Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Kt tập hợp chi phí sx và tính giá thành sp tại xn x18...

Tài liệu Kt tập hợp chi phí sx và tính giá thành sp tại xn x18

.PDF
72
80
112

Mô tả:

B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi LêI Më §Çu Trong xu thÕ ph¸t triÓn cña thÕ giíi, khi mµ nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi hoµn toµn sang nÒn kinh tÕ më, th× viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cµng trë nªn khã kh¨n. §Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®-îc,th× yªu cÇu ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ ph¶i c¹nh tranh víi nhau vµ cuéc c¹nh tranh nµy cµng trë nªn gay g¾t vµ khèc liÖt khi nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn. Trong xu thÕ ®ã th× c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt còng kh«ng ngo¹i lÖ,®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× yªu cÇu ®Æt ra cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ c¸c s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra ph¶i ®Ñp, chÊt l-îng tèt, phï hîp víi thÞ hiÕu ng-êi tiªu dïng vµ cã uy tÝn trªn thÞ tr-êng.Nh-ng nh÷ng yÕu tè trªn còng ch-a ®ñ ®Ó doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i mµ cßn kÕt hîp víi gi¸ thµnh.Doanh nghiÖp ph¶i s¶n xuÊt ra s¶n phÈm víi gi¸ thµnh hîp lý,chÊt l-îng tèt,mÉu m· ®Ñp,phï hîp thÞ hiÕu ng-êi tiªu dïng.Nh-ng muèn cã gi¸ c¶ hîp lý th× doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n sao cho t¹o ra s¶n phÈm víi gi¸ c¶ lµ thÊp nhÊt,muèn nhvËy Doanh nghiÖp ph¶i h¹ chi phÝ xuèng cßn thÊp nhÊt.§-îc nh- vËy doanh nghiÖp míi ngµy cµng ®i lªn vµ ph¸t triÓn. XuÊt ph¸t tõ ®ã xÝ nghiÖp X18-c«ng ty Hµ Thµnh-Bé Quèc Phßng thuéc Qu©n khu thñ ®« lµ mét xÝ nghiÖp nhá,víi sè l-îng hµng s¶n xuÊt hµng n¨m kh«ng nhiÒu chñ yÕu phôc vô nhu cÇu trong n-íc.§Ó s¶n xuÊt ra nhiÒu s¶n phÈm vµ tiªu thô s¶n phÈm ngµy cµng nhiÒu th× viÖc tÝnh to¸n vµ h¹ gi¸ thµnh lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn.Lµ kÕ to¸n cña xÝ nghiÖp th× viÖc tÝnh to¸n sao cho gi¸ thµnh h¹ ®Õn møc thÊp nhÊt lµ yªu cÇu c¬ b¶n vµ mang tÝnh quyÕt ®Þnh cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp vµ t×m hiÓu t¹i xÝ nghiÖp ®-îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o bé m«n kÕ to¸n vµ nhÊt lµ c« Thuû,cïng sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong xÝ nghiÖp,nªn em ®· m¹nh d¹n chän cho m×nh ®Ò tµi mang tªn: "KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i xÝ nghiÖp X18” Môc tiªu cña ®Ò tµi lµ:kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18 vµ th«ng qua ®ã gióp em hoµn thiÖn h¬n vÒ kiÕn thøc m×nh ®· häc vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm. Bµi viÕt nµy ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn cßn bao gåm c¸c phÇn sau: PhÇn I:Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. PhÇn II:Thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18. PhÇn III:Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18. Do kh¶ n¨ng cã h¹n nªn b¸o c¸o nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt,v× vËy em mong ®-îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o trong qu¸ tr×nh thùc tËp còng nhhoµn thµnh bµi b¸o c¸o nµy. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi Môc lôc Trang 1 2 4 Lêi më ®Çu Môc lôc PhÇn I: Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n PhÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt I.§Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. II.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. 1.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. 1.1.Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt. 1.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. 1.3.ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 2.Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.1.Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.2.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm . 3.Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt víi gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4.§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4.1.§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. 4.2.§èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4.3.Mèi quan hÖ gi÷a ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 5.NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 6.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt 6.1.Tµi kho¶n kÕ to¸n chñ yÕu sö dông. 6.2.Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. 6.3.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt. 6.3.1.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp. 6.3.2.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. 6.3.3.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung. 6.4.KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp. 7.C¸c ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o dë dang. 7.1.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp. 7.2.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l-îng s¶n phÈm hoµn thµnh t-¬ng ®-¬ng. 7.3.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc. 8.C¸c ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ øng dông trong c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp chñ yÕu. 8.1.C¸c ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 8.1.1.Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n (ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp). 8.1.2.Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè. 8.1.3. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ. 8.1.4.Ph-¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ. 8.1.5.Ph-¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4 4 4 4 5 7 8 8 8 9 10 10 10 11 11 12 12 14 14 14 17 19 21 24 25 25 26 27 27 27 28 28 29 2 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi 8.1.6.Ph-¬ng ph¸p liªn hîp. 8.1.7.Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc. 8.2.øng dông c¸c ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp chñ yÕu. 8.2.1.Doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng. 8.2.2.Doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu liªn tôc. PhÇn II.Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë xÝ nghiÖp X18. I.§Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña xÝ nghiÖp X18. 1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp X18. 1.1.Giíi thiÖu c«ng ty Hµ Thµnh. 1.2.Giíi thiÖu xÝ nghiÖp X18. 1.2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. 1.2.2.Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 1.2.3.C«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. II.Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i xÝ nghiÖp X18. 1.§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh. 1.1. §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. 1.2. §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. 2.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i xÝ nghiÖp X18. 2.1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp. 2.2. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. 2.3.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung. 2.3.1.Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x-ëng. 2.3.2.Chi phÝ c«ng cô dông cô. 2.3.3.KÕ to¸n chi phÝ khÊu hao TSC§. 2.3.4.KÕ to¸n dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. 2.4.KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt. 2.5.C«ng t¸c ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. 2.6.C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë xÝ nghiÖp X18. 2.6.1.Kú tÝnh gi¸ thµnh vµ ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh. 2.6.2.Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh. PhÇn III.Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18. 1.¦u ®iÓm. 2.H¹n chÕ. 3.Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i xÝ nghiÖp X18. KÕt luËn 31 31 31 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 3 32 32 36 36 36 36 37 37 38 39 43 43 43 43 43 43 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi PHÇN I Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi PHÝ s¶N XuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong dOAnH NGHIÖP s¶n xuÊt i.®Æc ®IÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Trong doang nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, vËn dông c¸c ph-¬ng ph¸p kü thuËt h¹ch to¸n, ®Æc biÖt lµ vËn dông ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong ph¹m vi ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp b¾t nguån tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña quy tr×nh c«ng nghÖ kü thuËt vµ tæ chøc s¶n xuÊt, tõ tÝnh ®a d¹ng vµ khèi l-îng s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt ra, nãi c¸ch kh¸c lµ b¾t nguån tõ lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Nh- vËy, nghiªn cøu lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp sÏ gióp cho viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp ®-îc hîp lý, vËn dông c¸c ph-¬ng ph¸p kü thuËt h¹ch to¸n trong doanh nghiÖp ®-îc hîp lý, ®óng ®¾n vµ do ®ã ph¸t huy ®-îc chøc n¨ng, vai trß vµ vÞ trÝ cña kÕ to¸n trong c«ng t¸c kÕ to¸n, qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n lý doanh nghiÖp nãi chung vµ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng. ii.chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. 1.chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt : 1.1.Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt : Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm,doanh nghiÖp th-êng ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ vÒ c¸c lo¹i ®èi t-îng lao ®éng,t- liÖu lao ®éng vµ søc lao ®éng cña con ng-êi.§©y lµ c¸c yÕu tè c¬ b¶n ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt,song sù tham gia cña mçi yÕu tè nµy lµ kh¸c nhau dÉn ®Õn sù h×nh thµnh nh÷ng chi phÝ t-¬ng øng nh- : chi phÝ nguyªn liÖu,vËt liÖu (gäi lµ hao phÝ vÒ lao ®éng vËt ho¸), chi phÝ nh©n c«ng (chi phÝ vÒ lao ®éng sèng), chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn… Chi phÝ s¶n xuÊt hay chi phÝ chÕ t¹o s¶n phÈm : §©y lµ toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ liªn quan tíi viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.Toµn bé c¸c chi phÝ nµy ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm.ChØ nh÷ng chi phÝ ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt míi ®-îc coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt vµ lµ bé phËn quan träng trong chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm nhiÒu kho¶n môc kh¸c nhau.Th«ng th-êng chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ë n-íc ta: chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú.Trong ®ã chi phÝ vÒ lao ®éng sèng nh-: tiÒn l-¬ng, tiÒn b¶o hiÓm…chi phÝ lao ®éng vËt ho¸ bao gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu, ®éng lùc, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh…Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ chi ra ®Òu lµ chi phÝ s¶n xuÊt. Ngoµi nh÷ng chi phÝ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi s¶n xuÊt cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt cßn ph¸t sinh nh÷ng chi phÝ kh«ng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt nh- chi phÝ phôc vô cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm, cho c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt sù nghiÖp…Chi phÝ thêi kú hay cßn gäi lµ chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt lµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong kú kinh doanh kh«ng ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. C¸c kho¶n chi phÝ nµy ®-îc bï ®¾p bëi doanh thu. Hay nãi c¸ch kh¸c chi phÝ thêi kú lµm gi¶m doanh thu b¸n hµng trong kú cña doanh nghiÖp. Chi phÝ thêi kú gåm: chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 1.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt: Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung kinh tÕ kh¸c nhau, môc ®Ých vµ c«ng dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng kh¸c nhau. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt nh»m nhËn biÕt vµ ®éng viªn mäi kh¶ n¨ng tiÒm tµng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau. 1.2.1_Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ (ph©n lo¹i theo yÕu tè chi phÝ) : C¨n cø vµo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ ban ®Çu cña chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó s¾p xÕp c¸c chi phÝ ph¸t sinh cã cïng néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ ban ®Çu vµo mét yÕu tè chi phÝ,kh«ng ph©n biÖt c«ng dông kinh tÕ cña chi phÝ ®· ph¸t sinh. C¨n cø vµo tiªu thøc trªn, chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc ph©n chia thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ c¬ b¶n sau: -- Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ (gåm gi¸ mua,chi phÝ mua) cña c¸c lo¹i nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô xuÊt dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú b¸o c¸o. -- Chi phÝ nh©n c«ng: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng,c¸c kho¶n trÝch B¶o hiÓm x· héi,B¶o hiÓm y tÕ,Kinh phi c«ng ®oµn theo tiÒn l-¬ng cña ng-êi lao ®éng. -- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Bao gåm chi phÝ khÊu hao toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña ®oanh nghiÖp. -- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm toµn bé chi phÝ ®oanh nghiÖp ®· chi tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô mua tõ bªn ngoµi nh- tiÒn ®iÖn, n-íc, ®iÖn tho¹i, vÖ sinh vµ c¸c dÞch vô kh¸c phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®oanh nghiÖp trong kú b¸o c¸o. -- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Bao gåm toµn bé chi phÝ kh¸c dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ch-a d-îc ph¶n ¸nh ë c¸c chØ tiªu trªn, ®· chi b»ng tiÒn trong kú b¸o c¸o nh-: tiÕp kh¸ch, héi häp, thuª qu¶ng c¸o… Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cã ý nghÜa quan träng ®èi víi qu¶n lý vi m« vµ qu¶n lý vÜ m« 1.2.