GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
15.2. Lao l¾p cÇu bª t«ng cèt thÐp l¾p ghÐp
15.2.1 §Æc ®iÓm lao l¾p c¸c dÇm bª t«ng cèt thÐp ®óc s½n
C¸c khèi ®óc s½n trong kÕt cÊu nhÞp bª t«ng cèt thÐp l¾p ghÐp th−êng rÊt nÆng nÒ, cho
nªn viÖc lao l¾p rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i hÕt søc cÈn thËn vµ nhÑ nhµng.
GhÐp nèi c¸c khèi l¾p ghÐp còng tèn nhiÒu c«ng søc vµ thêi gian, v× vËy khi thiÕt kÕ chÕ
t¹o cÇn chó ý ph©n phèi cho phï hîp víi ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ lao l¾p. C¸c mèi nèi
khi chÕ t¹o còng nh− khi thi c«ng ph¶i chÝnh x¸c, nÕu kh«ng kÕt cÊu sÏ chÞu lùc kh«ng
chÞu lùc thiÕt kÕ vµ g©y ra nhiÒu khã kh¨n sau nµy. CÊu kiÖn bª t«ng cèt thÐp vµ bª t«ng
øng suÊt tr−íc lµ nh÷ng kÕt cÊu chÞu lùc theo s¬ ®å nhÊt ®Þnh vµ kh«ng ®ång ®Òu ë c¸c
chiÒu kh¸c nhau, cho nªn trong qu¸ tr×nh xÕp dì, vËn chuyÓn vµ lao l¾p ph¶i hÕt søc cÈn
thËn, cã khi ph¶i gia cè thªm vµ mãc cÈu t¹i nh÷ng vÞ trÝ thÝch hîp. Bª t«ng lµ vËt liÖu
rßn, khi lao l¾p cÇn chó ý kh«ng ®Ó cÊu kiÖn va ch¹m m¹nh vµ bª t«ng ph¶i ®ñ c−êng ®é
quy ®Þnh.
ThiÕt bÞ cÈu l¾p ph¶i ®¶m b¶o thao t¸c nhanh gän ®Èy m¹nh tiÕn ®é thi c«ng vµ tèt nhÊt
cã thÓ dÔ dµng di chuyÓn cÊu kiÖn vÒ mäi phÝa.
CÇn ®Æc biÖt chó ý kiÓm tra an toµn c¸c thiÕt bÞ tr−íc khi lao l¾p. C«ng viÖc cÈu l¾p cÊu
kiÖn ®óc s½n trong kÕt cÊu kiÖn l¾p ghÐp vµ b¸n l¾p ghÐp bao gåm hai giai ®o¹n: ChuÈn bÞ
vµ l¾p ghÐp.
-
Giai ®o¹n 1 gåm: ChuÈn bÞ hiÖn tr−êng nh− lµm giµn gi¸o, dùng cÇn trôc, chuÈn bÞ
b·i ®Ó dÇm vµ ®−êng vËn chuyÓn; tiÕp nhËn cÊu kiÖn, lµm vÖ sinh vµ tÈy gØ c¸c chi
tiÕt, mèi nèi; söa ch÷a vµ c¸c khuyÕt tËt vµ sai lÖch; l¾p thö; kiÓm tra thiÕt bÞ kÝch
kÐo, cÇn trôc
-
Giai ®o¹n 2 gåm: bè trÝ c¸c g¸ l¾p ®Ó buéc vµ cÈu dÇm; lao l¾p c¸c phiÕm dÇm vµo
vÞ trÝ b»ng cÇn trôc hoÆc gi¸ lao; ®iÒu chØnh vµ liªn kÕt c¸c mèi nèi; hoµn thiÖn
mÆt ®−êng trªn cÇu.
Khi buéc vµ n©ng dÇm cÇn ®Æc biÖt chó ý vÞ trÝ buéc ph¶i chÝnh x¸c (nÕu kh«ng cã
mãc cÈu ph¶i ®¸nh dÊu cÈn thËn), n¨ng lùc träng t¶i cña thiÕt bÞ ph¶i ®¶m b¶o cÈu ®−îc
träng l−îng c¸c phiÕn dÇm. Khi cÈu ph¶i ®óng chiÒu chÞu lùc cña cÊu kiÖn, tuyÖt ®èi
kh«ng ®−îc quay lËt tïy tiÖn.
15.2.2 Lao l¾p cÇu dÇm ®¬n gi¶n bª t«ng cèt thÐp l¾p ghÐp
15.2.2.1 L¾p dÇm vµ b¶n b»ng cÇn trôc
CÊu kiÖn ®óc s½n cña cÇu dÇm vµ cÇu b¶n bª t«ng cèt thÐp ®−îc cÈu l¾p b»ng c¸c lo¹i
cÇn trôc hoÆc c¸c thiÕt bÞ lao ®Æc biÖt. Tïy theo ®Þa h×nh cÇn trôc cã thÓ ®øng ngay trªn
mÆt ®−êng hoÆc b·i s«ng gÇm cÇu ®Ó l¾p dÇm vµo vÞ trÝ, còng cã thÓ bè trÝ cÇn trôc ®øng
1
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
trªn kÕt cÊu nhÞp ®· thi c«ng ®Ó l¾p nhÞp sau. NÕu mùc n−íc trong qu¸ tr×nh thi c«ng
kh«ng s©u vµchiÒu cao gÇm cÇu võa tÇm, cßn cã thÓ cho cÇn trôc ®i trªn giµn gi¸o, cÇu
t¹m ®Ó lao l¾p kÕt cÊu nhÞp.
CÇn trôc th−êng dïng lµ lo¹i tù hµnh, b¸nh xÝch hoÆc b¸nh lèp. trong cÇu ®−êng s¾t cã
thÓ dïng cÇn trôc ®−êng s¾t cã cÇn (h×nh 15.2.1) ch¹y trªn ®−êng ray tõ mét phÝa ®Çu cÇu
®Ó l¾p dÇm.
