Tài liệu Khảo sát việc sử dụng từ vay mượn trên báo hoa học trò

Tiểu luận Khảo sát việc sử dụng từ vay mượn trên báo Hoa Học Trò 1 MỞ ĐẦU Trong tất cả các phương tiện mà con người sử dụng để giao tiếp thì ngôn ngữ là phương tiện duy nhất thoả mãn được tất cả các nhu cầu của con người. Nó vừa là phương tiện để giao tiếp vừa là công cụ của tư duy. Mỗi dân tộc có một ngôn ngữ riêng thể hiện bản sắc, vẻ đẹp riêng của dân tộc mình. Ngôn ngữ dân tộc là phương tiện giao tiếp chung của toàn dân tộc, bất kể sự khác nhau về lãnh thổ hay xã hội của họ. Chính vì vậy ngôn ngữ là niềm tự hào của mỗi dân tộc. Ở một góc độ nào đó, giữ gìn ngôn ngữ mẹ đẻ chính là lòng tự hào dân tộc. Đất nước ta đang ở thời kỳ mở rộng giao lưu với các nước đã khiến tiếng Việt tiếp nhận ồ ạt nhiều khái niệm mới bao hàm những nội dung ngữ nghĩa mới của những từ ngữ đang dùng hoặc từ ngữ mới . Điều nhận ra trước tiên là sự xuất hiện ngày càng nhiều của những từ nước ngoài (đặc biệt là từ tiếng Anh), những tên riêng nước ngoài trên các trang báo, trên các kênh truyền hình,... Trong sự giao lưu giữa các cộng đồng sử dụng ngôn ngữ khác nhau, việc mượn từ ngữ của nhau là việc hết sức bình thường. Nhưng vấn đề đặt ra là mượn như thế nào để có thể bảo tồn và phát triển ngôn ngữ của mình. Trên cơ sở đó tiểu luận đi sâu vào nghiên cứu việc sử dụng từ vay mượn tiếng Anh trên tít báo mạng, dựa trên sự khảo sát các tít báo đăng trên Hoahoctro online trong tháng 5 năm 2009. Từ đó chỉ ra những mặt tích cực và hạn chế của việc sử dụng từ tiếng Anh trên tít báo làm cơ sở để đưa ra giải pháp khắc phục. Việc nghiên cứu ngôn ngữ sử dụng trên báo chí nói chung, trên tít báo nói riêng là bức thiết để làm tài liệu tham khảo cho những người 2 viết báo, đặc biệt là phóng viên trẻ học cách giật tít và tránh những lỗi khi giật tít. Quá trình nghiên cứu sử dụng kết hợp nhiều phương pháp: khảo sát, nghiên cứu tài liệu, so sánh,… NỘI DUNG Chương I: Những vấn đề cơ bản về sử dụng từ vay mượn 1. Khái niệm: Từ mượn là các từ được vay mượn từ một ngôn ngữ khác do quá trình tiếp xúc ngôn ngữ. Con đường vay mượn có thể là theo cách đi từ khẩu ngữ (lặp lại tương tự vỏ âm thanh của từ được vay mượn) hoặc theo cách đi từ văn tự, qua sách vở (lặp lại dạng văn tự - chuyển tự, không nhất thiết từ được phát âm tương tự với từ ở ngôn ngữ được vay mượn). Từ xưa tới nay, ngôn ngữ Việt sử dụng từ mượn của 4 nhóm ngôn ngữ chính: tiếng Hán, tiếng Pháp, tiếng Nga và tiếng Anh. Ví dụ như mít tinh, bốc, ten nít... (nguồn gốc Anh); ga, xăng, sơ mi, xà phòng... (nguồn gốc Pháp); bôn sê vich, côm xô môn... (nguồn gốc Nga); câu lạc bộ, ngân phiếu, mậu dịch... (nguồn gốc Hán) 2. Nhu cầu mượn từ: Trong những điều kiện lịch sử trước kia của đất