Tài liệu Kth[2009] 4053500 vien ngoc anh (www.kinhtehoc.net)

www.kinhtehoc.net TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH ---------------- LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP Đề tài: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH TRÀ VINH Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: BÙI THỊ KIM THANH VIÊN NGỌC ANH MSSV: 4053500 Lớp: Kế toán Khóa: 31 Cần Thơ, 5 - 2009 http://www.kinhtehoc.net www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh LỜI CẢM TẠ Qua 4 năm học tập ở trường Đại học Cần Thơ, để có được những kiến thức như hôm nay, ngoài sự cố gắng của bản thân còn có sự động viên của gia đình bạn bè và sự tận tình giảng dạy của quý thầy cô Khoa Kinh tế và Quản trị kinh doanh để em có được một nền tảng kiến thức về kinh tế. Được sự giới thiệu của Ban lãnh đạo Khoa Kinh tế và Quản trị kinh doanh và sự đồng ý hướng dẫn thực tập của Ban lãnh đạo Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Trà Vinh đã tạo mọi điều kiện để em được tiếp xúc thực tế giúp em bổ sung những kiến thức mà bản thân còn mơ hồ. Tất cả những điều đó chính là cơ sở để em có thể hoàn thành bài luận văn của mình với đề tài “Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Trà Vinh”. Em xin chân thành cảm ơn quý Thầy Cô đã tận tình giảng dạy cho em trong suốt thời gian theo học tại trường Đại học Cần Thơ, em xin cảm ơn quý Thầy Cô tham gia trong hội đồng phản biện đã dành thời gian đọc và đóng góp ý kiến cho bài luận văn của em, đặc biệt em xin chân thành cảm ơn Cô Bùi Thị Kim Thanh – người đã trực tiếp hướng dẫn em thực hiện đề tài này. Em xin cảm ơn sự giúp đỡ của Ban lãnh đạo Ngân hàng và các Cô, Chú, Anh, Chị đặc biệt là Anh Nguyễn Văn Ân – Trưởng phòng Quan hệ khách hàng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Trà Vinh đã giúp đỡ em tận tình và cho em có cơ hội được tiếp xúc thực tế. Sau cùng em xin chúc quý Thầy Cô được dồi dào sức khỏe, chúc Chi nhánh BIDV Trà Vinh đạt được nhiều thành công trong hoạt động kinh doanh của mình. Trà Vinh, ngày 3 tháng 5 năm 2009 Sinh viên thực hiện Viên Ngọc Anh GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net i SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng đề tài này do chính tôi thực hiện, các số liệu phân tích là chính xác và không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào khác. Trà Vinh, ngày 3 tháng 5 năm 2009 Sinh viên thực hiện Viên Ngọc Anh GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net ii SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Trà Vinh, ngày …tháng … năm 2009 Thủ trưởng đơn vị GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net iii SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC  Họ và tên người hướng dẫn: .......................................................................................... Học vị:............................................................................................................................ Chuyên ngành: ............................................................................................................... Cơ quan công tác: .......................................................................................................... Tên học viên: ................................................................................................................. Mã số sinh viên: ............................................................................................................. Chuyên ngành: ............................................................................................................... Tên đề tài: ...................................................................................................................... ........................................................................................................................................ NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 2. Về hình thức ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 5. Nội dung và các kết quả đạt được (theo mục tiêu nghiên cứu, …) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 6. Các nhận xét khác ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và các yêu cầu chỉnh sửa) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Cần thơ, ngày …. tháng …. năm 2009 Người nhận xét Bùi Thị Kim Thanh GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net iv SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC  Họ và tên người hướng dẫn: .......................................................................................... Học vị:............................................................................................................................ Chuyên ngành: ............................................................................................................... Cơ quan công tác: .......................................................................................................... Tên học viên: ................................................................................................................. Mã số sinh viên: ............................................................................................................. Chuyên ngành: ............................................................................................................... Tên đề tài: ...................................................................................................................... ........................................................................................................................................ NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 2. Về hình thức ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 5. Nội dung và các kết quả đạt được (theo mục tiêu nghiên cứu, …) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 6. Các nhận xét khác ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và các yêu cầu chỉnh sửa) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Cần thơ, ngày …. tháng …. năm 2009 Người nhận xét GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net v SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC  Họ và tên người hướng dẫn: .......................................................................................... Học vị:............................................................................................................................ Chuyên ngành: ............................................................................................................... Cơ quan công tác: .......................................................................................................... Tên học viên: ................................................................................................................. Mã số sinh viên: ............................................................................................................. Chuyên ngành: ............................................................................................................... Tên đề tài: ...................................................................................................................... ........................................................................................................................................ NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 2. Về hình thức ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 5. Nội dung và các kết quả đạt được (theo mục tiêu nghiên cứu, …) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 6. Các nhận xét khác ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và các yêu cầu chỉnh sửa) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Cần thơ, ngày …. tháng …. năm 2009 Người nhận xét GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net vi SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh MỤC LỤC Trang Phần mở đầu...................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................... 1 3. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 2 Phần nội dung.................................................................................................... 3 Chương 1: Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ........................ 3 1.1. Phương pháp luận ........................................................................................ 3 1.1.1. Lý luận chung về tín dụng Ngân hàng ................................................ 3 1.1.1.1. Khái niệm về tín dụng Ngân hàng............................................... 3 1.1.1.2. Các hình thức tín dụng ................................................................ 3 1.1.2. Rủi ro tín dụng ...................................................................................... 5 1.1.2.1. Khái niệm về rủi ro tín dụng ....................................................... 5 1.1.2.2. Nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng ............................................ 