Tài liệu Khái quát chung về tổ chức quản lý

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 lêi më ®Çu ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tõ mét nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp sang mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù ®iÒu tiÕt qu¶n lý cña Nhµ níc. §Ó qu¸ tr×nh nµy ®em l¹i nh÷ng mong muèn chóng ta ®Æt ra ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng chiÕn lîc vµ chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, ®i ®«i víi viÖc thùc hiÖn tèt nã trong tõng thêi kú nh»m ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn. Vèn lµ nguån lùc ®Çu tiªn vµ c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. ViÖt Nam ®ang chuyÓn qua giai ®o¹n míi ®a ®Êt níc ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao h¬n ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng tôt hËu so víi nhiÒu níc xung quanh. V× lÏ ®ã ®Ó tr¸nh khái t×nh tr¹ng l¹c hËu, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam kh«ng chØ cÇn mét lîng vèn lín mµ cßn cÇn ®îc ®Çu t sö dông vèn mét c¸ch ®óng ®¾n, cã hiÖu qu¶ cao. Ph¬ng ch©m chØ ®¹o cña ng©n hµng Nhµ níc ®èi víi c«ng t¸c tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ph¶i lµ më réng cho vay tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ®¸p øng tèt nhu cÇu vay vèn chÝnh ®¸ng, phôc vô ®êng lèi ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý cña Nhµ níc. T¨ng cêng cho vay trung dµi h¹n vµ x©y dùng c¬ b¶n gãp phÇn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ. Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng tÝn dông, gi¶m tû lÖ nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi xuèng møc ®é hîp lý. NHNN & PTNT Hµ T©y tr¶i qua h¬n 10 n¨m x©y dùng vµ ®æi míi, ®· ®ãng gãp hÕt søc tÝch cùc vµo nç lùc cña toµn ngµnh ng©n hµng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Thùc hiÖn môc tiªu mµ §¶ng vµ Nhµ níc ®Ò ra. Tuy nhiªn cho ®Õn nay ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i NHNN & PTNT Hµ T©y vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò tån t¹i ®ßi hái cã sù nghiªn cøu gi¶i quyÕt. ViÖc t×m ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó më réng quy m« vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n lµ hÕt søc quan träng gióp ng©n hµng ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®ång thêi t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong t¬ng lai, ®ãng gãp vµo c«ng cuéc x©y dùng kinh tÕ ®Êt níc. Tõ viÖc nhËn thøc tÇm quan träng cña tÝn dông trung dµi h¹n ®èi víi NHNN & PTNT Hµ T©y, hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i nãi chung vµ còng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi riªng, qua thêi gian thùc tËp, nghiªn cøu vµ t×m hiÓu thùc tÕ, em ®· lùa chän ®Ò tµi “Gi¶i ph¸p më réng quy m« vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông trung vµ dµi h¹n t¹i NHNN & PTNT Hµ T©y” ®Ó lµm ®Ò tµi cho m×nh. Ch¬ng I lý luËn chung vÒ tÝn dông dµi h¹n 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 I-/ TÝn dông - c¸c lo¹i h×nh tÝn dông: 1-/ Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n. TÝn dông ®· xuÊt hiÖn ngay tõ thêi kú phong kiÕn, tù cÊp tù tóc. Khi ®ã, trong nÒn kinh tÕ ®· cã sù ph©n chia cña c¶i. PhÇn lín t liÖu s¶n xuÊt n»m trong tay mét sè Ýt ®Þa chñ. N«ng d©n chiÕm ®¹i ®a sè nh÷ng kh«ng cã t liÖu s¶n xuÊt hä ph¶i lµm thuª mµ vÉn kh«ng ®ñ ¨n. §Ó duy tr× cuéc sèng, hä ph¶i ®i vay. Giai cÊp thèng trÞ n¾m trong tay t liÖu s¶n xuÊt ®· thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn theo híng cã lîi cho hä, ®ã lµ cho n«ng d©n vay nÆng l·i. L·i suÊt cho vay lªn tíi 200-300% n¨m vµ l·i suÊt nµy ®· chiÕm toµn bé phÇn thÆng d. TÝn dông ra ®êi, thêi kú nµy l·i suÊt cao do s¶n xuÊt hµng ho¸ cha ph¸t triÓn, Nhµ níc cha cã sù ®iÒu tiÕt ®èi víi quan hÖ tÝn dông nªn ngêi cho vay tù Ên ®Þnh møc l·i suÊt. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®· h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×nh së h÷u, cã sù ph©n c«ng lao ®éng, tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Lu«n lu«n tån t¹i mét thùc tÕ lµ ë bÊt kú mét thêi ®iÓm nµo trong nÒn kinh tÕ còng x¶y ra hiÖn tîng thõa vèn hay thiÕu vèn t¹m thêi do tÝnh chÊt mïa vô, chu kú kinh doanh. Ngêi thiÕu vèn cÇn vay ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu, ngêi thõa vèn l¹i muèn cho vay ra ®Ó t¨ng thªm lîi nhuËn. §©y chÝnh lµ tiÒn ®Ò t¹o ra quan hÖ tÝn dông. VËy tÝn dông lµ g×? Cã quan niÖm cho r»ng, “tÝn dông lµ mét quan hÖ giao dÞch gi÷a hai chñ thÓ, trong ®ã mét bªn chuyÓn giao tiÒn hoÆc tµi s¶n cho bªn kia ®îc sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, ®ång thêi bªn nhËn tiÒn hoÆc tµi s¶n cam kÕt hoµn tr¶ theo thêi h¹n ®· tho¶ thuËn”. Tuy nhiªn, sù ph¸t triÓn vµ biÕn ®æi lµ hÕt søc ®a d¹ng vµ phong phó. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i ngµy nay, cã rÊt nhiÒu c¸ch thøc lo¹i h×nh cña nghiÖp vô tÝn dông. ViÖc ®a ra mét kh¸i niÖm nh thÕ sÏ lµ gß bã vµ kh«ng linh ho¹t. V× vËy kh¸i niÖm tÝn dông chØ nªn ®a ra mét c¸ch ®¬n gi¶n nh sau: “TÝn dông lµ quan hÖ vay mîn, sö dông vèn cña nhau mét c¸ch t¹m thêi dùa trªn nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ vµ sù tin tëng”. Tõ kh¸i niÖm trªn, ta cã thÓ hiÓu tÝn dông theo mét sè khÝa c¹nh nh sau: Thø nhÊt, quan hÖ tÝn dông lµ quan hÖ vay mîn vµ sö dông vèn cña nhau gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ. Vèn ë ®©y ®îc hiÓu theo nghÜa rÊt réng trong ®ã bao hµm c¶ tiÒn vµ tµi s¶n. C¸c chñ thÓ cã thÓ lµ hai hoÆc nhiÒu bªn cïng tham gia vµo ho¹t ®éng tÝn dông - ®iÒu nµy gi¶i thÝch kh¸i niÖm ®ång tµi trî. Thø hai, vèn nµy chØ ®îc sö dông mét c¸ch t¹m thêi nghÜa lµ cã thêi h¹n. Thêi h¹n ng¾n hay dµi tuú thuéc vµo sù tho¶ thuËn cña c¸c bªn. Vµ khi hÕt thêi h¹n nµy vèn ph¶i ®îc hoµn tr¶ chñ së h÷u hoÆc ngêi cho vay. Thø ba, quan hÖ tÝn dông ph¶i ®îc dùa trªn sù tin tëng. Trªn c¬ së cã sù tin tëng mµ mét bªn sÏ ®ång ý cho bªn kia sö dông vèn cña m×nh trong mét thêi gian tho¶ thuËn. Trêng hîp cho vay kh«ng cÇn b¶o ®¶m chÝnh lµ ®· ®îc dùa trªn sù tin tëng lÉn nhau. NÕu nh bªn cho vay kh«ng tin tëng bªn ®i vay th× hä sÏ yªu 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cÇu ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng - ®©y lµ trêng hîp cÇm cè thÕ chÊp b¶o l·nh. Trong quan hÖ tÝn dông cã nhiÒu lo¹i h×nh, chñ thÓ tham gia nh: Nhµ níc, ng©n hµng, doanh nghiÖp, c¸ nh©n ngêi tiªu dïng vµ víi mçi lo¹i chñ thÓ cã thÓ ph¸t sinh nhiÒu lo¹i quan hÖ tÝn dông kh¸cn hau nh tÝn dông Nhµ níc, tÝn dông th¬ng m¹i, tÝn dông hîp t¸c x·, tÝn dông tiªu dïng, tÝn dông thuª bao. TÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ tÝn dông mµ chñ thÓ tham gia gåm mét bªn lµ ng©n hµng vµ mét bªn lµ phÇn cßn l¹i cña nÒn kinh tÕ - gåm tÊt c¶ c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi, Nhµ níc, c¸ nh©n d©n c. C¸c tæ chøc ng©n hµng tham gia vµo quan hÖ tÝn dông víi hai t c¸ch: ng©n hµng ®ãng vai trß lµ ngêi ®i vay khi nã nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó vay vèn trong x· héi, vay vèn ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c ng©n hµng kh¸c; ng©n hµng ®ãng vai trß lµ ngêi cho vay khi nã øng vèn ra nÒn kinh tÕ. VÒ tÝnh chÊt phøc t¹p cña ho¹t ®éng cho vay nªn khi nãi ®Õn tÝn dông ngêi ta thêng ®Ò cËp ®Õn cho vay mµ Ýt khi ®Ò cËp ®Õn mÆt thø hai ®ã lµ ®i vay. Trong khu«n khæ cña chuyªn ®Ò, sinh viªn thùc hiÖn chØ ®Ò cËp ®Õn mét khÝa c¹nh trong tÝn dông cho vay lµ cho vay trung, dµi h¹n. TÝn dông trung dµi h¹n lµ kho¶n cho vay cã thêi h¹n ph¸t sinh khi ngêi vay cã nhu cÇu sö dông vèn trong mét thêi gian dµi. TÝn dông trung - dµi h¹n nh»m tho¶ m·n nhu cÇu mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña mét doanh nghiÖp. §«i khi nã còng ®îc sö dông nh mét bé phËn cña vèn lu ®éng trong doanh nghiÖp. Trªn c¬ së kh¸i niÖm tÝn dông trªn ®©y, vËy th× mét kho¶n nh thÕ nµo ®îc coi lµ cã hay kh«ng ®¹t ®îc chÊt lîng tÝn dông? ChÊt lîng tÝn dông ®îc hiÓu theo ®óng nghÜa lµ vèn cho vay cña ng©n hµng ®îc kh¸ch hµng sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô,... ®Ó t¹o ra mét sè tiÒn lín h¬n võa ®Ó hoµn tr¶ ng©n hµng gèc vµ l·i, trang tr¶i chi phÝ vµ cã lîi nhuËn. Nh vËy, qua mét qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn T-H-T’ nh trªn, ng©n hµng sÏ thu håi vèn gèc vµ cã l·i, cßn kh¸ch hµng sö dông vèn cã hiÖu qu¶ XÐt vÒ tæng thÓ ng©n hµng võa t¹o ra ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ, võa t¹o ra ®îc hiÖu qu¶ x· héi. Trªn c¬ së ®ã, khi cho vay, ng©n hµng ph¶i tÝnh to¸n c©n nh¾c ®Ó võa ®¶m b¶o kh«ng vi ph¹m luËt, võa gi¶i quyÕt ®îc ®Çu ra. §Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu nµy c¸c ng©n hµng ph¶i nghiªn cøu kü vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, môc ®Ých sö dông vèn cña kh¸ch hµng. §©y chÝnh lµ c¸c c¬ së chñ yÕu cho viÖc ®¶m b¶o chÊt lîng tÝn dông. Nh vËy chÊt lîng ®îc h×nh thµnh vµ ®¶m b¶o tõ hai phÝa: ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Vµ nh thÕ, ho¹t ®éng tÝn dông sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ khi mµ nã cµng ngµy cµng thùc hiÖn ®îc nhiÒm mãn vay cã chÊt lîng cao, gãp phÇn tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn kh«ng chØ riªng cho b¶n th©n ng©n hµng mµ lµ c¶ sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ x· héi. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông ngµy cµng cao thÓ hiÖn møc ®é ®ãng gãp cña ho¹t ®éng ng©n hµng ®èi víi x· héi ngµy cµng lín. §iÒu ®ã còng cã 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nghÜa ho¹t ®éng tÝn dông hiÖu qu¶ khi nã ®¹t ®îc sù t¨ng trëng quy m« vµ n»m trong tÇm qu¶n lý cña ng©n hµng ®Ó gi÷ æn ®Þnh chÊt lîng tÝn dông. Trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ngµnh ng©n hµng mµ tríc hÕt lµ c¸c tæ chøc tÝn dông lµ n¬i trùc tiÕp kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ. 2-/ C¸c lo¹i h×nh tÝn dông: TÝn dông cho vay tån t¹i díi rÊt nhiÒu h×nh thøc, nhiÒu tªn gäi. Tuy nhiªn, c¨n cø vµo mét sè c¸c tiªu thøc mµ ngêi ta cã thÓ ph©n lo¹i c¸c lo¹i h×nh nh sau: 2.1. Ph©n lo¹i theo môc ®Ých: - Cho vay bÊt ®éng s¶n lµ lo¹i cho vay liªn quan ®Õn viÖc mua s¾m vµ x©y dùng bÊt ®éng s¶n, nhµ ë, ®Êt ®ai, bÊt ®éng s¶n trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp th¬ng m¹i vµ dÞch vô. - Cho vay c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i lµ cho vay ng¾n h¹n ®Ó bæ xung vèn lu ®éng cho c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc nµy. - Cho vay n«ng nghiÖp lµ lo¹i cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt nh ph©n bãn, thuèc trõ s©u, giègn c©y trång, lao ®éng,... - Cho vay c¸ nh©n lµ lo¹i cho vay ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu tiªu dïng nh mua s¾m c¸c vËt dông ®¾t tiÒn. Ngµy nay ng©n hµng cßn cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c kho¶n chi phÝ th«ng thêng cña ®êi sèng th«ng dông díi tªn gäi lµ tÝn dông tiªu dïng vµ ph¸t hµnh thÎ tÝn dông lµ mét vÝ dô. - Thuª mua vµ c¸c lo¹i tÝn dông kh¸c. 2.2 Ph©n lo¹i theo thêi h¹n: Theo c¸ch nµy tÝn dông cho vay ph©n lµm ba lo¹i. - Cho vay ng¾n h¹n: Lo¹i cho vay nµy cã thêi h¹n díi 12 th¸ng vµ ®îc dïng ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn lu ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n. §èi víi ng©n hµng th¬ng m¹i, tÝn dông ng¾n h¹n chiÕm tû träng cao nhÊt. - Cho vay trung h¹n: Thêi h¹n cho vay trung h¹n thêng lµ cè ®Þnh. Tríc ®©y theo thêi h¹n cña Ng©n hµng Nhµ níc th× thêi h¹n cho vay trung h¹n lµ 1-3 n¨m. Tuy nhiªn cho ®Õn nay, ®Ó ®¶m b¶o ®¸p øng nhu cÇu vay cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®· ®a thêi h¹n cuèi cïng cña vay trung h¹n lªn 5 n¨m gi¶i quyÕt ®îc hai vÊn ®Ò. Thø nhÊt lµ ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña doanh nghiÖp bëi lÏ ®èi víi, mét sè tµi s¶n nhÊt ®Þnh thêi h¹n sö dông cña chóng t¬ng ®èi dµi nªn cÇn ph¶i cã thêi gian ®ñ lín doanh nghiÖp míi cã thÓ hoµn tr¶ gèc vµ l·i cho ng©n hµng. Thø hai lµ tr¸nh t×nh tr¹ng tiÒn cho vay cña ng©n hµng bÞ chuyÓn vµo nî qu¸ h¹n chØ v× thÓ chÕ vµ quy ®Þnh g©y ra, trong khi doanh nghiÖp vÉn lµm ¨n cã l·i vµ cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ nî. Cßn ®èi víi c¸c níc trªn thÕ giíi, lo¹i cho vay nµy cã thêi h¹n lªn tíi 7 n¨m. TÝn dông trung h¹n chñ yÕu ®îc sö dông ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, më réng kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã quy m« võa vµ nhá phôc vô ®êi sèng, s¶n 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 xuÊt.... Trong n«ng nghiÖp, cho vay trung h¹n chñ yÕu ®Ó ®Çu t vµo c¸c ®èi tîng nh m¸y cµy, m¸y b¬m níc, x©y dùng c¸c vên c©y c«ng nghiÖp nh cµ phª, ®iÒu... - Cho vay dµi h¹n lµ lo¹i cho vay mµ thêi h¹n cña nã lµ dµi h¬n ®èi víi cho vay trung h¹n. Lo¹i h×nh tÝn dông nµy ®îc cung cÊp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu dµi h¹n nh x©y dùng nhµ ë, c¸c thiÕt bÞ, c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i cã quy m« lín x©y dùng xÝ nghiÖp nhµ m¸y míi, c¸c dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn nh c¬ së h¹ tÇng. - NghiÖp vô cho vay truyÒn thèng cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lµ cho vay ng¾n h¹n nhng tõ nh÷ng n¨m 70 trë l¹i ®©y c¸c ng©n hµng ®· chuyÓn sang kinh doanh tæng hîp vµ mét trong nh÷ng néi dung ®æi míi ®ã lµ n©ng cao tû träng cho vay trung vµ dµi h¹n trong tæng d nî ng©n hµng. 2.3. Ph©n lo¹i theo c¨n cø ®¶m b¶o. - Cho vay kh«ng b¶o ®¶m lµ lo¹i cho vay kh«ng cÇn tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè hoÆc sù b¶o l·nh cña ngêi thø ba. ViÖc cho vay chØ dùa trªn uy tÝn. §èi vãi nh÷ng kh¸ch hµng tèt, trung thùc trong kinh doanh, cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh m¹nh, qu¶n trÞ cã hiÖu qu¶ th× ng©n hµng cã thÓ cÊp tÝn dông mµ kh«ng ®ßi hái nguån thu nî bæ xung. - Cho vay cã b¶o ®¶m lµ lo¹i cho vay ®îc ng©n hµng cung cÊp víi ®iÒu kiÖn ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc cÇn cã b¶o l·nh cña bªn thø ba. §èi víi kh¸ch hµng kh«ng cã uy tÝn cao ®èi víi ng©n hµng, khi vay vèn ®ßi hái ph¶i cã b¶o ®¶m. Sù b¶o ®¶m nµy c¨n cø ph¸p lý ®Ó ng©n hµng cã thªm mét nguån thø hai, bæ xung cho nguån thu nî thø nhÊt thiÕu ch¾c ch¾n nh»m bï l¹i kho¶n tiÒn vay trong trêng hîp ngêi vay kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî. 2.4. Ph©n lo¹i theo ph¬ng thøc hoµn tr¶ tiÒn vay. Theo c¸ch nµy th× kho¶n cho vay cã thÓ ®îc hoµn tr¶ theo hai c¸ch. C¸ch thø nhÊt lµ tr¶ mét lÇn c¶ vèn gèc vµ l·i khi ®Õn h¹n. Hai lµ kho¶n tiÒn vay sÏ ®îc tr¶ lµm nhiÒu lÇn theo nhiÒu kú nî. ë ViÖt Nam, nÕu doanh nghiÖp kh«ng tr¶ nî vµo lÇn sau hoÆc lÇn sau n÷a. Trong khi ®ã ë c¸c níc kh¸c nÕu ngay tõ lÇn tr¶ ®Çu tiªn mµ kh«ng tr¶ ®îc nî th× bÞ coi lµ nî qu¸ h¹n ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. 2.5. Ph©n lo¹i theo xuÊt xø vèn vay. Cã lo¹i do ng©n hµng trùc tiÕp cho vay, cã lo¹i cho vay gi¸n tiÕp tøc lµ ng©n hµng mua l¹i nî tõ chñ nî kh¸c. 2.6 Ph©n lo¹i theo h×nh thøc gi¸ tù cã . Mét lµ cho vay b»ng tiÒn, ®©y lµ lo¹i cho vay chñ yÕu cña c¸c ng©n hµng ®îc thùc hiÖn b»ng c¸c kü thuËt kh¸c nhau. Hai lµ cho vay b»ng tµi s¶n - lo¹i nµy ®îc ¸p dông phæ biÕn díi h×nh thøc tµi trî thuª mua. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 II-/ C¸c ®Æc trng cña tÝn dông trung dµi h¹n. 1-/ C¸c ®Æc trng cña tÝn dông trung dµi h¹n. TÝn dông trung dµi h¹n lµ mét lo¹i trong sè c¸c lo¹i h×nh tÝn dông vµ nã ®îc ph©n biÖt víi c¸c lo¹i tÝn dông kh¸c qua mét sè ®Æc trng c¬ b¶n sau ®©y. Thêi h¹n cho vay: §iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n ®Çu tiªn gi÷a tÝn dông trung dµi h¹n vµ tÝn dông ng¾n h¹n lµ thêi h¹n cho vay. Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn vay theo hai lo¹i sau: - Cho vay ng¾n h¹n: thêi h¹n cho vay ®îc x¸c ®Þnh phï hîp víi chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng nhng kh«ng qu¸ 12 th¸ng. - Cho vay dµi h¹n: thêi h¹n cho vay ®îc x¸c ®Þnh phï hîp víi thêi h¹n thu håi vèn cña dù ¸n ®Çu t, kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng vµ tÝnh chÊt nguån vèn cña ng©n hµng cho vay. Trong ®ã:  Thêi h¹n cho vay trung h¹n lµ trªn 12 th¸ng ®Õn 36 th¸ng hoÆc 60 th¸ng tuú theo quy ®Þnh cña tõng ng©n hµng.  Thêi h¹n cho vay dµi h¹n lµ trªn 36 th¸ng hoÆc 60 th¸ng. §èi tîng cho vay: §èi tîng cho vay trung dµi h¹n lµ toµn bé c¸c chi phÝ cÊu thµnh trong tæng møc vèn ®Çu t cña c¸c dù ¸n x©y dùng míi, më réng c¶i t¹o, kh«i phôc, thay thÕ, ®æi míi kü thuËt vµ øng dông khoa häc c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Trong quan hÖ tÝn dông ng©n hµng, ®èi tîng cho vay trung dµi h¹n lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc dù ¸n ®Çu t x©y dùng mua s¾m, söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh,... cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, cã b¶n luËn chøng kinh tÕ kü thuËt tèt, x¸c thùc vµ b¶n tæng dù to¸n ®· phª duyÖt. Nh vËy ng©n hµng cho vay nh»m trang tr¶i c¸c chi phÝ vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ chuyÓn giao, s¸ng chÕ ph¸t minh, chi phÝ nh©n c«ng, gi¸ thuª, chuyÓn nhîng ®Êt ®ai, gi¸ trÞ c¸c hîp ®ång thuª, mua tµi s¶n cè ®Þnh trong khu«n khæ ph¸p luËt, chi phÝ mua b¶o hiÓm tµi s¶n cè ®Þnh thuéc dù ¸n ®Çu t vµ c¸c chi phÝ liªn quan kh¸c. Nguyªn t¾c vµ ®iÒu kiÖn vay vèn. Kh¸ch hµng muèn vay vèn ng©n hµng ph¶i ®¶m b¶o ®îc ba nguyªn t¾c tÝn dông c¬ b¶n : - Sö dông vèn vay môc ®Ých ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. Khi vay trung dµi h¹n ngêi vay ph¶i so¹n th¶o dù ¸n, ch¬ng tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. C¸c dù ¸n, ch¬ng tr×nh nµy ph¶i thÓ hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ, râ rµng viÖc sö dông vèn theo c¸c môc ®Ých cô thÓ. §Ó ®¶m b¶o cho dù ¸n ®îc thùc hiÖn, cÇn cã sù th«ng qua, cho phÐp cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn. §èi víi c¸c ph¬ng ¸n c¶i tiÕn kü thuËt, c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt cÇn cã sù kÕt hîp, tho¶ thuËn chÆt 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 chÏ gi÷a ng©n hµng vµ c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó tr¸nh viÖc sö dông vèn sai môc ®Ých. - Ph¶i hoµn tr¶ nî gèc vµ l·i tiÒn vay ®óng h¹n ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. - Ph¶i ®¶m b¶o tiÒn vay theo ®óng quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ ng©n hµng Nhµ níc. Trªn c¬ së c¸c nguyªn t¾c tÝn dông c¬ b¶n nµy mçi ng©n hµng sÏ ®Ò ra c¸c ®iÒu kiÖn rµng buéc c¸c quy ®Þnh mang tÝnh b¾t buéc ®Ó cã thÓ thùc hiÖn vay vèn ng©n hµng. C¸c ®èi tîng cho vay thêng cã thêi h¹n sö dông l©u dµi, thêi h¹n thu håi vèn l©u theo møc ®é hao mßn thùc tÕ cña tµi s¶n ®Çu t. Møc vèn ®Çu t thêng rÊt lín theo gi¸ trÞ cña ®èi tîng vay vèn vµ nh thÕ møc ®é rñi ro sÏ cao. Theo quyÕt ®Þnh 367/Q§NH1 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam vÒ “Ban hµnh thÓ lÖ tÝn dông trung dµi h¹n” ngµy 21/12/1997 ®· quy ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn cho vay nh sau: - Doanh nghiÖp vay vèn ph¶i lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i, cã vèn tham gia tèi thiÓu b»ng 20% tæng dù to¸n c«ng tr×nh ®Çu t. - Doanh nghiÖp vay vèn ph¶i chÊp hµnh ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ qu¶n lý ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n vµ thÓ lÖ tÝn dông trung vµ dµi h¹n cña ng©n hµng. - Doanh nghiÖp vay vèn ph¶i mua b¶o hiÓm tµi s¶n h×nh thµnh b»ng vèn vay t¹i mét c«ng ty b¶o hiÓm ho¹t ®éng hîp ph¸p t¹i ViÖt Nam. - §èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng míi ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn. + Ph¶i cã giÊy phÐp x©y dùng vµ giÊy phÐp xö dông ®Êt do c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cÊp. + Ph¶i cã lÖnh hoÆc hîp ®ång ph©n phèi vËt t m¸y mãc thiÕt bÞ vµ nÕu lµ nhËp khÈu trùc tiÕp cña níc ngoµi th× ph¶i cã giÊy phÐp nhËp khÈu. - §èi víi c¸c c«ng tr×nh dù ¸n cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ ®· vµ ®ang ho¹t ®éng kinh doanh æn ®Þnh, ®ang cã l·i thùc sù, cã xu híng ph¸t triÓn tèt phï hîp víi c¬ chÕ kinh tÕ míi. Ph¶i cã vèn tèi thiÓu 30% tæng dù ¸n ®Çu t c«ng tr×nh. HiÖn nay theo quy ®Þnh míi cña ChÝnh phñ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ nÕu chøng minh ®îc lµ m×nh lµm ¨n cã hiÖu qu¶ th× sÏ cã kh¶ n¨ng ®îc vay vèn mµ kh«ng ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp. Quy tr×nh cho vay: Quy tr×nh cho vay lµ tËp hîp c¸c thao t¸c, thñ tôc mµ c¸n bé tÝn dông ph¶i lµm khi thùc hiÖn xem xÐt mét kho¶n vay ®èi víi ngêi xin vay, quy tr×nh tÝn dông lµ c¸c quy ®Þnh cña c¸c c¬ quan cÊp trªn qu¶n lý ng©n hµng ban hµnh, buéc ng©n hµng vµ c¸n bé tÝn dông ph¶i tu©n thñ. Quy tr×nh tÝn dông cho vay bao gåm c¸c bíc c¬ b¶n sau ®©y: Bíc 1: Híng dÉn kh¸ch hµng vÒ ®iÒu kiÖn tÝn dông vµ hå s¬ vay vèn. Bíc 2: §iÒu tra, thu thËp, tæng hîp c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng vµ ph¬ng ¸n vay vèn. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Bíc 3: Ph©n tÝch thÈm ®Þnh kh¸ch hµng vµ ph¬ng ¸n vay vèn. Bíc nµy chñ yÕu gåm: - ThÈm ®Þnh t c¸ch ph¸p nh©n, c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn. - ThÈm ®Þnh t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. Bíc 4: ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t. - ThÈm ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t. - ThÈm ®Þnh ph¬ng diÖn kü thuËt, tæ chøc qu¶n lý, tµi chÝnh. Bíc 5: QuyÕt ®Þnh cho vay. Bíc 6: KiÓm so¸t vèn cho vay vµ thu nî. 2-/ Vai trß cña vèn tÝn dông trung vµ dµi h¹n. Nhu cÇu vÒ vèn tÝn dông trung vµ dµi h¹n cã ë mäi quèc gia, mäi nÒn kinh tÕ bÊt kÓ ®iÒu kiÖn kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi. Mét nÒn kinh tÕ chØ cã thÓ ph¸t triÓn m¹nh vµ bÒn v÷ng nÕu ë nÒn kinh tÕ ®ã cã nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t dµi h¹n ®îc chó ý. Kh¸c víi nh÷ng lo¹i h×nh ®Çu t kh¸c, tÝn dông trung dµi h¹n cho phÐp c¸c tæ chøc cã ®îc nguån vèn, h¹n hoµn vèn l©u dµi ®Ó ®Çu t vµo nh÷ng dù ¸n mang ý nghÜa chiÕn lîc, ph¸t huy hiÖu qu¶ trong dµi h¹n. §èi víi c¸c quèc gia, c¸c ChÝnh phñ vµ nhiÒu tæ chøc kinh doanh th× ®ã lµ nh÷ng dù ¸n ®Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng nh ®êng x¸, cÇu cèng, s©n bay,... thËm chÝ c¶ viÖc x©y dùng míi c¸c khu ®« thÞ, thµnh phè. Nh÷ng dù ¸n nµy kh«ng thÓ ®em l¹i nh÷ng lîi Ých trong ng¾n h¹n nhng nã ®em l¹i nh÷ng lîi Ých to lín cho toµn x· héi trong dµi h¹n. §èi víi ChÝnh phñ viÖc cã ®îc nguån tÝn dông trung vµ dµi h¹n sÏ gióp cho viÖc theo ®uæi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, ®Çu t theo nh÷ng träng ®iÓm theo kÞch b¶n ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. Nhê ®ã hä cã thÓ híng ®Çu t níc ngoµi, dÉn d¾t ®Çu t trong níc vµo nh÷ng lÜnh vùc mµ hä coi lµ quan träng vµ nªn ®îc khuyÕn khÝch ®Çu t. Còng nh võa ®îc nªu ë trªn, viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng sÏ lµ ®iÒu kiÖn ban ®Çu cho cuèn hót ®Çu t níc ngoµi ch¶y vµo trong níc. Víi nh÷ng dù ¸n quy ho¹ch lín do c¸c ChÝnh phñ ®Ò ra sÏ t¹o ra nhiÒu c«ng viÖc míi vµ dÉn tíi sù h×nh thµnh cña c¸c c«ng ty t nh©n ®øng ra cung øng c¸c chñng lo¹i c«ng viÖc vµ nhu cÇu ®ang cßn bá ngá. Nh÷ng c«ng tr×nh phóc lîi thêng kh«ng ®em l¹i lîi Ých