nước, tiếng Việt đã trải qua cả nghìn năm tiếp xúc với tiếng Hán (thời kỳ Bắc thuộc); rồi sau đó, lại tiếp xúc với tiếng Pháp (thời kỳ đô hộ của thực dân Pháp). Sự tiếp xúc, giao thoa về ngôn ngữ dẫn đến việc mượn từ của nhau là hết sức bình thường. Hành động mượn từ và thái độ tiếp tục dùng từ mượn thường đáp ứng hai nhu cầu chính: nhu cầu định danh chính xác và nhu cầu gợi cảm. 3 Tất nhiên, hoàn toàn không có căn cứ để nói rằng từ bản ngữ không đủ sức đáp ứng nhu cầu định danh chính xác. Tuy vậy, có những trường hợp, những phạm vi, khi nội dung có tính chất đặc biệt thì từ mượn, do chỉ có một nghĩa nên đáp ứng được tốt nhất đòi hỏi phải gọi tên cái nội dung ấy mà không gây ra lẫn lộn. Chẳng hạn trường hợp từ công-ten-nơ trong tiếng Việt: từ mượn này, vốn ở tiếng Anh là “container” chỉ cái chứa, cái đựng nói chung, và chỉ một loại thùng đặc biệt chuyên dùng trong vận tải; nếu thay thế nó bằng từ thùng cho đơn giản thì không thoả mãn nhu cầu định danh nói trên, bởi vì không phải loại thùng nào cũng là công-ten-nơ. Về nhu cầu gợi cảm, cũng cần thấy rằng không phải chỉ từ mượn có khả năng đáp ứng, mà trái lại, ưu thế ở mặt này nói chung thuộc về từ bản ngữ. Nhưng thế nào là sự gợi cảm của từ? Có thể tạm nói rằng từ mà có sức gợi cảm là khi mà ngoài chức năng định danh, nó còn có thể tạo nên những mối liên hệ đặc biệt giữa ý thức với thực tế, trong một hoàn cảnh nhất định. Như vậy, nhu cầu gợi cảm một từ cũng có thể xem là nhu cầu về phong cách ngôn ngữ, và cũng có thể nhận thấy rằng trong những hoàn cảnh nhất định, từ mượn cũng có tác dụng riêng. Nếu nói riêng về phong cách báo chí thì có thể khác, bởi vì phong cách này, có khi, cần phát huy tác dụng chiến đấu và thông tin, tức cũng là tác dụng gợi cảm, gợi nhiều mối liên hệ, cho nên loại từ mượn có tính chất thuật ngữ và gần với từ ngoại có thể có giá trị riêng. Tuy nhiên việc mượn từ để sử dụng tràn lan trên các phương tiện truyền thông đại chúng ngày nay lại không nhằm mục đích đáp ứng hai nhu cầu đó. Mà hành động mượn từ có thể chẳng có lí do gì chính đáng, chẳng đáp ứng một nhu cầu thực sự nào về 4 ngôn ngữ, mà nhiều khi, chỉ là biểu hiện của ý thức không tôn trọng, không nghiêm túc đối với ngôn ngữ của dân tộc ở một số nhà báo. Có thể là do không suy nghĩ kỹ mà vội vàng sử dụng, cũng có thể là do tâm lý khoe chữ, và còn có thể là do không xử lý kịp mà buộc phải chấp nhận… 3. Các trường hợp tiếp nhận từ ngoại ngữ vào bản ngữ: Tiếp nhận từ của ngoại ngữ vào bản ngữ là một quá trình và ý thức của người bản ngữ là một nhân tố rất quan trọng đối với quá trình ấy. Cho nên có thể căn cứ vào ý thức đó mà phân thành hai trường hợp: Thứ nhất là trường hợp những từ vốn tự ngoài vào và đã đồng hoá về nội dung