5 1.1.2.3. Thiệt hại do rủi ro tín dụng gây ra ............................................... 6 1.1.3. Một số vấn đề cơ bản về chất lượng tín dụng Ngân hàng thương mại 7 1.1.3.1. Khái niệm .................................................................................... 7 1.1.3.2. Một số chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng của Ngân hàng thương mại ................................................................ 7 1.1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng ........................ 9 1.1.3.4. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng tín dụng .......................... 9 1.2. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 10 Chương 2: Giới thiệu khái quát về Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh (BIDV Trà Vinh) ..................................... 11 2.1. Giới thiệu khái quát về BIDV Việt Nam ................................................... 11 2.2. Giới thiệu khái quát về BIDV Trà Vinh .................................................... 11 2.3. Vai trò và chức năng của BIDV Trà Vinh ................................................. 12 2.3.1. Vai trò ................................................................................................ 12 2.3.2. Chức năng .......................................................................................... 12 2.3.3. Sơ đồ tổ chức và nhiệm vụ của các phòng ban ................................. 13 2.3.3.1. Sơ đồ tổ chức ............................................................................. 13 GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net vii SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh 2.3.3.2. Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban .............................. 13 2.4. Phương hướng nhiệm vụ năm 2009 ........................................................... 15 Chương 3: Thực trạng hoạt động tín dụng tại BIDV Trà Vinh ................. 16 3.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng trong thời gian qua .......... 16 3.2. Tình hình nguồn vốn .................................................................................. 17 3.3. Phân tích tình hình hoạt động tín dụng tại BIDV Trà Vinh ...................... 19 3.3.1. Tình hình hoạt động tín dụng phân theo thời hạn tín dụng ............... 19 3.3.1.1. Doanh số cho vay theo thời hạn tín dụng .................................. 19 3.3.1.2. Tình hình dư nợ theo thời hạn tín dụng..................................... 21 3.3.1.3. Doanh số thu nợ theo thời hạn tín dụng .................................... 21 3.3.1.4. Tình hình nợ xấu theo thời hạn tín dụng ................................... 23 3.3.2. Phân tích tình hình tín dụng theo ngành kinh tế ................................ 25 3.3.2.1. Doanh số cho vay theo ngành kinh tế ....................................... 25 3.3.2.2. Tình hình dư nợ theo ngành kinh tế .......................................... 27 3.3.2.3. Doanh số thu nợ theo ngành kinh tế .......................................... 28 3.3.2.3. Tình hình nợ xấu theo ngành kinh tế......................................... 29 3.4. Phân tích các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng tại BIDV Trà Vinh ... 30 3.4.1. Chỉ tiêu vốn huy động trên tổng nguồn vốn ...................................... 31 3.4.2. Chỉ tiêu dư nợ trên tổng nguồn vốn ................................................... 32 3.4.3. Chỉ tiêu nợ xấu trên tổng dư nợ ......................................................... 32 3.4.4. Chỉ tiêu vòng quay vốn tín dụng ....................................................... 32 3.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác tín dụng của Ngân hàng.................. 33 3.5.1. Các nhân tố đến công tác huy động vốn ............................................ 33 3.5.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác cho vay ................................... 33 3.6. Đánh giá những ưu điểm và tồn tại trong hoạt động của Ngân hàng ........ 34 3.6.1. Ưu điểm ............................................................................................. 34 3.6.2. Nhược điểm ....................................................................................... 34 Chương 4: Một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại BIDV Trà Vinh ...................................................................... 36 4.1. Quy trình tín dụng ...................................................................................... 