LuËn v¨n tèt nghiÖp
Lêi nãi ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp lµ
tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã
®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thiÕt thùc trong chiÕn lîc
kinh doanh cña m×nh. Mét trong nh÷ng chiÕn lîc mòi nhän cña c¸c doanh
nghiÖp lµ tËp trung vµo kh©u b¸n hµng. §©y lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸
tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸ trong doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp t¹o nguån
thu bï ®¾p nh÷ng chi phÝ bá ra, tõ ®ã t¹o ra lîi nhuËn phôc vô cho qu¸ tr×nh
t¸i s¶n xuÊt kinh doanh. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm sao tæ chøc tèt kh©u b¸n hµng,
rót ng¾n ®îc qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
kinh doanh. Trong ®ã biÖn ph¸p quan träng nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt ph¶i kÓ ®Õn lµ
thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. KÕ to¸n
b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng gi÷ vai trß hÕt søc quan träng, lµ phÇn
hµnh kÕ to¸n chñ yÕu trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Gãp phÇn
phôc vô ®¾c lùc ho¹t ®éng b¸n hµng cña mçi doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp
t¨ng nhanh kh¶ n¨ng thu håi vèn, kÞp thêi tæ chøc qu¸ tr×nh kinh doanh tiÕp
theo, cung cÊp th«ng tin nhanh chãng ®Ó tõ ®ã doanh nghiÖp ph©n tÝch, ®¸nh
gi¸ lùa chän c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t cã hiÖu qu¶.
Sau mét thêi gian ng¾n thùc tËp ë C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp Xu©n
Trêng, ®îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c c¸n bé Phßng KÕ to¸n t¹i C«ng ty vµ
nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc häc ë trêng em nhËn thøc ®îc vai trß quan träng cña
c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ®èi víi sù ho¹t ®éng
vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. V× vËy em ®· chän ®Ò tµi: “ Hoµn thiÖn kÕ
to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty cæ phÇn vËt t
tæng hîp Xu©n Trêng” lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt nghiÖp.
Cïng víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n, ®ång thêi ®îc sù huíng dÉn nhiÖt
t×nh cña c« gi¸o Th.S §ç ThÞ Ph¬ng em ®· hoµn thµnh luËn v¨n nµy. Nhng do
thêi gian vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu
sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý bæ sung ®Ó cñng cè kiÕn thøc cña b¶n
th©n vµ ®Ó luËn v¨n cña em hoµn thiÖn h¬n.
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, néi dung cña luËn v¨n gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
Ch¬ng II: T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp Xu©n Trêng.
1
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n
hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp
Xu©n trêng.
2
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng I
Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1.1. Kh¸i qu¸t vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
1.1.1. Kh¸i niÖm b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng trong ho¹t ®éng kinh doanh, lµ qu¸ tr×nh
thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸. Nãi kh¸c ®i, b¸n hµng l¸ qu¸ tr×nh doanh
nghiÖp chuyÓn giao hµng ho¸ cña m×nh cho kh¸ch hµng vµ kh¸ch hµng tr¶ tiÒn
hay chÊp nhËn tr¶ tiÒn cho doanh nghiÖp.
Trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp, hµng ho¸ b¸n ®îc lµ yÕu
tè quan träng cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Hµng ho¸ ®¹t tiªu
chuÈn chÊt lîng cao, gi¸ thµnh h¹ th× hµng ho¸ cña doanh nghiÖp tiªu thô
nhanh mang l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp mét
vÞ trÝ v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng.
1.1.2. Vai trß vµ ý nghÜa cña b¸n hµng.
Qu¸ tr×nh b¸n hµng cã thÓ chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n, song tËp trung
chñ yÕu vµo kh©u chi phÝ vµ b¸n hµng. Chi phÝ chi ra ®Ó cã ®îc sè hµng ®em ra
b¸n. PhÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ lµ kÕt qu¶ b¸n hµng ®îc biÓu
hiÖn qua lîi nhuËn. KÕt qu¶ b¸n hµng lµ bé phËn quan träng nhÊt trong kÕt
qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Hµng ho¸ ®îc b¸n nhanh chãng sÏ lµm
t¨ng vßng quay cña vèn, ®¶m b¶o thu håi vèn nhanh, trang tr¶i ®îc chi phÝ,
®¶m b¶o ®îc lîi nhuËn. KÕt qu¶ b¸n hµng vµ qu¸ tr×nh b¸n hµng cã mèi quan
hÖ nh©n qu¶ víi nhau. V× vËy tæ chøc qu¸ tr×nh b¸n hµng tèt lµ c¬ së ®Ó cã kÕt
qu¶ b¸n hµng cao, gióp doanh nghiÖp t¨ng vßng quay vèn lu ®éng, t¨ng lu©n
chuyÓn hµng ho¸ trong kú, ®em l¹i kÕt qu¶ cao trong kinh doanh. KÕt qu¶ tiªu
thô ®îc ph©n phèi cho c¸c chñ së h÷u, n©ng cao ®êi sèng ngêi lao ®éng vµ
thùc hiÖn tèt nghÜa vô víi Nhµ níc. Bªn c¹nh ®ã kÕt qu¶ b¸n hµng cßn lµ chØ
tiªu tµi chÝnh quan träng thÓ hiÖn râ nÐt ho¹t ®éng kinh doanh vµ t×nh h×nh tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp. NÕu t×nh h×nh tµi chÝnh tèt, doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu
kiÖn tham gia thÞ trêng vèn, n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh. H¬n n÷a, th«ng qua
qu¸ tr×nh b¸n hµng ®¶m b¶o cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c cã mèi quan hÖ mua b¸n víi
doanh nghiÖp, thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh
gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi, gi÷ v÷ng quan hÖ c©n ®èi tiÒn
hµng, lµm cho nÒn kinh tÕ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn.