cũng như về hình thức, tới mức người bản ngữ không còn ý thức về nguồn gốc ngoại của chúng nữa. Như vậy, không còn có xung đột bản ngữ – ngoại ngữ. Từ lò xo là một thí dụ về từ đã đồng hoá nhưng lại là gốc ở từ ressort của tiếng Pháp… Hiện tượng đồng hoá thực đáng chú ý và cần được chú ý ở những tiêu chuẩn mà theo đó một từ vốn của ngoại ngữ được coi là đã đồng hoá. Thứ hai là trường hợp, những từ có thể gọi là từ ngoại, vốn tự ngoại vào, và không có khả năng đồng hoá, mà trái lại sẽ được dùng trong bản ngữ với yêu cầu mãi mãi là ngoại. Đó là những tên riêng – tên của những người, những sông núi, thành phố không phải ở nước mình mà ở nước ngoài, và tên của những nước đó. Nội dung và hình thức của những tên riêng này là ngoại trong ý thức của người bản ngữ, và giá trị thông tin văn hoá của chúng chính là ở bản chất ngoại đó. Cho nên, trong sự chuẩn mực hoá, cái ý muốn duy trì những tên riêng ấy ở hình thức vốn có của chúng ở trong ngoại ngữ là, về nguyên tắc, một điều hợp lí. Ngoài những tên riêng đó, còn có thể coi là từ ngoại, những từ mà người 5 bản ngữ muốn dùng với hình thức ngoại của chúng để thông tin về những nội dung, mặc dù không phải là ngoại, nhưng có sắc thái ngoại độc đáo. Thí dụ, trong một tiểu thuyết dịch, nếu không dịch nghĩa mà cứ để nguyên những từ của tiếng Mĩ như: “gangster”, “blue-jean”, “hold-up”… nguyên cả cách viết, là không muốn làm mất đi những nét riêng của xã hội nước Mĩ. Những từ ngoại này có thể gọi là từ ngoại gợi cảm. 4. Sử dụng từ mượn trên báo chí: Các phương tiện thông tin đại chúng luôn có rất nhiều người sử dụng, và luôn được coi là mẫu mực trong việc dùng ngôn từ. Chính vì vậy ngôn ngữ sử dụng trên báo chí sẽ nhanh chóng trở thành ngôn ngữ chung của toàn xã hội. Ngôn ngữ báo chí ngoài chức năng cung cấp thông tin và định hướng dư luận thì còn có trách nhiệm góp phần định hình ngôn ngữ cho độc giả. Có thể nói chưa bao giờ từ ngữ vay mượn từ tiếng nước ngoài lại xuất hiện trên báo chí tiếng Việt với mật độ dày như hiện nay. Người ta sử dụng chúng khá dày đặc bất chấp người đọc người nghe có hiểu được hay không. Thật phi lý khi nhà báo là người Việt Nam, mà để hiểu được ngôn từ của họ, nhiều lúc ta phải mở từ điển song ngữ ra tra cứu. Tiếng Việt chúng ta vô cùng phong phú và trong tuyệt đại đa số các trường hợp có thể tìm thấy các từ tương đương với các từ vay mượn từ tiếng nước ngoài, thậm chí nhiều từ tiếng Việt còn có khả năng diễn đạt tinh tế hơn, rõ ràng hơn. Tuy nhiên một số nhà báo lại không sử dụng tiếng Việt vì họ muốn làm phong phú thêm ngôn từ của mình hoặc muốn tăng tính biểu cảm bằng các từ tiếng Anh. Nhưng việc sử dụng này không đem lại hiệu quả mà đã phá vỡ tính thống nhất của ngữ pháp tiếng Việt. Các