Tài liệu Lãi suất và chính sách lãi suất

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 I. C«ng nghÖ IP 1.1 Tæng quan. ViÖc thùc hiÖn truyÒn ®a tin tøc trªn m¹ng Internet dùa trªn giao thøc TCP/IP cã nghÜa lµ c¸c m¸y tÝnh kÕt nèi ®Õn m¹ng cÇn ph¶i cã mét sè hiÖu ®Ó nhËn d¹ng, sè hiÖu nµy ®îc gäi lµ ®Þa chØ IP cña m¸y tÝnh ®ã. Tin tøc truyÒn ®a trªn m¹ng ®îc thÓ hiÖn díi d¹ng c¸c gãi tin, mçi gãi tin ®Òu ®îc g¸n c¸c ®Þa chØ IP cña m¸y tÝnh cÇn nhËn th«ng tin ®ã. Trong c«ng nghÖ IP mét vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m n÷a lµ c¸c bé ®Þnh tuyÕn, ®Ó c¸c gãi tin ®Õn ®Ých mét c¸ch chÝnh x¸c cÇn ph¶i thùc hiÖn viÖc ®Þnh tuyÕn (router). Do c¸c m¸y tÝnh trong m¹ng ®Òu cã mét ®Þa chØ IP duy nhÊt nªn c¸c bé router sÏ tÝnh to¸n vµ t×m ra híng truyÒn phï hîp. 1.2 C«ng nghÖ IP version 6 (IP phiªn b¶n 6). IP version 6 (IPv.6) lµ phiªn b¶n míi cña giao thøc Internet vèn ®· trë nªn hÕt søc phæ biÕn víi chóng ta ngµy nay, lµ giao thøc Internet Protocol (IP hay TCP/IP). Sù ra ®êi cña IPv.6 b¾t nguån tõ chç ngêi ta ph¸t hiÖn ra nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh trong m¹ng IP khi mµ Internet ®· ph¸t triÓn vît bËc. Bëi vËy IPv.6 ®îc ®a ra nh mét gi¶i ph¸p cho nh÷ng vÊn ®Ò trªn còng nh ®Ó t¹o ra giao thøc u viÖt h¬n giao thøc TCP/IP. Chóng ta cã thÓ nhËn thÊy r»ng b»ng c¸ch sö dông giao thøc IP phiªn b¶n 4 hiÖn nay râ rµng kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao. Bëi v× t¹i thêi ®iÓm ®a ra giao thøc IP, nh÷ng nhµ thiÕt kÕ vµ quy ho¹ch m¹ng ®· cho r»ng con sè 4 tû nót m¹ng (c¸c ®Þa chØ IP cña m¸y tÝnh) cã thÓ cïng trao ®æi th«ng tin víi nhau lµ qu¸ ®ñ cho m¹ng truyÒn th«ng cho dï cã ph©n c¸c nót m¹ng trªn thµnh c¸c líp A, B, C ®i ch¨ng n÷a. Tuy nhiªn gÇn 75% trong sè ®Þa chØ nµy ®· bÞ chiÕm gi÷ bëi nh÷ng ngêi khæng lå trong viÔn th«ng nh MIT hay AT&T. C¸c c«ng ty nµy ®Òu cã ë vÞ trÝ A trong c¸c ph©n líp IP, mçi h·ng hiÖn nay ®ang ®iÒu khiÓn kho¶ng h¬n 16 triÖu ®Þa chØ. Bëi vËy c¸c c«ng ty kh¸c ngµy nay chØ cã thÓ chia sÎ víi nhau nh÷ng ®Þa chØ thuéc líp C mµ th«i . Ngîc l¹i víi IPv.4 (chØ sö dông 32 bÝt dÓ ®¸nh ®Þa chØ), IPv.6 sö dông ®Õn 128 bÝt do ®ã cã thÓ ®a sè ®Þa chØ IP lªn tíi 340 tû tû tû tû ®Þa chØ. Nãi c¸c kh¸c nÕu mçi ngêi trªn hµnh tinh chóng ta ®Òu së h÷u mét m¹ng IPv.6 víi 18 tû nót th× IPv.6 vÉn thõa kh¶ n¨ng ®Ó ®¸nh ®Þa chØ cho tÊt c¶ c¸c nót ®ã. VÊn ®Ò thø hai x¶y ra ®èi víi giao thøc IPv.4 lµ khã kh¨n cña viÖc chän ®êng trong mét hÖ thèng m¹ng lu«n thay ®æi nh Internet. VÊn ®Ò 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nµy cµng trë nªn râ rµng khi chóng ta xÐt ®Õn c¸c chøc n¨ng cña internet t¹i nh÷ng møc øng dông cao nhÊt. HiÖn t¹i, ngêi ta sö dông hai gi¶i ph¸p sau ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn:  Sö dông nh÷ng kü thuËt ®Ó chuyÓn ®æi ®Þa chØ (Network Address Translation) ®Ó c¶i thiÖn kh¶ n¨ng ®¸nh ®Þa chØ.  Sö dông c¬ chÕ chän ®êng liªn m¹ng kiÓu kh«ng ph©n líp (Classles Interdomain Routing) ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chän ®êng. Tuy nhiªn, c¶ hai gi¶i ph¸p trªn míi chØ lµ t¹m thêi. Bëi vËy ngêi ta ®· ®a ra IPv.6 ®Ó gi¶i quyÕt triÖt ®Ó c¸c vÊn ®Ò trªn. Kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ ®Þa chØ còng nh chän ®êng chØ lµ hai trong sè rÊt nhiÒu tÝnh n¨ng cña IPv.6. Nh÷ng kh¶ n¨ng nµy ph¸t triÓn dùa trªn nh÷ng nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp cho m«t cÊu tróc m¹ng cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cao, t¨ng cêng b¶o mËt vµ toµn vÑn d÷ liÖu, tÝch hîp víi c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng dÞch vô cã kh¶ n¨ng tù ®éng cÊu h×nh m¹ng, tÝch hîp víi c«ng nghÖ di ®éng, truyÒn th«ng d÷ liÖu... T¹i héi nghÞ thêng niªn cña SIGCOMM n¨m 1999, bµ Sandy Fraser gi¸m ®èc kü thuËt cña AT&T ®· bµy tá mèi quan t©m cña m×nh tíi cÊu tróc m¹ng Internet hiÖn nay. Liªu cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó ®¸p øng tèc ®é ph¸t triÓn cña ViÔn th«ng vµ C«ng nghÖ truyÒn th«ng nh hiÖn nay hay kh«ng? T¹i sao chóng ta cha chuyÓn ®æi tõ IPv.4 sang IPv.6 ? Ph¶i ch¨ng tæ chøc chÞu tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn Internet IETF ®ang tá ra cøng nh¾c trong ho¹t ®éng cña m×nh? Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò xung quanh viÖc phá cËp IPv.6 lµ chóng ta kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc khi nµo chóng ta míi cã thÓ ®Æt dÊu chÊm hÕt cho c¸c ®Þa chØ kiÓu IPv.4. Nh÷ng ngêi l¹c quan cho r»ng IPv.4 sÏ chØ cßn tån t¹i trong vµi thËp kû n÷a mµ th«i. Bëi v× cã mét thøc tÕ lµ nh÷ng quèc gia chØ ®îc ph©n phèi ®Þa chØ IPv.4 nh: Trung Quèc, NhËt B¶n.... l¹i ®ang lµ nh÷ng níc cã nhu cÇu vÒ ®Þa chØ IP t¨ng m¹nh trong thêi gian tíi. Nh÷ng nhµ cung cÊp dÞch vô IP thÕ hÖ míi nh: C«ng nghÖ ®iÖn tho¹i sè di ®éng vµ nh÷ng nhµ cung cÊp thiÕt bÞ m¹ng còng nãi r»ng hé cÇn tíi hµng triÖu ®Þa chØ IP cho hµng triÖu thiÕt bÞ tíi cña hä. Chóng ta còng cÇn ghi nhËn nh÷ng ®éng th¸i tÝch cùc tõ phÝa IETF, nhãm nghiªn cøu vÒ giao thøc IP thÕ hÖ míi cña tæ chøc nµy ®ang cè g¾ng ®a ra nh÷ng ®Æc t¶ vÒ IPv.6 còng nh thiÕt lËp ra mét diÔn ®µn míi nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn giao thøc nµy. 1.3 ChuyÓn ®æi tõ IPv.4 sang IPv.6. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Mét yªu cÇu tèi cÇn thiÕt víi IPv.6 lµ tríc khi cã thÓ chuyÓn ®æi hoµn toµn m¹ng Internet sang sö dông IPv.6, th× giao thøc nµy ph¶i “chung sèng hoµ b×nh” víi IPv.4. Thùc tÕ th× IPv.6 hoµn toµn cã thÓ hç trî kh¶ n¨ng nµy, chóng ta cã thÓ n©ng cÊp cÊu tróc m¹ng theo kiÓu n©ng cÊp tõng nót m¹ng råi míi n©ng cÊp router, hay ngîc l¹i n©ng cÊp router lªn IPv.6 råi míi n©ng cÊp nót m¹ng. ThËm chÝ chóng ta cã thÓ chØ n©ng cÊp mét sè nót m¹ng vµ router, sè cßn l¹i gi÷ nguyªn. Cho ®Õn khi nhµ cung cÊp dÞch vô cã thÓ x©y dùng ®îc Backbone IPv.6 riªng vµ b¾t ®Çu cung cÊp c¸c dÞch vô IPv.6, c¸c nót m¹ng ®Çu cuèi vÉn trao ®æi th«ng tin qua m¹ng IPv.4 ®iÒu nµy cã thÓ ®îc thùc hiÖn dÔ dµng bëi c¸c gãi tin IPv.6 ®îc ®ãng gãi trong phÇn d÷ liÖu cña IPv.4. T¹i mét ®iÓm dõng, gãi tin IPv.4 sÏ ®îc ph©n tÝch ®Ó lÊy l¹i gãi tin IPv.6 råi tiÕp tôc ®îc göi cho tíi ®iÓm ®Ých. 1.4 Nh÷ng thuËn lîi cña m¹ng IP thÕ hÖ míi sö dông IPv.6. Víi viÖc ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu doanh nghiÖp vÒ kh¶ n¨ng t¬ng t¸c d÷ liÖu ®a ph¬ng tiÖn còng nh hç trî cho c¸c øng dông truyÒn th«ng chÊt lîng cao, IPv.6 ®ang lµ gi¶i ph¸p ®Çy triÓn väng cho c¸c liªn m¹ng cña c¸c doanh nghiÖp nãi riªng còng nh toµn Internet nãi chung.  TÝnh tin cËy vµ kh¶ chuyÓn: M«t trong nh÷ng kh¸c biÖt quan träng gi÷a m¹ng Internet ngµy nay vµ m¹ng Internet trong t¬ng lai sÏ lµ ®é tin cËy cña nã Internet sÏ trì nªn lu«n s½n sµng khi chung ta muèn sö dông nã. Ngêi dïng sÏ dÔ dµng kÕt nèi vµo m¹ng mµ kh«ng cÇn thùc hiÖn mét lo¹t c¸c thñ tôc quay sè ®¨ng nhËp phøc t¹p nh ngµy nay n÷a vµ hä cã thÓ truy nhËp vµo bÊt cø side nµo hay m«t øng dông nµo trªn m¹ng mµ kh«ng ph¶i quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò nh biÕn ®æi th«ng lîng m¹ng dÉn ®Õn mÊt kÕt nèi.  TÝnh an toµn vµ b¶o mËt:  Ngêi dïng trong m¹ng IP thÕ hÖ míi cã thÓ hoµn toµn tin cËy vµo nh÷ng d÷ liÖu trªn m¹ng gièng nh nh÷ng d÷ liÖu mµ hä lu tr÷ trong tñ hå s¬ cña m×nh víi sù trî gióp cña th«ng tin sè lóc ®ã ®· trë nªn phæ biÕn, c¸c d÷ liÖu cña ngêi dïng sÏ ®îc b¶o mËt vµ lu tr÷ hÕt søc an toµn. §Æc biÖt, chóng ta sÏ cã ®îc nh÷ng ph¬ng ph¸p ®¶m b¶o an toµn ®Ó: 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  B¶o ®¶m tÝnh bÝ mËt cña d÷ liÖu ®îc göi ®i trªn m¹ng Internet.  B¶o ®¶m r»ng nh÷ng th«ng ®iÖp ®îc göi ®i vµ nhËn vÒ hoµn toµn chÝnh x¸c.  Lu tr÷ vµ b¶o ®¶m an toµn cho c¸c th«ng tin c¸ nh©n trªn m¹ng.  Cung cÊp ch÷ ký ®iÖn tö cho c¸c v¨n b¶n lu hµnh trªn m¹ng.  B¶o ®¶m r»ng c¸c giao dÞch sÏ ®îc thùc hiÖn ®óng víi thêi gian quy ®Þnh.  ChÊt lîng dÞch vô: C¶ IPv.4 vµ IPv.6 ®Òu hç trî nh÷ng trêng trong phÇn header ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp c¸c dÞch vô kh¸c biÖt ®¬n gi¶n. C¶ IPv.4 vµ IPv.6 ®Òu cã thÎ hç trî giao thøc lu tr÷ tµi nguyªn cho nh÷ng dÞch vô t¬ng ®èi phøc t¹p h¬n. Khu«n d¹ng gãi tin trong IPv.6 bao gåm mét trêng 24 bÝt ®Ó x¸c ®Þnh trafficflow cho phÐp c¸c nhµ cung cÊp cã thÓ thùc hiÖn nh÷ng tiªu chuÈn chÊt lîng dÞch vô cña m×nh. MÆc dï nh÷ng dÞch vô nµy ®ang cßn ë giai ®o¹n thö nghiÖm nh÷ng IPv.6 ®· ®îc ®Æt nÒn mãng cho phÐp triÓn khai nh÷ng øng dông ®¶m b¶o chÊt lîng dÞch vô cho phÐp ph¬ng thøc míi cã tÝnh kh¶ thi. Mét ®iÓm lîi kh¸c cña IPv.6 lµ cung cÊp trêng flow label còng cã thÓ ®îc dïng ®Ó x¸c ®Þnh gi¶i th«ng ngay c¶ khi phÇn d÷ liÖu gãi tin ®· bÞ m· ho¸. Nhê th«ng tin trong trêng flow label, chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng gãi tin nµo cÇn ph¶i ®îc thao t¸c mét c¸ch ®Æc biÖt. VÝ dô nh: d÷ liÖu h×nh ¶nh, ©m thanh cã thÓ g¾n víi mét nh·n flow label còng cã thÓ ®îc sö dông ®Ó g¾n cho mét luång d÷ liªô nh÷ng møc u tiªn vÒ ®¶m b¶o an toµn vÒ ®é trÔ hay vÒ chi phÝ truyÒn th«ng.  Hç trî c¸c øng dông di ®éng: V× nhiÒu lý do, hiÖn nay IPv.4 tá ra rÊt khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý nót m¹ng di ®éng. Mçi nót m¹ng di ®éng cÇn sö dông mét ®Þa chØ chuyÓn tiÕp t¹i mçi thêi ®iÓm mµ nã kÕt nèi víi Internet. IPv.4 thùc hiÑn viÖc nµy mét c¸ch khã kh¨n. IPv.4 kh«ng hç trî nh÷ng c¬ chÕ ®· ®¨ng ký vµ qu¶n lý thuª bao tèt mµ nh÷ng c¬ chÕ nµy l¹i rÊt cÇn thiÕt trong m¹ng di ®éng ®Ó c¸c agent cã thÓ ®îc th«ng tin vÒ vÞ trÝ míi cña c¸c nót di ®éng. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 C¸c nót m¹ng di ®éng thêng gÆp nhiÒu khã kh¨n ®Ó x¸c ®Þnh xem chóng cã cïng thuéc mét m¹ng IPv.4 hay kh«ng. Trong IPv.4 c¸c nót m¹ng di ®éng thêng kh«ng thÓ th«ng b¸o cho ®èi t¸c truyÒn th«ng cña nã sù thay ®æi vÞ trÝ. CÊu tróc IPv.6 cho phÐp hç trî tèi ®a cho viÖc thiÕt lËp vµ qu¶n lý c¸c nót m¹ng di ®éng. ViÖc t¨ng cêng kh¶ n¨ng xö lý vÒ lùa chän ®Þa chØ ®Ých tù ®éng cÊu h×nh, routing header, ®ãng gãi gãi tin, ®¶m b¶o an toµn vµ cã thÓ truyÒn th«ng anycast ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña m¹ng di ®éng. 2. C¸c dÞch vô cña Internet 2.1 Th ®iÖn tö (E-mail). Lµ dÞch vÞ c¬ b¶n, ®îc sö dông nhiÒu nhÊt vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt. Ngêi göi n¹p th«ng tin cÇn so¹n th¶o trªn m¸y tÝnh, khi khai b¸o ®Þa chØ m¸y tÝnh cña ngêi nhËn trong Internet, råi thùc hiÖn mét sè thao t¸c ®¬n gi¶n theo