Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
HiÖn nay §¶ng vµ Nhµ níc ta vÉn ®ang tiÕp tôc tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi
míi ®Ó tõng bíc tiÕn tíi mét chÕ ®é t¬i ®Ñp vµ x· héi chñ nghÜa. Trong thêi kú
qu¸ ®é nªn x· héi chñ nghÜa, rÊt nhiÒu khã kh¨n tríc m¾t cÇn gi¶i quyÕt. Nhng víi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ Nhµ níc chóng ta ®· gÆt h¸i ®îc
nh÷ng thµnh c«ng bíc ®Çu.
Nh÷ng kÕt qu¶ ®ã lµ dÊu hiÖu tèt ®Ñp ®èi víi con ®êng tiÕp bíc tíi chñ
nghÜa x· héi. Cã ®îc ®iÒu ®ã nhê §¶ng vµ Nhµ níc ®· vËn dông linh ho¹t
s¸ng t¹o phÐp biÖn chøng duy vËt cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµo thùc tiÔn cña
níc ta.
ViÖc nghiªn cøu sù vËn dông phÐp biÖn chøng vµo cuéc c¸ch m¹ng x·
héi chñ nghÜa cña níc ta lµ ®iÒu bæ Ých cho mäi sinh viªn, ®ã lµ nh÷ng con
ngêi lµ chñ ®Êt níc trong t¬ng lai.
§©y lµ mét ®Ò tµi réng, v× vËy trong bµi viÕt cña m×nh em chØ tr×nh bµy sù
ph©n tÝch s¬ lîc theo nh÷ng hiÓu biÕt Ýt ái cña m×nh vÒ c«ng cuéc ®æi míi
cña ®Êt níc. Tõ viÖc nghiªn cøu t×m hiÓu cña m×nh vµ em sÏ v÷ng tin h¬n vµo
c«ng cuéc ®æi míi, vµo con ®êng tiÕn tíi x· héi chñ nghÜa.
Cã g× sai sãt trong qóa tr×nh tr×nh bµy vµ nhËn thøc vÊn ®Ò, em xin c¸c
thÇy th«ng c¶m vµ söa ch÷a gióp.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PhÇn A: Giíi thiÖu ®Ò tµi
Víi th¾ng lîi to lín cña chiÕn dÞch Hå ChÝ Minh lÞch sö ngµy 30-4 1975, miÒn Nam ®îc hoµn toµn gi¶i phãng. §Êt níc ta ®îc thèng nhÊt, c¶ ba
miÒn cïng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. Nhµ níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt
Nam ®· vµ ®ang tõng bíc tiÕn hµnh ®æi míi, x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc.
Sau chiÕn tranh t×nh h×nh ChÝnh trÞ kinh tÕ v¨n ho¸ x· héi... Cña níc ta
kh«ng ®îc æn ®Þnh. Nhµ níc míi, non trÎ ®ang ®øng tríc thùc c¶nh ®Êt níc bÞ
chiÕn tranh tµn ph¸. NÒn kinh tÕ nghÌo nµn l¹c hËu víi nÒn n«ng nghiÖp l¹c
hËu th« s¬, nÒn c«ng nghiÖp kÐm ph¸t triÓn, c¬ së h¹ tÇng (Nhµ xëng, m¸y
mãc thiÕt bÞ...) bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ. X· héi bÊt æn ®Þnh, thï trong giÆc ngoµi
quÊy ph¸.
Trong niÒm høng khëi ®Êt níc míi dµnh ®îc ®éc lËp Nhµ níc vµ toµn d©n
cïng nhau tiÕn hµnh kh«i phôc kinh tÕ. Song, bíc ®Çu kh«i phôc kinh tÕ cña níc ta tá ra kh«ng mÊy hiÖu qu¶. C¸c NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng IV,V cha r¹ch
râ ®îc con ®êng ®i nªn chñ nghÜa x· héi cho ®Êt níc.
Do ®ã ®ßi hái chóng ta ph¶i nh×n nhËn l¹i vÊn ®Ò ph¶i x¸c ®Þnh ®îc sù
nghiÖp ®æi míi cña níc ta ph¶i toµn diÖn vÒ mäi mÆt, ph¶i dùa trªn t duy, lý
luËn v÷ng ch¾c cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.
§¶ng vµ Nhµ níc ta ®· v¹ch ra con ®êng míi ®Ó ®i lªn x· héi chñ nghÜa
th«ng qua §¹i héi §¶ng VI (1986) vµ tiÕp tôc c«ng cuéc ®æi míi qua §¹i héi
§¶ng VII (1991) vµ §¹i héi §¶ng VIII (1996). Nhê vËn dông s¸ng t¹o lý luËn
c¸ch m¹ng M¸c - Lªnin vµ phÐp biÖn chøng duy vËt, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®·
gÆt h¸i ®îc nh÷ng thµnh c«ng bíc ®Çu trong viÖc tiÕn hµnh c«ng cuéc ®«Ø míi
toµn diÖn cña ®Êt níc.
ViÖc nghiªn cøu qu¸ tr×nh vËn dông phÐp biÖn duy vËt cña triÕt häc M¸c
- Lªnin vµo ®êng lèi chÝnh s¸ch chñ ch¬ng l·nh ®¹o c¶u §¶ng céng s¶n ViÖt
Nam sÏ cho chóng ta thÊy sù linh ho¹t, linh ®éng, s¸ng t¹o trong sù vËn dông
lý luËn M¸c - Lªnin cïng víi sù vÊt v¶ trong t×m tßi ®æi míi, b¸m s¸t thùc tiÔn
cña §¶ng vµ Nhµ níc ta. Trong bµi viÕt nµy, chóng ta chØ ph©n tÝch s¬ bé vµ
rót ra mét vµi ®¸nh gi¸ vµ nhËn xÐt sù s©u s¾c ®óng ®¾n trong qu¸ tr×nh vËn
dông phÐp biÖn chøng duy vËt cña §¶ng trong chiÕn lîc, s¸ch lîc chØ ®¹o toµn
d©n tiÕn bíc ®êng ®æi míi trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë ViÖt
Nam hiÖn nay.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PhÇn B: Néi dung nghiªn cøu
I. C¬ së cña ®Ò tµi:
1. C¬ së lý luËn
C«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc ta hiÖn nay lµ mét qu¸ tr×nh c¶i t¹o thùc
tiÔn, mµ muèn c¶i t¹o thùc tiÔn nhÊt thiÕt kh«ng thÓ thiÕu lý luËn ®Ó v¹ch ®êng
lèi c¶i t¹o.
C¬ së lý luËn chñ chèt cña cuéc ®æi míi, cña con ®êng ®i lªn XHCN cña
níc ta lµ phÐp biÖn chøng duy vËt cña triÕt häc M¸c - Lªnin.
PhÐp biÖn chøng duy vËt M¸c - Lªnin lµ sù thèng nhÊt h÷u c¬ gi÷a thÕ
giíi quan duy vËt vµ ph¬ng ph¸p luËn biÖn chøng; Trong phÐp biÖn chøng duy
vËt cã hai nguyªn lý rÊt c¬ b¶n lµ nguyªn lý vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn vµ sù ph¸t
triÓn.
Theo nguyªn lý vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn cña c¸c sù vËt hiÖn tîng th× c¸c
sù vËt, hiÖn tîng mu«n h×nh mu«n vÎ trong thÕ giíi kh«ng c¸i nµo tån t¹i mét
c¸ch c« lËp, biÖt lËp mµ chóng lµ mét thÓ thèng nhÊt t¸c ®éng qua l¹i, ¶nh hëng lÉn nhau; t¹o ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho nhau; gi¶ ®Þnh vµ chÕ íc lÉn nhau.
V× vËy khi nhËn thøc nh»m t¸c ®éng vµo c¸c sù vËt hiÖn tîng trong thÕ
giíi th× chóng ta ph¶i cã c¸i nh×n trªn quan ®iÓm toµn diÖn, ph¶i ®Æt sù vËt,
hiÖn tîng ®ã vµo c¸c mèi liªn hÖ ®ång thêi ph©n lo¹i, ®¸nh gi¸ vÞ trÝ vµ vai trß
cña tõng mèi liªn hÖ ®Ó råi tõ ®ã t×m biÖn ph¸p t¸c ®éng vµo tõng mèi liªn hÖ
cho phï hîp. Tr¸nh c¸i nh×n phiÕn diÖn mét chiÒu, hay sau b»ng vai trß c¸c
mèi liªn hÖ hoÆc kÕt hîp gîng Ðp c¸c mèi liªn hÖ, c¸c bé phËn cña mét qu¸
tr×nh nµo ®ã.
C¸c sù vËt hiÖn tîng khi t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau, nã t¹o cho m×nh mét
sù vËn ®éng ®i lªn theo híng tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ
kÐm hoµn thiÖn ®Õn hoµn thiÖn h¬n. §ã chÝnh lµ sù ph¸t triÓn cña sù vËt hiÖn
tîng. Nã lµ khuynh híng chung cña mäi sù vËt hiÖn tîng.