NÕu cÇn trôc di chuyÓn trùc tiÕp trªn mÆt ®Êt th× c−êng ®é cña nÒn ph¶i tèt. Ch¼ng h¹n,
nÕu lao b»ng trôc b¸nh lèp, øng suÊt nÒn ®Êt ph¶i lµ 4-5daN/cm2; NÕu lµ cÇn trôc b¸nh
xÝch, øng suÊt Ýt nhÊt còng ph¶i ®¹t 2-3daN/cm2. Tr−êng hîp nÒn ®Êt yÕu, cã thÓ kª v¸n
gç hoÆc lãt t«n thÐp ë vÖt b¸nh xe cña cÇn trôc. H×nh 15.2.1 lµ mét ph−¬ng ¸n lao l¾p
b»ng cÇn trôc ®øng trªn b·i s«ng. CÇn trôc cã thÓ quay mét gãc 1800 ®Ó lÊy dÇm vµ ®Æt
vµo vÞ trÝ.
Muèn sö dông tèi ®a kh¶ n¨ng cÇn trôc, tÇm víi cña cÇn ph¶i ë vÞ trÝ nhá nhÊt. §Ó ®¶m
b¶o cÊu kiÖn t−¬ng ®èi dµi lµm viÖc ®óng thiÕt kÕ, khi lao l¾p ph¶i dïng mét ®ßn treo.
Dïng ®ßn treo cßn cã t¸c dông gi¶m ®−îc d©y cÈu vµ tr¸nh cho dÇm bª t«ng chÞu lùc nÐn
khi cÈu dÇm. D©y ®ßn treo sÏ chÞu t¶i träng b¶n th©n, träng l−îng khèi cÈu, tÝnh c¶ hÖ sè
xung kÝch. Sau khi dÇm l¾p vµo vÞ trÝ gèi cÇu, cÇn trôc lïi ra, lÊy dÇm kh¸c vµ l¾p tiÕp. VÞ
trÝ cÇn ph¶i lµ vÞ trÝ cã kh¶ n¨ng cÈu ®−îc t¶i träng lín nhÊt, ®¶m b¶o ®−îc æn ®Þnh cña
cÇn trôc lóc di chuyÓn. Tuy nhiªn, chØ khi nµo cÊu kiÖn nhÑ h¬n 50% kh¶ n¨ng cÈu, míi
cho cÇn trôc võa mang cÊu kiÖn võa di ®éng.
2
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
H×nh 15.2.1 s¬ ®å l¾p dÇm b»ng cÇn trôc cã cÇn
a. ChÝnh diÖn; b. Nh×n c¹nh; c. ChiÕu b»ng
1. b·i ®Ó dÇm; 2. cÇn trôc; 9. dÇm l¾p; 4. ®ßn treo; 5. ®−êng di chuyÓn cÇn trôc
H×nh 15.2.2 S¬ ®å l¾p kÕt cÊu nhÞp
1.§−êng ray; 2. CÇn trôc; 9. §Çu m¸y; 4. Toa xe; 5. cÇn trôc; 6.NhÞp l¸ng xong; 7.dÇm
chê l¾p; 8.N¬i d¹t dÇm.
Dïng cÇn trôc cã cÇn, ®i trªn b·i s«ng ®Ó lao l¾p th−êng chØ cÈu ®−îc c¸c phiÕn dÇm
cã chiÒu dµi tèi ®a lµ 21m vcµ träng l−îng kh«ng v−ît qu¸ 300-350KN. NÕu mét cÇn trôc
kh«ng cÈu næi cã thÓ dïng 2 cÇn trôc nh−ng ph¶i chó ý ®iÒu khiÓn ®Ó khi cÈu l¾p dÇm
d−îc nhÞp nhµng, c©n ®èi. Tr−êng hîp dÇm kh«ng dµi, cã thÓ buéc trùc tiÕp vµo mãc cÈu
(h×nh 15.2.3a), víi gãc nghiªng cña d©y c¸p buéc trong giíi h¹n tõ 300 ®Õn 600 . NÕu gãc
nghiªng n»m ngoµi giíi h¹n trªn, hoÆc d©y sÏ qua dµi, hoÆc lùc c¨ng trong d©y sÏ qu¸ lín.
§é bÒn cña d©y c¸p buéc tÝnh theo c«ng thøc sau:
mQ
R
≤
n cosα K
Lùc nÐn lÖch t©m do d©y treo t¸c dông vµo cÊu kiÖn sÏ lµ: N =
mQ
n cot gα
Nh− vËy, khi treo trùc tiÕp, cÊu kiÖn sÏ lµm viÖc nh− mét dÇm mót thõa chÞu t¸c dông
cña t¶i träng b¶n th©n g vµ lùc nÐn lÖch t©m N.