mÉu híng dÉn. Bøc th ®iÖn tö ®îc tù ®éng chuyÓn ®Õn vµ lu tr÷ trong hép th cña ngêi nhËn. Khi bËt m¸y tÝnh cña m×nh, còng thùc hiÖn mét sè thao t¸c híng dÉn ®¬n gi¶n, ngêi nhËn sÏ thÊy trªn mµn h×nh xuÊt hiÖn c¸c th ®iÖn tö míi ®îc chuyÓn ®Õn. C¸ch göi th ®iÖn tö thuËn tiÖn h¬n nhiÒu so víi göi th qua hÖ thèng bu ®iÖn tríc ®©y hoÆc qua FAX, l¹i rÎ h¬n vµ nhanh h¬n nhiÒu lÇn. DÞch vô th ®iÖn tö lµ mét ph¬ng thøc ®¸ng tin cËy ®Ó göi vµ nhËn c¸c th«ng ®iÖp nµy tíi ®óng ®Þa chØ vµ cßn nguyªn vÑn. 2.2 DÞch vô trao ®æi c¸c tÖp d÷ liÖu còng ®îc thùc hiÖn t¬ng tù ®èi víi th ®iÖn tö. DÞch vô trao ®æi tÖp FPT (File Transfer Protocol: Giao thøc chuyÓn tÖp) cho phÐp chuyÓn tÖp tõ mét m¸y tÝnh nµy tíi mét m¸y tÝnh kh¸c. PhÇn nhiÒu ngêi ta dïng dÞch vô FTP chÐp tÖp trªn mét m¸y chñ tõ xa vµo m¸y tÝnh cña m×nh. ViÖc xö lý nµy gäi lµ t¶i xuèng (Downloading) vµ ngîc l¹i gäi lµ ®a lªn m¹ng (uploading). 2.3 Th«ng tin díi d¹ng tiÕng nãi vµ h×nh ¶nh ®îc truyÒn ®i th«ng qua dÞch vô siªu v¨n b¶n (Hypertext) nh MO-SAIC vµ WWW (World Wide Web). 2.4 DÞch vô Telnet: Cho phÐp thiÕt lËp mét phiªn lµm viÖc d¹ng tr¹m ®Çu cuèi (terminal session) víi mét m¸y tÝnh tõ xa. VÝ dô, chóng ta cã thÓ sö dông Telnet ®Ó kÕt nèi víi mét m¸y chñ ë mét miÒn kh¸c cña thÕ giíi. ChØ khi nèi kÕt ®îc thiÕt lËp, chóng ta míi cã thÓ th©m nhËp vµo (log in) m¸y tÝnh ®ã theo nh lÖ thêng (tÊt nhiªn chóng ta ph¶i cã tµi kho¶n ngêi 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 dïng (User Account) hîp lÖ vµ mËt khÈu (Password). Telnet cßn cho phÐp hai ch¬ng tr×nh phèi hîp lµm viÖc b»ng c¸ch trao ®æi d÷ liÖu trªn Internet. 2.5 Usenet: Lµ lo¹i dÞch vô trong ®ã c¸c lo¹i th«ng tin mµ chØ cã thÓ trao ®æi trong mét nhãm ngêi theo kiÓu héi th¶o chuyªn ®Ò, th«ng qua dÞch vô gäi lµ nhãm tin tøc (New Groups). Internet cã h¬n 1000 nhãm kh¸c nhau víi ph¹m vi vµ chñ ®Ò rÊt réng, nh c¸c së thÝch c«ng viÖc, së thÝch vµ c¸ch sèng... 2.6 Truy nhËp th«ng tin tõ xa (Remote Login): X©m nhËp vµo mét m¸y tÝnh bÊt kú trªn m¹ng ®Ó t×m kiÕm c¸c th«ng tin cÇn biÕt vµ ®îc phÐp. HiÖn nay trong Internet cã rÊt nhiÒu kho d÷ liÖu ®å sé lu«n lu«n më cöa phôc vô miÔn phÝ cho mäi ngêi. 3.C¸c øng dông c«ng nghÖ IP t¹i ViÖt Nam. ë ViÖt Nam, c«ng nghÖ IP ®· ®îc øng dông phôc vô c«ng t¸c ho¹t ®éng gi¶ng d¹y vµ nghiªn cøu tõ kh¸ sím chñ yÕu díi d¹ng c¸c m¹ng côc bé LAN t¹i c¸c c«ng së, trêng häc, viÖn nghiªn cøu... Cho ®Õn cuèi n¨m 1997, c«ng nghÖ IP cho m¹ng WAN b¾t ®Çu ®îc ph¸t triÓn réng r·i víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña Internet t¹i ViÖt Nam. §Õn nay hÖ th«ng m¹ng IP ®· trë nªn phæ biÕn trªn toµn quèc tuy nhiªn kh¶ n¨ng ®¸p øng vÒ chÊt lîng còng nh d¶i th«ng vÉn cßn h¹n chÕ (HÇu hÕt lµ 10Mbps cho m¹ng LAN vµ 2Mbps cho m¹ng WAN back bone). HiÖn nay, m¹ng truy nhËp VNN ®· cã mÆt t¹i 61 tØnh thµnh phè, ®îc chia lµm 3 vïng t¬ng thÝch víi m¹ng PSTN ®ang tån t¹i. Ba vïng nµy ®îc kÕt nèi b»ng backbone 2MBps, t¹i Hµ Néi cã c¸c cæng kÕt nèi ra Internet quèc tÕ. Mçi vïng cã mét Inter Domain Router HN- gateway cisco 7531. Nh×n s¬ ®å h×nh 1.1 chóng ta cã thÓ nhËn thÊy r»ng m¹ng nµy ®îc cÊu t¹o nªn tõ 5 ph©n líp chÝnh, ph©n líp trªn cïng chÝnh lµ m¹ng Internet quèc tÕ. C¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Internet trong níc sÏ truy nhËp tíi m¹ng Internet quèc tÕ b»ng nh÷ng cæng riªng sö dông ®êng truyÒn tèc ®é cao. T¹i mçi cæng truy nhËp Internet quèc tÕ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô cã thÓ ®Æt mét Domain router lµm nhiÖm vô ®Þnh tuyÕn cho toµn bé thuª bao trong níc muèn truy nhËp Internet quèc tÕ qua cæng trªn. V× mét Router t¹i mét cæng truy nhËp quèc tÕ cã thÓ lµ kh«ng ®ñ cho nhu cÇu thuª bao c¶ níc, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô cã thÓ sö dông nhiÒu Domain router, nÕu mét trong c¸c router nµy bÞ qu¸ t¶i, c«ng viÖc cña nã cã thÓ sÏ ®îc chia sÎ trong mét router kh¸c cßn rçi. Domain router cã thÓ ®îc kÕt nèi víi c¸c router ph©n cÊp, c¸c router cã nhiÖm vô chuyÓn ®æi giao diÖn 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 m¹ng WAN - LAN. Mçi router nµy ®îc kÕt nèi mét Access server t¹i ®iÓm truy nhËp cña c¸c m¹ng PSTN Bu ®iÖn tØnh. Tõ ®©y c¸c kÕt nèi Inernet gi÷a c¸c thuª bao vµ nhµ cung cÊp dÞch vô sÏ ®îc thiÕt lËp. Internet quèc tÕ M¹ng Internet quèc tÕ §êng kÕt nèi internet quèc tÕ Backbone WAN Internet domain router §iÓm truy nhËp dÞch vô §iÓm truy nhËp phÝa thuª bao LAN Access Server Web Server Mail Server PSTN PSTN néi tØnh PSTN néi tØnh PSTN néi tØnh H×nh 1.1: CÊu tróc m¹ng Internet t¹i ViÖt Nam. 4. M¹ng ®iÖn tho¹i c«ng céng trªn m¹ng ViÔn th«ng ViÖt Nam user DÞch vô tho¹i lµ mét trong nh÷ng dÞch vô c¬ b¶n cña ViÔn th«ng, do ®ã vÒ cÊu tróc th× m¹ng ®iÖn tho¹i c«ng céng n»m trong cÊu tróc m¹ng PC PC ViÔn th«ng bao gåm m¹ng néi h¹t, m¹ng liªn tØnh, m¹ng quèc tÕ vµ kÕt hîp thµnh ba miÒn trung t©m: Hµ Néi, §µ N½ng, TP Hå ChÝ Minh. M¹ng viÔn th«ng lµ tæ hîp c¸c nót m¹ng ®îc nèi víi nhau b»ng c¸c ®êng truyÒn dÉn. Nót m¹ng ®îc ph©n thµnh nhiÒu thø cÊp vµ tõ ®ã kÕt hîp víi c¸c ®êng truyÒn t¹o thµnh c¸c cÊp m¹ng kh¸c nhau. Nót m¹ng thêng lµ c¸c tæng ®µi, ®êng truyÒn lµ c¸c tuyÕn truyÒn dÉn. ë m¹ng líi, c¸c thuª bao ®îc ®Êu nèi vµo c¸c tæng ®µi néi h¹t hoÆc c¸c tæng ®µi nh¸nh.Th«ng qua m¹ng líi, c¸c thuª bao ®îc ®Êu nèi víi nhau 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 dÓ thùc hiÖn c¸c dÞch vô th«ng tin nh ®iÖn tho¹i, truyÒn sè liÖu, Fax vµ c¸c dÞch vô kh¸c. §Ó t¹o kÕt nèi gi÷a c¸c thuª bao víi nhau, c¸c nót m¹ng ph¶i trao ®æi th«ng tin trªn c¬ së th«ng tin yªu cÇu dÞch vô vµ ®Þa chØ m¹ng líi (danh b¹) cña c¸c thuª bao, m¹ng líi trao ®æi th«ng tin ®Þa chØ vµ dÞch vô gäi lµ m¹ng b¸o hiÖu. Nót m¹ng cÊp 1: bao gåm c¸c nót m¹ng quèc tÕ (Gateway QT) c¸c nót m¹ng nµy lµm nhiÖm vô giao tiÕp vµ kÕt nèi m¹ng quèc gia víi m¹ng quèc tÕ. Chóng bao gåm thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch vµ thiÕt bÞ truyÒn dÉn ®Ó t¹o tuyÕn kÕt nèi cho thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch vÒ c¸c nót m¹ng quèc gia vµ ®i quèc tÕ. ThiÕt bÞ thuyÒn dÉn thêng lµ c¸p quang vµ vÖ tinh. Nót m¹ng cÊp 2: lµ nót m¹ng chuyÓn tiÕp quèc gia. Nã bao gåm c¸c tæng ®µi ®êng dµi vµ hÖ thèng truyÒn dÉn ®êng trôc. C¸c tæng ®µi lµm nhiÖm vô chuyÓn m¹ch ®Ó kÕt hîp víi c¸c hÖ thèng truyÒn dÉn t¹o ra tuyÕn nèi ®êng dµi cho c¸c thuª bao qua m¹ng cÊp 4 vµ cÊp 5 Nót m¹ng cÊp 3: Lµ nót m¹ng chuyÓn tiÕp néi h¹t hoÆc néi tØnh. Chóng bao gåm nh÷ng tæng ®µi Tandem còng nh c¸c hÖ thèng truyÒn dÉn ®Ó kÕt nèi c¸c tæng ®µi Tandem víi c¸c nót cho cuéc gäi tõ thuª bao trong khu vùc néi h¹t hoÆc néi tØnh víi nhau vµ c¸c cuéc gäi liªn tØnh quèc tÕ chiÒu ®i vµ chiÒu ®Õn. C¸c hÖ th«ng truyÒn dÉn lµm nhiÖm vô t¹o ®êng truyÒn nèi c¸c tæng ®µi Tadem c¸c víi nót 2 vµ 4, chóng thêng lµ hÖ thèng c¸p quang hay viba. Nót m¹ng cÊp 4: Lµ nót m¹ng néi h¹t, bao gåm c¸c hÖ thèng tæng ®µi néi h¹t (Local Exchange) vµ hÖ thèng ®Êu nèi c¸c tæng ®µi néi h¹t víi c¸c tæng ®µi Tandem, vµ c¸c tæng ®µi néi h¹t víi c¸c tæng ®µi nh¸nh (t«ng ®µi vÖ tinh vµ c¸c tæng ®µi ®éc lËp dung lîng nhá, cßn gäi lµ tæng ®µi thuª bao). C¸c hÖ thèng ë ®©y lµ c¸c hÖ thèng truyÒn dÉn c¸p quang vµ viba dung lîng nhá. Nót m¹ng cÊp 5: §©y lµ nót m¹ng g¾n liÒn víi truy cËp thuª bao vµ kÕt nèi trùc tiÕp víi c¸c thuª bao.Chóng thêng lµ tæng ®µi ®éc lËp dung lîng nhá kÕt nèi víi c¸c nót m¹ng phÝa trªn qua ®êng truyÒn trung kÕ sö dông b¸o hiÖu. C¸c kiÓu nèi m¹ng chñ yÕu trong m¹ng ViÔn th«ng hiÖn nay lµ c¸c m¹ng h×nh sao, m¾t líi, m¹ng hçn hîp. M¹ng ViÔn th«ng ®îc kÕt nèi víi nhau bëi c¸c ®êng nèi c¬ b¶n vµ c¸c ®êng nèi trùc tiÕp lu lîng cao. C¸c ®êng nèi c¬ b¶n t¹o ra m¹ng ®¶m b¶o lu tho¸t lu lîng c¬ b¶n vµ ®Þnh h×nh 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 m¹ng sao cho mäi thuª bao trªn m¹ng cã thÓ ®îc thiÕt lËp tuyÕn nèi víi nhau. Ngoµi ra c¸c tuyÕn nèi trùc tiÕp lu lîng cao h×nh thµnh gi÷a hai nót m¹ng cã lu lîng hÊp dÉn (nhiÒu thuª bao), ®¶m b¶o hiÖu suÊt sö dông vµ chÊt lîng truyÒn dÉn cao còng nh c¸c ý nghÜa vÒ mÆt kinh tÕ. DÞch vô tho¹i c«ng céng hiÖn nay ®ang sö dông c«ng nghÖ sè ho¸ truyÒn thèng yªu cÇu tèc ®é 64Kbps thêng ®îc gäi lµ m¹ng tho¹i PCM 64 Kbps. PCM lµ tÝn hiÖu ®iÒu xung m·, tÝn hiÖu tho¹i PCM trong suèt thêi gian ®µm tho¹i vµ chiÕm toµn bé b¨ng tÇn. §©y lµ b¶n chÊt cña viÖc ghÐp kªnh ph©n chia theo thêi gian (TDM) sö dông trong m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Díi ®©y lµ s¬ ®å cÊu tróc m¹ng ®iÖn tho¹i c«ng céng. International Hµ néiover IP II. C«ng nghÖ Voice Gateway SW. §µ n½ng TP. HCM 1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng nghÖ Voice over IP (VoIP) C«ng nghÖ Voice over IP (VoIP) hay ®iÖn tho¹i Internet lµ mét dÞch National SW sö dông m¹ng c«ng nghÖ IP kÕt hîp víi kh¶ n¨ng tÝnh to¸n vô transit ®iÖn tho¹i vµ sö lý d÷ liÖu cña c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi ®Ó thùc hiÖn truyÒn t¶i c¸c cuéc ®µmLocal tho¹i. Trong ®ã luång th«ng tin sÏ ®îc truyÒn trong c¸c gãi (packets). C¸cTanden thuËt SW ng÷ nh IP telephony, Internet telephony, packet-voice, packetized voice vµ Voice over IP ®îc sö dông víi nghÜa t¬ng tù nhau. Voice over IP (VoIP) lµ sù ph©n bè thêi gian thùc cña tÝn hiÖu tho¹i Local SW (vµ cã thÓ lµ c¸c kiÓu sè liÖu cña c¸c thiÕt bÞ multimedia kh¸c) gi÷a hai hoÆc nhiÒu bªn tham gia qua m¹ng dïng giao thøc Internet vµ trao ®æi Remote th«ng tin yªuUnit cÇu ®Ó ®iÒu khiÓn sù ph©n phèi nµy. VoIP lµ c¬ héi tèt ®Ó Supscriber thiÕt kÕ c¸c hÖ thèng th«ng multimedia cÇu cã thÓ thÕ c¬ H×nh 1.2:truyÒn CÊu tróc m¹ng ®iÖn tho¹itoµn c«ng céng ViÖtthay Nam. së h¹ tÇng m¹ng hiÖn t¹i mµ kh«ng lµm trë ng¹i ®Õn di s¶n c«ng nghÖ cò hµng thÕ kû tríc. H.323 Gatekeeper  M¹ng IP H.323 GateWay H.323 GateWay PSTN PSTN H×nh 2.1: M« h×nh cung cÊp dÞch vô tho¹i IP theo chuÈn H.323. Trong ®ã:  H.323 Gatekeeper: Gi¸m s¸t cæng theo chuÈn H.323.  PSTN: M¹ng chuyÓn m¹ch ®iÖn tho¹i c«ng céng. 2. Sù kh¸c nhau gi÷a VoIP vµ m¹ng chuyÓn m¹ch ®iÖn tho¹i c«ng céng chung (GSTN). 