1
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
NHÖÕNG TAÙC PHAÅM KHAÙC CUÛA PHILIP KOTLER
Marketing Management (Quaûn trò tieáp thò)
Principles of Marketing (Caùc nguyeân taéc tieáp thò)
Strategic Marketing for Non-Profit Organizations
(Tieáp thò chieán löôïc cho caùc toå chöùc phi lôïi nhuaän)
Marketing Places (Ñòa ñieåm tieáp thò)
The Marketing of Nations (Tieáp thò quoác gia)
Marketing Models (Caùc kieåu tieáp thò)
Social Marketing (Tieáp thò xaõ hoäi)
Marketing Professional Services (Dòch vuï tieáp thò chuyeân nghieäp)
Strategic Marketing for Educational Institutions
(Tieáp thò chieán löôïc cho caùc ñònh cheá giaùo duïc)
Marketing for Health Care Organizations
(Tieáp thò cho caùc toå chöùc chaêm soùc söùc khoûe)
High Visibility (Taàm nhìn xa)
The New Competition (Cuoäc caïnh tranh môùi)
Marketing for Hospitality and Tourism
(Tieáp thò cho ngaønh du lòch vaø khaùch saïn)
Marketing for Congregations (Tieáp thò cho caùc giaùo ñoaøn)
Standing Room Only (Chæ coù choã ñöùng)
Museum Strategies and Marketing
(Caùc chieán löôïc vaø tieáp thò vieän baûo taøng)
Kotler on Marketing: How to Create, Win, and Dominate Markets
Copyright © 1999 by Philip Kotler. All rights reserved.
Baûn dòch do Nhaø xuaát baûn Treû xuaát baûn theo thoûa thuaän nhöôïng quyeàn vôùi Free
Press, moät chi nhaùnh cuûa Simon & Schuster, Inc.
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
4
5
Cuöën saách naây àïì tùång cho caác àöìng taác giaã cuãa töi úã caác
êën baãn quöëc tïë cuãa caác cuöën Marketing Management (Quaãn
trõ tiïëp thõ) vaâ Principles of Marketing (Caác nguyïn tùæc tiïëp
thõ), nhûäng ngûúâi àaä cho töi rêët nhiïìu baâi hoåc quyá khi hoå
laâm cho nhûäng tû duy quaãn trõ tiïëp thõ thñch ûáng vúái nhûäng
vêën àïì vaâ nhûäng cú höåi taåi nûúác hoå.
UÁc
PETER CHANDLER, LINDEN BROWN,
vaâ STEWART ADAM
Trûúâng Àaåi hoåc Monash
vaâ caác trûúâng àaåi hoåc khaác taåi UÁc
Canada
RONALD E. TURNER
Trûúâng Àaåi hoåc Queen
Phaá p
BERNARD DUBOIS
Group HEC School of Management
Àûá c
FRIEDHELM W. BLIEMEL
Trûúâng Àaåi hoåc Kaiserslautern
YÁ
WALTER GEORGIO SCOTT
Trûúâng Àaåi hoåc Cattolica del Sacro Cuore
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
7
6
Singapore
SWEE-HOON ANG, SIEW-MENG LEONG,
vaâ CHIN TIONG TAN
Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc gia Singapore
Vûúng Quöëc Anh
JOHN SAUNDERS vaâ VERONICA WONG
Trûúâng Àaåi hoåc Loughborough
vaâ Trûúâng Àaåi hoåc Warwick
MUÅC LUÅC
Múã àêìu
9
PHÊÌN MÖÅT: TIÏËP THÕ CHIÏËN LÛÚÅC
15
1. Xêy dûång doanh nghiïåp coá laäi thöng qua
tiïëp thõ àùèng cêëp thïë giúái
17
2. Duâng tiïëp thõ àïí hiïíu roä, taåo ra, thöng tin,
vaâ cung cêëp caác giaá trõ
44
3. Nhêån diïån caác cú höåi tiïëp thõ vaâ phaát triïín
caách múâi chaâo giaá trõ coá muåc tiïu
77
4. Phaát triïín caác àïì xuêët giaá trõ vaâ xêy dûång
giaá trõ thûúng hiïåu
109
PHÊÌN HAI: TIÏËP THÕ CHIÏËN THUÊÅT
143
5. Phaát triïín vaâ sûã duång tònh baáo tiïëp thõ
145
6. Thiïët kïë töí húåp tiïëp thõ
185
7. Tòm kiïëm, giûä chên vaâ nuöi dûúäng khaách haâng
235
8. Thiïët kïë vaâ chuyïín àïën khaách haâng
giaá trõ lúán hún
271
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
9
8
PHÊÌN BA: QUAÃN TRÕ TIÏËP THÕ
315
LÚÂI MÚÃ ÀÊÌU
9. Lêåp kïë hoaåch vaâ sùæp xïëp töí chûác àïí tiïëp thõ
coá hiïåu quaã hún
10. Àaánh giaá vaâ kiïím soaát kïët quaã tiïëp thõ
317
350
PHÊÌN BÖËN: TIÏËP THÕ TRONG GIAI ÀOAÅN
CHUYÏÍN TIÏËP
381
11. Thñch ûáng vúái Tiïëp thõ àiïån tûã
trong Thúâi àaåi múái
383
Phuå luåc
Caác àùåc àiïím, caác chiïën lûúåc thaânh cöng,
vaâ vai troâ cuãa caác Phoâng Tiïëp thõ
trong caác doanh nghiïåp thuöåc caác
ngaânh nghïì khaác nhau
410
TRONG NHIÏÌU NÙM QUA, Robert Wallace, biïn têåp viïn
cao cêëp àaáng kñnh cuãa The Free Press, àaä yïu cêìu töi viïët möåt
cuöën saách vïì tiïëp thõ daânh cho caác nhaâ quaãn lyá, trònh baây tû duy
tiïëp thõ múái nhêët maâ khöng phaãi laâ cuöën saách quaá daây, nhû loaåi
700 trang! Öng khöng muöën töi chó àún giaãn laâ viïët ruát goån laåi
cuöën saách giaáo khoa daânh cho sinh viïn cao hoåc cuãa töi, Marketing Management (Quaãn trõ tiïëp thõ), maâ laâ viïët möåt cuöën
saá c h múá i hoaâ n toaâ n . Bob biïë t rùç n g töi àaä vaâ àang tham gia
thuyïët trònh taåi caác cuöåc höåi thaão keáo daâi möåt hai ngaây àûúåc töí
chûác khùæp núi trïn thïë giúái trong suöët 20 nùm qua vaâ öng cuäng
àaä xem caác têåp taâi liïåu höåi thaão cuãa töi. Öng noái rùçng chó riïng
nöåi dung trong caác têåp taâi liïåu naây cuäng àuã àïí laâm thaânh möåt
cuöën saách múái.
Töi àaä trò hoaän nhiïìu lêìn àïì nghõ cuãa öng do bêån röån vúái viïåc
giaãng daåy, nghiïn cûáu khoa hoåc, vaâ caác hoaåt àöång tû vêën. Töi
àaä hoåc àûúåc nhiïìu àiïìu múái meã trong khi tû vêën cho caác cöng
ty nhû AT&T, IBM, Michelin, Shell, Merck, vaâ nhiïì u ngên
haâng khaác. Töi cuäng àaä cöë gùæng suy nghô vïì taác àöång coá tñnh
caách maång cuãa caác cöng nghïå múái – Internet, e-mail, maáy fax,
caác phêìn mïìm tûå àöång hoáa baán haâng – vaâ phûúng tiïån truyïìn
thöng múái – truyïìn hònh caáp, höåi nghõ qua video, CD, caác baáo
àiïån tûã – àïën thõ trûúâng vaâ caách laâm tiïëp thõ. Vúái tònh hònh thõ
trûúâng àang thay àöíi rêët nhanh choáng thò coá veã nhû chûa phaãi
luác àïí viïët.
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
10
Nhûng cuöëi cuâng töi nhêån ra rùçng thõ trûúâng vêîn seä tiïëp tuåc
diïîn ra sûå thay àöíi triïåt àïí. Vaâ do àoá, lyá do àïí trò hoaän viïët
cuöën saách naây cuãa töi khöng coân àûáng vûäng nûäa.
Töi àaä coá 38 nùm gùæn boá vúái ngaânh tiïëp thõ maâ vêîn tiïëp tuåc
bõ noá quyïën ruä. Khi chuáng ta nghô rùçng, röët cuöåc chuáng ta cuäng
hiïíu àûúåc tiïëp thõ, thò noá laåi bùæt àêìu möåt àiïåu nhaãy múái vaâ
chuáng ta laåi phaãi cöë hïët sûác àïí nhaãy theo noá.
Lêìn àêìu tiïn khi àïën vúái tiïëp thõ vaâo àêìu nhûäng nùm 1960,
caác saách baáo noái vïì tiïëp thõ cú baãn nghiïng vïì mö taã. Vaâo luác àoá
coá ba caách tiïëp cêån khaác nhau. Caách tiïëp cêån haâng hoáa mö taã àùåc
tñnh khaác nhau cuãa caác loaåi haâng hoáa vaâ haânh vi cuãa ngûúâi mua
caác haâng hoáa àoá. Caách tiïëp cêån àõnh chïë mö taã caách thûác hoaåt
àöång cuãa caác töí chûác laâm tiïëp thõ, nhû laâ caách baán buön vaâ caách
baán leã nhû thïë naâo. Caách tiïëp cêån chûác nùng mö taã caác hoaåt àöång
khaác nhau vïì tiïëp thõ – quaãng caáo, àöåi nguä baán haâng, caách àõnh
giaá – àûúåc thûåc hiïån nhû thïë naâo trïn thõ trûúâng.