Do ®ã nhê viÖc nghiªn cøu nguyªn lý vÒ sù ph¸t triÓn gióp cho chóng ta
nhËn thøc ®îc r»ng: Muèn n¾m b¾t ®îc khuynh híng vËn ®éng ph¸t triÓn cña
sù vËt hiÖn tîng ph¶i ®Æt nã trong sù vËn ®éng, ph¶i ph¸t hiÖn ®îc c¸c xu híng
biÕn ®æi, chuyÓn ho¸ cña chóng. Kh¾c phôc t tëng b¶o thñ, tr× trÖ trong c¸i
nh×n quan ®iÓm vÒ sù vËn ®éng cña sù vËt hiÖn tîng. Sù ph©n tÝch mét c¸ch
®óng ®¾n khoa häc nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña sù vËt hiÖn tîng sÏ t×m ra h3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
íng ph¸t triÓn cña sù vËt hiÖn tîng ®ã ®ång thêi cã nh÷ng t¸c ®éng hîp lý sÏ
thóc ®Èy sù ph¸t triÓn ®i theo híng ®· ®Þnh.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña mét sù vËt hiÖn tîng, kh«ng thÓ t¸ch rêi chóng víi c¸c sù vËt, hiÖn tîng kh¸c bëi v× gi÷a chóng
cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ. Cã thÓ nãi mèi liªn hÖ phæ biÕn vµ sù vËn ®éng ph¸t
triÓn lµ hai mÆt cña qu¸ tr×nh tån t¹i cña sù vËt. TÝnh hai mÆt ®ã thÓ hiÖn ë chç
c¸c sù vËt hiÖn tîng liªn hÖ, t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau dÉn ®Õn sù vËn ®éng,
sù vËn ®éng l¹i t¹o ra sù liªn hÖ trong suèt qu¸ tr×nh cña nã, chÝnh v× vËy trong
khi vËn dông phÐp duy vËt biÖn chøng kh«ng thÓ t¸ch rêi hai nguyªn t¾c nµy.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña mét sù vËt hiÖn tîng, kh«ng chØ xem xÐt, ®Ò cËp tíi nh÷ng sù vËt hiÖn tîng kh¸c cã liªn quan
mµ cßn ph¶i xem xÐt toµn bé nh÷ng mèi liªn hÖ gi÷a c¸c bé phËn, yÕu tè cña
sù vËt hiÖn tîng ®ã, cã vËy míi n¾m ®îc b¶n chÊt cña vÊn ®Ò.
Trong phÐp biÖn chøng duy vËt, c¸c nguyªn lý mèi liªn hÖ phæ biÕn vµ sù
ph¸t triÓn ®îc chi phèi, biÓu hiÖn thµnh c¸c qui luËt. Quy luËt thèng nhÊt vµ
®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp chØ ra nguån gèc, ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn lµ
c¸c mÆt ®èi lËp. Liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau t¹o thµnh m©u thuÉn, quy luËt lîng
chÊt chØ ra c¸ch thøc cña sù ph¸t triÓn, ®ã lµ lîng ®æi dÇn ®Õn chÊt ®æi vµ ngîc
l¹i. Cßn quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh, chØ ra con ®êng vµ xu híng cña sù
ph¸t triÓn lµ tiÕn lªn.
Qu¸ tr×nh vËn dông lý luËn trong c«ng cuéc ®æi míi cña níc ta nhÊt ®Þnh
ph¶i n¾m râ, b¸m chÆt lÊy c¸c nguyªn lý c¬ b¶n c¸c quy luËt, c¸c ph¹m trï c¬
b¶n cña phÐp duy vËt biÖn chøng.
C«ng cuéc ®æi míi cña níc ta ph¶i ®îc dÉn d¾t, soi ®êng bëi c¸c häc
thuyÕt th× míi ®¹t ®îc môc ®Ých râ rµng, kh«ng bÞ mß mÉm, lÖch l¹c. Lý luËn
c¸ch m¹ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin nÕu ®îc vËn dông s¸ng t¹o, linh ho¹t
vµo thùc tiÔn cña níc ta sÏ ®a con thuyÒn c¸ch m¹ng ViÖt Nam vît sãng c¶
tiÕn tíi bÕn bê thµnh c«ng.
2. C¬ së thùc tÕ
Lý luËn bao giê còng ph¶i g¾n liÒn víi thùc tiÔn th× mçi tr¸nh ®îc sù gi¸o
®iÒu, lý luËn xu«ng. Vµ thùc tiÔn võa lµ c¬ së cña lý luËn, võa lµ thíc ®o lý
luËn, lµ môc ®Ých cña lý luËn, nhËn thøc. Qu¸ tr×nh vËn dông phÐp biÖn chøng
duy vËt cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ph¶i lu«n lu«n b¸m s¸t víi thùc tiÔn c¸ch
m¹ng ViÖt Nam. Lª nin ®· nãi:"TÊt c¶ c¸c d©n téc ®Òu sÏ ®i lªn chñ nghÜa x·
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
héi, ®ã lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái, nhng c¸c d©n téc tiÕn tíi chñ nghÜa x·
héi kh«ng ph¶i b»ng mét c¸ch hoµn toµn gièng nhau, mçi d©n téc sÏ ®a ®Æc
®iÓm cña m×nh vµo h×nh thøc nµy, hay h×nh thøc kh¸c cña chÕ ®é d©n chñ vµo
lo¹i nµy, hay h×nh thøc kh¸c cña chuyªn chÝnh v« s¶n vµo nhÞp ®é nµy hay
nhÞp ®é kh¸c cña viÖc c¶i t¹o chñ nghÜa x· héi ®èi víi c¸c mÆt kh¸c nhau cña
®êi sèng x· héi"(1).
Thùc tiÔn c¸ch m¹ng cña níc ta kh¸c c¸c níc kh¸c do ®ã sù vËn dông lý
luËn c¸ch m¹ng M¸c Lªnin ®ßi hái ph¶i cã sù s¸ng t¹o, linh ®éng. C¬ së thùc
tiÔn cña qu¸ tr×nh vËn dông lý luËn c¸ch m¹ng sÏ lµ ®éng c¬ thóc ®Èy ®Êt níc,
x· héi ph¸t triÓn.
Sau ngµy 30/4/1975 níc ta ®îc hoµn toµn gi¶i phãng, ®Æt níc céng hoµ
x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam võa míi thèng nhÊt ®· ®øng tríc bén bÒ c«ng viÖc
vµ khã kh¨n chång chÊt.. Tõ mét níc phong kiÕn nöa ®Õ quèc l¹c hËu, mét
thêi gian dµi bÞ chiÕn tranh chia c¾t, tµn ph¸ nÆng nÒ. HËu qu¶ ®Ó l¹i cho nhµ
níc non trÎ cña chóng ta lµ mét nÒn kinh tÕ nghÌo nµn l¹c hËu bËc nhÊt trªn
thÕ giíi. C«ng, n«ng nghiÖp ®×nh ®èn, l¹c hËu, th« s¬. Bªn c¹nh ®ã, b¹n ®Õ
quèc vÉn cßn nh¨m nhe, r×nh rËp níc ta, bao v©y kinh tÕ, xói giôc ph¶n ®éng
quÊy ph¸, næi lo¹n hßng lËt ®æ chÝnh quyÒn míi. H¬n thÕ n÷a c¸c kho¶n viÖc
trî gióp ®ì kh«ng hoµn l¹i cña c¸c níc XHCN anh em (nh Liªn X«, Trung
Quèc, §«ng ¢u...) kh«ng cßn n÷a.
V× vËy, viÖc tiÕn hµnh kh«i phôc ®Êt níc sau chiÕn tranh, tiÕn hµnh cuéc
c¸ch m¹ng ®i lµm x· héi chñ nghÜa lµ ®iÒu tÊt yÕu ph¶i x¶y ra.
T¹i §¹i héi §¶ng IV vµ V trong NghÞ quyÕt §¹i héi ®· ®a ra hµng lo¹t
chÝnh s¸ch kh«i phôc kinh tÕ nhng l¹i rËp khu«n y hÖt Liªn X« ngµy tríc
thµnh ra kÕt qu¶ ®em l¹i kh«ng nh ý muèn, thËm chÝ cã mét sè mÆt l¹i tåi tÖ
h¬n tríc kia. Nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu ®ã cha ®ñ ®Ó ®a níc ta th¼ng tiÕn lªn chñ
nghÜa x· héi nh kÕ ho¹ch ban ®Çu.
Trong khi ®ã, trªn thÕ giíi, hµng lo¹t c¸c biÕn cè thÊt thêng x¶y ra. HÖ
thèng c¸c níc x· héi chñ nghÜa ë §«ng ¢u vµ Liªn X« bÞ khñng ho¶ng trÇm
träng, dÉn ®Õn sù sôp ®æ hµng lo¹t Liªn X« tan vì. ¢m mu diÔn biÕn hoµ b×nh
cña chñ nghÜa ®Õ quèc ®· thu ®îc kÕt qu¶. Nhng nguyªn nh©n chñ yÕu cña sù
sôp ®æ cña c¸c níc x· héi chñ nghÜa §«ng ¢u lµ do nguyªn nh©n chñ quan
trong níc. C¸c níc x· héi chñ nghÜa ë Trung ¸, M«ng cæ, Cu Ba, Trung
(1)
V. Lªnin : Toµn tËp, tËp 30, tv trang 60
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Quèc... VÉn ®ang v÷ng bíc trªn con ®êng x· héi chñ nghÜa, ®Æc biÖt lµ Trung
Quèc, c«ng cuéc ®æi míi cña hä ®· gÆt h¸i thµnh c«ng bíc ®Çu.