3
LuËn v¨n tèt nghiÖp
1.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng
Trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i hiÖn nay, kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ
to¸n b¸n hµng nãi riªng ®· gióp cho doanh nghiÖp vµ c¬ quan Nhµ níc ®¸nh
gi¸ møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch vÒ gi¸ vèn hµng ho¸, chi phÝ vµ lîi nhuËn, tõ
®ã kh¾c phôc ®îc nh÷ng thiÕu sãt vµ h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý. ViÖc tæ
chøc, s¾p xÕp hîp lý gi÷a c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh b¸n hµng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, ®ång
thêi t¹o nªn sù thèng nhÊt trong hÖ thèng kÕ to¸n chung cña doanh nghiÖp.
Nh»m ph¸t huy vai trß cña kÕ to¸n trong c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh, kÕ to¸n b¸n hµng cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau:
- Ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc kÞp thêi, chi tiÕt khèi lîng hµng ho¸ dÞch vô
mua vµo, b¸n ra, tån kho c¶ vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ gi¸ trÞ. TÝnh to¸n ®óng
®¾n gi¸ vèn cña hµng ho¸ vµ dÞch vô ®· cung cÊp, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¸c chi phÝ kh¸c nh»m x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng.
- KiÓm tra gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn chØ tiªu kÕ ho¹ch b¸n hµng,
doanh thu b¸n hµng cña ®¬n vÞ, t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn hµng, nép thuÕ víi
Nhµ níc.
- Ph¶n ¸nh kÞp thêi doanh thu b¸n hµng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng,
®«n ®èc, kiÓm tra, ®¶m b¶o thu ®ñ vµ kÞp thêi tiÒn b¸n hµng, tr¸nh bÞ chiÕm
dông vèn bÊt hîp lý.
- Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c trung thùc, lËp quyÕt to¸n ®Çy ®ñ kÞp
thêi ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ kinh doanh còng nh t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa
vô víi Nhµ níc.
Thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô trªn cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi viÖc
qu¶n lý chÆt chÏ hµng ho¸ vµ kÕt qu¶ b¸n hµng. §Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô
®ã, kÕ to¸n cÇn n¾m v÷ng néi dung cña viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ®ång
thêi cÇn ®¶m b¶o mét sè yªu cÇu sau:
+ X¸c ®Þnh thêi ®iÓm hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô ®Ó kÞp thêi lËp b¸o
c¸o b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. B¸o c¸o thêng xuyªn, kÞp thêi
t×nh h×nh b¸n hµng vµ thanh to¸n víi kh¸ch hµng nh»m gi¸m s¸t chÆt chÏ hµng
ho¸ b¸n ra vÒ sè lîng vµ chñng lo¹i.
+ Tæ chøc hÖ thèng chøng tõ ban ®Çu vµ t×nh h×nh lu©n chuyÓn chøng tõ
khoa häc hîp lý, tr¸nh trïng lÆp hay bá sãt, kh«ng qu¸ phøc t¹p mµ vÉn ®¶m
b¶o yªu cÇu qu¶n lý, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n. §¬n vÞ lùa chän
4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
h×nh thøc sæ s¸ch kÕ to¸n ®Ó ph¸t huy ®îc u ®iÓm vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm
kinh doanh cña m×nh.
+ X¸c ®Þnh vµ tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c kh©u.
1.3. Néi dung kÕ to¸n b¸n hµng ho¸ vµ cung cÊp dÞch vô
1.3.1. Kh¸i niÖm vµ néi dung cña doanh thu b¸n hµng ho¸ vµ cung
cÊp dÞch vô.
Doanh thu b¸n hµng ho¸ vµ cung cÊp dich vô lµ tæng sè tiÒn thu ®îc,
hoÆc sÏ thu ®îc tõ c¸c giao dÞch vµ nghiÖp vô ph¸t sinh doanh thu nh b¸n hµng
ho¸, cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ
thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã). Tæng doanh thu b¸n hµng lµ sè tiÒn ghi trªn
ho¸ ®¬n b¸n hµng, trªn hîp ®ång cung cÊp dÞch vô.
C¨n cø vµo ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) mµ doanh thu
b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ nh sau:
- §èi víi hµng ho¸ dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ th× doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ gi¸ b¸n cha cã
thuÕ GTGT.
- §èi víi hµng ho¸ dÞch vô kh«ng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT hoÆc
chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp
dÞch vô lµ tæng gi¸ thanh to¸n (bao gåm c¶ thuÕ GTGT).
- §èi víi hµng ho¸ dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt,
hoÆc thuÕ xuÊt khÈu th× doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ tæng gi¸
thanh to¸n bao gåm c¶ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt hoÆc thuÕ xuÊt khÈu.
1.3.2. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch
vô.
Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô
thêng ®îc thùc hiÖn cho riªng tõng lo¹i ®ã lµ:
- Doanh thu b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ (DTBH).
- Doanh thu cung cÊp dÞch vô (DTCCDV).