trong ®Çu t ®èi víi c¸c c¸ nh©n thùc hiÖn, nhng tæng lîi Ých nã ®em l¹i cho c¸c c¸ nh©n trong x· héi lµ kh«ng thÓ tÝnh hÕt. H¬n thÕ n÷a, nh÷ng c«ng viÖc ®ã ®ßi hái nh÷ng khèi lîng ®Çu t tµi chÝnh lín nªn kh«ng cã ai kh¸c ngoµi ChÝnh phñ ph¶i ®øng ra ®¶m nhËn c«ng viÖc nµy vµ chÝnh nguån tÝn dông trung dµi h¹n hç trî hä. TÝn dông trung dµi h¹n cã thÓ cã ®îc tõ c¸c nguån nh tÝch luü trong níc th«ng qua viÖc ký göi æn ®Þnh t¹i c¸c ng©n hµng, th«ng qua vèn vay tõ c¸c tæ chøc níc ngoµi, còng cã thÓ th«ng qua nh÷ng kho¶n tÝn dông hç trî ph¸t triÓn ODA hay mét sè nguån bÊt thêng kh¸c. Cã thÓ nãi tÝn dông trung dµi h¹n gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c môc tiªu chÝnh trÞ x· héi cña mçi quèc gia. Cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi nhu cÇu tÝn dông cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh h»ng ngµy hä cßn cÇn tíi nh÷ng nguån tµi chÝnh hç trî cho viÖc 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 t¸i s¶n xuÊt më réng nh më mang nhµ xëng, më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng, ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, t¨ng cêng ho¹t ®éng ®Çu t ph¸t triÓn, c«ng t¸c Marketing,... TÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng ®ã lµ nh÷ng ®ßi hái mang tÝnh chÊt sèng cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hiÖn nay khi c¹nh tranh gay g¾t lµ mét thùc tÕ phæ biÕn trªn toµn thÕ giíi. ChØ víi nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t mang tÝnh tËp trung vµo nh÷ng lÜnh vùc trªn doanh nghiÖp míi cã thÓ tin vµo mét sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh trong t¬ng lai. TÝn dông trung dµi h¹n gióp cho doanh nghiÖp cã thªm ®îc nh÷ng c«ng nghÖ míi, gãp phÇn t¨ng n¨ng cuÊt, chÊt lîng s¶n phÈm gióp cñng cè vÞ trÝ c¹nh tranh trªn th¬ng trêng. Víi sù tµi trî cña c¸c nguån tÝn dông trung vµ dµi h¹n, doanh nghiÖp sÏ cã thÓ chÞu ®ùng nh÷ng khã kh¨n ban ®Çu do søc Ðp cña c¹nh tranh vµ cña m«i trêng míi ®em l¹i, ®¹t tíi nh÷ng lîi Ých lín trong dµi h¹n. Tuy vËy chØ cã tÝn dông trung dµi h¹n míi cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu ®ã do qu¸ tr×nh tiÕn hµnh nh÷ng bíc c«ng viÖc ®ã lµ dµi h¹n vµ ®Òu mang tÝnh chiÕn lîc lîi Ých gÆt h¸i ®îc kh«ng thÓ tÝnh ®¬n thuÇn trong ng¾n h¹n. Còng tõ ®iÒu nµy chóng ta thÊy ®îc mét ý nghÜa to lín cña tÝn dông trung dµi h¹n lµ nã gãp phÇn cho doanh nghiÖp tho¸t khái sù lo l¾ng khi ph¶i lÊy nh÷ng nguån tÝn dông ng¾n h¹n bï ®¾p nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t mang tÝnh dµi h¹n. Nã gióp cho c¸c doanh nghiÖp yªn t©m h¬n trong ®Çu t vµ r¶nh tay tÝnh to¸n ®Õn nh÷ng dù ¸n lín, hiÖu qu¶ cao tuy tuæi ®êi cña dù ¸n lín. An toµn vÒ tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ vÊn ®Ò ®îc sù quan t©m cña nhiÒu phÝa, nhÊt lµ tõ phÝa doanh nghiÖp. Ng©n hµng lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ. Hä nhËn tiÒn göi vµ huy ®éng c¸c nguån tµi chÝnh nh»m môc ®Ých kinh doanh cã lêi. An toµn trong lîi nhuËn hiÖn lµ môc tiªu t×m kiÕm cña ng©n hµng. V× lÏ ®ã hä lu«n quan t©m tíi nh÷ng dù ¸n ®em l¹i hiÖu qu¶ cao vµ æn ®Þnh. H¬n thÕ n÷a xu híng ph¸t triÓn cña c¸c ng©n hµng hiÖn ®¹i lµ tõ viÖc cung øng c¸c dÞch vô cña ng©n hµng. Kh¸ch hµng chñ yÕu trong lo¹i h×nh nµy chÝnh lµ c¸c doanh nghiÖp. §Ó cã thÓ thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi m×nh ®ã lµ viÖc h×nh thµnh nªn nh÷ng mèi quan hÖ mang tÝnh chÊt truyÒn thèng ®i ®«i víi viÖc g©y dùng nªn nh÷ng mèi quan hÖ lµm ¨n míi gi÷a ng©n hµng vµ c¸c doanh nghiÖp tæ chøc quèc tÕ. Cïng víi nç lùc ®ã ng©n hµng sö dông tÝn dông trung dµi h¹n nh mét c«ng cô ®Ó cuèn hót c¸c doanh nghiÖp quay vÒ lµm ¨n víi ng©n hµng th«ng qua nh÷ng kho¶n vèn u ®·i, tõ ®ã sÏ cã ®îc nguån thu hót lín h¬n do nh÷ng dÞch vô ng©n hµng mµ hä mua l¹i tõ ng©n hµng. Vµ còng chÝnh hä, th«ng qua nh÷ng ho¹t ®éng tÝn dông truyÒn thèng còng lµm t¨ng thªm tói tiÒn cña c¸c ng©n hµng. Mét c¬ cÊu vèn víi tû träng lín lµ c¸c nguån thu trung vµ dµi h¹n, ®Ó t¬ng øng víi c¸c mãn tÝn dông trung vµ dµi h¹n ng©n hµng s½n sµng cung øng sÏ lµ rÊt tèt ®èi víi viÖc ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho ng©n hµng. N¨ng lùc cung øng nh÷ng mãn tÝn dông trung dµi h¹n lín còng chøng tá ng©n hµng cã niÒm tin lín tõ kh¸ch hµng, nã ph¶n ¸nh søc c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng trªn thÞ trêng. Ngoµi nh÷ng ®iÓm nªu trªn, tÝn dông trung dµi h¹n cßn mang l¹i ý nghÜa to lín ®èi víi nh÷ng c¸ nh©n trong x· héi vµ toµn bé nÒn kinh tÕ. S¶n xuÊt ph¸t triÓn, c¸c dÞch vô cã vèn ®Ó më réng ®Çu t s¶n xuÊt s©u réng h¬n, tÝch luü x· héi t¨ng, nÒn kinh tÕ quèc d©n cã nh÷ng thay ®æi vÒ chÊt. Quy m« ngµy cµng t¨ng cña tÝn dông trung vµ dµi h¹n ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng cña 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nÒn kinh tÕ. Phóc lîi x· héi ®îc ®¶m b¶o mäi thµnh viªn sèng trong nÒn kinh tÕ ®îc hëng nã. H¬n n÷a viÖc lµm ngµy cµng nhiÒu h¬n lµ kÕt qu¶ khÐo lÐo cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Tû lÖ thÊt nghiÖp ®îc gi¶m xuèng ®i ®«i víi viÖc t¨ng lªn cña chÊt lîng cuéc sèng còng nh møc sèng trung b×nh cña ngêi d©n trong x· héi. Qua tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nªu trªn chóng ta thÊy ®îc phÇn nµo vai trß cña tÝn dông trung dµi h¹n trong x· héi. Sù thiÕu hôt nã còng cã thÓ g©y ra nh÷ng khã kh¨n bÊt lîi v« cïng cho viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc còng nh cuéc sèng ngêi d©n, thùc tÕ nµy chóng ta ®· tr¶i qua. Sù bÊt æn trong tÝn dông trung vµ dµi h¹n còng nh sù yÕu kÐm trong sö dông chóng còng cã thÓ ®em l¹i nh÷ng hËu qu¶ kh«n lêng mµ chóng ta cã thÓ rót ra tõ bµi häc khñng ho¶ng kinh tÕ Ch©u ¸ trong nh÷ng n¨m võa qua. N¾m v÷ng vai trß träng yÕu cña tÝn dông cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc tõ nhiÒu phÝa, sÏ lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o nhÊt cho nã ph¸t huy ®îc nh÷ng lîi Ých ®èi víi x· héi còng nh viÖc n©ng cao nh÷ng lîi Ých mµ chóng ta cã thÓ thu l¹i. III-/ C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông trung vµ dµi h¹n cña ng©n hµng. Ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng lµ mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a ng©n hµng vµ c¸c chñ thÓ cßn l¹i cña nÒn kinh tÕ. Mèi quan hÖ nµy ®îc ®Æt trong mét m«i trêng kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh. V× vËy ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng nãi chung vµ cho vay trung dµi h¹n nãi riªng chÞu sù ¶nh hëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè. 1-/ Nh©n tè kh¸ch quan. 1.1. §¹o ®øc ngêi vay. §¹o ®øc ngêi vay ®îc ®¸nh gi¸ trªn hai khÝa c¹nh lµ n¨ng lùc ph¸p lý vµ uy tÝn cña ngêi ®ã trªn lÜnh vùc vay nî. N¨ng lùc ph¸p lý lµ nh÷ng n¨ng lùc ®îc quy ®Þnh cô thÓ vÒ mÆt ph¸p lý mµ ngêi vay cÇn ph¶i cã. Mét kh¸ch hµng ®îc xem xÐt cho vay khi cã ®ñ n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù n¨ng lùc hµnh vi d©n sù vµ chÞu tr¸ch nhiÖm d©n sù theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p. Uy tÝn trªn lÜnh vùc vay nî ®îc hiÓu nh sù s½n lßng vµ quyÕt t©m tr¶ nî vµ thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång tÝn dông. Uy tÝn ®îc biÓu hiÖn quan träng nhÊt trong tÝn dông lµ tÝnh thËt thµ, liªm chÝnh cña mét con ngêi vµ khi thùc hiÖn viÖc cho vay ®èi víi c¸c h·ng kinh doanh hoÆc c¸ nh©n. Tuy nhiªn viÖc ®¸nh gi¸ uy tÝn ngêi vay chñ yÕu dùa trªn ph¸n ®o¸n tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña c¸n bé tÝn dông bëi v× ®©y lµ ®iÒu rÊt khã lîng ho¸. 