Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
lêi nãi ®Çu
Qua h¬n 50 n¨m x©y dùng trëng thµnh vµ ph¸t triÓn, ngµnh Ng©n hµng
lu«n lu«n lµ mét ngµnh qu¶n lý tæng hîp, víi chøc n¨ng ho¹t ®éng lµ trung
t©m tiÒn tÖ, tÝn dông vµ thanh to¸n, ngµnh Ng©n hµng ®· thùc hiÖn tèt chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ níc, thùc sù trë thµnh c«ng cô thóc ®Èy nÒn
kinh tÕ liªn tôc ph¸t triÓn, gãp phÇn ®Èy lïi l¹m ph¸t, thùc hiÖn chÝnh s¸ch xo¸
®ãi gi¶m nghÌo vµ thùc hiÖn c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Th«ng qua ho¹t ®éng cña kÕ to¸n Ng©n hµng mang tÝnh chÊt tæng hîp,
v× sè liÖu cña kÕ to¸n ng©n hµng kh«ng chØ ph¶n ¸nh tæng hîp c¸c mÆt ho¹t
®éng cña ng©n hµng mµ cßn ph¶n ¸nh ®¹i bé phËn ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ.
XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ, vai trß quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay. Trong
nh÷ng n¨m qua ngµnh Ng©n hµng ®· tËp trung c¶i tiÕn, ®a c«ng nghÖ míi hiÖn
®¹i nh vi tÝnh nèi m¹ng vµo c«ng t¸c kÕ to¸n nªn ®· ®em l¹i kÕt qu¶ tèt, gãp
phÇn vµo sù ph¸t triÓn vµ héi nhËp cña ngµnh Ng©n hµng còng nh nÒn kinh tÕ
®Êt níc.
HiÖn nay c¸c Ng©n hµng tõng bíc ®æi míi nghiÖp vô tÝn dông ®Ó hoµn
thiÖn h¬n n÷a mÆt nghiÖp vô nµy nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho Ng©n
hµng.Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn tèt nghiÖp vô tÝn dông th× ph¶i tæ chøc tèt nghiÖp
vô kÕ to¸n cho vay, bëi lÏ kÕ to¸n cho vay lµm nhiÖm vô ghi chÐp, ph¶n ¸nh
toµn bé kÕ to¸n cho vay, thu nî, theo dâi d nî thuéc nghiÖp vô tÝn dông.XuÊt
ph¸t tõ tÇm quan träng cña kÕ to¸n cho vay nªn trong nh÷ng n¨m ®æi míi,
Nhµ níc nãi chung còng nh ngµnh Ng©n hµng nãi riªng ®· tËp trung gi¶i
quyÕt, hoµn thiÖn chÕ ®é kÕ to¸n cho vay ®èi víi nÒn kinh tÕ nªn kÕ to¸n cho
vay ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu.
Tuy nhiªn kÕ to¸n cho vay nãi chung vµ kÕ to¸n cho vay hé s¶n xuÊt
nãi riªng hiÖn nay cßn mét sè tån t¹i cÇn ph¶i gi¶i quyÕt.Qua nghiªn cøu thÊy
râ ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay, ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ trong
thêi gian häc tËp võa qua t«i ®· lùa chän ®Ò tµi :"Mét sè vÊn ®Ò vÒ kÕ to¸n
cho vay hé s¶n xuÊt t¹i NHNo & PTNT huyÖn Ninh Giang tØnh H¶i D¬ng"®Ó viÕt b¶n chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
nh sau:
Chuyªn ®Ò ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn cßn gåm c¸c phÇn c¬ b¶n
Ch¬ng I: Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông Ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho
vay trong ho¹t ®éng Ng©n hµng.
Ch¬ng II: T×nh h×nh kÕ to¸n cho vay t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ
ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn Ninh Giang-H¶i D¬ng.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n cho
vay ®èi víi hé s¶n xuÊt t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp huyÖn Ninh Giang- H¶i D¬ng
Do ®iÒu kiÖn thêi gian thùc tËp ng¾n, kinh nghiÖm nghiªn cøu cña b¶n
th©n cßn h¹n chÕ, ®Ò tµi kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong nhËn
®îc sù gãp ý cña ThÇy, C« vµ c¸c c« chó trong ban l·nh ®¹o Ng©n hµng ®Ó ®Ò
tµi ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
ch¬ng I
nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông ng©n hµng
vµ kÕ to¸n cho vay trong ho¹t ®éng kinh
doanh ng©n hµng
i. tÝn dông ng©n hµng vµ vai trß cña tÝn dông ng©n
hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n
1. Sù ra ®êi cña tÝn dông Ng©n hµng
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸, xuÊt ph¸t tõ nhu
cÇu ®i vay vµ cho vay gi÷a ngêi thiÕu vèn vµ ngêi thõa vèn trong cïng mét
thêi ®iÓm ®· h×nh thµnh nªn quan hÖ vay mîn lÉn nhau trong x· héi vµ trªn c¬
së ®ã ho¹t ®éng tÝn dông ra ®êi.
Kh¸i niÖm: TÝn dông Ng©n hµng lµ sù chuyÓn nhîng t¹m thêi mét lîng gi¸ trÞ tõ ngêi së h÷u sang cho ngêi sö dông, sau mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh
®îc quay l¹i ngêi së h÷u víi mét gi¸ trÞ lín h¬n ban ®Çu gåm c¶ gèc vµ l·i.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
TÝn dông cã nghÜa lµ sù tÝn nhiÖm, tin tëng, lµ ph¹m trï kinh tÕ cã s¶n
xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ th× ë ®ã cã ho¹t ®éng tÝn dông.
TÝn dông lµ quan hÖ vay mîn gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng cã hoµn
tr¶. TÝn dông Ng©n hµng lµ tÝn dông b»ng tiÒn ®îc thÓ hiÖn mét bªn lµ Ng©n
hµng víi mét bªn lµ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, hé gia ®×nh, c¸c thµnh
phÇn kinh tÕ. Trong ®ã, Ng©n hµng ®ãng vai trß trung gian, võa lµ ngêi ®i vay
võa lµ ngêi cho vay. Ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng lµ ®i vay ®Ó cho
vay.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng vèn b»ng tiÒn cña c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc
kinh tÕ kh«ng gièng nhau vÒ c¶ sè lîng vµ thêi gian. Trong cïng mét thêi
gian, ®¬n vÞ nµy thiÕu vèn s¶n xuÊt kinh doanh nhng ®¬n vÞ kh¸c l¹i thõa vèn
kh«ng sö dông hÕt. Trong khi ®ã c¸c ®¬n vÞ ho¹t ®éng l¹i kh«ng phô thuéc vµo
nhau. Do vËy sù thiÕu vèn cña ®¬n vÞ nµy vµ sù thõa vèn cña ®¬n vÞ kia cïng
mét thêi gian ®Òu cã ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh.NÕu kh«ng cã sù ®iÒu hoµ vèn tõ n¬i thõa sang n¬i thiÕu th× nÒn kinh tÕ
kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc.
Do vËy cÇn thiÕt ph¶i cã mét tæ chøc ®øng ra lµm nhiÖm vô ®iÒu hoµ
vèn trong nÒn kinh tÕ. §ã lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù ra ®êi cña Ng©n hµng
nãi chung vµ tÝn dông Ng©n hµng nãi riªng.
NÒn kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn ®îc tõ giai ®o¹n nµy sang giai ®o¹n kh¸c
vµ cho ®Õn ngµy nay còng cã phÇn ®ãng gãp vai trß ®¸ng kÓ cña ngµnh Ng©n
hµng nãi chung vµ tÝn dông Ng©n hµng nãi riªng
Ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng chñ yÕu lµ ®i vay ®Ó cho vay,
huy ®éng mäi kho¶n tiÒn nhµn rçi trong d©n c víi l·i suÊt quy ®Þnh cña Nhµ níc ®Ó cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n trong x· héi cã
nhu cÇu vay vèn víi l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt huy ®éng. §©y lµ nghiÖp vô c¬
b¶n vµ quan träng cña Ng©n hµng, nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña hÖ
thèng Ng©n hµng.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng, vèn cho vay lµ tµi s¶n chiÕm tû träng cao nhÊt
trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. V× vËy tÝn dông Ng©n hµng cã
mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng ®èi víi b¶n th©n Ng©n hµng.
Cïng víi lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸, vai trß cña tÝn
dông Ng©n hµng còng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn. TÝn dông Ng©n hµng cã mét
vai trß hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ x· héi.
2. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
§øng trªn gãc ®é kinh tÕ häc, tÝn dông Ng©n hµng ®îc hiÓu nh lµ quan
hÖ kinh tÕ vÒ sö dông vèn t¹m thêi gi÷a Ng©n hµng víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n
theo nguyªn t¾c hoµn tr¶, dùa trªn c¬ së tÝn nhiÖm, lµm tho¶ m·n nhu cÇu vÒ
vèn cña c¸c doanh nghÖp vµ c¸ nh©n trong kinh doanh.NghÜa lµ, trong nÒn
kinh tÕ cã nhiÒu ngêi cã nguån vèn nhµn rçi, muèn ®Çu t cho ngêi kh¸c vay
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
víi môc ®Ých võa cã lîi nhuËn, võa ®¶m b¶o an toµn ®ång vèn.Bªn c¹nh ®ã
l¹i cã nh÷ng ngêi ®Çu t trùc tiÕp vµo kh©u s¶n xuÊt kinh doanh cÇn cã vèn ®Ó
s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó thu lîi nhuËn.Hä rÊt muèn vay vèn tõ nh÷ng ngêi tiÕt
kiÖm víi møc chi phÝ thÊp nhÊt.Tõ nh÷ng yªu cÇu ®ã mµ c¸c tæ chøc tÝn dông
®· xuÊt hiÖn lµm trung gian ®Ó tËp trung vèn t¹m thêi nhµn rçi, råi trªn c¬ së
vèn ®ã sÏ ph©n phèi l¹i cho ngêi cÇn vèn, quan hÖ nµy lµm n¶y sinh tÝn dông
ng©n hµng.Nh vËy, sù xuÊt hiÖn cña tÝn dông ng©n hµng lµ hÕt søc cÇn thiÕt vµ
cã vai trß to lín trong viÖc phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ, nã thÓ hiÖn nh sau :
2.1 - TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn thu hót sè tiÒn nhµn rçi trong x·
héi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn:
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét ho¹t ®éng kinh
doanh chñ yÕu cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i. §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh kinh doanh,
Ng©n hµng ph¶i cã nguån vèn vµ trªn c¬ së nguån vèn ®ã ®Ó ®¸p øng nhu cÇu
vay vèn ngµy cµng t¨ng cña sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
Nãi c¸ch kh¸c Ng©n hµng ph¶i thùc sù trë thµnh ngêi ®i vay ®Ó cho
vay. §iÒu nµy lµ mét thùc tÕ kh¸ch quan.
MÆt kh¸c, trong nÒn kinh tÕ thêng xuyªn xuÊt hiÖn nh÷ng nguån vèn
b»ng tiÒn t¹m thêi cha sö dông thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §ång thêi, ë c¸c
thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c l¹i xuÊt hiÖn, hiÖn tîng thiÕu vèn t¹m thêi cÇn ®îc
gi¶i quyÕt. Sù tham gia cña tÝn dông Ng©n hµng ®îc coi nh mét c«ng cô ®Ó
gi¶i quyÕt m©u thuÉn trªn ®©y vÒ cung - cÇu vèn tiÒn tÖ nh vËy, vèn tiÒn tÖ
trong nÒn kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn mang ®Çy ®ñ néi dung kinh tÕ cña ph¹m trï t
b¶n ho¸ gi¸ trÞ thÆng d. Lîi tøc ®i vay vµ cho vay cña Ng©n hµng lu«n lu«n lµ
c«ng cô ®iÒu chØnh quan hÖ cung - cÇu vèn tÝn dông. G¾n liÒn víi nÒn kinh tÕ
thÞ trêng lµ kinh doanh vµ lîi nhuËn. Ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña Ng©n
hµng lµ ®i vay ®Ó cho vay vµ nh vËy nÕu x¶y ra ®iÒu rñi ro trong kinh doanh
cña doanh nghiÖp, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ sÏ dÉn ®Õn rñi ro cña Ng©n hµng,
ng©n hµng sÏ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n.
ChÝnh v× lÏ ®ã mµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, mçi Ng©n hµng trong
m«i trêng c¹nh tranh ph¶i dùa vµo nghÖ thuËt qu¶n trÞ kinh doanh vµo viÖc ®æi
míi c«ng nghÖ vµ nghiÖp vô tÝn dông Ng©n hµng, th«ng qua ho¹t ®éng
Marketting Ng©n hµng vµ viÖc nhanh chãng sö dông thµnh tùu khoa häc kü
thuËt... nh»m thu hót tèi ®a nguån vèn tiÒm tµng trong nÒn kinh tÕ ®Ó thùc
hiÖn kinh doanh ®¸p øng yªu cÇu vèn cho t¨ng trëng kinh tÕ, t¹o lîi nhuËn cho
Ng©n hµng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, bªn c¹nh c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ,
sù ho¹t ®éng cña thÞ trêng tµi chÝnh, thÞ trêng vèn, thÞ trêng tiÒn tÖ... tÝn dông
ng©n hµng gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh vËn ®éng liªn tôc cña nguån vèn.
§iÒu ®ã võa lµm t¨ng trëng kh¶ n¨ng tÝch luü t b¶n (trong ®ã phÇn lîi nhuËn)
cña c¸c ng©n hµng, võa thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¨ng trëng tÝn dông, t¨ng trëng kinh
tÕ lµm cho hÖ thèng Ng©n hµng ngµy cµng lín m¹nh.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
2.2 - TÝn dông Ng©n hµng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng thóc ®Èy
qu¸ tr×nh më réng quan hÖ lu th«ng hµng ho¸ quèc tÕ:
Ngµy nay, trong mèi quan hÖ kinh tÕ, sù hîp t¸c b×nh ®¼ng ®«i bªn
cïng cã lîi gi÷a c¸c níc trªn thÕ giíi vµ khu vùc ®ang ®îc ph¸t triÓn rÊt ®a
d¹ng c¶ vÒ néi dung vµ h×nh thøc, c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. §ã lµ nh©n
tè hÕt søc quan träng t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn cña mçi níc, nhÊt lµ c¸c
níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam.
§Çu t vèn ra níc ngoµi vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ lÜnh
vùc hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ th«ng dông. Th«ng qua qu¸ tr×nh nhËn vµ cho vay
tµi trî xuÊt nhËp khÈu cña c¸c níc. CÊp tÝn dông còng nh c¸c tæ chøc tÝn dông,
cïng víi sù tham gia trùc tiÕp vµo quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ, tÝn dông ng©n
hµng ®· lµm t¨ng mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a c¸c níc, ®ång thêi thóc ®Èy ho¹t
®éng xuÊt nhËp khÈu, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn, thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ. Nh vËy tÝn dông sÏ lµ trî thñ ®¾c lùc vÒ vèn cho c¸c nhµ ®Çu t vµ
kinh doanh xuÊt khÈu hµng ho¸.
GÇn ®©y víi chñ tr¬ng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, víi viÖc thùc hiÖn
hÖ thèng ng©n hµng hai cÊp, víi m«i trêng ph¸p luËt ngµy cµng hoµn thiÖn vµ
®i vµo ®êi sèng kinh tÕ - x· héi vµ nhÊt lµ tõ khi cã luËt Ng©n hµng ra ®êi, vai
trß cña tÝn dông ng©n hµng ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n nh»m gãp phÇn tÝch
cùc vµo mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a níc ta vµ c¸c níc trªn thÕ giíi.
2.3 - TÝn dông Ng©n hµng t¸c ®éng cã hiÖu qu¶ ®Õn nhÞp ®é ph¸t
triÓn s«i ®éng thóc ®Èy c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:
Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, tiÒn tÖ lµ c«ng cô kinh tÕ - x· héi. Trong
lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô, mäi chu kú ®Òu b¾t ®Çu
b»ng tiÒn tÖ vµ kÕt thóc b»ng khèi lîng tiÒn tÖ lín h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t¸i më
réng ho¹t ®éng.
Trong chu tr×nh nµy, t¨ng nhanh vßng quay vèn tiÒn tÖ lµ mét trong c¸c
yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng trong s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó rót ng¾n thêi gian
nh»m t¨ng nhanh vßng quay vèn, mçi chñ thÓ kinh doanh ph¶i chñ ®éng t×m
kiÕm vµ thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p nh: øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü
thuËt, ®æi míi c«ng nghÖ, hoµn thiÖn nghÖ thuËt qu¶n trÞ kinh doanh, t×m kiÕm
thÞ trêng míi... nh÷ng viÖc lµm nµy ®ßi hái mét khèi lîng lín vÒ vèn, tÝn dông
Ng©n hµng sÏ lµ ngêi ®¸p øng nhu cÇu ®ã.
Nh÷ng quan hÖ tÝn dông n¶y sinh viÖc vay vèn ph¶i ®îc hoµn tr¶ ®Çy
®ñ víi mét kho¶n l·i kÌm theo (theo l·i suÊt quy ®Þnh), trong thêi h¹n tho¶
thuËn ®· ®îc cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông.
Trêng hîp nguyªn t¾c tÝn dông trªn ®©y bÞ vi ph¹m tæ chøc kinh tÕ
ph¶i chÞu ph¹t l·i suÊt qu¸ h¹n cao h¬n l·i suÊt th«ng thêng hoÆc bÞ tíc quyÒn
vay vèn hoÆc thanh lý tµi s¶n ®· thÕ chÊp ®Ó tr¶ nî Ng©n hµng.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Khi vay vèn c¸c chñ thÓ kinh doanh ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó t¨ng
nhanh vßng quay vèn, kinh doanh cã l·i, thu håi vèn ®Ó tr¶ nî vµ l·i vay Ng©n
hµng ®óng h¹n.
2.4 - TÝn dông Ng©n hµng víi viÖc ®iÒu chØnh chiÕn lîc kinh tÕ, gãp
phÇn chèng l¹m ph¸t tiÒn tÖ:
NÒn kinh tÕ hµng ho¸ lu«n lu«n chuyÓn ®éng theo hai chiÒu híng:
Ph¸t triÓn theo nhÞp ®é t¨ng trëng hoÆc gi¶m sót theo quy luËt l¹m ph¸t. C¶
hai trêng hîp ®ã ®Òu cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông.
