Tài liệu Lỗ doanh nghiệp liên doanh nguyên nhân và giải pháp

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 LêI NãI ®Çu Sau h¬n 10 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ níc chuyÓn tõ mét nÒn kinh tÕ qu¶n lý tËp trung, quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, ®a nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc ta tõng bíc ph¸t triÓn ®i lªn. §iÒu ®¸ng nãi ë ®©y lµ kinh tÕ HSXKD cã mét vai trß hÕt søc quan träng trong ®êi sèng kinh tÕ - x· héi ë níc ta hiÖn hay. Do vËy ph¸t triÓn kinh tÕ HSXKD theo m« h×nh thÝch hîp lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ë níc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ trong t¬ng lai. Cïng hoµ m×nh vµo khÝ thÕ ®æi míi chung ®ã, nh©n d©n huyÖn Phï Cõ ®ang tÝch cùc t¨ng gia s¶n xuÊt, c¶i t¹o vên t¹p, ®Èy m¹nh ch¨n nu«i trång trät chÕ biÕn n«ng s¶n vµ ®· thu ®îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ víi sù ®ãng gãp kh«ng nhá vÒ vèn cña NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ. Tuy nhiªn, tõ thùc tÕ cho thÊy ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu trªn cßn lµ c¶ mét qu·ng ®êng dµi vµ trong thêi gian tíi Chi nh¸nh cßn ph¶i tÝch cùc më réng ho¹t ®éng tÝn dông hé s¶n xuÊt h¬n n÷a ®Ó mäi hé s¶n xuÊt trong huyÖn ®Òu cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi nguån vèn ng©n hµng phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao ®êi sèng. Víi mét huyÖn thuÇn n«ng, s¶n xuÊt cßn phô thuéc nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn l¹i chÞu ¶nh hëng bÊp bªnh cña thÞ trêng tiªu thô nªn lÜnh vùc tÝn dông hé s¶n xuÊt sÏ gÆp kh«ng Ýt rñi ro. V× vËy, viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt ®ang lµ mét ®ßi hái bøc thiÕt t¹i Chi nh¸nh. Sau mét thêi gian ®îc tiÕp cËn víi thùc tÕ, kÕt hîp víi c¬ së lý luËn ®· ®îc häc ë trêng, em ®· chän ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông HSXKD t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ” ®Ó nghiªn cøu lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp. §Ò tµi ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn bao gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tÝn dông hé s¶n xuÊt. Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông t¹i NHNo&PTNT huyÖn Phï Cõ. Ch¬ng III: nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt t¹i chi nh¸nh NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ TØnh Hng Yªn. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« TrÇn ThÞ Thanh Tó-Gi¶ng viªn khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh Trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n vµ c¸c c« chó t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ ®· nhiÖt t×nh híng dÉn gióp em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò nµy. Em xin tr©n träng c¶m ¬n . Hng Yªn, th¸ng 05 n¨m 2004 Sinh viªn thùc hiÖn 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Vò quèc dòng 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Môc lôc Trang 1 Lêi nãi ®Çu ch¬ng 1: nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ TÝn dông hé s¶n xuÊt 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng tÝn dông. 1.1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông. 1.1.2.Vai trß cña tÝn dông ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. 1.1.3. Mét sè h×nh thøc tÝn dông 1.2. TÝn dông ®èi víi sù më réng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hé s¶n xuÊt. 1.2.1. Kh¸i niÖm hé s¶n xuÊt. 1.2.2. Ph©n lo¹i hé s¶n xuÊt. 1.2.3. §Æc ®iÓm cña vèn cho vay hé s¶n xuÊt. 1.2.4. Vai trß cña tÝn dông ®èi víi kinh tÕ HSX. 1.2.5. Quy tr×nh thñ tôc cho vay ®èi víi hé s¶n xuÊt. 1.3. ChÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt. 5 5 5 6 8 8 8 9 10 12 13 1.3.1. Kh¸i niÖm chÊt lîng tÝn dông. 1.3.2. Quan ®iÓm chÊt lîng tÝn dông. 1.3.3. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt. 1.3.4. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt. 13 14 15 19 Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Ng©n hµng No&PTNT huyÖn Phï Cõ. 2.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ NHNo&PTNT huyÖn Phï Cõ. 2.1.1. qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ. 2.1.2. Ho¹t ®éng cña Ng©n hµng No&PTNT HuyÖn Phï Cõ tØnh hng yªn. 2.1.2.1. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi t¹i ®Þa ph¬ng ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng NH. 2.1.2.2. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn. 2.1.2.3. Ho¹t ®éng cho vay. 2.1.2.4. C¸c ho¹t ®éng kh¸c. 2.2. Thùc tr¹ng chÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt t¹i chi nh¸nh NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ. 2.2.1. ThÓ lÖ tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt t¹i NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ 2.2.2. Thùc tr¹ng chÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt. 2.2.3. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt t¹i Ng©n hµng No&PTNT HuyÖn Phï Cõ TØnh Hng Yªn. 2.3. §¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ tØnh Hng yªn. 2.3.1. KÕt qu¶ ®¹t ®îc. 3 22 22 23 23 24 28 30 31 31 32 40 43 43 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2.3.2. H¹n chÕ vµ nguyªn nh©n. 46 Ch¬ng III: nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt t¹i chi nh¸nh NHNO&PTNT HuyÖn Phï Cõ TØnh Hng Yªn. 3.1. §Þnh híng cña NHNO&PTNT HuyÖn Phï Cõ TØnh Hng yªn. 3.2. Nh÷ng gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i ng©n hµng no&ptnt HuyÖn Phï Cõ tØnh hng yªn. 3.2.1 ChÊp hµnh nghiªm tóc quy chÕ cho vay. 3.2.2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch vµ híng dÉn KH lËp dù ¸n vay vèn. 3.2.3. N©ng cÊp hÖ thèng thu thËp vµ xö lý th«ng tin cho ho¹t ®éng TD. 3.2.4. T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé ho¹t ®éng tÝn dông. 3.2.5. Thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p ng¨n ngõa, h¹n chÕ vµ xö lý nî qu¸ h¹n. 3.2.6. ¸p dông ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông ®èi víi HSX. 3.2.7. N©ng cao vai trß cña tæ vay vèn trong cho vay hé s¶n xuÊt. 3.3.Mét sè kiÕn nghÞ. 3.3.1 KiÕn nghÞ ®èi víi c¸c c¬ quan quan lý Nhµ níc. 3.3.2 §èi víi Ng©n hµng Nhµ níc. Tµi liÖu tham kh¶o KÕt luËn 50 50 50 52 53 53 54 57 59 60 60 62 64 65 ch¬ng 1: nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ TÝn dông hé s¶n xuÊt 1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng TÝN DôNG 1.1.1.Kh¸i niÖm tÝn dông. Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ víi ba nghiÖp vô chÝnh lµ nhËn tiÒn göi, cho vay vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n. Ho¹t ®éng thêng xuyªn cña Ng©n hµng lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng víi l·i suÊt thÊp vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó ®Çu t nh»m thu lîi nhuËn th«ng qua chªnh lÖch l·i suÊt. Th«ng thêng lîng vèn thuéc së h÷u Ng©n hµng thêng rÊt nhá bÐ so víi nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng, do ®ã Ng©n hµng th¬ng m¹i ph¶i huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau trong x· héi. Nguån vèn mµ Ng©n hµng huy ®éng ®îc lµ c¬ së ®Ó Ng©n hµng th¬ng m¹i ®Çu t l¹i cho nÒn kinh tÕ. §©y chÝnh lµ nguån gèc cña tÝn dông. TÝn dông ®îc hiÓu lµ mét quan hÖ kinh tÕ gi÷a mét bªn lµ Ng©n hµng vµ mét bªn lµ kh¸ch hµng cña Ng©n hµng trong ®ã cã sù chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng gi¸ trÞ (díi h×nh th¸i tiÒn tÖ hay hiÖn vËt) tõ Ng©n hµng sang cho kh¸ch hµng sö dông ®Ó sau mét thêi gian thu håi vÒ lîng gi¸ trÞ lín h¬n lîng gi¸ trÞ ban ®Çu víi nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ hai bªn tho¶ thuËn víi nhau. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Nh vËy, TÝn dông thÓ hiÖn c¸c ®Æc trng c¬ b¶n nh: cã sù chuyÓn nhîng gi¸ trÞ tõ ngêi cho vay sang ngêi ®i vay, sau mét thêi gian thu håi vÒ mét lîng gi¸ trÞ lín h¬n lîng gi¸ trÞ ban ®Çu, viÖc chuyÓn nhîng ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së cã sù tin tëng cña ngêi chuyÓn nhîng ®èi víi ngêi sö dông vÒ viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ vµ hoµn tr¶ ®óng kú h¹n. §ång thêi tÝn dông còng cã kh¶ n¨ng rñi ro cao do mÊt vèn vµ l·i, tÝnh chÊt b¶o ®¶m cña tÝn dông chÞu sù chi phèi cña quy luËt c¹nh tranh, quy luËt cung cÇu, qu¶n lý lu th«ng tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. 1.1.2.Vai trß cña tÝn dông ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ. Ng©n hµng lµ ngêi cho vay chñ yÕu ®èi víi hµng triÖu hé tiªu dïng (c¸ nh©n, hé gia ®×nh) vµ hÇu hÕt c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng (tØnh, thµnh phè). H¬n n÷a, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhá ë ®Þa ph¬ng, tõ ngêi b¸n rau qu¶ ®Õn ngêi kinh doanh hµng ho¸, Ng©n hµng lµ tæ chøc cung cÊp tÝn dông c¬ b¶n phôc vô cho viÖc mua hµng ho¸ dù tr÷ ®Ó s¶n xuÊt hay mua hµng ho¸ trng bµy. LÞch sö cña ngµnh Ng©n hµng còng ®· chøng minh r»ng ho¹t ®éng tÝn dông lµ b¶n chÊt, lµ gèc rÔ cña ho¹t ®éng Ng©n hµng. Khi ta nãi ®Õn tÝn dông lµ nãi ®Õn Ng©n hµng. Theo ph¸p luËt Mü th× bÊt kú mét tæ chøc nµo cung cÊp tµi kho¶n tiÒn göi cho phÐp kh¸ch hµng rót tiÒn theo yªu cÇu vµ cho vay ®èi víi c¸c tæ chøc kinh doanh hay cho vay th¬ng m¹i sÏ ®îc xem lµ mét Ng©n hµng. Ho¹t ®éng tÝn dông g¾n liÒn víi mét chøc n¨ng c¬ b¶n cña Ng©n hµng lµ ®iÒu hoµ vèn trong nÒn kinh tÕ. Th«ng qua ho¹t ®éng nhËn göi vµ cho vay, Ng©n hµng ®ãng vai trß lµ mét kªnh dÉn vèn tõ ngêi t¹m thêi thõa vèn sang nh÷ng ngêi cã nhu cÇu vÒ vèn. NÕu kh«ng th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông, ch¼ng nh÷ng Ng©n hµng kh«ng thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng cña m×nh mµ ho¹t ®éng tµi chÝnh trªn thÞ trêng nÕu chØ th«ng qua tµi chÝnh gi¸n tiÕp còng kh«ng thÓ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ tèi u. ChÝnh v× vËy viÖc cho vay ®èi víi c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng Ng©n hµng tiªu biÓu ®Ó ph©n biÖt Ng©n hµng víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c. Vµ luËt Ng©n hµng còng ®· quy ®Þnh NHTM lµ mét tæ chøc tµi chÝnh duy nhÊt ®îc thùc hiÖn c¶ hai mÆt ho¹t ®éng tÝn dông lµ huy ®éng vèn vµ cho vay. Ho¹t ®éng tÝn dông dï ë bÊt kú thêi kú nµo còng ®Òu lµ nghiÖp vô c¬ b¶n cña Ng©n hµng vµ lu«n lµ m¶ng kinh doanh mang l¹i phÇn lín doanh thu vµ lîi nhuËn cho Ng©n hµng. Tõ viÖc ®Çu tiªn chØ lµ nhËn gi÷ hé tiÒn, nhËn göi råi huy ®éng vµ cho vay, cho ®Õn nay c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ®· ®îc më réng ra rÊt nhiÒu bao gåm c¶ mét sè lÜnh vùc nh thanh to¸n hé kh¸ch hµng, b¶o l·nh, kinh doanh ngo¹i tÖ, tµi trî xuÊt nhËp khÈu. Nhng tÝn dông cha bao giê ®¸nh mÊt ®i vai trß cña nã lµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ kh«ng thÓ thiÕu cu¶ mét Ng©n hµng. 1.1.3. Mét sè h×nh thøc tÝn dông. 1.1.3.1.C¨n cø vµo thêi h¹n tÝn dông. Cho vay ng¾n h¹n: Lo¹i cho vay nµy cã thêi h¹n cho vay ®Õn 12 th¸ng vµ thêng ®îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn lu ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸ nh©n. §èi víi Ng©n hµng th¬ng m¹i, tÝn dông ng¾n h¹n thêng chiÕm tû träng cao nhÊt. Cho vay trung h¹n: Lo¹i cho vay nµy thêng cã thêi h¹n tõ trªn 12 th¸ng ®Õn 60 th¸ng vµ thêng ®îc sö dông ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn vµ ®æi míi c«ng nghÖ, sö dông cho c¸c dù ¸n cã quy m« nhá vµ thu håi vèn nhanh. Cho vay dµi h¹n: Lµ c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n tõ trªn 60 th¸ng trë lªn nhng kh«ng vît qu¸ thêi h¹n ho¹t ®éng cßn l¹i cña ®¬n vÞ kinh doanh theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp vµ kh«ng vît qu¸ 15 n¨m ®èi víi c¸c dù ¸n phôc vô ®êi sèng. TÝn dông dµi h¹n lµ lo¹i tÝn dông nh»m ®¸p øng vèn cho c¸c nhu cÇu vèn dµi h¹n nh x©y dùng nhµ ë, mua s¾m c¸c thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i cã quy m« lín, x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp míi ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, ®êi sèng. NghiÖp vô truyÒn thèng cña c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ cho vay ng¾n h¹n nhng tõ nh÷ng n¨m 70 trë l¹i ®©y c¸c Ng©n hµng cã xu híng chuyÓn sang kinh doanh tæng hîp vµ mét trong nh÷ng néi dung ®æi míi lµ n©ng cao tû träng cho vay trung vµ dµi h¹n trong tæng d nî cña Ng©n hµng. 1.1.3..2. C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông vèn Cho vay bÊt ®éng s¶n : Lµ lo¹i cho vay liªn quan ®Õn viÖc mua s¾m vµ x©y dùng bÊt ®éng s¶n nh nhµ ë ,®Êt ®ai , bÊt ®éng s¶n trong lÜnh vc c«ng nghiÖp ,th¬ng m¹i , dÞch vô. Cho vay c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i: Lµ lo¹i cho vay ng¾n h¹n ®Ó bæ sung vèn lu ®éng cho c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp th¬ng m¹i vµ dÞch vô . Cho vay n«ng nghiÖp : Lo¹i cho vay nµy nh»m ®¸p øng c¸c nhu cÇu tiªu dïng nh mua s¾m c¸c vËn dông ®¾t tiÒn ,cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ th«ng thêng cña ®êi sèng th«ng qua ph¸t hµnh thÎ tÝn dông. 1.1.3.3. C¨n cø vµo møc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng Cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m: Lo¹i cho vay nµy kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè hay sù b¶o l·nh cña bªn thø ba mµ viÖc cho vay chØ dùa vµo uy tÝn cña b¶n th©n kh¸ch hµng. H×nh thøc cho vay nµy chØ ¸p dông ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng tèt, trung thùc trong kinh doanh, cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh lµnh m¹nh, qu¶n trÞ cã hiÖu qu¶. Cho vay cã b¶o ®¶m: Lµ lo¹i cho vay ®îc Ng©n hµng cung øng khi kh¸ch hµng vay ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc cÇm cè, hoÆc ph¶i cã sù b¶o l·nh cña bªn thø ba cã n¨ng lùc hoµn tr¶. Sù b¶o ®¶m nµy lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó Ng©n hµng cã thÓ b¶o ®¶m an toµn nguån vèn cho vay cña m×nh. H×nh thøc cho vay ®îc Ng©n hµng ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh«ng cã uy tÝn cao ®èi víi Ng©n hµng. 1.1.3.4. C¨n cø vµo ph¬ng thøc hoµn tr¶ Cho vay tr¶ gãp: Lµ lo¹i cho vay mµ kh¸ch hµng ph¶i hoµn tr¶ vèn gèc vµ l·i theo ®Þnh kú. Lo¹i cho vay nµy ®îc ¸p dông chñ yÕu trong cho vay bÊt ®éng s¶n nhµ 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ë, cho vay tiªu dïng ®èi víi nh÷ng ngêi kinh doanh nhá, cho vay trang thiÕt bÞ kü thuËt trong c«ng nghiÖp. Cho vay phi tr¶ gãp: Lµ lo¹i cho vay ®îc thanh to¸n mét lÇn theo kú h¹n ®· tho¶ thuËn. Cho vay trùc tiÕp: Ng©n hµng cÊp vèn trùc tiÕp ®Õn ngêi cã nhu cÇu, ®ång thêi ngêi ®i vay trùc tiÕp hoµn tr¶ nî vay cho Ng©n hµng. Cho vay gi¸n tiÕp: Kho¶n cho vay ®îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc mua l¹i c¸c khÕ íc hoÆc chøng tõ nhËn nî ®· ph¸t sinh vµ cßn trong thêi h¹n thanh to¸n. C¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i cho vay gi¸n tiÕp th«ng qua chiÕt khÊu th¬ng m¹i, mua l¹i c¸c phiÕu b¸n hµng tiªu dïng vµ m¸y mãc n«ng nghiÖp tr¶ gãp, mua l¹i c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp. 1.2. TÝn dông ®èi víi sù më réng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hé s¶n xuÊt. 1.2.1. Kh¸i niÖm hé s¶n xuÊt. Theo NghÞ quyÕt 10 Bé ChÝnh trÞ vÒ ®æi míi qu¶n lý kinh tÕ n«ng nghiÖp, Hé s¶n xuÊt ®îc hiÓu lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ tù chñ, trùc tiÕp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, lµ chñ thÓ trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ lµ thµnh phÇn kinh tÕ c¬ b¶n ë n«ng th«n, cã quyÒn b×nh ®¼ng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c tríc ph¸p luËt. Hé s¶n xuÊt ®îc Nhµ níc giao ®Êt sö dông æn ®Þnh, l©u dµi vµo môc ®Ých s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, thêi h¹n 20 n¨m ®èi víi c©y hµng n¨m vµ 50 n¨m ®èi víi c©y trång l©u n¨m (c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy, c©y ¨n qu¶ vµ c©y rõng). C¸c hé s¶n xuÊt sö dông ®Êt ®îc hëng c¸c quyÒn nh: chuyÓn ®æi, chuyÓn nhîng, cho thuª, cho thuª l¹i, thõa kÕ, thÕ chÊp vµ tÝnh gi¸ trÞ sö dông ®Êt ®Ó gãp vèn khi tham gia liªn doanh. Cïng víi viÖc giao ®Êt, Nhµ níc còng cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî n«ng d©n ph¸t triÓn kinh tÕ nh më réng c¸c ho¹t ®éng tÝn dông trong n«ng th«n, t¨ng cêng khuyÕn n«ng - l©m- ng nghiÖp. §· khuyÕn khÝch n«ng d©n ph¸t triÓn kh¶ n¨ng s½n cã vÒ ®Êt ®ai, søc lao ®éng, tiÒn vèn, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt t¹o ra nh÷ng thµnh qu¶ hÕt søc to lín trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. 1.2.2. Ph©n lo¹i hé s¶n xuÊt.  Hé cã thu nhËp kh¸. Lµ nh÷ng hé cã vËt t tiÒn vèn, cã søc lao ®éng, cã kü thuËt trong s¶n xuÊt lµm dÞch vô, biÕt tæ chøc vµ thuª mín ngêi lµm. Hay nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ nh÷ng hé cã m«i trêng s¶n xuÊt vµ biÕt tæ chøc s¶n xuÊt, biÕt thu hót lao ®éng t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. V× thÕ hé nµy cã nhu cÇu vay vèn lín trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¹o ra nhiÒu lîi nhuËn.  Hé cã thu nhËp trung b×nh. Lo¹i hé nµy trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ch¨n nu«i trång trät cã thu ho¹ch s¶n phÈm nhng chØ ®ñ møc sinh ho¹t cho gia ®×nh v× trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hé cã vËt 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 t tiÒn vèn, cã søc lao ®éng nhng bíc ®Çu cha tæ chøc ®îc s¶n xuÊt, cha ¸p dông vµ c¶i thiÖn kü thuËt vµo s¶n xuÊt. V× vËy, ®êi sèng cña hé cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, cha ®ñ søc chuyÓn biÕn lµm thay ®æi bé mÆt n«ng th«n.  Lo¹i hé nghÌo. Ta thÊy lo¹i hé nµy ë n«ng th«n chiÕm nhiÒu nhÊt, hä cã thÓ thiÕu søc lao ®éng, thiÕu vËt t tiÒn vèn, cha biÕt tæ chøc s¶n xuÊt, nªn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt thu l¹i thÊp, thËm chÝ trong s¶n xuÊt cßn ®Ó thÊt tho¸t vèn. Hé nµy thêng kh«ng ®ñ ¨n cha nãi ®Õn cã tÝch luü ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng. 1.2.3. §Æc ®iÓm cña vèn cho vay hé s¶n xuÊt. 1.2.3.1. Vèn cho vay hé s¶n xuÊt thêng cã chi phÝ cao. §ã lµ do mãn vay nhá, ph©n t¸n vµ ®Æc biÖt lµ rñi ro lín do c¸c nguyªn nh©n nh thiªn tai, h¹n h¸n, dÞch bÖnh, gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n thêng xuyªn biÕn ®éng. Trong khi ®ã ChÝnh phñ cha cã chÝnh s¸ch trî gi¸ cô thÓ, khuyÕn khÝch s¶n xuÊt cho ngêi n«ng d©n. V× vËy, vÒ nguyªn t¾c, l·i suÊt tÝn dông n«ng th«n thêng cao h¬n ë ®« thÞ, trong khi ®ã thu nhËp cña n«ng d©n thêng thÊp vµ dÔ bÞ tæn th¬ng. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ Nhµ níc cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch l·i suÊt nh thÕ nµo ®Ó hç trî cho n«ng d©n vµ ®¶m b¶o ho¹t ®éng Ng©n hµng an toµn hiÖu qu¶ trong m«i trêng kinh doanh ®Æc thï nh vËy. 1.2.3.2. Vèn ®Çu t cho hé s¶n xuÊt chñ yÕu lµ vèn trung vµ dµi h¹n. V× hé s¶n xuÊt chñ yÕu vay ®Ó ®Çu t chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm trong n«ng nghiÖp cÇn cã thêi gian nªn ph¶i cÇn vèn ®Çu t tõ 3-5 n¨m. 1.2.3.3.Vèn cho vay hé s¶n xuÊt thêng quy ®Þnh thêi gian cho vay theo chu kú s¶n xuÊt c©y trång vËt nu«i vµ thêi h¹n thu håi vèn cña dù ¸n ®Çu t. Nguån thu nhËp chÝnh cña hé lµ tõ s¶n phÈm sau thu ho¹ch ®îc ®em b¸n trªn thÞ trêng. HÇu hÕt n«ng s¶n ®Òu cã thêi gian sinh trëng vµ ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh nªn nguån vèn cho vay còng ph¶i tu©n theo chu kú s¶n xuÊt ®ã míi ®¶m b¶o thu ®ñ vµ thu ®óng thêi h¹n kho¶n tiÒn vay Ng©n hµng cña hé. 1.2.3.4. §Ó vèn cho vay hé s¶n xuÊt ®¹t kÕt qu¶ cao th× Ng©n hµng kh«ng chØ cung cÊp vèn b»ng tiÒn mµ cßn ph¶i hç trî vèn, kiÕn thøc, viÖc lµm, m«i trêng lµm ¨n vµ nhiÒu hç trî kh¸c. V× vËy, ®Æc ®iÓm cña vèn cho vay hé s¶n xuÊt cã sù vËn ®éng ¨n nhÞp tæng thÓ cña c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ x· héi kh¸c. Trong nh÷ng n¨m qua viÖc ®Çu t tÝn dông ®Õn hé s¶n xuÊt ®Òu cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c Ng©n hµng víi c¸c Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n, Së Thuû s¶n vµ Héi N«ng d©n cïng t×m kiÕm vµ giíi thiÖu c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, t¹o ra s¶n phÈm hµng ho¸ cã chÊt lîng cao, tiªu thô nhanh trªn thÞ trêng. 1.2.4. Vai trß cña tÝn dông ®èi víi kinh tÕ HSX. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ, ®Êt níc ta ®· tr¶i qua nh÷ng giai ®o¹n khã kh¨n nhng §¶ng vµ Nhµ níc lu«n chó träng ®Õn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ N«ng nghiÖp n«ng th«n, nh»m ph¸t huy tèi ®a néi lùc cña c¸c hé kinh tÕ, khai th¸c hÕt c¸c tiÒm n¨ng vÒ lao ®éng vµ ®Êt ®ai mét c¸ch hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt, kh¾c phôc t×nh tr¹ng ph©n ho¸ giµu nghÌo cïng víi t×nh tr¹ng cho vay nÆng l·i. §Ó thùc hiÖn vÊn ®Ò nµy HSX cÇn ph¶i cã ®ñ vèn cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh SXKD vµ kh«ng ngoµi ai kh¸c chØ cã tÝn dông míi cã ®ñ kh¶ n¨ng cung cÊp vèn trùc tiÕp ®Õn tõng HSX. Qua qu¸ tr×nh ho¹t ®éng thùc tÕ cña m×nh hÖ thèng c¸c NHTM, c¸c quü tÝn dông ®· thÓ hiÖn vai trß to lín cña tÝn dông ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ HSX cô thÓ lµ. TÝn dông cung cÊp vèn ®Õn tõng HSX trªn c¬ së nhu cÇu vay vèn gióp Ng©n hµng cung cÊp vèn cho tõng HSX gióp hä tËn dông khai th¸c mäi tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, lao ®éng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn tõ ®ã ®ãng gãp ngµy cµng nhiÒu h¬n, phong phó h¬n hµng ho¸ ®Ó cung cÊp cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp xuÊt khÈu vµ ®¸p øng nhu cÇu l¬ng thùc thùc phÈm cho toµn x· héi TÝn dông ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn trong N«ng nghiÖp n«ng th«n, t¹o ®iÒu kiÖn duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng, ph¸t triÓn c¸c nghÒ míi nh»m gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho tõng hé, gióp hä t¨ng thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng. TÝn dông gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ N«ng th«ng, t¨ng tÝnh hµng ho¸ cña s¶n phÈm N«ng nghiÖp trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë níc ta nh m« h×nh kinh tÕ (VAC) m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i ...®· thùc sù ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆc trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ N«ng nghiÖp n«ng th«n, gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña ngêi n«ng d©n, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao d©n trÝ, h×nh thµnh nh÷ng thãi quen tèt trong ho¹t ®éng kinh tÕ cho phï hîp víi yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸,hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. TÝn dông lµ c«ng cô tµi trî ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ë N«ng th«n, t¹o ®iÒu kiÖn cho tõng HSX tiÕp thu c«ng nghÖ míi vµo SXKD. Víi ph¬ng ch©m "Nhµ níc vµ nh©n d©n cïng lµm" viÖc x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng cho n«ng th«n ®· vµ ®ang ®îc thùc hiÖn. TÝn dông kh«ng nh÷ng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt b»ng h×nh thøc cho vay vèn lu ®éng mµ cßn ®Çu t vèn trung vµ dµi h¹n nh»m x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt tiÕn tiÕn phôc vô cho s¶n xu©t vµ ®êi sèng cña ngêi d©n n«ng th«ng nh: X©y dùng m¹ng líi ®iÖn, tr¹m b¬m, hÖ thèng thuû lîi, ®êng x¸, c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng vµ ®Çu t dÞch vô phôc vô s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t. Trong s¶n xuÊt hµng ho¸, ®Ó ®¶m b¶o cho sù tån t¹i cña m×nh th× bÊt cø mét ®¬n vÞ SXKD nµo còng ph¶i tiÕn hµnh h¹ch to¸n kinh tÕ ®Ó s¶n phÈm cña m×nh ®îc thÞ trêng chÊp thuËn vµ kinh doanh cã l·i, c¸c HSX níc ta chñ yÕu lµ n«ng d©n nªn phÇn lín cã thãi quen víi suy nghÜ "LÊy c«ng lµm l·i" thêng tiÕn hµnh s¶n xuÊt trong khi hiÖu qu¶ SXKD cha ®îc coi träng ®óng møc. Vµi n¨m gÇn ®©y NH ®· cã sù quan t©m h¬n tíi c¸c HSX, c¸c hé ®îc vay vèn cña Ng©n hµng song ph¶i thùc 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 hiÖn nguyªn t¾c hoµn tr¶ cho Ng©n hµng ®Çy ®ñ, ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i .Do ®ã ®ßi hái c¸c hé ph¶i tÝnh to¸n hiÖu qu¶ sö dông vèn vay cã môc ®Ých ®Ó sau khi tr¶ nî gèc, l·i cho Ng©n hµng c¸c hé vÉn cßn phÇn thu nhËp cña m×nh. TÝn dông h¹n chÕ cho vay nÆng l·i trong N«ng th«n. T×nh tr¹ng cho vay nÆng l·i ë n«ng th«n ®· tån t¹i tõ l©u vµ cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña nh©n d©n víi møc l·i suÊt qu¸ cao nã lµ nguyªn nh©n g©y ra nh÷ng tiªu cùc ë N«ng th«n. Bëi vËy TÝn dông th©m nhËp s©u vµo ®êi sèng N«ng th«n ®· h¹n chÕ ®îc ®¸ng kÓ n¹n cho vay nÆng l·i, t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ HSX v¬n lªn vµ thùc tÕ c¸c NHTM ®· vµ ®ang trë thµnh ngêi b¹n ®ång hµnh trªn con ®êng ®i lªn cña c¸c hé n«ng d©n. TÝn dông thóc ®Èy qu¸ tr×nh huy ®éng vèn trong nÒn kinh tÕ vµ ®¸p øng nhu cÇu vèn nh»m ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÊt hµng ho¸. TÝn dông cung cÊp vèn cho HSX, mét phÇn s¶n phÈm cña hä sÏ trë thµnh hµng ho¸, ®ång thêi th«ng qua thÞ trêng hä cã thÓ ®Þnh híng cho s¶n xuÊt cña m×nh sao cho s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¸p øng ®îc nhu cÇu ®a d¹ng cña ngêi mua. §Ó ®¸p øng ngµy cµng tèt nh÷ng nhu cÇu ®a d¹ng ®ã buéc hä ph¶i më réng Quy m« s¶n xuÊt, t×m mäi biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó tiªu thô nhanh, víi lîi nhuËn cao. Nh vËy nhê cã tÝn dông mµ tÝnh chÊt s¶n xuÊt hµng ho¸ ngµy cµng t¨ng lªn trong c¸ch lµm, c¸ch nghÜ cña ngêi n«ng d©n. 1.2.5. Quy tr×nh thñ tôc cho vay ®èi víi hé s¶n xuÊt Cã thÓ lµ hé s¶n xuÊt ®Õn trô së Ng©n hµng xin vay trùc tiÕp; hoÆc cho vay th«ng qua doanh nghiÖp ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c ®èi tîng nhËn kho¸n cña c¸c doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn giao kho¸n, doanh nghiÖp cã thÓ vay trùc tiÕp Ng©n hµng ®Ó chuyÓn t¶i vèn cho hé nhËn kho¸n hoÆc Ng©n hµng n¬i cho vay ký hîp ®ång víi doanh nghiÖp lµm dÞch vô vay vèn cho hé s¶n xuÊt vµ Ng©n hµng cung øng vèn trùc tiÕp ®Õn hé s¶n xuÊt; nhng h×nh thøc cho vay ¸p dông phæ biÕn ®èi víi hé s¶n xuÊt hiÖn nay lµ th«ng qua tæ vay vèn. Khi thùc hiÖn theo ph¬ng thøc nµy ®èi víi hé s¶n xuÊt vay vèn kh«ng ph¶i b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n th× hå s¬ vay vèn ph¶i cã giÊy ®Ò nghÞ vay vèn. Cßn nh÷ng trêng hîp hé s¶n xuÊt kh¸c th× hå s¬ vay vèn gåm: giÊy ®Ò nghÞ vay vèn; dù ¸n, ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô; hå s¬ b¶o ®¶m tiÒn vay theo quy ®Þnh; ngoµi ra cßn cã biªn b¶n thµnh lËp tæ vay vèn, hîp ®ång lµm dÞch vô. Quy tr×nh thñ tôc cho vay hé s¶n xuÊt (th«ng qua tæ vay vèn) Hé s¶n xuÊt (1) Tæ vay vèn (3) (2) Ng©n hµng N«ng nghiÖp HuyÖn 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 (1)Tæ viªn göi cho tæ trëng giÊy ®Ò nghÞ vay vèn vµ c¸c giÊy tê kh¸c theo quy ®Þnh. (2)Tæ trëng nhËn giÊy ®Ò nghÞ vay vèn cña tæ viªn, tæ chøc häp b×nh xÐt ®iÒu kiÖn vay vèn, sau ®ã tæng hîp danh s¸ch tæ viªn cã ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn, ®Ò nghÞ Ng©n hµng xÐt duyÖt cho vay. (3)NHNo HuyÖn mµ ®¹i diÖn lµ c¸n bé phô tr¸ch ®Þa bµn nhËn hå s¬ vay vèn cña hé s¶n xuÊt tõ tæ trëng t¹i c¸c th«n x· trong huyÖn vµ tËp hîp vÒ trô së Ng©n hµng, xin ý kiÕn cña trëng phßng tÝn dông vµ phã gi¸m ®èc phô tr¸ch tÝn dông. Cho vay hay kh«ng cho vay c¸n bé tÝn dông ®Òu ph¶i thay mÆt Ng©n hµng th«ng b¸o cho hé vay biÕt cô thÓ. NÕu cho vay CBTD sÏ lµm thñ tôc vµ mêi hé vay lªn ký hîp ®ång tÝn dông trùc tiÕp víi NHNo HuyÖn. 1.3. ChÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt. 1.3.1. Kh¸i niÖm chÊt lîng tÝn dông. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng bÊt kú mét lo¹i s¶n phÈm nµo s¶n xuÊt ra còng ®Òu ph¶i mang tÝnh c¹nh tranh. §iÒu nµy cã nghÜa lµ mäi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®Òu ph¶i cã chÊt lîng. C¸c nhµ kinh tÕ ®· nhËn xÐt r»ng: “chÊt lîng lµ sù phï hîp víi môc ®Ých huÆc sö dông” hay “chÊt lîng lµ n¨ng lùc cña mét s¶n phÈm huÆc mét dÞch vô nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cña ngêi sö dông”. TÝn dông lµ mét trong nh÷ng s¶n phÈm chÝnh cña Ng©n hµng. §©y lµ h×nh thøc s¶n phÈm mang h×nh th¸i phi vËt chÊt, lµ dÞch vô ®Æc biÖt. S¶n phÈm nµy chØ cã kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng sau khi kh¸ch hµng ®· sö dông, do vËy cã thÓ quan niÖm chÊt lîng tÝn dông lµ viÖc ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn Ng©n hµng vµ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. ChÊt lîng tÝn dông lµ mét kh¸i niÖm võa cô thÓ( thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu cã thÓ tÝnh to¸n ®îc nh kÕt qu¶ kinh doanh, nî qu¸ h¹n..) võa trõu tîng (thÓ hiÖn qua kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng, t¸c ®éng ®Õn nÒn kinh tÕ..) Nh vËy chÊt lîng tÝn dông thÓ hiÖn qua c¸c ®iÓm sau. ChÊt lîng tÝn dông lµ mét chØ tiªu tæng hîp, nã ph¶n ¸nh møc ®é thÝch nghi cña NHTM víi sù thay ®æi cña m«i trêng bªn ngoµi, nã thÓ hiÖn søc m¹nh cña mét Ng©n hµng trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh ®Ó tån t¹i. ChÊt lîng tÝn dông ®ù¬c x¸c ®Þnh qua nhiÒu yÕu tè: Thu hót ®îc kh¸ch hµng tèt, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, møc ®é an toµn cña vèn tÝn dông. ChÊt lîng tÝn dông kh«ng tù nhiªn mµ cã, nã lµ kÕt qu¶ cña mét quy tr×nh kÕt hîp ho¹t ®éng gi÷a con ngêi trong mét tæ chøc, gi÷a c¸c tæ chøc víi nhau v× mét môc ®Ých chung. 1.3.2. Quan ®iÓm chÊt lîng tÝn dông. ChÊt lîng tÝn dông lµ vèn tÝn dông ®Çu t vµo c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ph¸t huy hiÖu qu¶ an toµn vèn vµ t¹o ra lîi nhuËn cho NHTM vµ h¹n chÕ rñi ro s¶y ra. TÝn dông ®îc hiÓu theo ®óng nghÜa lµ vèn cho vay cña Ng©n hµng ®îc kh¸ch hµng 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 sö dông ®a vµo qu¸ tr×nh SXKD dÞch vô ®Ó t¹o ra mét sè tiÒn lín h¬n võa ®Ó hoµn tr¶ Ng©n hµng gèc vµ l·i vµ trang tr¶i chi phÝ kh¸c vµ cã lîi nhuËn. Nh vËy qua mét qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn nh trªn Ng©n hµng sÏ thu håi vèn gèc vµ l·i cßn kh¸ch hµng sö dông vèn cã hiÖu qu¶, ®óng môc ®Ých t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho nÒn kinh tÕ x· héi gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Hay nãi mét c¸ch kh¸c chÊt lîng tÝn dông ph¶i ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng vÒ 2 mÆt lµ kh¶ n¨ng sinh lêi vµ gi¶m tèi thiÕu rñi ro vÒ sö dông vèn. §ång thêi ho¹t ®éng tÝn dông tèt ph¶i dùa trªn nguyªn t¾c lµ tho¶ m·m nhu cÇu vÒ vèn cña kh¸ch hµng ( ngêi ®i vay). Do ®ã c¸c NHTM cÇn x¸c ®Þnh ®îc kh¸ch hµng môc tiªu, hiÓu râ h¬n nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó cã chÝnh s¸ch phôc vô tèt. 1.3.2.1. §èi víi Ng©n hµng. ChÊt lîng tÝn dông lµ ph¹m vi, møc ®é, giíi h¹n tÝn dông ph¶i phï hîp víi thùc lùc cña b¶n th©n Ng©n hµng vµ ®¶m b¶o ®îc tÝnh c¹nh tranh trªn thÞ trêng, an toµn, sinh lêi theo nguyªn t¾c hoµn tr¶ ®óng h¹n vµ cã l·i. 1.3.2.2. §èi víi kh¸ch hµng. ChÊt lîng TD ®øng trªn gãc ®é kh¸ch hµng ®îc quan niÖm. TÝn dông ph¶i ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi nhu cÇu vÒ vèn cho c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n ®¶m b¶o qu¸ tr×nh SXKD cña kh¸ch hµng ®îc tr«i trÈy, kh«ng ¸ch t¾c mÊt thêi c¬ v× thiÕu vèn. L·i suÊt cho vay ph¶i phï hîp, ®¶m b¶o cho kh¸ch hµng SXKD cã l·i. Bao giê kh¸ch hµng còng mong muèn ®îc vay NH víi l·i suÊt thÊp h¬n lµ vay ngoµi. ChÝnh v× vËy chÝnh s¸ch l·i suÊt cña c¸c NHTM còng chÝnh lµ mét c«ng cô ®Ó c¸c NHTM c¹nh tranh víi nhau trªn thÞ thêng Thêi h¹n nî ®îc x¸c ®Þnh phï hîp víi chu k× SXKD. ViÖc ®Þnh k× h¹n nî cña NH cã mét vÞ trÝ rÊt quan träng ®èi víi kh¸ch hµng. NÕu Ng©n hµng ®Þnh k× h¹n nî ng¾n h¬n chu k× SXKD sÏ lµ mét khã kh¨n rÊt lín cho kh¸ch hµng. Bëi chu k× SXKD cña hä cha hoµn thµnh, s¶n phÈm cha hoµn thiÖn dÉn ®Õn cha cã s¶n phÈm ®Ó tiªu thô do ®ã hä kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî Ng©n hµng. Ngîc l¹i nÕu Ng©n hµng x¸c ®Þnh k× h¹n nî vît qu¸ chu k× s¶n xuÊt, sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng sö dông sè tiÒn ®¸ng ra lµ ®Ó tr¶ nî cho Ng©n hµng vµo môc ®Ých kh¸c. Do ®ã khi ®Õn thêi h¹n tr¶ nî kh¸ch hµng kh«ng cßn kh¶ n¨ng tr¶ nî, buéc c¸c Ng©n hµng ph¶i chuyÓn nî qu¸ h¹n cho kh¸ch hµng, mµ kh¸ch hµng l¹i rÊt sî ph¶i chÞu ph¹t l·i suÊt nî qu¸ h¹n Thñ tôc cho vay gän nhÑ, kh«ng qu¸ rêm rµ vµ ph¶i thuËn lîi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn tr¸nh t×nh tr¹ng v× thñ tôc hå s¬ vay vèn qu¸ phøc t¹p mÊt thêi gian lµm chËm mÊt c¬ héi ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. Th¸i ®é phôc vô cña Ng©n hµng: Kh¸ch hµng bao giê còng muèn lùa chän nh÷ng Ng©n hµng cã phong c¸ch phôc vô tËn t×nh chu ®¸o ®Ó vay vèn, chÝnh v× vËy th¸i ®é phôc vô cña c¸n bé Ng©n hµng ph¶i niÒm në, tËn t×nh gióp ®ì kh¸ch hµng khi hä cha biÕt, híng dÉn hä lµm thñ tôc hå s¬ vay vèn sao cho nhanh chãng vµ 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý. Do ®ã viÖc ®æi míi phong c¸ch phôc vô còng chÝnh lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch thu hót kh¸ch hµng cña Ng©n hµng. 1.3.3. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt. Trªn c¬ së chøc n¨ng, nhiÖm vô cña Ng©n hµng, hé s¶n xuÊt ®îc coi lµ kh¸ch hµng chÝnh cña Ng©n hµng. Trong qu¸ tr×nh cung øng s¶n phÈm cña m×nh cho hé s¶n xuÊt, mét viÖc lµm quan träng vµ cÇn thiÕt lµ ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng cña s¶n phÈm cung øng, cô thÓ lµ chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt, nh»m môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi Ých cña Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy ph¶i th«ng qua c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng cô thÓ. 1.3.3.1. ChØ tiªu ®Þnh tÝnh.  B¶o ®¶m nguyªn t¾c cho vay. Mäi tæ chøc kinh tÕ ho¹t ®éng ®Òu ®îc dùa trªn mét nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. Ng©n hµng lµ mét tæ chøc kinh tÕ ®Æc biÖt, ho¹t ®éng cña nã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi cña ®Êt níc, do vËy c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng rÊt chÆt chÏ, víi mçi Ng©n hµng l¹i cã nh÷ng nguyªn t¾c kh¸c nhau. Nguyªn t¾c cho vay lµ mét nguyªn t¾c rÊt quan träng ®èi víi mçi Ng©n hµng. §Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng mét kho¶n cho vay ®Çu tiªn ph¶i xem xÐt xem kho¶n cho vay ®ã cã ®¶m b¶o nguyªn t¾c cho vay hay kh«ng. Ba nguyªn t¾c c¬ b¶n cña cho vay lµ. Thø nhÊt: Cho vay cã môc ®Ých, kÕ ho¹ch. Thø hai: Cho vay cã ®¶m b¶o. Thø ba: Cho vay ph¶i hoµn tr¶ ®óng h¹n vµ cã l·i. Ba nguyªn t¾c cho vay trªn lµ nguyªn t¾c tèi thiÓu mµ bÊt cø mét kho¶n cho vay cã chÊt lîng nµo còng ph¶i ®¶m b¶o.  