1.2. Kh¶ n¨ng tr¶ nî cña ngêi vay. §©y lµ nh©n tè cã ¶nh hëng rÊt quan träng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. §èi víi ng©n hµng ®iÒu quan träng cña viÖc thu håi gèc vµ l·i ph¶i tõ lîi nhuËn thu ®îc tõ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh chø kh«ng ph¶i lµ viÖc ph¸t m¹i tµi s¶n ®¶m b¶o. §iÒu nµy ®îc nhÊn m¹nh h¬n bao giê hÕt ®èi víi c¸c mãn vay trung vµ dµi h¹n, rñi ro cao h¬n. Khi ng©n hµng cho vay trung dµi h¹n, ng©n hµng kh«ng chØ lµ ngêi cho vay mµ cßn lµ ngêi b¹n kÒ s¸t c¸nh ngay c¶ t×nh huèng khã 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 kh¨n nhÊt. ChÝnh v× vËy khi xem xÐt ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng, ng©n hµng ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn yÕu tè kh¶ n¨ng, n¨ng lùc cña kh¸ch hµng. Thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng qu¶n lý cña c¸c nhµ doanh nghiÖp. Do vËy ng©n hµng ph¶i tin ch¾c r»ng doanh nghiÖp ®îc qu¶n lý tèt tríc khi chÊp nhËn mét kho¶n vay. C¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ sù c¹nh tranh vµ c¸c yÕu tè kü thuËt cã thÓ thay ®æi sau khi thùc hiÖn cho vay trung dµi h¹n døt kho¸t dÉn tíi nh÷ng thay ®æi trong ho¹t ®éng cña ngêi vay. ViÖc quyÕt ®Þnh xem xÐt nh÷ng thay ®æi ®ã lµ g× vµ c¸ch nµo ®Ó thùc hiÖn chóng cã hiÖu qu¶ lµ chøc n¨ng cña ngêi qu¶n lý. Nh÷ng nhµ qu¶n lý cã thÓ thÝch øng víi mét m«i trêng thay ®æi, chÊp nhËn c¸c t tëng míi vµ tiÕp tôc ho¹t ®éng míi. Khi ®¸nh gi¸ mét ®¬n vÞ xin vay trung dµi h¹n c¸c ng©n hµng nhÊn m¹nh nhiÒu ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn trong ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, vÞ thÕ c¹nh tranh vµ tÝnh æn ®Þnh cña ngêi vay. C¸c doanh nghiÖp cã qu¸ nhiÒu thay ®æi bÊt thêng trong chu kú kinh doanh hoÆc ho¹t ®éng khi lªn khi xuèng kh«ng ph¶i lµ kh¸ch hµng cã nhiÒu triÓn väng. Bªn c¹nh viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng qu¶n lý ®iÒu hµnh cña ban l·nh ®¹o, vÒ m«i trêng vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh th× viÖc ®¸nh gi¸ dù ¸n vay vèn lµ hÕt søc quan träng ®Æc biÖt ®èi víi cho vay trung dµi h¹n. Dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi, cã thÓ ®em l¹i lîi nhuËn cho chñ ®Çu t, sÏ lµ nguån tr¶ nî gèc vµ l·i ng©n hµng hÕt søc ®¶m b¶o. §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc ®iÒu nµy ®ßi hái c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t cÇn ph¶i ®îc thùc hiÖn mét c¸ch ®©y f®ñ, hÕt søc thËn träng vµ chÝnh x¸c. Bëi v× ®iÓm nµy sÏ gãp phÇn quan träng trong viÖc quyÕt ®Þnh chÊt lîng mãn vay tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông. ChÝnh v× vËy mµ c¸c kho¶n cho vay kÐm chÊt lîng, c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi vµ c¸c tæn thÊt mÆc dï lµ kÕt qu¶ cña nhiÒu nguyªn nh©n nhng vÒ c¬ b¶n lµ kÕt qu¶ cña sù kh«ng s½n lßng chi tr¶ cña ngêi vay hay kh«ng cã n¨ng lùc thùc hiÖn lîi tøc ®Ó gi¶m bít d nî hoÆc tr¶ toµn bé nî theo tho¶ thuËn. 1.3. Tµi s¶n ®¶m b¶o. MÆc dï hoµn tr¶ tÝn dông kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých kinh doanh cña ng©n hµng nhng nã lµ c¬ së quan träng nhÊt ®Ó thùc hiÖn môc tiªu kinh doanh. §Ó ®¶m b¶o ®îc thu håi nî ng©n hµng ph¶i xem xÐt mét c¸ch thËn träng ®Õn uy tÝn vµ n¨ng lùc cña kh¸ch hµng, tõ ®ã ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p cho vay thÝch hîp. NÕu kh¸ch hµng ®îc ®¸nh gi¸ lµ tèt trong kinh doanh, cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh m¹nh, chÊp hµnh tèt c¸c hîp ®ång kinh doanh trong qu¸ khø vµ cã triÓn väng trong t¬ng lai th× ng©n hµng cã thÓ cho vay kh«ng cÇn b¶o ®¶m. Ngîc l¹i nÕu kh¸ch hµng kh«ng ®¹t ®îc c¸c tiªu chuÈn ®ã th× ®Ó h¹n chÕ rñi ro, ng©n hµng buéc ph¶i cho vay cã b¶o ®¶m. B¶o ®¶m tÝn dông lµ thiÕt lËp nh÷ng c¬ së ph¸p lý ®Ó cã thªm mét nguån thu nî thø hai ngoµi nguån thu nî thø nhÊt. Trong kinh doanh cho vay, nguån thu nî thø nhÊt lµ doanh thu ®èi víi cho vay vèn lu ®éng, hoÆc lµ khÊu hao vµ lîi nhuËn ®èi víi cho vay trung dµi h¹n ®Ó h×nh thµnh tµi s¶n cè ®Þnh. Trong cho vay tiªu dïng, nguån thu nî thø nhÊt cña ng©n hµng lµ c¸c kho¶n thu nhËp c¸ nh©n nh tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n thu nhËp tµi chÝnh nh l·i cho vay, l·i chøng kho¸n vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §¶m b¶o tÝn dông coi lµ tiªu chuÈn khi xÐt duyÖt cho vay, nhng thÊy r»ng ®©y kh«ng ph¶i lµ tiªu chuÈn quan träng nhÊt. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ hiÖn nay ë ViÖt Nam c¸c ng©n hµng xÕp ®¶m b¶o vµo vÞ trÝ sè mét vµ thËm chÝ cã nhiÒu trêng hîp coi lµ tiªu chuÈn duy nhÊt. ChÝnh t duy nµy ®· dÉn ®Õn xuÊt hiÖn hµng lo¹t rñi ro trong cho vay cña ng©n hµng. MÆc dï b¶o ®¶m kh«ng ph¶i lµ tiªu chuÈn mang tÝnh nguyªn t¾c nhng kh«ng ph¶i v× thÕ mµ ®Æt thÊp vÞ trÝ cña nã. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra hÕt søc ®a d¹ng vµ phøc t¹p v× thÕ mäi dù ®o¸n rñi ro cña ng©n hµng ®Òu mang tÝnh t¬ng ®èi. Trong m«i trêng kinh doanh nh vËy, ®¶m b¶o lµ tiªu chuÈn bæ xung nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña nhµ qu¶n trÞ tÝn dông còng nh phßng ngõa nh÷ng diÔn biÕn kh«ng thuËn lîi cho m«i trêng kinh doanh. Trªn thùc tÕ ng©n hµng thêng cÊp tÝn dông kh«ng ®¶m b¶o cho nh÷ng kh¸ch hµng tèt ®· ®îc kiÓm chøng qua mét thêi gian dµi, c¸c kh¸ch hµng cßn l¹i cÇn ph¶i cã ®¶m b¶o khi quyÕt ®Þnh cÊp tÝn dông. Trong ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n, ng©n hµng cã thÓ dïng tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng tr×nh, dù ¸n xin vay lµm vËt thÕ chÊp. Tuy nhiªn cÇn nhÊn m¹nh r»ng ®èi víi cho vay trung dµi h¹n tµi s¶n ®¶m b¶o cµng kh«ng ph¶i lµ ®iÒu kiÖn sè mét trong cho vay mµ lµ kh¶ n¨ng sinh lîi cña dù ¸n. 2-/ Nh©n tè chñ quan. C¸c yÕu tè thuéc vÒ kh¶ n¨ng thùc lùc cña ng©n hµng ®îc coi lµ yÕu tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh tíi sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña ng©n hµng ®ã. Mét ng©n hµng cã søc m¹nh, cã thùc lùc riªng cña m×nh sÏ t×m ra ®îc cho m×nh mét con ®êng ®i ®óng ®¾n, biÖn ph¸p thùc hiÖn phï hîp cã hiÖu qu¶ vµ nh thÕ nã vÉn cã thÓ ho¹t ®éng tèt ngay c¶ trong ®iÒu kiÖn m«i trêng kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh vµ lùa chän nh÷ng kh¸ch hµng lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Ta cã thÓ ®¸nh gi¸ søc m¹nh cña mét ng©n hµng qua c¸c yÕu tè sau: YÕu tè vèn: Mét ng©n hµng còng nh mét doanh nghiÖp, muèn tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i cã vèn. Vèn tù cã cña ng©n hµng cµng lín th× ng©n hµng cµng cã nhiÒu kh¶ n¨ng thùc hiÖn nhiÒu lo¹i ho¹t ®éng dÞch vô,... t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c, c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c ®ång thêi b¶o ®¶m ®îc an toµn. Ng©n hµng th¬ng m¹i n»m trong hÖ thèng ng©n hµng, chÞu sù t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, chÞu sù qu¶n lý cña ng©n hµng Trung ¬ng vµ tu©n thñ theo quy ®Þnh cña luËt ng©n hµng. Mét ng©n hµng chØ ®îc phÐp huy ®éng sè vèn gÊp hai m¬i lÇn sè vèn tù cã. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ng©n hµng cµng lín, kh¶ n¨ng ®îc phÐp huy ®éng vèn cña ng©n hµng cµng cao vµ ng©n hµng cµng dÔ dµng h¬n trong ho¹t ®éng kinh doanh. §Ó cã thÓ cã nhiÒu vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, ng©n hµng cÇn cã bé phËn huy ®éng vèn, ®Æc biÖt lµ huy ®éng vèn trung dµi h¹n tèt. Ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc më réng d nî tÝn dông trung dµi h¹n nÕu huy ®éng vèn trung dµi h¹n chiÕm phÇn nhá. ViÖc dïng tiÒn göi ng¾n h¹n ®Ó cho vay trung 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 dµi h¹n sÏ ®Èy ng©n hµng ®Õn t×nh tr¹ng rñi ro cao vµ viÖc lµm nµy còng hÇu nh bÞ ph¸p luËt nghiªm cÊm. Nh thÕ, mét ng©n hµng cã bé phËn huy ®éng vèn hiÖu qu¶, kh¶ n¨ng huy ®éng vèn trung dµi h¹n cao sÏ cã nhiÒu thuËn lîi trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung, ®Æc biÖt lµ tÝn dông trung dµi h¹n nãi riªng. YÕu tè kü thuËt: YÕu tè kü thuËt ®îc xem xÐt ë ®©y lµ kü thuËt vµ thñ tôc thÈm ®Þnh, ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t, c«ng nghÖ ng©n hµng. §©y lµ mét yÕu tè kh¸ träng yÕu. VÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ ng©n hµng ph¶i cã ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t nhanh vµ hiÖu qu¶, ®¶m b¶o r»ng dù ¸n ®îc duyÖt lµ tèt, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kh«ng lµm mÊt ®i c¬ héi kinh doanh cña kh¸ch hµng. NÕu xÐt xem trªn khÝa c¹nh kü thuËt, mét thùc tÕ râ rµng ë thêi ®iÓm nµy lµ c¸c chi nh¸nh ng©n hµng th¬ng m¹i níc ngoµi vµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn cã u thÕ h¬n h¼n ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh. ChÝnh nh÷ng thñ tôc rêm rµ phøc t¹p, l¹i kh«ng hiÖu qu¶ ®· vµ ®ang lµm cho chÝnh c¸c ng©n hµng mÊt dÇn ®i kh¸ch hµng. Nh÷ng kh¸ch hµng nµy thêng lµ nh÷ng kh¸ch hµng tèt, cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ cã nhu cÇu vay vèn trung vµ dµi h¹n lín. §iÒu nµy gi¶i thÝch t¹i sao trong mét sè n¨m gÇn ®©y sè lîng kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch t¹i ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn vµ chi nh¸nh ng©n hµng níc ngoµi ngµy cµng t¨ng. YÕu tè kü thuËt cña mét ng©n hµng cßn ®îc xem trªn khÝa c¹nh c«ng nghÖ thiÕt bÞ hÖ thèng m¸y tÝnh mµ ng©n hµng ®ã ®ang sö dông. Mét ng©n hµng ¸p dông c«ng nghÖ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, cã hÖ thèng m¸y tÝnh nèi m¹ng gi÷a c¸c phßng ban, bé phËn trong ng©n hµng còng nh nèi m¹ng víi c¸c trung t©m d÷ kiÖn, ng©n hµng kh¸c sÏ lµm cho viÖc giao dÞch gi÷a ng©n hµng víi kh¸ch hµng, th«ng tin gi÷a c¸c phßng ban, c¸c ng©n hµng víi nhau diÔn ra nhanh h¬n, chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ h¬n. YÕu tè con ngêi: YÕu tè con ngêi ®· ®ang vµ sÏ lu«n ®ãng vai trß chñ chèt, quan träng nhÊt trong viÖc ®¶m b¶o hiÖu qu¶ tÝn dông. Trong tÊt c¶ c¸c phßng ban bé phËn, møc ®é hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc phô thuéc phÇn lín vµo tinh thÇn lµm viÖc, møc ®é hiÓu biÕt trong lÜnh vùc chuyªn m«n vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña c¸c thµnh viªn trong ®ã. Cã thÓ ®¬n cö trong bé phËn tÝn dông, sù thiÕu cÈn träng, non kÐm trong nghÒ nghiÖp hay sù xa xót trong ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp ®Òu cã thÓ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ kh«n lêng cho ng©n hµng. Cã thÓ nãi, sù s¸ng t¹o trong lao ®éng tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ ý thøc lu«n häc hái cña nh÷ng nh©n viªn trong ng©n hµng sÏ ®¶m b¶o tèt cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Sù ®·i ngé vµ khuyÕn khÝch trong lao ®éng ®èi víi nh©n viªn lµ mét vÊn ®Ò cÇn hÕt søc quan t©m. 3-/ Nh©n tè ngo¹i lai. Nh÷ng ¶nh hëng ngo¹i lai: Cã thÓ nãi ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng, c¸c yÕu tè ngo¹i lai cã nh÷ng t¸c ®éng rÊt lín. Ng©n hµng lµ mét thùc thÓ tham gia trong c¸c mèi quan hÖ hÕt søc phøc t¹p víi c¸c thùc thÓ kh¸c trong m«i trêng kinh tÕ. Mäi hµnh vi do c¸c thùc 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 thÓ kh¸c g©y ra ®Òu cã nh÷ng ¶nh hëng trùc tiÕp, gi¸n tiÕp, ë c¸c cÊp ®é kh¸c nhau tíi ng©n hµng. Trong tËp hîp c¸c chñ thÓ g©y ra c¸c t¸c ®éng lín tíi ng©n hµng, chóng ta cã thÓ kÓ ra ë ®©y mét sè nhãm chÝnh nh sau: c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc, c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc ®¸nh gi¸ ng©n hµng, c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong níc vµ ngoµi níc, c¸c líp d©n c. Vµ díi ®©y chóng ta sÏ xem xÐt nh÷ng ¶nh hëng cña nã tíi ho¹t ®éng cña ng©n hµng. B»ng chøc n¨ng nhiÖm cô cña m×nh lµ qu¶n lý Nhµ níc vÒ kinh tÕ, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc thùc hiÖn viÖc qu¶n lý toµn nÒn kinh tÕ, trong ®ã cã ng©n hµng. Víi chÝnh s¸ch tµi chÝnh quèc gia nh÷ng ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ quèc gia,... c¸c c¬ quan nµy cã thÓ g©y ra nh÷ng ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng còng nh sù tån t¹i cña ng©n hµng. Cã thÓ ®¬n cö viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch th¾t chÆt chi tiªu cã thÓ g©y ra sù sót gi¶m trong ho¹t ®éng kinh tÕ trªn ph¹m vi toµn quèc gia, nã l«i kÐo viÖc tôt gi¶m sè lîng c¸c dÞch vô vµ quy m« ho¹t ®éng cña ng©n hµng th¬ng m¹i. HËu qu¶ lµ viÖc gi¶m doanh sè vµ lîi nhuËn cña c¸c quèc gia. Còng trong vÊn ®Ò ®¶m b¶o thµnh c«ng chÝnh s¸ch tµi chÝnh quèc gia, c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ngo¹i hèi hµ kh¾c cã thÓ ®îc viÖn ®Õn khiÕn ®«ng cøng c¸c ho¹t ®éng tµi trî nhËp khÈu cña ng©n hµng th¬ng m¹i vµ nã lµ nguån thu chñ yÕu cña nhiÒu ng©n hµng th¬ng m¹i hiÖn nay. ViÖc thay ®æi l·i suÊt hay tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc t¹i c¸c ng©n hµng theo chiÒu híng th¾t chÆt hay níi láng ®Òu cã nh÷ng ¶nh hëng tiªu cùc hay tÝch cùc ®Õn ho¹t ®éng ng©n hµng. Ngîc l¹i, víi ®Þnh híng ®Èy m¹nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc, kÝch cÇu trong nÒn kinh tÕ, nh÷ng chÝnh s¸ch míi ra ®êi cã thÓ ®em l¹i mét luång giã míi cho ho¹t ®éng ng©n hµng t¹o ra nhiÒu c¬ héi míi cho ng©n hµng th¬ng m¹i ph¸t triÓn, më réng ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh ho¹t ®éng. SÏ kh«ng cã ng©n hµng nÕu kh«ng cã c¸c doanh nghiÖp, bëi lÏ doanh nghiÖp lµ b¹n hµng lín nhÊt, quan träng nhÊt ®èi víi ng©n hµng. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, c¸c nghiÖp ®oµn, hiÖp héi doanh nghiÖp ë ViÖt Nam cha ph¸t triÓn xøng ®¸ng víi søc m¹nh cña nã nhng trong t¬ng lai kh«ng xa nã sÏ ph¸t triÓn vµ cã nh÷ng ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Chóng ta thêng thÊy c¸c doanh nghiÖp lín thêng ®øng sau lµ mét ng©n hµng m¹nh nhng chóng ta l¹i Ýt ®Ó ý r»ng ®»ng sau mçi ng©n hµng hïng m¹nh ®Òu lµ c¸c tËp ®oµn lín chóng cã thÓ së h÷u mét phÇn tµi s¶n cña ng©n hµng, chóng còng cã khi chØ ®¬n thuÇn lµ mét kh¸ch hµng cã quan hÖ lµm ¨n truyÒn thèng víi ng©n hµng. Tuy vËy chÝnh chóng ta lµ nh÷ng kh¸ch hµng vay vµ uû th¸c mét phÇn tµi s¶n chÝnh cña chóng ta cho ng©n hµng qu¶n lý. Sù ra ®i cña chóng cã thÓ g©y ra sù gi¶m sót to lín cho doanh sè còng nh lîi nhuËn cña ng©n hµng vµ sù gi¶m sót uy tÝn cña ng©n hµng trªn thÞ trêng. Ngµy nay kh«ng mét ng©n hµng nµo cã thÓ phñ nhËn quyÒn lùc to lín cña c¸c tæ chøc ®¸nh gi¸ ng©n hµng. Do tÝnh kh¸ch quan trong nh÷ng ®¸nh gi¸ cña hä nªn nh÷ng th«ng tin vÒ sù ®¸nh gi¸ cña hä ®îc sù thõa nhËn réng r·i vµ quay trë l¹i, khiÕn c¸c ng©n hµng ph¶i t×m mäi c¸ch ®Ó ®¶m b¶o cã ®îc sù ®¸nh gi¸ tèt trong c¸c b¸o c¸o ®ã. Mét sù h¹ bËc trong b¶ng ®¸nh gi¸ ch¾c ch¾n sÏ kÐo theo sù sôt gi¶m trong niÒm tin cña c¸c tæ chøc vµo ng©n hµng ®ã. Doanh sè vµ lîi nhuËn tôt gi¶m lµ mét hËu qu¶ tÊt yÕu. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 SÏ lµ kh«ng ®Çy ®ñ nÕu chóng ta bá qua c¸c ¶nh hëng ®èi víi ng©n hµng do chÝnh c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i g©y ra. Do cïng ho¹t ®éng trªn mét lÜnh vùc, nh÷ng hµnh vi do hä g©y ra ®Òu cã ¶nh hëng t¬ng ®èi trùc tiÕp tíi c¸c ng©n hµng. Møc ®é c¹nh tranh gay g¾t trong ngµnh sÏ ®ßi hái ng©n hµng ph¶i x©y dùng ®îc cho m×nh nh÷ng chiÕn lîc kinh doanh tèt ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch v÷ng ch¾c trong m«i trêng kinh doanh míi. IV-/ ChØ tiªu ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông. 1-/ Nhãm chØ tiªu ®Þnh tÝnh. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, khoa häc, kinh tÕ tõ xa ®Õn nay víi nhiÒu ph¬ng thøc kh¸c nhau ®· ®óc kÕt x¸c lËp thµnh mét sè nguyªn t¾c tÝn dông c¨n b¶n, chung nhÊt. Thø nhÊt, vèn vay ph¶i ®îc sö dông ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶. Mäi kh¸ch hµng ®Õn vay vèn t¹i ng©n hµng ®Òu ph¶i tr×nh ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, chøng minh ph¬ng ¸n ®ã lµ kh¶ thi vµ cã hiÖu qu¶. Ph¶i cã ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch cô thÓ tiÕn hµnh thùc hiÖn ph¬ng ¸n kinh doanh ®ã. Ng©n hµng thÈm ®Þnh dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh theo c¸c néi dung nh: c¬ së ph¸p lý vµ tÝnh ®óng ®¾n cña bé hå s¬, kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm gåm thÞ trêng tiªu thô hiÖn t¹i, gi¸ c¶, kh¶ n¨ng tiªu thô trong t¬ng lai,... n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh gåm hÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ, chÊt lîng s¶n phÈm,... kh¶ n¨ng cung cÊp vµ tÝnh æn ®Þnh cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo, t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, viÖc ®¸nh gi¸ ®îc thùc hiÖn th«ng qua mét sè chØ tiªu tõ ®ã rót ra kÕt luËn vÒ thùc tr¹ng doanh nghiÖp. Thø hai: vèn vay ph¶i ®îc hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i ®óng kú h¹n cam kÕt. §©y lµ nguyªn t¾c quan träng nhÊt khi quyÕt ®Þnh cho vay ë bÊt kú mét ng©n hµng nµo. §Ó thu håi gèc vµ l·i ®óng h¹n, ng©n hµng ph¶i ph©n tÝch, dù ®o¸n nh÷ng kh¶ n¨ng rñi ro cã thÓ x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng vµ ý muèn tr¶ nî cña ngêi vay, trong ®ã tËp trung vµo ph©n tÝch kh¶ n¨ng hoµn tr¶. Thø ba: vèn vay ph¶i ®îc ®¶m b¶o b»ng gi¸ trÞ vËt t hµng ho¸ t¬ng ®¬ng. Theo quan ®iÓm truyÒn thèng, thÕ chÊp chØ lµ mét ®iÒu kiÖn cÇn, nh»m môc ®Ých thiÕt lËp c¬ së ph¸p lý cho mét nguån thu nî thø hai khi ng©n hµng th¬ng m¹i v× mét lý do nµo ®ã mÊt ®i nguån thu nî thø nhÊt. ThÕ chÊp chØ lµ mét ®iÒu kiÖn r¨n ®e nhiÒu h¬n lµ mét biÖn ph¸p ®¶m b¶o cho kho¶n vay thu håi trong t¬ng lai. Ba nguyªn t¾c tÝn dông trªn ®©y lµ h×nh thµnh nh mét quy luËt ph¸t triÓn néi t¹i cña tÝn dông, lµ “®iÒu luËt” bÊt kh¶ x©m ph¹m, tíc bá, t¸ch rêi trong quan hÖ tÝn dông. Thùc tÕ cho thÊy, mét khi c¶ ba nguyªn t¾c hoÆc mét trong ba nguyªn t¾c bÞ coi nhÑ hoÆc qu¸ nhÊn m¹nh ®Õn nguyªn t¾c nµy tuú tiÖn víi nguyªn t¾c kia th× sím muén ®Òu dÉn ®Õn ph¸ vì quan hÖ tÝn dông. Cho nªn khi nãi ®Õn chÊt lîng tÝn dông, vai trß “bµ ®ì” cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ lµ nãi ®Õn tÝn dông theo ®óng nghÜa cña nã tøc lµ chÊt lîng bao giê còng ph¶i g¾n bã chÆt chÏ, b¾t nguån tõ chÊt lîng tu©n thñ nghiªm ngÆt ba nguyªn t¾c tÝn dông trªn. Tuy nhiªn do tÝnh chÊt cña c¸c chØ tiªu nµy lµ t¬ng ®èi khã lîng ho¸ nªn viÖc cho ®iÓm ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông th«ng qua chØ tiªu nµy sÏ cã thÓ dÉn 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®Õn sai lÇm nÕu dùa trªn quan ®iÓm cã thÓ lµ chñ quan cña mét vµi c¸ nh©n. ViÖc ®¸nh gi¸ cã thÓ kh«ng ®óng víi thùc tÕ kh¸ch quan nÕu nh×n tõ mét khÝa c¹nh hay mét kho¶ng thêi gian nµo ®ã. Do vËy, khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶, chÊt lîng cña ho¹t ®éng tÝn dông, bªn c¹nh viÖc sö dông chØ tiªu ®Þnh tÝnh th× nhÊt thiÕt ph¶i sö dông c¸c chØ tiªu vÒ mÆt ®Þnh lîng sau ®©y. 2-/ C¸c chØ tiªu ®Þnh lîng. C¸c chØ tiªu ®Þnh lîng lµ nh÷ng chØ tiªu ®îc lîng ho¸, sè häc ho¸ ®Ó nh»m cã c¬ së so s¸nh ®èi chiÕu ®Ó tõ ®ã cã thÓ ®a ra nh÷ng ®¸nh gi¸, nhËn ®Þnh chÝnh x¸c h¬n vÒ ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng. Ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng lµ bao gåm c¶ ho¹t ®éng huy ®éng vèn lÉn ho¹t ®éng sö dông vèn. Tuy nhiªn trªn gi¸c ®é xem xÐt ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông cho vay trung dµi h¹n th× chØ cÇn xem xÐt mét sè chØ tiªu c¬ b¶n sau ®©y: * ChØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh huy ®éng vèn. Vèn tù cã cña mét ng©n hµng th¬ng m¹i chØ chiÕm tõ 5%-10% tæng nguån vèn ho¹t ®éng cña nã. PhÇn vèn ®em vµo ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu lµ vèn huy ®éng. V× vËy t×nh h×nh vèn huy ®éng nh thÕ nµo sÏ ph¶n ¸nh tiÒm lùc, n¨ng lùc tham gia ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng ®ã. ChØ sè 1 : Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña luËt ng©n hµng t¹i ViÖt Nam th× chØ sè nµy chØ ®îc phÐp nhá h¬n hoÆc b»ng 20. Ph©n tÝch chØ tiªu nµy sÏ cho biÕt kh¶ n¨ng thu hót ®îc bao nhiªu ®ång vèn tõ mét ®ång vèn tù cã. Nã còng nãi lªn sù chÊp hµnh, tu©n thñ luËt ph¸p cña ng©n hµng ®ã. Nh vËy mét ng©n hµng muèn bµnh trêng quy m« ho¹t ®éng, nã ph¶i t×m c¸ch n©ng vèn tù cã vµ c¸c quü cña m×nh ®Ó t¨ng thu hót, huy ®éng vèn. Tuy nhiªn nÕu ®¸nh gi¸ mét ng©n hµng nh mét thµnh viªn cña c¶ hÖ thèng ng©n hµng th× chØ tiªu ®¬n lÎ nµy kh«ng cã ý nghÜa. Nã chØ cã ý nghÜa khi ®em so s¸nh víi c¸c chØ tiªu cña c¸c ng©n hµng kh¸c ®Ó cã thÓ thÊy ®îc søc m¹nh, kh¶ n¨ng can thiÖp thÞ trêng vµ tiÒm lùc cña ng©n hµng ®ã. Trong sè nguån vèn huy ®éng, lo¹i nguån vèn cã vai trß quan träng nhÊt ®èi víi cho vay trung dµi h¹n chÝnh lµ nguån vèn trung dµi h¹n. ChØ sè 2: ChØ sè nµy nãi lªn tû träng nguån vèn trung dµi h¹n trong toµn bé sè vèn huy ®éng cña ng©n hµng. §©y lµ chØ tiªu ®Æc biÖt quan träng, nã sÏ gãp phÇn quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n. NÕu mét ng©n hµng cã tû träng tiÒn göi kh«ng kú h¹n cao, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ ng©n hµng sÏ cã mét nguån ®Çu vµo thÊp, t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng lîi nhuËn cho ng©n hµng, tuy nhiªn ®iÒu nµy lµ ng©n hµng tù ®Æt m×nh vµo t×nh tr¹ng ®Çy rñi ro nÕu dïng nguån vèn nµy ®Ó ®Çu t cho trung dµi h¹n. Nguån vèn trung dµi h¹n mµ mét ng©n hµng cã thÓ cã ®îc gåm tiÒn göi thêi gian dµi, tr¸i phiÕu trung dµi h¹n, nguån vèn vay dµi h¹n tõ Nhµ níc hay c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ cã thÓ cã c¶ mét phÇn æn ®Þnh tõ c¸c kho¶n tiÒn göi tiÕt kiÖm. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ng©n hµng th¬ng m¹i muèn më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay trung dµi h¹n cÇn quan t©m ®Õn chØ tiªu nµy vµ t×m c¸ch n©ng cao tû träng nguån vèn trung dµi h¹n. * ChØ tiªu ph©n tÝch quy m« vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay dµi h¹n. ChØ tiªu ph©n tÝch quy m«: §Ó ®¸nh gi¸ quy m« cña tÝn dông trung dµi h¹n cã thÓ dùa trªn chØ tiªu sau ®©y: ChØ sè 1: ChØ tiªu nµy cho biÕt quy m« cña tÝn dông trung dµi h¹n lµ lín hay nhá trong mèi t¬ng quan víi tÝn dông ng¾n h¹n. NÕu sè nµy rÊt nhá so víi chØ sè t¬ng øng cña tÝn dông th× cã nghÜa lµ ng©n hµng ®ã chØ tËp trung cho vay ng¾n h¹n mµ Ýt quan t©m ®Õn cho vay trung dµi h¹n. §iÒu nµy sÏ h¹n chÕ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong t¬ng lai vÒ c¶ chiÒu s©u lÉn chiÒu réng. Xu híng hiÖn nay cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lµ n©ng dÇn chØ sè nµy, më réng cho vay trung dµi h¹n. Tuy nhiªn viÖc n©ng dÇn chØ sè nµy tíi mét môc tiªu nhÊt ®Þnh nµo ®ã kh«ng ph¶i lµ mét môc ®Ých dÔ dµng mµ cßn phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè nh nhu cÇu tÝn dông, kh¶ n¨ng vèn cña ng©n hµng, kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé tÝn dông ng©n hµng. Ngoµi ra ngêi ta cßn cã thÓ ®¸nh gi¸ quy m« tÝn dông trung dµi h¹n trªn c¬ së so s¸nh tæng tµi s¶n cña ng©n hµng. ChØ sè 2: ChØ tiªu nµy cho biÕt quy m« cña lo¹i tµi s¶n sinh l¬i cho vay trung dµi h¹n trong tæng tµi s¶n ng©n hµng. KÕt cÊu tµi s¶n cña mét ng©n hµng th¬ng m¹i bao gåm: Nhãm 1: Tµi s¶n dù tr÷. - Dù tr÷ s¬ cÊp. - Dù tr÷ thø cÊp. Nhãm 2: Tµi s¶n kinh doanh. - Kinh doanh ng¾n h¹n. - Kinh doanh trung dµi h¹n. Nhãm 3: Tµi s¶n cè ®Þnh. Nh vËy viÖc xem xÐt, ®¸nh gi¸ quy m« tÝn dông cho vay trung dµi h¹n trªn c¬ së kÕt hîp c¶ hai chØ tiªu trªn lµ rÊt cÇn thiÕt. C¸c chØ tiªu nµy sÏ kh«ng chØ nãi lªn mèi quan hÖ tÝn dông trung dµi h¹n ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng cña ng©n hµng kh¶ n¨ng sinh lêi