TÊt c¶ c¸c thùc tÕ trªn dÉn ®Õn tÊt yÕu chóng ta ph¶i tiÕn hµnh c«ng cuéc
®æi míi, x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc trªn con ®êng c¸ch m¹ng mµ §¶ng vµ
nhµ níc ®· chän tõ thña khai s¬, táng c¬ng lÜnh ®Çu tiªn cña §¶ng (1930).
Thùc tÕ kh¸ch quan riªng cã cña níc ta cÇn nh÷ng chÝnh s¸ch mang tÝnh
s¸ng t¹o trong sù vËn dông lý luËn c¸ch m¹ng ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh c«ng cuéc
®æi míi toµn diÖn ®Êt níc, ®a ®Êt níc ®i ®óng quü ®¹o tiÕn tíi chÕ ®é XHCN.
II. Thùc tr¹ng cña vÊn ®Ò.
1. Qóa tr×nh vËn dông biÖn chøng duy vËt vµo c«ng cuéc ®æi míi cña
§¶ng vµ Nhµ níc ta.
§Êt níc ta muèn ®i lªn chñ nghÜa x· héi t¬i ®Ñp th× tríc hÕt ph¶i tiÕn
hµnh mét c«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn, trªn mäi lÜnh vù cña ®êi sèng x· héi.
Môc tiªu tæng qu¸t nhÊt cÇn ®¹t tíi lµ "X©y dùng xong vÒ c¬ b¶n nh÷ng c¬ së
kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi víi kiÕn tróc thîng tÇng vÒ chÝnh trÞ vµ t tëng v¨n
ho¸ phï hîp, lµm cho ®Êt níc ta trë thµnh níc XHCN phån vinh"(1). Trong tÊt
c¶ c¸c mÆt lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi, mèi liªn hÖ chÆt chÏ gi÷a c¸c mÆt,
c¸c lÜnh vùc nµy khiÕn chóng ta khi nghiªn cøu, c¶i t¹o ph¶i ®Æt chóng vµo
mét c¸ch nh×n, quan ®iÓm toµn diÖn. Tuy nhiªn trong tÊt c¶ c¸c mèi liªn hÖ
®ã, th× mèi liªn hÖ gi÷a kinh tÕ vµ chÝnh trÞ lµ quan träng nhÊt. H¹ tÇng c¬ së
kinh tÕ quyÕt ®Þnh chÝnh trÞ, ®ång thêi chÝnh trÞ còng t¸c ®éng trë l¹i kinh tÕ.
§ã lµ mèi liªn hÖ gi÷a c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc thîng tÇng.
Nhng trªn hÕt, c«ng cuéc ®æi míi cña níc ta ph¶i ®Æt ®æi míi kinh tÕ lªn
hµng ®Çu. Kinh tÕ lµ c¬ së, lµ nÒn t¶ng cña c¶ x· héi, quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt cña
c¶ toµn x· héi.
V× vËy ®æi míi ®Êt níc, ®æi míi x· héi ®a ®Êt níc ®i lªn XHCN tríc tiªn
lµ ®æi míi nÒn kinh tÕ, t¹o lùc lîng c¬ së ®Ó ph¸t triÓn x· héi.
Trong nh÷ng khã kh¨n chång chÊt cña ®Êt níc sau chiÕn tranh §¶ng ta
®· tiÕn hµnh c«ng cuéc x©y dùng, kh«i phôc, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. T¹i ®¹i
héi §¶ng IV (th¸ng 12 - 1976), §¶ng ®· nªu nªn ®êng lèi chung vµ ®êng lèi
x©y dùng nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa. §êng lèi x©y dùng nÒn kinh tÕ x· héi
chñ nghÜa do §¹i héi ®Ò ra nh»m u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng mét c¸ch
hîp lý ®ång thêi kÕt hîp c«ng - n«ng nghiÖp thµnh mét c¬ cÊu hoµn thiÖn.
(1)
C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
T¹i §¹i héi §¶ng IV, nh÷ng sai lÇm trong sù vËn dông lý luËn vµo thùc
tiÔn níc ta ®· béc lé râ. Trong sù nhËn thøc lý luËn, §¶ng ®· ngé nhËn con ®êng tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa, chñ tr¬ng ®a níc ta tiÕn th¼ng tõ mét níc phong
kiÕn l¹c hËu tiÕn th¼ng lªn chñ nghÜa x· héi, bá qua chñ nghÜa t b¶n ®ång thêi
còng bá qua lu«n thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa t b¶n. Trong lý luËn M¸c Lªnin còng ®· nªu râ. Muèn ®i lªn chñ nghÜa x· héi tõ t b¶n chñ nghÜa ph¶i
tr¶i qua mét thêi kú qu¸ ®é. V× vËy chóng ta còng kh«ng thÓ bá qua thêi kú ®ã
®îc. Trong kinh tÕ còng vËy, tõ mét h¹ tÇng c¬ së nghÌo nµn l¹c hËu cña c¶
c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp mµ chñ tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc l¹i u tiªn ph¸t
triÓn c«ng nghiÖp nÆng, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®Ó t¹o bíc nh¶y vät, thóc ®Èy
c¸c ngµnh nghÒ kh¸c xuÊt hiÖn: ViÖc cha tÝch luü ®ñ vÒ lîng ®· thùc hiÖn bíc
nh¶y vät ®Ó thùc hiÖn sù thay ®æi vÒ chÊt tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn thÊt b¹i. trong
quy luËt lîng - chÊt cña phÐp biÖn chøng duy vËt ®· chØ râ bíc nh¶y (sù thay
®æi vÒ chÊt) x¶y ra trong sù biÕn ®æi dÇn dÇn tÝch luü sè lîng. NÒn kinh tÕ
nghÌo nµn cña níc ta cÇn cã sù tÝch luü vÒ lîng sö dông ph¬ng thøc s¶n xuÊt
t b¶n cña c¸c nhµ t b¶n trong níc,tõ ®ã t¹o c¬ së vËt chÊt cho sù biÕn ®æi vÒ
chÊt, ®ã lµ nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa. T¹i ®¹i héi §¶ng V, §¶ng ta vÉn cha
nhËn thøc ®îc ®iÒu nµy mµ tiÕp tôc sai lÇm tõ kú ®¹i héi tríc. KÕt qu¶ thu ®îc
lµ nÒn kinh tÕ cã sù t¨ng trëng nhng kh«ng ®¸ng kÓ, thu nhËp quèc d©n cã
t¨ng nhng nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt nhá vÉn hoµn nhá. NÒn kinh tÕ bÞ mÊt c©n ®èi
mét c¸ch nghiªm träng kh«ng t¬ng xøng víi søc lao ®éng vµ vèn ®Çu t bá ra.
ThÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ kh«ng æn ®Þnh, ®ång tiÒn mÊt gi¸ nghiªm träng møc
®é l¹m ph¸t lªn ®Õn trªn 700% gi¸ c¶ t¨ng kÐo theo ®êi sèng nh©n d©n khã
kh¨n gay g¾t. T tëng chñ quan nãng véi muèn bá qua c¸c bíc ®i cÇn thiÕt
khiÕn trong chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cã nhiÒu sai lÇm. Lùc lîng s¶n xuÊt kh«ng
ph¸t triÓn ®îc, quan hÖ s¶n xuÊt còng kh«ng ®îc ph¸t triÓn. Mét lo¹t nh÷ng
nguyªn liÖu dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ trªn lµ sai lÇm vÒ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh x¸c
®Þnh môc tiªu vµ bíc ®i, vÒ bè trÝ c¬ cÊu kinh tÕ, vÒ c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa,
vÒ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ (c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp) vÒ ph©n phèi lu
th«ng, vÒ thùc hiÖn chuyÓn dÞch v« s¶n. Nhng nguyªn nh©n chñ yÕu lµ sai lÇm
trong sù vËn dông lý luËn vµo thùc tiÔn. T¹i §¹i héi §¶ng VI, §¶ng ®· nh×n
nhËn l¹i t×nh h×nh kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi x¸c ®Þnh l¹i chÆng ®êng tiÕn lªn
x· héi chñ nghÜa.
Trong qu¸ tr×nh nh×n nhËn l¹i sai lÇm trong nh÷ng chñ tr¬ng kÕ ho¹ch,
chÝnh s¸ch kinh tÕ, §¶ng thõa nhËn sai lÇm cña m×nh t¹i ®¹i héi §¶ng IV, V.
C¸c kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt råi thø hai, thø ba ®Òu lµ rËp khu«n m¸y
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
mãc theo c¸c níc XHCN §«ng ©u & Liªn x« ®i tríc. §¶ng chØ ra râ nguyªn
nh©n chÝnh:"Nh÷ng sai lÇm vµ khuyÕt ®iÓm trong l·nh ®¹o kinh tÕ - x· héi b¾t
nguån tõ nh÷ng khuyÕt ®iÓm trong ho¹t ®éng t tëng, tæ chøc vµ c«ng t¸c c¸n
bé cña §¶ng. §©y lµ nguyªn nh©n cña mäi nguyªn nh©n *.