36 4.1.1. Xây dựng chính sách tín dụng rõ ràng .............................................. 36 GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net viii SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh 4.1.2. Xây dựng những nguyên tắc về quản lý tiền vay chặt chẽ nhằm tránh rủi ro tín dụng ............................................................. 37 4.2. Thẩm định tín dụng .................................................................................... 37 4.3. Xếp loại khách hàng .................................................................................. 38 4.4. Gia tăng nguồn vốn huy động .................................................................... 39 4.5. Hạn chế nợ xấu .......................................................................................... 40 4.6. Một số biện pháp khác ............................................................................... 40 4.6.1. Đào tạo đội ngũ cán bộ có chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp ..... 40 4.6.2. Nâng cao trình độ công nghệ, hiện đại hóa Ngân hàng..................... 41 Chương 5: Kết luận và kiến nghị .................................................................. 42 5.1. Kết luận ...................................................................................................... 42 5.2. Kiến nghị.................................................................................................... 43 Tài liệu tham khảo ............................................................................................ 45 GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net ix SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh DANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1: Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng ................................ 16 Bảng 2: Tình hình nguồn vốn của BIDV Trà Vinh qua 3 năm ..................... 17 Bảng 3: Tình hình hoạt động tín dụng theo thời hạn tín dụng ....................... 19 Bảng 4: Tình hình doanh số cho vay theo ngành kinh tế .............................. 25 Bảng 5: Tình hình dư nợ theo ngành kinh tế ................................................. 27 Bảng 6: Doanh số thu nợ theo ngành kinh tế ................................................. 28 Bảng 7: Tình hình nợ xấu theo ngành kinh tế................................................ 29 Bảng 8: Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng ........................................ 31 GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net x SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Trà Vinh DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1: Sơ đồ tổ chức BIDV Trà Vinh ........................................................ 13 Hình 2: Lợi nhuận của BIDV Trà Vinh qua 3 năm ..................................... 16 Hình 3: Doanh số cho vay theo thời hạn tín dụng ....................................... 20 Hình 4: Tình hình dư nợ cho vay theo thời hạn tín dụng ............................ 21 Hình 5: Tình hình doanh số thu nợ theo thời hạn tín dụng .......................... 22 Hình 6: Tình hình nợ xấu theo thời hạn tín dụng ........................................ 24 Hình 7: Doanh số cho vay theo ngành kinh tế ............................................. 25 Hình 8: Tình hình dư nợ theo ngành kinh tế................................................ 27 Hình 9: Tình hình thu nợ theo ngành kinh tế ............................................... 28 Hình 10: Tình hình nợ xấu theo ngành kinh tế .............................................. 30 GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net xi SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Năm 2006 là năm đánh dấu nền kinh tế Việt Nam bước đến sân chơi chung của thế giới sau sự kiện Việt Nam gia nhập tổ chức Thương mại thế giới (WTO), điều đó tạo ra những cơ hội nhưng cũng lắm thách thức cho nền kinh tế Việt nam nói chung và ngành Ngân hàng nói riêng. Hướng tới việc mở cửa thị trường bán lẻ trong năm 2009 các doanh nghiệp tất yếu gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn vì thế vai trò của Ngân hàng trong thời kỳ này là cực kỳ quan trọng. Trong hoạt động Ngân hàng, tín dụng là một trong những hoạt động mang lại lợi nhuận cao nhất và cũng có nhiều rủi ro nhất, do đó việc nâng cao chất lượng tín dụng là mục tiêu rất quan trong trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại. Bởi vậy, các nhà