Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
LỜI NÓI ĐẦU
Cùng với sự nghiệp đổi mới của đất nước ta hiện nay với quá trình Công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thực hiện đường lối phát triển nền kinh tế
hàng hóa nhiều thành phần nên việc sản xuất ra sản phẩm hàng hóa đã làm xuất
hiện ngày càng nhiều doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Để Công tác quản lý
kinh doanh đạt hiệu quả đòi hỏi các doanh nghiệp phải sử dụng đồng thời hàng
loạt các Công cụ quản lý khác nhau trong đó Công tác kế toán được coi là một
trong những Công cụ cần thiết cho bất kỳ một chế độ kinh tế xã hội nào. Kế toán
được sử dụng như một Công cụ sắc bén cung cấp các thông tin kinh tế tài chính
hữu hiệu nhất, phản ánh một cách khách quan, kịp thời hiệu quả trong quá trình
sản xuất kinh doanh nhằm phản ánh các thông tin kinh tế tài chính phục vụ trực
tiếp cho yêu cầu của việc quản lý doanh nghiệp. Vì thế quy mô sản xuất của
doanh nghiệp càng phát triển thì yêu cầu và phạm vi của Công tác kế toán càng
được mở rộng, vai trò và vị trí càng được nâng cao, trách nhiệm của người cán
bộ làm Công tác kế toán càng lớn. Đặc biệt, trong nền kinh tế thị trường ngày
càng phát triển của thế giới nói chung, cũng như sự hội nhập với thị trường thế
giới của Việt Nam nói riêng, kế toán thực sự trở thành một bộ môn khoa học,
việc giáo dục và đào tạo cán bộ kế toán đòi hỏi phải nắm vững kiến thức về hạch
toán, thực hiện tốt các chế độ chính sách về tài chính kế toán – bởi vì kế toán là
bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống Công cụ quản lý điều hành và kiểm
soát các hoạt động sản xuất kinh doanh của DN và toàn bộ nền kinh tế.
Thực hiện đường lối phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận
hành theo cơ chế thị trường, theo định hướng XHCN nền kinh tế nước ta có sự
chuyển biến sâu sắc và mạnh mẽ. Để đáp ứng các yêu cầu của sự nghiệp đổi mới
và phát triển kinh tế đất nước, đồng thời phù hợp với mục tiêu đào tạo của nhà
trường. Vì vậy trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch đã và đang thực hiện
việc dạy và học theo phương châm: Học đi đôi với hành, gắn lý luận với thực
tiễn. CHỉ có như vậy mới giúp cho mỗi sinh viên sau khi ra trường không chỉ
trang bị một cách vững chắc về kiến thức lý luận, mà còn phải biết cách vận
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 1
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
dụng một cách sáng tạo những kiến thức lý luận đó vào Công việc thực tế. Vì
vậy, trong quá trình đào tạo nhà trường luôn tiến hành các đợt thực tập cho học
sinh – sinh viên tại các cơ sở sản xuất, các xí nghiệp nhà máy, đặc biệt là với
học sinh – sinh viên cuối khóa thì đây chính là dịp để làm quen với Công việc
thực tế sau này, rút ngắn khoảng cách giữa bài vở và yêu cầu thực tiễn.
Điều này đã trở thành một chân lý và em một lần nữa cũng hiểu rõ được
chân lý này khi tới thực tập tại nhà máy Cốc Hóa thuộc tổng Công ty Gang Thép
Thái Nguyên. Cùng với những kiến thức được các thày cô trang bị cho trong quá
trình học tập tại nhà trường, khi tới thực tập tại nhà máy Cốc Hóa, em đã được
biết thêm về Công tác kế toán của doanh nghiệp và tầm quan trọng của nó.
Trong kế toán thì bao gồm rất nhiều phần hành khác nhau, nhưng kế toán
nguyên vật liệu, Công cụ dụng cụ có thể nói là một trong những phần hành quan
trọng nhất trong DN tham gia sản xuất sản phẩm, vì nó quyết định đến chất
lượng và giá thành sản phẩm cũng như lợi thế cạnh tranh của các nhà máy và
DN trên thị trường.
Chính vì vậy mà em quyết định chọn cho mình đề tài: "Kế toán nguyên
vật liệu, Công cụ, dụng cụ".
Nguyên vật liệu là đối tượng lao động được thể hiện dưới dạng vật hóa,
nó là một trong ba yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất, là cơ sở để hình thành
nên sản phẩm, vì vậy nguyên vật liệu phải được xem xét và đánh giá một cách
chặt chẽ, tỉ mỉ hay nói một cách khác nó phải được giám sát từ khâu mua đến
khâu nhập kho, bảo quản và xuất kho nguyên vật liệu, vì nguyên vật liệu đóng
vai trò quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của DN.