Cho vay ®¶m b¶o cã ®iÒu kiÖn. ChØ tiªu ®Þnh tÝnh thø hai ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông ®ã lµ cho vay ®¶m b¶o cã ®iÒu kiÖn. C¸c ®iÒu KiÖn ®Ó mét kh¸ch hµng ®îc vay t¹i Ng©n hµng. Mét lµ: Cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù, n¨ng lùc hµnh vi d©n sù vµ chÞu tr¸ch nhiªm d©n sù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §èi víi hé s¶n xuÊt ph¶i thêng tró t¹i ®Þa bµn n¬i chi nh¸nh Ng©n hµng ®ãng trô së cã x¸c nhËn hé khÈu n¬i thêng tró vµ cã x¸c nhËn cña UBND x· (phêng) n¬i cho phÐp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Hai lµ: kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®¶m b¶o tr¶ nî trong thêi h¹n cam kÕt. Hé s¶n xuÊt xin vay vèn ph¶i cã vèn tù cã tham gia vµo dù ¸n, ph¬ng ¸n s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô. Hé s¶n xuÊt ph¶i kinh doanh cã hiÖu qu¶, kh«ng cã nî qu¸ h¹n trªn 6 th¸ng víi Ng©n hµng. Ba lµ: Môc ®Ých sö dông vèn vay hîp ph¸p: Kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Bèn lµ: Hé s¶n xuÊt cã dù ¸n ®Çu t huÆc ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh kh¶ thi cã hiÖu qu¶. N¨m lµ: Hé s¶n xuÊt thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o tiÒn vay. - §èi víi hé vay ®Õn 10 triÖu ®ång kh«ng ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n. - §èi víi hé vay trªn 10 triÖu ®ång ph¶i thùc hiÖn ®¶m b¶o tiÒn vay b»ng tµi s¶n, quyÒn sö dông ®Êt ( bao gåm c¶ c«ng tr×nh gi¸ trÞ c©y l©u n¨m, thuû h¶i s¶n nu«i trång ®· ®Õn kú thu ho¹ch g¾n liÒn víi ®Êt ). BÊt cø mét kho¶n cho vay hé s¶n xuÊt nµo ®Òu ph¶i xem xÐt ®Õn n¨m ®iÒu kiÖn cho vay trªn ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng kho¶n vay. 1.3.3.2. ChØ tiªu ®Þnh lîng.  Doanh sè thu nî hé s¶n xuÊt. Doanh sè thu nî hé s¶n xuÊt lµ chØ tiªu tuyÖt ®èi ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn Ng©n hµng thu håi ®îc sau khi ®· gi¶i ng©n cho hé s¶n xuÊt trong mét thêi kú. ChØ tiªu nµy ®îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc. D.Sè thu nî hé s¶n xuÊt = D.Sè thu nî HSX D.Sè cho vay HSX x 100(%)  Tû lÖ nî qu¸ h¹n. Tû lÖ nî qu¸ h¹n lµ tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a nî qu¸ h¹n vµ tæng d nî cña NHTM ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, thêng lµ cuèi th¸ng, cuèi quý, cuèi n¨m. D nî qu¸ h¹n HSX x 100(%) Tæng d nî HSX XÐt vÒ mÆt b¶n chÊt, tÝn dông lµ sù hoµn tr¶, do ®ã tÝnh an toµn (kh¶ n¨ng hoµn tr¶ cña ngêi vay) lµ yÕu tè quan träng bËc nhÊt ®Ó cÊu thµnh chÊt lîng tÝn dông. Khi mét kho¶n vay kh«ng ®îc hoµn tr¶ ®óng h¹n nh ®· cam kÕt, mµ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng th× nã ®· vi ph¹m nguyªn t¾c tÝn dông quan träng nhÊt cña Ng©n hµng vµ nã bÞ chuyÓn sang nî qu¸ h¹n víi l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt b×nh thêng, trªn thùc tÕ, phÇn lín c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n lµ c¸c kho¶n nî cã vÊn ®Ò, cã kh¶ n¨ng mÊt vèn cã nghÜa lµ tÝnh an toµn thÊp. Tû lÖ nî qu¸ h¹n HSX = Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh lµ kh¸ch quan, do ®ã nî qu¸ h¹n cña NHTM lµ tÊt yÕu kh«ng thÓ tr¸nh khái. Song nÕu mét NHTM cã nhiÒu kho¶n nî qu¸ h¹n sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong kinh doanh v× sÏ cã nguy c¬ mÊt vèn mµ ®©y lµ ®iÒu tÖ h¹i dÔ dÉn ®Õn mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ gi¶m thu nhËp. NHTM nµo cã tû lÖ nî qu¸ h¹n cao sÏ bÞ ®¸nh gi¸ lµ cã chÊt lîng tÝn dông thÊp. §©y lµ chØ tiªu hiÖn nay thêng ®îc sö dông khi ph©n tÝch ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông. §Ó xem xÐt chi tiÕt h¬n kh¶ n¨ng kh«ng thu håi ®îc nî ngêi ta sö dông chØ tiªu tû lÖ nî khã ®ßi. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Tæng nî khã ®ßi x 100(%) Tæng nî qu¸ h¹n §©y còng lµ mét chØ tiªu t¬ng ®èi. Tû lÖ nî khã ®ßi lµ tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a tæng nî khã ®ßi vµ tæng nî qu¸ h¹n tû lÖ nµy ë møc cµng cao lµ dÊu hiÖu cho thÊy nguy c¬ mÊt vèn cña c¸c Ng©n hµng lµ cµng cao. Tû lÖ nî khã ®ßi =  Tû lÖ thanh to¸n nî do b¸n tµi s¶n cña ngêi vay. NÕu xÐt vÒ b¶n chÊt tÝn dông th× nguån tr¶ nî cho Ng©n hµng cña ngêi vay vÒ nguyªn t¾c lµ ®îc trÝch ra tõ phÇn thu nhËp do ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng, nã bao gåm c¸c chi phÝ lao ®éng vËt chÊt (chi phÝ nguyªn, nhiªn vËt liÖu, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh) vµ phÇn gi¸ trÞ míi s¸ng t¹o ra. Tuy vËy, cã nhiÒu trêng hîp do sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶, bÞ mÊt vèn (s¶n xuÊt kinh doanh thua lç, ph¸ s¶n), nªn ngêi vay ph¶i b¸n tµi s¶n (cã thÓ do tù nguyÖn huÆc b¾t buéc) ®Ó tr¶ nî Ng©n hµng. Sè tiÒn do b¸n tµi s¶n cã thÓ tr¶ ®îc hÕt nî mãn vay, nhng còng cã thÓ chØ tr¶ ®îc mét phÇn nî vay, song trong trêng hîp nµo ®i ch¨ng n÷a th× vÉn cã thÓ ®¸nh gi¸ lµ chÊt lîng tÝn dông thÊp. C«ng thøc tÝnh tû lÖ cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh nh sau. Sè tiÒn thu nî do kh¸ch hµng b¸n tµi s¶n Tû lÖ thanh to¸n nî do b¸n tµi s¶n cña ngêi vay x 100(%) = Tæng doanh sè thu nî Tû lÖ nµy ®ù¬c c¸c NHTM tÝnh theo ®Þnh kú( th¸ng, quý, n¨m). Sè thu nî do b¸n tµi s¶n cã thÓ thèng kª theo b¸o c¸o tÝn dông.  chØ tiªu vßng quay vèn tÝn dông hé s¶n xuÊt. §©y lµ mét chØ tiªu thêng ®îc c¸c NHTM tÝnh to¸n hµng n¨m ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tæ chøc qu¶n lý vèn tÝn dông trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, gi¶i quyÕt hîp lý gi÷a 3 lîi Ých: Nhµ níc, kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng. C«ng thøc tÝnh vßng quay vèn tÝn dông ®îc x¸c ®Þnh nh sau. D.Sè thu nî HSX D nî b×nh qu©n HSX HÖ sè nµy ph¶n ¸nh sè vßng chu chuyÓn cña vèn tÝn dông (thêng lµ mét n¨m). Vßng quay vèn tÝn dông HSX = §Ó ®¬n gi¶n trong tÝnh to¸n, d nî b×nh qu©n hé s¶n xuÊt ®îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy trung b×nh céng d nî ®Çu kú vµ d nî cuèi kú. §©y lµ mét chØ tiªu quan träng xem xÐt chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt, ph¶n ¸nh tÇn xuÊt sö dông vèn. HÖ sè nµy cµng t¨ng ph¶n ¸nh t×nh h×nh tæ chøc qu¶n lý vèn tÝn dông cµng tèt, chÊt lîng tÝn dông cµng cao, tiÕt kiÖm chi phÝ, t¹o ra l¬Þ nhuËn lín cho Ng©n hµng.  Lîi nhuËn cña Ng©n hµng. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lîi nhuËn = Thu nhËp tõ l·i - Chi phÝ tr¶ l·i + Thu nhËp kh¸c Chi phÝ ThuÕ kh¸c thu nhËp Trong phÇn thu, l·i thu ®îc tõ cho vay lµ chñ yÕu, mµ ®èi víi NH hé s¶n xuÊt lµ kh¸ch hµng chÝnh cña Ng©n hµng, cho nªn thu nhËp Ng©n hµng lµ thíc ®o hiÖu qu¶ sö dông vèn cña NH còng nh chÊt lîng cho vay hé s¶n xuÊt. Ngoµi c¸c chØ tiªu trªn NHNN cßn cã thÓ th«ng qua c¸c v¨n b¶n nghiÖp vô ®Ó quy ®Þnh chØ tiªu cã tÝnh b¾t buéc ®èi víi c¸c NHTM nh. Thñ tôc, hå s¬ cho vay, thêi gian tèi ®a ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®èi víi mét kho¶n vay, biªn ®é tèi ®a, tèi thiÓu l·i suÊt cho vay so víi møc l·i suÊt c¬ b¶n.. C¨n cø vµo c¸c chØ tiªu trªn, hµng quý, n¨m. c¸c NHTM tù ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é an toµn vµ chÊt lîng tÝn dông cña hÖ thèng. Qua ®ã NHNN cã c¬ së chØ ®¹o NHTM n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trong tõng kh©u, tõng mÆt nghiÖp vô huÆc cã c¸c biÖn ph¸p b¾t buéc cô thÓ ®èi víi tõng NHTM trong ho¹t ®éng tÝn dông. 1.3.4. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt. ViÖc n©ng cao chÊt lîng tÝn dông ®èi víi hé s¶n xuÊt cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi Ng©n hµng, hé s¶n xuÊt vµ nÒn kinh tÕ. Do vËy, yªu cÇu ph¶i n©ng cao chÊt lîng tÝn dông chÊt lîng hé s¶n xuÊt lµ mét yªu cÇu thêng xuyªn ®èi víi Ng©n hµng. Muèn lµm tèt ®iÒu nµy tríc hÕt ph¶i xem xÐt c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt.  YÕu tè m«i trêng. M«i trêng lµ mét nhãm yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt mét c¸ch trùc tiÕp huÆc gi¸n tiÕp. §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë níc ta cßn phô thuéc nhiÒu vµo thiªn nhiªn th× m«i trêng tù nhiªn cã ¶nh hëng rÊt lín. M«i trêng kinh tÕ x· héi. M«i trêng kinh tÕ x· héi cã ¶nh hëng gi¸n tiÕp tíi chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt. M«i trêng kinh tÕ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho hé s¶n xuÊt lµm ¨n cã hiÖu qu¶, do vËy hé s¶n xuÊt vay nhiÒu h¬n, c¸c kho¶n vay ®Òu ®îc hé s¶n xuÊt sö dông ®óng môc ®Ých mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ. Tõ ®ã c¸c kho¶n vay ®îc hoµn tr¶ ®óng thêi h¹n c¶ gèc vµ l·i. Trªn c¬ së ®ã chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt ®îc n©ng lªn. M«i trêng chÝnh trÞ ph¸p lý. M«i trêng chÝnh trÞ ph¸p luËt æn ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn vµ c¬ së ph¸p lý ®Ó ho¹t ®éng tÝn dông còng nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña hé s¶n xuÊt tiÕn hµnh thuËn lîi. Nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ cña ph¸p luËt vÒ tÝn dông vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông lµ c¬ së ®Ó xö lý, gi¶i quyÕt khi x¶y ra c¸c tranh chÊp tÝn dông. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 V× vËy m«i trêng chÝnh trÞ ph¸p luËt cã ¶nh hëng rÊt lín tíi chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt. M«i trêng tù nhiªn. T¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña hé s¶n xuÊt. NhÊt lµ nh÷ng hé s¶n xuÊt n«ng nghiÖp phô thuéc chñ yÕu vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn. NÕu ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi, s¶n xuÊt kinh doanh su«n sÎ th× hé s¶n xuÊt cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó tr¶ nî Ng©n hµng. Nhng nÕu thiªn tai bÊt ngê x¶y ra th× hé s¶n xuÊt sÏ bÞ thiÖt h¹i lín vÒ kinh tÕ, viÖc tr¶ nî Ng©n hµng sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n. DiÔn biÕn cña tù nhiªn lµ kh«ng thÓ ®o¸n tríc vµ khã cã thÓ ®o¸n ®îc khi thiªn tai x¶y ra, cho nªn m«i trêng tù nhiªn lµ yÕu tè ¶nh hëng lín ®Õn chÊt lîng tÝn dông hé s¶n xuÊt.  YÕu tè thuéc vÒ kh¸ch hµng. Ngoµi yÕu tè m«i trêng ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng hé s¶n xuÊt th× cã rÊt nhiÒu yÕu tè tõ chÝnh kh¸ch hµng ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông. Tr×nh ®é cña kh¸ch hµng: Bao gåm c¶ tr×nh ®é s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña kh¸ch hµng. Víi mét tr×nh ®é s¶n xuÊt phï hîp vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý tèt kh¸ch hµng cã thÓ ®¹t ®îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tèt ®Ó cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh tr¶ nî Ng©n hµng. Tuy nhiªn, nÕu kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng qu¶n lý, ®ång thêi tr×nh ®é s¶n xuÊt kÐm th× viÖc tr¶ nî Ng©n hµng lµ rÊt khã kh¨n. V× vËy, tr×nh ®é cña kh¸ch hµng lµ yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông. Kh¸ch hµng sö dông vèn sai môc ®Ých: §©y lµ yÕu tè thuéc vÒ chñ quan cña kh¸ch hµng, yÕu tè nµy Ng©n hµng rÊt khã kiÓm so¸t tõ ®Çu. ViÖc sö dông vèn sai môc ®Ých lµ ý ®Þnh cña kh¸ch hµng, ý ®Þnh nµy cã thÓ xuÊt hiÖn ngay tõ ®Çu khi vay huÆc sau khi ®· vay ®îc, tuy nhiªn viÖc kh¸ch hµng sö dông vèn sai môc ®Ých ®· vi ph¹m nguyªn t¾c cho vay v× vËy ®· ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông. Lõa ®¶o Ng©n hµng: §©y lµ yÕu tè thuéc ph¹m trï ®¹o ®øc, kh¸ch hµng cè ý lõa ®¶o Ng©n hµng ®Ó lÊy tiÒn. §¹o ®øc cña kh¸ch hµng lµ yÕu tè quan träng ¶nh hëng trùc tiÕp tíi chÊt lîng kho¶n vay. Kho¶n vay cã thÓ ®îc sö dông ®óng môc ®Ých hay kh«ng, kho¶n vay cã ®îc hoµn tr¶ l¹i hay kh«ng lµ tuú thuéc vµo hµnh vi ®¹o ®øc cña kh¸ch hµng.  YÕu tè thuéc vÒ Ng©n hµng. Bªn c¹nh yÕu tè thuéc vÒ m«i trêng vµ yÕu tè thuéc vÒ kh¸ch hµng mµ Ng©n hµng khã cã thÓ kiÓm so¸t ®îc th× cã rÊt nhiÒu yÕu tè thuéc vÒ b¶n th©n Ng©n hµng cã ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông. Nh÷ng yÕu tè nµy b¶n th©n Ng©n hµng cã thÓ t×m ®îc c¸ch h¹n chÕ. ChÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng: Lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch s¶n phÈm quan träng nhÊt cña Ng©n hµng. Cã chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n sÏ ®a ra ®ù¬c h×nh thøc cho vay phï hîp víi nhu cÇu, thu hót ®ù¬c kh¸ch hµng, ®ång thêi khuyÕn khÝch kh¸ch hµng tr¶ nî ®óng h¹n. Do ®ã chÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng ¶nh hëng trùc tiÕp tíi chÊt lîng tÝn dông. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ChÊp hµnh quy ®Þnh thÓ chÕ tÝn dông: ViÖc chÊp hµnh quy ®Þnh thÓ chÕ tÝn dông cña c¸n bé lµm tÝn dông lµ tèt hay kh«ng tèt lµ nguyªn nh©n ®Ó c¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh ®¸nh gi¸ chÊt lîng Ng©n hµng cã thÓ ®îc thùc hiÖn hay kh«ng. Mçi c¸n bé tÝn dông khi cho vay ®Òu ph¶i tu©n theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông vµ c¸c quy ®Þnh thÓ lÖ riªng cña tõng Ng©n hµng. Cho vay huÆc b¶o l·nh víi gi¸ trÞ qu¸ lín khiÕn kh¸ch hµng khã cã thÓ ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó hoµn tr¶ Ng©n hµng ®ång thêi vi ph¹m ®iÒu kiÖn vÒ b¶o ®¶m tiÒn vay, lµm cho chÊt lîng tÝn dông bÞ ¶nh hëng. Tr×nh ®é c¸n bé tÝn dông sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp tíi chÊt lîng kho¶n cho vay. ChÊt lîng mét kho¶n cho vay ®îc x¸c ®Þnh ngay tõ khi kho¶n cho vay ®îc quyÕt ®Þnh th«ng qua c¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh. KiÓm tra, kiÓm so¸t cña Ng©n hµng cha kÞp thêi, do ®ã kh«ng kÞp thêi n¾m b¾t ®îc c¸c th«ng tin vÒ mét kho¶n cho vay, kh«ng biÕt ®îc yÕu tè ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông nµo ®·, ®ang vµ sÏ x¶y ra ®Ó cã biÖn ph¸p kÞp thêi kh«ng lµm cho chÊt lîng tÝn dông gi¶m sót. HÖ thèng th«ng tin Ng©n hµng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Ng©n hµng n¾m b¾t ® îc c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng tríc khi quyÕt ®Þnh mét kho¶n cho vay. YÕu tè nµy rÊt quan träng v× nã gãp phÇn ng¨n chÆn nh÷ng kho¶n cho vay chÊt lîng kh«ng tèt ngay tõ khi cha x¶y ra. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông t¹i NHNo&PTNT huyÖn Phï Cõ. 2.1. kh¸i qu¸t chung vÒ NHNo&ptnt huyÖn Phï Cõ. 2.1.1. qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ. Tõ n¨m 1959 ®Õn th¸ng 7/1988: §©y lµ chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ Níc HuyÖn Phï Cõ Th¸ng 7/1988: ChÝnh Phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp hÖ thèng Ng©n hµng th¬ng m¹i (Ng©n hµng chuyªn doanh) gåm Ng©n hµng C«ng Th¬ng, Ng©n hµng Ngo¹i Th¬ng,Ng©n hµng N«ng NghiÖp Vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n, Ng©n hµng §Çu T vµ Ph¸t TriÓn nh»m phôc vô nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi nhu cÇu vèn vµ c¸c dÞch vô thanh to¸n ngµy cµng lín. HÖ thèng Ng©n hµng N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n ViÖt Nam b¾t ®Çu ho¹t ®äng tõ thêi kú nµy. Tõ th¸ng 7/1988 ®Õn n¨m 1997: §©y lµ phßng giao dÞch cña chi nh¸nh NHNo&PTNT HuyÖn Phï Tiªn. Tõ n¨m 1997 ®Õn nay: §©y lµ chi nh¸nh NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ. NHNo &PTNT Phï Cõ (gäi t¾t lµ NHNo Phï Cõ) lµ mét Ng©n hµng cÊp III, lµ ®¬n vÞ trùc thuéc NHNo & PTNT Hng Yªn. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 NHNo Phï Cõ thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ theo c¬ chÕ tµi chÝnh cña NHNo vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh. Sau khi t¸i lËp huyÖn, NHNo Phï Cõ ®· ®i vµo æn ®Þnh, ®Õn nay tæng sè c¸n bé CNV trong toµn chi nh¸nh lµ 30 ngêi, trong ®ã Ban gi¸m ®èc cã 3 ngêi cßn l¹i biªn chÕ thµnh 2 phßng: - Phßng kÕ to¸n ng©n quü - Phßng nghiÖp vô kinh doanh. Ngoµi trô së chÝnh vµ c¸c phßng ban trªn, NHNo & PTNT Phï Cõ cßn cã mét chi nh¸nh Ng©n hµng cÊp IV ®Æt ë Tam §a nh»m ®¸p øng nhu cÇu huy ®éng vèn cña Ng©n hµng còng nh cña ngêi d©n ®îc thuËn lîi, t¹o ®iÒu kiÖn më réng tÝn dông. + C¬ cÊu m« h×nh ho¹t ®éng cña NHNo & PTNT Phï Cõ cã 2 ®iÓm giao dÞch, ®ã lµ: NHNo Phï Cõ (®Æt t¹i trung t©m huyÖn) t¹i ®©y võa lµ trung t©m ®iÒu hµnh võa qu¶n lý 8 x· phÝa B¾c huyÖn vµ mét thÞ trÊn. NH liªn x· Tam §a: ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý 6 x· phÝa Nam huyÖn. + C¬ cÊu tæ chøc cña NHNo Phï Cõ. Ban gi¸m ®èc gåm 3 ngêi cô thÓ lµ: Gi¸m ®èc: Trùc tiÕp chØ ®¹o NHNo Phï Cõ. Mét phã gi¸m ®èc: Phô tr¸ch phÇn kinh doanh. Mét phã gi¸m ®èc: Phô tr¸ch phßng kÕ to¸n vµ lµ Gi¸m ®èc Ng©n hµng ngêi nghÌo Phï Cõ. C¸c phßng ban gåm 2 phßng sau ®©y: Phßng kÕ to¸n: Gåm 8 ngêi, 1 trëng phßng, 1 phã phßng, 1 kiÓm so¸t, 2 thñ quü vµ 3 kÕ to¸n. Lµm nhiÖm vô gi¶i ng©n c¸c mãn tiÒn cho vay, thu tiÒn mµ kh¸ch hµng ®em gi¶ vµ ®em göi vµo, kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng, h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n kÕ to¸n vµ thùc hiÖn c¸c giao dÞch kh¸c. Phßng nghiÖp vô kinh doanh: gåm 19 ngêi: Gåm cã 1 trëng phßng vµ 1 phã phßng vµ 17 c¸n bé tÝn dông. Lµm nhiÖm vô cho vay, ®«n ®èc kh¸ch hµng tr¶ nî ®óng h¹n, qu¶ng b¸ c¸c dÞch vô míi cña Ng©n hµng. 2.1.2. Ho¹t ®éng cña NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ tØnh hng yªn. 2.1.2.1. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi t¹i ®Þa ph¬ng ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng Ng©n hµng. Phï Cõ lµ mét huyÖn ®ång b»ng n»m trong ®Þa giíi tØnh Hng Yªn, c¸ch trung t©m tØnh kho¶ng 20 km vÒ phÝa §«ng B¾c. §©y lµ mét huyÖn míi t¸i lËp sau khi t¸ch HuyÖn Phï Tiªn cò thµnh hai huyÖn lµ Phï Cõ vµ Tiªn L÷ vµo n¨m 1997. DiÖn tÝch huyÖn kho¶ng 9.127,19 ha, trong ®ã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp kho¶ng 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 6.155,78 ha chiÕm 67,45% diÖn tÝch toµn huyÖn víi gÇn ba v¹n hé d©n sinh sèng. §©y lµ mét huyÖn cã mËt ®é d©n sè ®«ng, lùc lîng lao ®éng dåi dµo, cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp víi truyÒn thèng th©m canh c©y lóa níc ®¹t n¨ng suÊt cao vµ cã nhiÒu ngµnh nghÒ kh¸c nh ch¨n nu«i tr©u bß, nu«i trång thuû s¶n, trång nÊm r¬m, d©u t»m, da chuét xuÊt khÈu, ®ç t¬ng, ®ay ®¹t hiÖu qu¶ kh¸ cïng nh÷ng gièng c©y ®Æc s¶n nh nh·n nång, v¶i thiÒu, cam ngät. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y t×nh h×nh n«ng th«n trªn ®Þa bµn c¬ b¶n æn ®Þnh, kinh tÕ tiÕp tôc ph¸t triÓn víi tèc ®é 11,58%; mét sè lÜnh vùc cã møc t¨ng trëng kh¸ nh n«ng nghiÖp 8,72%, c«ng nghiÖp x©y dùng 19,98%; th¬ng nghiÖp dÞch vô 14,49%. Tuy nhiªn, nÒn kinh tÕ cña huyÖn chñ yÕu vÉn lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp víi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp- c«ng nghiÖp x©y dùng- th¬ng m¹i dÞch vô lµ 65-15-20. Trªn 80% d©n sè trong huyÖn sèng b»ng n«ng nghiÖp, ®iÒu kiÖn canh t¸c cßn lÖ thuéc nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn nªn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Trong khi gi¸ c¶ hµng ho¸ n«ng s¶n liªn tôc ë møc thÊp so víi c¸c hµng ho¸ tiªu dïng kh¸c lµm cho thu nhËp thùc tÕ cña ngêi n«ng d©n thÊp, ®êi sèng khã kh¨n, tû lÖ hé nghÌo trong huyÖn cßn cao, GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi trong huyÖn cßn thÊp díi møc b×nh qu©n chung cña c¶ níc; n¨m 2003 thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi lµ 3,7 triÖu ®ång, gi¸ trÞ thu nhËp trªn mét hÐc ta lµ 33,05 triÖu ®ång. C«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp sè lîng Ýt, quy m« nhá, c¬ cÊu ®Çu t dµn tr¶i, ph©n t¸n, chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ ®Çu t ë mét sè ngµnh cha cao, cha cã m«i trêng thuËn lîi ®Ó thu hót vèn ®Çu t, hîp t¸c. Tû lÖ lao ®éng thiÕu viÖc lµm trong huyÖn cßn nhiÒu, nhÊt lµ lao ®éng n«ng nhµn. Thu ng©n s¸ch tõ néi bé nÒn kinh tÕ ®¹t thÊp. Trong tiÕn tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n cña huyÖn tuy cã nhiÒu tiÕn bé nhng cßn chËm, m« h×nh kinh tÕ hîp t¸c x· cha ph¸t huy t¸c dông, m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i chñ yÕu lµ quy m« nhá, cha cã nhiÒu ®iÓn h×nh cã hiÖu qu¶ lµm mÉu ®Ó nh©n réng nªn cha t¹o ®îc ®éng lùc ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng lao ®éng, ®Êt ®ai vµo ph¸t triÓn kinh tÕ. 2.1.2.2. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn. Díi gãc ®é lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh tiÒn tÖ, vèn cã vai trß rÊt lín ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng- nã lµ nguyªn liÖu ®Çu vµo cÇn thiÕt cña mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Vèn lµ c¬ së ®Ó tæ chøc mäi ho¹t ®éng kinh doanh. Khèi lîng vèn, c¬ cÊu vèn sÏ quyÕt ®Þnh quy m« ho¹t ®éng tÝn dông, c¬ cÊu ho¹t ®éng tÝn dông vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña Ng©n hµng. Vèn quyÕt ®Þnh n¨ng lùc c¹nh tranh cña mçi Ng©n hµng. ý thøc ®îc tÇm quan träng ®ã cña vèn, NHNo&PTNT HuyÖn Phï Cõ th«ng qua c¸c nghiÖp vô chñ yÕu nh huy ®éng tiÒn göi t¹i ®Þa ph¬ng, nghiÖp vô ngo¹i b¶ng vµ c¸c nghiÖp vô trung gian kh¸c trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®· huy ®éng ®îc mét lîng vèn ®¸ng kÓ, víi c¸c h×nh thøc phong phó, ®a d¹ng nh: Huy ®éng tiÒn göi cña Kho b¹c Nhµ níc vµ tiÒn vay Ng©n hµng Nhµ níc, huy ®éng tiÒn göi vµ vay c¸c tæ chøc kinh tÕ. 20