quản trị Ngân hàng luôn quan tâm đến việc bảo đảm an toàn trong hoạt động tín dụng, phân tích tìm ra biện pháp hạn chế rủi ro tín dụng đến mức thấp nhất, để từ đó có chính sách tín dụng ph ù hợp, lựa chọn phương án kinh doanh tối ưu và đạt lợi nhuận tối đa. Nâng cao chất lượng tín dụng sao cho vừa mang lại lợi ích thiết thực cho khách hàng, vừa có lợi cho Ngân hàng là một vấn đề bức thiết hiện nay đối với các tổ chức tín dụng nói chung và BIDV Trà Vinh nói riêng. Chất lượng tín dụng luôn là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của từng Ngân hàng, chất lượng tín dụng tốt sẽ giúp cho Ngân hàng đứng vững trước sự cạnh tranh khốc liệt trong tiến trình hội nhập hiện nay để ngày càng phát triển và nâng cao vị thế của mình. Đó là lý do em chọn đề tài “Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh tỉnh Trà Vinh” để làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu: 2.1. Mục tiêu chung: Phân tích tình hình tín dụng mà chủ yếu là tình hình cho vay và những khó khăn hạn chế làm ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Tỉnh Trà Vinh, từ đó tìm ra những giải pháp để nâng cao chất lượng tín dụng tại Ngân hàng. 2.2. Mục tiêu cụ thể: GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 1 SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh  Dựa vào số liệu về hoạt động tín dụng qua 3 năm (2006 – 2008) để phân tích hoạt động cho vay của BIDV Trà Vinh.  Tìm ra những giải pháp để nâng cao chất lượng tín dụng của BIDV Trà Vinh. 3. Phạm vi nghiên cứu: 3.1. Không gian nghiên cứu: Tập trung nghiên cứu các vấn đề về hoạt động cho vay để từ đó đưa ra một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại BIDV Trà Vinh. Những giải pháp này có thể sẽ giúp Ngân hàng nâng cao được chất lượng tín dụng để hoạt động an toàn và hiệu quả. 3.2. Thời gian nghiên cứu: Thời gian phân tích là trong 3 năm (2006 – 2008). PHẦN NỘI DUNG GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 2 SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh CHƯƠNG 1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1.1. Phương pháp luận 1.1.1. Lý luận chung về tín dụng Ngân hàng: 1.1.1.1. Khái niệm tín dụng Ngân hàng: Tín dụng Ngân hàng là quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ Ngân hàng cho khách hàng trong một thời hạn nhất định với một khoản chi phí nhất định. Cũng như quan hệ tín dụng khác, tín dụng Ngân hàng cũng chứa đựng ba nội dung:  Có sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ người sở hữu sang người sử dụng.  Sự chuyển nhượng này có kỳ hạn.  Sự chuyển nhượng này có kèm theo chi phí. 1.1.1.2. Các hình thức của tín dụng: Việc phân loại tín dụng có cơ sở khoa học là tiền đề để thiết lập các quy trình tín dụng thích hợp và nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng. Vì trong nền kinh tế thị trường, hoạt động tín dụng rất phong phú và đa dạng nên tùy theo tiêu thức mà người ta phân loại tín dụng khác nhau. Việc phân loại tín dụng thường được dựa vào các căn cứ sau đây : * Căn cứ vào mục đích của tín dụng:  Cho vay bất động sản là loại cho vay liên quan đến việc mua sắm và xây dựng bất động sản nhà ở, đất đai, bất động sản trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại và dịch vụ.  Cho vay công nghiệp và thương mại là loại cho vay ngắn hạn để bổ sung vốn lưu động cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại và dịch vụ.  Cho vay nông nghiệp là loại cho vay để trang trãi các chi phí sản xuất như phân bón, thuốc trừ sâu, giống cây trồng thức ăn gia súc, lao động, nhiên liệu… GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 3 SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh  Cho vay các định chế tài chính bao gồm cấp tín dụng cho các Ngân hàng, công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, công ty bảo hiểm, quỹ tín dụng và các định chế tài chính khác.  Cho vay cá nhân là loại cho vay để đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng như mua sắm các vật dụng đắt tiền, và các khoản cho vay để trang trãi các chi phí thông thường của đời sống thông qua phát hành thẻ tín dụng.  Cho thuê của các định chế tài chính bao gồm hai loại cho thuê vận hành và cho thuê tài chính. Tài sản cho thuê bao gồm bất động sản và động sản, trong đó chủ yếu là máy móc thiết bị. * Căn cứ vào thời hạn tín dụng: Theo căn cứ này cho vay được chia làm 3 loại sau:  Cho vay ngắn hạn là loại cho vay có thời hạn đến 12 tháng, thường được dùng cho vay bổ sung thiếu hụt tạm thời vốn lưu động của hộ sản xuất và các doanh nghiệp hoặc cho vay phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân.  