ng nghiªp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. ChÝnh v× thÕ nh©n tè con ngêi ngµy cµng ®îc coi träng h¬n bao giê hÕt. §Çu t n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan vµ v« cïng cÊp b¸ch trong giai ®o¹n hiÖn nay. 4. §Çu t cho c«ng t¸c tiÕp thÞ b¸n hµng Ho¹t ®éng kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh«ng thÓ thiÕu c¸c ho¹t ®éng marketing. C¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ph¶i n¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng cña ho¹t ®éng marketing. §ã lµ marketing mix. Nã bao gåm chiÕn lîc s¶n phÈm, chiÕn lîc ph©n phèi, chiÕn lîc gi¸ c¶ vµ chiÕn lîc chiªu thÞ. Trong ®ã chiÕn lîc chiªu thÞ lµ rÊt quan träng, cã ¶nh hëng lín ®Õn quyÕt ®Þnh mua hµng cña ngêi tiªu dïng. Ho¹t ®éng chiªu thÞ bao gåm 4 yÕu tè :qu¶ng c¸o, b¸n hµng trùc tiÕp, khuyÕn m·i vµ quan hÖ c«ng chóng. Mçi yÕu tè ®Òu cã nh÷ng vai trß ®Æc trng riªng nhng chóng lu«n lu«n kÕt hîp l¹i trong mét lç lùc nh»m th«ng b¸o cho ngêi tiªu dïng vÒ sù cã mÆt cña nh÷ng s¶n phÈm vµ nh¾c nhë hä tiªu dïng nh÷ng s¶n phÈm ®ã. Mét chiÕn lîc chiªu thÞ thÝch hîp bao giê còng mang l¹i cho doanh nghiÖp nh÷ng thuËn lîi c¬ b¶n gióp gia t¨ng doanh sè, sù a thÝch vµ trung thµnh víi nh·n hiÖu. XuÊt ph¸t tõ vai trß quan träng ®ã, ®Çu t cho ho¹t ®éng chiªu thÞ (qu¶ng caã, b¸n hµng, khuyÕn m·i ..) lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong thêi ®¹i kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay. Quan t©m ®Çu t ®óng møc, cã träng t©m cho c«ng t¸c nµy lµ c¸ch ®Ó doanh nghiÖp cã vÞ thÕ c¹nh tranh h¬n so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c trÒn cïng mét thÞ trêng. IV. Sù cÇn thiÕt ®Çu t n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh thÐp ViÖt Nam 1. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ngµnh thÕp ViÖt Nam. Ngµnh s¶n xuÊt thÐp ë ViÖt Nam ®· ®îc §¶ng vµ Nhµ níc ta quan t©m x©y dùng tõ rÊt sím. Ngay sau khi hoµ b×nh lÆp l¹i trªn miÒn B¾c, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh x©y dùng khu liªn hiÖp gang thÐp Th¸i Nguyªn do Trung Quèc gióp ®ì vµo n¨m 1959 vµ ®· cho ra ®êi mÎ gang ®Çu tiªn n¨m 1963. 