TÝn dông ng©n hµng t¹o nguån vèn tõ huy ®éng c¸c ®ång tiÒn nhµn rçi
trong nÒn kinh tÕ th«ng qua l·i suÊt linh ho¹t vµ phï hîp víi chØ sè gi¸ c¶
®¸nh gi¸ hµng ho¸ ®Ó thu hót ®îc nguån vèn ®ñ lín cho viÖc ®Çu t vµo c¸c
c«ng tr×nh träng ®iÓm mµ chiÕn lîc kinh tÕ ®· ®Ò ra. NÕu kh«ng dïng c«ng cô
tÝn dông ng©n hµng ®Ó huy ®éng vèn t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi díi c¸c
h×nh thøc th× cã lóc Nhµ níc ph¶i huy ®éng tr¸i phiÕu, kú phiÕu, thËm trÝ ph¶i
ph¸t hµnh giÊy b¹c.
H×nh thøc huy ®éng vèn b»ng nghiÖp vô tÝn dông Ng©n hµng cã ý
nghÜa kinh tÕ to lín nã kh«ng lµm t¨ng thªm khèi lîng tiÒn lu th«ng nªn
kh«ng ¶nh hëng ®Õn lu th«ng tiÒn tÖ vµ gi¸ c¶. Ngîc l¹i, nÕu Nhµ níc ph¸t
hµnh tiÒn giÊy cho ng©n s¸ch dï cã ®a vµo ®Çu t ph¸t triÓn c¸c ch¬ng tr×nh
kinh tÕ mang tÝnh chiÕn lîc còng dÉn ®Õn t¨ng khèi lîng tiÒn tÖ trong lu th«ng,
g©y lªn l¹m ph¸t ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ c¶ vµ ®êi sèng x· héi.
Trong thêi gian qua träng t©m cña c«ng t¸c tÝn dông lµ tÝch cùc huy
®éng vèn ®Ó cho vay. Theo ®Þnh híng cña Thèng §èc Ng©n hµng Nhµ níc
ViÖt Nam lµ: "Ng©n hµng ph¶i ®i vay ®Ó cho vay". TËp trung vèn vµo c¸c
c«ng tr×nh träng ®iÓm, c¸c ngµnh s¶n xuÊt nh: N«ng nghiÖp, s¶n xuÊt hµng
ho¸ xuÊt khÈu... Ng©n hµng còng nh Kho b¹c Nhµ níc tÝch cùc ®a d¹ng ho¸
c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn, chÝnh v× vËy ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp
ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.
Nh vËy tÝn dông Ng©n hµng kh«ng chØ lµ ®ßn bÈy kinh tÕ mµ cßn lµ
c«ng cô ®Ó Nhµ níc ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt, ®iÒu chØnh chiÕn lîc kinh tÕ, ph©n c«ng
lao ®éng x· héi, tiÕt kiÖm ph¸t hµnh tiÒn vµo lu th«ng, sö dông cã hiÖu qu¶
vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi, gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸p, æn
®Þnh søc mua cña ®ång tiÒn. Râ rµng th«ng qua vai trß tÝn dông víi ho¹t ®éng
cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông theo c¬ chÕ thÞ trêng cã
sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc, tÝn dông ng©n hµng ®· thóc ®Èy t¨ng trëng kinh
tÕ, gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸t.
Th«ng qua tÝn dông Ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ®¬n vÞ,
c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n cã vèn s¶n xuÊt kinh doanh thu ®îc hiÖu qu¶,
gãp phÇn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
§èi víi Ng©n hµng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n quan
träng ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng, nh»m bæ sung vèn cho c¸c doanh
nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n trong x· héi ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh.
§©y lµ nghiÖp vô sinh lêi chñ yÕu cña Ng©n hµng th¬ng m¹i.
ii. Vai trß, nhiÖm vô cña KÕ TO¸n cho vay.
Ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t
®éng kinh doanh cña Ng©n hµng nh»m bæ sung vèn cho c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc
kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh.
§©y lµ nghiÖp vô sinh lêi chñ yÕu cña Ng©n hµng th¬ng m¹i, nã quyÕt ®Þnh sù
sèng cßn cña Ng©n hµng th¬ng m¹i nã quyÕt ®Þnh viÖc më réng hay thu hÑp
chøc n¨ng trung gian tÝn dông.Tõ ®ã quyÕt ®Þnh ®Õn ph¹m vi, quy m« ho¹t
®éng cña mét ng©n hµng th¬ng m¹i vµ còng lµ nghiÖp vô chiÕm tØ träng lín
nhÊt trong tæng tµi s¶n cã cña ng©n hµng. §èi víi nÒn kinh tÕ nã thóc ®Èy s¶n
xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn, t¨ng tèc ®é lu th«ng tiÒn tÖ.
1.Vai trß cña kÕ to¸n cho vay
- KÕ to¸n cho vay gi÷ mét vÞ trÝ quan träng trong toµn bé nghiÖp vô kÕ
to¸n cña Ng©n hµng, v× thÕ kÕ to¸n cho vay tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh
cho vay vèn, nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng.
- Th«ng qua sè liÖu cña kÕ to¸n cho vay, L·nh ®¹o ng©n hµng biÕt ®îc
t×nh h×nh sö dông vèn, sù biÕn ®éng vèn hµng ngµy. Tõ ®ã, lµm tham mu cho
l·nh ®¹o ®iÒu hµnh ho¹t ®éng tÝn dung cña Ng©n hµng mét c¸ch nhÞp nhµng,
®ång bé, kÞp thêi ®Ó cã chÝnh s¸ch phï hîp cho viÖc qu¶n trÞ kinh doanh cña
Ng©n hµng nh môc tiªu ®Ò ra: an toµn, lîi nhuËn, vµ lµnh m¹nh trong ho¹t
®éng kinh doanh cña Ng©n hµng.
- KÕ to¸n cho vay ®îc x¸c ®Þnh lµ mét bé phËn kÕ to¸n rÊt quan träng
bëi kÕ to¸n cho vay phôc vô vµ hç trî ®¾c lùc cho nghiÖp vô tÝn dông nã quyÕt
®Þnh sù tån t¹i cña c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i.
- §øng ë gãc ®é kÕ to¸n khi thu nî, thu l·i kÕ to¸n cho vay ®· gióp cho
Ng©n hµng thu nî gèc, l·i ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi.
- Th«ng qua kÕ to¸n cho vay, Ng©n hµng còng nh b¹n hµng cña doanh
nghiÖp ®¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng hÊp thô cña doanh nghiÖp sö dông vèn cã hiÖu
qu¶ kh«ng? §Ó tõ ®ã ®¸nh gi¸ xu thÕ vËn ®éng cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, gióp cho ng©n hµng vµ b¹n hµng cña c¸c doanh nghiÖp cã chiÕn lîc ®Çu t
phï hîp, cã hiÖu qu¶.
- KÕ to¸n cho vay lµ c«ng cô ®Ó ®¶m b¶o an toµn tµi kho¶n vèn vay cña
Ng©n hµng, ®ång thêi h¹n chÕ rñi ro, gãp phÇn æn ®Þnh nguån thu nhËp cña
Ng©n hµng. Th«ng qua viÖc ghi chÐp qu¸ tr×nh cho vay, thu nî, theo dâi kú
h¹n nî hµng ngµy, lu hå s¬ vay vèn... thÓ hiÖn kÕ to¸n cho vay b¶o vÖ an toµn
mét khèi lîng tµi s¶n lín cña b¶n th©n Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay
- X¸c lËp chøng tõ kÕ to¸n cho vay mét c¸ch hîp lÖ, hîp ph¸p nh»m
t¹o c¬ së hµnh lang ph¸p lý gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng.
- Më ®Çy ®ñ c¸c lo¹i sæ s¸ch (néi ngo¹i b¶ng) ®Ó h¹ch to¸n ghi chÐp,
ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c toµn bé c¸c kho¶n cho vay, thu
nî, theo dâi kú h¹n nî ®Ó thu nî vµ hç trî thu nî kÞp thêi c¸c mãn vay ®Õn
h¹n, tÝnh thu l·i ®óng l·i suÊt, ®óng thêi gian quy ®Þnh, theo dâi d nî thuéc
nghiÖp vô tÝn dông cña Ng©n hµng th¬ng m¹i. Trªn c¬ së ®ã gi¸m s¸t chÆt chÏ
qu¸ tr×nh sö dông tiÒn vay vµ tæ chøc qu¶n lý lu tr÷ hå s¬ theo qui ®Þnh ®¶m
b¶o an toµn tµi s¶n cña Ng©n hµng.
- KÕ to¸n cho vay phèi hîp víi bé phËn tÝn dông qu¶n lý c¸c kho¶n cho
vay ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cña mçi mãn vay cô thÓ: kÕ to¸n cho vay cung cÊp
th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi vÒ sè liÖu nh÷ng mãn vay ®· qu¸ h¹n, s¾p ®Õn
h¹n ®Ó c¸n bé tÝn dông cã kÕ ho¹ch ®«n ®èc thu nî kÞp thêi, ®ång thêi cung
cÊp cho L·nh ®¹o qu¶n lý, ®iÒu hµnh cã hiÖu qu¶.