Cho vay trung hạn có thời gian trên 12 tháng đến 5 năm, dùng để cho vay mua sắm tài sản cố định, cải tiến và đổi mới kỷ thuật, mở rộng và xây dựng các công trình nhỏ và có thời gian thu hồi vốn nhanh.  Cho vay dài hạn là loại cho vay có thời hạn trên 5 năm và thời hạn hạn tối đa có thể lên đến 20-30 năm, một số trường hợp cá biệt có thể lên đến 40 năm. * Căn cứ vào mức độ tín nhiệm của khách hàng: Theo căn cứ này cho vay được chia làm 2 loại :  Cho vay có bảo đảm: Là loại cho vay dựa trên cơ sở các bảo đảm như thế chấp hoặc cầm cố, hoặc phải có sự bảo lãnh của người thứ 3. Các khách hàng không có uy tín cao đối với Ngân hàng thì khi vay vốn đòi hỏi phải có bảo đảm. Sự bảo đảm này là căn cứ pháp lý để Ngân hàng có thêm một nguồn thu thứ hai bổ sung cho nguồn thu nợ thứ nhất thiếu chắc chắn.  Cho vay không có đảm bảo: Là loại cho vay không có tài sản thế chấp, cầm cố hoặc sự bảo lãnh của người thứ 3 (hay ta còn gọi là cho vay theo hình thức tín chấp), việc cho vay chỉ dựa vào uy tín của bản thân khách hàng. Đối với những khách hàng tốt, trung thực trong kinh doanh, có khả năng tài chính mạnh, quản trị có hiệu quả thì Ngân hàng có thể cấp tín GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 4 SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh dụng dựa vào uy tín của bản thân khách hàng mà không cần nguồn thu nợ thứ hai bổ sung. * Căn cứ vào phương thức cho vay: Theo căn cứ này cho vay được chia làm 2 loại:  Cho vay theo món: Là phương thức cho vay mà mỗi lần vay vốn, Ngân hàng và khách hàng thực hiện thủ tục vay vốn cần thiết và ký hợp đồng tín dụng.  Cho vay theo hạn mức: Theo phương thức này thì Ngân hàng và khách hàng phải xác định và thoả thuận một hạn mức tín dụng duy trì trong một hạn mức nhất định hay một chu kỳ sản xuất kinh doanh. * Căn cứ vào phương thức hoàn trả nợ vay: Được chia làm 2 loại:  Cho vay có thời hạn là loại cho vay có thỏa thuận thời hạn trả nợ cụ thể theo hợp đồng.  Cho vay không có thời hạn: Tổ chức tín dụng có thể yêu cầu hoặc người đi vay tự nguyện trả nợ bất cứ lúc nào nhưng phải báo trước một thời gian hợp lý, thời gian này có thể được thỏa thuận trong hợp đồng. 1.1.2. Rủi ro tín dụng: 1.1.2.1. Khái niệm về rủi ro tín dụng: Rủi ro tín dụng là sự xuất hiện các biến cố không mong đợi làm mất mát, thiệt hại về tài sản, thu nhập do nguyên nhân chủ quan hay khách quan mà khách hàng không trả được nợ cho Ngân hàng một cách đầy đủ cả gốc và lãi khi đến hạn, từ đó tác động xấu đến hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. 1.1.2.2. Nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng:  Nguyên nhân từ khách hàng vay vốn: rủi ro tín dụng biểu hiện là việc khách hàng không hoàn thành nghĩa vụ trả nợ, vốn bị ứ động khó có khả năng thu hồi, nợ quá hạn ngày càng cao, các khoản lãi chưa thu ngày càng gia tăng.  Những nguyên nhân do chính bản thân Ngân hàng:  Do Ngân hàng chạy theo lợi nhuận.  Ngân hàng vi phạm các nguyên tắc cho vay, cho vay vượt tỉ lệ an toàn. GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 5 SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh  Phân tích, đánh giá khách hàng sai…  Từ tình hình kinh tế trong nước: Trong giai đoạn kinh tế suy thoái xuất hiện những doanh nghiệp thua lỗ, phá sản, từ đó khoản tiền vay Ngân hàng không trả được, làm nợ quá hạn trong Ngân hàng tăng lên. Trong giai đoạn kinh tế lạm phát ngày càng gia tăng người gửi tiền có tâm lý sợ đồng tiền của mình gửi trong Ngân hàng bị mất giá nên họ muốn rút tiền ra khỏi Ngân hàng. Trong khi đó người đi vay thì lại muốn gia tăng nhu cầu vay vốn và muốn kéo dài thời hạn cho vay. Điều này làm ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn vốn hoạt động của Ngân hàng cũng như những khoản đầu tư của Ngân hàng không có hiệu quả.  