từ vay mượn tiếng nước ngoài đôi khi bị dùng sai do người dùng chưa hiểu thấu đáo cách đọc, cách viết cũng như 6 nghĩa của chúng trong từng văn cảnh. Việc dùng sai từ không chỉ làm giảm sút hiệu quả tiếp nhận tác phẩm, tuyên truyền cho cái sai, mà còn hạ thấp uy tín của tác giả và hạ thấp uy tín của cơ quan báo chí nơi tác giả làm việc. Hiện nay, từ mượn được sử dụng rất nhiều trên trang báo dành cho thanh thiếu niên như Hoa Học Trò, Sinh viên Việt Nam, Mực tím, …Có những từ được sử dụng chọn lọc và đem lại hiệu quả rất tốt, nhưng cũng có những từ được sử dụng một cách bừa bãi, tràn lan gây phản cảm cho độc giả. Sử dụng từ mượn trên báo chí không dừng lại ở việc mượn từ để đáp ứng các nhu cầu như đã nói ở trên, cũng không nằm trong các trường hợp tiếp nhận từ ngoại ngữ vào bản ngữ mà nó đã trở thành một căn bệnh dùng từ. Căn bệnh này được các nhà nghiên cứu đặt tên là “bệnh sính ngoại”. Sính từ ngoại mọi nơi (tít chính, tít phụ, nội dung bài báo) khiến thẩm mỹ ngôn ngữ bị mai một dần dần. Hiện tượng này nếu không được định hướng, nếu cứ kéo dài sẽ tạo ra nhiều điều phiền toái cho sự trong sáng của tiếng Việt. Việc sử dụng từ mượn trên báo chí thường diễn ra dưới hai hình thức: - Chêm những từ ngữ thuần ngoại hoặc nửa tây nửa ta vào tít báo, nội dung bài báo. - Pha tạp tiếng Việt với tiếng nước ngoài: không nói là khu nghĩ dưỡng mà nói là resort, gọi người hâm mộ là fan, rồi thì những từ như teen, cát xê… 7 Chương II: Khảo sát việc sử dụng từ vay mượn tiếng Anh trên tít báo Hoahoctro online 1. Tổng quan về báo Hoa Học Trò: Hoa Học Trò (HHT) là một tuần san của báo Sinh viên Việt Nam, bắt đầu phát hành từ ngày 15 tháng 10 năm 1991 dưới sự hỗ trợ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Kể từ số báo đầu tiên đến nay đã 18 năm trôi qua, HHT đã có nhiều thay đổi cả về nội dung và hình thức để phù hợp với lứa tuổi và xu thế phát triển của thời đại. Đối tượng hướng tới chủ yếu của báo HHT là học sinh cấp 2 và cấp 3. Đây là lứa tuổi mới lớn đang trong quá trình định hình nhân cách bởi vậy công tác giáo dục và hướng các em đến với các giá trị Chân-Thiện-Mỹ là hết sức cần thiết. HHT được xem là món ăn tinh thần đầy bổ dưỡng đối với các em trong độ tuổi hết sức nhạy cảm này. Báo đi sâu vào phản ánh thế giới học đường với những trang thông tin về giáo dục du học, tình cảm gia đình bạn bè, những rung động đầu đời và cả những triết lý nhân sinh về cái tốt cái xấu ở đời thông qua cách viết, cách tiếp cận rất gần gũi với các em. HHT đã đáp ứng được nhu cầu học tập và giải trí của các bạn học sinh. Cũng vì thế HHT cho đến nay vẫn là tờ báo được nhiều bạn trẻ yêu thích. Hoahoctro online là phiên bản trực tuyến của tờ báo giấy Hoa Học Trò, chính thức ra mắt độc