Tài liệu Lợi nhuận và những biện pháp cơ bản góp phần nâng cao lợi nhuận ở công ty xd - 17

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu HiÖu qña lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n s¶n xuÊt kinh doanh cña mét h×nh th¸i kinh tÕ x· héi. C¸c chñ thÓ tham gia vµo nÒn kinh tÕ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i ®Æc môc tiªu hiÖu qu¶ lªn hµng ®Çu cïng víi n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l-îng. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ lµ doanh nghiÖp tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu vÒ hµng ho¸ - dÞch vô cña x· héi trong giíi h¹n cho phÐp cña nguån lùc hiÖn cã vµ thu ®-îc nhiÒu lîi nhuËn nhÊt, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao nhÊt. Nh- vËy cã thÓ nãi môc ®Ých chÝnh cña s¶n xuÊt kinh doanh lµ lîi nhuËn. Môc ®Ých lîi nhuËn lµ môc tiªu tr-íc m¾t, l©u dµi vµ th-êng xuyªn cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ nã còng lµ nguån ®éng lùc cña s¶n xuÊt kinh doanh. Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung tr-íc ®©y víi chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ mang nÆng tÝnh h×nh thøc...ho¹t ®éng ®· ®-îc kÕ ho¹ch tr-íc trªn c¬ së c©n ®èi thu chi tõ mét trung t©m chØ huy vµ giao kÕ ho¹ch chØ tiªu cho tõng ®¬n vÞ. L·i nép Nhµ n-íc bï. DÉn ®Õn t×nh tr¹ng l·i gi¶, lç thËt triÖt tiªu ®éng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, k×m h·m sö ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp vµ t¨ng tr-ëng nÒn kinh tÕ. KÓ tõ khi ®èi míi, n-íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng víi chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh ®óng thùc chÊt th× c¸c vÊn ®Ò s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ®-îc gi¶i quyÕt th«ng qua thÞ tr-êng. Doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn chñ ®éng trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, nh»m t×m kiÕm lîi nhuËn cao nhÊt trªn c¬ së khai th¸c c¸c kh¶ n¨ng hiÖn cã. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµph¸t triÓn ®-îc cÇn ph¶i t¹o ra lîi nhuËn. V× vËy yªu cÇu ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¶i ®¶m b¶o cã lîi nhuËn vµ lîi nhuËn cao. XuÊt ph¸t tõ lý luËn ®ã, trong thêi gian th-c tËp t¹i c«ng ty XD 17 - Tæng c«ng ty XD tr-êng s¬n - Bé QP - víi sù gióp ®ì cña c¸c c¸n bé phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n t«i ®· ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi: "Lîi nhuËn vµ nh÷ng biÖn ph¸p c¬ b¶n gãp phÇn n©ng cao lîi nhuËn ë c«ng ty XD - 17". Néi dung nghiªn cøu gåm 3 ch-¬ng: 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I - Lîi nhuËn vµ sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Ch-¬ng II - T×nh h×nh thùc hiÖn lîi nhuËn vµ c¸c biÖn ph¸p t¨ng lîi nhuËn ë c«ng ty XD - 17 Ch-¬ng III - Mét sè kiÕn nghÞ nh»m t¨ng lîi nhuËn ë c«ng ty XD - 17 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I Lîi nhuËn vµ sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng I. Lîi nhuËn vµ ph©n tÝch chØ tiªu lîi nhuËn 1. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp a. Kh¸i niÖm lîi nhuËn vµ c¸c nh©n tè t¸c ®éng Doanh nghiÖp lµ mét tæ chøc kinh tÕ cã tiÒn riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh, ®-îc thµnh lËp nh»m môc ®Ých thùc hiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Lîi nhuËn lµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ gãc ®é doanh nghiÖp th× lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Lîi nhuËn lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh toµn bé hiÖu qu¶ cña qóa tr×nh kinh doanh kÓ tõ khi b¾t ®Çu t×mkiÕm nhu cÇu thÞ tr-êng, chuÈn bÞ vµ tæ chøc qóa tr×nh kinh doanh, ®Õn kh©u tæ chøc b¸n hµng vµ giao dÞch cho thÞ tr-êng. Nã ph¶n ¸nh c¶ vÒ mÆt sè l-îng vµ mÆt chÊt cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè: - Tr-íc hÕt lµ quy m« s¶n xuÊt hµng ho¸, dÞch vô. Quan hÖ cung cÇu vÒ hµng ho¸ thay ®æi sÏ lµm cho gi¸ c¶ thay ®æi. §iÒu ®ã ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®ªn viÖc quyÕt ®Þnh quy m« s¶n xuÊt vµ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. - Hai lµ gi¸ c¶ vµ chÊt l-îng cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo (lao ®éng, nguyªn vËt liÖu, trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ) vµ ph-¬ng ph¸p kÕt hîp c¸c ®Çu vµo trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®-¬ng nhiªn sÏ t¸c ®éng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. - Gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vô cïng toµn bé ho¹t ®éng nh»m thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô vµ thu håi vèn, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng Marketing vµ c«ng t¸c tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Do tÝnh chÊt cña lîi nhuËn nªn doanh nghiÖp lu«n ph¶i cã chiÕn l-îc vµ ph-¬ng ¸n kinh doanh tæng hîp, ®ång bé ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao lîi nhuËn. b. Néi