Từ tình hình thế giới: Trong thời đại ngày nay mỗi quốc gia là một tế bào của nền kinh tế thế giới. Hoạt động kinh tế các nước đều có tác động ảnh hưởng lẫn nhau vì xu hướng toàn cầu hoá của nền kinh tế thế giới. Do vậy khi có biến cố về tình hình kinh tế, chính trị, quân sự xảy ra ở bất kì một quốc gia nào thì đều tác động mạnh đến các nước khác trên toàn thế giới. Nó sẽ dẫn đến biến động kinh tế trong nước và tác động xấu đến hoạt động của Ngân hàng. 1.1.2.3. Thiệt hại do rủi ro tín dụng gây ra: Đối với bản thân Ngân hàng: Rủi ro tín dụng sẽ tác động trực tiếp lên hoạt động kinh doanh của Ngân hàng như thiếu tiền chi trả cho khách hàng, vì phần lớn nguồn vốn hoạt động của Ngân hàng là vốn huy động mà khi Ngân hàng không thu hồi được nợ gốc và lãi trong cho vay thì khả năng thanh toán của Ngân hàng dần dần lâm vào tình trạng thiếu hụt. Như vậy, rủi ro tín dụng sẽ làm cho Ngân hàng mất cân đối trong thanh toán dần làm cho Ngân hàng thua lỗ và có nguy cơ bị phá sản. Đối với nền kinh tế xã hội, hoạt động Ngân hàng có liên quan đến hoạt động của toàn bộ nền kinh tế, đến tất cả các doanh nghiệp nhỏ, vừa và lớn, và đến toàn bộ các tầng lớp dân cư. Vì vậy rủi ro tín dụng xảy ra có thể làm phá sản một vài Ngân hàng. Khi đó nó có khả năng phát sinh lây lan các Ngân hàng khác và tạo cho dân chúng một tâm lý sợ hãi. Lúc đó, dân chúng sẽ đua nhau đến Ngân hàng để rút tiền trước thời hạn. Điều đó cũng có thể đưa đến phá sản đồng loạt các Ngân hàng, khi đó rủi ro tín dụng sẽ tác động đến toàn bộ nền kinh tế. GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 6 SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh Điều này cho thấy rủi ro tín dụng là vấn đề rất nghiêm trọng mà Chính phủ các nước phải quan tâm, đặc biệt là Ngân hàng Trung ương phải có những chính sách khuyến cáo thường xuyên thông qua công tác thanh tra kiểm soát, chiết khấu, tái chiết khấu, và sẵn sàng hỗ trợ vốn cho các Ngân hàng thương mại khi có các biến cố rủi ro xảy ra. 1.1.3. Một số vấn đề cơ bản về chất lượng tín dụng của Ngân hàng thương mại: 1.1.3.1. Khái niệm: Chất lượng tín dụng là một khái niệm vừa cụ thể (thể hiện qua các chỉ tiêu có thể tính toán được như kết quả kinh doanh, nợ quá hạn...) vừa trừu tượng (thể hiện qua khả năng thu hút khách hàng, tác động đến nền kinh tế ...). Chất lượng tín dụng chịu ảnh hưởng bởi các nhân tố chủ quan (khả năng quản lý, trình độ cán bộ, sự tuân thủ quy trình nghiệp vụ...) và khách quan (sự thay đổi môi trường bên ngoài, sự cố của khách hàng...) khuynh hướng phát triển của nền kinh tế, sự thay đổi của giá cả thị trường cũng như môi trường pháp lý đều ảnh hưởng tới chất lượng tín dụng. Chất lượng tín dụng là một chỉ tiêu tổng hợp, nó phản ánh mức độ thích nghi của Ngân hàng với sự thay đổi của môi trường bên ngoài, nó thể hiện sức mạnh của một Ngân hàng trong quá trình cạnh tranh để tồn tại. Chất lượng tín dụng được xác định qua nhiều yếu tố: thu hút được khách hàng tốt, thủ tục đơn giản, thuận tiện, mức độ an toàn của vốn tín dụng, chi phí tổng thể về lãi suất, chi phí nghiệp vụ ... Chất lượng tín dụng không thể tự nhiên mà có, nó là kết quả của một quy trình kết hợp hoạt động giữa con người trong một tổ chức, giữa các tổ chức với nhau vì một mục đích chung. 1.1.3.2. Một số chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng của Ngân hàng thương mại: Để đánh giá chất lượng tín dụng ta căn cứ vào một số chỉ tiêu sau:  Chỉ tiêu vốn huy động trên tổng nguồn vốn: Chỉ tiêu này phản ánh khả năng huy động vốn của Ngân hàng trong năm tài chính vốn huy động chiếm tỷ trọng bao nhiêu trong tổng nguồn vốn, như vậy chỉ GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 7 SVTH: Viên Ngọc Anh www.kinhtehoc.net Phân tích tình hình tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chi nhánh Trà Vinh số này càng cao thì chứng tỏ công tác huy động vốn của Ngân hàng càng hiệu quả. Vốn huy động X 100% VHĐ/TNV = Tổng nguồn vốn  Chỉ tiêu dư nợ trên tổng nguồn vốn: Dư nợ X 100% DN/TNV = Tổng nguồn vốn Chỉ tiêu này cho biết dư nợ chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng nguồn vốn của Ngân hàng. Nếu dư nợ chiếm tỷ trọng cao trong tổng nguồn vốn điều đó phản ánh khả năng cho vay của Ngân hàng tốt nhưng không được quá cao vì như thế sẽ tiềm ẩn rủi ro đến khả năng thanh khoản của Ngân hàng. Ngược lại nếu chỉ số này thấp chứng tỏ Ngân hàng sử dụng vốn không hiệu quả, khả năng cạnh tranh kém và do còn khoản vốn tồn đọng lớn sẽ làm ảnh hưởng đến thu nhập của Ngân hàng.  Chỉ tiêu vòng quay vốn tín dụng: Doanh số thu nợ VQVTD = (vòng) Dư nợ bình quân Chỉ tiêu vòng quay vốn tín dụng Ngân hàng cho ta biết khách hàng có khả năng hoàn trả nợ vay đúng hạn hoặc trước hạn hay không. Tăng tốc độ của vòng quay vốn tín dụng góp phần giảm thiểu rủi ro và nâng cao chất lượng tín dụng và mang lại lợi nhuận như mong muốn.  Chỉ tiêu nợ xấu trên tổng dư nợ: Nợ xấu NQH/TDN = X 100% Tổng dư nợ Chỉ tiêu quan trọng nhất để đánh giá chất lượng tín dụng là nợ xấu. Đối với chỉ tiêu này có thể là số tuyệt đối hoặc số tương đối tính theo tỷ lệ phần trăm với GVHD: Bùi Thị Kim Thanh http://www.kinhtehoc.net 8 SVTH: Viên Ngọc Anh