Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Lí luận chung về viecj alm...

Tài liệu Lí luận chung về viecj alm

.PDF
55
196
54

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng 1 LÝ luËn chung vÒ cho vay tµi trî gi¶i quyÕt viÖc lµm 1.1. Gi¶i quyÕt viÖc lµm, sù cÇn thiÕt cña ch-¬ng tr×nh cho vay tµi trî gi¶i quyÕt viÖc lµm (CVTTGQVL) 1.1.1. Lý luËn chung vÒ lao ®éng, viÖc lµm vµ thÊt nghiÖp Tõ xa x-a, loµi ng-êi ®· t¸ch khái thÕ giíi loµi vËt khi biÕt t×m löa ®Ó s-ëi Êm vµ nÊu chÝn thøc ¨n, biÕt nu«i trång ®Ó cã thøc ¨n dù tr÷,... Vµ cho tíi tËn b©y giê lao ®éng vÉn lµ ... vµ nghÜa vô cña mçi con ng-êi ë ®é tuæi lao ®éng bëi lao ®éng gióp con ng-êi tån t¹i vµ ph¸t triÓn. LÞch sö loµi ng-êi ®· ghi nhËn tÝnh x· héi ho¸ cao cña lao ®éng kÐo theo ®ã lµ tÝnh x· héi ho¸ cao cña viÖc lµm. Do ®ã, ph¶i cã sù nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vÊn ®Ò viÖc lµm. Trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau vÒ viÖc lµm. - Theo tiÕn sÜ Sonhin vµ PTS.G.Rin Xèp (ng-êi Nga) th×: "ViÖc lµm lµ sù tham gia cña ng-êi cã kh¶ n¨ng lao ®éng vµo mét ho¹t ®éng x· héi cã Ých trong khu vùc x· héi ho¸ cña s¶n xuÊt, trong häc tËp, trong c«ng viÖc néi trî, trong kinh tÕ phô cña c¸c n«ng trang viªn". - Hay theo Ghi-H©n-T« ë ViÖn ph¸t triÓn H¶i ngo¹i Lu©n §«n ®Þnh nghÜa: "ViÖc lµm theo nghÜa réng lµ toµn bé c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña mét x· héi, nghÜa lµ tÊt c¶ nh÷ng g× quan hÖ c¸ch kiÕm sèng cña con ng-êi, kÓ c¶ c¸c quan hÖ x· héi vµ c¸c tiªu chuÈn hµnh vi t¹o thµnh khu«n khæ cña qu¸ tr×nh kinh tÕ". Hai quan ®iÓm trªn ngoµi tÝnh tÝch cùc ®· béc lé sù bÊt hîp lý. Quan ®iÓm thø nhÊt c«ng nhËn häc tËp còng lµ lao ®éng nh-ng nh÷ng ng-êi lao ®éng l¹i kh«ng t¹o ra ®-îc thu nhËp ®Ó nu«i sèng ®-îc b¶n th©n th× ch-a ®-îc gäi lµ lao ®éng. Cßn quan ®iÓm 2 l¹i lµm mäi ng-êi lÉn lén gi÷a viÖc lµm hîp ph¸p vµ Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 kh«ng hîp ph¸p. Khi mµ tÖ n¹n x· héi cßn lµ vÊn ®Ò bøc b¸ch trong x· héi hiÖn ®¹i th× khã mµ thõa nhËn quan niÖm nµy. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, quan niÖm vÒ viÖc lµm còng thay ®æi mét c¸ch c¨n b¶n. T¹i Héi nghÞ quèc tÕ lÇn thø 13 (1983) tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO) ®· ®-a ra kh¸i niÖm: "Ng-êi cã viÖc lµm lµ nh÷ng ng-êi lµm mét viÖc g× ®ã cã ®-îc tr¶ c«ng, lîi nhuËn hoÆc ®-îc thanh to¸n b»ng hiÖn vËt, hoÆc nh÷ng ng-êi tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt tù t¹o viÖc lµm v× lîi Ých hay v× thu nhËp gia ®×nh kh«ng ®-îc nhËn tiÒn c«ng hoÆc hiÖn vËt lao ®éng". Trªn c¬ së vËn dông kh¸i niÖm ®óng ®¾n trªn vµ nghiªn cøu cô thÓ ®iÒu kiÖn ë ViÖt Nam, trong ch-¬ng 2 ®iÒu 13 cña "Bé LuËt lao ®éng" cña n-íc ta ®· ghi râ "ViÖc lµm lµ mäi ho¹t ®éng t¹o ra nguån thu nhËp mµ kh«ng bÞ ph¸p luËt ng¨n cÊm". Hµng ngµy cã 1 sè ng-êi mÊt viÖc, bá viÖc, song còng cã 1 sè ng-êi t×m ®-îc viÖc lµm, sù biÕn ®æi lªn xuèng tù nhiªn ®ã quyÕt ®Þnh tíi tû lÖ l-u l-îng lao ®éng cã viÖc lµm. Nh-ng cã ph¶i cø kh«ng cã viÖc lµm lµ thÊt nghiÖp. Ta cÇn ph¶i xem xÐt kü l-ìng vÒ vÊn ®Ò nµy qua s¬ ®å sau cña tæ chøc lao ®éng quèc tÕ ILO: C¬ cÊu vÒ lùc l-îng lao ®éng D©n sè trong tuæi lao ®éng qui ®Þnh Cã viÖc lµm Kh«ng cã viÖc lµm E Muèn lµm viÖc - Chñ ®éng t×m viÖc - S½n sµng t×m viÖc U Lùc l-îng lao ®éng E: Ng-êi cã viÖc lµm U: Ng-êi thÊt nghiÖp Kh«ng muèn lµm viÖc Kh«ng chñ ®éng t×m viÖc N N Kh«ng thuéc lùc l-îng lao ®éng N: Ng-êi kh«ng tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Theo s¬ ®å trªn ta cã 1 sè kh¸i niÖm nh- sau: - ThÊt nghiÖp lµ ng-êi trong ®é tuæi lao ®éng cã søc lao ®éng ch-a cã viÖc lµm nh-ng ch-a t×m ®-îc viÖc lµm. Ng-êi cÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ ng-êi cã søc lao ®éng, cã ... lµm viÖc, cã kh¶ n¨ng lao ®éng nh-ng kh«ng cã viÖc lµm, kh«ng cã vèn ®Çu t- ®Ó t¹o viÖc lµm. Ta cã thÓ thÊy râ kh¸i niÖm thÊt nghiÖp trong s¬ ®å c¸c luång l-u th«ng cña thÞ tr-êng lao ®éng sau: MÊt viÖc T¸i nhËp hoÆc nhËp míi Tham gia LV Ng-êi cã viÖc Kh«ng thuéc lùc l-îng lao ®éng VÒ h-u, t¹m ngõng lµm viÖc ThÊt nghiÖp Kh«ng høng thó lµm viÖc T×m ®-îc viÖc Theo s¬ ®å trªn th× mét ng-êi cã thÓ ®-îc coi lµ ng-êi cã viÖc, thÊt nghiÖp hoÆc kh«ng thuéc lùc l-îng lao ®éng. CÇn ph¶i ph©n ®Þnh râ ranh giíi gi÷a nh÷ng kh¸i niÖm ®ã ®Ó thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh CVTTGQVL mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Víi môc ®Ých ph©n tÝch s©u s¾c h¬n thùc tr¹ng thÊt nghiÖp, tõ ®ã t×m ra ph-¬ng h-íng gi¶i quyÕt gi¶m thÊt nghiÖp, t¨ng viÖc lµm ta cÇn hiÓu râ nguån gèc cña thÊt nghiÖp. Muèn vËy ta nghiªn cøu 4 lo¹i thÊt nghiÖp: + ThÊt nghiÖm t¹m thêi: Lµ lo¹i thÊt nghiÖp n¶y sinh khi ng-êi lao ®éng lu«n kh«ng hµi lßng víi c«ng viÖc m×nh ®ang lµm mµ muèn t×m kiÕm mét c«ng viÖc hoÆc n¬i lµm viÖc kh¸c h¬n. + ThÊt nghiÖp c¬ cÊu: X¶y ra khi c¬ cÊu s¶n xuÊt cã sù thay ®æi, sù mÊt c©n ®èi cung cÇu gi÷a c¸c lo¹i lao ®éng, kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh cung cña thÞ tr-êng lao ®éng kh«ng theo kÞp nhu cÇu. Lo¹i thÊt nghiÖp nµy trë nªn trÇm träng khi nã biÕn ®éng m¹nh vµ kÐo dµi. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + ThÊt nghiÖp thiÕu cÇu: (ThÊt nghiÖp kiÓu Keynes): Do sù suy gi¶m cña tæng cÇu kÐo theo møc cÇu chung vÒ lao ®éng gi¶m xuèng, tiÒn l-¬ng vµ gi¸ c¶ ch-a ®iÒu chØnh kÞp ®Ó phôc håi møc h÷u nghiÖp toµn phÇn, kho¶ng c¸ch gi÷a ®-êng cÇu lao ®éng míi vµ ®-êng cÇu lao ®éng cò lµ thÊt nghiÖp thiÕu cÇu. Nã g¾n liÒn víi thêi kú suy tho¸i cña chu kú kinh doanh. DÊu hiÖu chøng tá sù xuÊt hiÖn cña lo¹i thÊt nghiÖp nµy lµ t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp x¶y ra trµn lan kh¾p mäi n¬i, mäi ngµnh. + ThÊt nghiÖp lý thuyÕt cæ ®iÓn: Lo¹i thÊt nghiÖp nµy x¶y ra khi cã sù t¸c ®éng cña yÕu tè ngoµi thÞ tr-êng (vÝ dô: ... kho¸n chi, tinh gi¶m biªn chÕ), lµm cho thÞ tr-êng lao ®éng kh«ng c©n b»ng. Khi tiÒn l-¬ng tèi thiÓu qui ®Þnh cao h¬n møc c©n b»ng cña thÞ tr-êng lao ®éng, kho¶ng c¸ch tõ ®-êng cÇu lao ®éng tíi ®-êng cung lao ®éng lµ thÊt nghiÖp theo lý thuyÕt cæ ®iÓn. 1.1.2. Sù cÇn thiÕt vµ cÊp thiÕt cña ch-¬ng tr×nh CVTTGQVL. Cho vay tµi trî lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ®Ó chØ c¸c kho¶n cho vay mµ ng-êi ®i vay ®-îc h-ëng nh÷ng -u ®·i nµo ®ã nh-ng th«ng th-êng nhÊt lµ l·i suÊt nhÑ vµ thêi h¹n cho vay dµi ®Ó trî gióp ph¸t triÓn kinh tÕ. 1.1.2.2. TÝnh cÊp thiÕt cña vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm trong x· héi: Kh«ng chØ cÇn thiÕt trªn mÆt lý luËn vµ trong thùc tÕ gi¶i quyÕt viÖc lµm (GQVL) lµ 1 vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®èi víi mäi quèc gia nãi chung vµ c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn nãi riªng, nã lµ môc tiªu c¬ b¶n cña qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«. Do ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý, ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr-êng theo ®Þnh h-íng XHCN n-íc ta ®· ®¹t ®-îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ vÒ vÊn ®Ò GQVL gãp phÇn æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, ®-a nÒn kinh tÕ tho¸t khái khñng ho¶ng vµ cã nh÷ng b-íc ph¸t triÓn víi tèc ®é kh¸ nhanh. Tû lÖ thÊt nghiÖp gi¶m tõ 9-10% n¨m 1989-1990 xuèng cßn 6,08% n¨m 1994; 5,885 n¨m 1996 vµ 6,01% n¨m 1997. Tõ n¨m 1991-1997 ®· cã trªn 7,2 triÖu ng-êi ®-îc GQVL hoÆc hç trî æn ®Þnh viÖc lµm. Trong vÊn ®Ò GQVL th× vai trß cña Nhµ n-íc b»ng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, b»ng nguån lùc tµi chÝnh tËp trung cña m×nh lµ v« cïng cÇn thiÕt. Nh÷ng n¨m qua trong qu¸ tr×nh ®æi míi ChÝnh phñ ®· ®-a ra ch-¬ng tr×nh cho vay tõ quü quèc gia hç trî viÖc lµm theo NghÞ quyÕt 120/H§BT. Qua 9 n¨m thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh ®· ®¹t ®-îc nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng kÓ. Tuy vËy, vÊn ®Ò GQVL vÉn lµ 1 bøc xóc cña Nhµ n-íc vµ cña x· héi bëi nh÷ng lý do sau: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 BiÓu 1: D©n sè vµ nguån lao ®éng 1996 - 2000 N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 D©n sè c¶ n-íc 75.602 77.190 78.789 80.420 82.078 - Tæng sè trong ®é tuæi lao ®éng 41.253 42.478 43.733 45.069 46.377 54,56 55,03 55,51 56 56,5 20,445 21.065 21.704 22.362 23.044,5 49,56 49,59 49,62 49,65 49,69 20.808 21.413,27 22.036,12 22.677,1 23.332 50,35 50,31 9.812,93 10.374,24 10.967,65 11.545 Khu vùc % so víi d©n sè - Chia theo nam, n÷ +Nam % so víi tæng sè + N÷ % so víi tæng sè 50,44 50,41 50,38 - Chia theo thµnh thÞ, n«ng th«n + Thµnh thÞ % so víi tæng sè + N«ng th«n % so víi tæng sè 9.282 22,5 23,1 31.971 32.665,3 67,75 76,9 23,74 24,35 25 33.365,6 34.071,23 34.781,53 76,28 75,65 75 Tõ biÓu sau ta cã thÓ rót ra kÕt luËn: N-íc ta d©n sè thuéc lo¹i ®«ng (trªn 80 triÖu ng-êi). Tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn cßn cao. Mçi n¨m gia t¨ng kho¶ng 1,4 triÖu ng-êi, chñ yÕu ë n«ng th«n. TÝnh ®Õn n¨m 2000 cã kho¶ng trªn 40 triÖu ng-êi trong lùc l-îng lao ®éng, sè lao ®éng míi t¨ng thªm kho¶ng trªn 4 triÖu ng-êi do phÇn lín lùc l-îng lao ®éng ë ViÖt Nam lµ lao ®éng trÎ. MÆc dï sè l-îng lao ®éng cña ViÖt Nam kh¸ lín nh-ng nguån lao ®éng nµy ch-a ®-îc sö dông cã hiÖu qu¶. ThÊt nghiÖp ë n-íc ta nghiªm träng vÒ møc ®é vµ phøc t¹p ë biÓu hiÖn. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng vµ viÖc lµm c¶ n-íc cña Bé Lao ®éng th-¬ng binh & x· héi ngµy 1/7/1998, tû lÖ thÊt nghiÖp ë khu vùc thµnh thÞ trong c¶ n-íc cã xu h-íng t¨ng lªn qua c¸c n¨m 1996, 1997 vµ 1998 (n¨m 1998 lµ 6,85% so víi 6,01% n¨m 1997 vµ 5,88% n¨m 1996). Trong sè 61 tØnh, thµnh phè, 4 tØnh cã tû lÖ thÊt nghiÖp ë møc b¸o ®éng trªn 8% lµ Hµ Néi, H¶i Phßng, Th¸i B×nh vµ Hµ T©y. TÝnh trong 4 n¨m (1997-2000) trong c¶ n-íc cã kho¶ng 8 triÖu ng-êi cÇn GQVL. Hai lµ, chÊt l-îng lao ®éng thÊp, c¬ cÊu ®µo t¹o ch-a hîp lý. HiÖn tr¹ng n-íc ta vÉn tån t¹i lµ thÊt nghiÖp kh«ng ph¶i do thiÕu c«ng viÖc mµ lµ do chÊt l-îng nguån lao ®éng n-íc ta qu¸ thÊp, ch-a ®¸p øng ®-îc yªu Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cÇu cña c«ng viÖc. V× vËy, ®µo t¹o vµ båi d-ìng nguån nh©n lùc cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®Ó GQVL hiÖn nay. VÒ tr×nh ®é häc vÊn: Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra cña Bé L§TB & XH toµn quèc cã kho¶ng 32,06% lùc l-îng lao ®éng tèt nghiÖp cÊp II; 13,4% tèt nghiÖp cÊp III vµ cßn 26,7% ch-a tèt nghiÖp cÊp I vµ ch-a biÕt ch÷. ë n«ng th«n tû lÖ trªn cßn thÊp h¬n kho¶ng 29,2%. - VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt: Tr×nh ®é tay nghÒ cña lùc l-îng lao ®éng n-íc ta hiÖn t¹i ch-a ®¸p øng ®-îc yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ vµ l¹i cµng khã kh¨n ®Ó cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu cña qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n-íc. Míi cã kho¶ng 16% lùc l-îng lao ®éng qua ®µo t¹o trong khi ®ã tû lÖ nµy ë c¸c n-íc kho¶ng 40-50%. - C¬ cÊu ®µo t¹o ë n-íc ta l¹i cµng mÊt c©n ®èi. Nh×n chung ë c¸c n-íc th× cø 1 tr×nh ®é ®¹i häc cã 5 trung häc vµ 10 c«ng nh©n lµnh nghÒ. Nh-ng ë n-íc ta l¹i 1 ®¹i häc cã 1,6 trung häc vµ 3,6 c«ng nh©n lµnh nghÒ (trong tæng sè lao ®éng kü thuËt). §©y chÝnh lµ nguyªn nh©n ®-a ®Õn t×nh tr¹ng lao ®éng thõa vÒ sè l-îng vµ thiÕu vÒ chÊt l-îng. Ba lµ, nh÷ng bÊt hîp lý trong ph©n bè lao ®éng theo ngµnh vµ l·nh thæ: Tr-íc hÕt c¬ cÊu lao ®éng n-íc ta cßn v« cïng l¹c hÇu: lao ®éng c«ng nghiÖp x©y dùng chiÕm trªn 10%, lao ®éng dÞch vô th-¬ng m¹i kho¶ng 20% vµ lao ®éng n«ng nghiÖp xÊp xØ 70%. Tuy lao ®éng n«ng nghiÖp chiÕm tû träng lín nh-ng n«ng nghiÖp n-íc ta l¹i