§¹i héi §¶ng VI, cña §¶ng lµ mét mèc lÞch sö quan träng trªn con ®êng
®æi míi toµn diÖn vµ s©u s¾c ë níc ta trong ®ã sù ®æi míi vÒ c¸c quan ®iÓm
kinh tÕ. TÝnh chÆt chÏ toµn diÖn trong kÕt cÊu cña nÒn kinh tÕ l¹i ®îc thÓ hiÖn
trong c¸c chÝnh s¸ch ®æi míi. §æi míi nhiÒu mÆt lÜnh vùc ®Ó t¹o ®µ ph¸t triÓn
m¹nh mÏ cho nÒn kinh tÕ:
VÒ lÜnh vùc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa: Kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i cña nÒn kinh
tÕ hµng ho¸ cã c¬ cÊu nhiÒu thµnh phÇn, bao gåm kinh tÕ x· héi chñ nghÜa
(gåm khu vùc quèc doanh vµ khu vùc tËp thÓ, cïng víi nh÷ng bé phËn kinh tÕ
gia ®×nh g¾n liÒn víi thµnh phÇn ®ã), kinh tÕ tiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸ (thî thñ
c«ng, n«ng d©n c¸ thÓ, nh÷ng ngêi bu«n b¸n vµ kinh doanh dÞch vô c¸ thÓ)
kinh tÕ t b¶n t nh©n, kinh tÕ t b¶n nhµ níc, kinh tÕ tù nhiªn tù cÊp tù tóc trong
mét bé phËn ®ång bµo d©n téc thiÓu sè.
VÒ lÜnh vùc c«ng nghiÖp ho¸ x· héi chñ nghÜa: §Ó kh¾c phôc sai lÇm
trong nh÷ng n¨m tríc, ®¹i héi §¶ng VI ®Ò ra chñ tr¬ng ®iÒu chØnh l¹i c¬ cÊu
®Çu t theo híng "ph¶i thËt sù tËp trung søc ngêi søc cña vµo viÖc thùc hiÖn cho
®îc ba ch¬ng tr×nh môc tiªu vÒ l¬ng thùc, thùc phÈm, hµng tiªu dïng vµ hµng
xuÊt khÈu"(1) kh¼ng ®Þnh vai trß hµng ®Çu cña n«ng nghiÖp kÓ c¶ l©m, ng
nghiÖp còng nh vai trß to lín cña c«ng nghiÖp nhÑ, tiÓu thñ c«ng nghiÖp, cßn
c«ng nghiÖp nÆng ph¶i ph¸t triÓn mét c¸ch chän läc, hîp víi søc m×nh, nh»m
phôc vô ®¾c lùc yªu cÇu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp nhÑ.
VÒ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ: §¹i héi §¶ng chñ tr¬ng ®æi míi vÒ c¬ chÕ
qu¶n lý kinh tÕ mµ thùc chÊt cña c¬ chÕ míi lµ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ theo ph¬ng thøc h¹ch to¸n kinh tÕ XHCN, ®óng theo nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ.
T¹i Héi TW §¶ng lÇn 6 (4 - 1989) ®· kh¼ng ®Þnh ®êng lèi ®æi míi do §¹i héi
§¶ng VI lµ ®óng ®¾n vµ nªu ra ph¬ng híng chØ ®¹o c«ng cuéc ®æi míi trong
thêi gian tíi:"§æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, chuyÓn m¹nh c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ
sang h¹ch to¸n kinh doanh theo quan ®iÓm ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ cã
kÕ ho¹ch, gåm nhiÒu thµnh phÇm ®i lªn chñ nghÜa x· héi".
*
B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI- T¹p chÝ céng s¶n, 1987 trang 20
B¸o c¸o CT t¹i ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn VI, t¹p chÝ CS sè 1 - 1987
(1)
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
VÒ kinh tÕ ®èi ngo¹i: §¹i héi VI ®· rót ra mét bµi häc kinh nghiÖm "ph¶i
biÕt kÕt hîp víi søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi ®¹i trong ®iÒu
kiÖn míi"(2) Do ®ã chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i cña níc ta trong sù nghiÖp ®æi
míi ®îc ®Ò ra nh sau: §Èy m¹nh xuÊt nhËp khÈu; Ph¸t triÓn më réng hîp t¸c
kinh tÕ vµ khoa häc kü thuËt víi bªn ngoµi, ¸p dông réng r·i c¸c h×nh thøc
hîp t¸c vµ liªn kÕt víi c¸c níc x· héi chñ nghÜa vµ c¸c níc kh¸c; §a d¹ng ho¸
thÞ trêng vµ ph¬ng híng ho¹t ®éng theo quan ®iÓm "më cöa" tõng bíc g¾n liÒn
kinh tÕ quèc gia víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, thÞ trêng trong níc víi thÞ trêng quèc
tÕ nguyªn t¾c ®¶m b¶o ®éc lËp, chñ quyÒn d©n téc, an ninh quèc gia vµ cïng
cã lîi.
§¹i héi §¶ng VII ®· tiÕp bíc, hoµn thiÖn thªm ®êng lèi míi do §¹i héi
VI ®Ò ra, cô thÓ lµ vÒ c¬ cÊu ngµnh vµ vïng: ph¸t triÓn n«ng l©m ng nghiÖp
g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, ph¸t triÓn toµn diÖn kinh tÕ n«ng th«n, ®Èy
m¹nh s¶n xuÊt hµng tiªu dïng vµ hµng xuÊt khÈu; ph¸t triÓn mét sè ngµnh
c«ng nghiÖp nÆng phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng l©m ng nghiÖp,ph¸t triÓn c¬ së
h¹ tÇng, kh¾c phôc t×nh tr¹ng xuèng cÊp, më réng vµ hiÖn ®¹i hãa; s¾p xÕp l¹i
vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i dÞch vô kinh tÕ, kü thuËt; TiÕp tôc x©y dùng vµ thùc hiÖn
chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ vïng phï hîp víi chiÕn lîc chung, x¸c ®Þnh chÝnh
s¸ch ®« thÞ vµ hai trung t©m lín nhÊt c¶ níc lµ Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ
Minh. §¹i héi còng ®Ò ra c¸c kÕ ho¹ch tiÕp tôc x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸
nhiÒu thµnh phÇn víi vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ quèc doanh, tiÕp tôc ®æi míi
qu¶n lý kinh tÕ.
Nhê lý luËn c¸ch m¹ng, sù ¸p dông linh ho¹t vµo thùc tÕ cña §¶ng vµ
nhµ níc. NÒn kinh tÕ cña níc ta cã nh÷ng bíc tiÕn bé kh¸ râ rÖt. ChÝnh s¸ch
®æi míi kinh tÕ ®· gÆt h¸i ®îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt ®Ñp.
Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi víi hai kÕ ho¹ch 5 n¨m tõ
1986 ®Õn 1995, nÒn kinh tÕ níc ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín, cã ý
nghÜa rÊt quan träng, cô thÓ nh: nhÞp ®é ph¸t triÓn kinh tÕ kh¸ nhanh vµ æn
®Þnh, kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi ®îc siªu l¹m ph¸t.
B¶ng : NhÞp ®é t¨ng trëng kinh tÕ vµ l¹m ph¸t (%)
N¨m
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
T¨ng trëng
4,0
3,9
5,1
8,0
6,1
6,0
8,6
8,1
8,8
9,5
774,7
223,1
393,8
34,7
67,4
67,6
17,6
5,2
14,4
12,7
L¹m ph¸t
(2)
B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn VI, TCCS sè 1/87 trang 30
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Õn nay n¹n l¹m ph¸t ®îc kiÒm chÕ ë møc t¬ng ®æi æn ®Þnh. C¬ cÊu kinh
tÕ cã sù chuyÓn dÞch theo híng tiÕn bé, tû träng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng c¬
b¶n trong GDP t¨ng (tõ 22,6% n¨m 90 ®Õn 30,3% n¨m 95) tØ träng dÞch vô
còng t¨ng tõ 38,6% lªn 42,5%, tØ träng n«ng nghiÖp gi¶m (40,6% - 36,2%) tØ
träng kinh tÕ quèc doanh trong GDP tõ 29,4% (n¨m 1990) lªn 40,4% (n¨m
1994).
§êi sèng cña nh©n d©n ®îc c¶i thiÖn mét bíc râ rÖt, sau 10 n¨m ®æi míi
níc ta ®· bíc ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ vµ bíc vµo thêi kú ®Èy m¹nh c«ng
nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ - x· héi ®· ®¹t ®îc trªn ®©y lµ kÕt qu¶ cña ®êng
lèi l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng khëi xíng vµ l·nh ®¹o trong c«ng cuéc ®æi
míi.