Khác với nguyên vật liệu, Công cụ, dụng cụ là những tư liệu lao động
không đủ tiêu chuẩn về giá trị và thời gian sử dụng quy định để xếp vào tài sản
cố định. Bởi vậy, CCDC mang đầy đủ đặc điểm như TSCĐ hữu hình. CCDC
trong các DN được sử dụng để phục vụ cho hoạt động sản xuất hay hoạt động
bán hàng, quản lý DN. CCDC cũng đóng một vai trò quan trọng trong sự tồn tại
và phát triển của DN.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 2
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
* Bố cục chuyên đề:
Kế toán nguyên vật liệu, Công cụ, dụng cụ gồm có 3 phần chính sau:
- Phần I: Đặc điểm tình hình nhà máy Cốc Hóa.
- Phần II: Thực trạng Công tác tổ chức hạch toán nguyên vật liệu, Công
cụ, dụng cụ tại nhà máy Cốc Hóa.
- Phần III: Nhận xét và kết luận
Qua đây, em xin chân thành cảm ơn đến các cô chú phòng kế toán và các
phòng ban chức năng của nhà máy Cốc Hóa. Em xin cảm ơn các thày cô giáo
trong tổ bộ môn Tài chính – Kế toán trường CĐ Thương mại và Du lịch đã
hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn thành bài báo cáo tốt nghiệp này.
Vì thời gian có hạn nên bài báo cáo tốt nghiệp của em trong quá trình thu
thập tài liệu và làm bài còn có nhiều sai sót, kính mong thày cô giáo xem và sửa
sai cho em, để bài viết của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2009
Học sinh thực hiện
Nguyễn Thị Thúy Hòa
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 3
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
Phần I
ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH CỦA NHÀ MÁY CỐC HÓA
I- Giới thiệu khái quát chung về nhà máy Cốc Hóa
1.1. Quá trình hình thành phát triển của nhà máy Cốc Hóa
Nhà máy Cốc Hóa là một đơn vị trực thuộc Công ty Gang Thép Thái
Nguyên, nhà máy được thành lập ngày 20 tháng 12 năm 1964. Trụ sở của nhà
máy được đặt tại: Phường Cam Giá, thành phố Thái nguyên.
Điện thoại: 02803 832 253
Fax: 02803 832 742.
Ban đầu nhà máy là một phân xưởng nhỏ với thiết bị kỹ thuật sản xuất
còn hạn chế. Trải qua hơn 40 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ Công ty và
ban lãnh đạo nhà máy cùng với sự đoàn kết, cần cù sáng tạo của đội ngũ cán bộ
Công nhân viên, nhà máy Cốc Hóa đã từng bước vượt qua nhiều khó khăn đồng
thời phát huy được những khả năng, tiềm tàng của một đơn vị thành viên thuộc
Công ty Gang Thép Thái Nguyên, từ đó nhà máy ngày càng phát triển và từng
bước đứng vững trên thị trường.
Nhà máy Cốc Hóa là một đơn vị thành viên của Công ty Gang Thép. Nhà
máy được phân cấp là một Nhà máy có tư cách pháp nhân không đầy đủ (theo
quy định số 657/TCTT ngày 4/10/1992). Là một đơn vị có con dấu riêng theo
quy định của nhà nước, được phép mở tài khoản ở ngân hàng và được quyền ký
kết hợp đồng kinh tế với các đơn vị trong và ngoài Công ty.
1.2. Chức năng, nhiệm vụ của nhà máy Cốc Hóa
Nhà máy Cốc Hóa một đơn vị sản xuất và cung cấp cốc luyện kim chủ
yếu cho dây chuyền sản xuất gang, thép của Công ty. Ngoài ra, nhà máy còn có
sản phẩm thép cán các loại, bột xây dựng, vôi luyện kim và những sản phẩm từ
việc tận dụng nguyên liệu thu hồi ở công nghệ sản xuất cốc luyện kim như: Dầu
phòng mục, napstalen, nhựa đường, bitum.