giả vào đầu năm 2007. Với sự phát triển nhanh nhạy của Internet, HHT online cũng nhanh chóng trở thành địa chỉ thu hút độc giả mới lớn. Các bậc phụ huynh, thầy cô cũng thường xuyên ghé thăm để hiểu thêm về tâm lý lứa tuổi con em mình. Khó có thể phủ nhận tầm ảnh hưởng và vai trò của tờ báo HHT đối với các em học sinh. 8 Tuy nhiên những năm gần đây, HHT đã dùng những thứ ngôn ngữ thiếu trong sáng, lạm dụng quá nhiều từ tiếng Anh trong các trang viết của mình. Việc sử dụng từ tiếng Anh trong các trang báo không xấu nhưng nếu không biết chọn lọc và sử dụng quá tràn lan thì sẽ làm báo chí mất đi tính đại chúng, ảnh hưởng đến ngôn ngữ của giới trẻ. 2. Khảo sát việc sử dụng từ tiếng Anh trên báo Hoa Học Trò online: Kết quả khảo sát tin bài các mục trên Hoahoctro online tháng 5 năm 2009 cho thấy gần 70% tin bài có sử dụng từ mượn tiếng Anh trong tít báo (cả tít chính và tít phụ). Bảng thống kê sau đây sẽ thể hiện rõ hơn điều này: STT TÁC GIẢ VÀ TÍT CHÍNH TÍT PHỤ NGÀY ĐĂNG 1 TỪ LẠM DỤNG X.Huy Utada Hikaru - - Diva số 1 châu Á và 01/05/2009 Niềm tự hào hành trình “Mỹ tiến” của Châu Á - Diva của đời Diva thường 2 Kim Ngân 5 suy nghĩ Menu [360° Yêu Soloist 01/05/2009 "ngốc xít" của Thương] teen một Soloist Menu teen 3 Bảo Thuyền V-Pop: "Hot" - Trương Quỳnh Anh Hot 01/05/2009 và "Not" lipsync trên nền Not giọng của Khởi My? Lipsync - Hotgirl đồng loạt tấn Hotgirl công Vpop? 9 4 5 6 Allynh TeenStory: Góc "TeenStory" TeenStor 02/05/2009 Yêu mến và chào mừng bạn đã y thắc mắc ghé thăm Vipon "Text note" Đừng quên những Text note 03/05/2009 tháng 5 của “menu đặc biệt” dành Menu bạn đây cho Nguồn: Thanh Gmail cung Gmail Niên cấp thêm emoticon 04/05/2009 nhiều emoticon mới 7 Thục Hân Test4teen: Chỉ - Đi picnic với bọn Test4tee 05/05/2009 số “sẵn sàng bạn và mọi người n khoẻ” của bạn chơi ném lon, bạn sẽ: Picnic là bao nhiêu? 8 T.K "2Tek 2Tek 05/05/2009 Fashion" Mùa Fashion hè năng động với tín đồ 2tek 9 Ms.Thu Hiền Quà tặng Shopping thân thiện Shopping 06/05/2009 Shopping 797 Online 2Tek Fashion Style Thân Thiện 798-798-799800-801-802 đã online 10 08/05/2009 Tín đồ công nghệ: Vào hè 2Tek với "style" mới Fashion 10 11 Nguồn: Thanh Tuyển sinh Khối Kinh tế, Nông Niên 2009: Xu lâm “hút” thí sinh teen 08/05/2009 hướng chọn teen ngành, nghề của teen phía Nam 12 Rei Góc Flickr: - Profile Flickr 11/05/2009 Antoniblue - - Những “model” đầu Profile Mỗi bức ảnh tiên bạn đưa vào model ấn chứa một “tầm ngắm”? cảm xúc riêng 13 14 Alik HOT: "Hacker" HOT 11/05/2009 chat với Hà Vũ Hacker Vũ chat Kim Ngân Bí kíp Trà Spa 12/05/2009 Sữa: Spa tóc tại nhà cực đơn giản 15 Huyền Chi – [Hot Music] Hot VtKg Thuỷ Top Music 12/05/2009 "rụch rịch" Album chuẩn bị cho album đầu tay 16 Lê Minh Game