= x
Doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ sè chªnh lÖch gi÷a
tæng doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô víi c¸c kho¶n gi¶m trõ.
= –
1.3.3. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
5
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu bao gåm: chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸
hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt nhËp khÈu vµ
thuÕ GTGT ph¶i nép theo phu¬ng ph¸p trùc tiÕp.
- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: Lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ®· gi¶m trõ, hoÆc
®· thanh to¸n cho kh¸ch hµng do viÖc kh¸ch hµng ®· mua hµng ho¸, dÞch vô
víi khèi lîng lín theo tho¶ thuËn vÒ chiÕt khÊu th¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp
®ång mua b¸n.
- Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi ho¸ ®¬n
b¸n hµng hay hîp ®ång cung cÊp dÞch vô do c¸c nguyªn nh©n ®Æc biÖt nh:
hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng quy c¸ch, giao hµng kh«ng ®óng thêi h¹n,
kh«ng ®óng ®Þa ®iÓm trong hîp ®ång.
- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Lµ sè hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô nhng bÞ ngêi
mua tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n do kh«ng phï hîp víi yªu cÇu, tiªu chuÈn,
quy c¸ch kü thuËt, hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i nh ®· ký kÕt
trong hîp ®ång.
1.3.4. Néi dung kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng.
a. Chøng tõ sö dông.
- Ho¸ ®¬n b¸n hµng: Dïng trong doanh nghiÖp ¸p dông tÝnh thuÕ GTGT
theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, hoÆc nh÷ng mÆt hµng kh«ng ph¶i chÞu thuÕ GTGT.
- PhiÕu thu tiÒn, giÊy b¸o Cã cña ng©n hµng.
- Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho.
- Ho¸ ®¬n GTGT (dïng trong doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ), ho¸ ®¬n GTGT cÇn ph¶i ghi râ 3 chØ tiªu: Gi¸ b¸n cha tÝnh
thuÕ GTGT, thuÕ GTGT vµ tæng gi¸ thanh to¸n. Mçi ho¸ ®¬n ®îc lËp cho
nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô cã cïng thuÕ suÊt.
+ §èi víi c¸c doanh nghiÖp b¸n hµng ho¸ dÞch vô víi sè lîng lín th× sö
dông ho¸ ®¬n GTGT ký hiÖu: “ 01GTKT – 3LL”.
+ §èi víi c¸c doanh nghiÖp b¸n hµng ho¸ dÞch vô víi sè lîng nhá th× sö
dông ho¸ ®¬n GTGT ký hiÖu: “ 01 GTKT – 2LL”.
b. Tµi kho¶n sö dông.
§Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n liªn quan ®Õn g¸ b¸n vµ doanh thu, kÕ to¸n sö
dông c¸c tµi kho¶n sau ®©y:
- TK 511: “ Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” ph¶n ¸nh doanh
thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong mét kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh.
6
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i, tµi kho¶n nµy cã 3 tµi kho¶n cÊp 2 lµ:
+ TK511.1: “ Doanh thu b¸n hµng ho¸”
+ TK 511.3: “ Doanh thu cung cÊp dÞch vô”
+ TK 511.4: “ Doanh thu trî cÊp trî gi¸”
- TK 512: “ Doanh thu n«i bé”, tµi kho¶n nµy cã 2 tµi kho¶n cÊp 2:
+ TK 512.1: “ Doanh thu b¸n hµng ho¸”
+ TK 512.2: “ Doanh thu cung cÊp dÞch vô”.
1.3.5. Néi dung kÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
- TK 521: “ ChiÕt khÊu th¬ng m¹i”
- TK 531: “ Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”
- TK 532: “ Gi¶m gi¸ hµng b¸n”
- TK 333.1: “ ThuÕ GTGT ph¶i nép”
1.3.6. Tr×nh tù kÕ to¸n b¸n hµng.
Trong mçi ph¬ng thøc b¸n hµng kh¸c nhau th× tr×nh tù kÕ to¸n b¸n hµng
còng kh¸c nhau.
a. Ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp.
Lµ ph¬ng thøc giao hµng trùc tiÕp cho kh¸ch hµng tõ kho cña doanh
nghiÖp. S¶n phÈm khi bµn giao cho kh¸ch hµng ®îc coi lµ tiªu thô khi ngêi
mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
S¬ ®å kÕ to¸n b¸n hµng theo ph¬ng thøc trùc tiÕp (xem trang bªn).
b. Ph¬ng thøc giao hµng cho ®¹i lý.
Lµ ph¬ng thøc doanh nghiÖp giao hµng cho c¸c ®¹i lý ký göi ®Ó c¸c ®¹i
lý nµy trùc tiÕp b¸n hµng. Bªn nhËn ®¹i lý sÏ trùc tiÕp b¸n, thanh to¸n tiÒn
hµng vµ hëng hoa hång hoÆc chªnh lÖch gi¸. Sè hµng chuyÓn giao cho c¸c ®¹i
lý ký göi vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp. Khi c¸c ®¹i lý ký göi
thanh to¸n tiÒn hµng hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc göi th«ng b¸o vÒ sè
hµng ®· b¸n ®îc th× sè hµng ®ã ®îc coi lµ tiªu thô.
S¬ ®å kÕ to¸n b¸n hµng theo ph¬ng thøc giao hµng cho ®¹i lý (xem
trang bªn).
c. Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp.