-Nh vËy, kÕ to¸n cho vay cïng víi c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n Ng©n hµng
kh¸c th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña m×nh gióp cho Ng©n hµng võa thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng kinh doanh, võa cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ, víi vai trß quan
träng ®ã, hÖ thèng kÕ to¸n Ng©n hµng nãi chung vµ kÕ to¸n cho vay nãi riªng
cÇn ph¶i ®îc hoµn thiÖn h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng ®ßi hái ngµy cµng cao cña ngµnh
Ng©n hµng vµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
III. c¸c ph¬ng thøc cho vay, chøng tõ tµi kho¶n kÕ
to¸n cho vay, thu nî
1.C¸c ph¬ng thøc cho vay:
Theo quyÕt ®Þnh 1627/2001/Q§-NHNN ngµy 31/12/2001 cña Thèng
®èc Ng©n hµng Nhµ níc: Cã 9 ph¬ng thøc cho vay.
Trªn c¬ së nhu cÇu sö dông cña tõng kho¶n vay cña kh¸ch hµng vµ kh¶
n¨ng kiÓm tra, gi¸m s¸t cña Ng©n hµng, NHNo n¬i cho vay tho¶ thuËn víi
kh¸ch hµng vay vÒ viÖc lùa chän ph¬ng thøc cho vay sau ®©y:
1.1 -Ph¬ng thøc cho vay theo tõng lÇn (theo mãn):
¸p dông ph¬ng thøc tÝn dông cho vay tõng lÇn, kh¸ch hµng ph¶i lËp
giÊy ®Ò nghÞ vay vèn theo tõng lÇn, nép vµo Ng©n hµng cïng víi c¸c thñ tôc
cÇn thiÕt kh¸c ®Ó chøng minh c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng kinh doanh cña
kh¸ch hµng, còng nh íc tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi kho¶n tÝn dông ®ã.
Trong trêng hîp Ng©n hµng chÊp nhËn cho vay, Ng©n hµng cïng
kh¸ch hµng ký kÕt hîp ®ång tÝn dông, tho¶ thuËn víi c¸c ®iÒu kiÖn, yÕu tè vÒ
sè tiÒn, môc ®èi tîng, vèn vay, thêi h¹n tr¶ nî, l·i suÊt...
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Trªn c¬ së hîp ®ång tÝn dông ®· ®îc ký kÕt, kÕ to¸n cho vay gi¶i ng©n
ph¸t tiÒn vay ®ång thêi h¹ch to¸n:
Nî: TK cho vay kh¸ch hµng.
Cã: TK tiÒn mÆt
Cã: TK tiÒn göi kh¸ch hµng
Mçi kho¶n vay ®Òu ®îc x¸c ®Þnh thêi h¹n tr¶ nî cô thÓ trªn hîp ®ång
tÝn dông. V× vËy ®Ó theo dâi thêi h¹n tr¶ nî, kÕ to¸n cho vay ph¶i s¾p xÕp hå
s¬, khÕ íc sao cho khoa häc gän gµng theo kú h¹n tr¶ nî cña kh¸ch hµng.
§Ó tiÖn lîi cho viÖc ®«n ®èc tr¶ nî, mét kho¶n nî cã thÓ chia ra nhiÒu
kú h¹n tr¶ nî kh¸c nhau vÒ nguyªn t¾c khi ®Õn h¹n kh¸ch hµng ph¶i cã nhiÖm
vô tr¶ nî cho Ng©n hµng ®óng h¹n.
Khi kh¸ch hµng tr¶ nî h¹ch to¸n ghi:
Nî :TK tiÒn mÆt
Nî :TK tiÒn göi (nÕu tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n).
Cã :TK cho vay kh¸ch hµng.
NÕu ®Õn h¹n tr¶ gèc vµ l·i mµ kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®îc cho Ng©n
hµng th× kh¸ch hµng ph¶i lµm ®¬n xin ®iÒu chØnh kú h¹n hoÆc xin gia h¹n sè
tiÒn gèc vµ l·i ®ã.
+ NÕu ®îc Ng©n hµng chÊp thuËn cho gia h¹n hoÆc ®iÒu chØnh kú
h¹n nî th× kÕ to¸n cho vay ®iÒu chØnh kú h¹n nî trong m¸y tÝnh vµ lu ®¬n
gia h¹n hoÆc ®iÒu chØnh cña kh¸ch hµng vµo hå s¬ vay vèn.
+ NÕu kh«ng ®îc ng©n hµng chÊp thuËn viÖc kh¸ch hµng xin ®iÒu
chØnh kú h¹n nî hoÆc gia h¹n nî cña kh¸ch hµng th× kÕ to¸n c¨n cø vµo
hå s¬ khÕ íc cña kh¸ch hµng chuyÓn nî qu¸ h¹n (sau 10 ngµy) ®èi víi
mãn vay. KÕ to¸n h¹ch to¸n ghi:
Nî: TK nî qu¸ h¹n
Cã: TK cho vay trong h¹n.
C¸c hå s¬ chuyÓn sang nî qu¸ h¹n ®îc lu ë mét cÆp riªng ®Ó lµm c¨n
cø cho viÖc ®«n ®èc thu håi nî trong viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng tÝn dông còng
nh ph©n tÝch phßng ngõa rñi ro.
1.2 - Ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông (Cho vay bæ xung
vèn lu ®éng):
Ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông lµ kh¸ch hµng cïng víi
Ng©n hµng tho¶ thuËn mét h¹n møc tÝn dông trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh
hoÆc theo chu kú s¶n xuÊt kinh doanh trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh
vµ nhu cÇu vÒ vèn cña ®¬n vÞ.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông thêng ¸p dông cho nh÷ng
doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh lµnh m¹nh, s¶n xuÊt, kinh doanh æn ®Þnh
vµ nhu cÇu vèn vay, tr¶ thêng xuyªn, cã uy tÝn trong quan hÖ tÝn dông víi
Ng©n hµng. Ng©n hµng cïng kh¸ch hµng ký hîp ®ång tÝn dông, tho¶ thuËn
h¹n møc tÝn dông duy tr× trong thêi h¹n nhÊt ®Þnh, ®iÒu kiÖn vay tr¶, møc
l·i suÊt, c¸ch thøc tr¶ nî còng nh quyÒn h¹n, nghÜa vô cña mçi bªn lµm
c¨n cø.
Tõng lÇn vay kh¸ch hµng kh«ng cÇn ph¶i lµm l¹i c¸c thñ tôc mµ chØ
cÇn, lËp mét giÊy nhËn nî cïng víi hîp ®ång tÝn dông ®· lËp lÇn ®Çu. Khi
ph¸t tiÒn vay h¹ch to¸n ghi:
Nî: TK cho vay kh¸ch hµng.
Cã: TK tiÒn mÆt
Cã: TK tiÒn göi (nÕu cho vay b»ng chuyÓn kho¶n).
KÕ to¸n cho vay ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ h¹n møc tÝn dông, ®¶m b¶o
kh«ng vît qu¸ h¹n møc tÝn dông ®· ký kÕt.
Thu nî theo tho¶ thuËn trªn hîp ®ång tÝn dông: ¸p dông ph¬ng thøc
nµy Ng©n hµng kh«ng x¸c ®Þnh ®îc thêi h¹n tr¶ nî cô thÓ theo tõng kho¶n
vay. Mµ tho¶ thuËn mét kÕ ho¹ch nî dùa trªn c¬ së kú lu©n chuyÓn vèn cña
doanh nghiÖp vµ viÖc tÝnh to¸n qu¶n lý thêi h¹n tr¶ nî, cã thÓ th«ng qua kÕ
ho¹ch tr¶ nî tõng th¸ng, tõng ®Þnh kú hoÆc x¸c ®Þnh vßng quay cña vèn tÝn
dông.
ViÖc tr¶ nî cña kh¸ch hµng ®îc thùc hiÖn trong suèt thêi h¹n gi¸ trÞ
cña hîp ®ång tÝn dông, cã thÓ tr¶ trùc tiÕp b»ng tiÒn tõ b¸n hµng hoÆc tho¶
thuËn víi Ng©n hµng trÝch tõ tµi kho¶n tiÒn göi ®Ó thu nî theo ®Þnh kú.
KÕ to¸n h¹ch to¸n khi thu nî ghi
Nî TK tiÒn mÆt.
Nî TK tiÒn göi (NÕu tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n).
Cã TK cho vay kh¸ch hµng.
Thu l·i cho vay thêng ®îc ¸p dông th«ng qua viÖc tho¶ thuËn gi÷a
kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng ®Ó thu theo mãn, thu theo tÝch sè hµng th¸ng hoÆc
theo ®Þnh kú.
ViÖc tÝnh thu l·i ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c vµ phï hîp víi møc l·i suÊt
ghi trªn hîp ®ång tÝn dông vµ tuú theo ph¬ng thøc cho vay sù tho¶ thuËn gi÷a
Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ®Ó thùc hiÖn viÖc tÝnh c¸c kho¶n l·i cha ®Õn h¹n
ph¶i thu hoÆc thêi h¹n tho¶ thuËn.