Tr−êng hîp dïng ®ßn treo vµ d©y cÈu dÇm buéc gi¸n tiÕp, c¸ch ®iÓm treo cña ®ßn mét
®o¹n th¼ng b»ng a (h×nh 15.2.3b), ®é bÒn cña d©y c¸p sÏ tÝnh theo c«ng thøc:
3
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
m(n1Q + n2 P ) R
≤
n cosα
K
Trong c¸c c«ng thøc trªn, ta kÝ hiÖu:
Q-träng l−îng cÊu kiÖn
m-hÖ sè xung kÝch (xem phô lôc)
n-sè nh¸nh d©y treo (n>3 chØ lÊy n=3)
α-gãc nghiªng cña d©y treo so víi ®−êng th¼ng ®øng
P-träng l−îng ®ßn treo
n1, n2-hÖ sè v−ît t¶i lÇn l−ît cña Q vµ P;
R-lùc kÐo ®øt cña d©y c¸p treo
K-hÖ sè an toµn cña d©y c¸p lÊy tõ 3-8
Néi lùc trong ®ßn treo t¹i ®iÓm buéc c¸p sÏ lµ (nÕu n=2):
M =
Ma
P.a
n1Q + n2
2
l
N=
m(n1Q + n2 P )
2 cot gα
trong ®ã: l-lµ chiÒu dµi cña ®ßn treo
H×nh 5-3 D©y cÈu dÇm
a-treo trùc tiÕp; b-qua ®ßn treo
CÇn chó ý khi sö dông ®ßn treo b»ng thÐp, t¹i chç buéc ph¶i cã ®Ñm gç ®Ó tr¸nh cho
d©y c¸p cã gãc g·y vµ bª t«ng bÞ søt mÎ do d©y c¸p siÕt chÆt lóc cÈu. Khi nÒn ®Êt b·i s«ng
yÕu hoÆc mùc n−íc s©u, cÇu trôc l¾p dÇm cã thÓ dïng ph−¬ng ¸n ®i trªn nhÞp ®Ó lao.
Tr−êng hîp nµy cÇn trôc ph¶i cã tÇm víi dµi ®Ó cÈu dÇm phÝa tr−íc. c¸c phiÕn dÇm l¾p
4
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
ghÐp sau khi vËn chuyÓn vµ ®Æt ë n¬i tËp kÕt ®−îc ®−a lªn xe goßng ®Ó cÇn trôc cÈu lªn
®−a vµo vÞ trÝ. V× cÇn trôc ®i trùc tiÕp trªn kÕt cÊu nhÞp nªn chØ lao ®−îc c¸c phiÕn dÇm cã
chiÒu dµi tèi ®a lµ 16m, t−¬ng øng víi träng l−îng tèi ®a kho¶ng 140-150KN.
L¾p nh÷ng nhÞp ë s«ng, cã thÓ sö dông ®−îc cÇn trôc ®Æt trªn hÖ næi, ®Ó gi¶m tÇm víi
vµ t¨ng søc n©ng cña cÇn trôc. §Ó cÈu l¾p ®−îc thuËn lîi ph¶i bè trÝ c¸c mãc treo t¹i vÞ trÝ
quy ®Þnh theo tÝnh to¸n trªn kÕt cÊu. H×nh 15.2.4 giíi thiÖu mét sè cÊu t¹o mãc treo dÇm
l¾p ghÐp. Mãc treo ®¬n gi¶n nhÊt lµ dïng mét thanh mãc cèt thÐp ch«n vµo bª t«ng nh−
h×nh 15.2.4a. §èi víi dÇm cã träng l−îng lín h¬n nªn dïng b¶n thÐp hµn víi cèt neo
trong dÇm nh− h×nh 15.2.4b. Trong tr−êng hîp träng l−îng cÈu lín n÷a, cã thÓ dïng mãc
nh− h×nh 15.2.4c gåm trôc ngang 2 nèi víi móp 1, thanh kÑp 3 vµ trôc ®ì 4. Hai thanh kÑp
®−îc bè trÝ ®èi xøng vµ luån qua lç ®· chõa s½n trªn c¸nh dÇm.
15.2.2.2 L¾p dÇm vµ b¶n b»ng gi¸ long m«n
Gi¸ long m«n (cÇn trôc cæng) dïng thÝch hîp ®Ó lao l¾p cÇu dÇm bª t«ng cèt thÐp
nhiÒu nhÞp, ®Æc biÖt víi cÈu cã chiÒu cao kh¸ lín vµ nhÞp dµi. CÇn trôc long m«n th«ng
th−êng cã søc n©ng ®Õn 650KN. CÇn trôc long m«n l¾p b»ng thanh v¹n n¨ng cã søc n©ng
1000kN
H×nh 15.2.4 Mãc treo cÈu
a. Mãc b»ng thÐp trßn; b. Mãc b»ng thÐp b¶n; c. Mãc ngoµi
CÇn trôc lo¹i nµy cã nh−îc ®iÓm lµ thêi gian l¾p ghÐp l©u, nh−ng −u ®iÓm næi bËt lµ
cÈu l¾p ®−îc cÊu kiÖn cã träng l−îng nÆng, ë ®é cao lín, v× vËy ®−îc sö dông réng r·i
trong x©y dùng cÇu.
Lao l¾p dÇm cã chiÒu dµi 18-21m cã thÓ dïng mét cÈu trôc long m«n. NÕu nhÞp dµi
24m hoÆc lín h¬n ph¶i dïng hai cÇn trôc ®Ó cÈu l¾p. CÇn trôc di chuyÓn däc cÇu b»ng
®−êng ray ®Æt trªn b·i s«ng (nÕu cÇu thÊp vµ ®Þa chÊt tèt), hoÆc ®i trªn cÇu t¹m (nÕu cÇu
5
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
cao vµ ®Þa chÊt xÊu). KÕt cÊu nhÞp dÇm vËn chuyÓn b»ng b»ng xe goong ra vÞ trÝ, ®−îc gi¸
long m«n n©ng lªn vµ vËn chuyÓn ngang, råi h¹ xuèng gèi nh− h×nh 15.2.5.