Do àûúåc àaâo taåo chñnh vïì kinh tïë hoåc vaâ caác khoa hoåc quyïët
àõnh, nïn caách tiïëp cêån cuãa töi vïì tiïëp thõ laâ xuêët phaát tûâ goác
àöå quaãn lyá. Caác nhaâ quaãn lyá tiïëp thõ úã khùæp moåi núi àïìu phaãi
àûúng àêìu vúái söë lûúång quaá lúán caác quyïët àõnh khoá khùn; hoå
phaãi lûåa choån caác thõ trûúâng muåc tiïu möåt caách thêån troång, phaát
triïín caác àùåc tñnh töëi ûu cuãa saãn phêím vaâ caác lúåi thïë, thiïët lêåp
giaá caã húåp lyá, vaâ coá quyïët àõnh àuáng vïì quy mö vaâ phên böí àöåi
nguä baán haâng cuäng nhû ngên saách daânh cho tiïëp thõ. Vaâ hoå
phaãi àûa ra caác quyïët àõnh trïn trong tònh traång thiïëu thöng tin
vaâ caác àöång lûåc cuãa thõ trûúâng thay àöíi chûa tûâng coá.
Töi cho rùçng àïí àûa ra caác quyïët àõnh töët hún, caác nhaâ quaãn
lyá tiïëp thõ cêìn phaãi phên tñch thõ trûúâng vaâ sûå caånh tranh theo
quan àiïím hïå thöëng, giaãi thñch tó mó caác lûåc lûúång chi phöëi vaâ
11
möëi tûúng quan giûäa chuáng. Àiïìu naây àaä kñch thñch sûå quan
têm cuãa töi trong viïåc xêy dûång caác mö hònh thõ trûúâng vaâ
haânh vi tiïëp thõ, vaâ àïën nùm 1971 töi àaä têåp húåp caác yá tûúãng
naây laåi röìi viïët thaânh cuöën Marketing Decision-making: A Modelbuilding Approach (Ra quyïët àõnh tiïëp thõ: Caách tiïëp cêån xêy
dûång mö hònh). Cuöën saách daây 700 trang, múã àêìu bùçng möåt
bûác tranh vïì möåt thõ trûúâng àún giaãn nhêët bao göìm möåt cöng
ty hoaåt àöång trong möåt thõ trûúâng baán möåt saãn phêím vaâ sûã
duång möåt cöng cuå tiïëp thõ nhùçm töëi àa hoáa lúåi nhuêån cuãa mònh.
Caác chûúng tiïëp theo giúái thiïåu nhûäng vêën àïì phûác taåp hún,
chùèng haån coá hai àöëi thuã caånh tranh hoùåc nhiïìu hún, hai cöng
cuå tiïëp thõ hoùåc nhiïìu hún, hai laänh thöí hoùåc nhiïìu hún, hai saãn
phêím hoùåc nhiïìu hún, caác phaãn ûáng bõ trò hoaän, àa muåc tiïu,
vaâ caác mûác àöå cao hún vïì sûå ruãi ro vaâ khöng chùæc chùæn. Thaách
thûác àûúåc lêëy laâm mêîu úã àêy laâ nùæm bùæt caác hiïåu ûáng cuãa tiïëp
thõ maâ thûúâng laâ phi tuyïën tñnh, ngêîu nhiïn, taác àöång qua laåi,
vaâ cûåc kyâ khoá khùn.
YÁ àõnh cuãa töi laâ muöën àùåt viïåc ra quyïët àõnh vïì tiïëp thõ trïn
möåt cú súã khoa hoåc hún. Nhûäng nùm sau àoá àiïìu may mùæn laâ
àûúåc chûáng kiïën nhûäng tiïën böå quan troång trong lônh vûåc saách
baáo khoa hoåc noái vïì tiïëp thõ – caã vïì khña caånh giaãi thñch lêîn sûå
chuêín hoáa – do möåt thïë hïå caác hoåc giaã tiïëp thõ taâi nùng àoáng goáp
nhùçm nêng cao sûå hiïíu biïët vïì caách vêån haânh cuãa caác thõ trûúâng.
Hêìu hïët caác lyá thuyïët vïì tiïëp thõ coá trûúác nùm 1970 àïìu noái
vïì viïåc caác cöng ty vò lúåi nhuêån tòm caách baán cho àûúåc caác saãn
phêím hay dõch vuå cuãa mònh àïí kiïëm lúâi. Nhûng caác töí chûác
khaác – phi lúåi nhuêån vaâ thuöåc chñnh phuã – cuäng gùåp phaãi caác
vêë n àïì vïì tiïë p thõ, nhû töi àaä mö taã trong cuöë n Strategic
Marketing for Nonprofit Organizations (Tiïëp thõ chiïën lûúåc cho
caác töí chûác phi lúåi nhuêån). Caác trûúâng àaåi hoåc caånh tranh nhau
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
12
àïí tuyïín sinh; caác viïån baão taâng tòm caách thu huát khaách àïën tham
quan; caác töí chûác biïíu diïîn nghïå thuêåt muöën tùng söë lûúång khaán
giaã; caác nhaâ thúâ tòm kiïëm nhûäng con chiïn ngoan àaåo; vaâ têët caã
caác töí chûác naây àïìu tòm kiïëm nguöìn taâi trúå. Àöëi vúái caác caá nhên
cuäng vêåy, hoå cuäng tiïën haânh caác hoaåt àöång tiïëp thõ: caác nhaâ chñnh
trõ tòm kiïëm laá phiïëu bêìu; caác baác sô tòm kiïëm bïånh nhên; vaâ caác
nghïå sô tòm kiïëm sûå nöíi tiïëng. Têët caã caác trûúâng húåp naây àïìu coá
chung möåt àiïím laâ àïìu xuêët phaát tûâ yá muöën cuãa ai àoá muöën taåo
ra sûå hûúãng ûáng hay thu huát nguöìn lûåc cuãa ngûúâi khaác: sûå chuá
yá, möëi quan têm, yá muöën, viïåc mua sùæm, lúâi noái töët àeåp. Nhûng
àïí coá àûúåc sûå hûúãng ûáng naây, ngûúâi ta phaãi àûa ra caái gò àoá múâi
chaâo maâ ngûúâi àûúåc múâi chaâo caãm thêëy coá giaá trõ, àaáng àïí hoå tûå
nguyïån àaáp laåi bùçng sûå hûúãng ûáng hay bùçng nguöìn lûåc cuãa mònh.
Nhû vêåy, úã àêy xuêët hiïån sûå trao àöíi vaâ àoá chñnh laâ khaái niïåm
cöët loäi chi phöëi hoaåt àöång tiïëp thõ.
Töi cuäng cho rùçng caác àöëi tûúång coá thïí tiïëp thõ àûúåc khöng
phaãi chó bao göìm saãn phêím vaâ dõch vuå; ngûúâi ta coân coá thïí tiïëp
thõ vïì con ngûúâi, àõa àiïím, yá tûúãng, kinh nghiïåm vaâ caác töí chûác.
Mong muöën cuãa töi muöën hiïíu roä nhûäng ûáng duång tiïëp thõ ñt
thöng thûúâng naây àaä dêîn töi àïën viïåc nghiïn cûáu vaâ xuêët baãn
caác cuöën saách: High Visibility (Têìm nhòn cao) [tiïëp thõ caá nhên],
Marketing Places (Tiïëp thõ àõa àiïím) vaâ Marketing of Nations
(Tiïëp thõ quöëc gia) [tiïëp thõ àõa àiïím], vaâ Social Marketing (Tiïëp
thõ xaä höåi) [Tiïëp thõ yá tûúãng], cuâng vúái möåt söë baâi baáo khaác àaä
àûúåc xuêët baãn vïì tiïëp thõ kinh nghiïåm vaâ tiïëp thõ töí chûác.
Hún nûäa, tiïëp thõ àoâi hoãi phaãi coá caách nhòn röång hún, khöng
chó coi nhiïåm vuå duy nhêët cuãa tiïëp thõ laâ laâm sao tùng cêìu àöëi
vúái saãn phêím hay dõch vuå maâ thöi. Nïëu giaã sûã nhu cêìu hiïån
thúâi àöëi vúái möåt saãn phêím naâo àoá laâ quaá lúán thò sao? Chùèng leä
13
nhaâ tiïëp thõ khöng àûúåc nêng giaá, cùæt giaãm quaãng caáo vaâ chi phñ
khuyïën maåi, hay aáp duång caác biïån phaáp khaác àïí laâm cho cêìu
phuâ húåp hún vúái cung? Caác biïån phaáp naây àûúåc goåi bùçng caái tïn
phaãn tiïëp thõ (demarketing), möåt khaái niïåm àûúåc aáp duång trong
nhiïìu tònh huöëng. Nïëu coá nhoám ngûúâi caãi caách muöën xoáa boã
nhu cêìu àöëi vúái nhûäng saãn phêím àûúåc coi laâ coá haåi cho sûác khoãe
hay khöng an toaân, chùèng haån caác àöåc dûúåc, thuöëc laá, thûác ùn
coá nhiïìu chêët beáo, suáng àaån, vaâ caác saãn phêím àaáng nghi vêën
khaác thò sao? Nhiïåm vuå cuãa tiïëp thõ trong trûúâng húåp naây àûúåc
goåi laâ phi khuyïën maåi (unselling). Nhûäng nhiïåm vuå khaác cuãa
tiïëp thõ bao göìm nöî lûåc nhùçm laâm thay àöíi hònh aãnh bêët lúåi cuãa
saãn phêím vaâ cöë gùæng laâm tùng nhu cêìu bêët thûúâng. Têët caã
nhûäng hiïån tûúång naây àem àïën cho töi möåt nhêån thûác rùçng muåc
àñch trung têm cuãa tiïëp thõ laâ quaãn trõ nhu cêìu (demand management), nhûäng kyä nùng cêìn thiïët àïí àiïìu tiïët mûác àöå, thúâi
àiïím, vaâ thaânh phêìn cuãa nhu cêìu.