Trong qu¸ tr×nh vay vèn, tr¶ nî: nÕu viÖc s¶n xuÊt, kinh doanh cã thay
®æi vµ doanh nghiÖp cã nhu cÇu, kh¸ch hµng ph¶i lµm giÊy ®Ò nghÞ bæ xung
h¹n møc tÝn dông, Ng©n hµng xem xÐt nÕu thÊy hîp lý th× chÊp thuËn ®iÒu
chØnh h¹n møc tÝn dông vµ cïng kh¸ch hµng ký bæ sung hîp ®ång tÝn dông.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
ViÖc ký kÕt hîp ®ång tÝn dông míi ®îc thùc hiÖn tríc 10 ngµy h¹n
møc tÝn dông cò hÕt h¹n kh¸ch hµng göi cho Ng©n hµng kÕ ho¹ch vay vèn kú
tiÕp theo.
C¨n cø vµo nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng vµ chu kú s¶n xuÊt, kinh
doanh kÕ tiÕp, Ng©n hµng x¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông vµ thêi h¹n cho vay míi
1.3. Cho vay theo dù ¸n ®Çu t:
Ng©n hµng n«ng nghiÖp cho kh¸ch hµng vay vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c
dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ c¸c dù ¸n ®Çu t phôc
vô ®êi sèng.
Ng©n hµng n«ng nghiÖp n¬i cho vay cïng kh¸ch hµng ký hîp ®ång
tÝn dông vµ tho¶ thuËn møc vèn ®Çu t duy tr× cho c¶ thêi gian ®Çu t cña dù
¸n, ph©n ®Þnh c¸c kú h¹n tr¶ nî.
Ng©n hµng thùc hiÖn gi¶i ng©n theo tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n.
Mçi lÇn rót vèn, kh¸ch hµng lËp giÊy nhËn nî tiÒn vay trong ph¹m
vi møc vèn ®Çu t ®· tho¶ thuËn; kÌm theo c¸c chøng tõ xin vay phï hîp víi
môc ®Ých sö dông vèn trong hîp ®ång tÝn dông.
Trêng hîp kh¸ch hµng ®· dïng nguån vèn huy ®éng t¹m thêi kh¸c
®Ó chi phÝ cho dù ¸n duyÖt trong thêi gian cha vay ®îc vèn
1.4. Cho vay hîp vèn: Mét nhãm tæ chøc tÝn dông cïng cho vay ®èi
víi mét dù ¸n vay vèn hoÆc ph¬ng ¸n vay vèn cña kh¸ch hµng: trong ®ã, cã
mét tæ chøc tÝn dông lµm ®Çu mèi dµn xÕp, phèi hîp víi c¸c tæ chøc tÝn
dông kh¸c. ViÖc cho vay hîp ®ång vèn thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña Quy
chÕ nµy vµ Quy chÕ ®ång tµi trî cña c¸c tæ chøc tÝn dông do Thèng ®èc
Ng©n hµng ban hµnh.
1.5. Cho vay tr¶ gãp: Khi vay vèn, tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng
x¸c ®Þnh vµ tho¶ thuËn sè l·i vèn vay ph¶i tr¶ céng víi sè nî gèc ® îc chia
ra ®Ó tr¶ nî theo nhiÒu kú h¹n trong thêi h¹n cho vay.
1.6. Cho vay theo h¹n møc tÝn dông dù phßng: Tæ chøc tÝn dông
cam kÕt ®¶m b¶o s½n sµng cho kh¸ch hµng vay vèn trong ph¹m vi h¹n møc
tÝn dông nhÊt ®Þnh.Tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn thêi h¹n hiÖu
lùc cña h¹n møc tÝn dông dù phßng, møc phÝ tr¶ cho h¹n møc tÝn dông dù
phßng.
1.7. Cho vay th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn
dông: Tæ chøc tÝn dông chÊp thuËn cho kh¸ch hµng ®îc sö dông sè vèn vay
trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông ®Ó thanh to¸n tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô
vµ rót tiÒn mÆt t¹i m¸y4/14/2003ha minh quan rót tiÒn tù ®éng hoÆc ®iÓm
øng tiÒn mÆt lµ ®¹i lý cña tæ chøc tÝn dông. Khi cho vay ph¸t hµnh vµ sö
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
dông thÎ tÝn dông, tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng ph¶i tu©n theo c¸c quy
®Þnh cña ChÝnh phñ Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam vÒ ph¸t hµnh vµ sö dông
thÎ tÝn dông.
1.8. Cho vay theo h¹n møc thÊu chi: Lµ viÖc cho vay mµ tæ chøc tÝn
dông tho¶ thuËn b»ng v¨n b¶n chÊp thuËn cho kh¸ch hµng chi vît sè tiÒn cã
trªn tµi kho¶n thanh to¸n cña kh¸ch hµng phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña
ChÝnh phñ vµ Ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n qua
c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n.
1.9. C¸c ph¬ng thøc cho vay kh¸c mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm, phï hîp
víi quy ®Þnh t¹i quy chÕ nµy vµ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña tæ chøc
tÝn dông vµ ®Æc ®iÓm cña kh¸ch hµng vay.
2.Chøng tõ kÕ to¸n cho vay
Chøng tõ kÕ to¸n lµ nh÷ng chøng minh b»ng giÊy tê vÒ nghiÖp vô kinh
tÕ tµi chÝnh ®· ph¸t sinh vµ thùc sù hoµn thµnh. Ph©n lo¹i chøng tõ kÕ to¸n ®îc
thùc hiÖn theo qui ®Þnh 127/Q§-NHNo - 04, ngµy 13/03/2001 cña
NHNo&PTNT ViÖt Nam.
* Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt ph¸p lý chøng tõ kÕ to¸n bao gåm:
+ Chøng tõ gèc vµ chøng tõ ghi sæ.
- Chøng tõ gèc lµ nh÷ng chøng tõ ®îc lËp ngay sau khi nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh ®· hoµn thµnh. Chøng tõ gèc lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó chøng minh 1
nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®· hoµn thµnh.
- Chøng tõ ghi sæ lµ chøng tõ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh
vµo sæ s¸ch kÕ to¸n, chøng tõ ghi sæ ®îc lËp trªn c¬ së chøng tõ gèc hoÆc
kiªm chøng tõ ghi sæ.
* Ph©n lo¹i theo néi dung nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh bao gåm:
- Chøng tõ tiÒn mÆt gåm: PhiÕu thu, phiÕu chi, sÐc, giÊy göi tiÒn, giÊy
rót tiÒn, giÊy nép tiÒn, giÊy lÜnh tiÒn.
- Chøng tõ chuyÓn kho¶n gåm: PhiÕu chuyÓn kho¶n, uû nhiÖm thu, uû
nhiÖm thu, sÐc, TTD.
- B¶ng kª c¸c lo¹i gåm: B¶ng kª nép sÐc, b¶ng kª sè d tÝnh l·i, b¶ng kª
quyÕt to¸n l·i cho vay, b¶ng kª thanh to¸n c¸c lo¹i:
GiÊy b¸o chuyÓn tiÒn néi, ngo¹i tØnh.
LÖnh chuyÓn tiÒn trong chuyÓn tiÒn ®iÖn tö.
C¸c chøng tõ h¹ch to¸n tµi s¶n vµ chøng tõ ngo¹i b¶ng (nh phiÕu xuÊt tµi
s¶n, phiÕu nhËp tµi s¶n).
VÒ nguyªn t¾c th× tÊt c¶ c¸c chøng tõ kÕ to¸n Ng©n hµng (bao gåm chøng tõ
do Ng©n hµng lËp vµ chøng tõ do kh¸ch hµng lËp) ®Òu ph¶i lËp ®óng mÉu vµ
ghi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè theo quy ®Þnh. Chøng tõ cã thÓ lËp trªn m¸y tÝnh (danh
môc chøng tõ ®îc phÐp lËp trªn m¸y tÝnh theo quy tr×nh giao dÞch trùc tiÕp do
tæng gi¸m ®èc quy ®Þnh). C¸c chøng tõ cã nhiÒu liªn ph¶i ®îc lËp mét lÇn trªn
tÊt c¶ c¸c liªn b»ng m¸y ch÷, m¸y tÝnh hoÆc viÕt lång lãt giÊy than. Ph¶i ghi
®Çy ®ñ c¸c yÕu tè theo quy ®Þnh sau:
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
- C¸c yÕu tè trªn chøng tõ ph¶i viÕt b»ng bót mùc hoÆc bót bi mÇu tÝm,
xanh, ®en, kh«ng ®îc viÕt b»ng mùc ®á (trõ c¸c chøng tõ kÕ to¸n lËp ®Ó ®iÒu
chØnh sai sãt). Kh«ng ®îc viÕt b»ng bót ch× trªn c¸c lo¹i chøng tõ vµ kh«ng ®îc viÕt b»ng hai lo¹i bót hai m©ï mùc kh¸c nhau trªn cïng mét chøng tõ, ch÷
viÕt trªn chøng tõ ph¶i râ rµng, trung thùc, chÝnh x¸c kh«ng viÕt t¾t, viÕt mê
hoÆc nhoÌ ch÷. Kh«ng ®îc tÈy xo¸, söa ch÷a b»ng bÊt kú h×nh thøc nµo ®èi
víi c¸c yÕu tè trªn chøng tõ.