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 VoIP cã mét sè khÝa c¹nh kh¸c víi GSTN c¶ thuËt ng÷, cÊu tróc vµ c¸c giao thøc. Sù kh¸c nhau lµ ¶nh hëng ®Õn thiÕt kÕ cña c¸c dÞch vô VoIP. VÒ c¬ b¶n VoIP dùa vµo m« h×nh ®Çu cuèi ®Õn ®Çu cuèi (end to end) cho sù ph©n phèi dÞch vô. C¸c giao thøc b¸o hiÖu n»m gi÷a c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi bao hµm trong c¸c cuéc gäi; C¸c bé ®Þnh tuyÕn m¹ng xem c¸c gãi b¸o hiÖu nµy gièng nh bÊt kú sè liÖu kh¸c. Tuy nhien ®Ó VoIP cã thÓ lîi dông c¸c bé ®Þnh tuyÕn b¸o hiÖu hoÆc proxy ®Ó hç trî chøc n¨ng nh x¸c ®Þnh vÞ trÝ ngêi sö dông. Trong trêng hîp nµy, c¸c proxy chØ sö dông cho ®inh tuyÕn cña c¸c th«ng ®iÖp b¸o hiÖu khëi ®éng. C¸c th«ng ®iÖp b¸o hiÖu khëi ®éng tiÕp theo cã thÓ trao ®æi end to end, do tÝnh liªn tiÕp cña m« ×nh b¸o hiÖu end to end, tr¹ng th¸i cuéc gäi end to end ®îc xem nh lµ sù minh ho¹ cña nhiÒu ®Æc trng ®iÖn tho¹i. Internet b¶n th©n nã lµ da dÞch vô vµ ®éc lËp dÞch vô. Nã cung cÊp truyÒn t¶i møc gãi end to end cho c¸c dÞch vô nµo ®· triÓn khai t¹i c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi qua giao thøc vµ phÇn mÒm ë tÇng cao h¬n. §iÒu nµy lµm nã dÉn ®Çu trong kh¶ n¨ng mÒm dÎo vµ më réng. VoIP t¸ch rêi thiÕt lËp cuéc gäi víi gi÷ tríc tµi nguyªn. Trong Internet c¸c giao thøc RSVP (giao thøc thiÕt lËp tµi nguyªn dù tr÷) dïng ®Ó gi÷ tríc tµi nguyªn,c¸c giao thøc nµy lµ ®éc lËp øng dông, sù gi÷ tríc cã thÎ x¶y ra tríc hoÆc sau khi b¾t ®Çu cña ®ãng sè liÖu thøc tÕ. Khi giao thøc nµy dïng sau khi dßng sè liÖu thøc tÕ ®· b¾t ®Çu, sè liÖu ®îc xem nh víi sù cè g¾ng tèt nhÊt (best effort). Do ®ã dÉn tíi VoIP cã thÓ ®îc dïng cho mét cuéc gäi mµ kh«ng cÇn gi÷ tríc tµi nguyªn trong m¹ng khi kh¶ n¨ng cña m¹ng lµ ®ñ. MÆc dï kh¶ n¨ng bµo hiÖu cña hÖ thèng ®Çu cuèi GSTN (General Switching Telephone Network) bÞ giíi h¹n. C¸c ®Þa chØ cña GSTN (lµ sè ®iÖn tho¹i) lµ qu¸ t¶i víi Ýt nhÊt bèn chøc n¨ng: nhËn diÖn ®iÓm ®Çu cuèi, nhËn diÖn dÞch vô, nhËn diÖn ai tr¶ cíc cho cuéc gäi vµ nhµ cung cÊp dich vô truyÒn t¶i. GSTN còng trãi buéc nguån gèc cuéc gäi víi viÖc thanh to¸n cíc phÝ, ngo¹i trõ nh thay ®æi mét sè ®Þa chØ (nh sè 800) trong m¹ng th«ng minh hoÆc c¸c ®Æc trng nh©n c«ng cô thÓ (collect call). C¸c ®Þa chØ VoIP ®a vµo c«ng thøc gièng nh d¹ng URL (Uniform Resource Loctor®¬n vÞ ®Þnh vÞ tµi nguyªn), chóng ®îc sö dông duy nhÊt ®Ó nhËn diÖn ®iÓm ®Çu cuèi vµ nhËn diÖn chØ dÉn dÞch vô c¬ b¶n. C¸c chøc n¨ng kh¸c nh thanh to¸n cíc vµ chän nhµ cung cÊp dÞch vô truyÒn t¶i lµ dÔ dµng h¬n, lîi dông bëi c¸c giao thøc nh RSVP vµ RTSP theo c¸c ®Þa chØ. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 VoIP ®a ra møc tù do lín h¬n ®Ó t×m c¸c chøc n¨ng gi÷a c¸c server m¹ng víi ngêi ®îc cung cÊp vµ c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi ®· khai th¸c. VÝ dô: v× b¸o hiÖu end to end, c¸c dÞch vô ®iÖn tho¹i nh ph©n biÖt chu«ng dùa trªn cuéc gäi khÈn cÊp, lùa chän ®Çu cuèi trªn c¬ së ph¬ng thøc vµ m· thµnh mËt m· x¸c nhËn, nhËn diÖn ngêi gäi (them vµo ®Æc trng s½n cã cña ®iÖn tho¹i truyÒn th«ng nh quay sè nhanh vµ nhËn diÖn ngêi gäi) cã thÓ hoµn thµnh mét c¸ch b×nh thêng bëi ngay c¶ víi hÖ th«ng VoIP riªng rÏ, chÝnh v× vËy nã cho nhiÒu kÕt qu¶ mÒm dÎo h¬n. HÖ thèng diÖn tho¹i dïng c¸c giao thøc b¸o hiÖu kh¸c nhau gi÷a mét ngêi dïng vµ m¹ng (User Network Interface- UNI) gièng nh so s¸nh gi÷a c¸c phÇn tö m¹ng (Network-Network Interface – NNI). §iÒu nµy t¹o ra mét sè ®Æc trng nµo ®ã (nh sù chuyÓn dÞch c¸c sè) lµ kh«ng s½n sµng ®èi víi ®Çu cuèi ngêi dïng, hoÆc dÉn ®Õn ph©n líp ®Çu cuèi ngêi dïng nh lµ “m¹ng”, víi c¸c øng dông an toµn më réng trong qu¸ tr×nh truy nhËp ®Õn c¬ së d÷ liÖu vµ tµi nguyªn m¹ng. Sù ph©n biÖt gi÷a UNI vµ NNI lµ kh«ng tån t¹i trªn Internet, c¶ hai t¹i møc truyÒn t¶i sè liÖu vµ b¸o hiÖu. SIP cã thÓ thiÕt lËp c¸c cuéc gäi gi÷a hai hÖ thèng ®Çu cuèi mét c¸ch dÔ dµng t¹o mét “kªnh” trªn sù gép c¸c RTP (Realtime Protocol) l¹i. TÝnh më, ®a dÞch vô, end to end mét c¸ch tù nhiªn cña Internet còng cã nghÜa r»ng c¸c thµnh phÇn kh¸c nhau cña dÞch vô ®iÖn tho¹i sÏ ®îc cung cÊp bëi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô ®iÖn tho¹i kh¸c nhau hoµn toµn. §iÒu nµy thuËn tiÖn cho ®Çu vµo còng nh sù c¹nh tranh cao h¬n trªn thÞ trêng cña c¸c dÞch vô Internet nh lµ VoIP. Sù kh¸c biÖt cña c¸c chøc n¨ng còng nh sù ®¬n gi¶n tiÖn lîi cho c¸c kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi sè. Do mét tæ chøc cã thÓ cung cÊp ¸nh x¹ tªn dÞch vô, mét ngêi sö dông cã thÓ thay ®æi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô mµ kh«ng cÇn thay ®æi trong tªn. Tù ®éng ho· c¸c dÞch vô trang tr¾ng, cho phÐp c¸c tÇng kh¸c gi¸n tiÕp lµm gi¶m h¬n n÷a vÊn ®Ò di chuyÓn sè. 3. C¸c ®Æc trng cña VoIP. Sù kh¸c nhau vÒ kiÕn tróc ®îc m« t¶ trong phÇn tríc dÉn ®Õn mét sè lîi ®iÓm tõ khÝa c¹nh c¶ ngêi dïng vµ nhµ cung cÊp dÞch vô truyÒn t¶i, tiÕn tíi “c¸c cuéc ®iÖn tho¹i rÎ tiÒn h¬n”:  ChÊt lîng cã thÓ ®iÒu chØnh ®îc: Trong khi VoIP hiÖn t¹i chÊt lîng cßn phô thuéc tõng phÇn (tin-can Quality) dï m· ho¸ vµ gi¶i m· tèc ®é bÝt thÊp, riªng tõng phÇn kh«ng cã lý do (ngo¹i trõ thiÕu cña b¨ng th«ng). Bëi v× Internet kh«ng ph¶i lµ mét m¹ng dÞch vô cô thÓ, ph¬ng thøc trao ®æi lµ 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®îc b×nh chän hoµn toµn bëi c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi. Do vËy, c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi cã thÓ ®iÒu khiÓn sè lîng nÐn trªn c¬ së b¨ng th«ng cña m¹ng hoÆc néi dung ®Ó truyÒn.  