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng dông kinh tÕ. C¨n cø vµo tiªu thøc ph©n lo¹i nµy, chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®-îc chia thµnh ba kho¶n môc chi phÝ sau: -- Kho¶n môc chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô sö dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 5 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi -- Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô nh-: l-¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp l-¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) -- Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung: Gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh t¹i bé phËn s¶n xuÊt (ph©n x-ëng, ®éi, tr¹i s¶n xuÊt…), ngoµi hai kho¶n môc trªn. +Theo mèi quan hÖ víi s¶n l-îng s¶n xuÊt, kho¶n môc Chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt chung (CPSXC) cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi : *CPSXC cè ®Þnh lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp, th-êng kh«ng thay ®æi theo sè l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh- chi phÝ khÊu hao theo ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n, chi phÝ b¶o d-ìng m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x-ëng,…vµ chi phÝ hµnh chÝnh ë c¸c ph©n x-ëng s¶n xuÊt. *CPSXC biÕn ®æi lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp th-êng thay ®æi trùc tiÕp hoÆc gÇn nh- trùc tiÕp theo sè l-îng s¶n phÈm s¶n xu©t nh- chi phÝ nguyªn vËt liÖu gi¸n tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng gi¸n tiÕp. +Theo néi dung kinh tÕ,kho¶n môc CPSXC bao gåm c¸c néi dung sau : *Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng : Gåm c¸c kho¶n tiÒn l-¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp, c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x-ëng, ®éi, bé phËn s¶n xuÊt. *Chi phÝ vËt liÖu: Gåm nh÷ng chi phÝ vËt liÖu dïng cho ph©n x-ëng, nhvËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a,b¶o d-ìng tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§), vËt liÖu v¨n phßng ph©n x-ëng vµ nh÷ng vËt liÖu dïng cho nhu cÇu qu¶n lý chung ë ph©n x-ëng. *Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: Gåm nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô, dông cô xuÊt dïng cho ho¹t ®éng qu¶n lý cña ph©n x-ëng nh- khu«n mÉu, dông cô g¸ l¾p, dông cô cÇm tay, dông cô b¶o hé lao ®éng… *Chi phÝ khÊu hao TSC§: Gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao TSC§ sö dông trong ph©n x-ëng nh- m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph-¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn, nhµ x-ëng… *Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Gåm c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng cña ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt nh- chi phÝ söa ch÷a TSC§ thuª ngoµi, chi phÝ ®iÖn n-íc, ®iÖn tho¹i, c¸c kho¶n chi mua vµ sö dông c¸c tµi liÖu kü thuËt, b»ng s¸ng chÕ, giÊy phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ, nh·n hiÖu th-¬ng m¹i…kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ghi nhËn TSC§. *Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Gåm c¸c chi phÝ b»ng tiÒn ngoµi c¸c chi phÝ ®· kÓ trªn phôc vô cho ho¹t ®éng cña ph©n x-ëng. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng dông kinh tÕ cña chi phÝ cã t¸c dông phôc vô cho viÖc qu¶n lý CPSX theo ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ, cung cÊp sè liÖu cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, lµ tµi liÖu tham kh¶o ®Ó lËp ®Þnh møc CPSX vµ lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm cho kú sau. 1.2.3-Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt víi khèi l-îng s¶n phÈm, lao vô s¶n xuÊt trong kú. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy toµn bé CPSX chia lµm 2 lo¹i : KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 6 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi -- Chi phÝ biÕn ®æi (biÕn phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi vÒ l-îng t-¬ng quan tØ lÖ thuËn víi sù thay ®æi cña khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú nh-: chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp… -- Chi phÝ cè ®Þnh (®Þnh phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thay ®æi vÒ tæng sè khi cã sù thay ®æi khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong møc ®é nhÊt ®Þnh nh- chi phÝ khÊu hao TSC§ theo ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n, chi phÝ ®iÖn th¾p s¸ng… C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh doanh, ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn vµ phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. 1.2.4-Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµ mèi quan hÖ víi ®èi t-îng chÞu chi phÝ: Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy CPSX chia lµm 2 lo¹i : -- Chi phÝ trùc tiÕp :Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt quan hÖ trùc tiÕp ®Õn viÖc s¶n xuÊt ra mét lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô nhÊt ®Þnh. KÕ to¸n cã thÓ c¨n cø vµo sè liÖu cña chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ghi trùc tiÕp cho tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ. -- Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô. KÕ to¸n ph¶i tËp hîp chung sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi t-îng cã liªn quan theo mét tiªu chuÈn thÝch hîp. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸ch nµy cã t¸c dông ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t-îng chÞu chi phÝ mét c¸ch ®óng ®¾n, hîp lý. 1.2.5-Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung cÊu thµnh chi phÝ : Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt chia lµm 2 lo¹i : -- Chi phÝ ®¬n nhÊt: Lµ chi phÝ do mét yÕu tè chi phÝ duy nhÊt cÊu thµnh nhchi phÝ nguyªn vËt liÖu (NVL) chÝnh dïng trong s¶n xuÊt, tiÒn l-¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao TSC§. -- Chi phÝ tæng hîp: Lµ nh÷ng chi phÝ bao gåm nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau nh-ng cã cïng mét c«ng dông nh- chi phÝ s¶n xuÊt chung. C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho viÖc nhËn thøc tõng lo¹i chi phÝ trong viÖc h×nh thµnh s¶n phÈm, ®Ó tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX thÝch hîp víi tõng lo¹i . 1.3-ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . HiÖn nay ®Êt n-íc ta ®ang ë trong giai ®o¹n míi më cöa nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.§Ó tån t¹i cïng nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®ßi hái quy luËt c¹nh tranh lu«n lu«n diÔn ra gay g¾t vµ quyÕt liÖt.Bëi vËy,mét doanh nghiÖp hay mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt muèn ®øng v÷ng trªn thÞ tr-êng th× s¶n phÈm cña hä s¶n xuÊt ra ph¶i ®¹t hai yªu cÇu chiÕn l-îc lµ chÊt l-îng s¶n phÈm vµ gi¸ thµnh hîp lÝ.