Kh«ng ®−îc n©ng t¶i khi cÇn trôc long m«n di chuyÓn. Muèn kh«ng c¶n trë dßng ch¶y,
cÇu t¹m (giµn gi¸o) cho cÇu trôc di chuyÓn cã thÓ lµm b»ng thanh v¹n n¨ng, ®Ó v−ît nhÞp
dµi vµ tiÕt kiÖm vËt liÖu.
h×nh 15.2.5 CÇu trôc long m«n l¾p dÇm
1.cÇu t¹m b»ng thanh v¹n n¨ng; 2. cÇu trôc long m«n b»ng thanh v¹n n¨ng; 3. DÇm ¸p
Ngoµi ra, khi s«ng s©u, ®¸y s«ng lµ nÒn ®¸, cã th«ng th−¬ng ®−êng thñy trong thêi
gian thi c«ng, dïng cÇn trôc long m«n ®Ó lao l¾p ®«i khi kh«ng thÝch hîp, v× x©y dùng cÇu
t¹m giµn gi¸o sÏ kÐo dµi thêi gian vµ t¨ng gi¸ thµnh x©y dùng cÇu lªn ®Õn 20%.
15.2.2.3 L¾p dÇm b»ng c¸c thiÕt bÞ tæ hîp lao cÇu
Tæ hîp lao l¾p cÇu lµ mét tæ hîp c¸c thiÕt bÞ ®Æc biÖt gåm dµn hoÆc dÇm dÉn, c¸c gi¸
long m«n, toa xe hoÆc xe goong chë dÇm. h×nh 15.2.6 giíi thiÖu mét lo¹i tæ hîp th−êng
dïng ®Ó lao l¾p cÇu dÇm cã nhÞp dµi ®Õn 21m, víi khæ ®−êng xe ch¹y réng 7m vµ ®−êng
ng−êi ®i bé 2x1,5m. träng l−îng mçi phiÕn dÇm nÆng ®Õn 240KN.
6
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
H×nh 15.2.6 Tæ hîp lao cÇu
Tæ hîp gåm cÇu dÉn (2), hai cÇn cÈu long m«n tù hµnh (1) ch¹y b»ng ®−êng ray ®Æt
trªn cÇu dÇm dÉn, cã kh¶ n¨ng cÈu 120KN, ®Ó n©ng h¹ phiÕn dÇm (3). §èi träng (4) cã
t¸c dông gi÷ æn ®Þnh cho cÇu dÉn khi kÐo vÒ phÝa tr−íc b»ng têi vµ d©y c¸p. CÇu dÉn gåm
hai dÇm chÝnh (6) nèi víi nhau b»ng liªn kÕt ngang (5).
CÇn trôc long m«n ®Æt trªn hÖ b¸nh xe c¸ch nhau 7,8m vµ 9,2m theo chiÒu ngang
t−¬ng øng víi kho¶ng c¸ch, gi÷a 2 dÇm biªn. Khi ®Æt phiÕn dÇm (3) lªn gèi còng ph¶i
dïng 2 cÇn trôc vËn hµnh cïng mét lóc. Nh− vËy, c¸c phiÕn dÇm cã thÓ ®−îc lao däc vµ
sang ngang mét c¸ch dÔ dµng.
tr×nh tù l¾p kÕt cÊu nhÞp nh− sau : cÇn trôc long m«n cÈu dÇm bª t«ng cèt thÐp ch¹y
däc trªn ®−êng ®Çu cÇu vµ cÇu dÉn (2). Sau ®ã phiÕn ®−îc chuyÓn ngang vµ h¹ xuèng gèi.
Muèn lao nhÞp tiÕp theo, cÇu dÉn ®−îc kÐo däc ®Õn vÞ trÝ míi. Tæ hîp nµy chØ dïng ®Ó lao
l¾p nhÞp cÇu cã tæng chiÒu ngang c¸c dÇm réng tíi 8-9m.
7
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
Khi lao l¾p kÕt cÊu nhÞp dÇm cã träng l−îng d−íi 1000KN cã thÓ dïng c¸c tæ hîp kiÓu
mót thõa. H×nh 15.2.7 giíi thiÖu mét lo¹i tæ hîp mót thõa ®Ó lao l¾p nhÞp cã chiÒu dµi tèi
®a lµ 33m, träng l−îng mçi phiÕn dÇm 600KN vµ kho¶ng c¸ch hai dÇm biªn lµ 8,7m.
H×nh 15.2.7 Tæ hîp kiÓu mót thõa lao cÇu
Tæ hîp gåm: giµn liªn tôc hai nhÞp (3) gèi trªn trô (2) vµ (4). Khi lµm viÖc dµn cßn
®−îc gèi lªn trô (8). Ch©n trô (2) ®Æt trªn hÖ b¸nh xe mét trôc, ch©n trô gi÷a ®Æt trªn
goong ba trôc vµ do ®éng c¬ ®iÖn ®iÒu chØnh di chuyÓn. Trô (8) cã ®Æt kÝch r¨ng ®iÒu
chØnh ®é vâng cña ®Çu dµn khi lao sang nhÞp kh¸c. §Ó vËn chuyÓn phiÕn dÇm bª t«ng cèt
thÐp däc theo dµn ph¶i dïng 2 dÇm ngang mót thõa (7). Khi phiÕn dÇm bª t«ng tíi vÞ trÝ,
dïng b¸nh xe vµ pal¨ng xÝch (6) sµng ngang ®Ó h¹ dÇm xuèng gèi. Muèn dµn æn ®Þnh khi
kÐo sang nhÞp kh¸c, cÇn bè trÝ ®Æt ®èi träng (1). DÇm bª t«ng cèt thÐp (9) ®−îc ®Æt trªn xe
goßng (10) ®Ó di chuyÓn ra trô (4). Sau ®ã dïng pa l¨ng xÝch (6) n©ng dÇm vµ kÐo vÒ phÝa
tr−íc. Trô (2) vµ (4) ch¹y trªn ®−¬ng ray.
§Ó lao l¾p dÇm bª t«ng cèt thÐp nhÞp dµi tèi ®a 42m, khæ cÇu réng h¬n 8m, träng
l−îng phiÕn dÇm 1000KN cã thÓ dïng lo¹i tæ hîp lao l¾p kiÓu mót thõa lo¹i lín. H×nh
15.2.8 giíi thiÖu mét lo¹i tæ hîp lao cÇu cã søc cÈu lín. CÊu t¹o gåm: dµn chÝnh vµ dµn
phô trong ®ã dµn phô lµm lµm cÇn mót thõa ®Ó l¾p trô cÇu vµ lµm cÇu t¹m ®Ó lao dµn
chÝnh ®Õn vÞ trÝ l¾p dÇm bª t«ng cèt thÐp.
C¸c phiÕn dÇm ®−îc n©ng h¹ lao däc nhê c¸c hÖ thèng rãc r¸ch vµ ®−îc sµng ngang
cïng víi tæ hîp. DÇm bª t«ng cèt thÐp ®−îc chë b»ng xe goong ®Õn tæ hîp, ®−îc n©ng lªn
8
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
, chuyÓn däc råi ®−îc sang ngang vµ ®−îc ®Æt xuèng gèi cÇu. Sau khi l¾p hÕt c¸c dÇm
trong mét nhÞp l¹i ®−îc tiÕn hµnh c¸c b−íc nh− trªn cho c¸c nhÞp tiÕp theo. Tæ hîp cã c¸c
ch©n chèng di chuyÓn ®−îc trªn ®−êng ray. Ch©n chèng cã thÓ quay xung quanh trôc
®øng, do ®ã cã thÓ lao l¾p c¶ cÇu chÐo vµ cÇu cong.
15.2.2.4 lao l¾p kÕt cÊu nhÞp b»ng dÇm dÉn vµ gi¸ long m«n
Dïng xe goong ®i trªn mét dÇm dÉn ®Ó chë phiÕn dÇm ra vÞ trÝ, sau ®ã dïng hai gi¸
long m«n ®Æt trªn mè trô n©ng lªn vµ sang ngang råi h¹ phiÕn dÇm xuèng gèi cÇu.
H×nh 15.2.8 Tæ hîp lao cÇu t¶i träng lín
I.L¨p trô; II.Di chuyÓn gi¸ ®Æt dÇm; III.Di chuyÓn dÇm BTCT
1.Dµn chñ; 2.trô phÝa sau; 3.Goßng n©ng t¶i; 4.Dµn phô; 5.Goßng n©ng t¶i; 6.§Æt trô
cÇu; 7. Trô tr−íc dµn phô; 8.§Æt dÇm vµo vÞ trÝ.
9
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
DÇm cã thÓ lµm b»ng thÐp h×nh hoÆc lµ mét dµn thÐp gåm c¸c thanh v¹n n¨ng hoÆc c¸c
phiÕn dµn qu©n dông NhËt, dµn Bailey ghÐp l¹i.
L¾p dÇm dÉn ë ®−êng ®Çu cÇu, råi dïng con l¨n, ®−êng tr−ît, kÐo däc ra vÞ trÝ. Gi¸
long m«n cÊu t¹o hoÆc b»ng thÐp h×nh, l¾p ë ®−êng ®Çu cÇu, råi dïng gi¸ ch÷ A dùng lªn.
sau ®ã dïng gi¸ con b−ímch¹y trªn dÇm dÉn ®¨ gi¸ long m«n ®Æt trªn trô cÇu (h×nh
15.2.9)
H×nh 15.2.9 L¾p gi¸ long m«n
Gi¸ con b−ím cã thÓ lµm b»ng gç hay b»ng thÐp nh− h×nh 15.2.10.
H×nh 15.2.11 lµ cÊu t¹o gi¸ long m«n ®Ó l¾p ghÐp c¸c phiÕn dÇm tiÕt diÖn ch÷ T dµi
kho¶ng 20m
Trªn mÆt c¾t ngang, v× dµn dÉn chiÕm chç, nªn phiÕn dÇm cuèi cïng ®−îc gi¸ long
m«n ®Æt t¹m lªn phiÕn dÇm ®· l¾p. Sau khi kÐo dÇm dÉn vÒ phÝa tr−íc ®Ó lao nhÞp tiÕp
theo, gi¸ long m«n n©ng dÇm nµy vµ h¹ vµo vÞ trÝ.
10
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
H×nh 15.2.10: Gi¸ con b−ím b»ng gç vµ thÐp kÝch th−íc mm
c«ng viÖc lao l¾p c¸c nhÞp tiÕp theo sÏ ®−îc lÆp l¹i c¸c b−íc t−¬ng tù. sau khi lao l¾p
xong ph¶i th¸o dµn dÉn vµ gi¸ long m«n b»ng c¸ch dïng gi¸ long m«n vµ gi¸ ch÷ A cÈu
giµn dÉn, ®Æt trªn xe gßong ®Ó vËn chuyÓn ®i. gi¸ long m«n ®−îc th¸o dì nhê gi¸ ch÷ A.
11
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
H×nh 15.2.11 cÊu t¹o gi¸ long m«n, kÝch th−íc mm
15.2.2.5 Liªn kÕt c¸c phiªn sdÇm vµ c«ng t¸c hoµn thiÖn
Sau khi c¸c phiÕn dÇm BTCT ®· ®−îc ®Æt vµo vÞ trÝ, cÇn liªn kÕt l¹i trë thµnh mét kÕt
cÊu chØnh thÓ. Mèi nèi cã thÓ ë b¶n mÆt cÇu, ë dÇm ngang vµ th−êngdïng cèt thÐp ®Ó liªn
kÕt. Sau khi nèi xong tiÕn hµnh ®æ bª t«ng. Mèi nèi cèt thÐp cã thÓ dïng liªn kÕt hµn hoÆc
bª t«ng. Mèi nèi cèt thÐp cã thÓ dïng liªn kÕt hµn hoÆc neo. tr−íc khi hµn ph¶i n¾n th¼ng
cèt thÐp theo thiÕt kÕ.