- Sè tiÒn trªn chøng tõ b¾t buéc ph¶i ghi sè tiÒn b»ng sè (c¨n cø mÉu
chøng tõ). Ch÷ ®Çu cña sè tiÒn b»ng ch÷ ph¶i viÕt hoa vµ s¸t ®Çu dßng cña
dßng ®Çu tiªn, kh«ng ®îc viÕt c¸ch dßng, c¸ch qu·ng gi÷a c¸c ch÷, kh«ng ®îc
viÕt thªm ch÷ vµo gi÷a hai ch÷ viÕt liÒn kÒ nhau trªn chøng tõ. Néi dung
nghiÖp vô ghi trªn chøng tõ ph¶i râ rµng, rÔ hiÓu, ch÷ ký cña kh¸ch hµng vµ
c¸n bé Ng©n hµng trªn tÊt c¶ c¸c lo¹i chøng tõ kÕ to¸n ®Òu b¾t buéc ph¶i ký
tay tõng tê b»ng bót tÝm, ®en...
3.Tµi kho¶n dïng trong kÕ to¸n cho vay
Tµi kho¶n ph¶n ¸nh nghiÖp vô cho vay thuéc tµi s¶n cã cña Ng©n hµng,
tµi kho¶n dïng ®Ó ghi chÐp, ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn vay cña Ng©n hµng ®èi
víi ngêi ®i vay, ®ång thêi còng ghi chÐp, ph¶n ¸nh sè tiÒn vay tr¶ nî Ng©n
hµng theo kú h¹n nhÊt ®Þnh.
øng víi ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn cã tµi kho¶n cho vay th«ng thêng.
øng víi ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông cã tµi kho¶n cho vay theo
h¹n møc tÝn dông.
3.1 Tµi kho¶n cho vay tõng lÇn
Khi c¸c ®¬n vÞ tæ chøc c¸ nh©n, c¸c doanh nghiÖp t nh©n cã ®ñ ®iÒu
kiÖn vay vèn vµ ®îc Ng©n hµng cho vay th× kÕ to¸n Ng©n hµng sÏ më cho mçi
ngêi vay mét tµi kho¶n cho vay thÝch hîp.
Tµi kho¶n cho vay tõng lÇn kÕt cÊu nh sau:
Bªn nî: Ghi cã sè tiÒn Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay.
Bªn cã: - Ghi sè tiÒn kh¸ch hµng ®· tr¶ nî Ng©n hµng.
- Ghi sè tiÒn chuyÓn nî qu¸ h¹n (nÕu cã).
D n¬: Ph¶n ¸nh sè tiÒn ngêi vay cßn n¬ Ng©n hµng ®Õn mét thêi ®iÓm
nµo ®ã.
3.2 Tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc
Tuú theo sù tho¶ thuËn gi÷a kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng. Ng©n hµng sÏ
cho kh¸ch hµng vay theo 2 tµi kho¶n (tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc tÝn dông
vµ tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n).
KÕt cÊu cña tõng h×nh thøc tµi kho¶n trong cho vay theo h¹n møc tÝn
dông nh sau:
- §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng më 2 tµi kho¶n: tµi kho¶n cho vay theo h¹n
møc vµ tiÒn göi thanh to¸n. Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n cho vay, thu nî ®îc thùc hiÖn
trªn tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc cã kÕt cÊu:
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Bªn nî: Ghi sè tiÒn cho vay theo h¹n møc tÝn dông d· ký kÕt.
Bªn cã: Ghi sè tiÒn Ng©n hµng thu nî trªn c¬ së tiÒn b¸n hµng hay c¸c
kho¶n thu nhËp kh¸c nép vµo.
D nî: Ph¶n ¸nh sè tiÒn kh¸ch hµng cßn nî Ng©n hµng.
Trêng hîp hÕt sè d mµ kh¸ch hµng vÉn nép tiÕp c¸c kho¶n thu cña m×nh
cho Ng©n hµng th× kÕ to¸n sÏ h¹ch to¸n vµo tiÒn göi thanh to¸n.
Trong quan hÖ tÝn dông gi÷a ngêi vay vµ Ng©n hµng kh«ng ph¶i bao giê
ngêi vay còng tr¶ nî Ng©n hµng ®óng kú h¹n.
Trêng hîp ®Õn h¹n tr¶ ngêi vay kh«ng tr¶ ®îc nî, còng kh«ng ®îc Ng©n
hµng cho gia h¹n nî th× sè nî ®ã ®îc chuyÓn sang tµi kho¶n “Nî qu¸ h¹n“ ®Ó
theo dâi thu håi víi møc l·i suÊt cao h¬n møc l·i suÊt vay b×nh thêng.
KÕt cÊu tµi kho¶n nî qu¸ h¹n:
Bªn nî: Ghi sè tiÒn chuyÓn sang nî qu¸ h¹n.
Bªn cã: Ghi sè tiÒn thu nî qu¸ h¹n.
D nî: ThÓ hiÖn sè d nî qu¸ h¹n cha tr¶.
C¸c tµi kho¶n cho vay, nî qu¸ h¹n ®Òu ®îc më theo tõng lo¹i nî vµ theo
tõng ®¬n vÞ vay ®Ó theo dâi.
IV. QUI tr×nh kÕ to¸n cho vay – thu nî
1. Qui tr×nh kÕ to¸n cho vay tõng lÇn.
1.1. KÕ to¸n giai ®o¹n cho vay
Mçi lÇn vay ngêi vay lµm giÊy ®Ò nghÞ vay vèn göi tíi Ng©n hµng ®Ó
tr×nh bµy lý do xin vay. §©y lµ c¨n cø ®Ó Ng©n hµng xem xÐt, tÝnh to¸n, quyÕt
®Þnh cho vay vµ lËp hîp ®ång tÝn dông.NÕu kho¶n vay ®îc gi¸m ®èc ký duyÖt
cho vay th× bé phËn kÕ to¸n thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n cho vay. Bé phËn kÕ to¸n
kiÓm so¸t l¹i vµ híng dÉn kh¸ch hµng lËp c¸c chøng tõ kÕ to¸n, nhËn tiÒn vay
theo qui ®Þnh vµ ghi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn chøng tõ.
C¨n cø vµo chøng tõ nh giÊy lÜnh tiÒn mÆt (nÕu gi¶i ng©n b»ng tiÒn mÆt)
hoÆc uû nhiÖm chi (nªó gi¶i ng©n b»ng chuyÓn kho¶n) kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt
hoÆc nhËp d÷ liÖu vµo m¸y tÝnh.
Nî:
- TK cho vay ng¾n h¹n cña ngêi vay
Cã:
- Tµi kho¶n tiÒn mÆt ( nÕu gi¶i ng©n b»ng tiÒn mÆt )
kho¶n)
-Tµi kho¶n tiÒn göi cña ngêi thô hëng (nÕu cho vay b»ng chuyÓn
- Liªn hµng ®i - chuyÓn tiÒn ®iÖn tö (nÕu ngêi thô huëng cã tµi
kho¶n ë c¸c Ng©n hµng kh¸c).
Riªng c¸c mãn vay cã tµi kho¶n thÕ chÊp, cÇm cè kÕ to¸n ph¶i ghi
nhËp, xuÊt vµo tµi kho¶n ngo¹i b¶ng “ Tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè”.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
1.2. KÕ to¸n thu nî, thu l·i
* KÕ to¸n thu nî
Sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n cho vay cña tõng ®on vÞ vay vèn do kÕ to¸n
viªn gi÷ vµ theo dâi. Hîp ®ång tÝn dông sau khi hoµn thµnh ph¸t tiÒn vay sÏ ®îc lu tr÷ trong hå s¬ vay vèn cña ngêi ®i vay ®Ó theo dâi thu håi nî.hîp ®ång
tÝn dông trong hå s¬ vay vèn ph¶i ®îc s¾p xÕp mét c¸ch khoa häc nh»m theo
dâi mét c¸ch chÆt chÏ kú h¹n thu nî, thu l·i kÞp thêi khi ®Õn h¹n.
Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn lµ mçi lÇn
cho vay ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh ®îc thêi h¹n tr¶.§Õn h¹n ngêi vay ph¶i cã tr¸ch
nhiÖm tr¶ nî Ng©n hµng.NÕu ®Õn kú h¹n tr¶ nî ngêi vay kh«ng ®ñ tr¶ nî cho
Ng©n hµng th× kÕ to¸n chñ ®éng trÝch tµi kho¶n tiÒn göi cña ngêi vay ®Ó thu
håi nî.
NÕu tµi kho¶n cña ngêi vay ®· hÕt sè d vµ tµi kho¶n vay ®ã kh«ng ®îc
Ng©n hµng gia h¹n th× kÕ to¸n lµm thñ tôc chuyÓn nî qu¸ h¹n.