Sù an toµn: Internet cã tiÕng lµ kh«ng an toµn, ngay c¶ mét m¾c rÏ nghe trém mét hép ®iÖn tho¹i dÔ dµng h¬n lµ mét router. HiÖn t¹i SIP (Session Initiation Protocol) cã thÓ m· thµnh mËt m· cña nh÷ng ph¬ng thøc truyÒn th«ng. Trªn toµn tr×nh ®îc m· ho¸ thµnh mËt m· ®¶m b¶o truyÒn th«ng an toµn.  NhËn diÖn ngêi sö dông: C¸c dÞch vô ®iÖn tho¹i truyÒn th«ng ®¬n gi¶n vµ ISDN ®a ra nhËn diÖn ngêi gäi chØ ra mét sè (rÊt hiÕm khi lµ tªn) cña ngêi gäi, nh÷ng trong khi cÇu nèi héi tho¹i nhiÒu bªn, kh«ng x¸c ®Þnh ®îc ai ®ang nãi. Giao thøc trao ®æi thêi gian thùc RTP dïng cho VoIP hç trî dÔ dµng ®Ó chØ ra ngêi nãi trong c¶ ®a ph¸t ®¸p (Multicast) vµ c¸c cÊu h×nh ghÐp nèi vµ cã thÓ truyÒn th«ng tin chi tiÕt h¬n theo mong muèn cña ngêi gäi.  Giao diÖn ngêi sö dông: C¸c hÖ thèng ®Çu cuèi VoIP cã nhiÒu kh¶ n¨ng b¸o hiÖu phong phó h¬n, giao diÖn ®å häa cung cÊp bëi VoIP cã thÓ thay ®æi dÔ dµng cho phï hîp h¬n vµ ®a ra c¸c ®Æc trng chØ dÉn phong phó h¬n.  Liªn kÕt ®iÖn tho¹i - m¸y tÝnh: Kh¶ n¨ng kÕt nèi tõ ®iÖn tho¹i vµo m¸y tÝnh hiÖn nay ®· cã rÊt phong phó c¸c s¶n phÈm ®Ó gi¶i quyÕt kÕt nèi phøc t¹p nµy.  §Æc trng cã mÆt nhiÒu n¬i: VoIP kh«ng chÞu ¶nh hëng bëi c¸c vÊn ®Ò c¬ së h¹ tÇng m¹ng cè ®Þnh. Ngµy nay giao thøc Internet lµ ®îc dïng quèc tÕ vµ v× vËy c¸c dÞch vô ®îc ®Þnh nghÜa réng bëi c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi.  §a ph¬ng tiÖn (multimedia): T¨ng thªm c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng phô trî nh video, whiteboards chia sÎ, hoÆc c¸c øng dông chia sÎ lµ dÔ h¬n nhiÒu trong m«i trêng Internet so víi m¹ng ®iÖn tho¹i truyÒn th«ng ®¬n gi¶n vµ ISDN. Lµm c¸c giao thøc b¸o hiÖu ®¬n gi¶n h¬n, c¸c vÊn ®Ò nh ph©n phèi kªnh –B vµ ®ång bé lµ kh«ng tån t¹i trong Internet. Lîi Ých cho c¸c nhµ truyÒn t¶i:  TriÖt vµ nÐn im lÆng: göi ©m thanh nh c¸c gãi lµm nã dÏ dµng triÖt tiªu ®i trong thêi gian im lÆng, v× thÕ thu nhá b¨ng th«ng tiªu tèn, ®Æc biÖt 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 trong héi tho¹i nhiÒu bªn tham gia hoÆc hÖ thèng th«ng b¸o tho¹i. Kh«ng gièng nh GSTN, nãi chung triÖt im lÆng qua c¸c liªn kÕt gi÷a toµn cÇu v× VoIP thùc hiÖn triÖt im lÆng t¹i c¸c ®iÓm ®Çu cuèi. C¸c m¹ng gãi lµ thÝch hîp h¬n nhiÒu ®Ó ghÐp kªnh, sù nÐn ®îc dïng t¹i c¸c hÖ thèng ®Çu cuèi ®Ó thu nhá b¨ng th«ng thiªu thô qua toµn thÓ m¹ng, tÊt nhiªn nÐn còng gãp phÇn c¶n trë tíi viÖc n©ng cao chÊt lîng dÞch vô tho¹i. Tuy nhiªn ®· cã bé m· ho¸ vµ gi¶i m· tèc ®é thÊp, chóng ®a ra c¶ chÊt lîng tuyÖt h¶o vµ b¨ng th«ng thu nhá so GSTN. V× vËy sù triÖt im lÆng vµ bï nÐn ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ cña chuyÓn m¹ch gãi.  Chia sÎ thuËn lîi: §Æc trng cña m¹ng IP lµ chia sÎ tÊt c¶ c¸c tµi nguyªn cña m¹ng c¸c kªnh truyÒn th«ng kh«ng t¹o ra cè ®inh nh c¸c m¹ng tho¹i riªng, m¹ng sè liÖu vµ m¹ng b¸o hiÖu riªng rÏ.  C¸c dÞch vô tiªn tiÕn: Sö dông giao thøc ®¬n gi¶n h¬n cho viÖc ph¸t triÓn vµ triÓn khai c¸c dÞch vô ®iÖn tho¹i tiªn tiÕn ë trong m«i trêng chuyÓn m¹ch gãi h¬n lµ trong m«i trêng GSTN. Chóng thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chøc n¨ng cña c¸c giao thøc nh b¸o hiÖu ngêi dïng ®Õn m¹ng b¸o hiÖu sè 7.  T¸ch biÖt cña tho¹i vµ ®iÒu khiÓn luång: Trong ®iÖn tho¹i, luång b¸o hiÖu truyÒn t¶i trªn m¹ng t¸ch biÖt, ph¶i duyÖt tÊt c¶ c¸c chuyÓn m¹ch trung gian ®Ó thiÕt lËp m¹ch. Trong khi ®ã göi gãi trong Internet kh«ng yªu cÇu thiÕt lËp, ®iÒu khiÓn cuéc gäi, Internet cã thÓ tËp trung ë trªn chøc n¨ng cuéc gäi (h¬n lµ trªn kÕt nèi). VÝ dô nã dÔ dµng ®Ó tr¸nh ®Þnh tuyÕn tam gi¸c khi göi hoÆc chuyÓn giao c¸c cuéc gäi. 4. KiÕn tróc cña hä giao thøc H.323. 4.1.Giíi thiÖu vÒ kiÕn tróc cña hä giao thøc H.323. ChuÈn H.323 cung cÊp nÒn t¶ng kü thuËt cho truyÒn tho¹i, h×nh ¶nh vµ sè liÖu mét c¸ch ®ång thêi qua m¹ng IP vµ m¹ng Internet. Tu©n theo chuÈn H.323, c¸c s¶n phÈm vµ øng dông ®a ph¬ng tiÖn tõ nhiÒu h·ng kh¸c nhau cã thÓ ho¹t ®éng cïng víi nhau, cho phÐp ngêi dïng cã thÓ th«ng tin qua l¹i mµ kh«ng ph¶i quan t©m ®Õn vÇn ®Ò t¬ng thÝch. Lµ mét khuyÕn nghÞ ®îc HiÖp Héi ViÔn Th«ng Quèc TÕ (ITU) ®Ò xuÊt, H.323 ®Ò ra c¸c tiªu chuÈn cho truyÒn th«ng ®a ph¬ng tiÖn qua c¸c m¹ng kh«ng ®¶m b¶o truyÒn th«ng tuú thuéc chÊt lîng dÞch vô (nonGuaranteed Quality of Server). Nh÷ng m¹ng m¸y tÝnh ngµy nay ®a phÇn ®Òu lµ lo¹i m¹ng nµy bao gåm c¸c m¹ng gãi sö dông giao thøc TCP/IP 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 hoÆc IPX dùa trªn c¸c c«ng nghÖ Ethernet, Fast Ethernet vµ TakenRing. Do vËy H.323 lµ mét chuÈn rÊt quan träng cho rÊt nhiÒu øng dông céng t¸c míi còng nh c¸c øng dông truyÒn th«ng ®a ph¬ng tiÖn trªn m¹ng néi bé. §Õn nay H.323 ®· ph¸t triÓn th«ng qua 2 phiªn b¶n. Phiªn b¶n thø nhÊt ®îc th«ng qua vµo n¨m 1996, phiªn b¶n nµy ®a ra ®iÓm héi tô cho c«ng nghiÖp vµ h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña nhiÒu s¶n phÈm kh«ng t¬ng thÝch trªn tØ lÖ lín. Giao thøc H.323 ®îc ph¸t triÓn b»ng viÖc sö dông hoÆc ®a vµo c©n ®èi víi c«ng nghÖ ®ang tån t¹i ®Ó ®ñ kh¶ n¨ng vµ sù phï hîp: RTP/RTCP, vµ c¸c chuÈn m· ho¸ dïng l¹i mµ kh«ng cÇn thay ®æi; H.323 vµ H.245-dÞch vô bæ xung, lµ ®îc c¶i tiÕn bao gåm ghÐp nèi ®Ó lîi dông møc trung b×nh ®ang tån t¹i vµ ®¹t ®îc chÊt lîng dÞch vô (QoS). Cho phÐp ngêi qu¶n trÞ m¹ng ®iÒu