§æ bª t«ng mèi nèi th−êng dïng v¸n khu«n treo èp vµo b¶n mÆt cÇu. Mèi nèi cã thÓ
b¶o d−ìng b»ng h¬i n−íc nãng ®Ó bª t«ng nhanh chãng ®¹t c−êng ®é vµ th«ng xe cã thÓ
sím.
Muèn tiÕn hµnh liªn kÕt c¸c mèi nèi ë dÇm ngang ph¶i lµm giµn gi¸o treo b»ng gç
hoÆc b»ng thÐp nh− h×nh 15.2.12. Giµn gi¸o treo cã thÓ di ®éng ®−îc nhê b¸nh xe ch¹y
trªn lßng thÐp I hoÆc thÐp U. Nh− vËy cã thÓ thi c«ng dÔ dµng tÊt c¶ c¸c mèi nèi trong
mäi dÇm ngang cña nhÞp cÇu.
12
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
H×nh 15.2.12: Giµn gi¸o treo di ®éng khi liªn kÕt dÇm ngang
Sau khi c¸c phiÕn dÇm ®· ®−îc liªn kÕt thµnh mét khèi chÆt chÏ, tiÕn hµnh r¶i líp ®Öm
tam gi¸c, t¹o dèc tho¸t n−íc. TiÕp theo lµ ®Æt c¸c khèi bé hµnh vµ lan can. V× trängl−îng
nhá, c¸c khèi nµy ®−îc chë ra vÞ trÝ b»ng « t«, råi dïng cÇn trôc b¸nh lèp ®Ó l¾p vµ liªn
kÕt chÆt xuèng b¶n mÆt cÇu. Thø tù ®Æt c¸c khèi bé hµnh tõ ®Çu nhÞp ®Õn cuèi nhÞp. Cét
lan can liªn kÕt hµn víi b¶n thÐp hoÆc liªn kÕt b»ng bul«ng ®Æt trong khèi bé hµnh. Sau
khi ®Æt xong ph¶i ®æ bª t«ng phñ b¶n thÐp hoÆc bul«ng ®Ó b¶o vÖ vµ gi÷ ®−îc mü quan.
Thi c«ng c¸c c«ng viÖc trªn líp mÆt cÇu gåm:
§Æt èng tho¸t n−íc, lµm khe biÕn d¹ng, ®Æt tÇng phßng n−íc, líp b¶o vÖ, ®Æt ®¸ vØa,
cuèi cïng phñ líp mÆt ®−êng.
èng tho¸t n−íc ®Æt vµo lç ®· chõa s½n trªn b¶n mÆt cÇu. èng ph¶i ®−îc ®¸nh rØ quÐt
mét líp nhùa ®−êng nÕu cÇn. Líp t¹o dèc tam gi¸c tho¸t n−íc cã thÓ lµ v÷a xi m¨ng hoÆc
bª t«ng, mÆt trªn ph¶i nh½n. Sau khi lµm ®−îc hai ba ngµy ®ªm míi cho phÐp ®Æt tÇng
phßng n−íc. Khe biÕn d¹ng ph¶i ®¶m b¶o lµm cho mÆt cÇu liªn tôc, xe ®i ªm thuËn, (cã
thÓ dïng c¸c b¶n thÐp cµi r¨ng l−îc).
15.2.3. Lao l¾p cÇu dÇm liªn tôc vµ mót thõa
15.2.3.1 C¸c ph−¬ng ph¸p lao l¾p
CÇu dÇm liªn tôc b»ng bª t«ng cèt thÐp còng cã thÓ l¾p ghÐp víi nhiÒu c«ng nghÖ kh¸c
nhau. DÇm liªn tôc ®−îc c¾t ra tõng ®o¹n. VÞ trÝ c¾t ®−îc bè trÝ hoÆc trªn trô, hoÆc ë chç
dÇm chÞu m« men nhá nhÊt. Sau khi c¸c khèi dÇm lao ra vÞ trÝ, ph¶i liªn kÐt l¹i thµnh dÇm
liªn tôc. C«ng t¸c lao dÇm ®−îc tiÕn hµnh hoÆc b»ng cÇn trôc hoÆc gi¸ long m«n vµ cÇu
t¹m.
Ph−¬ng ph¸p kh¸c, c¸c khóc dÇm ®−îc chÕ t¹o ë nhµ m¸y bª t«ng ®óc s½n vµ l¾p ghÐp
trªn ®−êng ®Çu cÇu, sau ®ã ®−îc lao däc vµ ®Æt lªn gèi cÇu b»ng hÖ kÝch ®Èy thñy lùc.
13
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
Ph−¬ng ph¸p thø 3, cÇu dÇmliªn tôc ®−îc viÕt ra nhiÒu phiÕn theo chiÒu däc , chÕ t¹o trùc
tiÕp trªn c«ng tr−êng, vµ lao l¾p trªn giµn gi¸o hoÆc trªn hÖ thèng chë næi.
15.2.3.2 Lao l¾p cÇu dÇm liªn tôc trªn giµn gi¸o cè ®Þnh.
CÇu dÇm bª t«ng cèt thÐp liªn tôc cã thÓ chÕ t¹o dÇm vµ b¶n riªng rÏ vµ l¾p ghÐp l¹i
trªn giµn gi¸o cè ®Þnh. Khi l¾p ghÐp cã thÓ dïng cÇn cÈu, gi¸ long m«n hoÆc cÇn trôc mót
thõa. CÇn trôc cã thÓ di chuyÓn trªn b·i s«ng hoÆc trªn cÇu t¹m; còng cã thÓ cho ®i trªn
kÕt cÊu ®· lao l¾p, ®Ó lao nhÞp sau, tïy theo chiÒu cao cÇu vµ ®Þa h×nh vÞ trÝ x©y dùng. h×nh
15.2.13 lµ s¬ ®å l¾p dÇm liªn tôc BTCT øng suÊt tr−íc trªn c¸c trô t¹m. Trô t¹m ®−îc l¾p
b»ng thanh v¹n n¨ng.
H×nh 15.2.13: s¬ ®å l¾p dÇm liªn tôc chÕ t¹o tõ c¸c khèi lín.
a.
CÇn trôc long m«n 450 kN
b.
CÇn trôc nót thõa kh¶ n¨ng n©ng 2x300kN
1. Khèi dÇm; 2. Trô t¹m; 3. Xµ ®¸y trô t¹m; 4. Cäc trô t¹m;
5. CÇn trôc long m«n; 6. CÇu t¹m; 7. Goßng chë dÇm; 8. CÇn trôc mót thõa
Khi l¾p b»ng gi¸ long m«n, di chuyÓn trªn nÒn ®Êt vµ trô t¹m, khèi l¾p ghÐp trªn trô
t¹m vµ trô cè ®Þnh chØ chÞu t¶i träng b¶n th©n. NÕu l¾p b»ng cÈu trôc mót thõa, cÇn xÐt
thªm t¶i träng cña thiÕt bÞ lao l¾p. trong mäi giai ®o¹n thi c«ng c¸c khèi dÇm vµ trô t¹m
ph¶i ®ñ chÞu lùc. Mét sè bã cèt thÐp ®Ó liªn kÕt c¸c phiÕn dÇm cã thÓ ®Æt trong r·nh kÝn
hoÆc n»m ngoµi kÕt cÊu (dÇm bª t«ng cèt thÐp øng suÊt tr−íc) vµ chØ kÐo sau khi ®· tr¸t
khe nèi ngang, do ®ã mét sè mèi nèi ngang ph¶i ®ñ réng ®Ó ®Æt kÝch. Sau khi hoµn thiÖn
dÇm l¾p ghÐp ®−îc n©ng lªn, gi¶i phãng trô t¹m vµ h¹ xuèng gèi b»ng kÝch thñy lùc.
Nh−îc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p x©y dùng lµ: khèi l−îng c«ng t¸c lín, chi phÝ lao ®éng
nhiÒu v× ph¶i x©y dùng trô t¹m vµ ®æ bª t«ng t¹i chç víi khèi l−îng chiÕm kho¶ng 2014
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
25% khèi l−îng nhÞp. Ph−¬ng ph¸p lao l¾p nµy th−êng Ýt dïng ë nh÷ng n−íc cã thêi tiÕt
kh«ng thuËn lîi.
15.2.3.3 lao l¾p cÇu dÇm liªn tôc trªn giµn gi¸o di ®éng
CÇu dÇm liªn tôc trªn ®−êng « t« vµ cÇu thµnh phè ®−îc chÕ t¹o thµnh tõng khèi lín
trong nhµ m¸y. C¸c khèi nµy vËn chuyÓn ra c«ng tr−êng tiÕn hµnh lao l¾p vµ ghÐp c¸c
mèi nèi. Khèi l−îng bª t«ng t−¬i ®Ó ghÐp c¸c mèi nèi t¹i c«ng tr−êng ®−îc h¹n chÕ tíi
møc tèi thiÓu, chØ chiÕm 3-4% khèi l−îng bª t«ng kÕt cÊu nhÞp. §Ó t¨ng nhanh tèc ®é thi
c«ng cã thÓ lµm s½n líp phßng n−íc vµ líp b¶o vÖ ngay trong nhµ m¸y. C¸c khèi l¾p ghÐp
®−îc chÕ t¹o víi bÒ réng b»ng bÒ réng cÇu (H×nh 4.14) kho¶ng 11-15m, bÒ dµy cña mçi
khèi kho¶ng 3m. träng l−îng mçi khèi tõ 300-500KN.
H×nh 15.2.14: S¬ ®å l¾p dÇm trªn giµn gi¸o di ®éng
1. §−êng ray; 2. DÇm ngang; 3. Giµn gi¸o di ®éng; 4. Con l¨n;
5. DÇm thÐp ®ì giµn gi¸o; 6. Trô
C¸c khèi ®óc s½n ®−îc l¾p ghÐp trªn nhÞp b»ng mét dµn hoÆc dÇm thÐp tùa trªn trô mè
cÇu vµ sau ®ã cã thÓ lao däc ®Ó l¾p ghÐp c¸c khèi dÇm cña nhÞp tiÕp theo. Sau ®©y giíi
thiÖu mét lo¹i dÇm thÐp ®Ó l¾p ghÐp nhÞp tõ 33-63m, cÊu t¹o gåm hai dÇm I hµn c¸nh
réng, chiÒu cao 230cm, ®Æt c¸ch nhau 260cm, nèi víi nhau b»ng liªn kÕt ngang vµ däc
(h×nh 15.2.15)
15
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
H×nh 15.2.15 MÆt c¾t ngang giµngi¸o thÐp
1.Khèi giµn gi¸o; 2.Mèi nèi bul«ng c−êng ®é cao; 3. Ray biªn trªn; 4. V¸n; 5. gi¸
c«ng t¸c; 6,7. Biªn d−íi khèi l¾p
DÇm I gåm nhiÒu ®o¹n dµi 9-13,5m, ghÐp víi nhau b»ng bul«ng c−êng ®é cao. §Ó lapø
ghÐp c¸c khÈu dÇm t¹i nhÞp, dÇm I ph¶i cã chiÒu dµi phï hîp khi lao däc, ch¼ng h¹n víi
nhÞp 33m, dÇm ph¶i dµi 72m; víi nhÞp 42m, dÇm l¾p ph¶i dµi tíi 90m. PhÝa tr−íc cã mòi
dÉn ®Ó gi¶m ®é vâng cña giµn gi¸o. PhÝa sau còng kÐo dµi thªm ®Ó cã chç lµm viÖc cho
c«ng nh©n. MÆt trªn dÇm thÐp cã ®Æt ®−êng ray víi ®é vång cÇn thiÕt ®Ó chèng vâng d−íi
t¸c dông cña t¶i träng c¸c khèi l¾p. C¸c trôc con l¨n ®Æt trªn trô ®Ó di chuyÓn dÇm thÐp vÒ
phÝa tr−íc b»ng têi vµ móp c¸p.