§Ó lµm ®-îc ®iÒu nµy bé phËn l·nh ®¹o doanh nghiÖp lu«n cÇn ph¶i cã nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c,®Çy ®ñ vµ ®¸p øng kÞp thêi vÒ thøc tÕ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kh©u ®Çu vµo ®Õn khi xuÊt x-ëng tiªu thô.Tõ ®ã ®-a ra nh÷ng biÖn ph¸p,chÝnh s¸ch,chiÕn l-îc ®iÒu chØnh phï hîp nh»m n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm vµ tiÕt kiÖm tèi ®a chi phÝ s¶n xuÊt.V× vËy,tæ chøc tèt c«ng t¸c qu¶n lÝ chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã ý nghÜa rÊt lín KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 7 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi kh«ng chØ ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt mµ ®èi víi c¶ nhµ n-íc vµ c¸c tæ chøc liªn quan.Cô thÓ: *Víi doanh nghiÖp: sÏ cung cÊp c¸c th«ng tin chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi gióp c¸c nhµ qu¶n lÝ nh×n nhËn ®óng ®¾n thùc tr¹ng s¶n xuÊt, tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp nh»m n©ng cao chÊt l-îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt mµ vÉn tiÕt kiÖm ®-îc chi phÝ s¶n xuÊt. *Víi nhµ n-íc: gióp nhµ n-íc nh×n nhËn mét c¸ch tæng thÓ kh¸ch quan sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n-íc, tõ ®ã ®-a ra nh÷ng chÝnh s¸ch, ®-êng lèi ®óng ®¾n thóc ®Èy sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Nã cßn cã ý nghÜa ®èi víi c¬ quan thuÕ, víi c¸c b¹n hµng vµ ®èi t¸c lµm ¨n. 2-Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm . 2.1.Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm: GÝa thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm, dÞch vô: lµ chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét khèi l-îng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm (c«ng viÖc,lao vô) do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh trong ®iÒu kiÖn c«ng suÊt b×nh th-êng. GÝa thµnh s¶n phÈm: lµ mét chØ tiªu chÊt l-îng quan träng ®èi víi c¸c ®oanh nghiÖp s¶n xuÊt còng nh- ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Gi¸ thµnh s¶n phÈm: lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh chÊt l-îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ qu¶n lý s¶n xuÊt, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n, vËt t-, lao ®éng, tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ c¨n cø quan träng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n vµ x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt . 2.2.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm : Cã nhiÒu lo¹i gi¸ thµnh kh¸c nhau, tuú theo yªu cÇu qu¶n lý còng nh- c¸c tiªu thøc ph©n lo¹i kh¸c nhau mµ gi¸ thµnh ®-îc chia thµnh c¸c lo¹i t-¬ng øng. 2.2.1-Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh. C¨n cø vµo c¬ së sè liÖu vµ thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh,gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc chia thµnh 3 lo¹i: -- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc tinh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ s¶n l-îng kÕ ho¹ch.ViÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®-îc tiÕn hµnh tr-íc khi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm vµ do bé phËn kÕ ho¹ch thùc hiÖn. GÝa thµnh kÕ ho¹ch lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña ®oanh nghiÖp, lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh, ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh cña ®oanh nghiÖp. -- GÝa thµnh ®Þnh møc: lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ c¸c ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt hiÖn hµnh vµ chØ tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®-îc thùc hiÖn tr-íc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. GÝa thµnh ®Þnh møc lµ c«ng cô qu¶n lý ®Þnh møc cña doanh nghiÖp, ®-îc xem lµ th-íc ®o chÝnh x¸c ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n,vËt t-, tiÒn vèn, lao ®éng trong s¶n xuÊt, gióp cho ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ, kü thuËt mµ ®oanh nghiÖp ®· ¸p dông nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. -- GÝa thµnh thùc tÕ: lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc tinh dùa trªn c¬ së sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ®· ph¸t sinh vµ tËp hîp ®-îc trong kú vµ s¶n l-îng s¶n phÈm thùc tÕ ®· s¶n xuÊt ra trong kú. GÝa thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm chØ cã thÓ tÝnh to¸n ®-îc khi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm ®· hoµn thµnh. Gi¸ thµnh KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 8 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi thùc tÕ lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2.2.2-Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n : Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc chia thµnh 2 lo¹i : -- GÝa thµnh s¶n xuÊt (cßn gäi lµ gi¸ thµnh c«ng x-ëng) : GÝa thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm bao gåm c¸c chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp; chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp; chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh cho s¶n phÈm, c«ng viÖc hay lao vô ®· hoµn thµnh, dÞch vô ®· cung cÊp. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®-îc sö dông ®Ó ghi sæ kÕ to¸n thµnh phÈm ®· nhËp kho hoÆc giao cho kh¸ch hµng vµ lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n gi¸ vèn hµng b¸n, tÝnh lîi nhuËn gép cña ho¹t ®éng b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ë c¸c ®oanh nghiÖp s¶n xuÊt. -- GÝa thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô: Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tÝnh cho s¶n phÈm ®· b¸n. GÝa thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n,x¸c ®Þnh møc lîi nhuËn tr-íc thuÕ cña ®oanh nghiÖp. Gi¸ thµnh _ Gi¸ thµnh Chi phÝ Chi phÝ + + toµn bé ˉ s¶n xuÊt b¸n hµng QLDN 3-Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt víi gi¸ thµnh s¶n phÈm: Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã b¶n chÊt t-¬ng tù, ®Òu lµ hao phÝ vÒ lao ®éng mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng ph¶i lµ mét mµ cã sù kh¸c nhau vÒ l-îng, vÒ thêi gian vµ thÓ hiÖn qua c¸c ®iÓm sau: -- Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi tõng thêi kú nhÊt ®Þnh ®· ph¸t sinh chi phÝ cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i g¾n liÒn víi khèi l-îng s¶n phÈm, dÞch vô, c«ng viÖc, lao vô ®· s¶n xuÊt hoµn thµnh.Trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ bao gåm mét phÇn chi phÝ thùc tÕ ®¨ ph¸t sinh (chi phÝ tr¶ tr-íc) hoÆc mét phÇn chi phÝ sÏ ph¸t sinh ë kú sau nh-ng ®· ghi nhËn lµ chi phÝ cña kú nµy (chi phÝ ph¶i tr¶). H¬n n÷a, theo quy ®Þnh, mét sè chi phÝ kh«ng ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh mµ tÝnh vµo chi phÝ cña nghiÖp vô tµi chÝnh. -- Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú kh«ng chØ liªn quan ®Õn nh÷ng s¶n phÈm ®¨ hoµn thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn c¶ s¶n phÈm ®ang cßn dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng.Gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng nh-ng l¹i liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang kú tr-íc chuyÓn sang. -- Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú lµ c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô ®· hoµn thµnh. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt = s¶n phÈm TrÞ gi¸ s¶n Chi phÝ s¶n phÈm dë + xuÊt ph¸t dang ®Çu kú sinh trong kú - TrÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Chi phÝ lo¹i trõ 9 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi 4-§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: 4.1.§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: Trong doanh nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh g¾n liÒn víi n¬i diÔn ra ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt, KÕ to¸n cÇn x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®Ó tõ ®ã tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, cung cÊp sè liÖu cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi, giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ph¶i tËp hîp nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm tra, gi¸m s¸t chi phÝ s¶n xuÊt vµ phôc vô c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Thùc chÊt cña viÖc x¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp CPSX lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ ®èi t-îng chÞu chi phÝ. X¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp CPSX lµ kh©u ®Çu tiªn cÇn thiÕt cña c«ng t¸c kÕ to¸n CPSX. X¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng tËp hîp CPSX th× míi cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý CPSX, tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX tõ kh©u ghi chÐp ban ®µu, më sæ vµ ghi sæ kÕ to¸n, tæng hîp sè liÖu. C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX : -- §Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. -- §Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. -- Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. -- §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm (®Æc tÝnh kü thuËt, ®Æc ®iÓm sö dông, ®Æc ®iÓm th-¬ng phÈm…) -- Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm t×nh h×nh cô thÓ mµ ®èi t-îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c ®oanh nghiÖp cã thÓ lµ: -Tõng lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô, chi tiÕt s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng. -Tõng ph©n x-ëng, bé phËn, giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt. -Toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, toµn ®oanh nghiÖp. 4.2.§èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra, dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng cÇn ph¶i tÝnh tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ. X¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Çu tiªn ®Ó tõ ®ã kÕ to¸n tæ chøc c¸c B¶ng (ThÎ) tÝnh gi¸ thµnh vµ lùa chän ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp ®Ó tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó x¸c ®Þnh ®-îc ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh ®óng ®¾n, bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh còng ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm sö dông s¶n phÈm, nöa thµnh phÈm, c¸c yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, yªu cÇu cung cÊp th«ng tin cho viÖc ra quyÕt ®Þnh trong doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é qu¶n lý, h¹ch to¸n, tr×nh ®é øng dông m¸y vi tÝnh trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. -- XÐt vÒ mÆt tæ chøc s¶n xuÊt : +NÕu tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc (nh- doanh nghiÖp ®ãng tµu, c«ng ty XDCB…) th× tõng s¶n phÈm, tõng c«ng viÖc lµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 10 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi +NÕu tæ chøc s¶n xuÊt hµng lo¹t hoÆc s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng th× ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹t s¶n phÈm hoÆc tõng ®¬n ®Æt hµng. +NÕu tæ chøc s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, khèi l-îng s¶n xuÊt lín (nh- dÖt v¶i, s¶n xuÊt b¸nh kÑo…) th× mçi lo¹i s¶n phÈm lµ mét ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. -- XÐt vÒ mÆt quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt : +NÕu quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n th× ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ thµnh phÈm hoµn thµnh ë cuèi quy tr×nh s¶n xuÊt. +NÕu quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu liªn tôc th× ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ thµnh phÈm hoµn thµnh hoÆc cã thÓ lµ nöa thµnh phÈm tù chÕ biÕn. +NÕu quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu song song th× ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm hoÆc s¶n phÈm l¾p r¸p hoµn chØnh. 4.3.Mèi quan hÖ gi÷a ®èi t-îng tËp hîp CPSX vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t-îng tËp hîp CPSX ®Ó cung cÊp sè liÖu cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh theo tõng ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp, ng-îc l¹i x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp CPSX cho phï hîp ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh. Trong thùc tÕ, mét ®èi t-îng tËp hîp CPSX cã thÓ trïng víi mét ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh hoÆc mét ®èi t-îng tËp hîp CPSX l¹i cã nhiÒu ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh hoÆc ng-îc l¹i cã nhiÒu ®èi t-îng tËp hîp CPSX nh-ng chØ cã mét ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. Mèi quan hÖ gi÷a ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh ë mét doanh nghiÖp sÏ lµ nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh trong viÖc lùa chän ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh vµ kü thuËt tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp. 5-NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: §Ó tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¸p øng ®Çy ®ñ trung thùc vµ kÞp thêi yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh c¶ ®oanh nghiÖp, kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn ®-îc c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau: -- X¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm thÝch hîp.Tæ chøc vËn dông c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp víi ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho (kª khai th-êng xuyªn hoÆc kiÓm kª ®Þnh kú). --Tæ chøc tËp hîp, kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh vµ b»ng ph-¬ng ph¸p thÝch hîp ®¨ chän, cung cÊp kÞp thêi nh÷ng sè liÖu th«ng tin tæng hîp vÒ c¸c kho¶n môc chi phÝ vµ yÕu tè chi phÝ ®· quy ®Þnh, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n trÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. -- VËn dông ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp ®Ó tÝnh to¸n gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña c¸c ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh theo ®óng kho¶n môc quy ®Þnh vµ ®óng kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· x¸c ®Þnh. -- §Þnh kú cung cÊp c¸c b¸o c¸o vÒ CPSX vµ gi¸ thµnh cho c¸c cÊp qu¶n lý doanh nghiÖp, tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc vµ dù to¸n chi phÝ, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh vµ kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 11 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi phÈm.Ph¸t hiÖn c¸c h¹n chÕ vµ kh¶ n¨ng tiÒm tµng, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®Î gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 6.