Sûå múã röång phaåm vi cuãa tiïëp thõ khöng phaãi laâ trêån chiïën dïî
daâng. Noá löi cuöën caác nhaâ phï phaán tiïëp thõ chó baám vaâo möåt
viïåc laâ tòm caách laâm thïë naâo àïí baán àûúåc nhiïìu saãn phêím hún
nhû laâ kem àaánh rùng, tuã laånh vaâ maáy vi tñnh. Nhûng töi nghô
rùçng àaä xuêët hiïån nhûäng têìm nhòn múái trong caác yá tûúãng thõ
trûúâng, vaâ cuäng nhû àöëi vúái moåi thõ trûúâng, nhûäng têìm nhòn
naâo coá giaá trõ sûã duång thò seä töìn taåi. Töi rêët haâi loâng khi thêëy
àa söë caác hoåc giaã vaâ nhûäng nhaâ thûåc haânh àïìu thûâa nhêån tñnh
chêët xaác thûåc cuãa khaái niïåm tiïëp thõ múã röång naây.
Möåt trong nhûäng àoáng goáp chñnh cuãa tiïëp thõ hiïån àaåi laâ giuáp
cho caác cöng ty nhêån thêëy têìm quan troång cuãa viïåc chuyïín àöíi
töí chûác cuãa hoå, tûâ chöî têåp trung vaâo saãn phêím sang têåp trung
vaâo thõ trûúâng vaâ khaách haâng. Baâi viïët kinh àiïín cuãa Ted Levitt
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
14
“Caách nhòn thiïín cêån vïì tiïëp thõ” (Marketing Myopia), cuâng
vúái nùm cêu hoãi nöíi tiïëng cuãa Peter Drucker maâ bêët cûá doanh
nghiïåp naâo cuäng cêìn phaãi tûå àùåt ra cho mònh, àaä àoáng vai troâ
rêët quan troång trong viïåc hònh thaânh tû duy múái. Nhûng phaãi
mêët thïm nhiïìu nùm sau àoá trûúác khi coá nhiïìu cöng ty thûåc sûå
bùæt àêìu tiïën haânh sûå chuyïín àöíi tûâ löëi tû duy “tûâ trong ra ngoaâi”
sang tû duy “tûâ ngoaâi vaâo trong.” Thêåm chñ hiïån nay vêîn coân
quaá nhiïìu cöng ty hoaåt àöång têåp trung vaâo viïåc baán saãn phêím
thay vò têåp trung vaâo viïåc àaáp ûáng nhu cêìu cuãa thõ trûúâng.
Mùåc duâ cho àïën nay sûå thay àöíi vïì tû duy tiïëp thõ àaä laâ rêët
lúán, nhûng trong tûúng lai sûå thay àöíi vïì tû duy vaâ thûåc haânh
tiïëp thõ seä coân lúán hún nûäa. Caác hoåc giaã ngaây nay vêîn coân àang
tranh luêån vúái nhau liïåu khaái niïåm tiïëp thõ cöët loäi naâo seä chi
phöëi: sûå trao àöíi hay laâ caác möëi quan hïå hay laâ caác maång lûúái.
Àaä coá nhiïìu thay àöíi trong tû duy cuãa chuáng ta vïì tiïëp thõ dõch
vuå vaâ tiïëp thõ kinh doanh. Vaâ taác àöång lúán nhêët cuãa cöng nghïå
vaâ toaân cêìu hoáa àïën tiïëp thõ vêîn chûa diïîn ra, khi maâ caác lûåc
lûúång naây àang chuyïín àöång rêët nhanh. Maáy vi tñnh vaâ Internet
seä àem àïën sûå thay àöíi to lúán vïì haânh vi mua vaâ baán. Töi àaä
cöë gùæng mö taã vaâ àûa ra dûå àoaán nhûäng thay àöíi coá tñnh caách
maång naây úã chûúng cuöëi cuãa cuöën saách.
Töi mong rùçng cuöën saách naây seä laâm phong phuá thïm tû duy
vïì tiïëp thõ cho caác nhaâ quaãn lyá àang phaãi àöëi mùåt vúái caác vêën àïì
tiïëp thõ diïîn ra haâng ngaây. Töi cuäng àûa thïm “caác cêu hoãi àïí
suy nghô” vaâo phêìn cuöëi cuãa möîi chûúng àïí caác nhaâ quaãn lyá coá
thïí suy ngêîm vïì nöåi dung cuãa tûâng chûúng vaâ aáp duång chuáng
vaâo tònh hònh cuå thïí cuãa cöng ty. Caác nhoám nhaâ quaãn lyá trong
cuâng cöng ty coá thïí àõnh kyâ gùåp nhau àïí thaão luêån tûâng chûúng
vaâ ruát ra caác baâi hoåc tiïëp thõ cho cöng viïåc kinh doanh cuãa mònh.
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
15
P H ÊÌ N M ÖÅ T
TIÏËP THÕ
CHIÏËN LÛÚÅC
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
16
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
17
1
Xêy dûång caác doanh nghiïåp
coá laäi thöng qua tiïëp thõ
àùèng cêëp thïë giúái
Coá ba loaåi cöng ty: nhûäng cöng ty laâm cho sûå viïåc
xaãy ra; nhûäng cöng ty àûáng nhòn sûå viïåc xaãy ra; vaâ
nhûäng cöng ty tûå hoãi àiïìu gò àaä xaãy ra.—Vö danh
Nïëu chuáng ta khöng thay àöíi hûúáng ài cuãa mònh,
thò chùæc laâ chuáng ta seä ài àïën núi chuáng ta hûúáng
àïën.—Tuåc ngûä cöí Trung Hoa
K
HI THÏË GIÚÁI bûúác sang thiïn niïn kyã múái, thò caác
cöng dên lêîn doanh nghiïåp àïìu coá cuâng bùn khoùn laâ
caái gò àang nùçm úã phña trûúác. Khöng chó coá sûå thay àöíi, maâ
töëc àöå thay àöíi cuäng àang tùng töëc. Möåt cö beá 12 tuöíi noái
vïì em gaái 9 tuöíi cuãa mònh nhû sau, “Noá thuöåc vïì möåt thïë
hïå khaác.” Em gaái cuãa cö beá àoá nghe möåt thûá nhaåc khaác,
chúi troâ chúi àiïån tûã khaác, biïët nhiïìu ngöi sao àiïån aãnh
khaác, vaâ tön thúâ caác thêìn tûúång khaác.
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
18
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
19
Caác cöng ty thûúâng khöng nhêån thêëy rùçng thõ trûúâng
“nguyïn tûã.”3 Caác cöng ty phêìn mïìm khöng cêìn phaãi saãn
cuãa hoå thay àöíi chó sau möåt vaâi nùm. Cuöën Value Migra-
xuêët caác böå àôa mïìm, röìi cho vaâo bao bò coá nhaän in, vaâ vêån
tion (Sûå di truá cuãa giaá trõ) cung cêëp tû liïåu vïì caác yïu cêìu
chuyïín bùçng xe taãi àïën caác àaåi lyá úã khùæp núi, taåi àoá caác
cuãa khaách haâng vaâ caác lûåc lûúång caånh tranh àaä thay àöíi
khaách haâng seä àïën mua nûäa. Thay vaâo àoá ngûúâi ta chó cêìn
lúán nhû thïë naâo sau thúâi gian möåt vaâi nùm trong caác ngaânh
gûãi phêìn mïìm qua Internet röìi tûâ àoá noá seä àûúåc taãi xuöëng
1
cöng nghiïåp nhû laâ theáp, viïîn thöng, y tïë vaâ giaãi trñ. Möåt
chiïën lûúåc thaânh cöng cuãa nùm ngoaái coá thïí trúã thaânh
chiïën lûúåc thêët baåi cuãa ngaây höm nay. Nhû nhêån xeát cuãa
ai àoá, coá hai loaåi cöng ty: möåt loaåi coá sûå thay àöíi vaâ möåt
loaåi biïën mêët.
maáy vi tñnh cuãa khaách haâng.
Chñnh cöng nghïå laåi thuác àêíy àöång lûåc lúán thûá hai: toaân
cêìu hoáa. Viïîn caãnh cuãa McLuhan vïì möåt “ngöi laâng toaân
cêìu” nay àaä trúã thaânh hiïån thûåc. Möåt nhaâ quaãn lyá taåi
Bangkok muöën mua cuöën saách naây chó cêìn goä lïn baân
Toaân caãnh kinh tïë ngaây nay àang àûúåc àõnh hònh búãi
phñm maáy vi tñnh doâng chûä “www.amazon.com”, röìi nhêåp
hai àöång lûåc rêët maånh – cöng nghïå vaâ toaân cêìu hoáa. Toaân
söë theã tñn duång cuãa anh ta vaâo, vaâ thïë laâ chó sau vaâi ngaây
caãnh cöng nghïå ngaây nay àûúåc àaánh dêëu bùçng nhûäng saãn
laâ nhêån àûúåc saách thöng qua dõch vuå phaát chuyïín nhanh
phêím maâ Töíng thöëng John Kennedy úã àêìu nhûäng nùm
1960 chûa hïì nhòn thêëy, nhû laâ caác vïå tinh nhên taåo, àêìu
maáy video (VCR), maáy quay phim xaách tay, maáy photocopy, maáy fax, maáy traã lúâi àiïån thoaåi, àöìng höì kyä thuêåt söë,
thû àiïån tûã, àiïån thoaåi di àöång vaâ maáy tñnh xaách tay. Cöng
Federal Express. Möåt nhaâ baán só hoa taåi Cologne (Àûác) thiïëu
loaåi hoa höìng àoã thò coá thïí àùåt haâng vaâ nhêån àûúåc hoa
höìng bùçng àûúâng haâng khöng gûãi tûâ Tel Aviv vaâo saáng
höm sau.