- NÕu thu nî b»ng tiÒn mÆt: kÕ to¸n c¨n cø vµo giÊy nép tiÒn cña ngêi
vay®Ó vµo sæ chi tiÕt hoÆc nhËp d÷ liÖu vµo m¸y tÝnh, ghi:
Nî: TK tiÒn mÆt
Cã: Tµi kho¶n cho vay - tiÓu kho¶n cña ngßi vay
- NÕu thu nî b»ng chuyÓn kho¶n: kÕ to¸n c¨n cø uû nhiÖm chi cña ngêi
vay, hoÆc lËp phiÕu chuyªn kho¶n ®Ó vµo sæ chi tiÕt hoÆc nhËp d÷ liÖu vµo m¸y
tÝnh, ghi:
Nî: TK tiÒn göi - cña ngêi vay
Cã: TK cho vay - tiÓu kho¶n ngêi vay
§ång thêi víi viÖc h¹ch to¸n, kÕ to¸n xo¸ nî trªn hîp ®ång tÝn dông
b»ng c¸ch ghi sè tiÒn thu nî vµo cét "sè tiÒn tr¶ nî", rót sè d .Hîp ®ång tÝn
dông thu hÕt nî (sè d b»ng 0) ®îc xuÊt khái hå s¬ tÝn dông ®Ó ®ãng thµnh
tËp riªng, hoÆc ®ãng vµo tËp nhËt ký chøng tõ nÕu sè l îng hîp ®ång tÝn
dông Ýt.
§èi víi nh÷ng kho¶n vay cã thÕ chÊp, kÕ to¸n lµm thñ tôc dÓ ghi xuÊt
ngo¹i b¶ng, tr¶ l¹i giÊy tê thÕ chÊp tµi s¶n cho ngêi vay.
* KÕ to¸n thu l·i
TÝnh thu l·i cho vay tõng lÇn theo ph¬ng ph¸p tÝnh l·i ®¬n... TiÒn l·i
tÝnh mét lÇn khi thu nî gèc. Hµng th¸ng Ng©n hµng vÉn tÝnh l·i ®Ó h¹ch to¸n
vµo tµi kho¶n " tiÒn l·i tÝnh dån dù thu ", khi ngêi vay tr¶ nî gèc vµ l·i sÏ tÊt
to¸n tµi kho¶n nµy.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
C«ng thøc tÝnh l·i:
Sè tiÒn l·i = Sè tiÒn vay (gèc) x L·i suÊt cho vay x thêi gian vay
TÝnh thu l·i theo kú h¹n th¸ng hoÆc n¨m th× chØ tÝnh ngµy vay, kh«ng tÝnh
ngµy tr¶ nî, tøc lµ chØ tÝnh ngµy ®Çu tiªn chø kh«ng tÝnh ngµy cuèi tr¶ nî.
H¹ch to¸n thu l·i cho vay: hµng th¸ng kÕ to¸n tÝnh vµ h¹ch to¸n dù thu
l·i, ghi:
Nî: TK TiÒn l·i tÝnh dån dù thu
Cã: TK Thu nhËp - thu l·i cho vay
Khi kh¸ch hµng vay tr¶ l·i, Ng©n hµng h¹ch to¸n:
Nî: -TK TiÒn mÆt (nÕu tr¶ b»ng tiÒn mÆt)
-TK TiÒn göi (nÕu trÝch tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña ngêi vay)
Cã: TK TiÒn l·i tÝnh dån dù thu.
Trêng hîp sè l·i ph¶i thu ®· h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n cña "tiÒn l·i tÝnh
dån dù thu" ®èi víi nh÷ng kho¶n cho vay trung h¹n nhng ngêi vay kh«ng
thanh to¸n ®îc ®óng h¹n ghi trong hîp ®ång tÝn dông th× sau 90 ngµy kÓ tõ
ngµy ®Õn h¹n ghi trong hîp ®ång; hoÆc cha ®Õn 90 ngµy nhng kho¶n vay ®·
chuyÓn sang nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi th× kÕ to¸n lËp phiÕu chuyÓn kho¶n ®Ó
ghi gi¶m thu toµn bé sè tiÒn l·i dù thu, ghi:
Nî: TK Thu nhËp - thu l·i cho vay
Cã: TK TiÒn l·i céng dån dù thu
§ång thêi h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng:
Ghi nhËp: TK l·i cho vay cha thu ®îc
Sau khi h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng kÕ to¸n phèi hîp víi c¸n bé tÝn dông ®«n
®èc ngêi vay tiÕp tôc tr¶ l·i Ng©n hµng. Khi ngêi vay tr¶ l·i h¹ch to¸n ghi :
Nî: TK TiÒn mÆt (nÕu tr¶ b»ng tiÒn mÆt)
TK TiÒn göi (nÕu tÝnh TK tiÒn göi)
Cã: TK Thu l·i cho vay.
Ghi xuÊt ngo¹i b¶ng: L·i cho vay cha thu ®îc.
§ång thêi tÝnh ph¹t chËm tr¶ l·i (tèi ®a b»ng 5 % sè l·i chËm tr¶)
1.3. KÕ to¸n chuyÓn nî qu¸ h¹n
§Õn h¹n tr¶ nî nÕu ngêi vay kh«ng tr¶ ®îc Ng©n hµng vµ còng kh«ng ®îc Ng©n hµng gia h¹n nî th× kÕ to¸n lËp phiÕu chuyÓn kho¶n ®Ó chuyÓn sang
tµi kho¶n nî qu¸ h¹n.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
H¹ch to¸n:
Nî: TK nî qu¸ h¹n thÝch hîp
Cã: TK cho vay cña ngêi vay.
(¸p dông l·i suÊt qu¸ h¹n b»ng 150% lÇn l·i suÊt cho vay th«ng thêng).
C¸c hhå s¬ ®· ®îc chuyÓn sang nî qu¸ h¹n ®îc lu riªng.
-Khi ngêi vay tr¶ nî qu¸ h¹n kÕ to¸n ghi:
Nî: TK TiÒn mÆt (nÕu tr¶ b»ng tiÒn mÆt)
TK TiÒn göi cña ngêi vay
Cã: TK Nî qu¸ h¹n thÝch hîp
Trong trêng hîp ngêi vay kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî do kinh doanh thua
lç hoÆc bÞ ph¸ s¶n th× Ng©n hµng cã thÓ thanh lý tµi s¶n cña ngêi vay ®Ó thu
nî.
2. Quy tr×nh kÕ to¸n cho vay theo h¹n møc tÝn dông
Cho vay theo h¹n møc tÝn dông thêng ®îc sö dông díi h×nh thøc "thÊu
chi". ThÊu chi lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông øng tríc ®Æc biÖt ®îc thùc hiÖn dùa
trªn c¬ së h¹n møc tÝn dông ghi trong hîp ®ång tÝn dông.
¸p dông cho ngêi vay cã nhu cÇu vay vèn, tr¶ nî thêng xuyªn, cã kh¶
n¨ng tµi chÝnh m¹nh vµ cã uy tÝn.
2.1. KÕ to¸n cho vay
Hîp ®ång tÝn dông sau khi ®îc ký kÕt ®Ó x¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông vµ
c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c ®îc chuyÓn cho kÕ to¸n ®Ó kiÓm so¸t l¹i vµ theo dâi gi¶i
ng©n. Mçi lÇn gi¶i ng©n ®Ó ®¸p øng yªu cÇu chi tr¶ cña ngêi vay, ngêi vay lËp
c¸c chøng tõ nh sÐc, uû nhiÖm chi göi kÕ to¸n gi÷ tµi kho¶n v·ng lai cña ngêi
vay.
NÕu chøng tõ gi¶i ng©n tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn th× kÕ to¸n vµo sæ chi
tiÕt hoÆc nhËp d÷ liÖu vµo m¸y:
Nî: TK Cho vay – TK v·ng lai cña ngêi vay
Cã: TK thÝch hîp
- TK TiÒn mÆt (nÕu chi tr¶ b»ng tiÒn mÆt)
- HoÆc TK thanh to¸n cña ngêi thô hëng (nÕu chi tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n).
2.2. KÕ to¸n thu nî, thu l·i
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Trong ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông viÖc tr¶ nî cña kh¸ch
hµng dùa trªn c¬ së vßng quay vèn tÝn dông hoÆc kh¸ch hµng tr¶ nî theo tõng
th¸ng nh tho¶ thuËn trong hîp ®ßng tÝn dông. §¬n vÞ vay ph¶i nép tiÒn b¸n
hµng còng nh c¸c kho¶n thu kh¸c vµo bªn cã cña tµi kho¶n cho vay ®Ó tr¶ nî
Ng©n hµng. NÕu hÕt th¸ng ®¬n vÞ kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch tr¶ nî Ng©n
hµng vµ còng kh«ng ®îc xem xÐt ®Ó chuyÓn sang thu tiÕp ë th¸ng kÕ tiÕp th×
kÕ to¸n chuyÓn sè tiÒn cßn nî ®ã sang tµi kho¶n nî qu¸ h¹n vµ ¸p dông l·i
suÊt qu¸ h¹n.
*Thu nî gèc: H¹ch to¸n thu nî gèc theo sè tiÒn b¸n hµng cña ®¬n vÞ
nép vµo Ng©n hµng h»ng ngµy:
- NÕu thu b»ng tiÒn mÆt h¹ch to¸n:
Nî: TK TiÒn mÆt t¹i quü
Cã: TK Cho vay theo h¹n møc tÝn dông
- NÕu nép b»ng chuyÓn kho¶n h¹ch to¸n:
Nî: -TK TiÒn göi cña ngêi chi tr¶ (nÕu thanh to¸n cïng NH)
-TK Thanh to¸n qua l¹i gi÷a c¸c Ng©n hµng (nÕu thanh to¸n c¸c NH)
Cã: TK Cho vay theo h¹n møc.