đang - Hơn cả một web Game 12/05/2009 "nóng" nhất game Faceboo trên Facebook - Bước tiến hay lùi k của Facebook? Web 11 17 Kim Ngân Đừng làm 14/05/2009 "Sao", hãy cứ Hot girl làm "hot girl" trong tim tớ thôi... 18 Little Wind MyVietnam và MyVietna 14/05/2009 những m comment siêu comment ấn tượng 19 Mynnye MyVietnam - MyVietna 15/05/2009 Background m 100% Green Backgrou đẹp lung linh nd cho teen tha Green hồ posing Teen posing 20 21 Tường Linh [HOT] The HOT 16/05/2009 Jonas Brothers The chạy thục Jonas mạng...vì sợ Brothers fans!!! Fans Nguyễn Lan Top 10 bài hát "1,2,3" – Younha HOT Hương (Tổng Kpop HOT (new) New hợp) nhất tuần qua 17/05/2009 12 22 Huyền Chi Ngân Khánh - Music 17/05/2009 "gà" mới của Box Music Box 23 Rei [Britain's Got 17/05/2009 Talent] Shock "Shock" vì giọng "phản nam cao" ! 24 Nguồn: Thanh Rạp chiếu Niên Bắc-Nam: 17/05/2009 Ngập tràn hot phim "hot" 25 Theo Ngôi Sao Thanh Duy 19/05/2009 Idol Idol "tình tứ" cạnh Đông Nhi và Khổng Tú Quỳnh 26 HaD – Hanoi {HOT} Tips- Internet tuyệt vời Aptech Tips học tiếng Tips-Tips 19/05/2009 anh cực cool Cool HOT Internet 27 Theo Dân Trí Hiểm nguy Khi “Siêu nhân” game game 19/05/2009 rình rập từ trở thành sát thủ "game bạo ngoài đời! lực" 28 Diệu Bảo Telezoom vào - (fluff)Friends - Telezoo 19/05/2009 cửa hiệu thú phong phú đa dạng m cưng của các chủng loại thú! Faceboo 13 Facebook! - Cộng đồng thú ảo k Pet Society, chính (fluff)Frie xác là một thành phố nds Pet Society 29 Trà Sữa Kính Hiệu sách Trà Cận Sữa: Cùng “Cô 20/05/2009 nàng xui xẻo” Hotboy khám phá thế giới của những Hotboy 30 Theo Video clip mới VnExpress của ca sĩ Lee 20/05/2009 Chae Yeon bị Sexy cấm vì quá sexy 31 Trí Anh Top 5 "Hot và Top 5 diễn viên nam Top 20/05/2009 Not" những mà Hollywood nên Hot ngôi sao mời nhất Not Hollywood Hollywoo d 32 Windy MyVietnam - - Hài hòa trang phục MyVietna 20/05/2009 Trợ giúp từ và background m chuyên gia kỳ - Và giờ thì pose nào Stylist 6: Stylist An Backgrou Thuận nd Pose 14 33 34 Chuyên gia số Nào mình 21/05/2009 cùng "share"! Alik Sắp có Netbook 22/05/2009 netbook đặc Teen share biệt cho teen 35 36 Huyền Chi Paparazzi_VP Tại Cuti's studio của Paparazz 22/05/2009 OP: Thuỷ Top nhạc sĩ Hồ Hoài Anh i tình tứ trong Cuti's phòng thu studio Nguồn: Teen 12: Chia Vitamin C với Teen Vnexpress tay nhé. "Graduation" (friends Vitamin 23/05/2009 Và...Nhớ lắm forever) bất hủ Graduati tuổi ô mai! on friends forever 37 Nguyễn Lan [Cầu Vồng Reality Hương Reality] Hotboy 23/05/2009 Hotboy XoneFM XoneFM thể hiện đẳng cấp! 38 Tổ chức thực Mai Phương hiện: Trung Thuý 24h: Chiến Sáng-Trưa- 23/05/2009 Chiều-Tối tại Teen Hà Nội cùng hoa hậu teen 15 40 Hoa Học Trò Hoa Học Trò G'day Online 806: Dành free 23/05/2009 tặng "G'day" vs 