nghïå trúã thaânh nhên töë àõnh hònh töëi thûúång khöng chó vïì
Ngoaâi cöng nghïå vaâ toaân cêìu hoáa, coân coá caác àöång lûåc
cêëu truác haå têìng vêåt chêët cuãa xaä höåi maâ coân àöëi vúái khuön
khaác àang àõnh hònh nïìn kinh tïë. Sûå núái loãng luêåt lïå àang
mêîu tû duy cuãa con ngûúâi. Nhû Marshall McLuhan àaä
diïîn ra úã nhiïìu nïìn kinh tïë. Caác cöng ty àûúåc baão höå,
nhêån xeát, “Phûúng tiïån truyïìn thöng chñnh laâ thöng àiïåp.”2
thûúâng laâ caác cöng ty àöåc quyïìn, nay böîng chöëc phaãi
Möåt àöång lûåc cöng nghïå coá tñnh caách maång laâ kyä thuêåt
söë hoáa (digitalization), trong àoá thöng tin àûúåc maä hoáa
thaânh caác “bit,” tûác laâ caác daäy söë 0 vaâ söë 1. Caác bit naây
àûúåc caác maáy tñnh xûã lyá, maä hoáa thaânh baãn nhaåc vaâ àoaån
bùng video, vaâ chuyïín qua àûúâng àiïån thoaåi vúái töëc àöå
khoá tin. Nicholas Negroponte, ngûúâi laänh àaåo Media Lab
nöíi tiïëng cuãa MIT, coi caác “bit” naây nhû àang thay thïë caác
àûúng àêìu vúái caác àöëi thuã caånh tranh múái. Taåi Myä, caác
cöng ty àiïån thoaåi àûúâng daâi nhû AT&T bêy giúâ coá thïí
thêm nhêåp vaâo caác thõ trûúâng àõa phûúng; vaâ caác cöng ty
àiïån thoaåi khu vûåc Bell cuäng coá quyïìn tûúng tûå àïí thêm
nhêåp vaâo thõ trûúâng àiïån thoaåi àûúâng daâi. Vaâ caác cöng ty
cung cêëp àiïån nay coá thïí baán àiïån vaâ taãi àiïån nùng àïën
caác cöång àöìng dên cû khaác ngoaâi laänh thöí cuãa mònh.
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
20
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
21
Möåt àöång lûåc coá sûác maånh khaác laâ tû nhên hoáa, úã nhûäng
caác xu thïë vaâ nhûäng sûå phaát triïín coá aãnh hûúãng àïën khaách
khu vûåc maâ trûúác àêy do caác cöng ty nhaâ nûúác nùæm giûä
haâng, caác àöëi thuã caånh tranh, caác nhaâ phên phöëi, vaâ caác
nay àûúåc chuyïín sang súã hûäu tû nhên vaâ do tû nhên quaãn
nhaâ cung cêëp.
lyá, vúái niïìm tin rùçng chuáng seä àûúåc quaãn lyá töët hún vaâ coá
Khi maâ nhõp àiïåu cuãa sûå thay àöíi tùng töëc, caác cöng ty
hiïåu quaã hún. Àiïìu naây àaä diïîn ra khi Haäng haâng khöng
khöng coân coá thïí dûåa vaâo caác kinh nghiïåm kinh doanh
Anh British Airways vaâ Haäng viïîn thöng Anh British Telecom
trûúác kia àïí duy trò àûúåc sûå hûng thõnh cuãa mònh nûäa.
àûúåc tû nhên hoáa. Ngaây nay nhiïìu saãn phêím vaâ dõch vuå
Baãng 1-1 so saánh caác giaã àõnh vaâ kinh nghiïåm thûåc tiïîn àaä
cöng àûúåc chuyïín ra ngoaâi cho caác cöng ty tû nhên thûåc
tûâng àûúåc aáp duång trûúác kia vúái caác giaã àõnh vaâ thûåc tiïîn
hiïån, kïí caã xêy dûång vaâ quaãn lyá caác nhaâ tuâ, hïå thöëng caác
àang ngaây caâng phöí biïën hiïån nay. Nhûäng àiïìu nïu úã cöåt
trûúâng hoåc, v.v…
bïn phaãi àûúåc coi laâ caách tiïëp cêån hiïån àaåi coá hiïåu quaã
Yogi Berra, cêìu thuã bùæt boáng huyïìn thoaåi cuãa àöåi boáng
hún nhùçm àem laåi lúåi nhuêån. Àïí biïët àûúåc cöng ty cuãa baån
Yankee, àaä khaái quaát xu hûúáng naây bùçng nhûäng lúâi sau,
àaä aáp duång caác kinh nghiïåm kinh doanh thûåc tïë hiïån nay
“Tûúng lai khöng coân giöëng vúái caái àaä tûâng coá.” Nheä ra anh
àïën mûác àöå naâo baån haäy àaánh dêëu lûåa choån vaâo tûâng
ta phaãi noái thïm rùçng: “Baån coá caãm thêëy cöng ty cuãa baån
haâng úã cöåt bïn traái hay cöåt bïn phaãi cuãa baãng. Nïëu hêìu
àang bõ caác thuá dûä rûúåt àuöíi? Nïëu chûa, thò nïn coá caãm
hïët caác dêëu lûåa choån cuãa baån nùçm úã cöåt bïn traái, thò chûáng
giaác àoá!” Thõ trûúâng thò taân nhêîn. Jack Welch, chuã tõch têåp
toã cöng ty cuãa baån vêîn coân baám giûä caác kinh nghiïåm cuä.
àoaân General Electric, thûúâng bùæt àêìu caác cuöåc hoåp laänh
àaåo cöng ty bùçng lúâi caãnh baáo, “Thay àöíi hay laâ chïët.”
Richard Love cuãa Haäng Hewlett-Packard thò nhêån xeát rùçng:
“Nhõp àiïåu cuãa sûå thay àöíi diïîn ra nhanh choáng àïën nöîi
ngaây nay khaã nùng thay àöíi àaä trúã thaânh möåt lúåi thïë caånh
tranh.” Muöën coá khaã nùng thay àöíi àoâi hoãi phaãi coá khaã
nùng hoåc têåp. Peter Senge vaâ möåt söë ngûúâi khaác àaä phöí
biïën möåt khaái niïåm goåi laâ “töí chûác hoåc têåp.”4 Khöng coá gò
ngaåc nhiïn khi caác cöng ty nhû laâ Coca-Cola, General Electric, vaâ Skandia àaä cûã caác phoá chuã tõch cöng ty phuå traách
Liïåu coá caác phûúng thûác tiïëp thõ thaânh cöng?
Bïn caånh caác phûúng thûác kinh doanh thaânh cöng, liïåu coá
caác phûúng thûác tiïëp thõ thaânh cöng? Ngûúâi ta thûúâng
nghe noái vïì caác cöng thûác ngùæn goån chó coá mêëy chûä hûáa
heån vïì sûå thaânh cöng trong tiïëp thõ. Dûúái àêy laâ têåp húåp
chñn cöng thûác tiïëp thõ nöíi bêåt nhêët:
1. Chiïën thùæng bùçng chêët lûúång cao hún
vïì tri thûác, vïì viïåc hoåc têåp, hay vïì nguöìn vöën trñ tuïå.
Ai cuäng àöìng yá rùçng chêët lûúång keám laâ thêët saách trong
Nhiïåm vuå cuãa caác phoá chuã tõch naây laâ thiïët kïë caác hïå thöëng
kinh doanh. Khaách haâng naâo àaä bõ töín thêët do mua phaãi
quaãn trõ tri thûác giuáp cöng ty nhanh choáng hoåc têåp àûúåc
haâng chêët lûúång keám seä khöng quay laåi vaâ coân noái xêëu vïì
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
22
cöng ty nûäa. Nhûng chiïën thùæng bùçng chêët lûúång töët thò
sao? ÚÃ àêy coá böën vêën àïì.
Thûá nhêët, noái àïën chêët lûúång thò coá rêët nhiïìu nghôa. Nïëu
möåt cöng ty saãn xuêët ö-tö noái rùçng chêët lûúång saãn phêím
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
23
Thûá ba, hêìu hïët caác cöng ty àïìu coá thïí bùæt kõp nhau vïì
mùåt chêët lûúång úã hêìu hïët caác thõ trûúâng. Khi àiïìu naây xaãy
ra, thò chêët lûúång khöng coân laâ nhên töë quyïët àõnh àïí baån
lûåa choån thûúng hiïåu nûäa.
cuãa hoå töët, àiïìu àoá coá nghôa laâ gò? Coá phaãi ö-tö cuãa cöng
Thûá tû, möåt söë cöng ty àûúåc biïët àïën laâ coá chêët lûúång
ty laâm ra coá àöå tin cêåy khi khúãi àöång maáy töët hún? Coá phaãi
cao nhêët, chùèng haån nhû Motorola khi noá cöë gùæng thûåc
noá tùng töëc nhanh hún? Hay thên xe bïìn lêu hún? Khaách
hiïån quy trònh chêët lûúång saãn phêím 6 sigma. Nhûng liïåu
haâng quan têm àïën rêët nhiïìu yïëu töë khaác nhau, do àoá viïåc
cöng ty coá àuã söë lûúång khaách haâng cêìn àïën mûác àöå chêët
noái laâ saãn phêím coá chêët lûúång maâ khöng nïu roä àõnh
lûúång cao nhû thïë àïí sùén saâng mua vúái giaá cao? Vaâ chi phñ
nghôa cuå thïí laâ gò thò àiïìu àoá chùèng coá yá nghôa bao nhiïu.
maâ Motorola boã ra àïí coá àûúåc chêët lûúång 6 sigma laâ bao
Thûá hai, ngûúâi ta thûúâng khöng thïí biïët àûúåc chêët lûúång
cuãa saãn phêím ra sao chó bùçng mùæt nhòn. Chùèng haån, baån
muöën mua möåt chiïëc ti-vi. Baån ài àïën cûãa haâng Circuit
City (chuöîi cûãa haâng chuyïn baán àöì àiïån tûã gia duång taåi
nhiïu? Àiïìu thûúâng xaãy ra laâ àïí coá àûúåc chêët lûúång cao
nhêët thò àoâi hoãi phaãi töën keám quaá nhiïìu.