dung cña lîi nhuËn Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®a d¹ng, mçi ho¹t ®éng ®Òu t¹o ra lîi nhuËn cho nã. Do ®ã lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c phÇn kh¸c nhau øng víi tõng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gåm cã: - Lîi nhuËn thu ®-îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh vµ phô §©y lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu tiªu thô vµ chi phÝ cña khèi l-îng hµng ho¸ - dÞch vô vµ lao vô thuéc c¸c bé phËn. Lîi nhuËn nµy lµ phÇn c¬ b¶n nhÊt, chñ yÕu nhÊt trong tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt, v× nã th-êng chiÕm tû träng lín nhÊt vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Lîi nhuËn thu ®-îc tõ c¸c ho¹t ®éng liªn doanh liªn kÕt . §©y lµ phÇn thu ®-îc do ph©n chia tõ kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng liªn doanh víi chi phÝ cña ®¬n vÞ ®· bá ra ®Ó tham gia liªn doanh. Tr-íc ®©y ho¹t ®éng nµy ch-a phæ biÕn nªn lîi nhuËn nµy ch-a ®¸ng kÓ. Nh-ng trong giai ®o¹n hiÖn nay, víi c¬ chÕ kinh tÕ míi s¶n xuÊt g¾n víi thÞ tr-êng, c¸c doanh nghiÖp cã quyÒn tù chñ trong kinh doanh, ho¹t ®éng nµy cã xu h-íng ngµy cµng ph¸t triÓn. Do ®ã nguån nµy cµng gãp phÇn ®¸ng kÓ trong tæng lîi nhuËn cña donah nghiÖp. - Lîi nhuËn thu ®-îc do c¸c nghiÖp vô tµi chÝnh. §©y lµ chªnh lÖch gi÷a c¸c kho¶n thu vµ chi cã tÝnh chÊt nghiÖp vô tµi chÝnh trong qóa tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh-: L·i tiÒn göi ng©n hµng, l·i tiÒn cho vay... kho¶n thu nµy chØ chiÕm tû träng nhá trong tæng lîi nhuËn. - Lîi nhuËn do c¸c ho¹t ®éng kh¸c mang l¹i nh-: Thanh lý, nh-îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh... Theo chÕ ®é h¹ch to¸n doanh nghiÖp ban hµnh t¹i nghÞ quyÕt 1141/Q§/C§KT ngµy 01/11/1995 cña Bé Tµi chÝnh trong c¶ n-íc kÓ tõ ngµy 01/01/1996 th× lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bao gåm 3 bé phËn chÝnh sau: 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: Lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn víi gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Trong ®ã: + Doanh thu thuÇn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ chªnh lÖch gi÷a doanh thu b¸n hµng víi c¸c kho¶n gi¶m trõ( chiÕt khÊu, gi¶m gi¸, gi¸ trÞ hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép). + Chi phÝ b¸n hµng lµ nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô nh-: Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, bao gãi, qu¶ng c¸o... + Chi phÝ qu¶n lý lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c kho¶n nh-: Chi phÝ kinh doanh, chi phÝ hµnh chÝnh. - Lîi nhuËn ho¹t ®éng tµi chÝnh: Lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a thu nhËp cña ho¹t ®éng tµi chÝnh víi chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. + Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ kho¶n thu ho¹t ®éng ®Çu t- tµi chÝnh hoÆc kinh doanh vÒ vèn mang l¹i, bao gåm thu vÒ ho¹t ®éng gãp vèn liªn doanh, ho¹t ®éng ®Çu t- mua b¸n chøng kho¸n ng¾n h¹n, dµi h¹n, thu tõ tµi s¶n cè ®Þnh... + Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ nh÷ng chi phÝ cã liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh nh-: chi phÝ liªn doanh, lç liªn doanh, gi¶m gi¸ ®Çu t- chøng kho¸n vµ c¸c kho¶n kh¸c. - Lîi nhuËn bÊt th-êng: Lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a c¸c kho¶n thu nhËp bÊt th-êng vµ chi phÝ bÊt th-êng. + Thu nhËp bÊt th-êng lµ kho¶n thu mµ doanh nghiÖp kh«ng dù tÝnh ®-îc kh«ng mang tÝnh th-êng xuyªn nh-: Thu vµ thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, thu vÒ vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· ®-îc sö lý... + Chi phÝ bÊt th-êng lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng bÊt th-êng bao gåm chi phÝ thanh l¸ nh-îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh, tiÕn b¸n do vi ph¹m hîp 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®ång kinh tÕ, bÞ ph¹t thuÕ, c¸c kho¶n chi do kÕ to¸n bÞ nhÇm hay bá sãt khi vµo sæ, truy nép thuÕ... Tæng céng ba kho¶n lîi nhuËn trªn cho ta tæng lîi nhuËn tr-íc thuÕ cña doanh nghiÖp. 2. Ph©n tÝch chØ tiªu lîi nhuËn. Qua kÕt cÊu mµ nguån h×nh thµnh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp, ta thÊy lîi nhuËn lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp nãi nªn kÕt qu¶ cña toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nã ph¶n ¸nh mét c¸ch tæng hîp c¸c mÆt: cung cÊp, s¶n xuÊt vµ tiªu thô cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn lîi nhuËn kh«ng ph¶i lµ chØ tiªu duy nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l-îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh- ®Ó so s¸nh chÊt l-îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau hay trong cïng doanh nghiÖp gi÷a c¸c thêi kú kh¸c nhau. Bëi chØ tiªu nµy ch-a cho ta thÊy ®-îc mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn thu ®-îc víi sè vèn doanh nghiÖp ®· sö dông, còng nh- gi¸ thµnh s¶n phÈm nh- thÕ nµo vµ mèi quan hÖ víi doanh nghiÖp ra sao. MÆt kh¸c lîi nhuËn lµ kÕt qu¶ µi chÝnh cuèi cïng do ®ã chÞu ¶nh h-ëng cña nhiÒu nh©n tè, cã nh©n tè chñ quan, cã nh©n tè kh¸ch quan vµ ®«i khi cã bï trõ lÉn nhau. §Ó ®¸nh gi¸, so s¸nh chÊt l-îng ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, ngoµi viÖc sö dông chØ tiªu lîi nhuËn tuyÖt ®èi cßn dïng chØ tiªu t-¬ng ®èi, ®ã lµ c¸c tØ suÊt lîi nhuËn hay hÖ sè sinh lêi. TØ suÊt lîi nhuËn lµ chØ tiªu t-¬ng ®èi cho phÐp so s¸nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a c¸c thêi kú kh¸c nhau trong mét doanh nghiÖp hay gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Møc tû xuÊt lîi nhuËn (doanh lîi) cµng cao th× s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cµng cã hiÖu qu¶. a. TØ suÊt lîi nhuËn vèn: Lµ quan hÖ tØ lÖ gi÷a lîi nhuËn ®¹t ®-îc víi sè vèn sö dông b¶o qu¶n trong kú (vèn cè ®Þnh vµ vèn l-u ®éng). P TSV = V 100 bq TSV: Tû suÊt lîi nhuËn vèn 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 P: Lîi nhu©n vèn trong kú Vbq: tæng vèn s¶n xuÊt sö dông b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø 100® vèn kinh doanh trong kú th× t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. ViÖc sö dông chØ tiªu sö dông lîi nhuËn vèn nãi lªn tr×nh ®é tµi s¶n vËt t-, tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp, th«ng qua ®ã kÝch thÝch doanh nghiÖp t×m ra kh¶ n¨ng tiÒm tµng qu¶n lý vµ dïng vèn ®¹t hiÖu qu¶ cao. b. Tû suÊt lîi nhuËn gi¸ thµnh. Lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a lîi nhuËn tiªu thô so víi gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm tiªu thô. P Ts2 = Z 100 t Ts2: Tû suÊt lîi nhuËn gi¸ thµnh P: Lîi nhuËn tiªu thô trong kú Zt: gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô trong kú. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña viÖc qu¶n lý gi¸ thµnh cô thÓ: cø 100® chØ ph¶i bá ra ®-îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ®em l¹i ®-îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Khi x¸c ®Þnh chØ tiªu nµy cÇn tÝnh tû suÊt lîi nhuËn gi¸ thµnh riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm vµ tÝnh chung cho toµn bé s¶n phÈm tiªu thô cña doanh nghiÖp. c. Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu b¸n hµng Lµ quan hÖ tØ lÖ gi÷a lîi nhuËn tiªu thô vµ doanh thu b¸n hµng trong kú. Pt Tst = T 100 Tst: TØ suÊt lîi nhuËn doanh thu b¸n hµng Pt: Lîi nhuËn tiªu thô trong kú T: Doanh thu tiªu thô trong kú 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kªt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qua chØ tiªu nµy cho thÊy trong 100® doanh thu cã bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. NÕu tØ suÊt nµy thÊp h¬n tØ suÊt cña ngµnh chøng tá doanh nghiÖp b¸n hµng víi gi¸ thÊp hoÆc do gÝa thµnh cña doanh nghiÖp cao h¬n so víi c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh. Ng-¬c l¹i tû suÊt n©ng cao h¬n tû suÊt cña ngµnh chøng tá doanh nghiÖp b¸n hµng víi gi¸ thÊp hoÆc do gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp thÊp h¬n so víi gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp cïng ngµnh. d. Tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u. So víi ng-êi cho vay, th× viÖc bá vèn vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña chñ së h÷u mang tÝnh m¹o hiÓm nh-ng l¹i cã c¬ héi mang l¹i lîi nhuËn lín. ChØ tiªu tû xuÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u ®-îc dïng lµm th-íc ®o møc doanh lîi trªn møc ®Çu t- cña chñ së h÷u. §ã lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a lîi nhuËn rßng víi vèn tù cã cña doanh nghiÖp: Pr Tsvc = V 100 sh Tsvc: TØ suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u Pr: Lîi nhuËn rßng trong kú Vsh: Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho thÊy cã bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng trong 100® vèn chñ së h÷u. Tãm l¹i th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ tØ suÊt lîi nhuËn cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch t-¬ng ®èi ®Çy ®ñvµ chÝnh x¸c t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã cã thÓ so s¸nh, ®¸nh gi¸ mét c¸ch hoµn chØnh h¬n gi÷a c¸c doanh nghiÖp. §Ó thùc hiÖn tèt vµ cã hiÖu qu¶ cao ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i biÕt kÕt hîp chÆt chÏ hai chØ tiªu lîi nhuËn tuyÖt ®èi vµ lîi nhuËn t-¬ng ®èi. II. PhÊn ®Êu t¨ng lîi nhuËn vÊn ®Ò tÊt yÕu ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Tèi ®a ho¸ lîi nhuËn lµ môc tiªu cña bÊt cø doanh nghiÖp nµo trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Sù quan t©m chó ý cña doanh nghiÖp tíi vÊn ®Ò lîi nhuËn 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn lµ tÊt yÕu kh¸ch quan, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do chñ yÕu sau: 1. Do vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn lµ chØ tiªu quan träng trong ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. Lîi nhuËn gi÷ vÞ trÝ träng yÕu trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr-êng, lÊy thu bï chi vµ cã l·i, doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®-îc hay kh«ng ®Òu dùa vµo ®iÒu kiÖn doanh nghiÖp cã t¹o ra lîi nhuËn hay kh«ng. Do vËy lîi nhuËn ®-îc coi lµ chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Lîi nhuËn lµ ®ßn bÈy kinh tÕ thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Lîi nhuËn t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. TÊt c¶ mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Òu nh»m t¨ng doanh thu gi¶m chi phÝ t¨ng lîi nhuËn. Ng-îc l¹i lîi nhuËn còng thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, t¹o ra ®éng lùc ph¸t triÓn trªn c¬ së tËn dông kh¶ n¨ng vµ tiÒm lùc hiÖn cã. Lîi nhuËn gãp phÇn t¨ng ®Çu t- tÝch luü t¸i më réng s¶n xuÊt cho doanh nghiÖp. Trong c¬ chÕ ph©n phèi lîi nhuËn hiÖn nay cã tíi 80% lîi nhuËn cßn l¹i ®-îc ®Çu t- vµo quü ®Çu t- ph¸t triÓn. Tõ quü nµy doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn bæ sung vèn cho qóa tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t- m¸y mãc thiÕt bÞ më réng quy m« ph¸t triÓn chiÒu s©u trong s¶n xuÊt kinh doanh. Lîi nhuËn gãp phÇn t¨ng thu cho ng©n s¸ch nhµ n-íc. ë tÇm vÜ m« trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, t¨ng lîi nhuËn t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn s¶n xuÊt x· héi ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh mÏ, ®ång thêi t¹o thªm nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n-íc, thÓ hiÖn ë c¸c kho¶n nép thuÕ cho nhµ n-íc, còng nh- c¸c nghÜa vô kh¸c cña doanh nghiÖp. Trªn c¬ së c¸c kho¶n thu nµy, ng©n s¸ch cã ®iÒu kiÖn tËp trung vèn më réng ®Çu t-, thµnh lËp ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh míi còng nh- ®Çu t- ph¸t triÓn c¸c c«ng tr×nh phóc lîi x· héi. 2. XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp cña nhµ n-íc. Do yªu cÇu cña nguyªn t¾c h¹ch to¸n kinh doanh. Tr-íc ®©y, trong thêi ú bao cÊp c¸c vÊn ®Ò s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®Òu do nhµ n-íc quyÕt ®Þnh, 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 bao cÊp vÒ vèn. Doanh nghiÖp kh«ng ph¶i tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ, l·i nép nhµ n-íc, lç nhµ n-íc bï. Do ®ã lîi nhuËn ch-a trë thµnh thiÕt thùc ®èi víi doanh nghiÖp. Song hiÖn nay khi nÒn kinh tÕ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng th× c¸c doanh nghiÖp thùc sù trë thµnh chñ thÓ trong kinh doanh tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò s¶n xuÊt kinh doanh qua thÞ tr-êng vµ tù cÊp ph¸t tµi chÝnh cho mäi nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng thø mµ thÞ tr-êng cÇn thiÕt chø kh«ng ph¶i nh÷ng thø doanh nghiÖp cã, sao cho ®¹t doanh thu cao nhÊt, gi¶m chi phÝ, nh»m thu lîi nhuËn cao nhÊt. V× vËy lîi nhuËn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc trùc tiÕp cña mçi doanh nghiÖp. Do yªu cÇu cña viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. §Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®Çu t- tiÒn vèn vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c. §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng doanh nghiÖp ph¶i thu håi vèn ®Çu t- cã lîi nhuËn bæ sung vèn ®Çu t- cho phÐp t¨ng nguån vèn vµ s¶n xuÊt kinh doanh. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn mµ trong thêi kú hiÖn nay viÖc phÊn ®Êu t¨ng lîi nhuËn lµ mét tÊt yªó kh¸ch quan ®èi víi doanh nghiÖp. III. C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng vµ c¸c biÖn ph¸p c¬ b¶n lµm t¨ng lîi nhuËn. 1. C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng. Trong tæng sè lîi nhuËn cña doanh nghiÖp tiªu thô s¶n phÈm lµ bé phËn chñ yÕu chiÕm tØ träng lín nhÊt do ®ã viÖc nghiªn cøu c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn lîi nhuËn vÒ c¬ b¶n lµ nghiªn cøu c¸c nh©n tè ®Õn lîi nhuËn tiªu thô s¶n phÈm. XuÊt ph¸t tõ c«ng thøc x¸c ®Þnh lîi nhuËn: Pt = D - Zt - Th Pt: Lîi nhuËn tiªu thô trong kú D: doanh thu tiªu thô trong kú Zt: Lµ gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm tiªu thô trong kú Th: ThuÕ gi¸n thu trong kú 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tõ c«ng thøc ta thÊy lîi nhuËn cña doanh nghiÖp chÞu ¶nh h-ëng bëi doanh thu tiªu thô, gi¸ thµnh s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô vµ c¸c kho¶n thuÕ gi¸n thu ph¶i nép trong kú. Doanh thu tiªu thô lµ nh©n tè ¶nh h-ëng tØ lÖ thuËn víi lîi nhuËn. Doanh thu cµng lín th× lîi nhuËn cµng lín vµ ng-îc l¹i doanh thu cµng nhá th× lîi nhuËn cµng Ýt. Gi¸ thµnh vµ thuÕ lµ nh©n tè ¶nh h-ëng tû lÖ nghÞch víi lîi nhuËn. Gi¸ thµnh vµ thuÕ cµnh cao th× lîi nhuËn cµng thÊp vµ ng-îc l¹i. Doanh thu tiªu thô vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¸c nh©n tè cã cÊu thµnh phøc t¹p do ®ã biÕn ®éng cu¶ c¸c nh©n tè nµy phô thuéc vµo c¸c bé phËn cÊu thµnh nªn chóng. a. Nhãm nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn gi¸ thµnh Gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm hµng ho¸ ®-îc cÊu thµnh theo c«ng thøc: Zt = Zcx + QL + B Zt: gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô trong kú QL: Chi phÝ quan hÖ doanh nghiÖp B: Chi phÝ tiªu thô s¶n phÈm Zcx: Gi¸ thµnh c«ng x-ëng s¶n phÈm tiªu thô. C«ng thøc nµy cho thÊy ¶nh h-ëng ®Ó gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô gåm cã ba nh©n tè: - Gi¸ thµnh c«ng x-ëng s¶n phÈm tiªu thô: Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña nh÷ng kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh cña tõng mÆt hµng bao gåm: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Lµ c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu vµ ®éng lùc dïng trùc tiÕp cho s¶n phÈm dÞch vô cña doanh nghiÖp. + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Lµ tiÒn l-¬ng thï lao ph¶i tr¶ cho sè lao ®éng trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm cïng c¸c kho¶n trÝch cho c¸c quü BHXH, BHYT, chi phÝ c«ng ®oµn theo tû lÖ quy ®Þnh ph©n tÝch vµo chi phÝ kinh doanh. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Lµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt trõ chi phÝ vËt liÖu vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Bao gåm: ®iÖn cho ph©n x-ëng, khÊu hao m¸y mãc... - Chi phÝ tiªu thô s¶n phÈm: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ bao gåm: tiÒn l-¬ng nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ vËt liÖu bao gãi, dông cô b¸n hµng. - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Lµ c¸c chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ c¸c chi phÝ chung kh¸c cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña toµn doanh nghiÖp nh-: tiÒn l-¬ng vµ phô cÊp cho nh©n viªn qu¶n lý c¸c phßng ban, l·i vay vèn kinh doanh, chi phÝ tiÕp t©n... b. Nhãm nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn doanh thu tiªu thô. Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ trong kú ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: r D =  (Stigi) i=1 D: Lµ doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ trong kú Sti: Khèi l-îng hµng ho¸ tiªu thô trong kú gi: Gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm hµng ho¸ i: Lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô thø i C«ng thøc trªn cho thÊy nh©n tè ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ do ®ã ¶nh h-ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bao gåm: - Khèi l-îng s¶n phÈm vµ tiªu thô. Trong ®iÒu kiÖn nh©n tè kh¸c kh«ng thay ®æi, nÕu khèi l-îng s¶n phÈm vµ tiªu thô t¨ng lªn vµ sÏ lµm t¨ng doanh thu tiªu thô dÉn tíi trùc tiÕp lµm t¨ng lîi nhuËn tiªu thô vµ ng-îc l¹i nÕu khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tiªu thô gi¶m xuèng sÏ lµm gi¶m doanh thu tiªu thô dÉn ®Õn gi¶m lîi nhuËn tiªu thô. Khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tiªu thô phô thuéc vµo c¸c yÕu tè: quy m« s¶n xuÊt, d©y truyÒn c«ng nghÖ, thÞ tr-êng tiªu thô... ®©y ®-îc coi lµ nh©n tè 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ¶nh h-ëng chñ quan ph¶n ¸nh sù cè g¾ng cña doanh nghiÖp trong c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh nãi chung vµ qu¶n lý lîi nhuËn nãi riªng. - ChÊt l-îng s¶n phÈm vµ tiªu thô. §©y lµ yÕu tèt rÊt quan träng ¶nh h-ëng tíi doanh thu nªn tiªu thô thÓ hiÖn ë chç cã thÓ thóc ®Èy hay k×m h·m c«ng t¸c tiªu thô chÊt l-îng s¶n phÈm tèt kh«ng chØ lµm t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô mµ cßn cã thÓ n©ng cao gi¸ b¸n, ng-îc l¹i chÊt l-îng s¶n phÈm sÊu th× chÊt l-îng tiªu thô thÊp th× gi¸ b¸n kh«ng cao. Ngoµi viÖc lµ ph-¬ng tiÖn hç trî b¸n hµng th× chÊt l-îng s¶n phÈm cßn lµ mét vò khÝ c¹nh tranh s¸t bÐn gi÷a c¸c ®èi thñ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. ViÖc ®¶m b¶o chÊt l-îng s¶n phÈm ë møc cao sÏ t¹o uy tÝn cho doanh nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng, ®©y lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n b¶m ®¶m cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. + Gi¸ tiªu thô s¶n phÈm: Trong ®iÒu kiÖn c¸c nh©n tè kh¸c thay ®æi, gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm t¨ng lªn lµm doanh thu vµ do ®ã t¨ng lîi nhuËn, ng-îc l¹i gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm lµm gi¶m doanh thu vµ dÉn ®Õn lîi nhuËn gi¶m. Tuy nhiªn trong c¬ chÕ thÞ tr-êng gi¸ b¸n cña s¶n phÈm th-êng ®-îc h×nh thµnh kh¸ch quan do quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr-êng quy ®Þnh. §iÒu nµy cã nghÜa lµ doanh nghiÖp kh«ng thÓ tù t¨ng gi¸ cao h¬n c¸c mÆt hµng cïng lo¹i trªn trÞ tr-êng, còng nh- gi¶m gi¸ h¬n c¸c ®èi thñ. §èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®-îc Nhµ n-íc ra chØ tiªu s¶n xuÊt tiªu thô mét sè mÆt hµng nµo ®ã th× gi¸ b¸n nµy do Nhµ n-íc quy ®Þnh. Trong tr-êng hîp nµy th× gi¸ b¸n biÕn ®æi dÉn ®Õn lîi nhuËn tiªu thô biÕn ®æi, nã ®-îc ®¸nh gi¸ lµ t¸c ®éng kh¸ch quan ®èi víi doanh nghiÖp. + KÕt cÊu s¶n phÈm tiªu thô: §èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra mçi lo¹i s¶n phÈm lµ kh¸c nhau, mçi lo¹i s¶n phÈm tiªu thô trong kú cã møc l·i, lç kh¸c nhau. Do ®ã trong ®iÒu kiÖn nh©n tè kh¸c kh«ng ®æi viÖc biÕn ®æi c¬ cÊu mÆt hµng cã thÓ lµm t¨ng tû träng cña hµng ho¸ cã møc l·i cao vµ lµm gi¶m tû träng hµng ho¸ cã møc l·i thÊp lµm tæng lîi nhuËn tiªu thô t¨ng hoÆc cã thÓlµm gi¶m tØ träng hµng ho¸ cã møc lîi nhuËn cao vµ lµm t¨ng tû träng cã møc lîi nhuËn thÊp kÕt qu¶ lµ lµm gi¶m tæng lîi nhuËn tiªu thô. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Sù biÕn ®æi kÕt cÊu mÆt hµng cã thÓ do yÕu tè chñ quan cña doanh nghiÖp t¹o ra, song còng cã dùa vµo sù biÕn ®éng nhu cÇu cña thÞ tr-êng. Trong tr-êng hîp nµy doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu chØnh cho phï hîp víi nhu cÇu ®ã. 2. C¸c biÖn ph¸p c¬ b¶n lµm t¨ng lîi nhuËn T¨ng lîi nhuËn lµ tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ë c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau trong c¸c thêi kú kh¸c nhau cã c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó ®¹t ®-îc môc ®Ých nµy. Nãi chung ®Ó t¨ng lîi nhuËn trong c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn nay, cã mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n sau: a. N©ng cao sè l-îng vµ chÊt l-îng s¶n phÈm Tiªu thô lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Hoµn thµnh viÖc tiªu thô s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. KÕt qu¶ cña viÖc tiªu thô s¶n phÈm phô thuéc chñ yÕu vµo khèi l-îng vµ chÊt l-îng s¶n phÈm tiªu thô. Trong ®ã khèi l-îng vµ chÊt l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt, tiªu thô l¹i phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c nh©n tè nhtr×nh ®é trang bÞ kü thuËt... Do ®ã ®Ó thùc hiÖn tèt biÖn ph¸p nµy doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh c¸c néi dung sau: - T¨ng c-êng ®Çu t- chiÒu s©u, hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ. - Tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông hiÖu qu¶ lao ®éng, ®µo t¹o båi d-ìng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c«ng nh©n viªn nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. - Më réng mÆt hµng s¶n xuÊt vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm - Thóc ®Èy qóa tr×nh tiªu thu b»ng c¸c chÝnh s¸ch xóc tiÕn b¸n hµng, ph¸t triÓn m¹ng l-íi cung øng s¶n phÈm vµ thùc hiÖn dÞch vô. b. H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh lµ gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ tiªu thô c¸c s¶n phÈm ®ã. NÕu nh- gi¸ b¸n vµ møc thuÕ ®· x¸c ®Þnh th× lîi nhuËn ®¬n vÞ s¶n phÈm sÏ do gi¸ thµnh s¶n phÈm quyÕt ®Þnh. §Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn thùc hiÖn c¸c néi dung sau: 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng: Lµ thùc hiÖn tiÕt kiÖm thêi gian lao ®éng hao phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hay t¨ng sè l-îng s¶n phÈm trong mét ®¬n vÞ thêi gian. Do n¨ng suÊt lao ®éng phô thuéc nhiÒu yÕu tè nh-: Tr×nh ®é trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ, tr×nh ®é tay nghÒ cña lao ®éng... do ®ã viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng lµ cÇn ph¶i: + C¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc s¶n xuÊt sö dông triÖt ®Ó c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ. + T¨ng c-êng c«ng t¸c sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. ViÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ t¹o cho doanh nghiÖp mét tiÒm n¨ng khai th¸c. ViÖc t¨ng c-êng thêi gian vµ c«ng suÊt cã thÓ lµm t¨ng khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, nh-ng sè s¶n phÈm t¹o ra ®-îc nhiÒu h¬n nªn sè tiÒn khÊu hao tÝnh cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm gi¶m do ®ã lµm gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm gi¶m. + Tæ chøc lao ®éng khoa häc hîp lý, t¹o ra sù kÕt hîp c©n ®èi, hµi hoµ gi÷a c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, gi¶m t×nh tr¹ng l·ng phÝ lao ®éng,l·ng phÝ giê m¸y, cã t¸c ®éng thóc ®Èy n¨ng suÊt lao ®éng. + N©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, tay nghÒ, gi¸o dôc ý thøc tr¸ch nhiÖm cho ng-êi lao ®éng. §iÒu nµy cho phÐp n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng, tæ chøc x¾p xÕp lao ®éng hîp lý, gi¶m lao ®éng gi¸n tiÕp... tõ ®ã gi¶m c¸c chi phÝ qu¶n lý vµ h¹ gÝa thµnh s¶n phÈm. §ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ do c«ng nh©n n¾m b¾t thµnh th¹o qu¸ tr×nh vËn hµnh gãp phÇn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. - Sö dông tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu th-êng chiÕm tû träng cao h¬n trong toµn bé chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n ph©mr cña mçi doanh nghiÖp. Do ®ã, viÖc phÊn ®Êu gi¶m chi phi nguyªn vËt liÖu cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Doanh nghiÖp cÇn c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®Ó cã kÕ ho¹ch thu mua dù tr÷ nguyªn vËt liÖu hîp lý vÒ sè l-îng, chñng lo¹i, chÊt l-îng ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hiÖu qu¶. + Doanh nghiÖp cÇn lµm tèt c«ng t¸c qu¶n lý sö dông nguyªn vËt liÖu, qu¶n lý chÆt chÏ tõ kh©u thu mua, vËn chuyÓn ®Õn khi ®-a vµo s¶n xuÊt. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Cung øng hiÖn ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu phï hîp cho tõng lo¹i s¶n phÈm. + CÇn ¸p dông c«ng nghÖ míi sö dông nguyªn vËt liÖu thay thÕ rÎ tiÒn dÔ khai th¸c trªn c¬ së ®¶m b¶o chÊt l-îng s¶n phÈm. + Bªn c¹nh ®ã ph¶i th-êng xuyªn kiÓm tra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó ng¨n ngõa tæn thÊt hao hôt tù nhiªn hoÆc do sö dông l·ng phÝ vËt t- cã thÓ lµm t¨ng gi¸ thµnh. - N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, tµi s¶n. Sö dông vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng chØ lµ mét ho¹t ®éng ®¬n thuÇn vÒ thu chi tµi chÝnh mµ thùc chÊt cßn lµ mét nghÖ thuËt. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ viÖc sö dông vèn s¶n xuÊt ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. §øng trªn gãc ®é chu chuyÓn vèn, vèn kinh doanh bao gåm hai bé phËn chÝnh: vèn l-u ®éng vµ vèn cè ®Þnh. - Vèn l-u ®éng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tµi s¶n l-u ®éng vµ vèn l-u th«ng (c¸c lo¹i vËt t-, tiÒn vèn, thµnh phÈm). Sö dông tèt vèn l-u ®éng lµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt cã t¸c dông lµm t¨ng vßng quay cña vèn, vèn vËt t- hµng ho¸ vµ vèn thµnh phÈm kh«ng bÞ ø ®äng, tr¸nh mÊt m¸t hhao, tiÕt kiÖm ®-îc chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµm t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Vèn cè ®Þnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tµi s¶n cè ®Þnh. Tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh tham gia hoµn toµn vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, nh-ng vÒ mÆt gi¸ trÞ cã thÓ thu håi dÇn sau nhiÒu chu kú kinh doanh. Sö dông tèt vèn cè ®Þnh lµ n©ng cao hiÖu qña sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, cã biÖn ph¸p trÝch khÊu hao phï hîp thu håi ®ñ vèn ch c¸c ®Çu t- tµi s¶n cè ®Þnh mµ më réng tµi s¶n cè ®Þnh. Trªn ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n lµm t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ mçi doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau v× vËy c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p t¨ng lîi nhuËn hîp lý trong tõng thêi kú phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña m×nh. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §Ó ®i s©u vµo nghiªn cøu mét c¸ch cô thÓ vµ chi tiÕt vÒ lîi nhuËn vµ mét sè biÖn ph¸p t¨ng lîi nhuËn, chóng ta ®i xem xÐt qu¸ tr×nh thùc hiÖn lîi nhuËn vµ biÖn ph¸p t¨ng lîi nhuËn cña c«ng ty x©y dùng 17. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng III Mét sè kiÕn nghÞ nh»m t¨ng lîi nhuËn ë c«ng ty x©y dùng 17 Qua ph©n tÝch hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ t×nh h×nh thùc hiÖn lîi nhuËn cña c«ng ty x©y dùng 17 trong n¨m 1999, cã thÓ thÊy r»ng mÆc dï ph¶i ho¹t ®éng trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n c¹nh tranh gay g¾t song víi sù cè g¾ng, nç lùc cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn, C«ng ty ®· ®¹t ®-îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ®-îc më réng, uy tÝn cña C«ng ty ngµy cµng ®-îc kh¼ng ®Þnh, t¨ng tÝch luü néi bé, gãp phÇn ®¸ng kÓ cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc vµ kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt cho ng-êi lao ®éng. Tuy vËy, bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®-îc trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng C«ng ty cßn béc lé nhiÒu h¹n chÕ, cã ¶nh h-ëng kh«ng tèt ®Õn t×nh h×nh thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh lµm gi¶m hiÖu qu¶ còng nh- lîi nhuËn cña C«ng ty nh- ®· nªu ë trªn (ë môc II.4 ch-¬ng II). Tõ thùc tÕ ®· ph©n tÝch ë phÇn II ch-¬ng II cã thÓ nªu ra mét sè ph-¬ng h-íng, biÖn ph¸p c¬ b¶n gãp phÇn thóc ®Èy lµm t¨ng lîi nhuËn ë C«ng ty nhsau: 1. §èi víi C«ng ty: a. §Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶n lý vµ n©ng cao chÊt l-îng c¸c c«ng tr×nh. Sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng vÒ c¬ b¶n lµ sù c¹nh tranh vÒ chÊt l-îng vµ gi¸ b¸n. ChÊt l-îng s¶n phÈm gãp phÇn ®¶m b¶o gi¸ b¸n hîp lý lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt t¹o uy tÝn vµ chç ®øng cho doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n nhC«ng ty x©y dùng 17, do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông l©u dµi nªn vÊn ®Ò b¶o ®¶m chÊt l-îng c«ng tr×nh lu«n lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña doanh nghiÖp. Trong n¨m 1999 C«ng ty x©y dùng 17 ®· kh«ng ngõng më réng thÞ tr-êng ra c¸c tØnh phÝa Nam vµ c¸c tØnh miÒn Trung. §©y lµ sù n¨ng ®éng vµ linh ho¹t cña c«ng ty trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, mÆt