bÞ h¹n chÕ bëi diÖn tÝch ®Êt canh t¸c Ýt, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, kh¶ n¨ng tÝch luü ®Ó ®Çu t- ph¸t triÓn Ýt,... Ngoµi ra lùc l-îng lao ®éng cña n-íc ta ph©n bè ch-a ®ång ®Òu theo l·nh thæ: lao ®éng kü thuËt, tay nghÒ cao trong n«ng nghiÖp, l©m nghiÖm, thuû s¶n rÊt thÊp vµ tËp trung ë nh÷ng vïng n«ng th«n. Lao ®éng cã kü thuËt chñ yÕu tËp trung ë c¸c thµnh phè lín (xem biÓu 1). T×nh tr¹ng di d©n tù do t×m viÖc lµm ngµy cµng t¨ng ®· thµnh 1 vÊn ®Ò bøc xóc cña x· héi nhÊt lµ vÊn ®Ò lao ®éng n«ng th«n trµn vµo c¸c ®« thÞ lín t×m kiÕm viÖc lµm g©y ra rÊt nhiÒu tÖ n¹n x· héi nhøc nhèi. §©y lµ nguyªn nh©n mµ tû lÖ thÊt nghiÖp cao ë c¸c thµnh thÞ cña n-íc ta. Bèn lµ, sù t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè bªn ngoµi ®Õn lao ®éng vµ viÖc lµm. * T¸c ®éng trong n-íc: Nh©n tè thø nhÊt lµ sù xuÊt hiÖn nhu cÇu viÖc lµm ®èi víi nh÷ng ng-êi ë ngoµi ®é tuæi lao ®éng. Nhu cÇu trªn ngµy cµng cao do kinh tÕ thÞ tr-êng víi sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n-íc, thÞ tr-êng lao ®éng sÏ ph¸t triÓn nhanh, viÖc qu¶n lý lao ®éng cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp sÏ tõng b-íc ®-îc níi láng, xuÊt hiÖn hiÖn Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 t-îng nh÷ng ng-êi vÒ h-u tr-íc h¹n l¹i ®i lµm trë l¹i. Cã 2 tr-êng hîp: nh÷ng ng-êi võa lµm chÝnh võa lµm nh÷ng c«ng viÖc thªm hoÆc nh÷ng ng-êi ®· nghØ h-u l¹i ®i lµm. Nh- vËy, hä sÏ lÊy mÊt phÇn c«ng viÖc cña nh÷ng ng-êi ®ang trong lùc l-îng lao ®éng. Do vËy, Nhµ n-íc kh«ng nh÷ng t¹o c¬ héi t×m viÖc cho ng-êi ®Õn tuæi lao ®éng mµ cßn ph¶i GQVL cho c¶ nh÷ng ng-êi ngoµi ®é tuæi lao ®éng. Thø hai: t¸c ®éng cña vÊn ®Ò c¶i c¸ch c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Thùc hiÖn gi¶m biªn chÕ, tæ chøc l¹i c¬ cÊu lao ®éng vµ tiÒn vèn, thùc hiÖn "kho¸n chi" lµm t¨ng thÊt nghiÖp. N¨m 1990 toµn quèc cã 12.000 DNNN mµ ®Õn 1999 cßn 5.750 DNNN. T-¬ng øng sè c«ng nh©n viªn chøc gi¶m xuèng cßn kho¶ng 3 triÖu ng-êi. NÕu hÖ sè gi¶m biªn chÕ lµ 0,2 (sau khi ®· trõ sè vÒ h-u tr-íc h¹n) th× giai ®o¹n 2000-2015 cÇn ph¶i s¾p xÕp viÖc lµm cho kho¶ng 60 v¹n lao ®éng. Cã nghÜa b×nh qu©n mçi n¨m ph¶i s¾p xÕp viÖc lµm cho h¬n 4 v¹n ng-êi cña c¸c ngµnh c«ng h÷u ®· gi¶m. §©y lµ vÊn ®Ò g©y søc Ðp v« cïng lín ®Õn vÊn ®Ò GQVL. Ngoµi ra trong t-¬ng lai sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng m¸y mãc lµm viÖc thay con ng-êi. L-îng lao ®éng thõa ra còng sÏ g©y 1 ¶nh h-ëng kh«ng nhá tíi viÖc GQVL. Nh©n tè kh«ng thÓ thiÕu t¸c ®éng tíi lao ®éng vµ viÖc lµm chÝnh lµ mÆt tr¸i cña c¬ chÕ thÞ tr-êng. Trong m«i tr-êng c¹nh tranh sÏ cã 2 lo¹i doanh nghiÖp: lo¹i doanh nghiÖp kh«ng thÓ ®øng v÷ng sÏ bÞ ph¸ s¶n, gi¶i thÓ dÉn tíi t×nh tr¹ng toµn bé lao ®éng bÞ ®Èy ra ngoµi x· héi trë thµnh g¸nh nÆng thÊt nghiÖp. Cßn lo¹i doanh nghiÖp cã thÓ chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh sÏ t×m mäi c¸ch n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng b»ng c¸ch sµng läc tinh gi¶m lao ®éng. §iÒu ®ã ®ång nghÜa víi viÖc 1 bé phËn lao ®éng yÕu kÐm vµ thõa cña nh÷ng doanh nghiÖp ®ã sÏ trë thµnh thÊt nghiÖp. Vµ nh©n tè cuèi cïng kh«ng thÓ bá qua lµ sù mai mét cña c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng vµ qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ t¸c ®éng kh«ng Ýt tíi t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp ë ViÖt Nam. Do ®ã ngoµi vô mïa n«ng d©n vÉn ch¬i dµi vµ t×nh tr¹ng thiÕu ®Êt trång trät trong khi ®êi sèng v« cïng thiÕu thèn. §©y còng lµ nguyªn nh©n cã sù di d©n tù do tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ. Nhµ n-íc cÇn sím cã biÖn ph¸p b¶o tån vµ kh«i phôc nh÷ng ngµnh nghÒ thñ c«ng nghiÖp truyÒn thèng ®Ó t¹o cho nh÷ng ng-êi thÊt nghiÖp t¹m thêi ë n«ng th«n 1 lèi tho¸t vÒ vÊn ®Ò viÖc lµm * T¸c ®éng cña thÕ giíi: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 T¸c ®éng cña t×nh tr¹ng khñng ho¶ng tµi chÝnh, kinh tÕ khu vùc, kinh tÕ thÕ giíi lµm cho t×nh tr¹ng rót vèn ®Çu t- n-íc ngoµi å ¹t lµm kinh tÕ trong n-íc l©m vµo giai ®o¹n khã kh¨n vµ x¶y ra t×nh tr¹ng mÊt viÖc hµng lo¹t do rót hîp ®ång gia c«ng chÕ biÕn do sù gi¶m sót cña thÞ tr-êng tiªu thô n-íc ngoµi. Thªm vµo ®ã, sù c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng lao ®éng quèc tÕ lµm gi¶m l-îng nh©n c«ng xuÊt khÈu lao ®éng cña n-íc ta trong thêi gian qua. Trong khi ®ã sè nh©n c«ng xuÊt khÈu lao ®éng hÕt h¹n ®· vÒ n-íc g©y 1 sù d- thõa lao ®éng. 1.1.2.1. Sù cÇn thiÕt cña ch-¬ng tr×nh CVTTGQVL Theo kinh tÕ häc c«ng céng th× thÊt nghiÖp lµ 1 trong nh÷ng thÊt b¹i tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, h¬n n÷a thÊt nghiÖp lµ vÊn ®Ò cña toµn x· héi do ®ã chØ cã sù vËn ®éng tù do cña thÞ tr-êng th× kh«ng thÓ gi¶i quyÕt næi vÊn ®Ò nµy mµ cÇn cã bµn tay h÷u h×nh cña Nhµ n-íc can thiÖp. Ch-¬ng tr×nh CVTTGQVL cña Nhµ n-íc gi÷ 1 vai trß quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ x· héi ®-îc thÓ hiÖn trªn 1 sè khÝa c¹nh sau: - §èi víi x· héi: CVTTGQVL ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sö dông c«ng cô tµi chÝnh mét c¸ch linh ho¹t, lµm cho quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt trong giai ®o¹n qu¸ ®é ë n-íc ta hiÖn nay. §ång thêi nã ph¶n ¸nh râ nÐt sù can thiÖp cña Nhµ n-íc ta vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. Thªm vµo ®ã, CVTTGQVL t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho viÖc thu hót lao ®éng, nhê vËy t×nh tr¹ng thiÕu viÖc lµm sÏ ®-îc gi¶i quyÕt gãp phÇn th¾t chÆt c¸c tÖ n¹n x· héi ®ang cã nguy c¬ ph¸t triÓn. Ngoµi ra, CVTTGQVL sÏ kÐo gÇn kho¶ng c¸ch giµu nghÌo trong x· héi, c«ng b»ng x· héi gi÷a nh÷ng ng-êi lao ®éng sÏ ®-îc ®¶m b¶o. Ng-êi lao ®éng ®-îc khuyÕn khÝch lao ®éng hä sÏ cè g¾ng lao ®éng t¹o cña c¶i cho x· héi. C«ng b»ng x· héi chÝnh lµ môc tiªu cña Nhµ n-íc