§iÒu ®ã cho thÊy vai trß to lín cña chÝnh trÞ t tëng trong mèi liªn hÖ gi÷a
kinh tÕ vµ chÝnh trÞ: kinh tÕ quyÕt ®Þnh chÝnh trÞ, chÝnh trÞ lµ biÓu hiÖn tËp
trung cña kinh tÕ, yÕu tè chÝnh trÞ tinh thÇn thÓ hiÖn trong t tëng vµ ®êng lèi
l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ níc. C¸c chÝnh s¸ch ®êng lèi cña §¶ng ®Ò ra sÏ lµ
®éng c¬ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ, nhng nÕu ®êng lèi chÝnh s¸ch ®ã
kh«ng hîp lý, sai lÇm th× nã sÏ k×m h·m, triÖt tiªu sù ph¸t triÓn kinh tÕ. ChÝnh
v× thÕ mµ bªn c¹nh ®æi míi kinh tÕ, chóng ta còng cÇn ph¶i ph¸t hµnh ®æi míi
chÝnh trÞ mét c¸ch song song. Ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ ngay tõ ®Çu ®æi míi kinh
tÕ víi ®æi míi chÝnh trÞ lÊy ®æi míi kinh tÕ lµm träng t©m ®ång th¬× tõng b íc
®æi míi chÝnh trÞ"(1).
Trong nh÷ng chñ tr¬ng ®æi míi chÝnh trÞ, §¶ng ta ®· ®Æt nhiÖm vô ®æi
míi chÝnh trÞ g¾n liÒn víi ®æi míi kinh tÕ. §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh chÝnh trÞ lµ ph¬ng tiÖn phôc vô, thùc hiÖn môc ®Ých kinh tÕ. Nh ë trªn ®· nªu, nh÷ng sai lÇm
trong ®êng lèi chÝnh s¸ch l·nh ®¹o chung cña §¶ng, ®Æc biÖt lµ ®èi víi kinh tÕ
cña §¶ng nªu ra trong hai kú ®¹i héi IV vµ V khiÕn cho nÒn kinh tÕ cña níc ta
kh«ng ph¸t triÓn ®îc, nghÌo l¹i hoµn nghÌo. Sù ®æi míi chÝnh trÞ còng nh ®æi
míi kinh tÕ, ph¶i cã sù vËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o vµ ph¶i ®óng ®¾n, phï hîp
víi thùc tiÔn lý luËn c¸ch m¹ng M¸c - Lªnin vµ phÐp duy vËt biÖn chøng. §Æt
sù ph¸t triÓn ®æi míi cña chÝnh trÞ trong mèi liªn hÖ chÆt chÏ gi÷a chÝnh trÞ vµ
kinh tÕ, t¨ng mèi liªn hÖ trong c¸c yÕu tè, bé phËn cña chÝnh trÞ, t¸c ®éng vµo
nh÷ng m©u thuÉn thÝch hîp ®Ó t¹o sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ phï hîp víi sù ph¸t
triÓn kinh tÕ.
(1)
ChiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Õn n¨m 2000 - NXB Sù thËt 1991
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Víi ph¬ng ch©m ®æi míi chÝnh trÞ, g¾n liÒn víi ®æi míi kinh tÕ, nh÷ng
kú ®¹i héi §¶ng sau ®¹i héi V ®· ®a ra c¸c chÝnh s¸ch ®æi míi chÝnh trÞ ®óng
®¾n, phï hîp: ®ã lµ ®æi míi chÝnh trÞ phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ th×
míi gi÷ v÷ng ®îc ®Þnh híng XHCN. Khi gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ kh«ng
®îc t¸ch rêi khái sù t¨ng trëng kinh tÕ. §¶ng kh¼ng ®Þnh vai trß cña chÝnh trÞ
®èi víi t¨ng trëng kinh tÕ: kh«ng chØ cã t¨ng trëng kinh tÕ lµ tù kh¾c gi¶i
quyÕt ®îc c¸c vÊn ®Ò x· héi, kh«ng chê cho ®Õn khi kinh tÕ ph¸t triÓn míi coi
träng ®æi míi chÝnh trÞ, hoÆc ®æi míi chÝnh trÞ chËm h¬n ®æi míi kinh tÕ sÏ
dÉn ®Õn sù bÊt c«ng, sù ph©n ho¸ x· héi qu¸ møc, rèi lo¹n x· héi chÝnh s¸ch
chÝnh trÞ ®óng ®¾n sÏ thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, ngîc l¹i sÏ h¹n chÕ, k×m h·m
nh÷ng thµnh qu¶ kinh tÕ dÉn ®Õn mÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ.
§æi míi chÝnh trÞ trªn c¬ së æn ®Þnh tæ chøc, ®æi míi ®Ó gi÷ v÷ng æn ®Þnh
vÒ chÝnh trÞ, t¨ng cêng vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ níc trong viÖc qu¶n
lý kinh tÕ vµ c¸c mÆt kh¸c cña x· héi. Sù æn ®Þnh vµ ®æi míi chÝnh trÞ lµ hai
mÆt ®èi lËp, thèng nhÊt biÖn chøng víi nhau. Chóng g¾n bã t¸c ®éng qua l¹i
lÉn nhau trªn nÒn t¶ng lµ ®æi míi kinh tÕ.
Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ®æi míi chÝnh trÞ, §¶ng ph¶i chó träng cñng cè
ph¸t triÓn §¶ng, v× §¶ng lµ c¬ quan ®¹i diÖn cña chÝnh trÞ, §¶ng ®a chÝnh trÞ
vµo trong thÓ chÕ cña nhµ níc. V× vËy cñng cè ph¸t triÓn §¶ng lµ nhiÖm vô
cña chÝnh b¶n th©n §¶ng nh»m ®æi míi chÝnh trÞ. Trong qu¸ tr×nh cñng cè vµ
ph¸t triÓn §¶ng, ph¶i båi dìng n©ng cao n¨ng lùc ph¸t triÓn t duy lý luËn cña
chñ nghÜa khoa häc x· héi vµ kh«ng ngõng ®Êu tranh lµm trong s¹ch néi bé
§¶ng. §æi míi tæ chøc, n©ng cao søc chiÕn ®Êu vµ tr×nh ®é cña ®éi ngò §¶ng
viªn, c¶i tiÕn ph¬ng thøc l·nh ®¹o vµ hµnh ®éng c¶i tiÕn phong c¸ch c«ng t¸c.
§æi míi nhng chÕ ®é chÝnh trÞ cña Níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
vÉn ph¶i lu«n lu«n híng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. §¶ng lµ h¹t nh©n
trong hÖ thèng chÝnh trÞ, v× vËy ®Ó gi÷ ®îc vai trß vµ vÞ trÝ l·nh ®¹o cña m×nh,
§¶ng "ph¶i v÷ng m¹nh vÒ chÝnh trÞ t tëng vµ tæ chøc, ph¶i thêng xuyªn tù ®æi
míi, tù chØnh ®èn, ra søc n©ng cao tr×nh ®é trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc l·nh ®¹o" (1).
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi, chÝnh s¸ch ®oµn kÕt vµ ®êng lèi
d©n téc ph¶i t¹o ra sù ®oµn kÕt thèng nhÊt d©n téc, t¹o ra nguån søc m¹nh to
lín cho nh©n d©n vît qua khã kh¨n, tiÕp tôc ®æi míi, tiÕp tôc thu ®îc c¸c
thµnh tùu míi, x©y dùng vµ b¶o vÖ v÷ng ch¾c tæ quèc. Cïng víi chÝnh s¸ch
®èi néi. ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña ViÖt Nam còng cã nhiÒu thay ®æi. Tríc ®©y,
ViÖt Nam chØ quan hÖ víi c¸c níc XHCN cßn b©y giê víi ph¬ng ch©m "ViÖt
(1)
§¶ng CSVN - C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é lªn XHCN - NXB sù thËt 1991- tr 21
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi" Nhµ níc kh«ng ngõng më
réng quan hÖ (®Õn nay níc ta ®· thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao víi trªn 100 níc
vµ tæ chøc trªn thÕ giíi).
Tãm l¹i viÖc chØnh ®èn §¶ng, g¾n víi nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi,
kiÖn toµn hÖ thèng chÝnh trÞ, cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi néi ®èi ngo¹i hîp lý ®Ó
thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ vµ x· héi lµ nh÷ng nhiÖm vô quan träng
trong viÖc ®æi míi chÝnh trÞ cña níc ta.
Trong c«ng cuéc ®æi míi cña níc ta hiÖn nay, bªn c¹nh sù ®æi míi vÒ ph¬ng diÖn kinh tÕ chÝnh trÞ còng cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®æi míi trªn lÜnh vùc v¨n
ho¸ x· héi. Trong c«ng cuéc ®æi míi t tëng tiÕn hµnh c¸ch m¹ng, XHCN ®·
lµm cho thÕ giíi quan M¸c - Lªnin vµ t tëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh gi÷ vai trß
chñ ®¹o trong ®êi sèng tinh thÇn x· héi. Nh÷ng ph¬ng ch©m hµnh ®éng cña
qu¸ tr×nh ®æi míi v¨n ho¸ x· héi lu«n lu«n cÇn chó träng tíi ®ã lµ kÕ thõa vµ
ph¸t huy nh÷ng truyÒn thèng v¨n ho¸ tèt ®Ñp cña tÊt c¶ c¸c d©n téc trong níc,
tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i; Gi÷ g×n vµ n©ng cao b¶n s¾c d©n téc kÕ
thõa vµ ph¸t huy truyÒn thèng ®¹o ®øc, tËp qu¸n vµ lßng tù hµo d©n téc cña
mét d©n téc cã h¬n 4000 n¨m v¨n hiÕn. X©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸, v¨n minh
híng tíi ch©n thiÖn mü. Trong qu¸ tr×nh giao lu, hoµ nhËp vµo nÒn v¨n ho¸
v¨n minh thÕ giíi, kh«ng ®îc ®¸nh mÊt sù hëng thô v¨n ho¸ d©n téc, kh«ng
lµm mê ®i nh÷ng nÐt ®Ñp truyÒn thèng l©u ®êi vÒ v¨n ho¸ d©n téc.