VÒ nguyªn t¾c Ng©n hµng chØ thu nî trong ph¹m vi sè tiÒn Ng©n hµng
®· cho vay. Nªn ®èi víi ®¬n vÞ vay theo hai tµi kho¶n th× Ng©n hµng chØ thu
nî trong ph¹m vi d nî cña tµi kho¶n cho vay nµy..NÕu ®¬n vÞ tr¶ hÕt nî råi th×
sè tiÒn b¸n hµng cña ®¬n vÞ sÏ ghi vµo bªn tiÒn göi thanh to¸n cña ®¬n vÞ. Khi
tµi kho¶n vèn lu ®éng d cã tøc lµ ®¬n vÞ kinh tÕ göi vèn lu ®éng vµo Ng©n
hµng, lóc nµy Ng©n hµng sÏ tÝnh tr¶ l·i cho d¬n vÞ theo l·i suÊt phï hîp.
* KÕ to¸n thu l·i:
Do tµi kho¶n v·ng lai cã thÓ d Nî còng cã thÓ d Cã nªn viÖc tÝnh l·i cña
tµi kho¶n nµy còng ph¶i xö lý mét c¸ch phï hîp:
- NÕu tµi kho¶n v·ng lai d Nî, Ng©n hµng thu l·i theo l·i suÊt thÊu chi.
ViÖc thu l·i tiÕn hµnh hµng th¸ng theo ph¬ng ph¸p tÝch sè.
- ViÖc tÝnh l·i ®îc dùa trªn b¶ng sè d tÝnh l·i. B¶ng kª tÝnh l·i ®îc dïng
lµm chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n thu l·i, ghi:
Nî: TK Cho vay - TK v·ng lai cña ngêi vay.
Cã: TK Thu nhËp - Thu l·i cho vay.
- NÕu tµi kho¶n v·ng lai d Cã th× cã thÓ ng©n hµng kh«ng tr¶ l·i hoÆc tr¶
víi møc l·i suÊt thÊp. NÕu tr¶ l·i kÕ to¸n lËp b¶ng kª tÝnh l·i, h¹ch to¸n:
Nî: TK Chi phÝ - chi tr¶ l·i.
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Cã: TK Cho vay - TK v·ng lai cña ngêi vay.
2.3. KÕ to¸n chuyÓn nî qu¸ h¹n
§Õn kú h¹n, ®¬n vÞ vay kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch tr¶ nî ng©n hµng vµ
còng kh«ng ®îc xem xÐt ®Ó chuyÓn sang thu tiÕp theo ë th¸ng kª tiÕp, kÕ to¸n
lËp phiÕu chuyÓn kho¶n sè tiÒn ®¬n vÞ cßn nî Ng©n hµng sang tµi kho¶n nî
qu¸ h¹n.
Nî: Tk nî qu¸ h¹n
Cã: TK cho vay theo h¹n møc
Sè tiÒn ®¬n vÞ cßn nî Ng©n hµng chuyÓn sang nî qu¸ h¹n tõ thêi ®iÓm
nµo th× kÕ to¸n tÝnh l·i suÊt nî qu¸ h¹n tõ thêi ®iÓm ®ã.
ch¬ng ii
t×nh h×nh kÕ to¸n cho vay t¹i nhno huyÖn
ninh giang – h¶I d¬ng
I . Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh NHNo
ninh giang
1. §Æc ®iÓm kinh tÕ - x· héi
Ninh Giang lµ huyÖn cöa ngâ phÝa Nam cña thµnh phè H¶i D¬ng. Trung
t©m huyÖn lþ c¸ch thµnh phè H¶i D¬ng 30 km; phÝa b¾c gi¸p huyÖn Gia Léc;
phÝa ®«ng gi¸p huyÖn Tø Kú; phÝa nam gi¸p huyÖn Quúnh Phô (TØnh Th¸i
B×nh), phÝa t©y gi¸p huyÖn Thanh MiÖn. ChiÒu dµi cña huyÖn lµ 15 km, chiÒu
ngang ë phÝa B¾c réng 12 km. DiÖn tÝch tù nhiªn toµn huyÖn lµ 13.543,7 ha,
d©n sè 143.794 ngêi, sèng trong 36.624 hé gia ®×nh.
N¨m 2001, n¨m ®Çu cña thiªn niªn kû míi, trªn c¬ së qu¸n triÖt nghÞ
quyÕt cña §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX, NghÞ quyÕt tØnh §¶ng bé lÇn
thø XIII vµ NghÞ quyÕt huyÖn §¶ng bé lÇn thø XXII. Díi sù l·nh ®¹o cña
c¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn, c¸c ngµnh, sù phÊn ®Êu nç lùc vît qua khã
kh¨n cña nhËn d©n trong huyÖn, t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi - an ninh quèc
phßng huyÖn Ninh Giang tiÕp tôc ph¸t triÓn, ®¹t vît møc chØ tiªu kÕ ho¹ch
®Ò ra. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n tiÕp tôc chuyÓn ®æi theo híng tÝch cùc,
gi¶m tØ träng ngµnh n«ng nghiÖp, t¨ng tØ träng ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp
- x©y dùng c¬ b¶n vµ dÞch vô (n«ng nghiÖp tõ 67,3% gi¶m cßn 62,5%; tiÓu
thñ c«ng nghiÖp - x©y dùng c¬ b¶n tõ 13,5% lªn 17%; dÞch vô tõ 17,4% lªn
20,5%. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n ®Çu ngêi ®¹t 5,46 triÖu ®ång, t¨ng 6,6%
so víi n¨m 2000). KÕt qu¶ trªn ®· t¹o ra bíc chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vÒ ph¸t
triÓn kinh tÕ, khoa häc kü thuËt, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi bøc xóc
®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm, c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸
Hµ ThÞ Nhung
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tinh thÇn cña c¸c tÇng líp d©n c, ®¶m b¶o æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi, t¹o ®µ
ph¸t triÓn cho nh÷ng n¨m sau.
Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc huyÖn Ninh Giang cßn mét sè tån t¹i:
+ ViÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Æc biÖt lµ chuyÓn dÞch ®Êt tròng
sang trång c©y ¨n qu¶ vµ nu«i th¶ c¸, h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn canh cßn
chËm.
+ S¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp cßn nhá bÐ, tèc ®é vÉn cha t¬ng xøng
víi tiÒm n¨ng cña ®Þa ph¬ng, nhiÒu mÆt hµng cha ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng; viÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo s¶n
xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp cßn chem.
+ Ho¹t ®éng dÞch vô cha ph¸t triÓn, cha t×m ®îc thÞ trêng æn ®Þnh cho
viÖc tiªu thô hµng ho¸, s¶n phÈm tõ n«ng nghiÖp cã gi¸ trÞ cao.
§Õn nay huyÖn Ninh Giang cã 1 doanh nghiÖp nhµ níc, 32 hîp t¸c x·
vµ trªn 4 doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ho¹t ®éng. Víi vÞ trÝ ®Þa lý tù nhiªn
vµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi cña huyÖn ®· t¹o thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn
kinh tÕ x· héi cña huyÖn Ninh Giang nãi chung, ®ång thêi còng t¸c ®éng trùc
tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ PTNT huyÖn
Ninh giang nãi riªng.
2. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ
PTNT huyÖn Ninh Giang
2.1- M« h×nh tæ chøc:
C¨n cø quyÕt ®Þnh sè 198/1998/Q§-NHNN5 Ngµy 02/06/1998 cña
Thèng ®èc Ng©n hµng nhµ níc ViÖt nam vÒ viÖc thµnh lËp c¸c ®¬n vÞ trùc
thuéc cña NHNo & PTNT ViÖt nam, ngµy 17/06/1998 Chi nh¸nh NHNo TØnh
H¶i D¬ng chÝnh thøc ®îc lÊy tªn lµ NHNo & PTNT TØnh H¶i D¬ng, NHNo
HuyÖn Ninh Giang vµ 11 HuyÖn thÞ trùc thuéc TØnh H¶i d¬ng cïng thêi gian
®ã ®îc chÝnh thøc lÊy tªn lµ NHNo &PTNT HuyÖn Ninh Giang- Trô së giao
dÞch ®îc ®Æt t¹i ThÞ trÊn Ninh Giang, huyÖn Ninh Giang, tØnh H¶i D¬ng.
HiÖn nay NHNo&PTNT huyÖn Ninh Giang cã trô së lµm viÖc ®ãng trªn
®Þa bµn thÞ trÊn Ninh Giang víi chøc n¨ng, nhiÖm vô huy ®éng vèn, cho vay
c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, lµm dÞch vô thanh to¸n vµ cã xu híng më réng tíi tÊt
c¶ c¸c dÞch vô Tµi chÝnh - Ng©n hµng hiÖn ®¹i.
VÒ lao ®éng: TÝnh ®Õn 31/12/2002, tæng sè cã 35 ngêi trong ®ã sè ngêi
cã tr×nh ®é ®¹i häc, cao ®¼ng lµ 15 ngêi chiÕm 42,8%, tr×nh ®é trung häc lµ 20
ngêi chiÕm 57,2%, 1 ngêi l¸i xe vµ ®îc bè trÝ theo m« h×nh nh sau:
Hµ ThÞ Nhung
- Xem thêm -
.DOC 
48 
74 
65 