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt : 6.1.Tµi kho¶n kÕ to¸n chñ yÕu sö dông -- TK621_Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông trùc tiÔp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, x©y l¾p, n«ng, l©m, ng- nghiÖp… KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 621- chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp: TK 621 -- TrÞ gi¸ thùc tÕ NL, VL -- TrÞ gi¸ NL, VL sö dông kh«ng hÕt xuÊt dïng trùc tiÕp cho nhËp l¹i kho. ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n -- KÕt chuyÓn chi phÝ NL, VL trùc tiÕp phÈm , hoÆc thùc hiÖn trªn møc b×nh th-êng kh«ng ®-îc tÝnh dÞch vô trong kú h¹ch vµo trÞ gi¸ hµng tån kho, tÝnh vµo gi¸ to¸n. vèn hµng b¸n trong kú. -- KÕt chuyÒn chi phÝ NL, VL trùc tiÕp ph¸t sinh ë møc b×nh th-êng vµo bªn Nî TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang (hoÆc bªn Nî TK 631-Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ). TK 621 kh«ng cã sè d- cuèi kú vµ ph¶n ¸nh chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ. -- TK622_Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt – kinh doanh trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng, l©m, ng- nghiÖp, x©y dùng c¬ b¶n, dÞch vô. KÕt cÊu vµ néi dung cña TK 622 – chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : TK 622 -- Chi phÝ nh©n c«ng trùc -- KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tiÕp tham gia trùc tiÕp vµo trªn møc b×nh th-êng kh«ng ®-îc tÝnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n vµo trÞ gi¸ hµng tån kho, tÝnh vµo gi¸ phÈm . vèn hµng b¸n trong kú. -- KÕt chuyÒn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ë møc b×nh th-êng vµo bªn Nî TK 154chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang (hoÆc bªn Nî TK 631 – gi¸ thµnh s¶n xuÊt) ®Ó tÝnh vµo gi¸ thµnh cña s¶n phÈm, dÞch vô. TK 622 kh«ng cã sè d- cuèi kú vµ ®-îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ. -- TK627_Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ phôc vô s¶n xuÊt, kinh doanh chung ph¸t sinh ë ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt, ®éi, c«ng tr-êng… KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 12 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi KÕt cÊu vµ néi dung TK 627 – chi phÝ s¶n xuÊt chung : TK 627 -- C¸c chi phÝ s¶n xuÊt -- C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong chung kú. -- Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ph¸t sinh ë møc b×nh th-êng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ®-îc kÕt chuyÓn vµo TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang (hoÆc vµo TK 631 – Gi¸ thµnh s¶n xuÊt) -- Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ph¸t sinh trªn møc b×nh th-êng ®-îc kÕt chuyÓn vµo TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n. TK 627 kh«ng cã sè d- cuèi kú. TK 627 cã c¸c TK cÊp II : 6271- chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng 6272- chi phÝ vËt liÖu 6273- chi phÝ dông cô s¶n xuÊt 6274- chi phÝ khÊu hao TSC§ 6277- chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 6278- chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. -- TK154_Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang + Doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn : TK 154- chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, ®Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô. KÕt cÊt vµ néi dung TK 154 : TK 154 - D- ®Çu kú: chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú. - TËp hîp chi phÝ NL, VL - TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi, trÞ gi¸ s¶n phÈm trùc tiÕp, chi phÝ nh©n háng kh«ng söa ch÷a ®-îc. c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n - TrÞ gi¸ NVL, hµng ho¸ gia c«ng xong xuÊt chung ph¸t sinh trong nhËp kho. kú liªn quan ®Õn s¶n xuÊt - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña s¶n phÈm s¶n phÈm, dÞch vô . ®· chÕ t¹o xong nhËp kho hoÆc chuyÓn ®i b¸n. - Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l-îng dÞch vô ®· cung cÊp hoµn thµnh cho kh¸ch hµng. ——————————————————————————— - D- cuèi kú: chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cßn dë dang cuèi kú. TK 154 ®-îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ( ph©n x-ëng, giai ®o¹n s¶n xuÊt, s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng ). KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 13 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi + Doanh nghiÖp ¸p dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. * TK 154 – chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thùc tÕ cña s¶n phÈm, dÞch vô dë dang cuèi kú. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 154- chi phÝ SXKD dë dang : TK 154  - D- ®Çu kú: chi phÝ SXKD dë dang ®Çu kú. - KÕt chuyÓn chi phÝ SXKD - KÕt chuyÓn chi phÝ SXKD dë dë dang cuèi kú. dang ®Çu kú. —————————————————————————— - D- cuèi kú: chi phÝ SXKD cßn dë dang cuèi kú. TK 154 ®-îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ. *TK631_Gi¸ thµnh s¶n xuÊt, ®Ó ph¶n ¸nh, tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô ë ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong tr-êng hîp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 631 – Gi¸ thµnh s¶n xuÊt : TK631 - Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang - Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú. cuèi kú kÕt chuyÓn vµo TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ - Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· b¸n, ph¸t sinh trong kú. dÞch vô hoµn thµnh kÕt chuyÓn vµo TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n TK 631 kh«ng cã sè d- cuèi kú vµ ®-îc chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ. 6.2-Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: Tuú thuéc ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng tËp hîp CPSX vµo c¸c ®èi t-îng cã liªn quan, kÕ to¸n sÏ ¸p dông ph-¬ng ph¸p tËp hîp CPSX phï hîp. - Ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp: ¸p dông ®èi víi CPSX cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh. KÕ to¸n tæ chøc ghi chÐp ban ®Çu theo ®óng ®èi t-îng chÞu chi phÝ, tõ ®ã tËp hîp sè liÖu tõ c¸c chøng tõ kÕ to¸n ghi vµo sæ kÕ to¸n theo tõng ®èi t-îng cã liªn quan. - Ph-¬ng ph¸p tËp hîp gi¸n tiÕp: ¸p dông ®èi víi CPSX cã liªn quan tíi nhiÒu ®èi t-îng tËp hîp CPSX, kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ ®-îc. 6.3.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt. 6.3.1.