B¸n hµng tr¶ gãp lµ ph¬ng thøc b¸n hµng thu tiÒn nhiÒu lÇn. Ngêi mua
thanh to¸n lÇn ®Çu t¹i thêi ®iÓm mua hµng, sè tiÒn cßn l¹i ngêi mua chÊp nhËn
tr¶ dÇn ë c¸c kú tiÕp theo vµ ph¶i chÞu mét tû lÖ l·i suÊt nhÊt ®Þnh. Th«ng thêng sè tiÒn tr¶ ë c¸c kú tiÕp theo b»ng nhau, trong ®ã gåm mét phÇn doanh
thu gèc vµ mét phÇn l·i tr¶ chËm. VÒ thùc chÊt, ngêi b¸n chØ mÊt quyÒn së
7
LuËn v¨n tèt nghiÖp
h÷u khi ngêi mua thanh to¸n hÕt tiÒn hµng. Tuy nhiªn, vÒ mÆt h¹ch to¸n, khi
giao hµng cho kh¸ch vµ ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n, hµng ho¸ b¸n
tr¶ gãp ®îc coi lµ tiªu thô.
S¬ ®å kÕ to¸n b¸n hµng theo ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp (xem trang
bªn).
d. Ph¬ng thøc hµng ®æi hµng.
Theo ph¬ng thøc hµng ®æi hµng, ngêi b¸n ®em s¶n phÈm, hµng ho¸ cña
m×nh ®Ó ®æi lÊy s¶n phÈm, hµng ho¸ cña ngêi mua. Gi¸ trao ®æi lµ gi¸ b¸n s¶n
phÈm, hµng ho¸ ®ã trªn thÞ trêng.
S¬ ®å kÕ to¸n b¸n hµng theo ph¬ng thøc hµng ®æi hµng (xem trang
bªn).
8
LuËn v¨n tèt nghiÖp
1.4. kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
1.4.1. Kh¸i niÖm vÒ gi¸ vèn hµng b¸n.
TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i chÝnh lµ trÞ gi¸
mua cña hµng ho¸ céng víi chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho hµng xuÊt kho
trong kú.
1.4.2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn hµng xuÊt kho.
Hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp mua vÒ nhËp kho, xuÊt b¸n ngay hoÆc göi
b¸n… ®îc s¶n xuÊt vµ mua tõ nhiÒu nguån, nhÒu n¬i kh¸c nhau, nªn gi¸ trÞ
thùc tÕ cña chóng ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau thêng lµ kh¸c nhau. Do ®ã khi
xuÊt kho cÇn tÝnh gi¸ thùc tÕ theo mét trong c¸c ph¬ng ph¸p sau:
- Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh.
- Ph¬ng ph¸p nhËp tríc – xuÊt tríc (FIFO).
- Ph¬ng ph¸p nhËp sau – xuÊt tríc (LIFO).
- Ph¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n gi¸ mua lÇn cuèi.
Ngoµi ra trong trêng hîp nÕu doanh nghiÖp dïng gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch
to¸n t×nh h×nh nhËp – xuÊt s¶n phÈm, hµng ho¸ th× cuèi kú h¹ch to¸n ph¶i
®iÒu chØnh gi¸ h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ ®Ó ph¶n ¸nh trªn c¸c tµi kho¶n.
1.4.3. Tµi kho¶n sö dông vµ tr×nh tù kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n.
KÕ to¸n sö dông TK 632: “ Gi¸ vèn hµng b¸n” ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn
cña hµng ho¸, s¶n phÈm, lao vô dÞch vô xuÊt b¸n trong kú.
9
LuËn v¨n tèt nghiÖp
S¬ ®å kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
(theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn).
TK156
B¸n hµng ho¸ qua nhËp kho
TK 632
TK 911
K/c gi¸ vèn hµng b¸n
®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶
TK 157
Göi b¸n hoÆc giao Gi¸ vèn hµng b¸n,
®¹i lý
göi b¸n
1.5. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
1.5.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng.
a. Kh¸i niÖm vÒ chi phÝ b¸n hµng.
Chi phÝ b¸n hµng lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn
ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô, lao vô trong kú theo quy ®Þnh
cña chÕ ®é tµi chÝnh, bao gåm: tiÒn l¬ng nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ khÊu hao
tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, chi phÝ
b¶o hµnh s¶n phÈm, chi phÝ vËt liÖu bao b×, dông cô…
b. Tµi kho¶n sö dông.
TK 641: “ Chi phÝ b¸n hµng” dïng ®Ó tËp hîp vµ kÕt chuyÓn c¸c kho¶n
chi phÝ thùc tÕ trong kú liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸
cña doanh nghiÖp.
Tµi kho¶n nµy cã 7 tµi kho¶n cÊp 2:
- TK 641.1: “ Chi phÝ nh©n viªn”
- TK 641.2: “ Chi phÝ vËt liÖu bao b×”
- TK 641.3: “ Chi phÝ dông cô, ®å dïng”
- TK 641.4: “ Chi phÝ khÊu hao TSC§”
- TK 641.5: “ Chi phÝ b¶o hµnh”
- TK 641.7: “ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi”
- TK 641.8: “ Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”
c. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng
10
LuËn v¨n tèt nghiÖp
1.5.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
a. Kh¸i niÖm vÒ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan chung ®Õn toµn bé ho¹t ®éng cña
c¶ doanh nghiÖp mµ kh«ng t¸ch riªng ®îc cho bÊt kú ho¹t ®éng nµo. Chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm: chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ vËt liÖu,
c«ng cô dông cô, chi phÝ khÊu hao TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c
chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
b. Tµi kho¶n sö dông.
TK 642: “ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp” dïng ®Ó tËp hîp vµ kÕt
chuyÓn c¸c chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ c¸c chi phÝ
kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng chung cña toµn doanh nghiÖp.
TK 642 cuèi kú kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh c¸c tiÓu kho¶n:
- TK 642.1: “ Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý”
- TK 642.2: “ Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý”
- TK 642.3: “ Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng”
- TK 642.4: “ Chi phÝ khÊu hao TSC§”
- TK 642.5: “ ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ”
- TK 642.6: “ Chi phÝ dù phßng”
- TK 642.7: “ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi”
- TK 642.8: “ Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”
Tuú theo yªu cÇu qu¶n lý cña tõng ngµnh, tõng ®¬n vÞ, cã thÓ më thªm
mét sè tiÓu kho¶n kh¸c ®Ó theo dâi c¸c néi dung, yÕu tè chi phÝ thuéc qu¶n lý
doanh nghiÖp.
c. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
1.6. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
1.6.1. Kh¸i niÖm vµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng.
KÕt qu¶ b¸n hµng lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cuèi cïng vÒ tiªu thô
hµng ho¸, dÞch vô thÓ hiÖn ë l·i hay lç vÒ tiªu thô hµng ho¸ vµ ®îc x¸c ®Þnh cô
thÓ nh sau:
11
LuËn v¨n tèt nghiÖp
= -- –
NÕu kÕt qu¶ d¬ng (+) th× cã l·i vµ ngîc l¹i, nÕu ©m (-) th× doanh nghiÖp
bÞ lç.
1.6.2. Tµi kho¶n sö dông.
§Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, kÕ to¸n sö dông TK 911: “X¸c ®Þnh kÕt
qu¶ kinh doanh”, dïng ®Ó x¸c ®Þnh toµn bé kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp.
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n sau:
- TK 511: “ Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô”
- TK 632: “ Gi¸ vèn hµng b¸n”
- TK 641: “ Chi phÝ b¸n hµng”
- TK 642: “ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”
- TK 421: “ Lîi nhuËn cha ph©n phèi”
1.6.3. Tr×nh tù kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng.
Ch¬ng II
T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty cæ phÇn vËt t
tæng hîp Xu©n Trêng
2.1. giíi thiÖu tæng quan vÒ C«ng ty.
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp Xu©n Trêng tríc ®©y cã tªn gäi lµ C«ng
ty cung øng vËt t HuyÖn Xu©n Thuû. C«ng ty ®îc thµnh lËp n¨m 1979 vµ cã
trô së t¹i x· Hoµnh S¬n - huyÖn Xu©n Thuû - tØnh Nam §Þnh. Khi ®ã hÖ thèng
kho hµng, cöa hµng cña c«ng ty gåm:
- Cöa hµng vËt t Cån NhÊt.
12
LuËn v¨n tèt nghiÖp
- Cöa hµng vËt t Bïi Chu.
- Cöa hµng vËt liÖu chÊt ®èt Ng« §ång.
- Cöa hµng x¨ng dÇu L¹c QuÇn.
- Cöa hµng vËt t Giao YÕn.
N¨m 1992 C«ng ty ®îc thµnh lËp l¹i Doanh nghiÖp Nhµ níc vµ lÊy tªn
lµ C«ng ty vËt t Xu©n Thuû.
N¨m 1997 do chia t¸ch huyÖn Xu©n Thuû thµnh huyÖn Giao thuû vµ
Xu©n Trêng nªn C«ng ty ®· chuyÓn trô së vÒ x· Xu©n Ngäc – huyÖn Xu©n
Trêng. §ång thêi chuyÓn giao c¸c cöa hµng vµ trô së ë huyÖn Giao Thuû cho
c¸c doanh nghiÖp, c¸c ®¬n vÞ cña huyÖn Giao Thuû. HiÖn t¹i C«ng ty chØ cßn
hai ®Þa ®iÓm kinh doanh chÝnh lµ côm kho cöa hµng Bïi Chu vµ côm kho cña
hµng Xu©n Phó thuéc huyÖn Xu©n Trêng. Ngoµi ra C«ng ty cßn cã mét cöa
hµng trng bµy, giíi thiÖu vµ b¸n lÎ c¸c mÆt hµng.
N¨m 2004 thùc hiÖn nghÞ ®Þnh 103 cña ChÝnh Phñ vÒ viÖc giao, b¸n,
kho¸n, cho thuª Doanh nghiÖp Nhµ níc, C«ng ty ®· chuyÓn ®æi thµnh C«ng ty
cæ phÇn vËt t tæng hîp Xu©n Trêng.
13
LuËn v¨n tèt nghiÖp
2.1.2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty.
NhiÖm vô cña C«ng ty hiÖn nay lµ cung cÊp c¸c lo¹i vËt t phôc vô s¶n
xuÊt n«ng nghiÖp nh: ®¹m, l©n, thãc gièng, thuèc b¶o vÖ thùc vËt… cho c¸c
Hîp t¸c x· trong toµn huyÖn Xu©n Trêng, c¸c huyÖn, tØnh l©n cËn nh: H¶i
HËu, Giao Thuû, Trùc Ninh, Nam Trùc, Th¸i B×nh, Ninh B×nh…
2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ë C«ng ty.
a. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty.