18 N¨m 1973, nhµ m¸y luyÖn vµ c¸n thÐp Gia Sµng c«ng suÊt 30.000 tÊn/ n¨m do CHDC §øc gióp ®ì ®· ra ®êi, gãp phÇn bæ xung, hoµn thiÖn d©y chuyÒn luyÖn vµ c¸n, ®¶m b¶o c«ng suÊt thiÕt kÕ 10 v¹n tÊn/n¨m cho c¶ khu liªn hiÖp gang thÐp Th¸i Nguyªn . Sau khi ®Êt níc thèng nhÊt, n¨m 1976 c«ng ty luyÖn kim ®en MiÒn Nam ®îc thµnh lËp trªn c¬ së tiÕp qu¶n c¸c nhµ m¸y luyÖn c¸n thÐp mini cña chÕ ®é cò ë thµnh phè HCM vµ Biªn Hoµ, víi tæng c«ng suÊt c¸n 80.000 tÊn thÐp c¸n/n¨m. Tõ n¨m 1976 ®Õn n¨m 1989, ngµnh thÐp gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do kinh tÕ ®Êt níc l©m vµo khñng ho¶ng. MÆt kh¸c nguån thÐp nhËp khÈu tõ Liªn X« vµ c¸c níc XHCN vÉn cßn dåi dµo, v× vËy ngµnh thÐp chØ duy tr× møc s¶n lîng 40.000-85.000 tÊn/n¨m. Tõ n¨m 1989 –1995, thùc hiÖn chñ tr¬ng ®æi míi cña §¶ng, ngµnh thÐp ®· ®îc kh¾c phôc khã kh¨n vµ b¾t ®Çu t¨ng trëng m¹nh, s¶n lîng thÐp trong níc ®· vît ngìng 100.000 tÊn/n¨m. N¨m 1990, Liªn X« vµ khèi SEV tan r·, nguån cung øng thÐp cho ViÖt Nam bÞ c¾t gi¶m còng lµ nh©n tè quan träng thóc ®Èy ngµnh thÐp ph¶i ph¸t triÓn m¹nh ®Ó bï sù thiÕu hôt. N¨m 1990, Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam thuéc Bé c«ng nghiÖp nÆng ®îc thµnh lËp, thèng nhÊt qu¶n lý ngµnh s¶n xuÊt thÐp quèc doanh trong c¶ níc. §©y lµ thêi kú ph¸t triÓn s«i ®éng, nhiÒu dù ¸n ®Çu t theo chiÒu s©u vµ liªn doanh víi níc ngoµi ®îc thùc hiÖn. C¸c ngµnh vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®ua nhau s¶n xuÊt thÐp mini. S¶n lîng thÐp c¸n n¨m 1995 ®· t¨ng gÊp 4 lÇn n¨m 1990, ®¹t 450.000 tÊn/n¨m . Th¸ng 4 n¨m 1995, Tæng c«ng ty ThÐp ViÖt Nam theo m« h×nh Tæng c«ng ty 91 ®îc thµnh lËp trªn c¬ së hîp nhÊt Tæng c«ng ty thÐp ViÖt Nam thuéc Bé c«ng nghiÖp vµ tæng c«ng ty kim khÝ thuéc Bé th¬ng m¹i. Thêi kú tõ n¨m 1996 ®Õn 2002, ngµnh ThÐp vÉn gi÷ ®îc tèc ®é t¨ng trëng kh¸ cao.TiÕp tôc ®Çu t ®æi míi vµ ®Çu t chiÒu s©u m¹nh mÏ. §· h×nh thµnh vµ ®a vµo ho¹t ®éng 13 dù ¸n liªn doanh, trong ®ã cã 12 nhµ m¸y liªn doanh c¸n thÐp vµ gia c«ng chÕ biÕn sau c¸n. S¶n lîng thÐp c¶ níc n¨m 1999 ®¹t 1,4 triÖu tÊn/n¨m gÊp h¬n 3 lÇn n¨m 1995 vµ gÊp 14 lÇn n¨m 1990. Cã thÓ nhËn thÊy r»ng, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, h¬n 40 n¨m qua ngµnh thÐp ViÖt Nam ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn, gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp gi¶i phãng ®Êt níc vµ x©y dùng XHCH. Qu¸ tr×nh x©y dùng s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn l©u dµi cña ngµnh thÐp ViÖt Nam ®· ®µo t¹o ®îc mét ®éi ngò c«ng nh©n, c¸n bé lµnh nghÒ, giµu kinh nghiÖm. §©y lµ vèn quý cña ngµnh 19 ThÐp, lµ nh©n tè quan träng trong sù ph¸t triÓn cña ngµnh thÐp ViÖt Nam. Bíc sang thêi kú míi, thùc hiÖn chñ tr¬ng CNH-H§H ®Êt níc cña §¶ng vµ tham gia héi nhËp quèc tÕ, ngµnh thÐp ViÖt Nam cÇn ®îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n ®Ó t¬ng xøng víi vÞ trÝ vµ vai trß