500 VCD free 41 42 Nguyễn Mai [Mùa chia tay] Yearbook cuối năm Klers Hương KLers khóa gấp rút hoàn thành Event 24/05/2009 06-09 vs Một Hot event đang Yearboo "hot" k Cẩm Anh – Graduation_D Graduati Kyan ay dưới góc on_Day 25/05/2009 Zoom cận Zoom cảnh: Girl xinh Girl càng xinh! 43 Tường Linh Paparazzi_Mo -The Jonas Brothers: Paparazz 25/05/2009 nday: Sao "Paranoid" đã "ra i_Monda Disney: Đang lò"!!! y "rock" và đang...yêu!!! Disney - Ashley Tisdale: Rock "Rock" cùng..."người Paranoid ấy"! 44 Trọng Tài [Graduation Zoom lại những 25/05/2009 Day] Những khoảnh khắc đáng khoảnh khắc nhớ ấy trong ngày bế ngày bế giảng giảng tại Hà Nội bạn đầy yêu nhé : 16 thương POSE ẢNH NGẬP NẮNG VÀ NỤ CƯỜI 45 Lan Hương Phần 3: Party 26/05/2009 cùng Quỳnh Party Nga! 46 Theo Thế Giới Thủy Top: Điện Ảnh "Scandal là 27/05/2009 động lực để tôi Scandal cố gắng" ! 47 Theo Tuổi trẻ Liên hoan Online phim châu Âu 28/05/2009 2009: Dành cool tặng bạn những món quà "cool" 48 Tico FC Barcelona: FC 28/05/2009 Trên đỉnh vinh update quang + Ảnh update 49 50 Theo Rihanna nóng VnExpress bỏng trong 29/05/2009 video mới Huyền Chi [Ảnh xinh] Dạo 29/05/2009 phố shopping Video clip "Paranoid": Video clip Shopping cùng Diệu Ly& Vũ Vũ 17 51 Thực hiện: VS [Pose đẹp] 29/05/2009 Sam Hà My : Pose xinh duyên và đáng yêu lắm nhé! 52 53 Nguồn: Thanh Dù lượn: Mạo Niên hiểm nhưng 29/05/2009 mà rất "cool" Theo Bộ case máy Case Vnexpress tính độc đáo made in 30/05/2009 "made in Vietnam cool Vietnam" 54 55 Nguồn: Thị trường di Vnexpress động vào mùa 30/05/2009 Sale Nguyễn Lan Lộ ảnh album Hương song ca giữa 30/05/2009 Wanbi và Tóc Sale Album Tiên! 56 57 Đặng Mỹ Dung Sinh viên viết Blog (Dịch) blog và giành 30/05/2009 học bổng Nguyễn Lan Miss Teen Mời bạn đọc ngắm bộ Miss Hương Huyền Trang: ảnh mới nhất của Teen 30/05/2009 “Bắt diễn sexy Miss Teen ở Hà Nội Sexy là làm khó tôi” nha! 18 3. Đánh giá hiệu quả và nhược điểm của việc sử dụng từ mượn tiếng Anh trên tít báo: Các từ tiếng Anh xuất hiện trên tít báo ngày càng nhiều. Một số từ phổ biến, nếu được sử dụng một cách sáng tạo và hợp văn cảnh thì sẽ tạo cảm giác mới mẻ cho độc giả, giảm lượng ký tự cho tít báo (một số từ tiếng Anh dùng thay thế cho tiếng Việt sẽ ít ký tự hơn) giúp tít ngắn gọn, dễ trình bày hơn. Tiếng Anh là một sinh ngữ đang được học và phổ biến ở ngay từ THCS và THPT thậm chí là ngay cả bậc tiểu học ở một số thành phố lớn. Hoa Học Trò là một tờ báo dành cho lứa tuổi học sinh, các em cũng đã quen với việc sử dụng những từ tiếng Anh thông dụng như teen, hot boy, hot girl,…Việc sử dụng từ mượn tiếng Anh để đặt tít báo tạo cho Hoa Học Trò phong cách trẻ trung, gần gũi với độc giả mà tờ báo hướng tới. Tuy nhiên, sự xuất hiện ngày càng nhiều