XHCN. - §èi víi nÒn kinh tÕ: CVTTGQVL ®ãng vai trß quan träng, nã gióp §¶ng vµ Nhµ n-íc ta hoµn thiÖn, kh¾c phôc ®-îc nh÷ng -u, nh-îc ®iÓm ë c¸c vïng kinh tÕ kh¸c nhau, qua ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn c©n ®èi vµ æn ®Þnh. CVTTGQVL lµ 1 ®ßn bÈy kh¸ c«ng hiÖu ®Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a võa vµ nhá ph¸t triÓn. Thùc tÕ ë c¸c n-íc chøng minh r»ng s¶n xuÊt kinh doanh võa vµ nhá võa cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt viÖc lµm tèt mµ kh«ng ®ßi hái l-îng vèn ®Çu t- lín. §ã lµ lo¹i h×nh ho¹t ®éng rÊt ®a d¹ng, linh ho¹t thÝch nghi cao, con ®-êng ph¸t triÓn lµ tõ thÊp ®Õn cao phï hîp víi kh¶ n¨ng tÝch Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 luü vµ huy ®éng vèn trong d©n. Khi nÒn kinh tÕ ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi, khu vùc Nhµ n-íc ®ang s¾p xÕp l¹i lao ®éng th× ... lµ lo¹i h×nh kh¸ hiÖu qu¶ ®Ó thu hót lao ®éng. CVTTGQVL theo dù ¸n nhá cßn gãp phÇn thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu nÒn kinh tÕ, nhÊt lµ trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n. §©y lµ 1 trong nh÷ng môc tiªu chiÕn l-îc ë c«ng cuéc c¶i c¸ch vµ ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ n-íc ta. - Trªn gi¸c ®é tµi chÝnh: ý nghÜa to lín nhÊt cña viÖc t¹o lËp quÜ CVTTGQVL lµ kh¬i dËy ®-îc c¸c nguån vèn nhµn rçi trong d©n c-, khuyÕn khÝch d©n tù ®Çu t- vµo s¶n xuÊt kinh doanh vµ thu hót n-íc ngoµi. Thùc tÕ ®· chøng minh nÕu ng©n s¸ch Nhµ n-íc ®Çu t- 1 th× d©n ®Çu t- gÊp 2-3 lÇn. H¬n n÷a, trªn gi¸c ®é qu¶n lý tiÒn tÖ, nhê cã dù ¸n nhá mµ ®· thóc ®Èy tiÒn nhµn rçi trong d©n ®ang n»m d-íi d¹ng cÊt tr÷ chuyÓn thµnh tiÒn trong l-u th«ng, ®Çu t- vµo s¶n xuÊt lµm cho c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn tÖ cña Nhµ n-íc ®-îc tèt h¬n. - XÐt trªn gi¸c ®é båi d-ìng vµ ph¸t triÓn nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc th× CVTTGQVL lµ 1 ph-¬ng ph¸p kh¸ tèt v× nã khai th¸c ®-îc tiÒm n¨ng s½n cã tõ mçi ®Þa ph-¬ng v× cã dù ¸n ®-îc thÈm ®Þnh ch¾c ch¾n. MÆt kh¸c ng©n s¸ch Nhµ n-íc cã h¹n nªn cho vay cã hoµn tr¶ lµ ph-¬ng ph¸p tèt h¬n lµ cÊp ph¸t kh«ng hoµn tr¶. Tãm l¹i, xÐt trªn mäi gi¸c ®é th× CVTTGQVL lµ hÕt søc quan träng, cÇn thiÕt vµ cÊp thiÕt trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña n-íc ta. 1.2. QuÜ quèc gia hç trî gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ quÜ gi¶i quyÕt viÖc lµm ®Þa ph-¬ng 1.2.1. Chñ tr-¬ng, ph-¬ng h-íng, biÖn ph¸p cña ch-¬ng tr×nh CVGQVL Ch-¬ng tr×nh CVQGVL lµ 1 ch-¬ng tr×nh lín vµ l©u dµi cña ®Êt n-íc ta nã thÓ hiÖn sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ n-íc trong viÖc t¹o ®iÒu kiÖn vÒ vèn ®Ó ng-êi lao ®éng ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ph¸t huy ®-îc tiÒm n¨ng vÒ lao ®éng, tay nghÒ truyÒn thèng vµ m¸y mãc thiÕt bÞ, kinh nghiÖm s¶n xuÊt kinh doanh,... ®Ó hä æn ®Þnh viÖc lµm; trong viÖc t¹o chç lµm míi thu hót lao ®éng, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp vµ tõng b-íc ®-a nÒn kinh tÕ n-íc ta ph¸t triÓn 1 c¸ch bÒn v÷ng. §¶ng vµ Nhµ n-íc ®· x¸c ®Þnh: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1. Chñ tr-¬ng cña ch-¬ng tr×nh CVQGVL lµ: "TÝch cùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò lao ®éng, viÖc lµm: nghÜa lµ kÕt hîp ch-¬ng tr×nh quü quèc gia GQVL víi tõng ch-¬ng tr×nh, dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó t¹o ra nhiÒu chç lµm míi ®Æc biÖt lµ dù ¸n ®Çu t- b»ng vèn ng©n s¸ch, vµ ®Çu t- cña n-íc ngoµi. KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng; ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ míi ë n«ng th«n ®Ó GQVL t¹i chç. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vµ t¨ng quÜ quèc gia hç trî viÖc lµm". §¶m b¶o viÖc lµm cho d©n lµ môc tiªu x· héi hµng ®Çu. GQVL, ®¶m b¶o cho mäi ng-êi cã kh¶ n¨ng lao ®éng, cã nhu cÇu lµm viÖc, vµ cã viÖc lµm (®Æc biÖt lµ thanh niªn, lao ®éng n÷, lao ®éng lµ ng-êi tµn tËt) lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi ngµnh, mäi cÊp, cña Nhµ n-íc vµ toµn x· héi. 2. Ph-¬ng h-íng cña ch-¬ng tr×nh CVQGVL nh- sau: VÒ c¬ b¶n lµ ph¶i g¾n GQVL víi nhiÖm vô thùc hiÖn chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ph¸t huy tiÒm n¨ng cña c¸ch thµnh phÇn kinh tÕ, g¾n lao ®éng víi ®Êt ®ai, tµi nguyªn cña ®Êt n-íc; kÕt hîp gi÷a GQVL t¹i chç lµ chÝnh víi më réng ho¹t ®éng ®Ó ph¸t triÓn viÖc lµm ngoµi n-íc. Ph-¬ng h-íng cô thÓ ho¸ nh- sau: Tr-íc hÕt ban hµnh vµ tæ chøc thùc hiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, c¸c chñ tr-¬ng chÝnh s¸ch ®ång bé nh»m thóc ®Èy nÒn kinh tÕ h-íng vÒ nhËp khÈu, ph¸t triÓn bÒn v÷ng, ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm. Chó träng ph¸t triÓn doanh nghiÖp nhá vµ c«ng nghÖ sö dông nhiÒu lao ®éng. Ph¸t triÓn toµn diÖn kinh tÕ - x· héi n«ng th«n, n«ng nghiÖp ®Ó thu hót nhiÒu lao ®éng vµo lµm viÖc. Thùc hiÖn nghiªm ngÆt chÕ ®é kiÓm so¸t chØ tiªu sö dông lao ®éng; c¸c kÕ ho¹ch kinh tÕ - x· héi, c¸c ch-¬ng tr×nh dù ¸n kÕt hîp hµi hoµ gi÷a t¨ng tr-ëng kinh tÕ víi GQVL. §ã lµ h-íng gi¶i quyÕt viÖc lµm c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt. Thªm n÷a ph¶i duy tr× ®¶m b¶o viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng, chèng sa th¶i c«ng nh©n hµng lo¹t. Tõng b-íc x©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch b¶o hiÓm thÊt nghiÖp. Ph-¬ng h-íng cuèi cïng lµ t¨ng c-êng c¸c ho¹t ®éng hç trî trùc tiÕp ®Ó GQVL cho ng-êi thÊp nghiÖp, ng-êi thiÕu viÖc lµm vµ nh÷ng ®èi t-îng yÕu thÕ trong thÞ tr-êng lao ®éng. 3. BiÖn ph¸p: §Ó thùc hiÖn chñ tr-¬ng vµ ph-¬ng h-íng trªn, §¶ng vµ Nhµ n-íc ®· x¸c ®Þnh biÖn ph¸p cho qu¸ tr×nh GQVL nh- sau: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - LËp quÜ quèc gia vÒ GQVL tõ c¸c nguån: trÝch mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trong