2. Chiïën thùæng bùçng dõch vuå töët hún
Hoa Kyâ – ngûúâi dõch chuá thñch) vaâ thêëy úã àoá àang baây baán
Têët caã chuáng ta àïìu muöën coá dõch vuå töët. Nhûng khaách
haâng trùm chiïëc ti-vi khaác nhau, möîi chiïëc àïìu coá hònh
haâng laåi coá súã thñch khaác nhau. Lêëy vñ duå, dõch vuå taåi nhaâ
aãnh trïn maân hònh vaâ êm thanh röån raä. Röìi baån chuá yá xem
haâng. Möåt söë khaách haâng muöën ngûúâi phuåc vuå baân phaãi
möåt vaâi caái coá thûúng hiïåu nöíi tiïëng maâ baån thñch. Àöëi vúái
coá mùåt ngay, ghi thûåc àún chñnh xaác, vaâ nhanh choáng àûa
hêìu hïët caác loaåi ti-vi, thò chêët lûúång hònh aãnh laâ tûúng tûå
caác moán ùn àïën. Möåt söë khaách haâng khaác laåi caãm thêëy
nhau. Caác voã höåp coá thïí khaác nhau, nhûng chó qua àoá
caách phuåc vuå nhû vêåy laâ höëi thuác hoå trong khi hoå muöën
thöi, baån khoá coá thïí biïët àûúåc vïì àöå tin cêåy cuãa chiïëc ti-
coá möåt bûäa ùn töëi khoan thai thoaãi maái. Bêët cûá dõch vuå naâo
vi. Baån cuäng khöng thïí yïu cêìu ngûúâi baán haâng múã nùæp
cuäng coá thïí àûúåc chia nhoã thaânh möåt loaåt caác thuöåc tñnh
sau chiïëc ti-vi ra àïí kiïím tra chêët lûúång cuãa caác linh kiïån
nhû: töëc àöå phuåc vuå, sûå thên tònh, hiïíu biïët cuãa ngûúâi
bïn trong. Cuöëi cuâng, thò cuâng lùæm baån cuäng chó coá àûúåc
phuåc vuå, hiïåu quaã giaãi quyïët vêën àïì, v.v… Möîi khaách haâng
möåt hònh aãnh chung chung vïì chêët lûúång saãn phêím maâ
àùåt troång têm khaác nhau úã thúâi àiïím khaác nhau vaâ hoaân
baån chùèng coá bùçng chûáng naâo trong tay àïí chûáng minh
caãnh khaác nhau àöëi vúái möîi thuöåc tñnh dõch vuå naây. Do àoá
cho chêët lûúång cuãa noá.
nïëu chó noái chung laâ dõch vuå töët hún laâ khöng àuã.
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
24
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
25
BAÃNG 1-1
3. Chiïën thùæng bùçng giaá caã thêëp hún
Caác doanh nghiïåp kinh doanh trong thúâi kyâ chuyïín àöíi
Chiïën lûúåc giaá caã thêëp àaä àem laåi thaânh cöng cho nhiïìu
cöng ty, trong àoá coá cöng ty baán leã àöì göî lúán nhêët thïë giúái,
Trûúác kia
Hiïån nay
IKEA; cöng ty baách hoáa töíng húåp lúán nhêët thïë giúái, WalMart; vaâ möåt trong nhûäng haäng haâng khöng coá laäi nhêët
Têët caã moåi thûá àûúåc thûåc hiïån bïn trong Mua úã bïn ngoaâi nhiïìu hún (chuyïín ra
cöng ty
bïn ngoaâi laâm)
cuãa Hoa Kyâ, Southwest. Tuy nhiïn nhûäng cöng ty ài àêìu
Tûå mònh caãi thiïån saãn phêím cuãa mònh
Caãi thiïån saãn phêím theo chuêín mûåc
cuãa ngûúâi khaác
ty vúái giaá caã thêëp hún bêët thònh lònh xuêët hiïån trïn thõ
Laâm möåt mònh
Kïët húåp vúái caác cöng ty khaác, liïn kïët
trûúâng. Sears àaä thûåc hiïån chiïën lûúåc giaá caã thêëp trong
Hoaåt àöång thöng qua caác böå phêån
chûác nùng
Quaãn lyá caác quaá trònh kinh doanh
thöng qua caác nhoám liïn ngaânh
Têåp trung vaâo thõ trûúâng trong nûúác
Têåp trung thõ trûúâng toaân cêìu, khu vûåc
Lêëy saãn phêím laâm trung têm
Lêëy thõ trûúâng vaâ khaách haâng laâm
trung têm
Laâm ra saãn phêím tiïu chuêín
Laâm ra saãn phêím àûúåc caãi tiïën
vaâ/hoùåc thñch ûáng yïu cêìu khaách haâng
Têåp trung vaâo saãn phêím
Têåp trung vaâo chuöîi giaá trõ
Tiïëp thõ àaåi traâ
Tiïëp thõ coá muåc tiïu
Tòm ra möåt lúåi thïë caånh tranh bïìn vûäng
Khöng ngûâng saáng taåo ra caác lúåi thïë
múái
Phaát triïín saãn phêím múái möåt caách
tûâ tûâ vaâ thêån troång
Àêíy nhanh chu kyâ phaát triïín saãn phêím
múái
Sûã duång nhiïìu nhaâ cung cêëp
Sûã duång ñt nhaâ cung cêëp
thu lúán hún caác àöëi thuã caånh tranh keám hún. Nhûäng cöng
Quaãn lyá tûâ trïn xuöëng
Quaãn lyá lïn xuöëng vaâ theo chiïìu ngang
ty àoá coá lúåi thïë laâ nhúâ tiïët kiïåm àûúåc do quy mö saãn xuêët
Hoaåt àöång bïn trong thõ trûúâng
Cuäng hoaåt àöång bïn trong thõ trûúâng
vaâ nhúâ uy tñn vïì thûúng hiïåu cao hún. Ngoaâi ra hoå coân nhúâ
vïì giaá caã thêëp cuäng phaãi cêín thêån. Búãi vò coá thïí möåt cöng
nhiïìu nùm cho àïën khi Wal-Mart àaánh baåi noá bùçng chiïën
lûúåc giaá thêëp hún. Chó bùçng giaá caã thêëp thöi thò khöng àuã
àïí xêy dûång möåt doanh nghiïåp kinh doanh coá sûác söëng
lêu daâi. Loaåi xe ö-tö Yugo coá giaá caã rêët thêëp; vaâ chêët lûúång
cuãa noá cuäng laâ thêëp nhêët vaâ do àoá noá àaä biïën mêët khoãi thõ
trûúâng. Cêìn phaãi coá thûúác ào caã vïì chêët lûúång vaâ dõch vuå
àïí laâm cho khaách haâng caãm thêëy yïn têm laâ hoå àaä mua
haâng theo àuáng giaá trõ cuãa noá, chûá khöng phaãi chó chaåy
theo giaá caã thuêìn tuáy.
4. Chiïën thùæng bùçng thõ phêìn lúán
Noái chung, nhûäng cöng ty dêîn àêìu vïì thõ phêìn seä coá doanh
vaâo “hiïåu ûáng mua theo” (bandwagon effect) cuãa àaám àöng,
vaâ têm lyá cuãa caác khaách haâng mua lêìn àêìu tin tûúãng hún
khi lûåa choån saãn phêím cuãa caác cöng ty naây. Nhûng thûåc
tïë coá nhiïìu cöng ty dêîn àêìu vïì thõ phêìn lúán laåi khöng phaãi
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
26
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
27
laâ cöng ty coá lúåi nhuêån cao. A&P laâ chuöîi caác cûãa haâng siïu
quaá trònh hoaân thiïån saãn phêím. Nhûng khöng phaãi moåi
thõ lúán nhêët nûúác Myä trong nhiïìu nùm nhûng lúåi nhuêån
quaá trònh hoaân thiïån saãn phêím àïìu àûúåc àaánh giaá cao.
thu àûúåc thò coãn con. Haäy lûu yá àïën tònh huöëng trong
Liïåu khaách haâng coá chõu traã thïm tiïìn àïí mua loaåi böåt giùåt
nhûäng nùm 1980 cuãa caác cöng ty khöíng löì nhû laâ IBM,
àûúåc quaãng caáo laâ töët hún, lûúäi dao caåo rêu sùæc hún hay
Sears, vaâ General Motors, khi maâ caác cöng ty naây laâm ùn
chiïëc ö-tö chaåy nhanh hún? Möåt söë saãn phêím àaä àaåt àïën
thua keám hún rêët nhiïìu so vúái nhiïìu àöëi thuã caånh tranh
giúái haån cuãa khaã nùng hoaân thiïån vaâ sûå hoaân thiïån úã mûác
nhoã hún.
cuöëi cuâng thûúâng khöng coá yá nghôa bao nhiïu.
5. Chiïën thùæng bùçng caách thñch nghi vaâ àaáp ûáng yïu
cêìu riïng cuãa khaách haâng (customization)
7. Chiïën thùæng bùçng caách àûa ra saãn phêím múái
Nhiïìu ngûúâi mua haâng muöën ngûúâi baán haâng phaãi böí sung,
Àuáng vêåy, möåt söë cöng ty saáng taåo haâng àêìu, nhû Sony
àiïìu chónh àùåc tñnh saãn phêím hay dõch vuå theo yïu cêìu
hay 3M, àaä thu àûúåc lúåi nhuêån lúán nhúâ àûa ra nhûäng saãn
riïng cuãa hoå. Vñ duå, möåt doanh nghiïåp muöën haäng Federal
phêím múái siïu haång. Nhûng möåt cöng ty loaåi trung bònh
Express haâng ngaây cûã ngûúâi àïën nhêån vùn thû vaâo luác 7 giúâ
laåi laâm ùn khöng àûúåc khêëm khaá lùæm khi àûa ra saãn phêím
töëi thay vò 5 giúâ chiïìu nhû bònh thûúâng. Hay coá khaách muöën
múái cuãa mònh. Tyã lïå thêët baåi cuãa saãn phêím múái àöëi vúái
thuï phoâng taåi khaách saån khöng troån ngaây, hoùåc theo giúâ.
haâng tiïu duâng àoáng goái vaâ coá thûúng hiïåu chiïëm túái 80%;
Nhûäng nhu cêìu riïng cuãa khaách haâng nhû vêåy coá thïí laâ
àöëi vúái haâng hoáa cöng nghiïåp thò tyã lïå naây laâ 30%. Sûå tiïën
nhûäng cú höåi cho ngûúâi baán haâng. Tuy nhiïn, àöëi vúái nhiïìu
thoaái lûúäng nan cuãa caác cöng ty laâ úã chöî nïëu khöng àûa
ngûúâi baán haâng, chi phñ boã ra àïí thñch ûáng caác yïu cêìu
ra caác saãn phêím múái thò hoå coá thïí seä “biïën mêët”; coân nïëu
riïng cuãa khaách haâng coá thïí laâ quaá cao. Sûå àaáp ûáng yïu
àûa ra caác saãn phêím múái, hoå coá thïí tiïu töën rêët nhiïìu tiïìn.