1.3. Công nghệ sản xuất của một số hàng hóa chủ yếu
Sản phẩm chính của nhà máy Cốc Hóa là cốc luyện kim để phục vụ chủ
yếu cho dây chuyền sản xuất gang, thép của công ty. Quá trình sản xuất cốc
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 4
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
luyện kim được bố trí trên dây chuyền công nghệ sản xuất liên hoàn, kết nối liên
tục giữa các phân xưởng Than – Cốc – Hóa. Nguyên vật liệu chính để sản xuất
cốc luyện kim là các loại than mỡ, than tuyển Phấn Mễ, than tuyển Làng Cẩm,
than Trung Quốc ... Tất cả các loại than trên được phối trộn, theo tỷ lệ quy định,
qua các công đoạn nghiền, trộn đảm bảo đúng tiêu chẩn kỹ thuật. Sau đó, than
được đưa sang bên lò luyện cốc (bằng hệ thống tải đưa lên tháp than đỉnh lò cốc
và được trút xuống xe rót than để mang đi rót vào các buồng lò. Buồng lò được
đốt trong hệ thống kín). Sau khoảng 18 giờ với nhiệt độ khoảng 1300oC, than đã
được chuyển hóa thành cốc luyện kim. Sau khi đủ thời gian kết cốc, dùng xe
tống và xe chặn để tống cốc sang xe dập và được đưa đi làm nguội nhanh bằng
nguồn nước sôi liên tục, sau đó cho xuống máy và vận chuyển bằng băng tải
sang lò cao (Nhà máy luyện gang) để phục vụ cho việc luyện Gang. Dầu cốc
được đưa lên nồi chưng và thu được các sản phẩm như: Náptalen, bitum, nhựa
đường, dầu phòng mục. Dầu phòng mục được chưng cất tiếp thành dầu phòng
mục sạch và bán để làm nhiên liệu cán thép. Có thể khái quát quy trình sản xuất
cốc luyện kim tại nhà máy qua sơ đồ sau:
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 5
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
Than mỡ,
nguyên liệu phụ
Nghiền trộn
Lên tháp cao
Lò luyện cốc
Thu hồi
Cốc luyện kim
Khí cốc
Làm lạnh
Dầu cốc thô
Khí than
Chưng cất
Dầu phòng mục
Bitum
Dầu phòng mục
sạch
Nhựa đường
Náptalen tạp
Chưng lọc
Náptalen tinh
Náptalen
thăng hoa
Sơ đồ 7: Quy trình công nghệ sản xuất cốc luyện kim của nhà máy
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 6
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
II- Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của nhà máy Cốc Hóa
Nhà máy Cốc Hóa tổ chức bộ máy quản lý theo kiểu trực tuyến chức năng
được phân làm ba cấp quản lý. Với cơ cấu tổ chức hợp lý, gọn nhẹ, khoa học,
có quan hệ phân công cụ thể và trách nhiệm rõ ràng tạo ra hiệu quả tối đa trong
sản xuất kinh doanh. Mô hình bộ máy quản lý của nhà máy được khái quát qua
sơ đồ 8.
2.1. Cơ cấu bộ máy quản lý
Nhà máy được tổ chức bao gồm một giám đốc kiêm bí thư Đảng ủy, 3 phó
giám đốc, 1 chủ tịch công đoàn và 1 bí thư đoàn thanh niên.
Giám đốc kiêm bí thư Đảng ủy: Là viên chức lãnh đạo đứng đầu nhà
máy Cốc Hóa, chịu trách nhiệm trước tổng giám đốc công ty và tập thể cán bộ
công nhân viên trong nhà máy về việc điều hành sản xuất kinh doanh và tổ chức
hợp lý để đảm bảo có hiệu quả theo đường lối pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Phó giám đốc phụ trách kỹ thuật công nghệ: Chịu trách nhiệm chỉ
đạo, hướng dẫn, kiểm tra các đơn vị tổ chức thực hiện kế hoạch tác nghiệp, kế
hoạch sản xuất kinh doanh trong tháng và các mặt thiết kế, kỹ thuật và quy trình
công nghệ.
Phó giám đốc quản lý thiết bị: Có chức năng giúp việc cho Giám đốc,
phụ trách trực tiếp về máy móc, thiết bị, hệ thống tiêu chuẩn ISO và 5S, đồng
thời giám sát trực tiếp tiến độ hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà máy so với
kế hoạch đề ra.
Phó giám đốc hành chính, bí thư đảng ủy: Có chức năng giúp việc cho
Giám đốc phụ trách đời sống, hành chính, bảo vệ tài sản và an ninh trong nhà
máy.
2.2. Chức năng, nhiệm vụ các phòng ban
Nhà máy Cốc Hóa bao gồm 8 phòng ban và đội bảo vệ:
- Phòng kỹ thuật công nghệ: Giám sát quá trình công nghệ đảm bảo sản
xuất liên tục sản phẩm cốc luyện kim và sản phẩm hóa, lập quy trình công nghệ
sản xuất, định mức các chỉ tiêu kỹ thuật, báo cáo kết quả sản xuất và việc thực
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 7
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
hiện các chỉ tiêu kế hoạch nhà máy giao. Viết phương án và giải pháp công nghệ
khi sửa chữa thiết bị, giải quyết sự cố. Tham gia đào tạo nâng bậc thợ cho công
nhân, cộng nghệ. Chịu trách nhiệm kiểm soát an toàn và vệ sinh lao động trong
nhà máy.
- Phòng KCS: Phân tích kiểm tra đánh giá chất lượng nguyên liệu đầu
vào, các sản phẩm trung gian trong quá trình sản xuất và sản phẩm cuối cùng
trước khi xuất cho khách hàng.
- Phòng kỹ thuật cơ điện: Quản lý thiết bị máy móc, năng lượng, xây
dựng cơ bản và sửa chữa lớn trong nhà máy. Lập quy trình công nghệ cơ khí,
sửa chữa thiết bị thường xuyên. Chịu trách nhiệm giám sát kỹ thuật sản xuất sản
phẩm thép cán. Tham gia đào tạo nâng bậc thợ cho công nhân.
- Phòng tổ chức lao động – tiền lương: Tổ chức đào tạo cán bộ, tiền lương
thực hiện nhiệm vụ điều động và tuyển dụng lao động.
- Phòng kế hoạch tiêu thụ: Chịu trách nhiệm tiêu thụ sản phẩm của nhà
máy và lên kế hoạch tiêu thụ, tìm đầu ra cho các sản phẩm là các sản phẩm phế
liệu thu hồi từ sản xuất chính.
- Phòng kế toán thống kê: Nhiệm vụ kế toán thống kê là lập chứng từ sổ
sách thu chi với khách hàng và nội bộ. Theo dõi và quản lý dòng lưu chuyển tiền
tệ. Báo cáo kịp thời Giám đốc về tình hình, kết quả hoạt động sản xuất kinh
doanh lỗ, lãi, trích lập các quỹ, thực hiện các chế độ thu nộp với công ty.
- Phòng vật tư: Nhiệm vụ chủ yếu của phòng là lập kế hoạch cung ứng vật
liệu, quản lý thiết bị, vận chuyển vật tư và cung cấp vật tư cho đầu vào, đầu ra
cho nhà máy.
- Phòng hành chính: Phụ trách các công việc hậu cần như nấu cơm, y tế,
trang trí khánh tiết, lưu chuyển văn thư, soạn thảo công văn, tiếp đón khách...
- Đội bảo vệ: Bảo vệ tài sản an ninh, trật tự trong nhà máy, ngoài ra còn
thực hiện nghĩa vụ quân sự khi có chiến tranh xảy ra.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 8
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
Sơ đồ 8: Bộ máy quản lý nhà máy Cốc Hóa
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 9
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
III- Khái quát chung về công tác kế toán tại nhà máy Cốc Hóa
Nhà máy Cốc Hóa là một đơn vị thành viên trực thuộc Công ty Gang
Thép Thái Nguyên nên nhà máy tổ chức báo cáo trực tiếp lên đơn vị cấp trên là
Công ty Gang Thép Thái Nguyên. Công tác kế toán của nhà máy áp dụng theo
hình thức kế toán tập trung. Theo hình thức này thì toàn bộ công tác kế toán
được tập trung tại phòng kế toán tài chính của nhà máy. Các nhân viên kinh tế
phân xưởng sản xuất hạch toán báo cáo trên cơ sở chỉ tiêu, định mức khoán. Nhà
máy đã tổ chức bộ máy kế toán qua sơ đồ sau:
TRƯỞNG PHÒNG
PHÓ PHÒNG
(Kế toán trưởng)
(Thống kê tổng hợp)
Kế toán
Kế toán
Kế toán
Kế toán
Kế toán
giá thành
theo dõi
vật tư và
thanh toán
tiền lương,
và tiêu thụ
vốn nội bộ
công nợ
và công nợ
các khoản
sản phẩm,
Công ty và
mua ngoài
bán ngoài
trích theo
thuế
TSCĐ
XDCB
Thủ quỹ
lương
Nhân viên kinh tế
phân xưởng
Sơ đồ 9: Bộ máy kế toán tại nhà máy Cốc Hóa
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 10
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
3.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán
Phòng kế toán của nhà máy bao gồm 1 trưởng phòng, 1 phó phòng và 6
nhân viên. Ngoài ra còn có các nhân viên kinh tế phân xưởng có nhiệm vụ giúp
phòng kế toán tổng hợp các hóa đơn, chứng từ xuất kho nguyên vật liệu, công cụ
dụng cụ và một số việc khác.
Trưởng phòng kế toán
Trưởng phòng kế toán chịu trách nhiệm chung về công tác kế toán trước
Giám đốc, trước Nhà nước. Tổ chức thực hiện chế độ tài chính hiện hành, tuân
thủ theo quy định của công ty, pháp lệnh của nhà nước về công tác tài chính kế
toán. Tổ chức mở sổ sách để theo dõi hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
về quỹ tiền mặt, vật tư, thanh toán, tính giá thành tiêu thụ, xác định kết quả tiêu
thụ, thuế... Công tác quản lý tiền vốn, quản lý tài chính, vật tư tài sản của nhà
máy. Kế toán trưởng kiêm kế toán tổng hợp.
Phó phòng kế toán
Là viên chức làm thống kê tổng hợp, quản lý điều hành giúp trưởng phòng
quản lý một số mặt công tác về Kế toán – Thống kê – Tài chính được trưởng
phòng phân công.
Kế toán giá thành và tiêu thụ sản phẩm, thuế
Giúp trưởng phòng về công tác hạch toán giá thành, tiêu thụ sản phẩm và
nộp thuế.
Theo dõi, quản lý xuất nhập kho thành phẩm, tập hợp số liệu, hạch toán
quá trình tiêu thụ, xác định kết quả lỗ (lãi). Thực hiện công tác hạch toán giá
thành, phân tích, đánh giá nguyên nhân tăng giảm giá thành háng tháng, quý,
năm đối với tất cả các sản phẩm sản xuất tại nhà máy.
Kế toán theo dõi vốn nội bộ công ty và TSCĐ
Thu hồi công nợ bán ngoài và quản lý các khoản công nợ bán ngoài, tạm
ứng, các khoản phải thu phải trả qua vốn của công ty và theo dõi hạch toán tài
sản cố định của nhà máy.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 11
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
Kế toán vật tư và công nợ mua ngoài, XDCB
Giúp trưởng phòng theo dõi quản lý xuất nguyên vật liệu phục vụ cho sản
xuất. Thường xuyên đối chiếu với thống kê cấp phát vật tư và thủ kho để khắc
phục những sai sót, nhầm lẫn, đảm bảo chính xác về số liệu.
Theo dõi đôn đốc việc thanh toán và quyết toán công nợ mua ngoài của nhà
máy, tham gia kiểm kê tài sản, vật tư theo quy định. Theo dõi quản lý tình hình
thực hiện công tác xây dựng cơ bản. Tổ chức thực hiện công tác thanh quyết toán
tài chính, các công trình xây dựng cơ bản, sửa chữa lớn đã hoàn thành.
Kế toán thanh toán và công nợ bán ngoài
Giúp trưởng phòng thanh quyết toán việc thu chi tiền mặt, tiền gửi ngân
hàng theo đúng nguyên tắc. Theo dõi, đôn đốc, thu hồi công nợ bán ngoài và
quản lý các khoản công nợ bán ngoài, tạm ứng, các khoản phải trả.
Kế toán lương và các khoản trích theo lương
Có trách nhiệm giúp trưởng phòng trong việc theo dõi tiền lương, phân
phối tiền lương cho cơ quan, duyệt và thanh toán tiền lương BHXH cho công
nhân viên chức, nộp tiền BHXH và tính thuế thu nhập cá nhân.
Thủ quỹ
Giúp trưởng phòng thu, quản lý và cấp phát tiền mặt, thu chi bảo toàn tiền
mặt đúng nguyên tắc. Kiểm tra nắm chắc số lượng tiền mặt trước và sau khi
nhập két.
3.2. Hình thức sổ kế toán áp dụng tại nhà máy Cốc Hóa
Nhà máy Cốc Hóa hạch toán kế toán theo hình thức nhật ký chứng từ
(NKCT). Nhà máy áp dụng các chế độ kế toán cụ thể như sau:
- Niên độ kế toán: Từ ngày 01/01/N đến ngày 31/12/N.
- Đơn vị tiền tệ sử dụng trong ghi chép sổ sách là VNĐ.
- Hạch toán theo hình thức nhật ký chứng từ sử dụng: 9 NKCT từ số 1 đến
số 10, các bảng kê từ số 1 đến bảng kê số 11. (bỏ NKCT số 9).
- Hạch toán tổng hợp nguyên vật liệu thành phẩm tồn kho theo phương
pháp kê khai thường xuyên, tính giá xuất kho theo đơn giá bình quân gia quyền.
- Nhà máy nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.
- Chế độ kế toán áp dụng QĐ 15.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 12
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
* Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức nhật ký – chứng từ được thể hiện
qua sơ đồ sau:
Chứng tử gốc
và các bảng phân bổ
Bảng kê
NHẬT KÝ
Sổ, thẻ kế toán
CHỨNG TỪ
chi tiết
Sổ cái
Bảng tổng hợp
chi tiết
BÁO CÁO
TÀI CHÍNH
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu, kiểm tra
Sơ đồ 10: Hình thức Nhật ký chứng từ
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 13
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
* Hệ thống chứng từ, tài khoản nhà máy sử dụng
Nhà máy Cốc Hóa sử dụng hệ thống tài khoản cũng như các chứng từ kế
toán theo đúng hướng dẫn và quy định của Bộ tài chính. Ngoài ra, nhà máy còn
mở nhiều tiểu khoản để phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh và tạo điều
kiện thuận lợi cho việc hạch toán kế toán.
3.3. Các phần hành chính trong công tác kế toán
Hiện nay, nhà máy Cốc Hóa có các phần hành chính trong công tác kế
toán như sau:
- Kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ.
- Kế toán tài sản cố định.
- Kế toán lương và các khoản trích theo lương.
- Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.
- Kế toán thành phẩm, tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh.
- Kế toán vốn bằng tiền.
- Kế toán thanh toán.
- Kế toán vốn chủ sở hữu.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 14
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
Phần II
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU,
CÔNG CỤ DỤNG CỤ TẠI NHÀ MÁY CỐC HÓA
I- Những quy định chung về kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
tại nhà máy Cốc Hóa
1.1. Đặc điểm, vai trò của nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
1.1.1. Đặc điểm của nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
Tại nhà máy Cốc Hóa nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ chỉ tham gia vào
một chu kỳ sản xuất – kinh doanh nhất định và toàn bộ giá trị NVL được chuyển
hết một lần vào chi phí kinh doanh trong kỳ. Tuy nhiên, đối với NVL là trục cán
- phụ tùng thay thế có giá trị tương đối lớn và tham gia vào nhiều chu kỳ sản
xuất kinh doanh nên khi xuất kho trục cán, kế toán tiến hành phân bổ dần vào
chi phí sản xuất kinh doanh.
Nhà máy Cốc Hóa là một đơn vị sản xuất kinh doanh trực thuộc Công ty
Gang Thép Thái Nguyên nên toàn bộ vật tư của nhà máy đều mua theo kế hoạch
của công ty. Các đơn vị cung cấp vật tư chủ yếu của nhà máy đều mua theo kế
hoạch của công ty và là các đơn vị trực thuộc trong công ty như: Mỏ than Phấn
Mế, Nhà máy Luyện gang, Nhà máy Luyện thép, Xí nghiệp năng lượng, ... và
một số đơn vị bên ngoài.
1.1.2. Vai trò của nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
Nhà máy Cốc Hóa là đơn vị trực thuộc sản xuất kinh doanh, hoạt động sản
xuất trong lĩnh vực công nghiệp nặng với sản phẩm chính là cốc luyện kim, thép
cán. Nguyên vật liệu là một trong 3 yếu tố cơ bản để tiến hành sản xuất, là yếu
tố chính cấu thành lên thực sản phẩm, do đó nếu thiếu nguyên vật liệu thì việc
sản xuất sản phẩm bị gián đoạn.
Một trong những yếu tố không thể thiếu được trong hoạt động kinh doanh
của nhà máy đó là công cụ dụng cụ. Công cụ dụng cụ không cấu thành nên thực
thể sản phẩm, tuy nhiên nó phục vụ cho sản xuất tạo ra sản phẩm, đồng thời giúp
cho hoạt động quản lý và hoạt động bán hàng tại nhà máy diễn ra dễ dàng.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 15
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
Xét về mặt chi phí thì vật tư là loại chi phí chiếm tỷ trọng lớn trong giá
thành sản phẩm của nhà máy, cụ thể nó chiếm khoảng 90% trong đó chi phí
nguyên vật liệu trực tiếp chiếm khoảng 78 – 79% tổng chi phí vật tư. Mặt khác
chất lượng của vật tư cũng ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng của sản phẩm sản
xuất ra. Do đó, công tác tổ chức quản lý vật tư đóng vai trò hết sức quan trọng
trong chiến lược phát triển của nhà máy.
1.2. Tình hình quản lý NVL, CCDC tại nhà máy
Xuất phát từ đặc điểm, vai trò của NVL, CCDC trong quá trình sản xuất
kinh doanh đòi hỏi phải quản lý chặt chẽ ở tất cả các khâu từ mua, bảo quản, dự
trữ đến sử dụng.
* Khâu thu mua
NVL, CCDC là tài sản dự trữ sản xuất, thường xuyên biến động của nhà
máy nên công tác quản lý NVL, CCDC được tiến hành ngay từ khâu thu mua.
Căn cứ vào các kế hoạch sản xuất (tháng, quý, năm ... ) và trên cơ sở nhu cầu
NVL, CCDC được xét duyệt, bộ phận vật tư của nhà máy sẽ chủ động tìm kiến
nguồn cung cấp thích hợp, đảm bảo thu mua NVL, CCDC đúng chủng loại, số
lượng, tốt về chất lượng, hợp lý về giá cả.
* Khâu bảo quản và dự trữ
Việc quản lý NVL, CCDC đòi hỏi nhà máy phải tổ chức tốt kho tàng, bến
bãi, thực hiện đúng chế độ bảo quản đối với từng NVL, CCDC, hạn chế hư
hỏng, mất mát hao hụt, đảm bảo an toàn.
Tình hình dự trữ: Do NVL, CCDC phục vụ sản xuất đa dạng nên nhà máy
có những quy định về dự trữ cụ thể cho từng loại. Căn cứ vào kế hoạch sản xuất
do Công ty Gang Thép giao, nhà máy Cốc Hóa xây dựng nhu cầu dự trữ vật tư
phục vụ cho sản xuất kinh doanh.
Tình hình bảo quản vật tư NVL, CCDC mua ngoài do các nhân viên tiếp
liệu của bộ phận vật tư mua về nhập kho, khi NVL, CCDC nhập kho, thủ kho
phải bảo quản, quản lý cả về số lượng, chất lượng của từng loại NVL, CCDC
trong kho. Định kỳ 6 tháng 1 lần, thủ kho kết hợp với phòng kế toán, phòng
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 16
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
KCS tiến hành kiểm kê xác định số lượng NVL tồn kho, từ đó có các biện pháp
cung cấp vật tư kịp thời.
Hiện nay, nhà máy có 5 kho nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, Cụ thể
như sau:
- Kho nguyên vật liệu chính.
- Kho nguyên vật liệu phụ.
- Kho phụ tùng thiết bị.
- Kho vật liệu thu hồi.
- Kho công cụ dụng cụ.
* Khâu sử dụng
Sử dụng hợp lý, tiết kiệm trên cơ sở xác định mức tiêu hao và dự toán chi
phí có ý nghĩa quan trọng trong việc hạ thấp chi phí sản xuất, hạ giá thành sản
phẩm, tăng lợi nhuận cho nhà máy, do vậy khâu sử dụng NVL, CCDC cần quán
triệt nguyên tắc: Sử dụng đúng mục đích, quy định, quy trình sản xuất; tiết kiệm
nhưng vẫn hiệu quả; ngăn ngừa tình trạng lãng phí, hư hỏng, mất mát trong khâu
sử dụng.
Hàng tháng, các đơn vị phải báo cáo việc sử dụng, quản lý vật tư với nhà
máy thông qua phòng vật tư. Hàng tháng cán bộ theo dõi vật tư của phòng vật tư
phải báo cáo trước trưởng phòng về việc sử dụng, quản lý vật tư của các đơn vị
vào ngày 02 hàng tháng.
Chính vì những yêu cầu quan trọng đó mà nhà máy Cốc Hóa đã không
ngừng xây dựng kế hoạch về việc quản lý và sử dụng NVL, CCDC và thực hiện
kế hoạch đó một cách hiệu quả nhất, sáng tạo trong lao động nhằm giảm tiêu
hao NVL, CCDC đến mức thấp nhất.
1.3. Phân loại vật tư tại nhà máy Cốc Hóa
Do đặc điểm của công nghệ sản xuất nên nhà máy Cốc Hóa có rất nhiều
loại vật tư khác nhau có tính năng lý hóa khác nhau, mục đích sử dụng cũng
khác nhau, vì vậy muốn quản lý vật tư một cách chặt chẽ và tổ chức hạch toán
vật tư được thuận tiện, chi tiết tới từng loại, từng thứ vật tư phục vụ cho nhu cầu
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 17
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
quản lý thì cần thiết phải tiến hành phân loại vật tư. Theo đó, vật tư tại nhà máy
Cốc Hóa được phân thành các nhóm sau:
* Đối với nguyên vật liệu:
- Nguyên vật liệu chính bao gồm: Than Phấn Mễ, than Quý Sơn (Trung
Quốc), than tuyển Làng Cẩm, phôi thép các loại ...
- Nguyên vật liệu phụ bao gồm: Xăng dầu mỡ, gạch chịu lửa, kim loại,
oxi, khí gas, ...
- Phụ tùng thay thế bao gồm: Phụ tùng máy cán gia công, vòng bi, mỏ lết,
bình điện, bìa cách điện.
- Phế liệu thu hồi.
* Đối với công cụ dụng cụ
Công cụ, dụng cụ của nhà máy Cốc Hóa chỉ có duy nhất một loại sử dụng
thường xuyên cho quá trình sản xuất kinh doanh của nhà máy bao gồm:
- Bảo hộ lao động: Dây an toàn, dây các loại, quần áo xanh sợi bông, nút
chống ồn, mặt nạ hàn, khẩu trang, ...
- Tạp phẩm: Chổi tre, bay xây, bông chít, bàn xoa, giấy ráp, cán xẻng.
1.4. Nhiệm vụ của kế toán vật tư tại nhà máy Cốc Hóa
Phản ánh chính xác, kịp thời và kiểm tra chặt chẽ tình hình tăng giảm vật
tư về mặt số lượng, chất lượng, chủng loại và thời gian cung cấp.
Tính toán, phân bổ giá trị vật tư, vật liệu xuất dùng cho các đối tượng
khác nhau. Kiểm tra chặt chẽ việc thực hiện định mức tiêu hao nguyên vật liệu,
phát hiện ngăn ngừa những trường hợp sử dụng lãng phí, sai mục đích.
Thường xuyên kiểm tra việc thực hiện định mức dự trữ NVL, phát hiện
kịp thời những NVL kém phẩm chất, chưa cần dùng và có biện pháp hạn chế
thiệt hại xảy ra.
II- Tổ chức công tác kế toán NVL, CCDC tại nhà máy Cốc Hóa
2.1. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
Hạch toán chi tiết NVL, CCDC là công việc hạch toán kết hợp giữa kho
và phòng kế toán nhằm mục đích theo dõi chặt chẽ tình hình nhập – xuất – tồn
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 18
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
kho nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ cả về số lượng, chất lượng, chủng loại,
quy cách vật tư.
Để hạch toán chi tiết nguyên vật liệu một cách dễ dàng và đảm bảo việc
kiểm tra đối chiếu giữa bộ phận kho với kế toán một cách thuận tiện, nhanh
chóng, kế toán vật tư đã xây dựng danh mục vật tư các thông tin về mã vật tư,
đơn vị tính, số thẻ, nhóm vật tư, tên vật tư, loại vật tư.
Đối với loại vật tư ký hiệu bằng các số tương ứng với số liệu tài khoản
của từng loại cụ thể như sau:
+ 1521 - Nguyên vật liệu chính
+ 1522 - Nguyên vật liệu phụ
+ 1524 - Phụ tùng thay thế
+ 1526 - Phế liệu thu hồi
+ 1531 - Công cụ, dụng cụ
Nhà máy ký hiệu các danh điểm vật tư theo nguyên tắc sau: Đối với NVL
chính, mã được bắt đầu bằng chữ A; đối với các nguyên vật liệu khác, mã vật tư
được ký hiệu bắt đầu là mã của nhóm vật tư tương ứng:
AA 001A -
Than tuyển Phấn Mế
AA 005A -
Than Quý Sơn (Trung Quốc)
AB 001 -
Phôi thép 120x120 loại 1
15220101002 - Xăng A92
15310148 -
Quần áo xanh sợi bông
2.1.1. Sổ sách kế toán
Tại nhà máy Cốc Hóa, kế toán sử dụng các sổ chi tiết sau để hạch toán chi
tiết nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ:
- Sổ chi tiết nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
- Bảng kê phiếu nhập
- Bảng chi tiết xuất nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
- Thẻ kho
- Bảng tổng hợp nhập – xuất – tồn.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 19
Nguyễn Thị Thúy Hòa
Lớp: TA44KD1
2.1.2. Trình tự hạch toán chi tiết nguyên vật liệu, CCDC
Hiện nay, nhà máy Cốc Hóa đang sử dụng hình thức nhật ký – chứng từ.
Theo quy trình sản xuất của nhà máy phù hợp với yêu cầu quản lý, việc hạch
toán chi tiết nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ được kết hợp giữa kho và phòng
kế toán theo phương pháp thẻ song song. Cụ thể như sau:
* Ở kho
Thủ kho sử dụng phiếu vật tư để ghi chép hàng ngày tình hình xuất nhập
kho của từng danh điểm vật tư theo chỉ tiêu số lượng. Khi có các nghiệp vụ nhập
vật tư thực tế phát sinh, thủ kho sẽ thực hiện việc thu phát vật tư và ghi số lượng
thực tế nhập xuất vào các chứng từ nhập xuất. Căn cứ vào số lượng nhập xuất,
thủ kho ghi số lượng nhập xuất vào thẻ vật tư, cuối ngày thủ kho tính ra khối
lượng vật liệu tồn kho để ghi vào cột tồn của thẻ vật tư. Sau khi được sử dụng để
ghi thẻ vật tư, các chứng từ nhập xuất được bàn giao lại cho kế toán.
* Tại phòng kế toán
Phòng kế toán sử dụng sổ chi tiết vật liệu, để ghi chép tình hình nhập xuất
từng loại vật liệu, về cả số lượng và chất lượng. Hàng này hoặc định kỳ kế toán
xuống kho kiểm tra việc ghi chép của thủ kho, ký xác nhận vào phiếu vật tư và
nhận chứng từ về phòng kế toán.
2.2. Phương pháp tính giá NVL, CCDC
2.2.1. Đối với vật liệu, CCDC nhập kho
* Đối với vật tư mua nội bộ
Các chi phí phát sinh khi mua vật tư bao gồm các chi phí về vận chuyển
tật tư (nếu có), chi phí nhân công bốc, xúc. Đối với các loại chi phí này đến cuối
tháng nhà máy với tính ra và viết phiếu nhập kho mà không tính trực tiếp vào
đơn giá nhập vật tư trong từng lần.
* Đối với vật tư mua ngoài
Giá của vật liệu nhập kho bao gồm giá mua trên hóa đơn cộng các khoản
chi phí liên quan trừ các khoản giảm giá.
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Trang: 20
- Xem thêm -