§Ó n©ng cao ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn cho ngêi d©n, Nhµ níc ta cÇn
ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ v¨n nghÖ, t¹o s©n ch¬i gi¶i trÝ cho mäi ngêi
tõ ngêi giµ ®Õn trÎ em. Trªn c¬ së ®ã, hÖ thèng chÝnh trÞ x· héi cña níc ta ®îc
ho¹ch ®Þnh trªn c¸c quan ®iÓm: T¨ng trëng kinh tÕ ph¶i g¾n víi tiÕn bé vµ
c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng bíc vµ trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn;
khuyÕn khÝch lµm giµu kÕt hîp víi xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo; t¨ng cêng ho¹t ®éng
®Òn ¬n ®¸p nghÜa, b¶o hiÓm x· héi ho¹t ®éng tõ thiÖn, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm,
®Èy lïi n¹n thÊt nghiÖp vµ tÖ n¹n x· héi; ch¨m sãc vµ b¶o vÖ søc kháe, n©ng
cao thÓ chÊt cña nh©n d©n, ®Èy m¹nh c«ng t¸c d©n sè kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh.
ViÖc tiÕn hµnh ®æi míi trong lÜnh vùc v¨n ho¸ x· héi nh»m n©ng cao ®êi sèng
v¨n ho¸ tinh thÇn x· héi lµ mét ®éng c¬ thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn. Mèi liªn
hÖ gi÷a kinh tÕ - x· héi cÇn ®îc chó träng, tr¸nh sù mÊt c©n b»ng gi÷a hai yÕu
tè. Kinh tÕ ph¸t triÓn kÐo theo ®êi sèng vËt chÊt cña nh©n d©n ®îc n©ng cao.
V× vËy, ®êi sèng tinh thÇn cña nh©n d©n còng cÇn ®îc n©ng cao h¬n. Cã nh thÕ
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
th× nh©n d©n míi ®ång t©m, ®ång søc cïng §¶ng vµ Nhµ níc cïng thùc hiÖn
tiÕp tôc cuéc c¸ch m¹ng XHCN.
Vµ ®Ó b¶o vÖ thµnh qu¶ cña cuéc c¸ch m¹ng, b¶o vÖ gi÷ v÷ng chñ quyÒn
l·nh thæ cña ®Êt níc th× viÖc x©y dùng mét nÒn quèc phßng v÷ng m¹nh lµ ®iÒu
kh«ng thÓ thiÕu. Trong hoµn c¶nh thï trong viÖc giÆc ngoµi t¹m thêi kh«ng
cßn vµ trong bèi c¶nh thÕ giíi cã xu híng chuyÓn tõ "®èi ®Çu" sang "®èi
tho¹i" th× chóng ta vÉn ph¶i ®Ò phßng, c¶nh gi¸c chèng ©m mu diÔn biÕn hoµ
b×nh cña ®Õ quèc, chóng lu«n lu«n r¾p t©m ng¨n c¶n cuéc c¸ch m¹ng XHCN
cña ta còng nh cña níc kh¸c trªn thÕ giíi. Nh Lª nin ®· nãi:"Trong lóc c¸i
míi n¶y sinh th× c¸i cò trong mét thêi gian nµo ®ã vÉn cßn cø m¹nh h¬n c¸i
míi"(1). C¸i míi ë ®©y lµ chñ nghÜa x· héi, c¸i cò lµ chñ nghÜa ®Õ quèc, ®Ønh
cao cña chñ nghÜa t b¶n, cßn kho¶ng thêi gian nµo ®ã th× còng chÝnh lµ lóc
nµy, lóc mµ d©n téc ta ®ang ë trong thêi kú qu¸ ®é lªn x· héi chñ nghÜa, nghÜa
lµ cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta míi chØ ë giai ®o¹n ®Çu, ch¾c ch¾n kh«ng thÓ
tr¸nh khái sù ng¨n c¶n tõ phÝa chñ nghÜa t b¶n. ViÖc x©y dùng nÒn quèc
phßng toµn d©n v÷ng m¹nh, gi÷ v÷ng trËt tù trÞ an trong níc b¶o vÖ ®éc lËp,
thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ, chuyªn chÝnh víi mäi hµnh ®éng x©m ph¹m lîi
Ých cña tæ quèc vµ nh©n d©n, lµ nhiÖm vô §¶ng, nhµ níc vµ toµn thÓ nh©n d©n
®Ó b¶o vÖ thµnh qu¶ cña cuéc c¸ch m¹ng XHCN.
X©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc lµ hai nhiÖm vô kh«ng thÓ t¸ch rêi, ph¶i chó
träng x©y dùng mét nÒn quèc phßng v÷ng m¹nh song song víi sù nghiÖp ®æi
míi cña ®Êt níc. NÒn quèc phßng toµn d©n cña níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa
ViÖt Nam, ph¶i lµ nÒn quèc phßng v× d©n, do d©n vµ cña d©n ph¸t triÓn theo híng toµn d©n, toµn diÖn, ®«c lËp tù chñ tù cêng vµ ngµy cµng hiÖn ®¹i díi sù
l·nh ®¹o cña §¶ng vµ sù qu¶n lý ®iÒu hµnh cña nhµ níc nh»m gi÷ v÷ng hoµ
b×nh æn ®Þnh cña ®Êt níc, s½n sµng ®¸nh b¹i mäi lo¹i h×nh chiÕn tranh x©m lîc
vµ b¹o lo¹n lËt ®æ cña thÕ lùc ®Õ quèc ph¶n ®éng, b¶o vÖ v÷ng ch¾c tæ quèc
vµ thµnh qu¶ c¸ch m¹ng. NÒn quèc phßng toµn d©n v÷ng m¹nh sÏ b¶o vÖ tèt
thµnh qu¶ cña ®æi míi, ®æi míi sÏ lµm t¨ng thªm tiÒm lùc chÝnh trÞ tinh thÇn,
tiÒm lùc kinh tÕ, qu©n sù, khoa häc c«ng nghÖ tõ ®ã mµ quèc phßng cµng
thªm v÷ng m¹nh. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a hai nhiÖm vô x©y dùng vµ b¶o
vÖ tæ quèc lµ mèi quan hÖ chÆt chÏ. Mét yÕu tè rÊt quan träng n÷a cña c«ng
cuéc ®æi míi cña níc ta lµ con ngêi. Trong c¸c mèi liªn hÖ tæng hoµ trªn gi÷a
kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi, quèc phßng an ninh, lu«n bao hµm chøa
®ùng nh÷ng mèi liªn hÖ cô thÓ gi÷a c¸c nh©n tè chñ quan cÊu thµnh vµ quyÕt
(1)
V.I. Lªnin: toµn tËp, 29, ST/68 trang 467(trÝch gi¸o tr×nh)
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®Þnh sù ph¸t triÓn cña x· héi: §ã lµ con ngêi "B¶n chÊt con ngêi kh«ng ph¶i lµ
mét c¸i tr×u tîng cè h÷u cña c¸ nh©n riªng biÖt, trong tÝnh hiÖn thùc cña nã
b¶n chÊt con ngêi lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ x· héi". Trong con ngêi chøa
®ùng c¸c mèi liªn hÖ cña tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc x· héi. TÊt c¶ nhiÖm vô cña c«ng
cuéc ®æi míi ph¶i cã trong mçi c¸ nh©n cña tËp thÓ lín lµ tæ quèc ®Êt níc. Vµ
tÊt c¶ mäi ngêi kh«ng ph©n biÖt giai cÊp, løa tuæi, giíi tÝnh ph¶i cïng nhau
x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi t¬i
®Ñp, giai cÊp tiªn phong lµ giai cÊp c«ng nh©n cïng víi §¶ng tiªn phong lµ
§¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®ãng vai trß chñ yÕu. Cïng víi giai cÊp c«ng nh©n,
toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam ®ang tõng bíc hoµn thiÖn nh÷ng quan hÖ x· héi
míi. Nh÷ng yÕu tè cÊu thµnh nªn b¶n chÊt x· héi cña con ngêi trong x· héi
míi dÇn dÇn ®îc h×nh thµnh vµ hoµn thiÖn, trªn mçi chÆng ®êng cña qu¸ tr×nh
c¸ch m¹ng XHCN cÇn x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng m« h×nh con ngêi XHCN tõ ®ã mµ
cã c¸c biÖn ph¸p ph¸t huy kh¶ n¨ng cña con ngêi trong viÖc x©y dùng XHCN.
Qua ®ã §¶ng vµ Nhµ níc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp vÒ gi¸o dôc vµ
®µo t¹o nh÷ng con ngêi phï hîp víi tõng m« h×nh con ngêi XHCN ®Ó tõ ®ã híng ho¹t ®éng cña nhµ níc ®i ®óng con ®êng ®· chän.
Con ngêi XHCN lµ s¶n phÈm tæng hîp cña c¸c mèi quan hÖ x· héi cña
CNXH, ®îc h×nh thµnh trong mäi lÜnh vùc ®êi sèng x· héi. Trong sè c¸c
nguån lùc ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi... trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ sau
nµy, th× viÖc ph¸t huy nguån lùc con ngêi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn
nhanh vµ bÒn v÷ng. Tõ hai ®iÒu ®ã ta cã thÓ thÊy rÊt râ mèi quan hÖ qua l¹i
chÆt chÏ gi÷a con ngêi vµ x· héi trong sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña x· héi.
2. Nh÷ng víng m¾c n¶y sinh trong thêi kú qu¸ ®é vµ nguyªn nh©n.
Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ®æi míi, ®Æc biÖt lµ trong ®æi míi kinh tÕ nÒn
kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ trêng cßn kh¸ nhiÒu khã kh¨n, víng m¾c cÇn gi¶i
quyÕt. NÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ trêng xuÊt hiÖn
sù c¹nh tranh m¹nh mÏ, khèc liÖt. Nh»m thu lîi cao nhÊt c¸c ®¬n vÞ kinh
doanh t×m c¸ch h¹ gi¸ trÞ c¸ biÖt b»ng mäi c¸ch, kÓ c¶ c¸c h¹ s¸ch c¸c thñ
®o¹n phi ®¹o ®øc nh lõa dèi trong kinh doanh, c¸ lín lo¹i c¸ bÐ, ®em hµng gi¶
hµng kÐm chÊt lîng bµy b¸n trªn thÞ trêng.
Th¬ng trêng biÕn thµnh chiÕn trêng, ngêi l·i to, kÎ mÊt tr¾ng, kÕt côc lµ
sù ph©n ho¸ giµu nghÌo trong x· héi t¨ng lªn, thÊt nghiÖp trµn lan, rÊt dÔ dÉn
®Õn nguy c¬ khñng ho¶ng kinh tÕ.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
NÒn kinh tÕ thÞ trêng lµm ¶nh hëng ®Õn rÊt nhiÒu vÒ v¨n ho¸ vµ ®¹o ®øc.
NhiÒu kÎ lîi dông s¬ hë trong ph¸p luËt vµ sù qu¶n lý cßn láng lÎo cña nhµ níc mµ tha hå tham nhòng, lÊy cña chung lµm cña riªng.
Lèi sèng thùc dông coi träng lîi Ých ®Çu tiªn tån t¹i trong mét sè ®«ng
ngêi. Sù thùc dông ho¸ th¬ng m¹i ho¸ con ngêi dÉn ®Õn lèi sèng gi¶ dèi, bÊt
chÊp ®¹o ®øc, truyÒn thèng.
Nhµ níc qu¶n lý kinh tÕ cha ®îc tèt, møc t¨ng trëng kinh tÕ cã cao nhng
vÉn cha theo kÞp mét sè níc trong khu vùc. ViÖc më réng thÞ trêng, thu hót
vèn ®Çu t níc ngoµi cã nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu song còng cßn nhiÒu víng m¾c,
cha ®¸p øng ®óng vµ ®ñ nhu cÇu cña c¸c ®Ò ¸n ®Çu t ë trong níc.
Cïng víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ho¸ mµ ®¹i héi §¶ng ®Ò ra lµ
sù thÊt nghiÖp t¨ng lªn. C¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp cã c«ng t¸c xö lý chÊt th¶i cha
tèt g©y ra sù « nhiÔm m«i trêng. ë mét sè khu c«ng nghiÖp, sù « nhiÔm lµ rÊt
nÆng nÒ.
Qu¶n lý x· héi còng cßn rÊt nhiÒu yÕu tè kÐm cha ®Èy lïi ®îc hoµn toµn
n¹n ®ãi, n¹n dèt nhÊt lµ ë c¸c vïng s©u, vïng xa, miÒn nói cao vµ h¶i ®¶o. Cßn
rÊt nhiÒu trÎ em kh«ng ®îc ®Õn trêng, ph¶i tù lao ®éng kiÕm sèng.
ChÝnh s¸ch n«ng th«n vµ thµnh thÞ mÊt c©n ®èi dÉn ®Õn møc sèng cña ngêi d©n ë n«ng th«n kÐm rÊt xa ë thµnh thÞ, dÉn tíi viÖc n«ng d©n kÐo ra thµnh
phè t×m viÖc lµm rÊt ®«ng, trong khi n¹n thÊt nghiÖp trµn lan kh¾p n¬i, nhng
®iÒu ®ã lµm cho tÖ n¹n x· héi trµn lan, hoµnh hµnh kh¾p n¬i.
ChÝnh s¸ch më cöa giao lu kinh tÕ v¨n ho¸ víi níc ngoµi, ngoµi viÖc tiÕp
thu nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸, lèi sèng v¨n minh, tiÕn bé th× bªn c¹nh ®ã còng
kÐo theo nh÷ng lèi sèng bu«ng th¶, ¨n ch¬i ®ua ®ßi mµ chñ yÕu lµ thanh niªn
m¾c ph¶i.
TÊt c¶ c¸c víng m¾c trªn ®ßi hái §¶ng vµ Nhµ níc ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p
sö lý kÞp thêi, nhanh chãng vµ triÖt ®Ó toµn diÖn. Cã vËy th× chóng ta míi ®¹t
tíi mét x· héi chñ nghÜa t¬i ®Ñp, b×nh ®¼ng, b¸c ¸i. Nguyªn nh©n c¬ b¶n cña
tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò trªn lµ sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ níc cha hoµn toµn hîp
lý, c¸c chÝnh s¸ch cßn nhiÒu thiÕu sãt, s¬ hë. Trong khi ®ã mÆt b»ng d©n trÝ
cña nh©n d©n ta cßn thÊp, ngêi d©n cha cã ý thøc céng ®ång. Sù cho¸ng ngîp
vÒ cña c¶i vËt chÊt khi mµ ngêi d©n ViÖt Nam võa tho¸t ra khái nghÌo khã kÐo
dµi bao ®êi. Sù qu¶n lý láng lÎo cña Nhµ níc, ph¸p luËt t¹o nhiÒu kÏ hë, ®iÒu
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
kiÖn cho kÎ xÊu lîi dông, tham nhòng, bu«n lËu, gian dèi trong kinh doanh.
C¸n bé, viªn chøc qu¶n lý cha nghiªm minh. Nh vËy lµ thµnh qu¶ cña c«ng
cuéc ®æi míi chÝnh trÞ, chØnh ®èn §¶ng còng cha mü m·n, toµn diÖn. ý thøc
chÊp hµnh ph¸p luËt cña nh©n d©n kÐm do hiÓu biÕt kÐm.
3. Mét sè biÖn ph¸p h¹n chÕ, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i vµ ph¸t huy
thµnh c«ng.
Khi t×m hiÓu vµ n¾m ®îc nguyªn nh©n cña nh÷ng víng m¾c trong x· héi
trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc, th× nhµ níc cÇn kÞp
thêi ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch, ph¸p luËt mét c¸ch hîp lý. §Ó ®¶m b¶o sù
c«ng b»ng x· héi cñng cè lßng tin cho nh©n d©n, Nhµ níc vµ §¶ng cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra gi¸m s¸t gi÷a c¸c ngµnh, trong tõng ngµnh,
®Õn tõng ®¬n vÞ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn kÞp thêi vµ ng¨n ngõa nghiªm trÞ nh÷ng
c¸n bé viªn chøc bÞ tha ho¸ biÕn chÊt. TiÕn hµnh nghiªn cøu, t×m hiÓu ®Ó lÊp
liÕm nh÷ng kÏ hë trong ph¸p luËt mµ kÎ xÊu cã thÓ lîi dông ®Ó tham nhòng,
bßn rót. Ng¨n ngõa c¸c hµnh vi ph¸ ho¹i, bÊt chÝnh.
§ång thêi Nhµ níc còng cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p n©ng cao ý thøc c«ng
d©n b»ng c¸ch tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ý thøc c«ng d©n, n©ng cao tr×nh ®é hiÓu
biÕt khoa häc b»ng c¸ch ®Çu t thÝch ®¸ng cho gi¸o dôc. Båi dìng, ph¸t huy tµi
n¨ng trÎ, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån nh©n lùc. Më réng qui m«, ®Çu t cã
chiÒu s©u vµo m« h×nh ®µo t¹o c«ng nh©n cã chuyªn m«n kü thuËt cao nh»m
®¸p øng, phôc vô tèt cho khoa häc c«ng nghÖ øng dông. Trong c¸c m« h×nh
gi¸o dôc vµ ®µo t¹o nãi chung, ®Æc biÖt lµ c¸c cÊp kü s, sau ®¹i häc, ph¶i lu«n
lu«n chó ý ®Õn chÊt lîng ®µo t¹o ®ång thêi kiÓm tra gi¸m s¸t, n©ng cao tay
nghÒ cña ®éi ngò gi¶ng d¹y ®Ó n©ng cao chÊt lîng häc tËp ë tÊt c¶ c¸c cÊp.
Trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y, n©ng cao d©n trÝ, §¶ng vµ Nhµ níc
còng ph¶i rÊt quan t©m chó träng tíi viÖc xo¸ mï ch÷ cho bµ con vïng s©u ,
vïng xa vµ c¸c trÎ em nghÌo lang thang. §iÒu nµy ®ßi hái sù tù nguyÖn, hy
sinh chÞu khã rÊt nhiÒu cña ®éi ngò gi¶ng d¹y. V× vËy nhµ níc còng cÇn cã
chÝnh s¸ch gióp ®ì, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä vît qua c¸c khã kh¨n trë ng¹i ®Ó
viÖc gi¶ng d¹y ®îc tèt, ®Õn tËn n¬i tÊt c¶ bµ con, nh©n d©n ë nh÷ng vïng xa
x«i, hÎo l¸nh nhÊt. Bªn c¹nh viÖc gi¸o dôc, c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ tinh thÇn
vui ch¬i gi¶i trÝ lµnh m¹nh còng gãp phÇn rÊt nhiÒu vµo viÖc khÝch lÖ tinh
thÇn, cæ vò nh©n d©n cïng §¶ng vµ nhµ níc tiÕp tôc con ®êng x· héi chñ
nghÜa, §Èy lïi nh÷ng víng m¾c, tÖ n¹n x· héi.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Vµ quan träng nhÊt Nhµ níc ph¶i tiÕp tôc cñng cè vai trß l·nh ®¹o cña
§¶ng, n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý kinh tÕ, x· héi... §iÒu ®ã ®ßi hái
viÖc n©ng cao tr×nh ®é c¸ nh©n cña §¶ng viªn, cña c¸n bé, viªn chøc nhµ níc,
t¨ng cêng sù vËn dông lý luËn c¸ch m¹ng M¸c - Lªnin vµo trong c¸c ®êng lèi
chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ níc, n©ng cao chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PhÇn C: KÕt luËn
§¶ng vµ nhµ níc ta ®· x¸c ®Þnh con ®êng ®i tíi cña ®Êt níc ta lµ trë
thµnh ®Êt níc XHCN. Tõ mét ®Êt níc phong kiÕn nghÌo nµn bÞ thùc d©n, ®Õ
quèc vµ chiÕn tranh x©m lîc bãc lét tµn ph¸ nÆng nÒ, bá qua giai ®o¹n t b¶n
chñ nghÜa, chóng ta ®i th¼ng lªn x· héi chñ nghÜa vµ chØ tr¶i qua mét thêi kú
qu¸ ®é. Trong thêi kú qu¸ ®é nµy, nhiÖm vô x©y dùng nµy kinh tÕ ®îc ®Ët nªn
hµng ®Çu, víi c¸c kÕ ho¹ch, chÝnh s¸ch ph¶i triÓn kinh tÕ theo ®Þnh híng x·
héi chñ nghÜa. ViÖc nhËn thøc ®óng ®¾n thùc tiÔn vËn dông lý luËn s¸ng t¹o ra
nhiÒu thµnh qu¶ míi c¶i t¹o, thay ®æi ®îc hoµn c¶nh hiÖn t¹i cña ®Êt níc.Qu¸
tr×nh ®æi míi dùa trªn c¬ së kÕ thõa, ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc cña c¸i cò,
®æi míi trªn c¬ së c¸i cò ®· æn ®Þnh, cã vËy míi phï hîp víi xu thÕ vËn ®éng
®óng víi phÐp duy vËt biÖn chøng cña triÕt häc M¸c - Lªnin.
§æi míi kh«ng chØ trªn lÜnh vùc kinh tÕ mµ ph¶i ®æi míi trªn tÊt c¶ c¸c
lÜnh vùc, ®Æt sù ph¸t triÓn cña x· héi trong nh÷ng mèi liªn hÖ gi÷a c¸c lÜnh vùc
®Ó tr¸nh khËp khiÔng, mÊt c©n b»ng trong x· héi. Sù ®æi míi trªn mäi lÜnh vùc
sÏ t¹o mäi ®éng lùc tæng hîp ®a x· héi ph¸t triÓn ®i lªn. Trong c«ng cuéc ®æi
míi cña níc ta, tuy cßn nhiÒu khã kh¨n vµ gÆp ph¶i mét sè víng m¾c n¶y sinh
nhng vÒ c¨n b¶n lµ chóng ta ®· kh«i phôc ®îc nÒn kinh tÕ sau chiÕn tranh vµ
cã nh÷ng bíc tiÕn ®¸ng kÓ. §êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n cïng
t¨ng lªn. Nh÷ng thµnh qu¶ ®ã còng lµ nhê §¶ng vµ Nhµ níc ®· sím lÊy lý
luËn c¸ch m¹ng M¸c - Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh lµm kim chØ nam cho mäi
ho¹t ®éng cña m×nh. §Æc biÖt víi phÐp duy vËt biÖn chøng cña triÕt häc M¸c Lªnin, §¶ng ®· vËn dông vµo tÊt c¶ c¸c kh©u ®æi míi. PhÐp biÖn chøng duy
vËt M¸c - Lªnin ®· trë thµnh c¬ së cña mäi lý luËn t duy ®Ó c¶i t¹o thùc tiÔn
cña níc ta.
Cïng víi viÖc tiÕn hµnh ®æi míi ë trong níc, ViÖt Nam cïng t¨ng cêng
giao lu víi bªn ngoµi vÒ kinh tÕ - v¨n ho¸ x· héi mét phÇn còng lµ ®Ó ph¸t
huy, thóc ®Èy c«ng cuéc ®æi míi ë trong níc, ®ång thêi lµ sù hoµ m×nh vµo thÕ
giíi. Xu híng ph¸t triÓn cña ViÖt Nam lµ xu híng ph¸t triÓn mµ M¸c, Anghen
vµ Lªnin ®· v¹ch ra cho c¶ thÕ giíi. §Æc biÖt sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµ nhËp
víi thÕ giíi lµ tiÕp thu nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ, øng dông vµo s¶n
xuÊt vµ ®êi sèng. ViÖt Nam tham gia ASEAN, Liªn hîp quèc vµ c¸c tæ chøc
kh¸c trªn thÕ giíi cïng nh»m c¸c môc tiªu trªn. Nhng §¶ng vµ Nhµ níc vÉn
ph¶i chó ý ®Ó ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ®îc lu«n ®óng, ®ång thêi ph¶i c¶nh
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
gi¸c b¶o vÖ nh÷ng thµnh qu¶ mµ m×nh ®· ®¹t ®îc, kh«ng ®Ó "c¸i cò" lµ chñ
nghÜa t b¶n, §Õ quèc ng¨n c¶n, ph¸ ho¹i.
Lµ sinh viªn díi m¸i trêng x· héi chñ nghÜa. ViÖc nhËn thøc ®îc tÇm
quan träng cña c«ng cuéc ®æi míi cña nh÷ng con ngêi cña t¬ng lai lµ rÊt cÇn
thiÕt, n¾m b¾t ®îc môc ®Ých, híng ®i cña ®Êt níc ®Ó x¸c ®Þnh cho m×nh môc
tiªu phÊn ®Êu nghiÖp vô vµ tr¸ch nhiÖm phôc vô tæ quèc.
B¶n th©n em tù thÊy lµ mét sinh viªn cña trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc
d©n, ph¶i biÕt tÝch cùc rÌn luyÖn b¶n th©n, n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, nhËn
thøc, n©ng cao hiÓu biÕt t duy lý luËn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin tõ ®ã n¾m
b¾t hiÓu ®îc b¶n chÊt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, néi dung môc ®Ých, xu híng
cña c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc, tõ ®ã mµ t tëng tuyÖt ®èi vµo con ®êng mµ
§¶ng vµ Nhµ níc ®· chän kh«ng ®i lÖch ra khái ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa,
tù v¹ch ra nhiÖm vô, môc ®Ých cho m×nh, tham gia tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng
mµ §¶ng, vµ Nhµ níc, vµ §oµn thanh niªn ph¸t ®éng.
Thùc hiÖn chÊp hµnh tèt ph¸t luËt cña Nhµ níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa
ViÖt Nam.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tµi liÖu tham kh¶o
1/ V.I. Lªnin toµn tËp - tËp 29,30
2/ §¶ng céng s¶n ViÖt Nam - C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú
qu¸ ®é lªn XHCN
NXB Sù thËt/ 1991
3/ ChiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Õn n¨m 2000
NXB Sù thËt/1991
4/ Gi¸o tr×nh triÕt häc M¸c - Lªnin
5/ Gi¸o tr×nh LÞch sö Kinh tÕ Quèc d©n
6/ T¹p chÝ Céng s¶n sè 1 - 1987
20
.DOC 
20 
68 
128 
