Tài liệu Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp ở công ty cổ phần xây dựng số 11 – vinaconex 11

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi më ®Çu HiÖn nay, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng môc tiªu t×m kiÕm lîi nhuËn vÉn lu«n lµ môc tiªu c¬ b¶n nhÊt cña c¸c doanh nghiÖp, nã chÞu sù chi phèi ®Õn mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. BÊt kú doanh nghiÖp nµo còng lu«n t×m vµ thùc thi nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m h¹ gi¸ thµnh vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm do doanh nghiÖp ®Ò xuÊt ra. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy th× kh«ng ph¶i ®¬n gi¶n, mµ nã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp bªn c¹nh viÖc t×m híng ®i ®óng ®¾n cho m×nh cßn ph¶i cã mét chÕ ®é kÕ to¸n hîp lý, tøc lµ ph¶i phï hîp víi thùc tÕ, víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh. Bëi v× viÖc tÝnh to¸n chi phÝ ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ viÖc t¨ng hay gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn c¸c chØ tiªu kinh tÕ kh¸c. ThÊy râ ®îc tÇm quan träng ®ã, cïng víi tr×nh häc t¹i trêng em ®· ®i s©u vµo nghiªn cøu ®Ò tµi: "KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ë c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 11 – Vinaconex 11" Qua thêi gian thùc tËp ë C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 11 - VINACONEX 11 em ®· phÇn nµo làm quen ®îc víi c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cña c«ng ty. Luận văn nµy hoµn thµnh lµ nhê vµo sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c b¸c, c« chó, c¸c anh chÞ trong phßng KÕ to¸n cña c«ng ty vµ đặc biệt lµ Thạc sỹ Mai Ngọc Miên. Do kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn trong qu¸ tr×nh viết Luận văn em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù quan t©m, gióp ®ì cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó Luận Văn cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, néi dung Luận văn có kÕt cÊu thµnh 3 phÇn sau: Chương I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p Chương II: Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty Cæ phÇn X©y dùng sè 11 Chương III: Mét sè nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty Cæ phÇn x©y dùng sè 11 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 CHƯƠNG I Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p 1.1. §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p t¸c ®éng ®Õn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.1.1 §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p trong ngµnh x©y dùng X©y dùng c¬ b¶n lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®éc lËp cã chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh cho tÊt c¶ c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nã lµm t¨ng søc m¹nh vÒ kinh tÕ, quèc phßng, t¹o nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho x· héi. Mét ®Êt níc cã mét c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c th× ®Êt níc ®ã míi cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. Nh vËy, viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng bao giê còng ph¶i tiÕn tríc mét bíc so víi ngµnh kh¸c. Muèn c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c th× x©y dùng lµ mét ngµnh kh«ng thÓ thiÕu ®îc. V× thÕ, mét bé phËn lín cña thu nhËp quèc d©n nãi chung vµ quü tÝch luü nãi riªng, cïng víi vèn ®Çu t tõ tµi trî níc ngoµi cã trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n. S¶n phÈm x©y dùng lµ c¸c c«ng tr×nh s¶n xuÊt, h¹ng môc c«ng tr×nh c«ng tr×nh d©n dông cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®a vµo sö dông vµ ph¸t huy t¸c dông. S¶n phÈm cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n lu«n ®îc g¾n liÒn víi mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh nµo ®ã. §Þa ®iÓm ®ã lµ ®Êt lion, mÆt níc, mÆt biÓn vµ cã thÒm lôc ®Þa. V× vËy, ngµnh x©y dùng c¬ b¶n kh¸c h¼n víi c¸c ngµnh kh¸c. C¸c ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt ®Æc trng ®îc thÓ hiÖn rÊt râ ë s¶n phÈm x©y l¾p vµ qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm cña ngµnh. §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng ®îc thÓ hiÖn cô thÓ nh sau: S¶n phÈm x©y dùng cã quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p, thêi gian x©y dùng dµi vµ cã gi¸ trÞ rÊt lín. Nã mang tÝnh cè ®Þnh, n¬i s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ång thêi lµ n¬i s¶n phÈm hoµn thµnh ®a vµo sö dông vµ ph¸t huy t¸c dông. Nã mang tÝnh ®¬n chiÕc, mçi c«ng tr×nh ®îc x©y dùng theo mét thiÕt kÕ kü thuËt riªng, cã gi¸ trÞ dù trữ riªng vµ t¹i mét ®Þa ®iÓm nhÊt. §iÒu ®Æc biệt là s¶n phÈm x©y dùng mang nhiÒu ý nghÜa tæng hîp vÒ nhiÒu mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ, kü thuËt, mü thuËt. Qu¸ tr×nh tõ khëi c«ng x©y dùng cho ®Õn khi hoµn thµnh, bµn giao, ®a vµo sö dông thêng lµ dµi, nã phô thuéc vµo quy m« vµ tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 kü thuËt cña tõng c«ng tr×nh. Qu¸ tr×nh thi công thêng ®îc chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n thi c«ng bao gåm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. Khi ®i vµo tõng c«ng viÖc cô thÓ, do chÞu ¶nh hëng lín cña thêi tiÕt, khÝ hËu lµm ngng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ lµm gi¶m tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh. Së dÜ cã hiÖn tîng nµy v× phÇn lín c¸c c«ng tr×nh ®Òu ®îc thùc hiÖn ë ngoµi trêi, do vËy, ®iÒu kiÖn thi c«ng kh«ng cã tÝnh æn ®Þnh, lu«n biÕn ®éng theo tõng giai ®o¹n thi c«ng c«ng tr×nh. C¸c c«ng tr×nh ®îc ký kÕt tiÕn hµnh thi c«ng ®Òu ®îc dùa trªn ®¬n ®Æt hµng, hîp ®ång cô thÓ cña bªn giao thÇu x©y l¾p cho nªn nã phô thuéc vµo nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ thiÕt kÕ kü thuËt cña c«ng tr×nh ®ã. Khi cã khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh, ®¬n vÞ x©y l¾p ph¶i ®¶m b¶o bàn giao ®óng tiÕn ®é, ®óng thiÕt kÕ kü thuËt, ®¶m b¶o chÊt lîng c«ng tr×nh. 1.1.2. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y dùng Do ®Æc thï cña x©y dùng vµ cña s¶n phÈm x©y dùng nªn viÖc qu¶n lý vÒ ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n cã khã kh¨n phøc t¹p h¬n mét sè ngµnh kh¸c. ChÝnh v× thÕ trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu sau: - C«ng t¸c qu¶n lý ®Çu t vµ x©y dùng c¬ b¶n ph¶i ®¶m b¶o t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô ®îc x· héi vµ thÞ trêng chÊp nhËn vÒ gi¸ c¶, chÊt lîng, ®¸p øng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ trong tõng thêi kú. - Thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n. - Huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ cao nhÊt c¸c nguån ®Çu t trong níc còng nh c¸c nguån vèn tõ níc ngoµi ®Çu t vµo ViÖt Nam, khai th¸c tèt tiÒm n¨ng lao ®éng, tµi nguyªn ®Êt ®ai vµ mäi tiÒm lùc kh¸c nh»m ®éng viên tÊt c¶ tiÒm n¨ng cña ®Êt níc phôc vô cho qu¸ tr×nh t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ, ®ång thêi b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i. - X©y dùng theo quy ho¹ch kiÕn tróc vµ thiÕt kÕ kü thuËt ®îc duyÖt ®¶m b¶o bÒn v÷ng mü quan. Thùc hiÖn c¹nh tranh trong x©y dùng nh»m ®¸p øng c«ng nghÖ tiªn tiÕn, b¶o ®¶m chÊt lîng vµ thêi h¹n x©y dùng víi chi phÝ hîp lý vµ thùc hiÖn b¶o hµnh c«ng tr×nh (TrÝch ®iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t vµ x©y dùng, ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh sè 42/CP ngµy 16/07/1996 cña ChÝnh phñ). 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Gi¸ thµnh c«ng tr×nh (hoÆc dù ¸n) lµ gi¸ tróng thÇu. C¸c ®iÒu kiÖn ghi trong hîp ®ång gi÷a chñ ®Çu t vµ ®¬n vÞ x©y dùng. Gi¸ tróng thÇu kh«ng vît qu¸ tæng dù to¸n ®îc duyÖt. §èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, ®Ó ®¶m b¶o thi c«ng ®óng tiÕn ®é, ®óng kü thuËt, ®¶m b¶o chÊt lîng c¸c c«ng tr×nh cho chi phÝ hîp lý. B¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt, qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt chÆt chÏ hîp lý cã hiÖu qu¶. HiÖn nay, trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n chñ yÕu ¸p dông ph¬ng ph¸p ®Êu thÇu giao nhËn x©y dùng. §Ó tróng thÇu mét c«ng tr×nh, doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng mét gi¸ ®Êu thÇu hîp lý cho c«ng tr×nh ®ã dùa trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc ®¬n gi¸ x©y dùng c¬ b¶n do Nhµ níc ban hµnh trªn c¬ së gi¸ c¶ thÞ trêng vµ kh¶ n¨ng cña b¶n th©n doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, ph¶i ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i. §Ó thùc hiÖn c¸c yªu cÇu trªn, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt - qu¶n lý gi¸ thµnh, trong ®ã träng t©m lµ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. 1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 1.2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt vµ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt 1.2.1.1. Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ toµn bé chi phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ ®· chi ra ®Ó thi công khối lượng xây lắp trong mét kú nhÊt ®Þnh, ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn. 1.2.1.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p Trong doanh nghiÖp x©y l¾p, c¸c chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm cã néi dung kinh tÕ vµ c«ng dông kh¸c nhau. Yªu cÇu qu¶n lý ®èi víi tõng lo¹i chi phÝ còng kh¸c nhau. ViÖc qu¶n lý s¶n xuÊt, tµi chÝnh, qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng nh÷ng dùa vµo sè liÖu tæng hîp vÒ hîp lÖ chi phÝ s¶n xuÊt mµ cßn c¨n cø vµo sè liÖu cô thÓ cña tõng lo¹i chi phÝ theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. Kh«ng ph©n lo¹i chi phÝ mét c¸ch chÝnh x¸c th× viÖc tÝnh gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p theo tõng kho¶n môc chi phÝ kh«ng thÓ hiÖn ®îc trong doanh nghiÖp x©y l¾p.ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tiÕn hµnh theo c¸c tiªu thøc sau: 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.2.1.2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ Theo tiªu thøc ph©n lo¹i nµy, c¨n cø vµo tÝnh chÊt vµ néi dung cña chi phÝ gièng nhau xÕp vµo mét yÕu tè, kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh trong lÜnh vùc nµo ®ã, ë ®©u. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp x©y l¾p ®îc chia thµnh c¸c yÕu tè sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu bao gåm toµn bé chi phÝ vÒ c¸c lo¹i ®èi tîng lao ®éng nh: Nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, vËt liÖu thiÕt bÞ x©y dùng. - Chi phÝ nh©n c«ng lµ toµn bé tiÒn c«ng, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp x©y l¾p. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh lµ toµn bé ph¶i trÝch khÊu hao, trÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín trong th¸ng (trong kú) ®èi víi tÊt c¶ c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi lµ sè tiÒn ph¶i tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô mua ngoµi, thuª ngoµi (trõ tiÒn l¬ng c«ng nhân s¶n xuÊt) phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp x©y l¾p nh: chi phÝ thuª m¸y, tiÒn ®iÖn níc. - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn mÆt lµ toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi bèn yÕu tè chi phÝ nh: Chi phÝ b»ng tiÒn mÆt, chi phÝ tiÕp kh¸ch. Ph©n lo¹i chi phÝ theo tiªu thøc nµy gióp ta biÕt ®îc kÕt cÊu, tû träng cña tõng lo¹i chi phÝ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, phôc vô yªu cÇu th«ng tin vµ qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ, lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cho kú sau. 1.2.1.2.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo môc ®Ých c«ng dông cña chi phÝ Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, c¨n cø vµo môc ®Ých c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp x©y l¾p ®îc chia thµnh: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp gồm trị giá cña c¸c vËt liÖu xây dựng, vËt liÖu phô, vật kÕt cÊu, vËt liÖu lu©n chuyÓn (v¸n khu«n cèp pha dµn gi¸o) b¸n thµnh phÈm…cÇn thiÕt ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm x©y l¾p. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp gåm tiÒn l¬ng c¬ b¶n, c¸c kho¶n phô cÊp l¬ng của công nhân trực tiếp xây lắp – không gồm các khoản trích theo lương, … - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng gồm chi phí tiền lương công nhân sử dụng máy thi công, khấu hao máy thi công, vật liệu dùng cho máy thi công, … Kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 623 kho¶n trÝch vÒ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn tÝnh trªn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng. - KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, tæ ®ội s¶n xuÊt nh: chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng nh©n viªn, qu¶n lý ph©n xëng, chi phÝ vÒ vËt liÖu, c«ng cô dông cô dïng cho qu¶n lý c¸c ph©n xëng, chi phÝ khÊu hao TSC§… C¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung thêng ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt riªng theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ: ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt nh: chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng…sau ®ã míi tiÕn hµnh ph©n bổ cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ liªn quan. ViÖc ph©n bæ còng ®îc tiÕn hµnh dùa trªn c¸c tiªu thøc ph©n bæ hîp lý nh ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ trùc tiÕp ph©n bæ theo tõng lo¹i chi phÝ. 1.2.2. Các loại gi¸ thµnh s¶n phÈm công tác x©y l¾p 1.2.2.1. Gi¸ thµnh dù to¸n S¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n cã gi¸ trÞ lín, thêi gian thi c«ng dµi mang tÝnh ®¬n chiÕc…Do ®ã, mçi c«ng tr×nh (CT), h¹ng môc c«ng tr×nh (HMCT) ®Òu cã gi¸ trÞ dù to¸n cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®Ó x¸c ®Þnh ®îc gi¸ thµnh dù to¸n Gi¸ trÞ dù to¸n cña Gi¸ thµnh dù to¸n = + L·i ®Þnh møc CT, HMCT cña CT, HMCT => Gi¸ thµnh dù to¸n = Gi¸ trÞ dù to¸n - L·i ®Þnh møc 1.2.2.2. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch Dùa trªn nh÷ng ®Þnh møc tiªn tiÕn cña néi bé xÝ nghiÖp, gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ c¬ së ®Ó phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p trong giai ®o¹n kÕ ho¹ch. Nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý gi¸ thµnh cña xÝ nghiÖp. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, c«ng t¸c x©y l¾p = 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 = Gi¸ thµnh dù to¸n x©y l¾p - Møc h¹ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh) 1.2.2.3. Gi¸ thµnh thực tế Giá thành thực tế là chỉ tiêu được xác định sau khi kết thúc quá trình sản xuất sản phẩm dựa trên cơ sở chi phí thực tế phát sinh trong quá trình sản xuất sản phẩm. Gi÷a ba lo¹i gi¸ thµnh trªn cã mèi quan hÖ vÒ mÆt sè lîng thÓ hiÖn nh sau: Gi¸ thµnh dù to¸n > Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch > Gi¸ thµnh thùc tÕ 1.3. Néi dung tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng t¸c x©y l¾p 1.3.1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng t¸c x©y l¾p 1.3.1.1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p Khi x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ ë tõng doanh nghiÖp cÇn c¨n cø vµo tÝnh chÊt s¶n xuÊt, lo¹i h×nh s¶n xuÊt, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt. C¨n cø vµo yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh, yªu cÇu qu¶n lý, kh¶ n¨ng tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é h¹ch to¸n cña doanh nghiÖp. §èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p, do ®Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm, vÒ tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nÕu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt thêng ®îc x¸c ®Þnh tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay theo tõng ®¬n ®Æt hµng. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p ®óng vµ phï hîp cã ý nghÜa rÊt to lín trong viÖc tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu ®Õn tæ chøc tæng hîp sè liÖu ghi chÐp trªn tµi kho¶n, sæ chi tiÕt. 1.3.1.2. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô…do doanh nghiÖp x©y l¾p s¶n xuÊt ra ®ßi hái ph¶i tÝnh ®îc gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ. X¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao c¸c s¶n phÈm lao vô kh¸c ®· hoµn thµnh (nÕu cã). 1.3.2. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p 1.3.2.1. C¸c ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt 1.3.2.1.1.Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng chi phÝ trùc tiÕp. Chi phÝ trùc tiÕp lµ chi phÝ chØ liªn quan ®Õn mét ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Khi cã chi phÝ ph¸t sinh th× c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc ta tËp hîp chi phÝ cho tõng ®èi tîng s¶n xuÊt. Trêng hîp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ c«ng tr×nh (HMCT) th× hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c chi phÝ ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn c«ng tr×nh (HMCT) nµo th× tËp hîp chi phÝ cho c«ng tr×nh (HMCT) ®ã. 1.3.2.1.2. Ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp §îc ¸p ®èi víi nh÷ng chi phÝ gi¸n tiÕp liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Do ®ã ph¶i x¸c đÞnh chi phÝ cho tõng ®èi tîng theo ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp. §Ó ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng cÇn ph¶i chän tiªu thøc ph©n bæ vµ tÝn hÖ sè ph©n bæ chi phÝ: C«ng thøc. H = C T Trong ®ã: H - HÖ sè ph©n bæ chi phÝ C - Tæng chi phÝ cÇn ph©n bæ T - Tæng ®¹i lîng cña tiªu thøc ph©n bæ Møc chi phÝ ph©n bæ cho tõng ®èi tîng : Ci = H x Ti Trong ®ã: Ci - Chi pÝ s¶n xuÊt ph©n bæ cho ®èi tîng i Ti - §¹i lîng cña tiªu chuÈn ph©n bæ cña ®èi tîng i Trêng hîp ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ®éi thi c«ng hay c«ng trêng th× chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i tËp hîp theo ®éi thi c«ng hay c«ng trêng. Cuèi kú tæng sè chi phÝ tËp hîp ®îc ph¶i ®îc ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh, HMCT ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm riªng. 1.3.2.2. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong trêng hîp doanh nghiÖp ¸p dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn 1.3.2.2.1. KÕ to¸n chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp VËt liÖu sö dông cho x©y dùng c«ng tr×nh (HMCT) nµo th× ph¶i tÝnh trùc tiÕp cho c«ng tr×nh (HMCT) ®ã trªn c¬ së chøng tõ gèc, theo gi¸ thùc tÕ vËt liÖu vµ theo sè lîng thùc tÕ vËt liÖu ®· sö dông. Trêng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt th× kh«ng thÓ h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo c¸c ®èi tîng sö 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 dông th× ph¶i ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan. Tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ ®Þnh møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc sè giê m¸y ch¹y hay theo khèi lîng s¶n phÈm c«ng viÖc ®· hoµn thµnh Tæng chi phÝ Gi¸ trÞ NVLTT xuÊt TrÞ gi¸ NVLTT NVLTT cÇn ph©n = dïng cho s¶n xuÊt + cßn l¹i ®Çu kú bæ trong kú trong kú TrÞ gi¸ NVLTT cßn TrÞ gi¸ phÕ liÖu l¹i cuèi kú thu håi (nÕu cã) Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n cô thÓ ®îc ph¶n ¸nh b»ng s¬ ®å sau: ( Sơ đồ 1 ) 1.3.2.2.2. KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp VÒ nguyªn t¾c, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT) còng ®îc tËp hîp gièng nh ®èi víi chi phÝ NVLTT. Trêng hîp cÇn ph©n bæ gi¸n ntiÕp th× tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ tiÒn c«ng giê c«ng ®Þnh møc hoÆc giê c«ng thùc tÕ. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n cô thÓ ®îc ph¶n ¸nh b»ng s¬ ®å sau: ( Sơ đồ 2 ) 1.3.2.2.3. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, tæ ®ội s¶n xuÊt nh: chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng nh©n viªn, qu¶n lý ph©n xëng, chi phÝ vÒ vËt liÖu, c«ng cô dông cô dïng cho qu¶n lý c¸c ph©n xëng, chi phÝ khÊu hao TSC§… C¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung thêng ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt riªng theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ: ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt nh: chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng…sau ®ã míi tiÕn hµnh ph©n bổ cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ liªn quan. ViÖc ph©n bæ còng ®îc tiÕn hµnh dùa trªn c¸c tiªu thøc ph©n bæ hîp lý nh ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ trùc tiÕp ph©n bæ theo tõng lo¹i chi phÝ. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n cô thÓ ®îc ph¶n ¸nh b»ng s¬ ®å sau: (Sơ đồ 3) 1.3.2.2.4. KÕ to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Tµi kho¶n 623 dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tµi kho¶n nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ sö dông xe m¸y thi c«ng ®èi víi trêng hîp doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh theo ph¬ng thøc thi c«ng hçn hîp, võa thi c«ng võa kÕt hîp b»ng m¸y. Trêng hîp doanh nghiÖp thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh hoµn toµn theo ph¬ng ph¸p b»ng m¸y kh«ng sö dông tµi kho¶n 623 - chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng mµ doanh nghiÖp h¹ch to¸n c¸c chi phÝ x©y l¾p trùc tiÕp vµo c¸c TK 621, 622, 627. Cuối kỳ kết chuyển sang TK 1543 để tính thời gian sử dụng máy thi công. Kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 623 kho¶n trÝch vÒ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn tÝnh trªn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n cô thÓ ®îc ph¶n ¸nh b»ng s¬ ®å sau: ( Sơ đồ 4 ) 1.3.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 1.3.3.1. Ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n (ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trùc tiÕp) Ph¬ng ph¸p nµy lµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®îc phæ biÕn réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p hiÖn nay, v× s¶n xuÊt thi c«ng mang tÝnh ®¬n chiÕc, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi ®èi tîng tÝnh. H¬n n÷a, viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy cho phÐp cung cÊp kÞp thêi sè liÖu gi¸ thµnh cho mçi kú b¸o c¸o vµ c¸ch tÝnh ®¬n gi¶n dÔ thùc hiÖn. Theo ph¬ng ph¸p nµy, tËp hîp tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trùc tiÕp cho mét c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh chÝnh lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Cã thÓ c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña c¶ nhãm vµ hÖ sè kinh tÕ kü thuËt cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nh»m tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cho h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Gi¸ thµnh thùc tÕ khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao Trong trêng hîp c«ng tr×nh, h¹ng m ôc c«ng tr×nh ch a hoµn thµnh mµ cã khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao th× cần ph¶i tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ. = Chi phÝ dë dang ®Çu kú + Chi phÝ thùc ph¸t sinh trong kú - Chi phÝ dë dang cuèi kú NÕu c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cã thiÕt kế dù to¸n kh¸c nhau nhng cïng thi c«ng trªn cïng mét ®Þa ®iÓm do mét ®¬n vÞ c«ng tr×nh s¶n xuÊt ®¶m nhiÖm vµ kh«ng cã ®iÒu kiÖn qu¶n lý, theo dâi riªng viÖc sö dông c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c nhau cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh th× tõng lo¹i chi phÝ tËp hîp trªn toµn bé c«ng tr×nh ®Òu ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Khi ®ã, gi¸ thµnh thùc tÕ cña h¹ng môc c«ng tr×nh: Ztt = Gdt x H i Trong ®ã: H - Lµ tû lÖ ph©n bæ gi¸ thµnh thùc tÕ H = Gdti - Lµ gi¸ thµnh dù to¸n cña h¹ng môc c«ng tr×nh i TGdt - lµ tæng dù to¸n cña tÊt c¶ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh 1.3.3.2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp nhËn thÇu x©y l¾p theo ®¬n ®Æt hµng. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng ®¬n ®Æt hµng. Kú tÝnh gi¸ thµnh kh«ng phï hîp víi kú b¸o c¸o mµ lµ khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh. Theo ph¬ng ph¸p nµy, hµng th¸ng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ®îc tËp hîp theo tõng ®¬n ®Æt hµng vµ khi hoµn thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh th× chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng tËp hîp ®îc còng chÝnh lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n ®Æt hµng ®ã. NÕu ®¬n ®Æt hµng bao gåm nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh ®¬n nguyªn kh¸c nhau th× ph¶i tÝnh to¸n x¸c ®Þnh sè chi phÝ cña tõng h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh ®¬n nguyªn liªn quan tíi ®¬n ®Æt hµng. Nh÷ng chi phÝ trùc tiÕp ®îc tËp hîp th¼ng vµo h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh ®¬n nguyªn chóng ta cÇn ph¶i ph©n bæ theo tiªu thøc thÝch hîp. Ngoài ra, doanh nghiệp còn áp dụng phương pháp tính giá thành theo định mức. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 CHƯƠNG II Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ë c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 11 - Vinaconex 11 2.1. §Æc ®iÓm chung cña doanh nghiÖp 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Là một doanh nghiệp Nhà nước được thành lập ngày 25/01/1973, số 23 QĐ/UB theo quyết định của Ủy Ban Nhân dân tỉnh Hải Dương, qua các thời kì phát triển, hiện nay được đổi tên là Công ty cổ phần xây dựng số 11 thuộc Tổng công ty xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam theo quyết định số 377/ QĐ- BXD ngày 02/04/2003 của Bộ Xây Dựng nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam. Giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh Công ty cổ phần số 0403000059 ngày 06/06/2003 và giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh Công ty cổ phần đăng kí thay đổi lần thứ tư số 0403000059 ngày 18/05/2007 do Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Hải Dương cấp. Trong quá trình hoạt động, Vinaconex 11 luôn coi trọng và xác đinh chữ tín với khách hàng là yếu tố quan trọng hàng đầu. Đến nay Vinaconex 11 đã tạo dựng được thương hiệu và uy tín của mình trên thị trường, được các khách hàng trong và ngoài nước tôn trọng đánh giá cao, đặt niềm tin cho để thiết lập quan hệ hợp tác kinh doanh lâu dài. Trong quá trình xây dựng và phát triển, hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty luôn đạt mức tăng trưởng cao và ổn định. Tận dụng mọi 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 thế mạnh của mình nhằm phấn đấu xây dựng công ty trở thành một doanh nghiệp kinh tế mạnh của đất nước. Với tốc độ tăng trưởng nhanh từ 20-25% trong những năm qua, giá trị sản lượng, doanh thu, lợi nhuận, cũng như các khỏan nộp ngân sách ngày càng tăng, đời sống của cán bộ công nhân viên ngày càng được cải thiện. Cùng với quá trình hội nhập và phát triển của Tổng Công ty VINACONEX, Công ty cổ phần xây dựng số 11 – VINACONEX 11 thấy được việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Công tác quản lý chất lượng là một phần không thể thiếu trong các hoạt động quản trị của Công ty. Đứng trên góc độ của nhà quản lý, xác định Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2000 là một giải pháp hữu hiệu có tính đồng bộ để giải quyết khá triệt để một khía cạnh của Công ty đó là sự ổn định và thịnh vượng, thúc đẩy tất cả các thế mạnh như nguồn nhân lực, đào tạo - chuyển giao công nghệ, quản lý tài chính đến sản xuất. Công ty Cổ phần xây dựng số 11 – VINACONEX 11 luôn giữ tín nhiệm đối với các bạn hàng trong nước, nước ngoài, nâng cao hiệu quả quản lý, đẩy mạnh hợp tác trong nước và quốc tế. Ngày 28/09/2006, Giám đốc Trung tâm chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn đã ký quyết định cấp Giấy chứng nhận Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2000. Trong thời điểm hiện tại, Công ty VINACONEX 11 đang đầu tư theo chiều sâu, nâng cao năng lực quản lý, tăng tính cạnh tranh của thương hiệu VINACONEX 11, đồng thời đảm bảo tính thích ứng trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế. 2.1.2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 11 trùc thuéc Tæng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam, ho¹t ®éng theo m« h×nh c«ng ty cæ phÇn víi c¬ cÊu tæ chøc, ®iÒu hµnh qu¶n lý c«ng ty theo kiÓu trùc tuyÕn C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty Cæ phÇn X©y dùng sè 11 ®îc ph¶n ¸nh b»ng s¬ ®å sau: ( Sơ đồ 5 ) 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §¹i héi ®ång cæ ®«ng: cã quyÒn dù häp vµ biÓu quyÕt theo quyÕt ®Þnh, lµ c¬ quan quyÕt ®Þnh cao nhÊt cña c«ng ty gåm: §¹i héi ®ång cæ ®«ng thµnh lËp, ®¹i héi ®ång cæ ®«ng thêng niªn ®¹i héi dång cæ ®«ng bÊt thêng. Héi ®ång qu¶n trÞ: cã 5 thµnh viªn, do ®¹i héi ®ång cæ ®«ng bÇu hoÆc miÔn nhiÖm, lµ c¬ quan qu¶n lý c«ng ty, quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn môc ®Ých, quyÒn lîi cña c«ng ty, trõ nh÷ng vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn cña ®¹i héi ®ång cæ ®«ng. Gi¸m ®èc: Do Héi ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm vµ miÔn nhiÖm, lµ ngêi ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty trong mäi giao dÞch kinh doanh, lµ ngêi ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm tríc héi ®ång qu¶n trÞ vµ ®¹i héi ®ång cæ ®«ng vÒ ®iÒu hµnh c«ng ty. Ban kiÓm so¸t: gåm 3 ngêi do ®¹i héi ®ång cæ ®«ng bÇu ra, b·i nhiÖm. Ban kiÓm so¸t lµ ngêi thay mÆt cæ ®ông ®Ó kiÓm so¸t mäi ho¹t ®éng kinh doanh, qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh cña c«ng ty. Phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n: Cung cÊp th«ng tin gióp l·nh ®¹o qu¶n lý vËt t, tµi s¶n, tiÒn vèn vµ c¸c quü, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ph¸p luËt vµ cã hiÖu qu¶ cao, thùc hiÖn nghiªm tóc ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª, ®Ò xuÊt ý kiÕn vÒ huy ®éng vèn, c¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng cã thÓ cña c¸c nguån vèn cã thÓ huy ®éng ®Ó phôc vô s¶n xuÊt, thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c kho¶n thu nép ®èi víi ng©n s¸ch Nhµ níc, c¸c kho¶n c«ng nî ph¶i thu ®îc kiÓm tra kiÓm so¸t kÞp thêi, thêng xuyªn h¹n chÕ c¸c kho¶n nî d©y da khã ®ßi, lËp kÞp thêi vµ chÝnh x¸c c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. Phßng tæ chøc - hµnh chÝnh: phô tr¸ch qu¶n lý c¸n bé, tuyÓn dông ®µo t¹o nh©n lùc, lËp kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng, ph©n phèi tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, gi¶i quyÕt c¸c c«ng t¸c hµnh chÝnh nh v¨n th, ®¸nh m¸y, qu¶n lý c«ng t¸c thi ®ua, b¶o vÖ… Phßng kÕ ho¹ch - kü thuËt: phô tr¸ch vÒ thiÕt kÕ c«ng tr×nh, thiÕt kế c«ng nghÖ, c¶i tiÕn kü thuËt…. Phßng kinh doanh - bÊt ®éng s¶n: lËp kÕ ho¹ch mua b¸n, b¶o qu¶n cung cÊp c¬ së vËt chÊt (h¹ tÇng ban ®Çu), ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh doanh… C¸c phßng ban chuyªn m«n kh¸c: cã chøc n¨ng tham mu gióp viÖc cho héi ®ång qu¶n trÞ vµ gi¸m ®èc trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng viÖc. 2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty 2.1.3.1. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §Ó ph¸t huy vai trß quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý, c«ng ty cÇn ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n khoa häc vµ hîp lý ®¶m b¶o cho kÕ to¸n thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô. Néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n do bé m¸y kÕ to¸n tËp trung ®¶m nhËn c¬ cÊu bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®îc tæ chøc theo h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung ph©n t¸n, nghÜa lµ c«ng ty tæ chøc mét phßng kÕ to¸n mµ ë ®ã c¸c kÕ to¸n viªn trùc tiÕp lµm c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n tõ h¹ch to¸n chi tiÕt cho ®Õn phÇn h¹ch to¸n kÕ to¸n toµn c«ng ty. Ở m« h×nh tæ chøc kÕ to¸n nµy, kÕ to¸n trëng lµ ngêi n¾m b¾t néi dung c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh trong ho¹t ®éng cña c«ng ty còng nh yªu cÇu qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng nµy nh»m quy ®Þnh mÉu chøng tõ vµ hÖ thèng sæ kÕ to¸n phï hîp. 2.1.3.2. NhiÖm vô, quyÒn h¹n cña bé phËn kÕ to¸n Bé phËn kÕ to¸n ®îc ph¶n ¸nh b»ng s¬ ®å sau: ( Sơ đồ 6 ) KÕ to¸n trëng: Lµ ngêi tæ chøc chØ ®¹o toµn diÖn c«ng t¸c tµi chÝnh cña c«ng ty, cã nhiÖm vô qu¸n xuyÕn, ®iÒu hµnh mäi c«ng viÖc cña phßng theo chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña phßng kÕ to¸n chi phÝ tr¸ch nhiÖm c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n vµ nguån vèn c«ng ty. KÕ to¸n tæng hîp: Tæng hîp b¸o c¸o quyÕt to¸n ®Þnh kú cña c«ng ty, kiÓm tra híng dÉn c¸c chi nh¸nh thùc hiÖn quy ®Þnh cña c«ng ty vÒ c¸c c«ng t¸c tµi chÝnh - kÕ to¸n cña Nhµ níc, kiÓm tra híng dÉn viÖc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n, sö dông vèn ®¹t hiÖu qu¶ cao, kiÓm tra tiÒn mÆt, nguån vèn kinh doanh, kÕ to¸n c«ng nî cña c«ng ty. KÕ to¸n tiÒn mÆt: Theo dâi, ghi chÐp vµ ph¶n ¸nh tæng hîp c¸c nghiÖp vô thu, chi b»ng tiÒn ph¸t sinh trong ngµy ( tÝnh quü l¬ng, thanh to¸n l¬ng, BHXH, BHYT, KPC§ vµ ph©n bæ ). KÕ to¸n ng©n hµng: KÕ to¸n tiÒn göi, tiÒn vay ng©n hµng, kÕ to¸n vèn gãp, kÕ to¸n nguån vèn ®Çu t x©y dùng, kÕ to¸n doanh thu chi phÝ…. KÕ to¸n tµi chÝnh cè ®Þnh: Ph¶n ¸nh sè liÖu vÒ t×nh h×nh t¨ng gi¶m vÒ sè lîng, chÊt lîng, vÒ t×nh h×nh sö dông TSC§, tÝnh khÊu hao, theo dâi söa ch÷a thanh lý, nhîng b¸n, cho thuª vµ ®i thuª TSC§, kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ TSC§. KÕ to¸n c«ng tr×nh: KÕ to¸n doanh thu, chi phÝ cña c«ng tr×nh KÕ to¸n thuÕ: KÕ to¸n thuÕ nép vµo ng©n s¸ch, kÕ to¸n thuÕ GTGT. 2.1.3.3. Tæ chøc vËn dông hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n - Chøng tõ vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng: B¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n l¬ng b¶ng thu nép BHXH, BHYT. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Chøng tõ vÒ tiÒn mÆt: PhiÕu chi, phiÕu thu, giÊy ®Ò nghÞ t¹m øng, giÊy thanh to¸n t¹m øng, biªn lai thu tiÒn. - Chøng tõ vÒ TSC§: Biªn b¶n nghiÖm thu c«ng tr×nh hoµn thµnh, biªn b¶n bµn giao nhËn TSC§, biªn b¶n thanh lý TSC§, thÎ TSC§. - Chøng tõ ng©n hµng: GiÊy b¸o nî, b¸o cã cña ng©n hµng, uû nhiÖm chi, sÐc chuyÓn kho, sÐc tiÒn mÆt, hîp ®ång vay vèn, nhËn nî. 2.1.3.4. Tæ chøc b¸o c¸o kÕ to¸n - B¸o c¸o tµi chÝnh: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¸o c¸o thùc hiÖn nghÜa vô víi ng©n hµng, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ. - Sæ s¸ch kÕ to¸n: Sæ c¸i, sæ quü, sæ kho, sæ chi tiÕt theo dâi t¹m øng, sæ theo dâi thanh to¸n víi ngêi b¸n, thanh to¸n víi ngêi mua, sæ th eo dâi tiÒn mÆt, tiÒn göi, tiÒn vay ng©n hµng. 2.1.3.5. Tæ chøc hÖ thèng sè kÕ to¸n C«ng ty thùc hiÖn ghi sæ theo h×nh thøc sæ NhËt ký chung cụ thể theo sơ đồ sau: ( Sơ đồ 7 ) Hµng ngµy, c¨n cø vµo chøng tõ gèc ghi vµo nhËt ký chung trªn c¬ së nhËt ký chung kÕ to¸n ghi vµo sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan. Trêng hîp doanh nghiÖp më sæ nhËt ký ®Æc biÖt th× c¨n cø vµo sæ nhËt ký ®Æc biÖt cuãi kú kÕ to¸n ghi vµo sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan. §èi v¬Ý c¸c ®èi tîng cÇn më chi tiÕt, c¨n cø vµo chøng tõ gèc kÕ to¸n ghi vµo sæ hoÆc chi tiÕt. Tõ sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt cuèi kú ghi vµo b¶ng tæng hîp chi tiÕt, b¶ng nµy ®èi chiÕu víi sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan. §èi víi c¸c chøng tõ chi thu tiÒn mÆt, hµng ngµy thñ quü ph¶i ghi vµo sæ quü, sæ nµy ph¶i ®èi chiÕu víi sæ c¸i tµi kho¶n tiÒn mÆt ë cuèi kú. Cuèi kú cßn c¨n cø vµo sæ c¸i c¸c tµi kho¶n, kÕ to¸n lËp b¶n c©n ®èi sè ph¸t sinh tõ b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, b¶ng tæng hîp chi tiÕt kÕ to¸n ghi vµo hÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n ë cuèi quý. - Sæ kÕ to¸n tæng hîp (NKC) lµ sæ ghi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian. Mçi nghiÖp vô ph¸t sinh ghi theo quan hÖ ®èi øng tµi kho¶n (Nî - Cã). Tõ nhËt ký chung ghi vµo sæ c¸i TK liªn quan ®Æc biÖt, sæ c¸i nhËt ký chung ®Æc biÖt ®îc më cho mét sè trêng hîp sau: + NhËt ký thu tiÒn (thu tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng) dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô thu tiÒn mÆt, tiÒn göi trong kú. C«ng ty c¨n cø vµo phiÕu thu 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 vµ b¸o c¸o cña ng©n hµng ®Ó ghi sæ nhËt ký vµ mçi chøng tõ gèc ®îc kÕ to¸n c«ng ty ghi mét dßng trªn nhËt ký thu tiÒn. + NhËt ký chi tiÒn (chi tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng). C«ng ty c¨n cø vµo phiÕu chi vµ b¸o Nî cña ng©n hµng ®Ó ghi sæ vµ mçi chøng tõ còng ®îc ghi mét dßng trªn nhËt ký chi tiÒn. - Sæ c¸i lµ sæ kÕ to¸n tæng hîp ®Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong niªn ®é kÕ to¸n cña c«ng ty theo c¸c tµi kho¶n riªng. Mçi TK ®îc ghi trªn mét hoÆc mét sè trong sæ liªn tiÕp. C¨n cø vµo sæ NhËt ký chung vµ sæ c¸i kÕ to¸n c«ng ty ghi vµo sæ c¸i. Cuèi kú, kÕ to¸n tæng hîp lÊy sè d cña c¸c tµi kho¶n trªn sæ c¸i sè ph¸t sinh cña c¸c TK trªn sè c¸i ghi vµo b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh. B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh dïng ®Ó kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ghi sæ kÕ to¸n, sè liÖu nµy dïng ®Ó lËp b¸o c¸o kÕ to¸n ë cuèi niªn ®ộ kÕ to¸n (quý). 2.2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 11 - VINACONEX 11 2.2.1. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 2.2.2.1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña ngµnh x©y dùng vµ ®Æc ®iÓm quy tr×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ liªn tôc tõ khi khëi c«ng x©y dùng cho tíi khi hoµn thµnh bµn giao, s¶n phÈm x©y dùng cña C«ng ty thêng lµ c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh (HMCT). V× vËy, ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ tõng c«ng tr×nh hay HMCT. 2.2.1.3.KÕ to¸n c¸c kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt 2.2.1.2.1. KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Th«ng thêng ®èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng th× chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ lo¹i chi phÝ chiÕm tû träng lín thêng 70% - 80% (tuú theo kÕt cÊu c«ng tr×nh) trong gi¸ thµnh phÈm. Tõ thùc tÕ ®ã ®ßi hái ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý vËt t, c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu gãp phÇn ®¶m b¶o sö dông hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm vËt t nh»m h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt. Khi cã nhu cÇu vÒ sö dông vËt t, kü thuËt c«ng tr×nh viÕt phiÕu vËt t cã ch÷ ký cña thñ trëng ®¬n vÞ chuyÓn cho thñ kho ®Ó xuÊt vËt t phôc vô thi c«ng. Chi tiết ®îc ph¶n ¸nh b»ng phiếu sau: ( Mẫu 01) 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Cuèi th¸ng, kÕ to¸n xuèng kho thu thËp thÎ kho vµ phiÕu nhËp kho. Trªn mçi phiÕu xuÊt kho kÕ to¸n ®· ®Þnh kho¶n, tÝnh tæng sè tiÒn. Hµng th¸ng tõ c¸c phiÕu xuÊt kho nh trªn kÕ to¸n c«ng tr×nh lËp b¶ng chi tiÕt vËt t göi vÒ phßng kÕ to¸n. Cô thÓ ®îc ph¶n ¸nh qua bảng sau: ( Bảng 1 ) §èi víi kÕ to¸n vËt t trªn phßng kÕ to¸n C«ng ty, cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu trªn b¶ng chi tiÕt xuÊt vËt t, c«ng cô - dông cô, kÕ to¸n n¹p sè liÖu vµo m¸y theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 621 186.693.310 Chi tiÕt CTr. Nhµ thi ®Êu TT Th¸i Nguyªn Cã TK 152 186.693.310 Ngoµi ra, trong s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p cÇn sö dông rÊt nhiÒu lo¹i vËt liÖu lu©n chuyÓn nh gç, cèp pha, ®µ gi¸o, s¾t ®Þnh h×nh…hoÆc c«ng cô, dông cô phôc vô thi c«ng. C¸c lo¹i vËt liÖu c«ng cô nµy ®îc ph©n bæ gi¸ trÞ nhiÒu lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt. Cô thÓ tõ c¸c phiÕu xuÊt vËt liÖu vµ c«ng cô sö dông lu©n chuyÓn trong th¸ng 12/2008 ë CTr Nhµ thi ®Êu TT Th¸i Nguyªn, kÕ to¸n c«ng tr×nh tÝnh to¸n lËp ®Þnh kho¶n råi ph©n bæ nh sau: - XuÊt vËt liÖu sö dông lu©n chuyÓn Nî TK 142 (1421) 36.642.000 Cã TK 153 36.624.000 - XuÊt c«ng cô dông cô Nî TK 142 (1421) 3.678.000 Cã TK 152 3.678.000 Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo sè lÇn sö dông cña vËt liÖu lu©n chuyÓn, thêi gian sö dông cña tõng lo¹i c«ng cô dông cô kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ vµo gi¸ thµnh CTr. Nhµ thi ®Êu TT Th¸i Nguyªn. Cô thÓ lµ: Trong th¸ng 12/2008 CTr Nhµ thi ®Êu TT Th¸i Nguyªn xuÊt gç ®Ó phôc vô thi c«ng víi gi¸ vèn thùc tÕ xuÊt kho lµ 36.624.000®. Sè lÇn lu©n chuyÓn cña gç lµ 7 lÇn => Sè ph©n bæ trong th¸ng 12/2008 lµ: 36.624.000 = 5.232.000 7 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §èi víi dông cô s¶n xuÊt trong th¸ng c«ng tr×nh xuÊt dông cô s¶n xuÊt phôc vô thi c«ng víi gi¸ vèn thùc tÕ xuÊt kho lµ 3.678.000. Thêi gian ph©n bæ lµ 4 n¨m => sè ph©n bæ trong th¸ng 12/2008 lµ: 3.678.000 4 x 12 = 76.625 KÕ to¸n ®Þnh kho¶n Nî TK 627 5.308.625 Trong ®ã: Nî TK 6272 5.232.000 Nî TK 6273 76.625 Cã TK 142 (1421) 5.308.625 TÊt c¶ c¸c sè liÖu vµ ®Þnh kho¶n trªn lµ c¬ së kÕ to¸n c«ng ty n¹p sè liÖu vµo m¸y vi tÝnh, lªn sæ nhËt ký chung; sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan vµ ghi sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt c¸c c«ng tr×nh. Cô thÓ ®îc ph¶n ¸nh b»ng các bảng số liệu sau: ( Bảng 2 ) TrÝch nhËt ký chung ( Bảng 3 ) Sæ c¸i tµi kho¶n 621 - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ( Bảng 4 ) Sæ c¸i tµi kho¶n 621 - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (CTr Nhµ thi đÊu TT Th¸i Nguyªn) 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2.1.2.2. KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp §èi víi CN trùc tiÕp s¶n xuÊt: C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng khoán ( thường khoán cho tổ sản xuất – đội sản xuất ) Chøng tõ ban ®Çu ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ c¸c b¶ng chÊm c«ng ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc tÝnh l¬ng theo thêi gian, cßn ®èi v¬Ý nh÷ng c«ng viÖc tÝnh l¬ng theo thêi gian giao kho¸n cho c¸c tæ - ®éi s¶n xuÊt th× c¨n cø hîp ®ång lµm kho¸n. Chi tiết ®îc ph¶n ¸nh mẫu sau ( Mẫu 07 ) Khi c«ng viÖc hoµn thµnh ph¶i cã biªn b¶n nghiÖm thu, bµn giao vÒ khèi lîng, chÊt lîng víi sù tham gia cña c¸c thµnh viªn gi¸m s¸t kü thuËt bªn A, bªn B, chØ nhiÖm c«ng tr×nh cïng c¸c thµnh viªn kh¸c. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c hîp ®ång lµm kho¸n, b¶ng thanh to¸n khèi lîng thuª ngoµi, b¶ng chấm c«ng cña c¸c tæ, bé phËn ®Ó tÝnh to¸n chia l¬ng cho tõng ngêi theo hai c¸ch lµ chia theo c«ng hoÆc chia theo hÖ sè ®îc c¸c tæ råi tæng hîp lªn b¶ng thanh to¸n l¬ng cho tæ, bé phËn. Sau khi lËp b¶ng thanh to¸n l¬ng cho tõng bé phËn, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp ph©n tÝch l¬ng cña c«ng tr×nh. Trªn ®ã, kÕ to¸n ®· tÝnh to¸n c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHTY, KPC§ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt th¸ng. KÕ to¸n tiÒn l¬ng cña C«ng ty sÏ lËp b¶ng tæng hîp ph©n tÝch l¬ng toµn C«ng ty, trªn c¬ së c¸c b¶ng tæng hîp ph©n tÝch l¬ng cña c¸c c«ng tr×nh göi lªn, ®ång thêi n¹p sè liÖu vµo m¸y vi tÝnh, lªn sæ nhËt ký chung, sæ c¸i TK 622, 334, 338 vµ ghi sæ chi tiÕt chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho c«ng tr×nh. (Mẫu 01): B¶ng tæng hîp ph©n tÝch l¬ng (Mẫu 02): Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (TrÝch nhËt ký chung) (Mẫu 03): Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 622 20