Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
§Êt níc ViÖt Nam sau mét thêi gian ®æi míi vµ ph¸t triÓn ®ang bíc nh÷ng
bíc ®i ®Çu tiªn vµo thÕ kû 21. Cuéc sèng cña con ngêi ViÖt Nam ®· ngµy mét
n©ng cao, nhu cÇu mäi mÆt cña con ngêi ngµy cµng t¨ng thªm. Nh÷ng ph¬ng tiÖn
giao th«ng hiÖn ®¹i nh m¸y bay, « t«, xe g¾n m¸y,... ®· trë thµnh quen thuéc vµ
cÇn thiÕt trong ®êi sèng.
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam - PETROLIMEX - hiÖn t¹i lµ mét tæ chøc
kinh doanh th¬ng m¹i x¨ng dÇu lín nhÊt trong níc. Môc tiªu cña PETROLIMEX
lµ ®¸p øng tèt nhÊt theo tiªu chuÈn quèc gia vµ quèc tÕ c¸c nhu cÇu vÒ x¨ng dÇu,
s¶n phÈm ho¸ dÇu vµ c¸c dÞch vô liªn quan cña kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc gãp
phÇn ®¾c lùc phôc vô môc tiªu kinh tÕ - x· héi cña Nhµ níc.
PETROLIMEX - h·ng x¨ng dÇu quèc gia ®ang cã nh÷ng ®ãng gãp to lín
®¸ng ghi nhËn vµo sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i nhng
vÉn ®Ëm ®µ b¶n s¾c v¨n ho¸ cña con ngêi ViÖt Nam.
Díi sù híng dÉn khoa häc tËn t×nh, chu ®¸o cña gi¸o viªn bé m«n, cïng
nh÷ng sù gióp ®ì thiÕt thùc vµ ®Çy hiÖu qu¶ cña ®¬n vÞ thùc tËp, céng víi sù cè
g¾ng phÊn ®Êu cña b¶n th©n, t«i xin phÐp ®îc tr×nh bµy mét c¸ch kh¸i qu¸t nhÊt
vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh doanh t¹i Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña t«i gåm c¸c phÇn nh sau:
PhÇn I:
Giíi thiÖu tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam qua nh÷ng chÆng ®êng x©y dùng vµ ph¸t triÓn
PhÇn II: Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu
(qua c¸c n¨m 1997-1999)
PhÇn III: §¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp vµ c¸c ®Ò xuÊt, kiÕn nghÞ
Cuèi cïng, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o bé
m«n vµ ban l·nh ®¹o, c¸n bé trong Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam ®· t¹o ®iÒu
kiÖn cho t«i hoµn thµnh b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp nµy.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
phÇn I
Giíi thiÖu tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
qua nh÷ng chÆng ®êng x©y dùng vµ ph¸t triÓn
I.
Nh÷ng chÆng ®êng x©y dùng vµ ph¸t triÓn
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam - tiÒn th©n lµ Tæng c«ng ty x¨ng dÇu mì,
®îc thµnh lËp ngµy 12/1/1956 theo QuyÕt ®Þnh sè 09/BTN do Thø trëng Bé Th¬ng nghiÖp - §Æng ViÖt Ch©n ký, ®Æt trô së ®Çu tiªn ë sè 5 Nam Bé (nay lµ cöa
hµng B¸ch ho¸ sè 5 Nam Bé, ®êng Lª DuÈn). Sau nhiÒu lÇn chuyÓn ®æi trô së,
®Õn n¨m 1960, chuyÓn vÒ ®ãng cè ®Þnh t¹i sè 1 phè Kh©m Thiªn.
Ngµy 17/4/1995, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam ®îc thµnh lËp l¹i theo
QuyÕt ®Þnh sè 224/TTg cña Thñ tíng ChÝnh phñ do Phã Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i
ký.
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam ®· cã mét qu¸ tr×nh x©y dùng vµ trëng
thµnh rÊt ®¸ng tù hµo víi nhiÒu thµnh tÝch qua c¸c giai ®o¹n lÞch sö cña m×nh:
- Giai ®o¹n ®Çu tiªn: (tõ 1956 - 1964).
§©y lµ giai ®o¹n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña ngµnh.
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ cung øng x¨ng dÇu
phôc vô cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña miÒn B¾c ViÖt Nam. NhiÖm vô chÝnh cña
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu mì lµ: tiÕp nhËn, b¶o qu¶n, trung chuyÓn, cung øng vµ
b¸n lÎ x¨ng dÇu phôc vô c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng vµ ®«ng ®¶o ngêi tiªu dïng
trªn miÒn B¾c. Cïng víi nhiÖm vô chÝnh ®ã, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì cßn cã
nhiÖm vô kiÖn toµn tæ chøc vµ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho ngµnh.
§Ó thùc hiÖn nhiÖm vô trªn, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì ®· æn ®Þnh tæ chøc,
v¨n phßng Tæng c«ng ty cã ®Çy ®ñ c¸c phßng, ban c¸c bé phËn vµ mçi phßng
ban, bé phËn ®Òu cã chøc danh vµ chøc tr¸ch cô thÓ.
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì ®· thùc hiÖn tèt viÖc kh«i phôc kho dÇu Th¬ng
Lý (H¶i Phßng) vµ x©y dùng thªm mét sè tæng kho míi nh: §¾c Giang (Hµ Néi),
BÕn Thuû (NghÖ An), Nam §Þnh, ViÖt Tr×, B¾c Giang.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ë giai ®o¹n ®Çu tiªn nµy, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì ®· ®¹t ®îc nh÷ng
thµnh tÝch ®Çy ghi nhËn b»ng nç lùc vît bËc cña nh÷ng ngêi c¸n bé, c«ng nh©n
x¨ng dÇu non trÎ.
§ã lµ, ®· lµm tèt viÖc h×nh thµnh ngµnh x¨ng dÇu ViÖt Nam lÇn ®Çu tiªn do
chÝnh ngêi ViÖt Nam qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh.
H×nh thµnh ®îc nh÷ng c¬ së vËt chÊt ®Çu tiªn ®ã lµ viÖc ra ®êi c¸c tæng kho
lín, nh÷ng ®øa con ®Çu lßng cña ngµnh x¨ng dÇu vµ lµ niÒm tù hµo cña nh©n d©n
ViÖt Nam chóng ta.
Thµnh tÝch vÒ viÖc kinh doanh cã thÓ thÊy qua mét b¶ng thèng kª b¸o c¸o
viÖc xuÊt, nhËp x¨ng dÇu trong 10 n¨m mµ chóng t«i xin giíi thiÖu sau ®©y:
N¨m
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
NhËp (tÊn)
0
59.072
53.014
28.641
66.300
84.732
71.633
95.000
106.639
165.498
XuÊt (tÊn)
9.933
32.883
35.165
34.680
56.230
73.101
77.293
91.690
102.975
130.750
Nh÷ng thµnh tÝch vµ kinh nghiÖm cã ®îc trong nh÷ng bíc ®i ®Çu tiªn cña
ngµnh x¨ng dÇu ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo c«ng cuéc x©y dùng miÒn B¾c nh÷ng
n¨m 60, t¹o tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c ®Ó ngµnh x¨ng dÇu bíc vµo mét thêi kú míi, ®Çy
thö th¸ch, hy sinh cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü b¶o vÖ miÒn B¾c, gi¶i phãng
miÒn Nam, giµnh thèng nhÊt ®Êt níc.