khiÓn (m¹ng) c¸c tµi nguyªn sö dông bëi c¸c cÊu h×nh H.323 vµ c¸c giao thøc liªn quan t¹o ra phiªn b¶n n¨m 1998 ®· t¨ng thªm c¸c khuyÕn nghÞ liªn quan míi (H.235: c¬ cÊu an ninh; H.332: më réng cho c¸c héi tho¹i nhãm lín; H.450.x). øng dông cña chuÈn nµy rÊt réng bao gåm c¶ c¸c thiÕt bÞ ho¹t ®éng ®éc lËp (stand-alone) còng nh nh÷ng øng dông truyÒn th«ng nhóng trong m«i trêng m¸y tÝnh c¸ nh©n, cã thÓ ¸p dông cho ®µm tho¹i ®iÓm-®iÓm còng nh cho truyÒn th«ng héi nghÞ. H.323 cßn bao gåm c¶ chøc n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi, qu¶n lý th«ng tin ®a ph¬ng tiÖn vµ qu¶n lý b¨ng th«ng ®ång thêi cßn cung cÊp giao diÖn gi÷a m¹ng LAN vµ c¸c m¹ng kh¸c. 4.2 Chång giao thøc H.323 (H.323 Protocol Stack) KhuyÕn nghÞ cña ITU-T vÒ chuÈn H.323 ®· ®a ra cÊu tróc giao thøc cho c¸c øng dông H.323 bao gåm c¸c khuyÕn nghÞ:  H.245: khuyÕn nghÞ vÒ b¸o hiÖu ®iÒu khiÓn truyÒn th«ng Multimedia.  H.225.0: ®ãng gãi vµ ®ång bé c¸c dßng th«ng tin ®a ph¬ng tiÖn (tho¹i, truyÒn h×nh, sè hiÖu). KhuyÕn nghÞ nµy bao gåm giao thøc RIP/RTCP (giao thøc vËn chuyÓn thêi gian ®äc/giao thøc ®iÒu khiÓn vËn chuyÓn thêi gian ®äc) vµ c¸c thñ tôc ®iÒu khiÓn cuéc gäi Q.931.  C¸c chuÈn nÐn tÝn hiÖu tho¹i: G.711 (PCM 64 kbps); G:722; G.723, G.728, G.729. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  C¸c chuÈn nÐn tÝn hiÖu video:H.261, H.263.  I-120: C¸c chuÈn cho c¸c øng dông chia sÎ sè liÖu. G.711 G.722 G.723 G.728 G.729 H.261 H.263 RTP/RTCP UDP T.120 RAS Call Cotroll H.245 TCP IP H×nh 2: CÊu tróc giao thøc øng dông H.323 4.3 C¸c thuËn lîi khi tu©n theo chuÈn H.323 - Thèng nhÊt c¸c chuÈn codec: H.323 sö dông c¸c tiªu chuÈn nÐn d·n tÝn hiÖu audio vµ video do ITU ®Ò xuÊt. §iÒu nµy ®¶m b¶o c¸c thiÕt bÞ tõ c¸c h·ng s¶n xuÊt kh¸c nhau cã thÓ giao tiÕp ®îc víi nhau. - §¶m b¶o sù ho¹t ®éng qua l¹i (Interoperability): Gióp cho ngêi sö dông kh«ng ph¶i quan t©m ®Õn tÝnh t¬ng thÝch cña thiÕt bÞ. §Ó ®¶m b¶o bªn thu gi¶i m· ®óng tÝn hiÖu media H.323 cung cÊp mét c¬ cÊu cho phÐp bªn thu b¸o cho bªn ph¸t c¸c kiÓu m· ho¸, nÐn tÝn hiªuh mµ nã hç trî. - §éc lËp ®èi víi nÒn phÇn cøng vµ hÖ ®iÒu hµnh. - Hç trî kÕt nèi ®a ®iÓm vµ truyÒn th«ng multicast. - §éc lËp ®èi víi kiÕn tróc m¹ng. - Cã kh¶ n¨ng qu¶n lý b¨ng th«ng. 5. C¸c phÇn tö cña m¹ng VOIP. 5.1 Tæng quan vÒ cÊu h×nh chuÈn cña m¹ng VOIP Theo ETSI[12], cÊu h×nh chuÈn cña m¹ng VOIP bao gåm c¸c phÇn tö sau: - ThiÕt bÞ ®Çu cuèi kÕt nèi víi m¹ng IP: ®iÖn tho¹i, Fax, PC… - M¹ng truy nhËp IP: PPP Acces Server. - M¹ng x¬ng sèng IP. - Gateway - Media Gateway Contrller. - Media Gateway. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Gatekeeper. - M¹ng SCN (Switched Circuit Network): Hub, router… - ThiÕt bÞ ®Çu cuèi kÕt nèi víi m¹ng SCN. - DÞch vô Back-end. 6. Gateway-Gatekeeper vµ c¸c giao diÖn chuÈn trong m« h×nh H.323 D G Back end Gatekeeper Gatekeeper F C A E.b H.323 Terminal Media GW controller J Signalling GW SCN N GateWay B Media GW E.a H×nh2: CÊu h×nh vµ c¸c giao diÖn chuÈn cña m¹ng VOIP’ - Giao diÖnA: A lµ giao diÖn gi÷a ®Çu cuèi H.323 vµ gatekeeper. C¸c th«ng tin chuyÓn qua giao diÖn A ph¶i hç trî b¸o hiÖu cuéc gäi vµ thong tin cuéc gäi bao gåm H.225.0 vµ H.245 nh trong khuyÕn nghÞ H.323. - Giao diÖn B: B lµ giao diÖn gi÷a ®Çu cuèi cña H.323 vµ Media Gateway. C¸c th«ng tin chuyÓn qua giao diÖn B ph¶i hç trî luång d÷ liÖu gi÷a thiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323 vµ Media Gateway, bao gåm giao thøc RTP, cã thÓ coi RPCP nh trong khuyÕn nghÞ H.225.0 vµ H.245 nh ®îc tr×nh bµy trong khuyÕn nghÞ H.323. - Giao diÖn C: C lµ giao diÖn gi÷a Media Gateway Contooller vµ Gatekeeper. C¸c th«ng tin chuyÓn qua giao diÖn C ph¶i hç trî b¸o hiÖu cuéc gäi vµ th«ng tin cuéc gäi bao gåm H.225.0 vµ H.245 nh ®îc tr×nh bµy trong khuyÕn nghÞ H.323. - Giao diÖn D: D lµ giao diÖn gi÷a hai gatekeeper. C¸c th«ng tin chuyÓn qua giao diÖn D ph¶i hç trî c¸c chøc n¨ng sau: + T×m kiÕm: lµ c¬ chÕ ®Ó mét gatekeeper t×m kiÕm mét gatekeeper kh¸c. + Th«ng tin trao ®æi: khi mµ mét gatekeeper th«ng b¸o cho mét gatekeeper kh¸c lµ nã hç trî quay sè kiÓu kh¸c ®Ó c¸c thiÕt bÞ cã thÓ sö dông dÞch vô. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + X¸c nhËn: khi hai gatekeeper x¸c nhËn ®Æc ®iÓm nhËn d¹ng lÉn nhau ®Ó chÊp nhËn trao ®æi th«ng tin. + B¶o mËt: khi hai gatekeeper b¶o mËt c¸c th«ng tin trao ®æi. + X¸c nhËn víi Proxy: khi mét gatekeeper x¸c nhËn ®Æc ®iÓm nhËn d¹ng cña mét phÇn tö víi mét gatekeeper kh¸c. Chøc n¨ng nµy thêng ®îc sö dông trong ®iÒu kiÖn ph¶i ®¨ng ký vµ x¸c nhËn víi Proxy. + §¨ng ký víi Proxy: khi mét gatekeeper ®¨ng ký ®¹i diÖn cho mét phÇn tö víi mét gatekeeper kh¸c. + Quy t¾c chÊp nhËn: khi mét gatekeeper ®îc phÐp yªu cÇu cho phÐp mét vµi ho¹t ®éng ®¹i diÖn cho mét phÇn tö hoÆc mét gatekeeper kh¸c. + Cho phÐp Proxy: khi mét gatekeeper cho phÐp mét phÇn tö ho¹t ®éng (thùc hiÖn cuéc gäi, ®¹i diÖn cho mét phÇn tö kh¸c) trao ®æi th«ng tin víi mét gatekeeper kh¸c. + B¸o hiÖu cuéc gäi: x¸c ®Þnh kªnh vµ b¶n tin b¸o hiÖu ®îc truyÒn gi÷a hai gatekeeper. + TÝnh cíc: trao ®æi th«ng tin tÝnh cíc víi nhau. - Giao diÖn E: cã hai lo¹i giao diÖn E lµ Ea vµ Eb. Ea lµ giao diÖn gi÷a Media Gateway vµ Switched