Lúâi caãnh baáo thûúâng nghe laâ “Àöíi múái hay laâ Biïën mêët.”
cêìu riïng cuãa khaách haâng möåt caách àaåi traâ coá thïí àem laåi
kïët quaã cho möåt söë cöng ty, nhûng àöëi vúái nhiïìu cöng ty
khaác thò àoá laåi laâ möåt chiïën lûúåc khöng sinh lúåi.
6. Chiïën thùæng bùçng caách khöng ngûâng hoaân thiïån saãn
phêím
8. Chiïën thùæng bùçng caách thêm nhêåp vaâo caác thõ trûúâng
tùng trûúãng cao
Caác thõ trûúâng tùng trûúãng cao nhû laâ àiïån tûã baán dêîn,
cöng nghïå sinh hoåc, ngûúâi maáy, vaâ viïîn thöng àang rêët
hêëp dêîn. Möåt söë cöng ty dêîn àêìu trïn caác thõ trûúâng naây
Khöng ngûâng hoaân thiïån saãn phêím laâ möåt chiïën lûúåc àuáng
àaä kiïëm àûúåc nhûäng moán lúåi kïëch xuâ. Nhûng nhiïìu cöng
àùæn, àùåc biïåt àöëi vúái cöng ty coá khaã nùng dêîn àêìu àöëi vúái
ty loaåi trung bònh ài vaâo caác thõ trûúâng tùng trûúãng cao laåi
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
28
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
29
gùåp phaãi thêët baåi. Cûá möåt trùm cöng ty phêìn mïìm múái ra
Noái caách khaác, nhiïìu khaách haâng thúâi nay àoâi hoãi saãn
àúâi trong lônh vûåc naây, chùèng haån vïì àöì hoåa vi tñnh, thò chó
phêím phaãi coá chêët lûúång cao nhêët, caác dõch vuå phuå thïm,
coá möåt vaâi cöng ty laâ söëng soát. Möåt khi thõ trûúâng chêëp
sûå tiïån nghi töëi àa, thay àöíi theo yá muöën cuãa khaách haâng,
nhêån thûúng hiïåu cuãa möåt cöng ty naâo àoá laâm tiïu chuêín,
coá caác àùåc quyïìn, sûå baão haânh… têët caã nhûäng thûá naây
thò cöng ty àoá bùæt àêìu tùng trûúãng saãn lûúång vaâ lúåi nhuêån.
phaãi àûúåc àaáp ûáng vúái giaá caã thêëp nhêët. Àûúng nhiïn, möîi
Chùèng haån, khi phêìn mïìm Microsoft’s Office trúã thaânh
cöng ty àïìu phaãi xem xeát nhûäng àoâi hoãi naâo cuãa khaách
tiïu chuêín, thò caác phêìn mïìm töët khaác bõ gaåt ra ròa. Möåt
haâng cöng ty coá thïí àaáp ûáng àûúåc maâ vêîn kiïëm àûúåc lúåi
vêën àïì khaác nûäa laâ trong caác ngaânh cöng nghiïåp àang
nhuêå n .
tùng trûúãng nhanh naây caác saãn phêím trúã nïn laåc hêåu rêët
nhanh, vaâ möîi cöng ty phaãi khöng ngûâng àêìu tû liïn tuåc
àïí bùæt kõp xu thïë. Hoå khoá coá thïí gùåt haái àûúåc lúåi nhuêån tûâ
saãn phêím múái nhêët cuãa mònh trûúác khi hoå phaãi àêìu tû vaâo
viïåc phaát triïín saãn phêím thay thïë noá.
9. Chiïën thùæng bùçng caách àaáp ûáng vûúåt quaá mong àúåi
cuãa khaách haâng
Àiïìu gò laâm nïn möåt chiïën lûúåc tiïëp thõ thaânh cöng?
Roä raâng laâ khöng chó coá möåt con àûúâng tiïëp thõ dêîn àïën
sûå giaâu coá. Thay vò chó dûåa vaâo möåt sûå khaác biïåt lúán hay
möåt chiïën dõch lúán, cöng ty cêìn coá chiïën lûúåc tiïëp thõ àöåc
àaáo riïng, caã vïì chêët lûúång lêîn caác hoaåt àöång cuå thïí. Viïåc
laâm cho hêìu hïët moåi thûá töët hún chuát ñt so vúái caác àöëi thuã
caånh tranh laâ khöng àuã. Giaáo sû Michael Porter cuãa Àaåi
Möåt trong nhûäng saáo ngûä tiïëp thõ phöí biïën nhêët thúâi nay
hoåc Harvard lêåp luêån rùçng möåt cöng ty seä khöng thûåc sûå
laâ chiïën thùæng seä thuöåc vïì cöng ty naâo luön luön àaáp ûáng
coá möåt chiïën lûúåc nïëu noá chó coá caác hoaåt àöång giöëng nhû
vûúåt quaá mong àúåi cuãa khaách haâng. Àaáp ûáng àuáng mong
cuãa caác àöëi thuã caånh tranh vaâ chó laâm töët hún möåt chuát.5
àúåi cuãa khaách haâng múái chó laâm cho hoå haâi loâng; àaáp ûáng
Àiïìu àoá chó àún giaãn laâ hoaåt àöång coá hiïåu quaã hún àöëi thuã
vûúåt quaá mong àúåi cuãa hoå seä laâm cho hoå thñch thuá. Nhûäng
vïì mùåt taác chiïën. Nhûng sûå hoaân haão vïì taác chiïën vaâ coá
nhaâ cung cêëp naâo laâm cho khaách haâng cuãa hoå thñch thuá thò
möåt chiïën lûúåc huâng maånh khöng phaãi laâ möåt. Sûå hoaân
seä coá nhiïìu khaã nùng giûä chên àûúåc khaách haâng àoá.
haão vïì taác chiïën coá thïí giuáp cöng ty giaânh àûúåc thùæng lúåi
Vêën àïì laâ úã chöî khi àaáp ûáng vûúåt quaá mong àúåi cuãa
khaách haâng thò kyâ voång cuãa hoå seä cao hún úã lêìn sau. Nhiïåm
taåm thúâi, nhûng caác cöng ty khaác seä súám bùæt kõp vaâ vûúåt
qua cöng ty àoá.
vuå àaáp ûáng vûúåt quaá kyâ voång cao hún cuãa khaách haâng seä
Porter coi möåt doanh nghiïåp coá chiïën lûúåc huâng maånh
trúã nïn khoá khùn hún vaâ töën keám hún. Cuöëi cuâng thò cöng
khi noá taåo ra sûå khaác biïåt lúán so vúái chiïën lûúåc cuãa caác àöëi
ty àaânh phaãi dûâng laåi úã mûác àöå àaáp ûáng mong àúåi cuãa
thuã. Theo àoá cöng ty maáy vi tñnh Dell àaä xêy dûång möåt
khaách haâng theo khaã nùng cuãa cöng ty coá thïí laâm àûúåc.
chiïën lûúåc huâng maånh bùçng caách tiïën haânh baán caác maáy
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
30
vi tñnh qua àiïån thoaåi thay vò qua caác cûãa haâng baán leã.
Cöng ty àaä laâm chuã caách tiïëp thõ trûåc tiïëp vaâ kho dûä liïåu
vaâ coá thïí thuyïët phuåc khaách haâng vïì giaá trõ ûu viïåt vaâ dõch
vuå cuãa noá. Sau àoá Dell àaä taåo ra sûå khai thöng chiïën lûúåc
tiïëp theo bùçng caách àûa thïm Internet laâm kïnh phên
phöëi. Ngaây nay Dell baán àûúåc maáy vi tñnh möîi ngaây hún
ba triïåu àö-la qua Internet.
Caác cöng ty khaác cuäng taåo ra caác chiïën lûúåc àùåc thuâ cuãa
mònh. Haäng Ikea coá caách laâm vaâ baán àöì göî gia duång khaác
hùèn vúái caác haäng baán leã àöì göî khaác. Böå phêån Saturn cuãa
haäng General Motors coá caách baán xe ö-tö hoaân toaân khaác
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
31
Hêìu hïët caác cöng ty àang gùåp phaãi nhûäng thaách
thûác tiïëp thõ naâo?
Töi àaä yïu cêìu nhiïìu nhaâ quaãn lyá trong caác cuöåc höåi thaão
cuãa töi nïu ra àaánh giaá cuãa hoå àöëi vúái khaách haâng ngaây
nay. Dûúái àêy laâ nhûäng nhêån xeát cuãa hoå:
• Khaách haâng ngaây caâng tinh tïë vaâ nhaåy caãm hún àöëi vúái
giaá caã
• Hoå khöng coá thúâi gian vaâ àoâi hoãi sûå tiïån nghi nhiïìu hún
• Hoå nhêån thêëy chêët lûúång saãn phêím cuãa caác nhaâ cung
cêëp ngaây caâng ngang bùçng nhau
thõ trûúâng cho thuï xe bùçng caách cho thuï xe cuä hún taåi
• Hoå búát nhaåy caãm hún àöëi vúái thûúng hiïåu cuãa nhaâ saãn
xuêët vaâ dïî chêëp nhêån hún caác thûúng hiïåu cuãa ngûúâi
baán vaâ caác saãn phêím khöng coá thûúng hiïåu
caác àõa àiïím coá giaá thuï reã hún vaâ liïn kïët vúái caác àöëi
• Hoå coá kyâ voång àûúåc phuåc vuå töët hún
vúái caác haäng saãn xuêët ö-tö thöng thûúâng khaác. Cöng ty
Rent-A-Car àaä taåo ra möåt thõ trûúâng ngaách cho mònh trong
tûúång do caác cöng ty baão hiïím chuyïín àïën.