cña nã trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. VÒ c¬ cÊu s¶n xuÊt trong nghµnh thÐp hiÖn nay . HiÖn nay ngµnh thÐp ViÖt Nam míi chØ s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm dµi phôc vô chñ yÕu trong ngµnh x©y dùng (thÐp trßn tr¬n, trßn v»n d¹ng thanh dµi  10÷40 mm, thÐp cuén d©y 6-10 vµ thÐp h×nh cì nhá vµ cì võa) vµ gia c«ng s¶n xuÊt èng hµn, t«n m¹, h×nh uèn nguéi, c¾t xÎ.. tõ s¶n phÈm dÑt nhËp khÈu. C¸c s¶n phÈm dµi s¶n xuÊt trong níc còng phÇn lín ®îc c¸n tõ ph«i thÐp nhËp khÈu. Kh¶ n¨ng tù s¶n xuÊt ph«i thÐp trong níc cßn nhá bÐ, chØ ®¸p øng ®îc kho¶ng 25%, cßn l¹i 75% nhu cÇu ph«i thÐp cho c¸c nhµ m¸y ph¶i nhËp tõ bªn ngoµi. Trong níc cha cã c¸c nhµ m¸y c¸n s¶n phÈm dÑp (tÊm, l¸ c¸n nãng, c¸n nguéi). Ph«i thÐp vµ thÐp c¸n s¶n xuÊt trong níc cã chÊt lîng th«ng thêng vµ cßn phô thuéc vµo chÊt lîng ph«i thÐp nhËp khÈu. Kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cßn h¹n chÕ mµ s¶n phÈm chñ yÕu ®îc tiªu thô trong níc vµ thay thÕ nhËp khÈu. Cha cã c¬ së tËp trung s¶n xuÊt thÐp ®Æc biÖt phôc vô chÕ t¹o c¬ khÝ. HiÖn nay chØ s¶n xuÊt mét sè lo¹i thÐp ®Æc biÖt víi quy m« nhá ë mét sè nhµ m¸y c¬ khÝ vµ nhµ m¸y thÐp cña Tæng c«ng ty ThÐp ViÖt Nam. Nh×n chung trong thêi gian qua, do h¹n chÕ vèn ®Çu t vµ do thÞ trêng trong n¬c cßn nhá bÐ, ngµnh thÐp ViÖt Nam míi chØ ®Çu t tËp trung vµo c¸c s¶n phÈm dµi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cÊp b¸ch trong níc. §©y lµ c¸c s¶n phÈm cã thuËn lîi vÒ thÞ trêng, cÇn vèn ®Çu t Ýt, thêi gian x©y dùng nhµ m¸y ng¾n, hiÖu qu¶ ®Çu t kh¸ cao thu hót ®îc nhiÒu ®èi t¸c níc ngoµi bá vèn kinh doanh. §èi víi c¸c s¶n phÈm thÐp dÑt do nhu cÇu cßn thÊp trong khi ®ã ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ th× c«ng suÊt cña nhµ m¸y ph¶i ®ñ lín, vèn ®Çu t lín cho nªn Ýt hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tham gia liªn doanh mµ b¶n th©n ngµnh thÐp cha ®Î søc ®Çu t. Do vËy nh×n chung c¬ cÊu s¶n xuÊt cña ngµnh thÐp hiÖn nay lµ thiÕu ®ång bé, mÊt c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt ph«i víi c¸n thÐp, gi÷a c¬ cÊu mÆt hµng vµ c¬ cÊu chÊt lîng s¶n phÈm . V× vËy trong thêi gian tíi ngµnh thÐp cÇn ph¶i cã nh÷ng chiÕn lîc ®Çu t theo chiÒu réng vµ ®Çu t theo chiÒu s©u ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm t¨ng cêng søc c¹nh tranh, gi¶m dÇn vµ tiÕn tíi kh¾c phôc sù mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu s¶n xuÊt hiÖn nay. 2. Vai trß ®Çu t n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp . 20