Circuit Network. Eb lµ giao diÖn gi÷a Signalling Gateway vµ Switched Circuit Network. C¸c th«ng tin chuyÓn qua giao diÖn E ph¶i hç trî: + T¹i giao diÖn Ea: ph¶i hç trî c¸c luång d÷ liÖu kÕt nèi gi÷a m¹ng IP vµ m¹ng Switched Circuit. T¹i giao diÖn Eb: ph¶i hç trî b¸o hiÖu gi÷a m¹ng IP vµ M¹ng SCN. - Giao diÖn F: lµ giao diÖn gi÷a Backend vµ service vµ Media Gateway contooller. - Giao diÖn G: lµ giao diÖn gi÷a Backend service vµ Gatekeeper. - Giao diÖn H: lµ giao diÖn gi÷a ®Çu cuèi H.323 hoÆc gatekeeper vµ m¹ng truy cËp IP. - Giao diÖn I: lµ giao diÖn gi÷a m¹ng truy nhËp IP vµ phÇn cßn l¹i cña m¹ng IP. - Giao diÖn J: lµ giao diÖn gi÷a Singnalling Gateway vµ Me®ia Gateway Contooler. - Giao diÖn N: lµ giao diÖn gi÷a Media Gateway Contooler vµ Media Gateway. C¸c th«ng tin trao ®æi qua giao diÖn N ph¶i hç trî c¸c chøc n¨ng sau: + T¹o, thay ®æi, xo¸ mét luång d÷ liÖu kÕt nèi qua MGW. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè kü thuËt ®îc sö dông cña luång d÷ liÖu truyÒn qua Media Gateway khi thiÕt lËp mét kÕt nèi vµ sau ®ã lµ trong suèt kho¶ng thêi gian kÕt nèi ®ã tån t¹i. + Yªu cÇu chÌn c¸c ©m vµ th«ng b¸o vµo luång d÷ liÖu theo yªu cÇu trù tiÕp cña Media Gateway Controller hoÆc bëi chØ thÞ chÌn c¸c ©m hoÆc th«ng b¸o b¾t ®Çu vµ kÕt thóc khi ph¸t hiÖn mét sè sù cè trong b¶n th©n Media Gateway. + Yªu cÇu th«ng b¸o vµ cã thÓ thùc hiÖn ho¹t ®äng ®Ó kh¾c phôc khi ph¸t hiÖn lçi trªn luång d÷ liÖu. 7. Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong VoIP M« h×nh chøc n¨ng c¬ b¶n trªn nÒn m« h×nh H.323 (H×nh 2) ®îc chia lµm 3 thùc thÓ: Gatekeeper, Gateway, Terminal.Trong ®ã Gateway ®îc chia lµm 3 nhãm chøc n¨ng: Signalling Gateway, Media Gateway vµ Media Gateway Controller. - Signalling Gateway: PhÇn tö nµy chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt ho¹t ®éng b¸o hiÖu trong hÖ thèng. VÝ dô nh nã lµm chøc n¨ng dÞch th«ng b¸o H.323 SETUP ®Õn tõ H.323 Gateway thµnh SS7 ISUP Initial Address Message ®a tíi tæng ®µi. C¸c chøc n¨ng cña SIgnalling gateway: + KÕt nèi c¸c giao thøc ®iÒu khiÓn cuéc gäi SNC. + KÕt nèi b¸o hiÖu tõ m¹ng SCN: phèi hîp ho¹t ®éng víi Media Gateway Controller. + B¶o mËt kªnh b¸o hiÖu: ®¶m b¶o t×nh b¶o mËt cña kªnh b¸o hiÖu tõ GW. + Chøc n¨ng ghi c¸c b¶n tin sö dông: x¸c ®Þnh vµ ghi c¸c b¶n tin b¸o hiÖu vµ c¸c b¶n tin th«ng tin truyÒn nhËn. + Chøc n¨ng b¸o c¸o c¸c b¶n tin sö dông: b¸o c¸o c¸c b¶n tin sö dông ra thiÕt bÞ ngo¹i vi. + OAM & P: vËn hµnh, qu¶n lý vµ b¶o dìng, th«ng qua c¸c giao diÖn logic cung cÊp c¸c th«ng tin kh«ng trùc tiÕp phôc vô cho ®iÒu khiÓn cuéc gäi tíi c¸c phÇn tö qu¶n lý hÖ thèng. + Chøc n¨ng qu¶n lý, giao tiÕp víi hÖ thèng qu¶n lý m¹ng. + Giao diÖn m¹ng chuyÓn m¹ch gãi: kÕt nèi chuyÓn m¹ch gãi.  Media Gateway Controller (MGC): cung cÊp chøc n¨ng tÝn hiÖu H.323 vµ thùc hiÖn ¸nh x¹ tÝn hiÖu tõ SCN thµnh tÝn hiÖu H.323 t¬ng øng. MGC còng thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu khiÓn Media Gateway vµ Signalling Gateway. MGC cßn cã nhiÖm vô giao tiÕp víi H.323 Gatekeeper, v× vËy 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nã cã thÓ xö lý c¸c th«ng b¸o H.245 vµ H.225. §ång thêi thùc hiÖn mét sè chøc n¨ng kh¸c nh chøng thùc vµ b¶o mËt, gi¸m s¸t tµi nguyªn cña toµn hÖ thèng, duy tr× ®iÒu khiÓn tÊt c¶ c¸c kÕt nèi. C¸c khèi chøc n¨ng cña Media Gateway Cotroller gåm: + Chøc n¨ng gateway H.255.0: TruyÒn vµ nhËn c¸c b¶n tin H.255.0 + chøc n¨ng Gateway H.245: TruyÒn vµ nhËn c¸c b¶n tin H.245 + Chøc n¨ng x¸c nhËn: thiÕt lËp ®Æc ®iÓm nhËn d¹ng cña ngêi sö dông, thiÕt bÞ hoÆc phÇn tö m¹ng. + Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn Gateway chÊp nhËn luång d÷ liÖu: cho phÐp hoÆc kh«ng cho phÐp mét luång d÷ liÖu. + Non-repudiation evidence gathering: thu thËp c¸c th«ng tin dïng ®Ó x¸c nhËn lµ b¶n tin b¸o hiÖu hoÆc b¶n tin chøa th«ng tin ®· ®îc truyÒn hoÆc nhËn cha. + B¸o hiÖu chuyÓn m¹ch gãi: bao gåm tÊt c¶ lo¹i b¸o hiÖu cuéc gäi cã thÓ thùc hiÖn bëi c¸c ®Çu cuèi trong m¹ng. VÝ dô nh: theo chuÈn H.323 th× bao gåm: H.255.0, Q.931, H.225.0 RAS vµ H.245. §èi víi mét ®Çu cuèi H.323 chØ nhËn th× nã bao gåm H.225.0 RAS mµ kh«ng bao gåm H.245 + Giao diÖn b¸o hiÖu chuyÓn m¹ch gãi: KÕt nèi giao thøc b¸o hiÖu chuyÓn m¹ch gãi (H.323, UNI.PNNI). + §iÒu khiÓn gateway: Thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng nh ®iÒu khiÓn kÕt nèi logic, qu¶n lý tµi nguyªn, chuyÓn ®æi giao diÖn (vÝ dô nh tõ SS7 sang H.225.0). + Gi¸m s¸t tµi nguyªn tõ xa: bao gatewayåm gi¸m s¸t ®é kh¶ dông cña c¸c kªnh trung kÕ cña Madia Gateway, gi¶i th«ng vµ ®é kh¶ dông cña m¹ng IP, tû lÖ ®Þnh tuyÕn thµnh c«ng cuéc gäi. + Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi: lu gi÷ c¸c tr¹ng th¸i cuéc gäi cña gateway. Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi bao gåm tÊt c¶ c¸c ®iÒu khiÓn kÕt nèi logic cña Gateway. + Qu¶n lý tµi nguyªn Madia Gateway: cÊp ph¸t tµi nguyªn cho Madia Gateway. + Chøc n¨ng b¸o hiÖu: chuyÓn ®æi chøc n¨ng b¸o hiÖu gi÷a m¹ng IP vµ b¸o hiÖu trong Switched Circuit Network trong phèi hîp ho¹t ®éng víi Signalling Gateway. + Chøc n¨ng ghi c¸c b¶n tin sö dông: x¸c ®Þnh vµ ghi c¸c b¶n tin b¸o hiÖu vµ c¸c b¶n tin th«ng tin truyÒn nhËn. 20