ng©n s¸ch Nhµ n-íc; 1 phÇn tõ nguån thu do ®-a lao ®éng ®i lµm viÖc ë n-íc ngoµi, tõ sù trî gióp cña c¸c tæ chøc quèc tÕ hoÆc ChÝnh phñ cho GQVL. QuÜ sÏ cã ®-îc sö dông ®Ó: cho vay víi l·i suÊt n©ng ®ì hoÆc b¶o tån gi¸ trÞ cho vay ®èi víi hé t- nh©n, hé gia ®×nh, c¸ nh©n, doanh nghiÖp t¹o ®-îc chç lµm viÖc míi hoÆc thu hót thªm lao ®éng, trî gióp cho c¸c ch-¬ng tr×nh, dù ¸n t¹o viÖc lµm; c¸c trung t©m d¹y nghÒ vµ dÞch vô viÖc lµm, trung t©m ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ sö dông nhiÒu lao ®éng. - X©y dùng ch-¬ng tr×nh viÖc lµm g¾n víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hµng n¨m vµ 5 n¨m trong ®ã cÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu, néi dung dù ¸n ®Çu t-, hiÖu qu¶ kinh tÕ, c¸c ®iÒu kiÖn thùc hiÖn. - Ph¸t triÓn c¸c trung t©m d¹y ngh vµ dÞch vô viÖc lµm ë 1 sè ngµnh, tæ chøc x· héi vµ ®Þa ph-¬ng cã yªu cÇu lín vÒ d¹y nghÒ, tr-íc hÕt lµ cho thanh niªn ®Õn tuæi lao ®éng. §©y lµ 1 biÖn ph¸p thiÕt thùc nh»m n©ng cao chÊt l-îng cña lao ®éng ë ViÖt Nam. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng thõa vÒ sè l-îng thiÕu vÒ chÊt l-îng cña vÊn ®Ò lao ®éng ë n-íc ta trong suèt thêi gian qua. 1.2.2. Sù h×nh thµnh quÜ quèc gia hç trî GQVL: Víi NghÞ quyÕt 120/H§BT ngµy 11/04/1992 vµ quyÕt ®Þnh 259/TC ngµy 13/07/1992 cña Chñ tÞch H§BT vÒ viÖc qu¶n lý vµ sö dông quü s¾p xÕp lao ®éng vµ GQVL trong ng©n s¸ch Nhµ n-íc n¨m 1992, §¶ng vµ Nhµ n-íc ®· kh¼ng ®Þnh: GQVL lµ 1 trong nh÷ng chñ tr-¬ng lín vµ quan träng trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña n-íc ta. Còng QuyÕt ®Þnh nµy ngay 6 th¸ng cuèi n¨m ®Çu tiªn thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh, ChÝnh phñ ®· ph©n bæ 830 tû ®ång cho quü QGHTGQVL s¾p xÕp lao ®éng vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm trong ng©n s¸ch Nhµ n-íc n¨m 1992 (trong ®ã 250 tû ®ång ®-îc dµnh cho vay theo c¸c dù ¸n nhá. Hµng n¨m, quÜ quèc gia vÒ GQVL ®-îc tiÕp tôc bæ xung tõ ng©n s¸ch Nhµ n-íc trªn c¬ së Bé L§TB-XH cïng Bé Tµi chÝnh vµ UBKH Nhµ n-íc tÝnh to¸n l¹i ®Ó H§BT tr×nh quèc héi th«ng qua phÇn vèn míi t¨ng thªm theo nhu cÇu cña n¨m kÕ ho¹ch. Nguån vèn cßn ®-îc huy ®éng tham gia tõ ng©n s¸ch ®Þa ph-¬ng, tõ sù gióp ®ì quèc tÕ vµ kh¶ n¨ng s½n cã trong c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, tæ chøc x· héi vµ ng-êi lao ®éng. §ã lµ 1 tiÒm lùc lín phôc vô cho ch-¬ng tr×nh. §øng ë gãc ®é qu¶n lý tµi chÝnh Nhµ n-íc, viÖc t¹o lËp quÜ quèc gia vÒ GQVL còng lµ 1 khÝa c¹nh thùc hiÖn ph©n phèi nguån lùc tµi chÝnh tËp trung cña Nhµ n-íc, tham gia vai trß ®iÒu chØnh nÒn kinh tÕ - x· héi, gãp phÇn thóc ®Èy Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 s¶n xuÊt; ph¸t triÓn t¨ng tr-ëng kinh tÕ. §©y lµ 1 khÝa c¹nh cña sù ph¶n ¸nh hiÖn thùc vÒ chÕ ®é -u viÖt cña §¶ng vµ Nhµ n-íc ta víi ph-¬ng ch©m: x©y dùng Nhµ n-íc cña d©n, do d©n vµ v× d©n. Ng-êi lao ®éng cÇn viÖc lµm lµ ... tÊt yÕu ph¸t triÓn x· héi.; Nhµ n-íc ngoµi viÖc chi cho ®Çu t- ph¸t triÓn t¹o nhiÒu chç lµm viÖc míi thu hót lao ®éng (dï kh¶ n¨ng tÝch luü tõ néi bé nÒn kinh tÕ cßn thÊp) trong sù nghiÖp ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ còng chØ thu hót ®-îc 1 lùc l-îng lao ®éng x· héi cßn nhá nhoi soi víi sè lao ®éng ch-a cã viÖc lµm vµ thiÕu viÖc lµm; ®Ó l·ng phÝ phÇn nguån lùc to lín lµ søc lao ®éng trong x· héi mµ do thiÕu vèn, thiÕu viÖc lµm g©y nªn; g¾n liÒn víi thÊt nghiÖp n¶y sinh nhiÒu tiªu cùc x· héi buéc Nhµ n-íc ph¶i chi thªm ng©n s¸ch Nhµ n-íc ®Ó kh¾c phôc. V× nh÷ng lý do trªn Nhµ n-íc ph¶i dµnh ra sè vèn rÊt lín tõ ng©n s¸ch Nhµ n-íc t¹o nªn quÜ quèc gia vÒ QGVL nh»m hç trî vèn cho c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc x· héi, c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ ng-êi lao ®éng chñ ®éng t¹o viÖc lµm míi thu hót lao ®éng, ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸, t¨ng s¶n phÈm x· héi ngay t¹i mçi c¬ së cã ý nghÜa kinh tÕ x· héi rÊt lín lao. 1.2.3. Qu¶n lý, vËn ®éng vµ b¶o toµn vèn quÜ: QuÜ quèc gia hç trî viÖc lµm tõ ng©n s¸ch Nhµ n-íc ®-îc tËp trung qu¶n lý thèng nhÊt ë TW vµ hµng n¨m ph©n bæ cho c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph-¬ng vµ c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, tæ chøc x· héi TW ®Ó thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh theo kÕ ho¹ch. ViÖc cho vay thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh theo kÕ ho¹ch. ViÖc cho vay thùc hiÖn thèng nhÊt qua ... Nhµ n-íc thuéc Bé Tµi chÝnh trªn c¬ së c¸c ch-¬ng tr×nh dù ¸n nhá t¹o viÖc lµm ®-îc duyÖt. QuÜ ®-îc sö dông trªn nguyªn t¾c b¶o tån vµ t¨ng lªn, cho vay víi l·i suÊt -u ®·i trªn c¬ së bï ®¾p chi phÝ cho vay vµ tõng b-íc b¶o toµn gi¸ trÞ vèn vay quÜ QGHTVL ®-îc trÝch tõ quÜ ng©n s¸ch Nhµ n-íc thùc hiÖn cho vay c¸c dù ¸n nhá GQVL víi tÝnh chÊt Nhµ n-íc hç trî vèn cho c¸c ®èi t-îng dù ¸n thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh môc tiªu nµy ®Ó æn ®Þnh viÖc lµm, t¹o chç lµm míi nh- chñ tr-¬ng vµ ph-¬ng h-íng cña NghÞ quyÕt 120/H§BT; nã võa cã tÝnh chÊt kinh tÕ lµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt t¨ng thu nhËp cho ng-êi lao ®éng võa cã ý nghÜa vÒ mÆt x· héi lµ GQVL, h¹n chÕ vµ h¹ thÊp tû lÖ lao ®éng thÊt nghiÖp,... kh«ng hÒ mang tÝnh chÊt trî cÊp x· héi. Do ®ã ng©n s¸ch Nhµ n-íc chØ dµnh ra t¹o lËp quü ch- skh«ng chi th¼ng cho c¸c ®èi t-îng dù ¸n thuéc lo¹i nµy. §Ó sö dông cã hiÖu qu¶ Nhµ n-íc thiÕt lËp c¸c thÓ chÕ qu¶n lý, ph©n cÊp vµ uû nhiÖm quyÒn h¹n tíi c¸c cÊp. Cô thÓ: ë TW cã ban qu¶n lý ®iÒu hµnh gåm ®¹i diÖn c¸c bé: lao ®éng th-¬ng binh x· héi, tæ chøc (cã sù tham gia cña ... Nhµ n-íc TW); Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 t-; ë tØnh, huyÖn cã ban chØ ®¹o 120 víi thµnh phÇn ®¹i diÖn c¸c ngµnh nh- ban qu¶n lý ®iÒu hµnh TW. H×nh thøc cÊp