- Giai ®o¹n thø hai: (tõ 1964 - 1975)
Gi÷a nh÷ng n¨m 60, ®Õ quèc Mü leo thang, thùc hiÖn cuéc chiÕn tranh ph¸
ho¹i miÒn B¾c, môc tiªu hµng ®Çu cña bän giÆc Mü chÝnh lµ x¨ng dÇu. V× thÕ
cho nªn ngµnh x¨ng dÇu ®· ph¶i chÞu rÊt nhiÒu trËn ®¸nh ph¸. §Çu tiªn lµ trËn
m¸y bay Mü nÐm bom vµo kho x¨ng dÇu BÕn Thuû - NghÖ An (5/8/1964), sau
®ã lµ trËn ®¸nh vµo tæng kho Nam §Þnh (28/6/1965), §øc Giang vµ Thîng Lý
(29/6/1966), B¾c Giang (30/6/1966), ViÖt Tr× (1966).
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Cã thÓ nãi, toµn bé c¸c tæng kho x¨ng dÇu trªn miÒn B¾c ®· bÞ m¸y bay Mü
c«ng ph¸ nh»m tiªu diÖt vµ huû diÖt, xo¸ sæ hÖ thèng dù tr÷ vµ cung øng x¨ng
dÇu cña níc ta.
Nhng víi sù nç lùc vît bËc, ngµnh x¨ng dÇu ®· chñ ®éng, tÝch cùc chuyÓn
híng tiÕp nhËn b¶o vÖ vµ ®¸p øng kÞp thêi x¨ng dÇu cho c«ng cuéc s¶n xuÊt ë
miÒn B¾c vµ cho cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü t¹i chiÕn trêng miÒn Nam.
Nguån x¨ng dÇu vÉn lu«n lu«n ch¶y tíi c¸c chiÕn trêng "B,C" qua c¸c ®oµn xe
chuyªn dông nh ®oµn 195 vµ 164 vµ qua ®êng èng dÉn dÇu B12, T72, T70,...
- Giai ®o¹n thø ba: (tõ 1976 - 1985)
§©y lµ giai ®o¹n Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam trong sù nghiÖp x©y
dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc.
Sau khi ®Êt níc thèng nhÊt, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu bíc vµo giai ®o¹n kh«i
phôc c¸c c¬ së x¨ng dÇu bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ ë miÒn B¾c vµ tiÕp qu¶n x¨ng
dÇu, tæ chøc m¹ng líi cung øng ë c¸c tØnh miÒn Nam.
Trong giai ®o¹n míi nµy, Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ®· cã khèi lîng c«ng nh©n
viªn lªn tíi 6.613 ngêi, cã c¸c c«ng ty díi Tæng c«ng ty nh:
+ ë miÒn B¾c cã:
- C«ng ty X¨ng dÇu Hµ Néi
- C«ng ty X¨ng dÇu H¶i Phßng
- C«ng ty X¨ng dÇu B¾c Th¸i
- C«ng ty X¨ng dÇu 176 (Hµ B¾c)
- C«ng ty X¨ng dÇu Qu¶ng Ninh
- C«ng ty X¨ng dÇu VÜnh Phó
- C«ng ty X¨ng dÇu Hµ Nam Ninh
- C«ng ty X¨ng dÇu NghÖ TÜnh
+ ë miÒn Nam cã:
- C«ng ty X¨ng dÇu §µ N½ng
- C«ng ty X¨ng dÇu miÒn Nam (t¹i TP Hå ChÝ Minh).
Sau mét thêi gian, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu tæ chøc l¹i hÖ thèng c¸c c«ng ty
thµnh viªn, tõ c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong ph¹m vi nhá ë tØnh vµ thµnh phè, tæng
c«ng ty ®· tæ chøc l¹i thµnh c¸c c«ng ty khu vùc:
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- C«ng ty X¨ng dÇu khu vùc I t¹i Hµ Néi.
- C«ng ty X¨ng dÇu khu vùc II t¹i TP. Hå ChÝ Minh
- C«ng ty X¨ng dÇu khu vùc III t¹i H¶i Phßng
- C«ng ty X¨ng dÇu khu vùc IV t¹i Hµ B¾c
- C«ng ty X¨ng dÇu khu vùc V t¹i §µ N½ng
Víi c¬ cÊu tæ chøc hîp lý vµ ®æi míi nµy, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt
Nam ®· trùc tiÕp cung øng cho c¸c nhu cÇu cña Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng ë 17
tØnh, thµnh phè lín trong c¶ níc víi 80% tæng khèi lîng cña toµn ngµnh hµng.
Tæng c«ng ty ®· cã nh÷ng thµnh tÝch vÒ viÖc ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc vµ lùc l îng
lao ®éng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®îc t¨ng cêng thªm mét bíc ®¸ng kÓ, lîng x¨ng
dÇu nhËp khÈu vµ cung øng ®· t¨ng thªm nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tríc ®©y. Cã
thÓ xem qua biÓu thèng kª sau:
N¨m
NhËp (tÊn)
XuÊt (tÊn)
1976
898.319
1.251.426
1980
1.617.392
1.715.681
Trong giai ®o¹n nµy, ®iÒu ®¸ng ghi nhËn lµ Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt
Nam ®· vît qua ®îc nh÷ng khã kh¨n trong giai ®o¹n ®æi míi, s¾p xÕp l¹i tæ
chøc, ®µo t¹o, båi dìng ®éi ngò c¸n bé, ®Æc biÖt t¨ng cêng ®éi ngò c¸n bé khoa
häc kü thuËt cña ngµnh.
N¨m 1975 toµn Tæng c«ng ty chØ cã 43 c¸n bé ®¹i häc, n¨m 1985 ®· lªn tíi
500 c¸n bé trong ®ã cã 02 phã tiÕn sü. Sau 10 n¨m ngµy ®Êt níc gi¶i phãng vµ
kÕt thóc chÆng ®êng 30 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh, ngµnh x¨ng dÇu ®· ®îc
Nhµ níc tÆng 12 b»ng khen cña Héi ®ång Bé trëng, 8 hu©n ch¬ng lao ®éng cho 8
xÝ nghiÖp vµ Hu©n ch¬ng ®éc lËp h¹ng nh× cho toµn ngµnh.
- Giai ®o¹n thø t: (tõ 1986 - 1995)
§©y lµ giai ®o¹n Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong c«ng
cuéc ®æi míi cña ®Êt níc.
Tæng C«ng ty x¨ng dÇu ®· chän viÖc më réng diÖn tÝch cung øng sau ®iÓm
chiÕt khÊu lam kh©u ®Çu tiªn trong qu¸ tr×nh chuyÓn híng c¬ chÕ qu¶n lý vµ tiÕn
hµnh nghiªn cøu, ®Ò xuÊt cô thÓ viÖc kinh doanh x¨ng dÇu trong mét ®Ò ¸n cã
néi dung cô thÓ nh sau:
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1. VÊn ®Ò mua x¨ng dÇu: Tæng c«ng ty trùc tiÕp mua hµng víi chñ hµng níc
ngoµi tõ hai nguån:
a. Nguån tõ HiÖp ®Þnh (chØ tiªu Nhµ níc).
b. Nguån tù nhËp th«ng qua liªn doanh, liªn kÕt.
2. VÊn ®Ò b¸n x¨ng dÇu:
a. §èi víi x¨ng dÇu chÝnh do Nhµ níc ph©n phèi ®Õn ®Þa chØ cô thÓ cho
c¸c c«ng tr×nh tõ nguån vèn ®Çu t cña TW, giao chØ tiªu ph¸p lÖnh cho c¬ quan
cung øng.
PhÇn cßn l¹i Nhµ níc giao h¹n møc cho tõng ngµnh kinh tÕ - kü thuËt.
b. §èi víi dÇu nhên mì nhên, x¨ng ®éng lùc, x¨ng pha s¬n: thùc hiÖn
ph¬ng thøc b¸n tù do víi gi¸ c¶ s¸t gi¸ thÞ trêng víi hai cÊp ®Þnh gi¸ lµ cÊp Nhµ
níc vµ cÊp Tæng c«ng ty.
ChuyÓn h¼n c¸c ho¹t ®éng dÞch vô sang kinh doanh.
3. VÒ tæ chøc: H×nh thµnh tæ chøc cung øng x¨ng dÇu theo hai cÊp: cÊp
Tæng c«ng ty vµ cÊp c¸c c«ng ty tØnh hoÆc liªn tØnh.
§Ó nhanh chãng thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ trêng, ®Ô gi÷ vai trß chñ ®¹o trong
lÜnh vùc lu th«ng ph©n phèi x¨ng dÇu, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam ®· ban
hµnh mét b¶n híng dÉn "§Þnh h×nh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh x¨ng
dÇu" víi c¸c néi dung cô thÓ vÒ viÖc kinh doanh vµ b¸n lÎ x¨ng dÇu.
Nh÷ng thÓ nghiÖm, nh÷ng bíc ®i ban ®Çu trong sù nghiÖp ®æi míi cña Tæng
c«ng ty X¨ng dÇu chÝnh lµ sù nh¹y bÐn, chñ ®éng n¾m b¾t vµ vËn dông s¸ng t¹o
®êng lèi ®æi míi cña §¶ng. Do ®ã, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ®· ®¸p øng ®Çy ®ñ
nhu cÇu x¨ng dÇu cña x· héi, ®¶m b¶o gi÷ v÷ng x¨ng dÇu cho mäi chuyÓn ®éng
cña kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi.
Ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua thµnh tùu vÒ xuÊt, nhËp x¨ng dÇu trong b¶n
thèng kª b¸o c¸o díi ®©y:
N¨m
1986
1987
1988
1989
1990
NhËp (tÊn)
2.137.183
2.492.822
2.778.000
2.741.811
2.773.124
XuÊt (tÊn)
1.775.000
1.960.000
2.100.000
2.200.000
2.517.495
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tõ n¨m 1991 cho ®Õn 1995 Tæng c«ng ty x¨ng dÇu cã mét sù v¬n lªn m¹nh
mÏ trong sù nghiÖp ®æi míi toµn diÖn, v÷ng vµng trong c¬ chÕ thÞ trêng. Tæng
c«ng ty ®· thùc sù ho¹t ®éng theo m« h×nh mét h·ng x¨ng dÇu quèc gia, mét
doanh nghiÖp m¹nh vµ n¨ng ®éng. Cã thÓ thÊy râ thµnh tùu cña ngµnh n¨m 90
mµ Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ®¹t ®îc qua b¶ng thèng kª sau:
N¨m
1990
1992
1994
II.
NhËp
XuÊt
Doanh sè
(TÊn)
(TÊn)
(Tû ®ång)
2.643.124
3.195.529
2.825.537
2.517.495
2.850.000
2.765.167
2.445
4.130
7.530
Lîi
nhuËn
Nép
ng©n s¸ch
(tû ®ång)
(tû ®ång)
32
91
500
238
502
1.872
C¬ cÊu tæ chøc vµ c¸c ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh
cña Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam
C¬ cÊu tæ chøc hÖ thèng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty ®îc thÓ hiÖn
qua s¬ ®å sau:
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
S¬ ®å: C¬ cÊu tæ chøc hÖ thèng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty
Tæng Gi¸m ®èc
Phã Tæng Gi¸m ®èc
C¸c C«ng ty X¨ng dÇu
Phßng ban chøc n¨ng
KDXD
KDVT
- S¶n phÈm ho¸ dÇu
- X¨ng, ®iªzen, dÇu löa, TC1, FO
- DÇu mì nhên
- Gas ho¸ láng - LPG
- Nhùa ®êng - Asphalt
- Ho¸ chÊt c«ng nghiÖp, PVC
- VËt t tæng hîp
C«ng ty Gas
C¸c C«ng ty vËn t¶i XD
- VT XD ®êng biÓn, s«ng:
+ Néi ®Þa
+ Quèc tÕ
- VT XD b»ng ®êng bé:
+ Néi ®Þa
+ Quèc tÕ
- VT XD b»ng ®êng èng: Néi ®Þa
KD Gas
KD XNK
- Gas
C«ng ty xuÊt nhËp khÈu
XuÊt khÈu - NhËp khÈu
HÖ thèng kh¸ch s¹n
X©y l¾p
LD CK
- X©y dùng c«ng tr×nh dÇu khÝ
- X©y dùng c«ng tr×nh d©n dông
C¸c C«ng ty cæ phÇn
C¸c C«ng ty c¬ khÝ XD
- C¸c s¶n phÈm c¬ khÝ XD
- C¬ khÝ bao b× cho XD
LD
ThiÕt kÕ
- C«ng ty CPTM & VT
PETROLIMEX Hµ Néi
- CT CP BH PETROLIMEX
- CT CP TM&VT PETROLIMEX
§µ n½ng
- CT liªn doanh BP - PETCO
-
C«ng ty thiÕt kÕ
- ThiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh XD
vµ dÇu khÝ
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Bé m¸y qu¶n lý cña Tæng c«ng ty.
Víi mÆt hµng kinh doanh ®Æc biÖt vµ m¹ng líi kinh doanh réng lín nªn bé
m¸y qu¶n lý cña Tæng c«ng ty mang nh÷ng nÐt ®Æc thï. Bé m¸y qu¶n lý cña Tæng
C«ng ty ®îc ¸p dông theo h×nh thøc trùc tiÕp chøc n¨ng nh»m ®¸p øng kÞp thêi
th«ng tin, sè liÖu cho cÊp l·nh ®¹o vµ ngîc l¹i c¸c chØ thÞ, mÖnh lÖnh tõ l·nh ®¹o sÏ
®îc truyÒn ®¹t trùc tiÕp vµ nhanh chãng ®Õn nh÷ng ngêi tæ chøc thùc hiÖn.
C¸c c«ng ty thµnh viªn chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng C«ng ty, c¸c xÝ
nghiÖp, chi nh¸nh, cöa hµng chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña c¸c c«ng ty.
C¬ quan quyÒn lùc cao nhÊt cña Tæng c«ng lµ Héi ®ång qu¶n trÞ (H§QT). Mçi
mét chøc vô ®Òu cã nhiÖm vô vµ chøc n¨ng cô thÓ. Díi H§QT lµ 14 phßng ban
chøc n¨ng. Ngoµi ra, Tæng C«ng ty cßn cã mét v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i TP. Hå ChÝ
Minh. Bé m¸y qu¶n lý cña Tæng c«ng ty ®îc tãm t¾t theo s¬ ®å (trang sau).
NhiÖm vô vµ chøc n¨ng cô thÓ cña tõng chøc vô nh sau:
NhiÖm vô cña H§QT: Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty, chÞu tr¸ch
nhiÖm vÒ sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty theo nhiÖm vô cña Nhµ níc giao.
Gióp viÖc cho H§QT lµ Ban kiÓm so¸t vµ Ban gióp viÖc. Ban kiÓm so¸t cã
nhiÖm vô gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty. Ban gióp viÖc cã nhiÖm vô
trî gióp mäi ho¹t ®éng cña H§QT.
Tæng Gi¸m ®èc do Bé trëng Bé Th¬ng m¹i bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm, khen thëng, kû luËt theo ®Ò nghÞ cña H§QT Tæng c«ng ty. Tæng Gi¸m ®èc lµ ®¹i diÖn
toµn quyÒn cña Tæng c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc H§QT, Bé trëng Bé Th¬ng
m¹i còng nh Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña Tæng C«ng ty. Díi
Tæng Gi¸m ®èc cã c¸c Phã Tæng gi¸m ®èc, KÕ to¸n trëng vµ c¸c Ban chøc n¨ng
gióp viÖc.
Phã Tæng Gi¸m ®èc gióp Tæng Gi¸m ®èc trong viÖc tæ chøc, ®iÒu hµnh vµ
ph¸t triÓn toµn Tæng c«ng ty. Phã Tæng gi¸m ®èc ký thay Tæng Gi¸m ®èc c¸c tµi
liÖu, b¸o c¸o theo chØ ®Þnh cô thÓ cña Tæng Gi¸m ®èc, thay mÆt Tæng Gi¸m ®èc
l·nh ®¹o Tæng C«ng ty trong thêi gian Tæng Gi¸m ®èc v¾ng mÆt theo sù ph©n
c«ng cña Tæng Gi¸m ®èc. Mçi Phã Tæng Gi¸m ®èc ®Òu ®îc ph©n c«ng ®iÒu
hµnh mét sè lÜnh vùc cô thÓ.
KÕ to¸n trëng cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc, kiÓm tra xÐt duyÖt c¸c b¸o c¸o kÕ
to¸n, thèng kª, b¸o c¸o cña ®¬n vÞ cÊp díi göi lªn. KÕ to¸n trëng cã chøc n¨ng
kiÓm tra toµn bé ho¹t ®éng kÕ to¸n trong néi bé Tæng C«ng ty.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
S¬ ®å: Bé m¸y qu¶n lý cña Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam
Héi ®ång qu¶n trÞ
V¨n phßng
Kinh doanh
Kü thuËt XD
Tæng Gi¸m ®èc
An toµn m«i trêng
XuÊt - nhËp khÈu
TT & hîp t¸c kinh tÕ
Tµi chÝnh
Ph¸p chÕ thanh tra
KÕ to¸n
Tæ chøc c¸n bé
KiÓm to¸n
Lao ®éng tiÒn l¬ng
C«ng nghÖ ph¸t triÓn
§µo t¹o
§Çu t XDCB
C¸c ®¬n vÞ thµnh viªn
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
C¸c phßng ban chøc n¨ng:
- Phßng tæ chøc c¸n bé cã nhiÖm vô gióp viÖc cho Tæng Gi¸m ®èc vµ
H§QT trong lÜnh vùc tæ chøc c¸n bé.
- Phßng Lao ®éng tiÒn l¬ng cã nhiÖm vô theo dâi, tuyÓn dông, ®Þnh biªn lao
®éng, ph©n phèi tiÒn l¬ng, tiÒn thëng.
- Phßng §µo t¹o cã nhiÖm vô tæ chøc c¸c kho¸ huÊn luyÖn, ®µo t¹o c¸n bé
qu¶n lý, khoa häc còng nh lao ®éng cã chuyªn m«n.
- Phßng An toµn m«i trêng cã nhiÖm vô nghiªn cøu nh÷ng biÖn ph¸p b¶o
®¶m an toµn phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ m«i trêng trong qu¸ tr×nh kinh doanh vµ
sö dông x¨ng dÇu.
- Phßng Kü thuËt x¨ng dÇu cã nhiÖm vô nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m
vµ n©ng cao chÊt lîng x¨ng dÇu.
- V¨n phßng Tæng C«ng ty lµ bé phËn thêng trùc, hµnh chÝnh gióp ban l·nh
®¹o Tæng c«ng ty tæ chøc c¸c cuéc Héi nghÞ, tæng hîp c¸c b¸o c¸o kÕt qu¶ trong
qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh.
- Phßng §Çu t XDCB cã nhiÖm vô ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn lîc, kÕ ho¹ch, dù
to¸n, thÈm ®Þnh c¸c dù to¸n, quyÕt to¸n c¸c c«ng tr×nh.
- Phßng ThÞ trêng vµ hîp t¸c kinh tÕ cã nhiÖm vô trong c¸c lÜnh vùc ®èi
ngo¹i, nghiªn cøu thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, c¸c chÝnh s¸ch th¬ng m¹i, qu¶n
lý mäi ho¹t ®éng ®èi ngo¹i, c¸c héi trî triÓn l·m quèc tÕ,... phô tr¸ch kh©u ®Çu t
chøng kho¸n vµ ®Çu t tµi chÝnh ra ngoµi Tæng c«ng ty.
- Phßng XuÊt - NhËp khÈu cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng nhËp
khÈu, xuÊt khÈu cña toµn ngµnh.
- Phßng Kinh doanh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh néi ®Þa cña Tæng c«ng ty.
- Phßng C«ng nghÖ ph¸t triÓn cã tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu xu híng ph¸t triÓn
cña khoa häc c«ng nghÖ thÕ giíi, ®èi chiÕu víi t×nh h×nh thùc tiÔn ë ViÖt Nam ®Ó
tõ ®ã x©y dùng ph¬ng híng ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ trong ngµnh x¨ng
dÇu.
- Phßng Ph¸p chÕ - thanh tra cã nhiÖm vô x©y dùng vµ triÓn khai nh÷ng
quy ®Þnh chung cho toµn ngµnh vÒ lÜnh vùc ph¸p chÕ thanh tra, gi¶i quyÕt c¸c
vÊn ®Ò tè tông ph¸p luËt trªn ph¹m vi toµn ngµnh.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Phßng Tµi chÝnh cã nhiÖm vô cung cÊp vèn, ho¹ch ®Þnh vµ giao c¸c chØ
tiªu tµi chÝnh tíi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Ngoµi ra, mét bé phËn cña phßng Tµi
chÝnh cã chøc n¨ng kÕ to¸n cho khèi V¨n phßng Tæng C«ng ty.
- Phßng KÕ to¸n cã nhiÖm vô tæ chøc thùc hiÖn vµ qu¶n lý toµn bé hÖ thèng
kÕ to¸n trªn toµn ngµnh, tæng hîp c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn,
x©y dùng b¸o c¸o kÕ to¸n toµn ngµnh ®Ó tr×nh lªn Tæng Gi¸m ®èc vµ H§QT.
III. M«i trêng kinh doanh cña Tæng C«ng ty
1.
M«i trêng bªn trong.
M«i trêng kinh doanh bªn trong cña mét ®¬n vÞ ®îc ®¸nh gi¸ b»ng 2 yÕu tè
chñ yÕu ®ã lµ nguån lùc vËt chÊt vµ nguån lùc phi vËt chÊt.
+ C¸c nguån lùc vËt chÊt: nguån lùc vËt chÊt cña mét ®¬n vÞ thÓ hiÖn ®îc
søc m¹nh kinh tÕ tæng hîp cña ®¬n vÞ ®ã bao gåm c¸c yÕu tè sau:
- Vèn:
§Æc ®iÓm kinh doanh cña Tæng C«ng ty X¨ng dÇu lµ nhËp, xuÊt khÈu
x¨ng dÇu. Do ®ã tõ khi thµnh lËp ®Õn nay Tæng c«ng ty cã nguån vèn Nhµ níc
cÊp céng víi nguån vèn bæ sung. §Õn nay nguån vèn tÝnh ®Õn n¨m 1999:
Vèn ng©n s¸ch
: 1.000 tû
Vèn tù bæ sung
: 1.488 tû
Vèn kh¸c
:
200 tû
Vßng quay vèn n¨m 1999: 5,6 vßng
- C¬ së vËt chÊt:
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu qu¶n lý c¸c ban ngµnh nghiÖp vô, c¸c c«ng ty,
chi nh¸nh x¨ng dÇu, ®¹i lý. Do vËy c¬ së vËt chÊt cña Tæng c«ng ty rÊt lín (TSC§),
trong khi ®ã ®Ó phôc vô mäi kh¸ch hµng mét c¸ch nhanh chãng, thuËn tiÖn Tæng
c«ng ty ®· ngµy cµng hoµn thiÖn c¸c c«ng cô kü thuËt phôc vô kh¸ch hµng.
- HÖ thèng kinh doanh:
Do quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty réng lín,
®Æc thï hµng ho¸ cña Tæng c«ng ty lµ mét mÆt hµng chiÕn lîc cã gi¸ trÞ lín v×
vËy hÖ thèng kinh doanh cña Tæng c«ng ty ph¸t triÓn rÊt nhiÒu chi nh¸nh, ®¹i lý
giíi thiÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm. H×nh thøc tiªu thô s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
mang tÝnh tuyªn truyÒn réng r·i th«ng qua c¸c chi nh¸nh cña toµn quèc ®Ó tiªu
thô s¶n phÈm.
- Lao ®éng vµ ®éi ngò lao ®éng: ®éi ngò lao ®éng cña Tæng C«ng ty
®a sè lµ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é cao 95% lµ tr×nh ®é ®¹i häc trong
®ã cã 10% lµ c¸c tiÕn sü, phã tiÕn sü, cßn l¹i lµ tr×nh ®é trung cÊp.
+ C¸c yÕu tè nguån lùc phi vËt chÊt: lµ nh÷ng ¶nh hëng mang tÝnh chÊt kh¸ch
quan, nhng nã còng ¶nh hëng ®Õn m«i trêng kinh doanh cña Tæng c«ng ty.
- Uy tÝn cña ®¬n vÞ: Tæng c«ng ty X¨ng dÇu lµ mét Tæng c«ng ty ®Çu
ngµnh cña Bé Th¬ng m¹i, chÞu xuÊt nhËp nhËp khÈu x¨ng dÇu cho toµn miÒn B¾c
vµ mét vµi thÞ phÇn miÒn Nam. Tæng C«ng ty PETROLIMEX lu«n lµ th¬ng hiÖu
®¶m b¶o chÊt lîng cho mäi kh¸ch hµng.
- Kh¶ n¨ng c¹nh tranh: do c¬ chÕ cëi më cho c¸c doanh nghiÖp vµ nhÊt
lµ viÖc ChÝnh phñ b·i bá mét lo¹t c¸c giÊy phÐp s¶n xuÊt kinh doanh, mét lo¹t c¸c
doanh nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt chuyÓn sang kinh doanh x¨ng dÇu. C¸c
doanh nghiÖp nµy ®ang t×m hiÓu vµ ®Çu t cho kinh doanh x¨ng dÇu. Chóng ta ®·
biÕt r»ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp ph¶i dùa vµo 3 yÕu tè: chÊt lîng, gi¸ c¶, n¨ng lùc, vèn. Víi lîi thÕ cña Tæng C«ng ty nÕu x¸c ®Þnh ®Çu t ®óng
®¾n th× kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn th¬ng trêng cña Tæng c«ng ty rÊt m¹nh.
VD: Quý III vµ IV/2000 vµ quÝ I/2001, gi¸ dÇu th« trªn thÕ giíi t¨ng, c¸c
®¬n vÞ cïng kinh doanh x¨ng dÇu chÞu gi¸ nhËp khÈu t¨ng, thuÕ x¨ng dÇu, gi¸
b¸n lÎ vÉn gi÷ nguyªn nªn nÕu b¸n hµng ra lµ lç v× vËy ®· cã 9/12 ®¬n vÞ ngõng
kinh doanh trong khi ®ã Tæng c«ng ty vÉn duy tr× æn ®Þnh ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy
®ñ x¨ng dÇu cho kh¸ch hµng mÆc dï b¸n hµng ra lµ "lç".
2.
M«i trêng bªn ngoµi:
- Kh¸ch hµng: hiÖn t¹i kh¸ch hµng cña Tæng C«ng ty chñ yÕu lµ c¸c ®¬n vÞ
kinh doanh, qu©n ®éi, nh©n d©n, c¸c c«ng ty x¨ng dÇu quèc tÕ (Lµo,
Campuchia). §Ó tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh cho c¸c ®èi tîng nµy yªu cÇu ®Æt ra
cho Tæng c«ng ty lµ lu«n ®¶m b¶o duy tr× nguån hµng æn ®Þnh vµ chÊt lîng.
- Nhµ cung cÊp: ë ®©y ta chó ý ®Õn nguån hµng chñ yÕu do c¸c níc Trung
§«ng cung cÊp, tuy nhiªn do gi¸ lu«n thay ®æi ¶nh hëng tíi gi¸ c¶. CÇn ph¶i dù
tr÷ nguån hµng mét lîng lín mµ kh¶ n¨ng vµ quy m« Tæng C«ng ty ®¶m ®¬ng
næi.
- §èi thñ c¹nh tranh:
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Mét lo¹t c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x¨ng dÇu ë mäi miÒn ®Êt níc, nhng
sau thêi gian ®ét biÕn gi¸ x¨ng dÇu ë Trung §«ng ¶nh hëng tíi kinh doanh x¨ng
dÇu t¹i ViÖt Nam ®· cã 2/3 c¸c ®¬n vÞ kinh doanh x¨ng dÇu dõng viÖc kinh
doanh v× sî bÞ lç nhêng l¹i thÞ phÇn cho Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ cßn l¹i. Do
®ã trong thêi gian tíi, c¸c ®èi thñ c¹nh tranh lµ kh«ng ®¸ng lo ng¹i.
3.
NhËn xÐt chung vÒ m«i trêng kinh doanh cña Tæng c«ng ty.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngµnh kinh doanh x¨ng dÇu trong c¶ níc nãi
chung gÆp nhiÒu khã kh¨n, mÆc dï ChÝnh phñ rÊt quan t©m ®Çu t t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho viÖc kinh doanh, nÕu ®Õn n¨m 2003 chóng ta ph¸ bá hµng rµo thuÕ
quan gi÷a c¸c níc trong khu vùc nh vËy ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh m«i trêng kinh
doanh cña Tæng c«ng ty kh«ng ®îc thuËn lîi nÕu chóng ta kh«ng tËp chung ®Çu
t ®ång bé m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn duy tr× c¸c mèi quan hÖ bu«n b¸n.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PhÇn II
Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh
cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu (qua c¸c n¨m 1997-1999)
I.
Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty
X¨ng dÇu (qua c¸c biÓu sè liÖu n¨m 1997-1999)
BiÓu sè 01:
T×nh h×nh nhËp khÈu x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
Khèi lîng vµ trÞ gi¸
T
T
DiÔn gi¶i
I
Tæng kim ng¹ch
II
Khèi lîng NK
1
X¨ng «t«
2
§VT
So s¸nh
1997
1998
1999
USD
636.070.877
455.938.477
TÊn
3.611.227
98/97
99/98
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
558.922.638
-180.132.400
-28,3%
102.984.161
22,6%
3.853.666
3.912.807
242.439
6,7%
59.141
1,5%
869.151
887.139
832.283
17.988
2,1%
-54.856
-6,2%
Diesel
1.781.368
1.968.964
1.900.869
187.596
10,5%
-68.095
-3,5%
3
Mazut
758.213
827.450
1.031.129
69.237
9,1%
203.679
24,6%
4
D.Ho¶, Zet
202.495
170.113
148.526
-32.382
-16,0%
-21.587
-12,7%
Qua sè liÖu ë BiÓu sè 01 cho thÊy tæng khèi lîng x¨ng dÇu nhËp khÈu qua
c¸c n¨m 97-99 ®Òu t¨ng lªn: n¨m 98, tæng khèi lîng x¨ng dÇu nhËp khÈu t¨ng
242.439 tÊn (t¨ng 6,7%) so víi thùc hiÖn 97; n¨m 99 khèi lîng nµy t¨ng 59.141
tÊn (t¨ng 1,5%) so víi thùc hiÖn 98.
NÕu xÐt xem chi tiÕt khèi lîng nhËp khÈu cña c¸c mÆt hµng nhËp khÈu th×
thÊy r»ng n¨m 98 khèi lîng nhËp khÈu cña 3 mÆt hµng x¨ng «t«, diesel vµ mazut
®Òu t¨ng so víi thùc hiÖn 97 trong ®ã mÆt hµng diesel t¨ng cao nhÊt lµ 10,5%
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
tiÕp ®Õn lµ mazut t¨ng 9,1% vµ x¨ng t¨ng 2,1%, riªng khèi lîng nhËp khÈu cña
dÇu ho¶, ZetA1 gi¶m m¹nh (16%) so víi khèi lîng nhËp khÈu 97. §Õn n¨m 99
th× khèi lîng nhËp khÈu cña c¸c mÆt hµng hÇu hÕt ®Òu gi¶m xuèng so víi n¨m
98, chØ cã duy nhÊt mÆt hµng mazut lµ t¨ng 24,6% so víi n¨m 98. DiÔn biÕn khèi
lîng nhËp khÈu c¸c mÆt hµng nh trªn lµ do biÕn ®éng t¨ng/gi¶m s¶n lîng x¨ng
dÇu t¸ch ra ë Phô biÓu sè 02.
N¨m 97, gi¸ dÇu trªn thÕ giíi gi÷ ë møc cao nªn tæng kim ng¹ch nhËp khÈu
x¨ng dÇu còng ë møc cao 636.070.877 USD. §Õn n¨m 1998, gi¸ dÇu thÕ giíi
gi¶m m¹nh nªn gi¸ nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam còng ë møc
thÊp ®· gióp cho Tæng c«ng ty tiÕt kiÖm 180.132.140 USD so víi tæng kim
ng¹ch n¨m 1997. N¨m 1999, gi¸ nhËp khÈu x¨ng dÇu nhÝch lªn ®· lµm cho Tæng
kim ng¹ch n¨m 1999 t¨ng 102.984.161 USD, nhng nÕu so víi n¨m 1997 th× con
sè nµy vÉn cßn thÊp h¬n rÊt nhiÒu (xÊp xØ 100 triÖu USD).
BiÓu sè 02
T×nh h×nh xuÊt b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999 (theo mÆt hµng)
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng vµ doanh thu
TT
DiÔn gi¶i
§VT
1.000®
So s¸nh
98/97
99/98
1997
1998
1999
12.483.955.268
12.284.387.972
12.155.420.751
-199.567.296
-1,6%
-128.967.221
-1,0%
4.294.762
4.506.387
4.641.224
211.625
4,9%
134.837
3,0%
-80.904
-6,8%
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
I
Tæng doanh thu
II
S¶n lîng X.B¸n
1
X¨ng « t«
1.168.476
1.186.281
1.105.377
17.805
1,5%
2
Diesel
2.109.660
2.282.837
2.306.794
173.177
8,2%
23.957
1,0%
3
Mazut
777.582
824.851
1.030.448
47.269
6,1%
205.597
24,9%
4
D.ho¶, Zet
239.044
212.418
198.605
-26.626
-11,15%
-13.813
-6,5%
m3
Sè liÖu ë BiÓu sè 02 ph¶n ¸nh s¶n lîng xuÊt b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 9799 theo mÆt hµng cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam cho thÊy:
N¨m 98, tæng s¶n lîng x¨ng dÇu xuÊt b¸n ®¹t 4.506.387 m3, t¨ng 211.625
m3 (+4,9%); mÆt hµng diesel t¨ng 8,2%; mÆt hµng mazut t¨ng 6,1% vµ mÆt hµng
dÇu ho¶, ZetA1 gi¶m 11,1%. MÆt hµng dÇu ho¶, ZetA1 gi¶m m¹nh so víi thùc
hiÖn 97 lµ do b¾t ®Çu t n¨m 98, côc x¨ng dÇu qu©n ®éi kh«ng mua nhiªn liÖu bay
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
tõ Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam n÷a mµ chuyÓn sang mua hµng cña c«ng ty
x¨ng dÇu qu©n ®éi nªn thÞ phÇn cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam gi¶m
m¹nh ë mÆt hµng nµy.
§Õn n¨m 99, s¶n lîng x¨ng dÇu xuÊt b¸n cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt
Nam chØ t¨ng 134.837 m3 (t¨ng 3%) so víi thùc hiÖn 98, trong ®ã mÆt hµng x¨ng
gi¶m 6,8%; mÆt hµng dÇu ho¶, ZetA1 gi¶m 6,5%; mÆt hµng diesel chØ t¨ng cã
1% vµ nÕu tÝnh ®Õn yÕu tè t¨ng trëng hµng n¨m th× ®©y còng lµ sù gi¶m sót thÞ
phÇn. ChØ cã duy nhÊt mÆt hµng mazut lµ t¨ng cao so víi thùc hiÖn 98 ë møc
205.597 tÊn (trong sè c¸c mÆt hµng x¨ng dÇu t¸ch ra chØ cã mÆt hµng mazut lµ sö
dông ®¬n vÞ tÊn cßn c¸c mÆt hµng kh¸c sö dông ®¬n vÞ m 3). S¶n lîng mazut t¨ng
24,9% so víi thùc hiÖn 98 thùc sù lµ sù t¨ng trëng thÞ phÇn ë mÆt hµng nµy, c¸c
c«ng ty thµnh viªn ®· th©m nhËp vµo c¸c kh¸ch hµng c«ng nghiÖp lín, ®ång thêi
c¸c c«ng ty thµnh viªn cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam ®· khai th¸c tiÒm
n¨ng ë c¸c hé c«ng nghiÖp míi ®a vµo ho¹t ®éng trong n¨m 1999.
BiÓu sè 03
T×nh h×nh xuÊt b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999 (theo ph¬ng thøc)
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng xuÊt b¸n
STT
DiÔn gi¶i
Tæng céng
§VT
m3
1997
So s¸nh
98/97
99/98
1998
1999
4.294.762
4.506.387
4.641.224
211.625
4,9%
134.837
3,0%
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
1
B¸n bu«n
2.888.084
2.968.130
2.944.136
80.046
2,8%
-23.994
-0,8%
2
B¸n lÎ
946.804
979.164
994.022
32.360
3,4%
14.858
1,5%
3
T¸i xuÊt
459.874
559.093
703.066
99.219
21,6%
143.973
25,8%
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam thùc hiÖn b¸n hµng qua 3 ph¬ng thøc: b¸n
bu«n, b¸n lÎ vµ t¸i xuÊt.
- B¸n bu«n: bao gåm c¶ viÖc b¸n cho c¸c hé tiªu dïng c«ng nghiÖp vµ b¸n
hµng cho ngêi tiÕp tôc qu¸ tr×nh lu th«ng (c¸c tæng ®¹i lý, ®¹i lý, ngêi mua ®i
b¸n l¹i,...).
- B¸n lÎ: lµ toµn bé lîng hµng b¸n qua cét b¬m t¹i c¸c cöa hµng b¸n lÎ trùc
thuéc m¹ng líi b¸n lÎ cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- T¸i xuÊt: lµ lîng hµng t¹m nhËp khÈu ®Ó b¸n sang c¸c níc kh¸c: Lµo, Campuchia,
Trung Quèc,...
Qua sè liÖu ë Phô biÓu sè 03 cho thÊy b¸n bu«n lµ ph¬ng thøc b¸n hµng chñ
yÕu cña Tæng c«ng ty (kho¶ng 6367%), tiÕp ®Õn lµ b¸n lÎ (kho¶ng 2123%) vµ
t¸i xuÊt chiÕm tû träng kho¶ng 1013%.
N¨m 98, s¶n lîng b¸n bu«n t¨ng 2,8% so víi thùc hiÖn 97, nhng ®Õn n¨m
99, s¶n lîng b¸n bu«n gi¶m 0,8% so víi thùc hiÖn 98.
S¶n lîng b¸n lÎ n¨m 98 t¨ng 3,4% so víi thùc hiÖn 97 vµ n¨m 99 s¶n lîng
nµy t¨ng 1,5% so víi thùc hiÖn 98.
Lîng b¸n t¸i xuÊt qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng m¹nh, n¨m 98 t¨ng 21,6% so víi
n¨m 97, n¨m 99 t¨ng 25,8% so víi n¨m 98.
N¨m 99 s¶n lîng b¸n t¨ng 134.837m3 so víi n¨m 98 nhng thùc tÕ, s¶n lîng
b¸n néi ®Þa ®· bÞ gi¶m xuãng do s¶n lîng t¸i xuÊt t¨ng 143.973m3 nªn tæng s¶n
lîng c¶ n¨m 99 vÉn t¨ng 134.837m3 so víi thùc hiÖn 98.
BiÓu sè 04
T×nh h×nh xuÊt b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999 (theo khu vùc)
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng xuÊt b¸n
STT
DiÔn gi¶i
§VT
m3
1
2
3
Tæng céng
MiÒn B¾c
MiÒn Trung
MiÒn Nam
1997
1998
1999
4.294.762
1.644.402
687.496
1.962.865
4.506.387
1.420.019
714.918
2.371.450
4.641.224
1.638.404
737.235
2.265.585
So s¸nh
98/97
99/98
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
211.624
-224.383
27.422
408.585
4,9%
-13,6%
4,0%
20,8%
134.837
218.385
22.317
-105.865
3,0%
15,4%
3,1%
-4,5%
Qua Phô biÓu sè 04 cho thÊy:
- S¶n lîng miÒn B¾c n¨m 98 gi¶m sót 224.383m 3 (-13,6%) so víi thùc hiÖn
97, nhng ®Õn n¨m 99, s¶n lîng ë miÒn B¾c ®· t¨ng 218.385m 3 (+15,4%) so víi
thùc hiÖn 98, quay vÒ nh÷ng møc ®· thùc hiÖn n¨m 97 lµ 1.638.404m 3 (thùc hiÖn
97 lµ 1.644.402m3).
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- S¶n lîng b¸n ë miÒn Trung cã nhÞp ®é t¨ng trëng qua c¸c n¨m ®Òu h¬n:
n¨m 98 t¨ng 27.422m3 (+4%) so víi thùc hiÖn 97, n¨m 99 còng t¨ng 22.317m3
(+3,1%) so víi thùc hiÖn 98.
- S¶n lîng b¸n ë miÒn Nam n¨m 98 t¨ng cao so víi n¨m 97 ë møc
408.585m3 (+20,8%) nhng ®Õn n¨m 99 l¹i bÞ gi¶m 105.865m3 (-4,5%).
BiÓu sè 05
KÕt qu¶ kinh doanh x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng xuÊt b¸n
TT
DiÔn gi¶i
§VT
So s¸nh
1997
1998
1999
98/97
Sè T§
99/98
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
I
Tæng doanh thu
1.000®
12.483.955.268
12.284.387.972
12.155.420.751
-199.567.296
-1,6%
-128.967.221
-1,0%
II
Tæng gi¸ vèn
1.000®
10.849.573.569
10.707.677.115
10.798.653.762
-141.896.454
-1,3%
90.976.647
0,8%
-57.670.842
-3,5%
-219.943.868
-13,9%
16.135.615
1,6%
84.112.763
8,2%
-73.806.457
-11,8%
-304.056.630
-55,0%
5.285.392.253 1.549.713.993
32,5%
-1.035.484.107
-16,4%
III
IV
V
VI
L·i gép
1.000®
1.634.381.699
1.576.710.857
1.356.766.989
Tû suÊt l·i gép
%/DT
13,1%
12,8%
11,2%
Chi phÝ KD
1.000®
1.008.225.165
1.024.360.779
1.108.473.542
Tû suÊt chi phÝ
%/DT
8,1%
8,3%
9,1%
Lîi nhuËn XD
1.000®
626.156.534
552.350.078
248.293.447
Tû suÊt lîi nhuËn
%/DT
5,0%
4,5%
2,0%
Nép ng©n s¸ch
1.000®
4.771.162.368
6.320.876.360
BiÓu sè 05 cho thÊy râ kÕt qu¶ kinh doanh x¨ng dÇu cña Tæng c«ng ty x¨ng
dÇu ViÖt Nam qua c¸c n¨m 97-99.
Doanh thu kinh doanh x¨ng dÇu ë c¸c n¨m 98,99 ®Òu gi¶m so víi n¨m tríc
liÒn kÒ. Sù gi¶m sót nµy kh«ng ph¶i do yÕu tè gi¶m sót s¶n lîng b¸n mµ chñ yÕu
do yÕu tè vÒ gi¸ c¶ ë n¨m 98. Riªng n¨m 99 khi b¾t ®Çu ¸p dông LuËt thuÕ
GTGT, toµn bé thuÕ doanh thu tríc ®©y h¹ch to¸n vµo doanh sè th× b¾t ®Çu tõ
n¨m 99, toµn bé thuÕ GTGT lo¹i trõ ra khái doanh sè nªn thùc chÊt doanh sè
n¨m 99 cã t¨ng lªn so víi c¸c n¨m tríc.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§i s©u vµo chØ tiªu tØ suÊt l·i gép thÊy r»ng tû suÊt l·i gép ®Òu bÞ gi¶m qua
c¸c n¨m: n¨m 97 lµ 13,1% trªn doanh sè, th× ®Õn n¨m 98 chØ lµ 12,8% vµ n¨m 99
con sè nµy lµ 11,2%. §iÒu nµy còng hoµn toµn phï hîp víi thùc tr¹ng kinh
doanh x¨ng dÇu ngµy cµng khã kh¨n hiÖn nay, thÞ trêng cã hiÖn tîng c¹nh tranh
kh«ng b×nh ®¼ng (chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ chªnh thuÕ nhËp khÈu gi÷a s¶n phÈm
x¨ng dÇu nhËp khÈu vµ nguyªn liÖu nhËp khÈu vÒ ®Ó pha chÕ thµnh s¶n phÈm
x¨ng dÇu). Bªn c¹nh ®ã, Nhµ níc lu«n cã chñ tr¬ng tiÕt gi¶m l·i gép x¨ng dÇu
th«ng qua viÖc ®iÒu chØnh t¨ng thuÕ nhËp khÈu khi l·i gép cao nªn còng lµm cho
tØ suÊt l·i gép cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam gi¶m xuèng.
Chi phÝ kinh doanh x¨ng dÇu qua c¸c n¨m còng t¨ng lªn vÒ sè tuyÖt ®èi,
®ång thêi tû suÊt chi phÝ còng t¨ng lªn: n¨m 97 lµ 8,1%; n¨m 98 lµ 8,3% vµ n¨m
99 lµ 9,1%. Tû suÊt chi phÝ t¨ng lªn mét phÇn do yÕu tè doanh sè gi¶m, tuy
nhiªn ®iÒu quan träng vÉn lµ do sù t¨ng lªn cña mét sè kho¶n môc chi phÝ lín
nh chi phÝ tiÒn l¬ng víi tû träng 1416% ®· t¨ng lªn ë n¨m 98 lµ h¬n 7 tû, ë n¨m
99 t¨ng h¬n 30 tû so víi n¨m 98 do sè lao ®éng t¨ng lªn ®ång thêi do ®ßi hái
kh¸ch quan vÒ viÖc n©ng cao ®êi sèng cho CBCNV toµn Tæng c«ng ty. Chi phÝ
khÊu hao TSC§ chiÕm tû träng kho¶ng 10% còng t¨ng lªn, vµ c¸c kho¶n chi phÝ
kh¸c (tû träng kho¶ng 30%) còng t¨ng lªn.
Chi tiÕt mét sè kho¶n môc phÝ lín ë Phô biÓu sè 06 kÌm theo. Cuèi cïng lµ
chØ tiªu lîi nhuËn. Qua biÓu 05 cho thÊy lîi nhuËn kinh doanh x¨ng dÇu thu ®îc
n¨m 97 lµ cao nhÊt (h¬n 626 tû ®ång); n¨m 98 lîi nhuËn kinh doanh x¨ng dÇu lµ
h¬n 552 tû ®ång vµ n¨m 99 lîi nhuËn kinh doanh x¨ng dÇu lµ 248 tû ®ång. Vµ ®¬ng nhiªn tû suÊt lîi nhuËn còng t¬ng øng bÞ gi¶m qua c¸c n¨m: n¨m 97, tû suÊt
lîi nhuËn ®¹t ë møc qu¸ cao lµ 5% trªn doanh sè; ®Õn n¨m 98 lµ 4,5% vµ n¨m 99
®¹t 2% trªn doanh sè. Thùc ra víi tû suÊt lîi nhuËn n¨m 99 lµ 2,0% vÉn lµ 1 con
sè lý tëng trong ®iÒu kiÖn kinh doanh ngµy cµng khã kh¨n nh hiÖn nay.
* T×nh h×nh nép ng©n s¸ch: tæng nép ng©n s¸ch n¨m 98 t¨ng tíi h¬n 1.549
tû ®ång so víi thùc hiÖn 97, n¨m 99 tæng nép ng©n s¸ch gi¶m h¬n 1.035 tû ®ång
so víi thùc hiÖn 98. Cã sù biÕn ®éng lín nµy lµ do n¨m 98 lµ n¨m cã gi¸ nhËp
khÈu rÊt thÊp vµ thÊp nhÊt trong 3 n¨m, trong khi ®ã mÆt b»ng gi¸ tèi ®a trong 3
n¨m ®Òu gi÷ æn ®Þnh (kh«ng t¨ng, kh«ng gi¶m). V× vËy, Nhµ níc lu«n tËn thu
ng©n s¸ch th«ng qua viÖc ®iÒu chØnh t¨ng thuÕ nhËp khÈu cña c¸c mÆt hµng.
BiÓu sè 06
20