Sau khi lao dÇm thÐp , ®Æt kÝch thuû lùc trªn trô cÇu h¹ dÇm thÐp vµo vÞ trÝ vµ b¾t ®Çu
lao c¸c khèi dÇm bª t«ng cèt thÐp trªn ray vµ nèi ghÐp ngang gi÷a nhÞp.
Mòi dÉn cßn cã thÓ dïng dïng ®Ó cÈu l¾p trô cÇu. Tr−êng hîp nµy mòi dÉn cã xe
gßong nhá ®Ó n©ng h¹ vµ vËn chuyÓn c¸c khèi l¾p ghÐp. Ph−¬ng ph¸p nµy phï hîp víi trô
cao. Träng l−îng cÊu kiÖn trô l¾p ghÐp cã thÓ tíi 250kN nÕu nhÞp chØ dµi 33m. Tr−êng
hîp nhÞp dµi h¬n, ch¼ng h¹n 42m, mòi dÉn chØ cã kh¶ n¨ng cÈu ®−îc 200KN.
H×nh 15.2.16 giíi thiÖu c¸c b−íc l¨p ghÐp cÇu dÇm liªn tôc cã nhÞp dµi 33 vµ 42m.
B−íc thø nhÊt ®Æt con l¨n ®−êng tr−ît trªn nÒn ®−êng ®Çu cÇu, sau ®ã l¾p ghÐp dÇm
thÐp vµ ®Æt thanh ray trªn c¸nh dÇm ®Ó lao c¸c khèi l¾p ghÐp nhÞp vµ trô (nÒn ®−êng chØ
®¾p cao tíi cao ®é mò mè)
16
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
H×nh 15.2.16: C«ng nghÖ l¾p dÇm liªn tôc
1. CÇn trôc 600kN; 2. Giµn gi¸o; 3. Con l¨n chuyÓn giµn gi¸o;
4. Têi n©ng ®Æt trô l¾p ghÐp; 5. Khèi trô; 6. Khèi nhÞp;
7. Khèi nhÞp trªn giµn gi¸o; 8. Têi
B−íc 2: KÐo dÇm thÐp ra nhÞp ®Çu tiªn, kª kÝch trªn ®Ønh mè vµ l¾p trô thø nhÊt. Sau
khi mèi nèi trô l¾p ghÐp ®¹t ®é cøng, dÇm thÐp ®−îc kÐo sang nhÞp thø hai vµ ®¾p tiÕp
nÒn ®−êng ®Õn cao ®é thiÕt kÕ, ®ång thêi l¾p trô 2. Lóc nµy dÇm thÐp kª trªn 3 ®iÓm vµ
b¾t ®Çu phôc vô cho c«ng t¸c l¾p ghÐp c¸c khèi dÇm: cÇn cÈu l¾p dÇn c¸c khèi lªn ®Ønh
ray trªn dÇm thÐp vµ c¸c khèi ®−îc kÐo tr−ît vµo vÞ trÝ. Gi÷a c¸c khèi l¾p cã khe hë kho¶n
20 cm ®Ó thuËn tiÖn khi phÕt keo. Sau khi khe d¸n ®−îc Ðp l¹i nhê c¨ng cèt thÐp ®Ó liªn
17
GS.TS. NguyÔn viÕt Trung
Gi¸o tr×nh thi c«ng cÇu cèng
Ch−¬ng 15-2: Cac PP Lao doc va Lao ngang KÕt cÊu nhÞp CÇu BTCT
kÕt c¸c khèi b»ng kÝch thuû lùc. C¸c b−íc thi c«ng nh− vËy cø tiÕp tôc thùc hiÖn víi c¸c
trô vµ nhÞp. Gi÷a c¸c ®o¹n quy ®Þnh gåm nhiÒu khèi ph¶i bè trÝ c¸c khe ®Æt neo cã bÒ
réng tõ 60-70cm ®Ó nèi c¸c bã cèt thÐp. C¸c mèi nèi ®ã th−êng bè trÝ t¹i tiÕt diÖn cã m«
men bÐ nhÊt. Sau khi l¾p ®Æt xong tong ®o¹n vµ c¨ng kÐo cèt thÐp, cã thÓ ®æ bª t«ng khª
nèi réng ®ã b»ng v¸n khu«n chuyªn dông. C«ng viÖc cuèi cïng lµ ph¶i b¬m v÷a b¶o vÖ bã
cèt thÐp. Mäi c«ng viÖc phô trî ®Òu tiÕn hµnh trªn xe treo nhÑ, di chuyÓn trªn kÕt cÊu
nhÞp.
Sau khi l¾p ghÐp xong nhÞp cuèi cïng dÇm thÐp ®−îc kÐo vµo nÒn ®−êng ®Çu cÇu vµ
th¸o ra tõng ®o¹n chuyÓn ®i n¬i kh¸c. §−êng ®Çu cÇu sÏ ®−îc ®¾p tiÕp ®Õn cao ®é thiÕt
kÕ.
C¸c khèi l¾p ®· ®−îc ®Æt tÇng phßng n−íc vµ líp b¶o vÖ trong nhµ m¸y, do vËy khi lao
l¾p xong, t¹i c«ng tr−êng chØ cÇn ®Æt tÇng phßng n−íc vµ líp b¶o vÖ t¹i chç mèi nèi.
18
- Xem thêm -