ph¸t cña quÜ lµ cho vay cã hoµn tr¶. Do vËy sau nh÷ng thêi h¹n vay nhÊt ®Þnh, quÜ quèc gia hç trî viÖc lµm sÏ quay vßng ®-îc vèn ®Ó ph¸t huy ®-îc hiÖu qu¶ nh- môc tiªu ®· ®Ò ra. NÕu nh- quÜ vËn ®éng theo h×nh thøc cÊp ph¸t kh«ng hoµn l¹i th× víi nguån ng©n s¸ch h¹n hÑp sÏ kh«ng ®¸p øng ®ñ hÕt nhu cÇu vèn cho nh÷ng ®èi t-îng vay vèn cña quÜ. MÆt kh¸c nÕu kh«ng ph¶i hoµn vèn th× ng-êi sö dông vèn vay sÏ kh«ng cã tr¸ch nhiÖm b¶o toµn vµ ph¸t triÓn nguån vèn ®ã dÉn ®Õn sù bÊt hiÖu qu¶ trong qu¸ tr×nh sö dông vèn vay. Nh-ng kh¸c víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông cho vay víi môc ®Ých kinh doanh thuÇn tuý kiÕm lêi, quÜ CVHTVL ho¹t ®éng víi môc ®Ých hç trî lµ chÝnh. V× vËy l·i suÊt cho vay cña quÜ chØ mang tÝnh chÊt bï ®¾p chi phÝ vµ tõng b-íc b¶o toµn gi¸ trÞ vèn vay trong ®iÒu kiÖn cã l¹m ph¸t. Nã thÓ hiÖn vai trß cña Nhµ n-íc trong viÖc trÝch 1 phÇn quÜ tµi chÝnh tËp trung trong tay Nhµ n-íc cho hç trî vèn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ ch-¬ng tr×nh môc tiªu kinh tÕ quèc gia. 1.2.4. C¬ cÊu ®iÒu hµnh quü QGHTVL a. CÊp TW cã Ban qu¶n lý ch-¬ng tr×nh gåm thµnh phÇn: - Bé Lao ®éng th-¬ng b×nh vµ x· héi (tr-ëng ban) - Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t- Bé Tµi chÝnh (cã ... Nhµ n-íc tham gia). NhiÖm vô cña ban qu¶n lý ch-¬ng tr×nh: tham m-u cho l·nh ®¹o liªn bé c¸c vÊn ®Ò: + Nghiªn cøu, x©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch sö dông vµ ®iÒu hµnh quÜ QGHTVL. + TiÕp nhËn b¸o c¸o, tæng hîp c¸c dù ¸n GQVL do UBND tØnh thµnh phè hoÆc c¬ quan TW cña c¸c ®oµn thÓ, tæ chøc quÇn chóng. + C©n ®èi nguån vèn vµ x¸c ®Þnh sè vèn vay ®èi víi c¸c dù ¸n ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó Bé tr-ëng Bé Lao ®éng th-¬ng b×nh vµ x· héi ra quyÕt ®Þnh. + KiÓm tra, gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®· ®-îc gi¶i quyÕt vay vèn vµ viÖc cho vay cña hÖ thèng kho b¹c. §Þnh kú b¸o c¸o kÕt qu¶ víi l·nh ®¹o liªn Bé vµ ChÝnh phñ, b¸o c¸o liªn Bé ra quyÕt ®Þnh sö lý c¸c tr-êng hîp vi ph¹m. b. CÊp tØnh, thµnh phè (gäi chung lµ tØnh) cã ban chØ ®¹o gióp Chñ tÞch UBND. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Thµnh phÇn gåm: - Së Lao ®éng th-¬ng b×nh vµ x· héi (c¬ quan th-êng trùc) - Së KÕ ho¹ch vµ ®Çu t- Së Tµi chÝnh vËt gi¸ - Kho b¹c Nhµ n-íc tØnh. NhiÖm vô: + Tham m-u cho l·nh ®¹o liªn ngµnh (Së) tr×nh UBND tØnh vÒ kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh GQVL cña ®Þa ph-¬ng. + TiÕp nhËn b¸o c¸o, tæng hîp c¸c dù ¸n GQVL do UBND quËn, huyÖn, thÞ x· göi ®Õn; kiÓm tra, thÈm ®Þnh, tr×nh chñ tÞch UBND tØnh ra quyÕt ®Þnh cho vay c¸c dù ¸n cã ®ñ ®iÒu kiÖn. + KiÓm tra, gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®-îc gi¶i quyÕt vay vèn vµ viÖc cho vay cña kho b¹c Nhµ n-íc trong ®Þa ph-¬ng. §Þnh kú b¸o c¸o kÕt qu¶ víi l·nh ®¹o liªn ngµnh vµ UBND tØnh ra quyÕt ®Þnh xö lý c¸c tr-êng hîp vi ph¹m. c. CÊp quËn, huyÖn, thÞ x·, thµnh phè trùc thuéc tØnh (gäi chung lµ huyÖn) cã ban chØ ®¹o gióp Chñ tÞch UBND huyÖn. Thµnh phÇn ban chØ ®¹o: - Phßng Lao ®éng th-¬ng binh vµ x· héi (th-êng trùc) - Phßng KÕ ho¹ch vµ ®Çu t- Phßng Tµi chÝnh th-¬ng m¹i - Kho b¹c Nhµ n-íc huyÖn. NhiÖm vô: + Tham m-u vµ gióp viÖc cho Chñ tÞch UBND huyÖn x©y dùng kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn cho vay GQVL t¹i ®Þa ph-¬ng. + TiÕp nhËn, kiÓm tra, thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n nhá vay vèn GQVL trong ®Þa ph-¬ng, tËp hîp tr×nh chñ tÞch UBND huyÖn göi ban chØ ®¹o tØnh tr×nh Chñ tÞch UBND tØnh ra quyÕt ®Þnh cho vay. + KiÓm tra, gi¸m s¸t kÕt qu¶ thùc hiÖn cho vay, thu nî b¸o c¸o theo ®Þnh kú cho ban chØ ®¹o tØnh vÒ t×nh h×nh, diÔn biÕn cña c«ng t¸c cho vay, thu nî dù ¸n nhá GQVL. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.2.5. QuÜ QGVL ®Þa ph-¬ng. Theo Th«ng t- sè 13/1999/TT-LT 08/05/1999 x¸c ®Þnh nh- sau: L§TBXH-BTC-BKH§T ngµy QuÜ QGVL ®Þa ph-¬ng lµ 1 bé phËn cña quèc gia hç trî viÖc lµm, ®-îc trÝch tõ ng©n s¸ch ®Þa ph-¬ng hµng n¨m (ng©n s¸ch tØnh) vµ c¸c nguån vèn kh¸c dµnh cho lÜnh vùc viÖc lµm. QuÜ ®-îc qu¶n lý tËp trung qua kho b¹c Nhµ n-íc. Hµng n¨m UBND tØnh c¨n cø vµo kh¶ n¨ng cña ng©n s¸ch ®Þa ph-¬ng vµ nhu cÇu GQVL t¹i ®Þa ph-¬ng, bè trÝ 1 phÇn kinh phÝ trong dù to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph-¬ng ®Ó lËp quÜ QGVL, tr×nh H§ND tØnh quyÕt ®Þnh. QuÜ QGVL ®Þa ph-¬ng ®-îc sö dông nh- sau: Tr-íc hÕt dµnh kho¶ng 8085% nguån quü ®Ó lµm vèn cho vay GQVL. Sau ®ã c¨n cø chØ tiªu kÕ ho¹ch bæ sung vèn vay GQVL trong n¨m ®-îc duyÖt hµng quÝ, Së Tµi chÝnh - vËt gi¸ chuyÓn vèn cho kho b¹c Nhµ n-íc tØnh b»ng h×nh thøc l·nh chi tiÒn ®Ó lµm nguån vèn cho vay. Cßn l¹i 15-20% nguån cña quÜ GQVL ®Þa ph-¬ng ®-îc dïng ®Ó hç trî c¬ së vËt chÊt c¸c trung t©m dÞch vô viÖc lµm, c¸c dù ¸n ®µo t¹o nghÒ, khuyÕn n«ng - l©m - ng-, qu¶n lý ch-¬ng tr×nh tõ c¬ së ®Õn tØnh. Tr¸ch nhiÖm cña kho b¹c Nhµ n-íc ®Þa ph-¬ng trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông quÜ GQVL ®Þa ph-¬ng ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: Tr-íc hÕt kho b¹c ph¶i phèi hîp víi c¬ quan Lao ®éng - th-¬ng b×nh vµ x· héi, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, héi quÇn chóng kiÓm tra, thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n vay vèn, tæ chøc cÊp ph¸t tiÒn vay vµ thu håi nî khi ®Õn h¹n; chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh vÒ ®iÒu kiÖn vay, møc vay vµ môc ®Ých sö dông vèn. Thªm n÷a kho b¹c sÏ phèi hîp víi c¬ quan Lao ®éng - th-¬ng binh vµ x· héi vµ c¸c c¬ quan liªn quan trong viÖc xö lý c¸c dù ¸n bÞ rñi ro bÊt kh¶ kh¸ng vµ nî qu¸ h¹n tr×nh cÊp cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh. Ngoµi ra kho b¹c ph¶i thùc hiÖn ph©n phèi tiÒn theo l·i suÊt quy ®Þnh; phèi hîp víi Së Tµi chÝnh - vËt gi¸ kiÓm tra, tæng hîp quyÕt to¸n viÖc sö dông kinh phÝ tõ l·i cña c¸c c¬ quan qu¶n lý ch-¬ng tr×nh t¹i ®Þa ph-¬ng. Cuèi cïng hµng th¸ng, quÝ kho b¹c sÏ b¸o c¸o t×nh h×nh cho vay, thu nî víi Ban chØ ®¹o gi¶i quyÕt viÖc lµm ®Þa ph-¬ng vµ kho b¹c Nhµ n-íc cÊp trªn. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.3. Néi dung c«ng t¸c cho vay tõ quÜ quèc gia hç trî viÖc lµm 1.3.1. C¬ chÕ cho vay hç trî gi¶i quyÕt viÖc lµm QuÜ quèc gia hç trî viÖc lµm ®-îc thµnh lËp víi môc ®Ých t¹o viÖc lµm míi vµ t¨ng thªm viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng, trî gióp ng-êi thÊt nghiÖp, ng-êi thiÕu viÖc lµm tù t¹o viÖc lµm; ng-êi sö dông lao ®éng cã ®iÒu kiÖn bè trÝ viÖc lµm ®Ó tr¸nh cho nhiÒu ng-êi lao ®éng khái bÞ mÊt viÖc lµm; t¹o ra s¶n phÈm cho x· héi vµ cã thu nhËp phôc vô cho ®êi sèng cña ng-êi lao ®éng. C¬ chÕ cña quÜ ®-îc x¸c ®Þnh theo nh÷ng Th«ng t-, NghÞ ®Þnh vµ ®Æc biÖt lµ QuyÕt ®Þnh sè 48/1999/Q§-BTC cña Bé tr-ëng Bé Tµi chÝnh ngµy 11/05/1999 nh- sau: - §èi t-îng vay vèn gåm: + Hé gia ®×nh (kÓ c¶ hé gia ®×nh lùc l-îng vò trang ë c¸c lµng, qu©n nh©n, hé gia ®×nh c«ng nh©n nghØ viÖc dµi ngµy), thµnh viªn cña c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, héi quÇn chóng cã nhu cÇu vay vèn tù t¹o viÖc lµm. + Tæ hîp s¶n xuÊt, hîp t¸c x·, doanh nghiÖp ®-îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo LuËt doanh nghiÖp t- nh©n, luËt c«ng ty; c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dµnh riªng cho ng-êi tµn tËt (gäi chung lµ c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh) cã dù ¸n t¹o viÖc lµm míi, thu hót thªm lao ®éng. Trong c¸c ®èi t-îng kÓ trªn, -u tiªn cho lao ®éng n÷ mÊt viÖc lµm ®-îc vay. - Nguyªn t¾c cho vay: gåm 3 nguyªn t¾c: + C¸c ®èi t-îng vay vèn ph¶i sö dông tiÒn vay ®óng môc ®Ých ®-îc duyÖt, cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ng-êi lao ®éng. + Ph¶i hoµn tr¶ ®Çy ®ñ c¶ tiÒn gèc vµ l·i theo ®óng thêi h¹n qui ®Þnh. + Vèn vay ph¶i cã vËt t-, m¸y mãc, thiÕt bÞ, c©y, con gièng,... t-¬ng ®-¬ng ®¶m b¶o,... - §iÒu kiÖn cho vay: + Ph¶i cã dù ¸n vay vèn t¹o viÖc lµm, ®¶m b¶o thu hót thªm lao ®éng hoÆc t¨ng thªm viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng, ®-îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. + NÕu lµ c¸ nh©n, hé gia ®×nh ph¶i cã hé khÈu th-êng tró t¹i ®Þa ph-¬ng n¬i thùc hiÖn dù ¸n; nÕu lµ c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dù ¸n vay vèn ph¶i phï hîp víi ngµnh nghÒ kinh doanh ghi trong giÊy phÐp kinh doanh. C¬ së s¶n Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 xuÊt kinh doanh ph¶i thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n khi vay vèn, hoÆc tæ chøc, c¸ nh©n b¶o l·nh b»ng tµi s¶n hoÆc b»ng tÝn chÊp. - Néi dung sö dông vèn vay: + Mua s¾m m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph-¬ng tiÖn vËn t¶i, ®¸nh b¾t thuû, h¶i s¶n ®Ó më réng, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh. + Bæ sung vèn mua nguyªn vËt liÖu, c©y, con gièng; c¸c chi phÝ ch¨m sãc c©y trång, vËt nu«i ®Õn khi thu ho¹ch. - Nguån vèn cho vay: gåm: + Vèn ng©n s¸ch Nhµ n-íc cÊp míi hµng n¨m: gåm ng©n s¸ch TW vµ ng©n s¸ch ®Þa ph-¬ng. + Vèn viÖn trî cña n-íc ngoµi vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ dµnh cho vay hç trî viÖc lµm. + Vèn thu håi tõ c¸c dù ¸n ®· cho vay. + C¸c nguån vèn kh¸c. - Møc vèn cho vay: cã 3 lo¹i: + §èi víi dù ¸n cña hé gia ®×nh, møc cho vay tèi ®a kh«ng qua 10 triÖu ®ång, Ýt nhÊt ph¶i t¹o ra 1 chç lµm viÖc míi hoÆc t¨ng thªm thêi gian lµm viÖc t-¬ng øng víi 1 lao ®éng. Cßn ®èi víi dù ¸n cã nhiÒu hé, møc cho vay phô thuéc vµo sè hé thùc hiÖn dù ¸n, nh-ng møc vay cña mçi hé tèi ®a kh«ng qu¸ 10 triÖu ®ång. + §èi víi dù ¸n cña c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, møc cho vay tèi ®a kh«ng qu¸ 300 triÖu ®ång vµ kh«ng qu¸ 10 triÖu ®ång trªn 1 chç lµm viÖc míi. - Thêi h¹n cho vay: ViÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n cho vay ®-îc c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng ngµnh, nghÒ hoÆc chu kú sinh tr-ëng cña tõng lo¹i c©y, con gièng, phï hîp víi tõng dù ¸n vay vèn: gåm 3 lo¹i sau: + Thêi h¹n cho vay 12 th¸ng: ¸p dông ®èi víi c¸c dù ¸n ch¨n nu«i tiÓu gia sóc, gia cÇm; nu«i trång thuû, h¶i s¶n; trång c©y l-¬ng thùc, c©y hoa mµu. + Thêi h¹n cho vay 24 th¸ng: ¸p dông ®èi víi c¸c dù ¸n ch¨n nu«i ®¹i gia sóc lÊy thÞt, con ®Æc s¶n; trång c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy, c©y d-îc liÖu, c©y c¶nh, s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp. + Thêi h¹n cho vay 36 th¸ng: ¸p dông ®èi víi c¸c dù ¸n mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, ph-¬ng tiÖn vËn t¶i thuû, bé võa vµ nhá, c- ngô ®¸nh b¾t thuû, h¶i s¶n; Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ch¨n nu«i ®¹i gia sóc ®Ó sinh s¶n, lÊy s÷a, lÊy long, lÊy sõng; trång c©y ¨n qu¶ l©u n¨m, c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy. Ngoµi thêi h¹n cho vay trªn, nÕu dù ¸n cã chu kú s¶n xuÊt kinh doanh dµi h¬n, hoÆc ng¾n h¬n thêi h¹n ®-îc vay vµ thùc hiÖn ®óng dù ¸n ®-îc duyÖt, cã thÓ xem xÐt ®iÒu chØnh kú h¹n nî, hoÆc cho gia h¹n nî, cho vay tiÕp ®Õn khi thu ho¹ch. - L·i suÊt cho vay: ®-îc quy ®Þnh víi nguyªn t¾c: thÊp h¬n l·i suÊt ng©n hµng th-¬ng m¹i. Møc cô thÓ tõng thêi kú do Bé Tµi chÝnh qui ®Þnh sau khi thèng nhÊt víi Bé Lao ®éng. Th-¬ng binh x· héi, Bé KÕ ho¹ch ®Çu t-. L·i suÊt cho vay ®-îc tÝnh trªn vèn vµ thêi h¹n vay thùc tÕ, kh«ng nhËp l·i vµo vèn vay. HiÖn nay l·i suÊt cho vay ®-îc qui ®Þnh lµ 0,6%/th¸ng. Ngoµi møc l·i suÊt cho vay theo qui ®Þnh, ®èi t-îng vay kh«ng ph¶i tr¶ bÊt cø 1 kho¶n phÝ nµo kh¸c. 1.3.2. C¸c nghiÖp vô cô thÓ vÒ cho vay hç trî GQVL 1.3.2.1. ThÈm ®Þnh dù ¸n, cho vay vµ thu håi nî - X©y dùng dù ¸n: C¸c ®èi t-îng vay vèn ph¶i lËp dù ¸n (theo mÉu 1a, 1b kÌm theo luËn v¨n nµy). Dù ¸n ®ã