những từ mượn tiếng Anh trên tít báo là một vấn đề đáng báo động. Nó không chỉ dừng lại ở những từ phổ biến, thông dụng nữa mà xuất hiện nhiều từ mới, từ chuyên ngành độc giả khó có thể hiểu nghĩa. Thậm chí những từ trước đây vẫn dùng tiếng thuần Việt để diễn đạt thì người viết lại thay thế bằng tiếng Anh như: chụp hình ->pose hình, lễ tốt nghiệp -> graduation, bạn bè ->friend, cập nhật ->update, thời trang->fashion,…Điều này cho thấy, việc mượn từ tiếng Anh không phải là nhu cầu chính đáng nữa (cần phải mượn vì tiếng Việt không có từ diễn đạt đủ ý như từ tiếng Anh) mà đã trở thành thói quen dùng ngôn ngữ một cách bừa bãi, cẩu thả của người viết. Điều này thể hiện người cầm bút không coi trọng ngôn ngữ dân tộc, chưa có ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt và họ chưa hiểu được vai trò định hướng ngôn ngữ của tờ báo nói chung, của bản thân người viết nói riêng đối với độc giả. 19 Bệnh lạm dụng ngôn ngữ tiếng Anh trên Hoa Học Trò không chỉ khiến một bộ phận độc giả ít vốn tiếng Anh khó chịu vì thường xuyên gặp phải những từ mình chưa biết nghĩa, mà vô tình tờ báo đã định hướng cho một bộ phận giới trẻ lạm dụng tiếng Anh trong giao tiếp. Trong cách ăn nói của giới trẻ, xuất hiện ngày càng nhiều ngôn ngữ nửa tây nửa ta như “nâu vấn đề”, “cái áo này xìtai quá nhỉ”,…Một số từ ngữ rất biểu cảm của tiếng Việt được thay bằng những từ tiếng Anh: không nói cảm ơn mà nói thanks, không nói xin lỗi mà nói sorry, không nói bận mà nói busy, ….Họ cho rằng nói như vậy là “sành điệu” và bắt kịp thời đại. Ngày 15/05 Hoahoctro online có đăng bài “MyVietnam Background 100% Green đẹp lung linh cho teen tha hồ posing” của Mynnye. Tít có 12 chữ thì có tới 5/12 chữ là từ tiếng Anh. Từ teen đã được dùng rộng rãi nên có thể sử dụng, còn những từ khác như background, green, posing đều là những từ mới, nhiều độc giả vẫn chưa biết nghĩa nên việc sử dụng những từ này là không nên. Tiếng Anh rất đa nghĩa, những độc giả có vốn tiếng Anh tốt cũng chưa chắc hiểu đúng nghĩa của từ theo văn cảnh. Điều đáng nói là tác giả sử dụng những từ tiếng Anh và mặc nhiên tất cả mọi người đều hiểu nên họ không cần giải thích nghĩa ở trong bài viết nữa. Những từ mà tác giả sử dụng có thể thay thế bằng những từ thuần việt gần gũi với độc giả hơn như background 100% green có thể thay bằng khung cảnh thiên nhiên, posing thay bằng chụp hình. Dường như việc sử dụng từ tiếng Anh để đặt tít báo đã trở thành thói quen của tác giả. Thậm chí tác giả người Việt còn biến mình thành một nhân vật có cái tên rất tây: Mynnye. Ngày 30/5 có bài Album Trà sữa: Nero và “Ước mơ vươn tới…nhiếp ảnh gia” với trích đoạn “Giới thiệu tới vạn người bạn những album ảnh siêu kool, siêu kute của mình, tại sao không? 20