Nhûng chùèng leä caác chiïën lûúåc thaânh cöng múái naây khöng
nhanh choáng bõ sao cheáp, àïí röìi biïën thaânh möåt chiïën lûúåc
bònh thûúâng? Àuáng vêåy, thïë naâo cuäng seä coá ngûúâi bùæt
chûúác, nhû caác haäng Southwest Airlines vaâ IKEA àaä traãi
qua. Tuy nhiïn, viïåc sao cheáp möåt söë khña caånh cuãa chiïën
lûúåc múái laâ möåt chuyïån, coân viïåc sao cheáp toaân böå caác khña
caånh cuãa cêëu truác chiïën lûúåc laåi laâ chuyïån khaác. Caác chiïën
lûúåc lúán thûúâng bao göìm neát riïng cuãa nhiïìu hoaåt àöång
tùng cûúâng laâm cho viïåc bùæt chûúác khöng dïî daâng. Keã bùæt
chûúác khöng chó töën chi phñ lúán trong viïåc cöë gùæng sao
cheáp tûâng viïåc laâm cuãa ngûúâi ài trûúác maâ cuâng lùæm anh ta
• Sûå trung thaânh cuãa hoå àöëi vúái caác nhaâ cung cêëp ngaây
caâng giaãm ài
Sau àoá töi hoãi hoå vïì hiïåu quaã cuãa caác cöng cuå tiïëp thõ
maâ hoå sûã duång, thò hoå cho biïët nhû sau:
• Caác saãn phêím cuãa hoå khöng khaác nhiïìu so vúái saãn
phêím cuãa caác àöëi thuã caånh tranh
• Àïí baán àûúåc haâng hoå phaãi àûa ra nhiïìu dõch vuå töën
keám vaâ keâm thïm tùång phêím
• Giaá caã hoå àûa ra luön bõ àöëi thuã caånh tranh san bùçng
• Quaãng caáo ngaây caâng àùæt hún nhûng hiïåu quaã keám ài
chó coá möåt baãn sao múâ nhaåt vúái lúåi nhuêån thu àûúåc úã mûác
• Chi phñ cho khuyïën maäi quaá lúán
trung bònh.
• Chi phñ cho àöåi nguä baán haâng tùng lïn
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
32
Têët caã nhûäng àiïìu naây noái lïn rùçng caác cöng ty àang
phaãi àûúng àêìu vúái nhûäng thaách thûác nùång nïì trong viïåc
cöë gùæng caãi thiïån kïët quaã hoaåt àöång cuãa mònh trïn thûúng
trûúâng. Töi coá yïu cêìu caác nhaâ quaãn lyá tiïëp thõ liïåt kï
nhûäng vêën àïì hoå àang gùåp phaãi trong viïåc xaác lêåp chiïën
lûúåc vaâ chiïën thuêåt tiïëp thõ. Baãng 1-2 liïåt kï ra 14 cêu hoãi
chñnh. Töi hy voång seä nghiïn cûáu têët caã caác cêu hoãi àoá
trong cuöën saách naây.
BAÃNG 1-2
Caác cêu hoãi do caác nhaâ tiïëp thõ nïu ra
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
33
9. Laâm thïë naâo àïí giûä àûúåc sûå chung thuãy cuãa khaách haâng lêu
daâi?
10. Laâm thïë naâo àïí xaác àõnh àûúåc khaách haâng naâo laâ quan
troång hún?
11. Laâm thïë naâo àïí coá thïí ào lûúâng àûúåc kïët quaã thu àûúåc tûâ
viïåc quaãng caáo, khuyïën maäi, vaâ quan hïå cöng chuáng (PR)?
12. Laâm thïë naâo àïí coá thïí nêng cao nùng suêët lao àöång cuãa àöåi
nguä baán haâng?
13. Laâm thïë naâo àïí coá thïí thiïët lêåp àûúåc nhiïìu kïnh baán haâng
maâ vêîn kiïím soaát àûúåc sûå xung àöåt giûäa caác kïnh vúái
nhau?
14. Laâm thïë naâo àïí caác böå phêån khaác trong cöng ty cuäng hûúáng
vïì khaách haâng nhiïìu hún?
1. Laâm thïë naâo àïí coá thïí phaát hiïån ra vaâ lûåa choån àuáng (caác)
phên khuác thõ trûúâng?
2. Laâm thïë naâo àïí taåo ra sûå khaác biïåt trong caách chaâo haâng
cuãa mònh so vúái caách chaâo haâng cuãa àöëi thuã caånh tranh?
Têët nhiïn, àöëi vúái möîi cöng ty thò caách nhòn nhêån vïì
têìm quan troång cuãa vêën àïì tiïëp thõ coá khaác nhau. Möîi böå
3. Cêìn coá phaãn ûáng ra sao trûúác nhûäng khaách haâng muöën eáp
chuáng ta phaãi baán cho hoå vúái giaá thêëp nhêët?
phêån kinh doanh àöëi mùåt vúái nhûäng sûác eáp khaác nhau.
4. Laâm thïë naâo àïí coá thïí caånh tranh àûúåc vúái caác àöëi thuã
trong nûúác vaâ ngoaâi nûúác coá giaá thaânh thêëp hún vaâ giaá baán
thêëp hún?
nhûäng vêën àïì hoå quan têm sau:
5. Coá thïí àaáp ûáng túái mûác naâo àöëi vúái yïu cêìu riïng cuãa tûâng
khaách haâng?
6. Coá nhûäng caách laâm chuã yïëu naâo àïí coá thïí laâm cho doanh
nghiïåp cuãa mònh lúán maånh?
7. Laâm thïë naâo àïí coá thïí xêy dûång àûúåc caác thûúng hiïåu
maånh?
8. Laâm thïë naâo giaãm àûúåc chi phñ duâng àïí tòm kiïëm khaách
haâng?
Caác nhaâ saãn xuêët haâng hoáa àaä coá thûúng hiïåu thò coá
• Biïn àöå lúåi nhuêån giaãm ài
• Caác chi phñ baán haâng vaâ khuyïën maäi tùng lïn
• Sûác maånh cuãa ngûúâi baán leã tùng lïn vaâ khöng gian
trûng baây haâng thu heåp laåi
• Sûå caånh tranh tûâ caác saãn phêím mang thûúng hiïåu caác
cûãa haâng vaâ caác saãn phêím khöng coá thûúng hiïåu
• Thõ trûúâng ngaách bõ têën cöng nhiïìu hún
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
34
Caác nhaâ baán leã dûåa trïn cûãa haâng coá nhûäng möëi quan
têm sau:
• Biïn àöå lúåi nhuêån giaãm ài
• Nhûäng chuöîi cûãa haâng chuyïn duång giaá reã
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
35
• Viïåc àõnh giaá àûúåc dûåa trïn cú súã cöång thïm vaâo chi phñ
thay vò àõnh giaá coá muåc tiïu
• Lêåp kïë hoaåch cho tûâng cöng cuå giao tiïëp riïng leã thay
vò duâng caác cöng cuå giao tiïëp tiïëp thõ kïët húåp
• Sûå caånh tranh cuãa caác àöëi thuã baán haâng khöng cêìn cûãa
• Chó quan têm baán àûúåc saãn phêím thay vò cöë gùæng tòm
haâng nhû baán haâng qua catalog, baán haâng qua bûu
hiïíu vaâ àaáp ûáng caác nhu cêìu thûåc sûå cuãa khaách haâng
àiïån vaâ caác hònh thûác khaác
Àiïìu may mùæn laâ löëi tû duy tiïëp thõ cöí löî naây àang
Àöëi vúái caác cöng ty saãn xuêët haâng cöng nghiïåp thò coá sûå
nhûúâng chöî cho caác löëi tû duy tiïëp thõ múái meã hún. Caác
khaác nhau rêët lúán vïì caác àùåc àiïím, caác yïëu töë thaânh cöng,
cöng ty biïët tiïëp thõ möåt caách thöng minh àang cöë gùæng caãi
vaâ vai troâ cuãa caác phoâng tiïëp thõ. Phêìn Phuå luåc úã cuöëi cuöën
thiïån kiïën thûác cuãa mònh vïì khaách haâng, caác kyä thuêåt giao
saách naây cung cêëp nhûäng sûå khaác biïåt vïì 10 loaåi cöng ty
tiïëp vúái khaách haâng, vaâ sûå hiïíu biïët vïì kinh tïë hoåc khaách
tiïëp thõ doanh nghiïåp àïën doanh nghiïåp.
haâng.6 Hoå coân múâi caã khaách haâng cuâng tham gia thiïët kïë
saãn phêím. Hoå sùén saâng àûa ra sûå múâi chaâo linh hoaåt trïn
Tiïën túái caách tiïëp thõ múái meã hún
Khöng coá gò laå khi coá nhiïìu töíng giaám àöëc cöng ty kïu ca
rùçng caách tiïëp thõ cuãa hoå khöng hiïåu quaã. Hoå nhêån thêëy
thõ trûúâng. Hoå ngaây caâng sûã duång caác phûúng tiïån truyïìn
thöng coá muåc tiïu nhiïìu hún vaâ gùæn kïët caác giao tiïëp tiïëp
thõ cuãa mònh nhùçm chuyïín ài möåt thöng àiïåp nhêët quaán
cöng ty cuãa hoå chi nhiïìu hún cho quaãng caáo maâ kïët quaã
qua moåi sûå tiïëp xuác vúái khaách haâng. Hoå sûã duång ngaây
thu àûúåc laåi ñt ài. Coá möåt nguyïn nhên laâ hoå boã ra chi phñ
caâng nhiïìu caác kyä thuêåt nhû laâ höåi nghõ qua video, baán
nhiïìu hún cho caách tiïëp thõ kiïíu cuä àaä aáp duång trong quaá
haâng tûå àöång, caác phêìn mïìm, caác trang Internet, Intranet
khûá. Caách tiïëp thõ cöí löî thûúâng göìm coá caách laâm nhû sau:
vaâ Extranet. Hoå giûä liïn laåc vúái khaách haâng baãy ngaây trong
• Àaánh àöìng tiïëp thõ vúái baán haâng
• Nhêën maånh viïåc kiïëm àûúåc khaách haâng hún laâ chùm soác
khaách haâng
• Tòm caách kiïëm lúâi ngay qua möîi lêìn giao dõch hún laâ cöë
gùæng àaåt àûúåc lúåi nhuêån bùçng caách chinh phuåc khaách
haâng thöng qua giaá trõ lêu daâi
möåt tuêìn, 24 giúâ trong ngaây thöng qua söë àiïån thoaåi daânh
cho khaách haâng 1-800 (söë àiïån thoaåi ngûúâi goåi àïën àûúåc
miïîn phñ taåi Hoa Kyâ – ngûúâi dõch chuá thñch) hay thû àiïån
tûã. Hoå coá khaã nùng töët hún trong viïåc nhêån diïån caác khaách
haâng taåo ra lúåi nhuêån lúán hún vaâ trong viïåc xaác lêåp caác
mûác àöå dõch vuå khaác nhau. Hoå coi caác kïnh phên phöëi cuãa
hoå nhû caác àöëi taác, chûá khöng phaãi àöëi thuã. Noái toám laåi,
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
36
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
37
hoå àaä tòm ra caác caách thûác àïí cung cêëp cho khaách haâng
BAÃNG 1-3
cuãa mònh giaá trõ ûu viïåt hún.
Nhûäng cöng ty coá têìm nhòn tiïëp thõ
Phêìn thûúãng seä daânh cho nhûäng cöng ty naâo biïët saáng
taåo ra caác caách thûác múái àïí tòm kiïëm khaách haâng, giao tiïëp
vaâ cung cêëp giaá trõ cho caác thõ trûúâng muåc tiïu cuãa mònh.
Chuáng ta coá thïí goåi nhûäng cöng ty àoá laâ Nhûäng cöng ty coá
têìm nhòn tiïëp thõ. Nhûäng cöng ty nhû vêåy nïn àûúåc tön
vinh taåi Viïån cöng traång vïì tiïëp thõ (Marketing Hall of
Fame(*)). Töi àûa vaâo àêy Baãng 1-3 laâ möåt danh saách caác
cöng ty xûáng àaáng àûúåc kïí tïn nhúâ nhûäng àöåt phaá cuãa hoå
vïì tiïëp thõ saáng taåo.
Tiïëp thõ vaâo nùm 2005
Chuáng ta seä nghiïn cûáu nhûäng àiïìu nïu trïn úã caác trang
tiïëp theo. Coân luác naây, chuáng ta phaãi thûâa nhêån rùçng tiïëp
thõ úã thêåp kyã àêìu tiïn cuãa thïë kyã XXI seä khaác ài rêët nhiïìu.
ÚÃ àêy töi muöën àûa thïm suy nghô cuãa mònh vïì viïåc
tiïëp thõ seä hûúáng vïì àêu trong thiïn niïn kyã múái naây. Töi
seä thûåc hiïån àiïìu naây bùçng caách “nhòn laåi vaâo tûúng lai.”
Àoá laâ nùm 2005. Dûúái àêy laâ nhûäng diïîn biïën chuã yïëu xaãy
ra trïn thûúng trûúâng àang phaát triïín.
“Khoaãng caách trung gian giûäa baán só vaâ baán leã àaä bõ xoáa
boã àaáng kïí nhúâ thûúng maåi àiïån tûã. Ngûúâi ta gêìn nhû coá
thïí mua àûúåc moåi saãn phêím maâ khöng cêìn ài àïën cûãa
haâng! Khaách haâng coá thïí tiïëp cêån hònh aãnh cuãa bêët kyâ saãn
(*) Hall of Fame (taåm dõch: Viïån Cöng traång) – Laâ núi cêët giûä nhûäng kyã vêåt àïí
tön vinh nhûäng ngûúâi nöíi tiïëng coá cöng lúán trong caác lônh vûåc hoaåt àöång, àùåc
biïåt laâ thïí thao, vùn hoáa... taåi Hoa Kyâ (ngûúâi dõch chuá thñch).
KOTLER BAÂN VÏÌ TIÏËP THÕ
•
38
Tiïëp thõ chiïën lûúåc
•
39
phêím naâo trïn Internet, àoåc caác haâng mêîu, mua sùæm qua
ö-tö, maáy vi tñnh, haâng gia duång, vaâ thûåc phêím múâi khaách
nhûäng ngûúâi rao baán trïn maång vúái caái giaá reã nhêët vaâ àiïìu
haâng truy cêåp vaâo caác trang web cuãa hoå vaâ thiïët kïë ra caác
kiïån töët nhêët, vaâ chó cêìn nhêën chuöåt àùåt haâng vaâ traã tiïìn
mêîu chaâo haâng (saãn phêím, dõch vuå, caác hïå thöëng, caác
qua Internet. Caác catalog in êën töën keám àaä biïën mêët. Viïåc
chûúng trònh) bùçng caách àiïìn vaâo mêîu caác lûåa choån cuãa
mua baán giûäa caác doanh nghiïåp trïn Internet àaä tùng lïn,
mònh. Sau àoá saãn phêím mêîu àaä àûúåc böí sung àiïìu chónh
thêåm chñ coân nhanh hún viïåc mua sùæm haâng tiïu duâng
theo yá cuãa khaách haâng seä hiïån lïn maân hònh.
trïn maång. Nhûäng nhên viïn thu mua cuãa doanh nghiïåp
Caác doanh nghiïåp àang laâm töët hún viïåc giûä chên caác
tòm mua caác moán haâng thûúâng lïå cuãa hoå trïn Internet,
khaách haâng cuãa mònh nhúâ tòm ra caách nhòn saáng taåo àïí
hoùåc bùçng caách àûa lïn maång caác nhu cêìu cuãa mònh vaâ
àaáp ûáng nhu cêìu cuãa khaách haâng vûúåt quaá mong àúåi cuãa
ngöìi chúâ caác nhaâ àêëu thêìu, hoùåc chó àún giaãn lûúát trïn caác
hoå. Do vêåy, caác àöëi thuã caånh tranh ngaây caâng thêëy khoá
trang web àaä àûúåc hoå “àaánh dêëu”.
khùn hún trong viïåc kiïëm àûúåc khaách haâng múái. Tûâ àoá,
Caác nhaâ baán leã dûåa trïn cûãa haâng nhêån ra rùçng lûu
hêìu hïët caác cöng ty phaãi mêët thúâi gian nghiïn cûáu laâm thïë
lûúång khaách haâng àïën mua sùæm giaãm ài rêët nhiïìu. Àïí àöëi
naâo àïí baán àûúåc nhiïìu saãn phêím vaâ dõch vuå hún cho caác
phoá laåi, nhiïìu nhaâ baán leã nùng àöång àûa thïm khu giaãi trñ
khaách haâng hiïån coá cuãa mònh.
vaâ raåp chiïëu phim vaâo caác trung têm mua sùæm. Nhiïìu cûãa
Caác cöng ty àang têåp trung vaâo viïåc xêy dûång khaách
haâng saách, cûãa haâng thûåc phêím, cûãa haâng baán quêìn aáo
phêìn (customer share) hún laâ thõ phêìn (market share). Nhiïìu
bêy giúâ coân àûa thïm caác quêìy caâ phï vaâ töí chûác diïîn
cöng ty àaä tòm ra nhûäng caách thûác múái àïí tùng cûúâng baán
thuyïët vaâ caác chûúng trònh biïíu diïîn. Vïì thûåc chêët, caác cûãa
haâng cheáo(*) (cross-selling) vaâ baán haâng cao cêëp hún moán
haâng naây àang “tiïëp thõ sûå traãi nghiïåm” thay vò tiïëp thõ möåt
haâng khaách àõnh mua (up-selling). Caác cöng ty àang tòm
loaåi saãn phêím cuå thïí.
caách hiïíu thêëu phên khuác thõ trûúâng vaâ khaách haâng tûâ caác
Hêìu hïët caác cöng ty àaä xêy dûång cú súã dûä liïåu àöåc
quyïìn vïì caác khaách haâng chûáa àûång thöng tin chi tiïët vïì
kho dûä liïåu cuãa mònh bùçng caách aáp duång caác kyä thuêåt khai
thaác dûä liïåu múái hún vaâ hiïåu quaã hún.
nhûäng yá thñch vaâ yïu cêìu cuãa tûâng caá nhên khaách haâng.
Cuöëi cuâng caác cöng ty cuäng àaä coá thïí laâm cho caác phoâng
Hoå sûã duång caác thöng tin naây àïí “thûåc hiïån àaåi traâ viïåc
kïë toaán cuãa mònh àûa ra caác con söë thûåc vïì khaã nùng laâm
àûa ra caác saãn phêím phuâ húåp vúái tûâng caá nhên. Ngaây
ra lúåi nhuêån cuãa tûâng phên khuác thõ trûúâng, tûâng khaách
caâng coá nhiïìu cöng ty giúái thiïåu saãn phêím cuãa mònh trïn
haâng caá thïí, tûâng saãn phêím, kïnh phên phöëi, vaâ tûâng àún
maång, theo àoá caác khaách haâng coá thïí thiïët kïë saãn phêím
theo yá muöën cuãa mònh. Nhiïìu cöng ty trong caác lônh vûåc
(*)
Baán haâng cheáo (cross-selling): baán thïm saãn phêím khaác keâm theo cho khaách
haâng àaä mua saãn phêím cuãa cöng ty (ngûúâi dõch chuá thñch).
- Xem thêm -