kh¸c kh¼ng ®Þnh uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr-êng. ViÖc t¹o ®-îc uy tÝn lµ mét thµnh c«ng 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®èi víi c«ng ty song ®Ó gi÷ ®-îc uy tÝn ®ã l¹i lµvÊn ®Ò nan gi¶i ®Æt ra cho c«ng ty ®ßi hái c«ng ty ph¶i t¨ng c-êng h¬n n÷a trong c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l-îng còng nh- n©ng cao chÊt l-îng c«ng tr×nh. §Ó lµm tèt ®iÒu nµy trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: - §Çu t- ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ Sù tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt vµ viÖc ¸p dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt lµ nh©n tè cùc kú quan träng cho phÐp c«ng ty n©ng cao chÊt l-îng thi c«ng, ®Èy nhanh tiÕn ®é, tiÕt kiÖm nguyªn nhiªn vËt liÖu, tõ ®ã t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng. Trong thêi gian qua c«ng ty ®· cã sù ®Çu t- mua m¸y mãc thiÕt bÞ song vÉn ch-a ®¸p øng nhu cÇu cho thi c«ng nhiÒu c«ng tr×nh nhËn thÇu, h¬n n÷a sè m¸y mãc thiÕt bÞ nµy vÉn ch-a hiÖn ®¹i. V× vËy sè m¸y mãc chuyªn dïng cÇn ®Çu t- trong thêi gian tíi lµ kh¸ lín, ®iÒu nµy ®Æt ra cho doanh nghiÖp mét khã kh¨n lµ nguån vèn ®Çu t- kh¸ h¹n hÑp. §Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n nµy c«ng ty cÇn ph¶i tæ chøc khai th¸c huy ®éng cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn trong thÞ tr-êng: + Nguån vèn bªn trong: C«ng ty cã thÓ sö dông lîi nhuËn ®-îc trÝch lËp vµo c¸c quü (quü ®Çu t- ph¸t triÓn) hoÆc c«ng ty cã thÓ dïng sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc nhµ n-íc cho phÐp ®Ó l¹i cho ®Çu t- ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh. + Nguån vèn bªn ngoµi: Khi nguån vèn bªn trong ch-a ®¸p øng ®ñ nhu cÇu vèn, C«ng ty cã thÓ huy ®éng thªm vèn bªn ngoµi nh-: §Ò nghÞ Tæng c«ng ty cÊp thªm vèn. §Ó ®-îc cÊp nguån vèn nµy c«ng ty cÇn gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò: LËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cã tÝnh kh¶ thi, ®¶m b¶o qu¶n lý vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶, tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ vµ thÊt tho¸t vèn. * Huy ®éng nguån vèn nhµn rçi tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc vµ trong nh©n d©n. §Ó huy ®éng ®-îc nguån vèn nµy c«ng ty cÇn cã tØ lÖ l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt tiÒn göi ng©n hµng ®Ó hÊp dÉn hä nh-ng ph¶i thÊp h¬n l·i suÊt 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tiÒn vay ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o cã lîi cho c«ng ty. §©y lµ mét nguån rÊt cã triÓn väng khai th¸c víi khèi l-îng lín cã hiÖu qu¶ cao. * Liªn doanh liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c. C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n-íc nh»m kh¾c phôc c¸c nh-îc ®iÓm t¹m thêi vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m ®æi míi hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®ång thêi häc tËp tiÕp thu kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý hiÖn ®¹i. ViÖc liªn doanh liªn kÕt cã thÓ ®-îc tiÕn hµnh toµn bé hay tõng phÇn. C«ng ty cã thÓ cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nh-ng ¸p dông h×nh thøc khuyÕn khÝch vµ b¾t buéc c«ng nh©n viªn cña c«ng ty mua cæ phÇn (ch¼ng h¹n c«ng ty cã thÓ quy ®Þnh vÒ sè cæ phiÕu tèi thiÓu mµ mçi c«ng nh©n viªn ph¶i mua). ViÖc b¸n cæ phiÕu cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty cã nhiÒu -u ®iÓm: gi¶i quyÕt ®-îc nhu cÇu vÒ vèn cña c«ng ty; t¹o ra sù rµng buéc gi÷a ng-êi lao ®éng víi c«ng ty khi ®· trë thµnh ng-êi chñ së h÷u th× hä sÏ cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong c«ng viÖc lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt l-îng c«ng tr×nh v× sù thµnh b¹i cña c«ng g¾n liÒn víi quyÒn lîi c¸ nh©n vµ lîi Ých kinh tÕ cña hä. - Sö dông vËt t- ®óng quy c¸ch, chÊt l-îng vµ ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt. VËt liÖu lµ bé phËn chÝnh cÊu t¹o nªn s¶n phÈm c«ng tr×nh do ®ã nã ¶nh -ëng lín nhÊt ®Õn chÊt l-îng c«ng tr×nh còng nh- gi¸ thµnh c«ng tr×nh, v× vËy tr-íc khi ®-a vËt liÖu vµo x©y dùng, bé phËn kü thuËt cña c«ng ty cÇn ph¶i kiÓm tra chÆt chÏ chÊt l-îng cña tõng lo¹i vËt liÖu. Nh÷ng lo¹i vËt t- nµo kÐm phÈm chÊt cÇn ph¶i lo¹i bá ®Ó ®¶m b¶o c¸c tiªu chuÈn kü thuËt cña c«ng tr×nh. §ång thêi kiÓm tra khèi l-îng vËt liÖu ®-a vµo sö dông theo ®óng ®Þnh møc tr¸nh l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt phÊn ®Êu gi¶m ®Þnh møc tiªu hao vËt liÖu. Ngoµi ra, vËt liÖu ®-îc chän ®Ó thi c«ng ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ cña c«ng ty. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy c«ng ty cÇn tiÕn hµnh ®iÒu tra nghiªn cøu t×m kiÕm nguån cung cÊp vËt liÖu cã chÊt l-îng vµ æn ®Þnh th-êng xuyªn phï hîp víi yªu cÇu cña tõng c«ng tr×nh vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ. - N©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. 20