- Ban gi¸m ®èc gåm: Gi¸m ®èc vµ Phã gi¸m ®èc.
- C¸c phßng ban chøc n¨ng: §îc tæ chøc phï hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn
cña c«ng ty.
* S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty.
Ban Gi¸m §èc
Phßng
kÕ
to¸n
Phßng
kinh
doanh
Cöa
hµng
Bïi
Chu
Cöa
hµng
Xu©n
Phó
Phßng
kü
thuËt
Phßng
hµnh
chÝnh
Cöa
hµng
b¸n lÎ
b. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c bé phËn.
- Ban gi¸m ®èc: Trùc tiÕp l·nh ®¹o, ®iÒu hµnh toµn bé mäi ho¹t ®éng
cña C«ng ty. Ký c¸c hîp ®ång, c¸c v¨n b¶n liªn quan ®Õn c¸c hîp ®ång. Ký
duyÖt c¸c chøng tõ ban ®Çu ph¸t sinh vÒ tiÒn, hµng…
- Phßng kÕ to¸n: H¹ch to¸n mäi ho¹t ®éng cña C«ng ty theo chÕ ®é
hiÖn hµnh, theo yªu cÇu cña Ban gi¸m ®èc vµ Quy chÕ tæ chøc cña C«ng ty.
LËp b¸o c¸o ho¹t ®éng cña C«ng ty theo biÓu mÉu quy ®Þnh vµo cuèi th¸ng,
quý, n¨m ®Ó tr×nh Ban gi¸m ®èc vµ c¸c ngµnh chøc n¨ng.
14
LuËn v¨n tèt nghiÖp
- Phßng kinh doanh: TiÕp nhËn vµ tiªu thô hµng ho¸, ®èi chiÕu thu tiÒn
b¸n hµng trªn ®Þa bµn cña c¸c cöa hµng trùc thuéc. Lµm c¸c c«ng viÖc kh¸c
theo sù ph©n c«ng cña Ban gi¸m ®èc C«ng ty.
- Phßng kü thuËt: Tham mu vÒ lÜnh vùc kü thuËt n«ng nghiÖp cho Ban
gi¸m ®èc, thêng xuyªn n¾m b¾t nh÷ng th«ng tin míi nh»m gãp phÇn vµo viÖc
kinh doanh vËt t n«ng nghiÖp ®óng híng, cã hiÖu qu¶. Thùc hiÖn c¸c hîp ®ång
kinh tÕ kü thuËt gi÷a C«ng ty víi c¸c hîp t¸c x·, cïng hîp t¸c x· chØ ®¹o thùc
hiÖn viÖc ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt trong n«ng nghiÖp. TiÕn hµnh thùc
nghiÖm, kh¶o nghiÖm ®èi víi c¸c mÆt hµng cña C«ng ty.
- Phßng hµnh chÝnh: Phôc vô mäi viÖc hµnh chÝnh sù vô cho C«ng ty.
2.1.4. §Æc ®iÓm tæ chøc kÕ to¸n cña C«ng ty.
a. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
H×nh thøc kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty lµ mua b¸n vËt t phôc vô s¶n
xuÊt n«ng nghiÖp, mµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp l¹i mang tÝnh chÊt mïa vô. Do
vËy khèi lîng c«ng viÖc kh«ng nhiÒu nªn bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty hÕt søc
®¬n gi¶n, gän nhÑ vµ ®îc tæ chøc theo h×nh thøc tËp trung. Theo h×nh thøc nµy
toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®îc thùc hiÖn hoµn tÊt trong phßng kÕ to¸n cña C«ng
ty.
* S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp
Xu©n Trêng.
KÕ to¸n trëng
KÕ
KÕ
Thñ
to¸n
to¸n
quü
tæng
thanh
hîp
to¸n
* NhiÖm vô cô thÓ cña tõng ngêi.
- KÕ to¸n trëng: §iÒu hµnh chung ho¹t ®éng cña phßng. ChØ ®¹o thùc
hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n. Ký duyÖt c¸c chøng tõ ban ®Çu, chøng tõ ghi sæ
theo quy ®Þnh. Cïng víi gi¸m ®èc ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh tÕ, ®¸nh
gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
- KÕ to¸n tæng hîp: LËp c¸c chøng tõ ban ®Çu, c¸c chøng tõ ghi sæ chi
tiÕt. CËp nhËt chøng tõ vµo c¸c sæ chi tiÕt theo quy ®Þnh. Theo dâi, kiÓm kª
kho, cöa hµng vµ ký sæ chi tiÕt hµng ho¸, sæ quü cuèi mçi th¸ng.
- KÕ to¸n thanh to¸n: Theo dâi vèn b»ng tiÒn c¸c lo¹i. Theo dâi vµ ®èi
chiÕu thanh to¸n tiÒn hµng víi tõng ®èi tîng mua b¸n hµng ho¸ cña C«ng ty.
15
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hµng ngµy b¸o c¸o sè d tiÒn göi vµ lËp kÕ ho¹ch vay, tr¶ nî ng©n hµng còng
nh kh¸ch hµng.
- Thñ quü: Qu¶n lý quü tiÒn mÆt, thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô thu chi theo
chÕ ®é quy ®Þnh. LËp sæ vµ b¸o c¸o quü hµng th¸ng, kiÓm kª vµ ®èi chiÕu sæ
quü víi kÕ to¸n chi tiÕt vµo cuèi mçi th¸ng.
b. §Æc ®iÓm chñ yÕu cña c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty cæ phÇn vËt t
tæng hîp Xu©n Trêng.
* ChÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông t¹i C«ng ty:
- Niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu tõ ngµy 01/01 vµ kÕt thóc vµo ngµy 31/12.
- §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông lµ ®ång ViÖt Nam.
- H×nh thøc ghi sæ ¸p dông: Chøng tõ ghi sæ.
- Doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai trêng
xuyªn. TÝnh gi¸ vèn hµng xuÊt kho theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn vµ
nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
16
LuËn v¨n tèt nghiÖp
2.1.5. Mét sè chØ tiªu kinh tÕ mµ C«ng ty ®¹t ®îc.
§¬n vÞ: Ngh×n ®ång
Chªnh lÖch
N¨m 2003
N¨m 2004
17.933.037
20.298.718
2.365.681
13,19
370.570
439.545
68.975
18,61
Doanh thu thuÇn
17.562.467
19.859.173
2.296.706
13,08
Gi¸ vèn hµng b¸n
16.064.165
18.042.624
1.978.459
12,31
1.498.302
1.816.549
318.247
24,24
Chi phÝ b¸n hµng
600.385
710.015
109.630
18,26
Chi phÝ QLDN
676.065
781.115
105.050
15,54
Lîi nhuËn thuÇn
221.852
325.419
103.567
46,68
ChØ tiªu
Tæng doanh thu
C¸c kho¶n gi¶m trõ
Lîi nhuËn gép
TrÞ gi¸
Tû lÖ (%)
NhËn xÐt: Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp
Xu©n Trêng ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn. Nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ cña n¨m 2003,
2004 ®· ph¶n ¸nh ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. Doanh thu vµ lîi
nhuËn hµng n¨m t¨ng. VÒ doanh thu thuÇn n¨m 2004 t¨ng 13,08% so víi n¨m
2003, lîi nhuËn thuÇn còng t¨ng 46,68%. §iÒu nµy cho thÊy c«ng t¸c b¸n
hµng còng nh c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp ®¹t tû lÖ t¨ng trëng cao.
2.2. thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp Xu©n Trêng
2.2.1. Néi dung doanh thu b¸n hµng cña C«ng ty.
Néi dung doanh thu b¸n hµng cña C«ng ty chñ yÕu lµ thu tõ viÖc kinh
doanh c¸c lo¹i vËt t phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh: ®¹m, l©n, ka-ly, thãc
gièng, thuèc b¶o vÖ thùc vËt…
2.2.2. KÕ to¸n b¸n hµng t¹i C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp Xu©n
Trêng.
a. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông.
C¸c lo¹i chøng tõ chñ yÕu ®îc sö dông trong kÕ to¸n b¸n hµng t¹i C«ng
ty gåm cã:
- Ho¸ ®¬n GTGT.
17
LuËn v¨n tèt nghiÖp
- PhiÕu xuÊt kho.
- PhiÕu thu, phiÕu chi.
b. Tµi kho¶n sö dông.
Tµi kho¶n sö dông ®Ó h¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng t¹i C«ng ty lµ TK
511.1: “ Doanh thu b¸n hµng ho¸”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng cöa
hµng nh sau:
- TK 511.1CT: “DTBH kho C«ng ty”
- TK 511.1BC: “DTBH cöa hµng Bïi Chu”
- TK 511.1XP: “DTBH cöa hµng Xu©n Phó”
- TK 511.1BL: “DTBH cöa hµng b¸n lΔ
c. Tr×nh tù kÕ to¸n b¸n hµng ho¸.
C«ng ty thùc hiÖn viÖc tiªu thô hµng ho¸ theo ph¬ng thøc trùc tiÕp qua
kho vµ ph¬ng thøc b¸n lÎ t¹i c¸c cöa hµng.
* B¸n hµng trùc tiÕp qua kho.
Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n hµng c¨n cø vµo hîp ®ång ký kÕt, doanh
nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn giao hµng ®Õn n¬i cho kh¸ch hµng hoÆc kh¸ch hµng
®Õn nhËn hµng t¹i kho cña doanh nghiÖp. MÉu ho¸ ®¬n b¸n hµng lµ 01/GTGT
theo QuyÕt ®Þnh sè 885/Q§/BTC ngµy 16/7/1998 cña Bé Tµi ChÝnh.
- B¸n bu«n qua kho:
Theo ph¬ng thøc nµy C«ng ty mua hµng giao trùc tiÕp cho ngêi mua t¹i
kho. Chøng tõ b¸n hµng trong trêng hîp nµy lµ ho¸ ®¬n GTGT vµ lµ c¨n cø ®Ó
tÝnh doanh thu. Ho¸ ®¬n do Phßng KÕ to¸n lËp gåm 3 liªn, liªn 1 lu t¹i quyÓn
ho¸ ®¬n gèc, liªn 2 giao cho kh¸ch hµng, liªn 3 giao cho thñ kho dïng ®Ó ghi
thÎ kho sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n lµm c¨n cø ghi sæ lµm thñ tôc thanh to¸n.
VÝ dô: Ngµy 06/ 01/2005 C«ng ty b¸n cho HTX Giao H¶i mét sè mÆt
hµng sau:
§¹m: 3500kg.
NPK V¨n §iÓn lãt: 2000kg.