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp: Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp lµ c¸c chi phÝ vÒ nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, nöa thµnh phÈm mua ngoµi, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu sö dông trùc tiÕp cho viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô cña ®oanh KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 14 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi nghiÖp trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ng- nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, b-u chÝnh viÔn th«ng. - Ph-¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ: §èi víi nh÷ng chi phÝ nguyªn liÖu,vËt liÖu trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho vËt liÖu vµ b¸o c¸o sö dông vËt liÖu ë tõng ph©n x-ëng s¶n xuÊt ®Ó tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi t-îng liªn quan. Tr-êng hîp chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t-îng chÞu chi phÝ th× ®-îc tËp hîp theo ph-¬ng ph¸p gi¸n tiÕp cho tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. - Tiªu chuÈn ph©n bæ chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp cã thÓ lµ : + §èi vêi nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, nöa thµnh phÈm mua ngoµi cã thÓ chän tiªu thøc ph©n bæ lµ : chi phÝ ®Þnh møc, chi phÝ kÕ ho¹ch, khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt… + §èi víi vËt liÖu phô, nhiªn liÖu cã thÓ chän tiªu thøc ph©n bæ lµ : chi phÝ ®Þnh møc, chi phÝ kÕ ho¹ch, chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt… §Ó tÝnh to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chÝnh x¸c, hîp lý chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n cÇn kiÓm tra, x¸c ®Þnh ®-îc trÞ gi¸ sè nguyªn liÖu, vËt liÖu cña kú tr-íc chuyÓn sang sö dông cho kú nµy, trÞ gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu xuÊt kho trong kú nh-ng cuèi kú ch-a sö dông vµ trÞ gi¸ cña phÕ liÖu thu h«× (nªó cã) ®Ó tÝnh chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp thùc tÕ tiªu hao trong kú. Chi phÝ TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ NL,VL trùc NL,VL NL,VL cßn NL,VL cßn phÕ liÖu tiÕp thùc tÕ = xuÊt dïng + l¹i ®Çu kú ë -- l¹i cuèi kú -- thu håi tiªu hao trong kú ®Þa ®iÓm ch-a sö trong kú s¶n xuÊt dông hÕt Cuèi kú kÕ to¸n, chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp ®· tËp hîp sÏ ®-îc kÕt chuyÓn: -Tr-êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra cao h¬n c«ng suÊt b×nh th-êng th× chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp ®· tËp hîp trong kú d-îc kÕt chuyÓn toµn bé ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ s¶n phÈm. -Tr-êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra thÊp h¬n c«ng suÊt b×nh th-êng th× chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp ®· tËp hîp trong kú chØ d-îc ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xu©t cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng suÊt b×nh th-êng. PhÇn chi phÝ ®· tËp hîp cßn l¹i kh«ng ®-îc tÝnh vµo trÞ gi¸ hµng tån kho, ®-îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. §Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621- Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 15 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ chñ yÕu : 1.C¨n cø vµo c¸c phiÕu xuÊt kho NL, VL, phiÕu b¸o vËt liÖu cßn l¹i cuèi kú tr-íc ®Ó l¹i sö dông cho kú nµy hoÆc kÕt qu¶ kiÓm kª NL, VL cßn l¹i cuèi kú ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ thùc tÕ NL, VL sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm ( kÕ to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p KK§K), kÕ to¸n ghi sæ : Nî TK 621- chi phÝ NL, VL trùc tiÕp ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 152- nguyªn liÖu, vËt liÖu (ph-¬ng ph¸p KKTX) Cã TK 611- mua hµng (ph-¬ng ph¸p KK§K) 2.Tr-êng hîp mua NL, VL sö dông ngay cho s¶n xuÊt : Nî TK 621- chi phÝ NL, VL trùc tiÕp ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Nî TK 133- thuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 111, 112, 331. 3.1.Tr-êng hîp NL, VL cßn l¹i cuèi kú kh«ng sö dông hÕt, nh-ng ®Ó l¹i ë bé phËn s¶n xuÊt. Cuèi kú, kÕ to¸n ghi gi¶m chi phÝ NL, VL trùc tiÕp kú nµy b»ng bót to¸n ®á : Nî TK 621- chi phÝ NL, VL trùc tiÕp (xxx) ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 152- nguyªn liÖu, vËt liÖu (xxx). 3.2.§Çu kú kÕ to¸n sau, kÕ to¸n ghi t¨ng chi phÝ NL, VL trùc tiÕp : Nî TK 621- chi phÝ NL, VL trùc tiÕp ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 152- nguyªn liÖu, vËt liÖu. 4.Cuèi kú, trÞ gi¸ NL, VL sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho (nÕu cã) : Nî TK 152- nguyªn liÖu, vËt liÖu Cã TK 621- chi phÝ NL, VL trùc tiÕp. 5. Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ NL, VL trùc tiÕp tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm hoÆc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh : Nî TK 154- chi phÝ SXKD DD ( PP KKTX- theo møc b×nh th-êng ) ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) hoÆc Nî TK 631- gi¸ thµnh s¶n xuÊt ( PP KK§K- theo møc b×nh th-êng ) ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Nî TK 632- gi¸ vèn hµng b¸n ( sè v-ît trªn møc b×nh th-êng ) ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 621- chi phÝ NL, VL trùc tiÕp ( chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ). kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 16 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi S¬ ®å 1. S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn liÖu vËt liÖu trùc tiÕp TK611 TK621 TK154(TK631) (1) (5) TK 152 TK 632 (3.1) (xxx) (xxx) (3.2) (4) TK 111, 112, 331 (2) TK 133 *Chøng tõ sö dông: KÕ to¸n NL, VL sö dông: Ho¸ ®¬n GTGT, Ho¸ ®¬n b¸n hµng , Ho¸ ®¬n c-íc phÝ vËn chuyÓn, PhiÕu nhËp kho, PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, biªn b¶n kiÓm kª vËt t- s¶n phÈm hµng ho¸, c¸c chøng tõ h-íng dÉn nh- phiÕu xuÊt kho vËt t- theo h¹n møc biªn b¶n kiÓm nhËn vËt t-… 6.3.2. KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô hoÆc trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô gåm tiÒn l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp, tiÒn ¨n gi÷a ca, tiÒn trÝch b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn theo sè tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. Ph-¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : *Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®-îc tËp hîp nh- sau : - §èi víi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (CP NCTT ) cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ th× c¨n cø vµo chøng tõ gèc, kÕ to¸n tËp hîp trùc tiÕp CP NCTT cho tõng ®èi t-îng cã liªn quan. - Tr-êng hîp CP NCTT cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ th× ¸p dông ph-¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ gi¸n tiÕp . *CP NCTT ®-îc ph©n bæ theo c¸c tiªu thøc sau : - TiÒn l-¬ng chÝnh th-êng ®-îc ph©n bæ tû lÖ víi chi phÝ tiÒn l-¬ng ®Þnh møc, chi phÝ tiÒn l-¬ng kÕ ho¹ch, giê c«ng ®Þnh møc hoÆc giê c«ng thùc tÕ, sè l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt. - TiÒn l-¬ng phô th-êng ®-îc ph©n bæ tû lÖ víi tiÒn l-¬ng chÝnh, tiÒn l-¬ng ®Þnh møc, giê c«ng ®Þnh møc… Cuèi kú kÕ to¸n, CP NCTT ®· tËp hîp sÏ ®-îc kÕt chuyÓn : kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 17 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi - Tr-êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra cao h¬n c«ng suÊt b×nh th-êng th× CP NCTT ®· tËp hîp trong kú ®-îc kÕt chuyÓn toµn bé ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ s¶n phÈm. - Tr-êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra thÊp h¬n c«ng suÊt b×nh th-êng th× CP NCTT ®· tËp hîp trong kú chØ ®-îc ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng suÊt b×nh th-êng. PhÇn chi phÝ ®· tËp hîp cßn l¹i kh«ng ®-îc tÝnh vµo trÞ gi¸ hµng tån kho, ®-îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. - KÕ to¸n sö dông TK 622- chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu : 1.Sè tiÒn l-¬ng, phô cÊp l-¬ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cã tÝnh chÊt l-¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca ph¶i tr¶ cho lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm trong kú : Nî TK 622- chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 334- ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. 2.TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo l-¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt : Nî TK 622- chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 338- ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c (chi tiÕt TK3382- KPC§; TK 3383- BHXH; TK 3384- BHYT). 3.TÝnh tr-íc tiÒn l-¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt : Nî TK 622- chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 335- chi phÝ ph¶i tr¶. 4.Cuèi kú kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho c¸c ®èi t-îng sö dông lao ®éng : Nî TK 154- chi phÝ SXKD DD (PP KKTX- theo møc b×nh th-êng) (chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) hoÆc Nî TK 631- gi¸ thµnh s¶n xuÊt (PP KK§K- theo møc b×nh th-êng) (chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Nî TK 632- gi¸ vèn hµng b¸n ( sè v-ît trªn møc b×nh th-êng) (chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) Cã TK 622- chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (chi tiÕt theo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ). kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 18 B¸o c¸o thùc tËp S¬ ®å 2. Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Tk334 tk622 tk154(tk631) (1) (4) TK 338 TK 632 (2) TK 335 (3) *Chøng tõ sö dông : KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sö dông : - B¶ng chÊm c«ng : MÉu sè 01- L§TL (BB). - B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng : MÉu sè 02- L§TL (BB). - PhiÕu nghØ h-ëng BHXH : MÉu sè 03- (BB). - B¶ng thanh to¸n BHXH. - B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng. - PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh. - PhiÕu b¸o lµm thªm giê. 6.3.3.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung : Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ qu¶n lý, phôc vô s¶n xuÊt vµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c ngoµi hai kho¶n chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp; chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh ë ph©n x-ëng, bé ph©n s¶n xuÊt. Ph-¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung: Tr-íc hÕt kÕ to¸n ph¶i më B¶ng kª ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung theo tõng ph©n x-ëng ,bé phËn s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®· tËp hîp, ®-îc ph©n bæ theo nguyªn t¾c sau: - Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm ®-îc dùa trªn c«ng suÊt b×nh th-êng cña m¸y mãc s¶n xuÊt. +Tr-êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra cao h¬n c«ng suÊt b×nh th-êng th× chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ®-îc ph©n bæ cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh. +Tr-êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra thÊp h¬n c«ng suÊt b×nh th-êng th× chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh chØ ®-îc ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng suÊt b×nh th-êng. Kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng ph©n bæ ®-îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ®-îc ph©n bæ hÕt vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh. Tiªu chuÈn ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung th-êng ®-îc lùa chän lµ: - Chi phÝ khÊu hao TSC§: Tiªu chuÈn ph©n bæ lµ ®Þnh møc chi phÝ, khÊu hao TSC§, sè giê m¸y ch¹y thùc tÕ… kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 19 B¸o c¸o thùc tËp Tr-êng Trung Häc Kinh TÕ Hµ Néi - Chi phÝ n¨ng l-îng dïng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm: Tiªu chuÈn ph©n bæ lµ ®Þnh møc chi phÝ n¨ng l-îng hoÆc sè giê m¸y lµm viÖc thùc tÕ kÕt hîp víi c«ng suÊt cña m¸y. C¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chung cßn l¹i tiªu chuÈn ph©n bæ th-êng lµ tiÒn l-¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt, ®Þnh møc chi phÝ hoÆc giê c«ng c«ng nh©n s¶n xuÊt. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung sö dông TK 627- chi phÝ s¶n xuÊt chung. Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu: 1.TiÒn l-¬ng (tiÒn c«ng) vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt tiÒn l-¬ng, tiÒn ¨n gi÷a ca ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x-ëng: Nî TK 627 (6271)- chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng Cã TK 334- ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. 2.C¸c kho¶n trÝch theo tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ nh©n viªn ph©n x-ëng, tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt Nî TK 627 (6271)- chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng Cã TK 338- ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c (3382, 3383, 3384). 3.TrÞ gi¸ thùc tÕ NL, VL xuÊt dïng cho qu¶n lý, phôc vô s¶n xuÊt ë ph©n x-ëng: Nî TK 627 (6272)- chi phÝ vËt liÖu Cã TK 152- nguyªn liÖu, vËt liÖu. 4.TrÞ gi¸ c«ng cô dông cô sö dông trong ph©n x-ëng: Nî TK 627 (6273)- chi phÝ dông cô s¶n xuÊt Cã TK 153- trÞ gi¸ CCDC xuÊt kho cã gi¸ trÞ kh«ng lín Cã TK 142 (1421), 242- ph©n bæ gi¸ trÞ CCDC cã gi¸ trÞ lín. 5.TrÝch khÊu hao TSC§ dïng cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ph©n x-ëng: Nî TK 627 (6274)- chi phÝ khÊu hao TSC§ Cã TK 214- khÊu hao TSC§. 6.Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng t¹i ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt: Nî TK 627 (6277)- chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Nî TK 133- thuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 111, 112, 331… 7.C¸c kho¶n chi b»ng tiÒn kh¸c dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt t¹i ph©n x-ëng ,bé phËn s¶n xuÊt: Nî TK 627 (6278)- chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Nî TK 133- thuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 111, 112, 141: tæng gi¸ thanh to¸n. 8.C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh (c¸c kho¶n xuÊt to¸n…): Nî TK 111,112, 138 Cã TK 627- chi phÝ s¶n xuÊt chung. kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan