Mô tả:
2.2. Khả năng tẩy rửa
2.2. Khả năng tẩy rửa
2.2.1. Một số khái niệm
a. Sự tẩy rửa: tẩy rửa là quá trình làm sạch bề mặt gắn
trong một dung dịch, trong đó có các quá trình hóa
lý xảy ra
Sạch?
b. Chất tẩy rửa: là chất có khả năng làm sạch
c. Vết bẩn: vết bẩn không phân cực (vết bẩn dầu mỡ)
và vết bẩn dạng hạt (các hạt mịn). Các vết bẩn này
có thể tồn tại độc lập hay hòa lẫn với nhau
2.2. Khả năng tẩy rửa
2.2.2. Cơ chế tẩy rửa
Tẩy rửa bao gồm:
Lấy đi các vết bẩn khỏi các bề mặt rắn
Giữ các vết bẩn đã lấy đi đang lơ lững để
tránh chúng tái bám lại trên các bề mặt rắn
2.2. Khả năng tẩy rửa
a. Tẩy các vết bẩn có chất béo
Thuyết nhiệt động - Phương pháp Lanza
Nước (N)
Nước (N)
Chất béo (B)
Chất béo (B)
Sợi (S)
Trước khi tẩy
Sợi (S)
Sau khi tẩy
2.2. Khả năng tẩy rửa
Cơ chế “Rolling Up”
Để tẩy đi vết bẩn thì θ phải bằng 180 hay cos θ = -1
hay σNS + σBN = σBS
CHĐBM hấp phụ lên sợi và vết bẩn làm giảm sức
căng giao diện sợi/nước và bẩn/nước, lúc đó màng
dầu sẽ cuốn lại và tách khỏi sợi do lực cơ học như
chà xát (giặt bằng tay hay bằng máy)
2.2. Khả năng tẩy rửa
Cơ chế hòa tan
Sự hình thành micelle
Các hợp chất không tan trong nước được hòa tan
trong micelle
Nồng độ CHĐBM cao hơn CMC
2.2. Khả năng tẩy rửa
2.2. Khả năng tẩy rửa
Cơ chế tẩy rửa các vết bẩn dầu mỡ nói chung bằng các dung
dịch tẩy rửa bao gồm các bước sau:
CHĐBM vào dung dịch => sức căng bề mặt giảm => dễ thấm vào
mao quản của vải sợi bẩn
Phần kỵ nước của CHĐBM sẽ hấp phụ trên các hạt dầu mỡ, phần
ái nước của CHĐBM sẽ hướng ra ngoài dung dịch nước => tạo ra
áp suất tách các vết bẩn dầu mỡ ra khỏi vải đi vào dung dịch tẩy
rửa
Các CHĐBM => phân tán các vết bẩn dầu mỡ dưới dạng nhũ
tương, ngăn không cho vết bẩn bám trở lại trên bề mặt đã được tẩy
rửa
Các dung dịch chất tẩy rửa có khả năng tạo bọt cao => một phần
chất bẩn sẽ tách vào bọt, nhất là những hạt bẩn ít thấm ướt
2.2. Khả năng tẩy rửa
b. Tẩy các vết bẩn dạng hạt
Thuyết nhiệt động học và điện học
Phương pháp Lanza
Tự tham khảo
2.2. Khả năng tẩy rửa
2.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tẩy rửa
Nước: hòa tan một số chất, thấm ướt, dẫn nhiệt, tạo các
phản ứng hóa học, chứa các ion kim loại,…
Các loại vết bẩn: từ con người, từ môi trường, từ thức ăn,
từ nghề nghiệp
Các loại vải sợi: sợi thiên nhiên, sợi tổng hợp, sợi nhân
tạo, …
pH: dung dịch tẩy rửa mang tính kiềm tốt cho quá trình
tẩy rửa (9,0 – 11,5)
Nhiệt độ:
2.2. Khả năng tẩy rửa
2.2.4. Đánh giá khả năng tẩy rửa
Làm bẩn vải như dầu mỡ, màu => giặt vải phần chất bẩn
o
o
o
còn lại sẽ được trích ra bằng các dung môi thích hợp => đo
độ màu, so sánh giữa mẫu thí nghiệm và mẫu chuẩn (giặt
bằng các hỗn hợp tẩy rửa chuẩn)
Khả năng tẩy rửa còn được đánh giá bằng phương pháp đo
chỉ số phản xạ của vải bẩn, vải mới và vải bản được giặt.
Tính theo công thức:
Khả năng tẩy rửa = (Rw – Rs)/(Ro – Rs)* 100%
Rw: chỉ số phản xạ của vải bẩn đã được tẩy rửa
Rs: chỉ số phản xạ của vải bẩn trước khi tẩy rửa
Ro: chỉ số phản xạ của vải mới ban đầu
- Xem thêm -