cña chóng vµ kh¶ n¨ng trë thµnh søc bËt cho sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng. ChØ tiªu ph©n tÝch hiÖu qu¶: Mét quy m« tÝn dông lín ®ång nghÜa víi mét thÞ trêng réng më, kh¶ n¨ng can thiÖp thÞ trêng lín vµ mét søc m¹nh tµi chÝnh m¹nh mÏ lµ mong muèn cña 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nhiÒu ng©n hµng. Tuy nhiªn, nÕu chØ quan t©m ®Õn viÖc më réng quy m« mµ kh«ng quan t©m ®Õn chÊt lîng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông th× ng©n hµng ch¾c ch¾n sÏ bíc vµo bê vùc cña sù ph¸ s¶n. §©y chÝnh lµ bµi häc kinh nghiÖm cña hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam. Sau mét thêi gian å ¹t më réng quy m« tÝn dông cho vay, c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ViÖt Nam ®Òu lÇn lît r¬i vµo t×nh tr¹ng mÊt vèn, sù qu¸ h¹n gia t¨ng, chÊt lîng mãn vay sót kÐm, hµng lo¹t c¸c vô ®æ bÓ lín x¶y ra. Mét trong c¸c nguyªn nh©n chñ yÕu cña t×nh tr¹ng nµy lµ do c¸c ng©n hµng ®· kh«ng quan t©m ®Õn chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ tÝn dông. §Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ tÝn dông ta cã thÓ xem xÐt mét sè chØ tiªu sau ®©y. ChØ sè 3: Theo chØ tiªu khèng chÕ cña ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam, tû lÖ nî qu¸ h¹n lµ <=5% tæng d nî. Tuy nhiªn ®Ó ®èi phã víi quy ®Þnh nµy, c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lu«n t×m c¸ch gi¶m hoÆc h¹n chÕ nî qu¸ h¹n b»ng nh÷ng ph¬ng ph¸p rÊt nguy hiÓm nh gi¶ thu gi¶ chi hay cho vay ®¶o nî t¹o ra mét doanh sè thu nî gi¶ t¹o ®Ó kh«ng hoÆc cã Ýt nî qu¸ h¹n. Ng©n hµng cã thÓ hîp thøc ho¸ toµn bé chøng tõ sæ s¸ch tõ kh©u thu nî cña khÕ íc cò, lËp khÕ íc cho vay l¹i, lËp b¶ng kª thu chi tiÒn mÆt, vµo sæ nhËt ký quü ®Çy ®ñ rÊt khã ph¸t hiÖn. §©y lµ mét viÖc lµm hÕt søc nguy hiÓm v× nã l¹i ®Èy ng©n hµng lón s©u vµo t×nh tr¹ng rñi ro cao h¬n vµ chÊt lîng còng nh hiÖu qu¶ gi¶m sót h¬n. Nh vËy ®¸ng lý ra chØ tiªu nµy lµ mét chØ tiªu quan träng vµ cã ý nghÜa trong viÖc ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông th× do nh÷ng nguyªn nh©n ®· nªu trªn mµ chØ tiªu nµy cã thÓ mÊt ®i ý nghÜa cña nã. Do vËy, viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng cÇn ph¶i dùa trªn chØ tiªu nµy kÕt hîp víi nhiÒu chØ tiªu kh¸c. ViÖc ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n còng cã thÓ ®îc ¸p dông t¬ng tù b»ng c¸ch ®¸nh gi¸, xem xÐt nî qu¸ h¹n cña tÝn dông trung dµi h¹n so víi d nù cña tÝn dông trung dµi h¹n. Mét chØ tiªu n÷a kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n lµ tèc ®é t¨ng trëng nµy cao vµ ®Òu ®Æn cã nghÜa lµ ho¹t ®éng cho vay n¨m sau cao h¬n n¨m tríc. Cßn nÕu tèc ®é nµy gi¶m hoÆc cã sù biÕn ®éng bÊt thêng th× ho¹t ®éng cho vay ®ang gÆp vÊn ®Ò khã kh¨n. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i nhÊn m¹nh l¹i mét lÇn n÷a c¸c chØ tiªu nµy cÇn ®îc xem xÐt trªn c¬ së kÕt hîp víi c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ thu nhËp vµ kh¶ n¨ng sinh lêi. C¸c doanh nghiÖp chØ tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu híng tíi môc tiªu lîi nhuËn, ng©n hµng th¬ng m¹i còng vËy lîi nhuËn chñ yÕu mµ mét ng©n hµng th¬ng m¹i cã ®îc lµ tõ ho¹t ®éng tÝn dông. Do vËy c¸c chØ tiªu vÒ thu nhËp vµ kh¶ n¨ng sinh lêi còng lµ chØ tiªu rÊt quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông. C¸c chØ tiªu ®ã lµ: ChØ sè 1: §©y lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ chung cña c¶ ng©n hµng. Nã cho phÐp ®¸nh gi¸ møc ®é hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña nhµ qu¶n lý ng©n 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 hµng. B»ng viÖc so s¸nh chØ sè nµy víi chØ sè cña c¸c ng©n hµng kh¸c, nã cho phÐp ®¸nh gi¸, cho ®iÓm, xÕp h¹ng gi÷a c¸c ng©n hµng cïng hÖ thèng. Møc lîi nhuËn thÊp cã thÓ do tµi s¶n cña ng©n hµng cha ®îc sö dông hiÖu qu¶ nhiÒu mãn vay chÊt lîng thÊp, chi phÝ cao,... §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n nãi chung th× cßn cã thÓ sö dông chØ tiªu sau ®©y. ChØ sè 2: ChØ sè nµy cµng cao cã nghÜa lµ mét ®ång vèn ®Çu t dµi h¹n ®em l¹i mét tû lÖ cao tiÒn l·i tríc thuÕ vµ l·i vay. Trªn c¬ së so s¸nh chØ sè nµy gi÷a c¸c ng©n hµng víi nhau còng sÏ cho thÊy møc ®é hiÖu qu¶ kh¸c nhau vµ cho phÐp ®¸nh gi¸ t¬ng ®èi chÝnh x¸c. Ngoµi tÊt c¶ c¸c chØ tiªu trªn, khi xem xÐt ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n cßn cÇn lu ý thªm mét chØ tiªu kh¸c. §ã lµ sù ®ãng gãp cña tÝn dông trung dµi h¹n trong viÖc l«i kÐo thªm kh¸ch hµng, n©ng cao tr×nh ®é thÈm ®Þnh cña c¸n bé tÝn dông, thóc ®Èy thªm sù øng dông c«ng nghÖ míi, t¨ng cêng søc c¹nh tranh, uy tÝn vµ hiÖu qu¶ ng©n hµng. NÕu nh ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n ngoµi viÖc ®em l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng cßn lµm tèt c¸c ®ãng gãp trªn th× ch¾c ch¾n hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông sÏ lµ toµn diÖn h¬n. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng II Thùc tr¹ng c«ng t¸c tÝn dông t¹i ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n hµ t©y I-/ Giíi thiÖu s¬ lîc vÒ NHNN & PTNT Hµ T©y. NHNN & PTNT tØnh Hµ T©y ®îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng tõ th¸ng 7/2000 trªn c¬ së s¸t nhËp 8 ®¬n vÞ thuéc NHNN Hµ S¬n B×nh vµ 6 ®¬n vÞ thuéc NHNN thµnh phè Hµ Néi. VÒ m« h×nh tæ chøc toµn tØnh cã 14 chi nh¸nh NHNN huyÖn thÞ, 17 phßng giao dÞch vµ tiÕt kiÖm. Tõ mét NH bao cÊp chuyÓn h¼n sang th¬ng m¹i gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ tiÒn tÖ l¹m ph¸t cao, doanh nghiÖp Nhµ níc, c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ lµ ®èi tîng kh¸ch hµng chÝnh cña NHNN lÇn lît bÞ gi¶i thÓ vµ tan r·, ph¬ng tiÖn phôc vô kinh doanh vµ c¬ së vËt chÊt thiÕu vµ l¹c hËu, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ®«ng, tr×nh ®é bÊt cËp. Khi s¸t nhËp tÝnh tæng nguån vèn huy ®éng cña NH lµ 77,9 tû, d nî cho vay c¸c thµnh phÇn kinh tÕ lµ 46,2 tû. Trong ®ã chñ yÕu lµ d nî cho vay doanh nghiÖp quèc doanh vµ kinh tÕ tËp thÓ chiÕm 89%, nî qu¸ h¹n lµ 7,8 tû chiÕm 16,8% tæng d nî, kÕt qu¶ tµi chÝnh lç 5,2 tû. Cã thÓ nãi lóc ®ã NHNN & PTNT Hµ T©y ®øng trªn bê vùc th¼m. Tríc thùc tr¹ng ®ã, trong nh÷ng n¨m qua NHNN & PTNT Hµ T©y ®· kiªn tr× vµ quyÕt t©m ®i theo ®êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ níc. §îc sù chØ ®¹o cña tØnh uû, UBND tØnh, H§ND tØnh vµ NH cÊp trªn, sù ñng hé gióp ®ì cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp víi sù nç lùc cè g¾ng tõ tËp thÓ l·nh ®¹o ®Õn CNV toµn chi nh¸nh ®· tõng bíc kh¾c phôc khã kh¨n. Ph¸t triÓn kinh doanh ®a n¨ng, ®æi míi c«ng cô ®iÒu hµnh, s¾p xÕp l¹i m« h×nh tæ chøc, tinh gi¶n bé m¸y qu¶n lý thùc hiÖn ph¬ng ch©m “®i vay ®Ó cho vay”. Tæ chøc kho¸n tµi chÝnh ®Õn nhãm vµ ngêi lao ®éng, lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ môc tiªu sinh lêi lµm thíc ®o trong kinh doanh. Trong nh÷ng n¨m qua kÕt qu¶ kinh doanh cña NHNN & PTNT Hµ T©y ®· cã nh÷ng bíc chuyÓn biÕn vµ ®i lªn râ rÖt. NH ®Æt ra ®Þnh híng ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông NH m×nh nh sau: - Më réng cho vay ®èi víi c¸c kh¸ch hµng thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong ®ã ®Æc biÖt chó träng tíi c¸c kh¸ch hµng quèc doanh, thùc hiÖn chñ tr¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cña Nhµ níc. - Thùc hiÖn ®Çu t cã träng ®iÓm, chó ý ®Çu t vµo nh÷ng ngµnh nghÒ mòi nhän cã nhiÒu triÓn väng ph¸t triÓn, t¨ng cêng tµi trî, ®Çu t cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp. - T¨ng cêng thùc hiÖn nç lùc nh»m më réng quy m« tÝn dông, ®Æc biÖt lµ tÝn dông trung dµi h¹n. - LÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ lµm tiªu chuÈn ®Ó më réng tÝn dông vµ lµ thíc ®o ®Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông. 20