NPK V¨n §iÓn thóc: 2500 kg.
Ka-ly CIS: 2500 kg.
Céng tiÒn hµng 30.278.000®, thuÕ suÊt GTGT 5% (sè tiÒn1.513.900®),
tæng céng tiÒn thanh to¸n lµ 31.791.900®. HTX Giao H¶i ®· thanh to¸n ngay
b»ng tiÒn mÆt.
C«ng ty sö dông ho¸ ®¬n GTGT.
18
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Theo vÝ dô trªn, t¹i Phßng KÕ to¸n sau khi nhËn ®îc ho¸ ®¬n, chøng tõ
do thñ kho chuyÓn tíi gåm: ho¸ ®¬n GTGT sè 0030025 vµ phiÕu thu sè 18 kÕ
to¸n ®Þnh kho¶n nh sau:
Nî TK 111: 31.791.900
Cã TK 511.1CT: 30.278.000
Cã TK 333.1: 1.513.900
Tõ ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n vµo sæ theo dâi ho¸ ®¬n. Cuèi th¸ng c¨n cø
vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ sæ theo dâi ho¸ ®¬n, kÕ to¸n lËp chøng tõ ghi sæ sè 14
cho doanh thu kho C«ng ty. C¨n cø vµo CTGS sè 14 kÕ to¸n ghi sæ c¸i TK
511.
C«ng ty cæ phÇn vËt t tæng hîp Xu©n Trêng
Chøng tõ ghi sæ
Ngµy 31 th¸ng 01 n¨m 2005
Sè: 14
Tµi kho¶n
Sè tiÒn
DiÔn gi¶i
Nî
Cã
Nî
Cã
Doanh thu b¸n hµng
111
511
31.791.900 30.278.000
cho HTX Giao H¶i
33311
1.513.900
……….
….
….
…..
…..
……….
…..
…
…..
…..
……
…..
….
…..
….
Ghi
chó
19
LuËn v¨n tèt nghiÖp
- B¸n lÎ hµng ho¸ t¹i kho:
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi tiÕt t¬ng tù nh b¸n bu«n trùc tiÕp qua kho, C«ng
ty lµm thñ tôc nhËp - xuÊt kho C«ng ty vµ sö dông phiÕu xuÊt kho kiªm ho¸
®¬n b¸n hµng, C«ng ty sö dông sæ chi tiÕt b¸n hµng ®Ó theo dâi nghiÖp vô b¸n
lÎ t¹i kho, c¨n cø ®Ó vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng lµ phiÕu xÊt kho kiªm ho¸ ®¬n
b¸n hµng.
H×nh thøc thanh to¸n chñ yÕu t¹i C«ng ty lµ thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt.
Hµng ngµy nh©n viªn b¸n hµng ®em toµn bé sè tiÒn b¸n hµng trong ngµy nép
cho thñ quü, kÕ to¸n quü vµo sæ chi tiÕt 131 cho kho C«ng ty vµ tõng cöa
hµng.
VÝ dô: Ngµy 09/01/2005 C«ng ty xuÊt kho b¸n cho anh Nam (HTX
Giao ThiÖn) mét sè mÆt hµng sau:
Thãc gièng B¾c u
200kg :
3.584.200®
Thãc gièng NhÞ u
250kg :
4.065.500®
NPK V¨n §iÓn thóc
200kg :
299.400®
Tæng sè tiÒn thanh to¸n lµ: 8.346.555®, anh Nam tr¶ ngay b»ng tiÒn
mÆt. Cuèi ngµy c« Khuy nh©n viªn b¸n hµng t¹i kho C«ng ty nép tiÒn b¸n
hµng cho thñ quü víi sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng kiªm phiÕu xuÊt kho lµ
8.346.555®. C« Khuy ®· nép 7.000.000®, kÕ to¸n quü lËp phiÕu thu sè 39 vµ
lËp biªn b¶n cam kÕt thanh to¸n, ghi sæ chi tiÕt TK 131 cho C«ng ty.
Theo vÝ dô trªn, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n, phiÕu thu 39 vµ biªn b¶n cam kÕt
thanh to¸n víi nh©n viªn b¸n hµng, kÕ to¸n ®Þnh kho¶n:
Nî TK 111: 7.000.000
Nî TK 131: 1.346.555
Cã TK 511.1CT: 7.949.100
Cã TK 333.1: 397.455
Tõ ho¸ ®¬n, kÕ to¸n vµo c¸c sæ chi tiÕt b¸n hµng, tõ phiÕu thu vµ biªn
b¶n cam kÕt thanh to¸n, kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt TK 131 theo dâi cho kho C«ng
ty. KÕ to¸n dùa vµo biªn b¶n cam kÕt thanh to¸n, phiÕu thu, ho¸ ®¬n ph¶n ¸nh
vµo bªn Nî TK 131. Khi nh©n viªn cöa hµng nép nèt sè thiÕu, c¨n cø vµo
phiÕu thu tiÒn mÆt kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo bªn Cã TK 131, cuèi th¸ng kÕ to¸n
tæng hîp sè liÖu trªn sæ TK 131 ®Ó x¸c ®Þnh sè nî ph¸t sinh trong kú, tæng sè
tiÒn ®· thanh to¸n, cha thanh to¸n cßn tån ®Õn cuèi kú cña mçi th¸ng cña mçi
cöa hµng vµ kho C«ng ty.
20
- Xem thêm -