ph¶i cã x¸c nhËn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng n¬i thùc hiÖn dù ¸n vµ mét ®èi t-îng theo quyÕt ®Þnh chØ ®-îc vay theo 1 kªnh nhÊt ®Þnh. - ThÈm ®Þnh dù ¸n: ®-îc ghi vµo phiÕu thÈm ®Þnh dù ¸n (mÉu 2a, 2b). TÊt c¶ c¸c dù ¸n vay vèn tõ quü quèc gia hç trî viÖc lµm ph¶i ®-îc kho b¹c Nhµ n-íc n¬i trùc tiÕp cho vay kiÓm tra, thÈm ®Þnh tr-íc khi tr×nh cÊp cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh duyÖt cho vay. Kho b¹c Nhµ n-íc tham gia thÈm ®Þnh dù ¸n theo nguyªn t¾c ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm gi÷a c¬ quan trong kh©u thÈm ®Þnh vÒ môc tiªu, ®èi t-îng cho vay, ®iÒu kiÖn cho vay, møc vay vµ môc ®Ých sö dông tiÒn vay. Tr-êng hîp kho b¹c Nhµ n-íc kh«ng nhÊt trÝ víi c¬ quan chñ tr× th× b¶o l-u ý kiÕn ®Ó tr×nh cÊp cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh. Sau khi dù ¸n ®-îc duyÖt, kho b¹c Nhµ n-íc tæ chøc cÊp ph¸t tiÒn vay kÞp thêi ®Õn tõng ®èi t-îng vay vèn, kh«ng ph¶i thÈm ®Þnh l¹i dù ¸n. - Thñ tôc cho vay: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Khi nhËn ®-îc quyÕt ®Þnh duyÖt cho vay cña cÊp cã thÈm quyÒn, kho b¹c Nhµ n-íc h-íng dÉn bªn vay lµm thñ tôc thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n hoÆc b¶o l·nh vay vèn, sau ®ã lµm thñ tôc ph¸t tiÒn vay. ViÖc cho vay ph¶i ®-îc lËp thµnh hîp ®ång tÝn dông. Hîp ®ång tÝn dông ph¶i cã néi dung vÒ sè lao ®éng (sè hé) ®-îc vay, sè tiÒn vay, l·i suÊt,... vµ nh÷ng cam kÕt kh¸c ®-îc c¸c bªn tho¶ thuËn. §èi víi dù ¸n cã nhiÒu hé vay do UBND x·, huyÖn hoÆc tæ chøc ®oµn thÓ, hé quÇn chóng x©y dùng, kho b¹c Nhµ n-íc cã thÓ uû th¸c cho vay th«ng qua chñ dù ¸n. Chñ dù ¸n trùc tiÕp ký hîp ®ång tÝn dông víi kho b¹c Nhµ n-íc, chÞu tr¸ch nhiÖm nhËn vèn uû th¸c, ph¸t tiÒn vay cho c¸c hé vµ thu håi nî khi ®Õn h¹n ®Ó hoµn tr¶ cho kho b¹c Nhµ n-íc. - Ph¸t tiÒn vay: C¨n cø hîp ®ång tÝn dông, kho b¹c Nhµ n-íc thùc hiÖn ph¸t tiÒn vay trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi t-îng vay vèn b»ng tiÒn mÆt, hoÆc chuyÓn kho¶n thanh to¸n cho c¸c ®¬n vÞ cung cÊp vËt t-, thiÕt bÞ, c©y, con gièng,... C¸c dù ¸n kho b¹c Nhµ n-íc uû th¸c cho vay, chñ dù ¸n sau khi ph¸t tiÒn vay cho c¸c hé ph¶i göi cho kho b¹c Nhµ n-íc danh s¸ch c¸c hé vay vèn, ghi ®Çy ®ñ sè tiÒn, thêi h¹n, l·i suÊt cho vay vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc ký nhËn cña tõng hé. C¸c dù ¸n ®Õn h¹n tr¶ nî ®-îc cÊp cã thÈm quyÒn duyÖt cho vay l¹i, bªn vay ch-a ph¶i tr¶ nî gèc nh-ng ph¶i hoµn tr¶ ®ñ sè tiÒn l·i trong thêi h¹n ®· vay, sau ®ã cïng ®¹i diÖn kho b¹c Nhµ n-íc lËp l¹i hîp ®ång tÝn dông. - Gia h¹n nî: §Õn h¹n nh-ng bªn vay kh«ng tr¶ ®-îc nî do nguyªn nh©n kh¸ch quan, nÕu bªn vay cã nhu cÇu gia h¹n nî ph¶i lµm ®¬n gi¶i tr×nh râ nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc, cam kÕt viÖc tr¶ nî vµ c¸c tµi liÖu kÌm theo, göi ®Õn kho b¹c Nhµ n-íc n¬i cho vay ®Ó xem xÐt gi¶i quyÕt. (§¬n xin gia h¹n nî ®-îc lËp theo mÉu sè 08/CT120 kÌm theo luËn v¨n nµy). C¨n cø ®¬n xin gia h¹n nî, kho b¹c Nhµ n-íc tiÕn hµnh kiÓm tra vµ gi¶i quyÕt gia h¹n nî. Thêi gian gia h¹n nî tèi ®a kh«ng qu¸ 06 th¸ng. - Cho vay l¹i: Dù ¸n cã chu kú s¶n xuÊt kinh doanh dµi h¬n thêi h¹n ®-îc vay, ®· sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶; chñ dù ¸n cã nhu cÇu vay thªm 1 thêi h¹n ®Ó duy tr× s¶n xuÊt, æn ®Þnh viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng th× tr-íc khi ®Õn h¹n tr¶ Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nî ph¶i cã b¸o c¸o kÕt qu¶ sö dông vèn vay vµ ®¬n ®Ò nghÞ vay l¹i. Qui tr×nh thÈm ®Þnh vµ thÈm quyÒn cho vay l¹i thùc hiÖn nh- ®èi víi dù ¸n vay lÇn ®Çu, nh-ng kh«ng ph¶i lËp l¹i dù ¸n. Dù ¸n ®-îc duyÖt vay l¹i ch-a ph¶i tr¶ nî gèc tr-íc khi lµm thñ tôc vay l¹i nh-ng trong qu¸ tr×nh sö dông vèn, c¸c thñ tôc duyÖt cho vay l¹i ph¶i hoµn chØnh tr-íc ngµy ®Õn h¹n nî. §èi víi c¸c ®èi t-îng cã nhu cÇu vay thªm vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh, thu hót thªm lao ®éng th× chñ dù ¸n ph¶i cã tµi liÖu chøng minh vµ göi ®Õn c¸c c¬ quan cã liªn quan ®Ó gi¶i quyÕt theo tr×nh tù duyÖt vay lÇn ®Çu. - Thu håi vµ sö dông vèn thu håi: Kho b¹c Nhµ n-íc tiÕn hµnh thu håi nî ®Õn h¹n; chñ dù ¸n cã thÓ tr¶ vèn tr-íc h¹n. Tr-íc khi ®Õn h¹n tr¶ nî 30 ngµy, kho b¹c Nhµ n-íc ph¶i göi th«ng b¸o thu nî cho tõng ®èi t-îng vay ®Ó chñ ®éng tr¶ nî theo mÉu 10/CT120 kÌm theo luËn v¨n nµy. Vèn thu håi ®-îc dïng ®Ó cho vay quay vßng c¸c dù ¸n kh¸c do ®Þa ph-¬ng, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, héi quÇn chóng qu¶n lý. UBND tØnh, c¬ quan TW, tæ chøc ®oµn thÓ, héi quÇn chóng ph¶i cã kÕ ho¹ch sö dông vèn vµ duyÖt c¸c dù ¸n phï hîp víi sè vèn thu håi hµng th¸ng, quÝ, kh«ng ®Ó tån ®äng ë kho b¹c. Tr-êng hîp cÇn thiÕt ph¶i ®iÒu chØnh nguån vèn cho vay gi÷a c¸c ®Þa ph-¬ng, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, héi quÇn chóngh oÆc thu vÒ kho b¹c Nhµ n-íc TW, liªn Bé sÏ cã v¨n b¶n. - Chi tr¶ thï lao uû th¸c cho vay: C¸c dù ¸n cho nhiÒu hé vay, nÕu chñ dù ¸n cã ®ñ ®iÒu kiÖn vµ ®-îc kho b¹c Nhµ n-íc uû th¸c cho vay; ngay sau khi chñ dù ¸n hoµn tr¶ ®Çy ®ñ tiÒn gèc vµ l·i ®-îc kho b¹c Nhµ n-íc cho hç trî mét kho¶n phÝ thï lao, møc chi b»ng 10% (m-êi phÇn tr¨m) tÝnh trªn tæng sè l·i thu ®-îc tõ dù ¸n uû th¸c. Nguån kinh phÝ nµy ®-îc lÊy tõ sè l·i ®Ó l¹i cho kho b¹c Nhµ n-íc theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Bé Tµi chÝnh. C¸c Ên chØ vÒ thñ tôc cho vay, thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n, hoÆc b¶o l·nh vay vèn do kho b¹c Nhµ n-íc Ên hµnh ®-îc cung cÊp ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi cho c¸c ®èi t-îng vay vèn, nh-ng kh«ng ®-îc thu tiÒn cña bªn vay. 1.3.2.2. VÒ thÊp chÊp, cÇm cè tµi s¶n - Tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè:
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan