Tài liệu Kế toán kết quả kinh doanh tại công ty tnhh tm và xd hưng thịnh

NGUYỄN VĂN TIẾN K44 D6 LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP TÓM LƯỢC Luận văn với đề tài :"Kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH TM và XD Hưng Thịnh" đã khái quát và hệ thống các vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến kế toán kết quả kinh doanh tại công ty,mà cụ thể là Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH. Bài luận văn nêu lên những vấn đề tồn tại và thực trạng về kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.Qua đó đánh giá những hạn chế và đưa ra một số đề xuất giúp công ty hoàn thiện hơn về kế toán kết quả kinh doanh nhằm thực hiện kế toán theo đúng chuẩn mực,chế độ và đáp ứng yêu cầu quản ly tại công ty. KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP LỜI CÁM ƠN Những năm tháng trên giảng đường đại học là những năm tháng vô cùng quý báu và quan trọng đối với em.Thầy cô đã tận tâm giảng dạy,trang bị hành trang kiến thức để em có đủ tự tin bước bào đời.Kỳ thực tập này chính là những bước đi cuối trên con đường đại học. Để hoàn thành bản luận văn này,ngoài sự cố gắng nỗ lực của bản thân,em còn nhận được rất nhiều sự giúp đỡ quý báu của nhiều cá nhân,tập thể trong và ngoài trường.Trước hết,em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới các thầy,cô giáo trường đại học Thương Mại,các thầy cô giáo khoa Kế toán-Kiểm toán đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học tập,đặc biệt là TS. TRẦN HẢI LONG ,người đã hướng dẫn và tận tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực tập.Qua đây,em xin chân thành cảm ơn các cán bộ nhân viên bộ phận kế toán tài chính Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH đã nhiệt tình tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong thời gian thực tập tại cơ sở. Cuối cùng,tôi xin gửi lời cám ơn đến gia đình và bạn bè,những người đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập cũng như khi thực hiện đề tài tốt nghiệp. Em xin trân trọng cảm ơn tất cả những sự giúp đỡ quý báu đó! KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 2 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU.................................................................................................................3 1.Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài nghiên cứu..........................................................3 2.Mục tiêu nghiên cứu.........................................................................................3 3.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài..............................................................4 4.Phương pháp nghiên cứu đề tài.........................................................................5 5.Kết cấu khóa luận tốt nghiệp............................................................................6 CHƯƠNG I........................................................................................................................7 LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DN............7 1.1. Một số định nghĩa và khái niệm cơ bản:.......................................................7 1.2. Một số lý thuyết của kế toán kết quả kinh doanh :......................................10 1.2.1. Kế toán kết quả kinh doanh theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam...........10 1.2.2. Kế toán kết quả kinh doanh theo Quyết định số 48/2006/QĐ – BTC ngày 14/09/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính...............................................14 CHƯƠNG II : THỰC TRẠNG KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH...................................................................23 2.1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH......23 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH...............................................................................................23 2.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của đơn vị.........................................23 2.1.3. Đặc điểm tổ chức quản lý của đơn vị...................................................24 2.2. Đánh giá ảnh hưởng của nhân tố môi trường đến kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH...........................................29 2.3. Thực trạng quy trình kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.............................................................32 2.3.1. Nội dung kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH...........................................................................................................32 2.3.2. Phương pháp xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH....................................................................................33 2.3.3. Kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH...........................................................................................................34 CHƯƠNG III :KẾT LUẬN VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.........40 3.1. Đánh giá thực trạng kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH......................................................................................40 3.1.1. Những ưu điểm đạt được......................................................................40 3.1.2. Những hạn chế cần khắc phục..............................................................44 3.3. Các giải pháp hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH................................................................................46 3.3.1. Một số giải pháp hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH............................................................46 3.3.2. Điều kiện thực hiện các giải pháp hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh.............................................................................................................52 KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 3 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP KẾT LUẬN.......................................................................................................................53 PHẦN MỞ ĐẦU.................................................................................................................6 1.Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài nghiên cứu..............................................................6 2.Mục tiêu nghiên cứu.....................................................................................................6 3.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài..........................................................................7 4.Phương pháp nghiên cứu đề tài....................................................................................8 5.Kết cấu khóa luận tốt nghiệp........................................................................................9 CHƯƠNG I......................................................................................................................10 LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DN..........10 1.1. Một số định nghĩa và khái niệm cơ bản:.................................................................10 1.2. Một số lý thuyết của kế toán kết quả kinh doanh :.................................................13 1.2.1. Kế toán kết quả kinh doanh theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam.....................13 1.2.2. Kế toán kết quả kinh doanh theo Quyết định số 48/2006/QĐ – BTC ngày 14/09/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính...................................................................17 CHƯƠNG II : THỰC TRẠNG KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH...................................................................26 2.1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.................26 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.......................................................................................................................26 2.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của đơn vị....................................................26 2.1.3. Đặc điểm tổ chức quản lý của đơn vị..............................................................27 2.2. Đánh giá ảnh hưởng của nhân tố môi trường đến kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH............................................................32 2.3. Thực trạng quy trình kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH............................................................................................35 2.3.1. Nội dung kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH ...................................................................................................................................35 2.3.2. Phương pháp xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH...........................................................................................................36 2.3.3. Kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH. ...................................................................................................................................37 CHƯƠNG III :KẾT LUẬN VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.........43 3.1. Đánh giá thực trạng kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH..............................................................................................................43 3.1.1. Những ưu điểm đạt được.................................................................................43 3.1.2. Những hạn chế cần khắc phục..........................................................................47 3.3. Các giải pháp hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.......................................................................................................49 3.3.1. Một số giải pháp hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH.........................................................................................49 3.3.2. Điều kiện thực hiện các giải pháp hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh.....55 KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 4 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DANH MỤC BẢNG BIỂU Phụ lục 1.1 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN.................................................................57 THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN NHẬT KÝ CHUNG................................................57 Phụ lục 1.2 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN.........58 Phụ lục 1.3 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN.................................................................59 THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN NHẬT KÝ - SỔ CÁI...............................................59 Phụ lục 1.4 TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN.................................................................60 THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN TRÊN MÁY VI TÍNH.............................................60 Phụ lục 2.1 PHIẾU XUẤT KHO....................................................................................61 Phụ lục 2.2 HÓA ĐƠN GTGT........................................................................................63 Phụ lục 2.3 PHIẾU THU CỦA CÔNG TY LIÊN KÊT...............................................64 Phụ lục 2.4 SỔ CÁI TK 511............................................................................................66 Phụ lục 2.5 SỔ CÁI TK 632............................................................................................67 Phụ lục 2. 6 SỔ CÁI TK 641...........................................................................................69 Phụ lục 2.7 SỔ CÁI TK 642............................................................................................70 Phụ lục 2.8 THUẾ GTGT theo phương pháp khấu trừ...............................................71 Phụ lục 2.9 SỔ CÁI TK 911............................................................................................72 KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 5 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TNHH Trách nhiệm hữu hạn DN Doanh nghiệp NKC Nhật ký chung WTO Tổ chức thương mại thế giới GTGT Giá trị gia tăng BGĐ Ban giám đốc BĐS Bất động sản TK Tài khoản PXK Phiếu xuất kho CKTM Chiết khấu thương mại CK Chiết khấu TS Tiến sĩ CCDC Công cụ dụng cụ VNĐ Việt Nam đồng BTC Bộ tài chính KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 6 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP PHẦN MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài nghiên cứu Việc xác định đúng kết quả hoạt động kinh doanh sẽ giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp thấy được ưu và nhược điểm, những vấn đề còn tồn tại, từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục, đề ra các phương án kinh doanh chiến lược, đúng đắn và thích hợp hơn cho các kỳ tiếp theo. Số liệu kế toán càng chi tiết, chính xác, nhanh chóng và kịp thời càng hỗ trợ các nhà quản trị tốt hơn trong việc cân nhắc để đưa ra những quyết định phù hợp nhất với tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Việc xác định tính trung thực, hợp lý, chính xác và khách quan của các thông tin về kết quả kinh doanh trên các Báo cáo tài chính là sự quan tâm đầu tiên của các đối tượng sử dụng thông tin tài chính đặc biệt là các nhà đầu tư. Do đó cần thiết phải hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán kết quả kinh doanh.Trên thực tế hiện nay, việc thực hiện kế toán kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp bên cạnh những điểm thuận lợi và hợp lý thì vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế. Trong quá trình thực tập tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH, cũng như qua các phiếu điều tra và kết quả tổng hợp thực tập đã cho thấy công tác kế toán kết quả kinh doanh về cơ bản đã thực hiện theo đúng chế độ kế toán hiện hành. 2.Mục tiêu nghiên cứu. - Về mặt lý luận: Luận văn đi sâu nghiên cứu, làm rõ những vấn đề lý luận về kế toán kết quả kinh doanh và hệ thống hóa cơ sở lý luận liên quan về kế toán kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp theo chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa (ban hành theo quyết định 48/2006/QĐ – BTC) và chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện hành. KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 7 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - Về mặt thực tiễn: Luận văn đi sâu tìm hiểu, khảo sát và phân tích tình hình kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH để thấy được thực trạng công tác kế toán, sự khác nhau giữa những quy định của Chuẩn mực, Chế độ, các quy định của Nhà nước với thực tế áp dụng tại công ty. Từ đó, đưa ra những đánh giá ưu, nhược điểm, những việc đã làm được cũng như những khó khăn và tồn tại cần giải quyết trong công tác kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH, đồng thời đưa ra các quan điểm, giải pháp khắc phục nhằm góp phần hoàn thiện công tác kế toán kết quả kinh doanh tại công ty . 3.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài - Đối tượng Xuất phát từ cơ sở lý luận về tính cấp thiết của việc nghiên cứu kế toán kết quả kinh doanh và thực trạng công tác kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH cũng như việc nhận thức được tầm quan trọng của kết quả kinh doanh đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, em xin lựa chọn đề tài nghiên cứu sau: “Kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH" Như vậy, đối tượng nghiên cứu của đề tài là: nội dung và phương pháp kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH. - Phạm vi nghiên cứu - Về mặt lý thuyết: luận văn nghiên cứu kế toán kết quả kinh doanh trong điều kiện áp dụng Chế độ kế toán theo quyết định số 48/QĐ – BTC do Nhà nước ban hành năm 2006 và tuân thủ Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam, Luật kế toán, các Thông tư hướng dẫn của Chính phủ. - Về mặt thực tiễn: KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 8 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP + Không gian: luận văn tập trung nghiên cứu kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH trong điều kiện doanh nghiệp áp dụng Chế độ kế toán ban hành theo quyết định số 48/QĐ – BTC. + Thời gian: Từ 22/03/2012 – đến 28/05/2012 + Số liệu kế toán: Năm 2010, 2011 4.Phương pháp nghiên cứu đề tài Để có thể tiếp cận và tìm hiểu được về đề tài kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH em đã sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp quan sát Là phương pháp thu thập dữ liệu bằng việc quan sát theo dõi quá trình làm việc của nhân viên kế toán, các khâu trong việc hạch toán một nghiệp vụ kinh tế phát sinh: khâu chứng từ, luân chuyển chứng từ, vào sổ kế toán và lên báo cáo tài chính. - Phương pháp điều tra phỏng vấn. Là việc trao đổi trực tiếp với nhân viên kế toán của Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH về các vấn đề có trong công ty, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến kế toán kết quả kinh doanh - Đối tượng phỏng vấn là nhân viên kế toán trong công ty, Giám đốc công ty, trưởng phòng kinh doanh. - Nội dung của cuộc phỏng vấn liên quan đến tổ chức bộ máy kế toán trong công ty, đội ngũ nhân viên kế toán, thực tế công tác kế toán xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH. Cách hạch toán doanh thu và ghi nhận doanh thu, chi phí …trong quá trình doanh nghiệp hạch toán đã gặp phải những kho khăn và trở ngại nào. KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 9 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - Đối với lãnh đạo công ty đặt ra câu hỏi: Báo cáo kết quả kinh doanh có được chi tiết theo từng hoạt động hay không. Lãnh đạo công ty đã hài lòng về những thông tin mà kế toán cung cấp hay chưa?... - Tổng số phiếu điều tra phát ra là 4 và thu về 4, từ phiếu điều tra tiến hành tổng hợp đánh giá kết quả điều tra. - Phương pháp thu thập và nghiên cứu số liệu Là phương pháp nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến kế toán kết quả kinh doanh. Đề tài nghiên cứu các vấn đề chung về hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngoài ra còn nghiên cứu và tìm hiểu về hệ thống các chuẩn mực kế toán, các quy định của chính phủ…theo dõi việc luân chuyển chứng từ, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, sổ sách kế toán và báo cáo tài chính. 5.Kết cấu khóa luận tốt nghiệp Chương 1. Tổng quan nghiên cứu kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp Chương này trình bày hệ thống hoá những lý luận cơ bản về kế toán kết quả kinh doanh theo các chuẩn mực kế toán Việt Nam có liên quan và theo chế độ kế toán (quyết định 48/QĐ/BTC).Thông qua việc đánh giá tổng quan những công trình nghiên cứu năm trước để đưa ra nội dung các vấn đề nghiên cứu. Chương 2. Phương pháp nghiên cứu và các kết quả phân tích thực trạng kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và TM HƯNG THỊNH Chương này trình bày các phương pháp nghiên cứu cần thiết để tìm hiểu về đặc điểm và công tác kế toán của công ty,đánh giá tổng quan ảnh hưởng của nhân tố môi trường đến kết quả kinh doanh tại công ty. Chương 3. Các kết luận và đề xuất về kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH DV TM và XD HƯNG THỊNH. Chương này tập trung làm rõ những ưu điểm và hạn chế còn tồn tại,dự báo triển vọng và quan điểm hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh tại công ty,dựa trên KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 10 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP cơ sở những tồn tại cần giải quyết để đưa ra các giải pháp hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh tại công ty. CHƯƠNG I LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DN 1.1. Một số định nghĩa và khái niệm cơ bản: · Nhóm khái niệm về kết quả kinh doanh: Kết quả kinh doanh: là kết quả cuối cùng về các hoạt động kinh tế đã được thực hiện trong một kỳ nhất định, được xác định trên cơ sở tổng hợp tất cả các kết quả của mọi hoạt động sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp. Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp được xác định theo từng kỳ kế toán (tháng, quý, năm), là phần chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí của các hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ kế toán đó. Nếu doanh thu lớn hơn chi phí thì doanh nghiệp có lãi, nếu doanh thu nhỏ hơn chi phí thì doanh nghiệp bị lỗ. Kết quả hoạt động kinh doanh: là số chênh lệch giữa doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ và doanh thu tài chính với trị giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và chi phí tài chính. Kết quả hoạt động khác: là số chênh lệch giữa các khoản thu nhập khác và các khoản chi phí khác ngoài dự tính của doanh nghiệp, hay những khoản thu không mang tính chất thường xuyên, hoặc những khoản thu có dự tính nhưng ít có khả năng xảy ra do nguyên nhân chủ quan hay khách quan mang lại. · Nhóm khái niệm về doanh thu, thu nhập: KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 11 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Doanh thu: là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu. (VAS 14). Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ: là toàn bộ số tiền thu được, hoặc sẽ thu được từ các hoạt động từ các giao dịch và nghiệp vụ phát sinh doanh thu nh ư bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán (nếu có). --------------------------------Ths. Nguyễn Phú Giang, Kế toán thương mại và dịch vụ, NXB Tài chính, năm 2006, trang 322. Học viện Tài chính, Kế toán doanh nghiệp, NXB Thống kê, năm 2004, trang 302. Học viện Tài chính, Kế toán doanh nghiệp, NXB Thống kê, năm 2004, trang 316. Bộ Tài chính, Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam, NXB Thống kê, 2006, trang 56 Học viện Tài chính, Kế toán doanh nghiệp, NXB Thống kê, 2004, trang 308. Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ: là phần còn lại của doanh thu sau khi đã trừ đi các khoản giảm trừ (chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế GTGT của doanh nghiệp nộp theo phương pháp trực tiếp) trong kỳ kế toán, là căn cứ tính kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh thu hoạt động tài chính: phản ánh doanh thu tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức lợi nhuận được chia và doanh thu hoạt động tài chính khác của doanh nghiệp. Các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm: - Chiết khấu thương mại: là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn. (VAS 14) - Giảm giá hàng bán: là khoản giảm trừ cho người mua do hàng hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu. (VAS 14) KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 12 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - Giá trị hàng bán bị trả lại: là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán. (VAS 14) Thu nhập khác: là những khoản góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu từ hoạt động ngoài các hoạt động tạo ra doanh thu. (VAS 14)  Nhóm khái niệm về chi phí: Chi phí: là tổng giá trị các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ đông và chủ sở hữu. (VAS 01) Giá vốn hàng bán: phản ánh trị giá vốn của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, bất động sản đầu tư, giá thành của các sản phẩm xây lắp (đối với doanh nghiệp xây lắp) bán trong kỳ. Chi phí quản lý kinh doanh gồm chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. Chi phí bán hàng: là chi phí thực tế phát sinh trong quá trình bán sản phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch vụ. Chi phí quản lý doanh nghiệp: là những chi phí hành chính và chi phí quản lý chung của doanh nghiệp. Thuế thu nhập doanh nghiệp: bao gồm toàn bộ số thuế thu nhập tính trên thu nhập chịu thuế TNDN, được xác định theo quy định của Luật thuế TNDN hiện hành. (VAS 17) Chi phí thuế TNDN: là số thuế TNDN phải nộp được tính trên thu nhập chịu thuế trong năm và thuế suất thuế TNDN hiện hành. KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 13 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Như vậy, có thể hiểu kết quả kinh doanh là kết quả cuối cùng về các hoạt động của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định, là biểu hiện bằng tiền phần chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí của các hoạt động kinh tế trong một kỳ kế toán. 1.2. Một số lý thuyết của kế toán kết quả kinh doanh : Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về kế toán, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành, công bố 26 chuẩn mực kế toán Việt Nam và chế độ kế toán Doanh nghiệp vừa và nhỏ theo quyết định số 48/2006/QĐ – BTC năm 2006. Các chuẩn mực này quy định và hướng dẫn các nguyên tắc, nội dung, phương pháp kế toán cơ bản làm cơ sở cho việc ghi chép kế toán và lập Báo cáo tài chính. 1.2.1. Kế toán kết quả kinh doanh theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam. Kế toán kết quả kinh doanh cần tuân thủ theo các nguyên tắc được quy định trong các Chuẩn mực kế toán liên quan: VAS 01 – chuẩn mực chung,VAS 02 -Hàng tồn kho, VAS 14 – Doanh thu và thu nhập khác, VAS 17 – thuế thu nhập doanh nghiệp.  VAS 01 - Chuẩn mực chung: - Cơ sở dồn tích: để kết quả kinh doanh được phản ánh một cách chính xác, trung thực và hợp lý thì phải theo dõi chặt chẽ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bằng cách ghi sổ kế toán ngay tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ kinh tế. Các nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ phải KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 14 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải được ghi sổ vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tương đương tiền. Kết quả thu được từ kế toán kết quả kinh doanh được thể hiện trên BCTC, do vậy BCTC lập trên cơ sở dồn tích sẽ phản ánh chính xác tình hình tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và tương lai. - Hoạt động liên tục: Kế toán kết quả kinh doanh phải được thực hiện trên cơ sở giả định là doanh nghiệp đang hoạt động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thường trong tương lai gần, nhờ đó kết quả hoạt động kinh doanh kỳ này sẽ mang tính kế thừa và nối tiếp logic với các kỳ kế toán trước và sau. - Phù hợp: Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau. Kế toán kết quả kinh doanh khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một khoản chi phí tương ứng có liên quan đến việc tạo ra doanh thu đó. - Nhất quán: Các chính sách và phương pháp kế toán kết quả kinh doanh mà doanh nghiệp đã lựa chọn phải được áp dụng thống nhất ít nhất trong một kỳ kế toán năm. Có như vậy kết quả kinh doanh mới được phản ánh một cách chính xác, nhanh chóng và kịp thời. - Thận trọng: kết quả kinh doanh cần được xác định một cách nhanh chóng và kịp thời nhưng phải đảm bảo được tính chính xác và trung thực của số liệu trên BCTC của doanh nghiệp. Do đó, kế toán cần phải xem xét, cân nhắc và phán đoán kỹ lưỡng khi lập các ước tính kế toán trong điều kiện không chắc chắn. Nguyên tắc thận trọng áp dụng trong kế toán kết quả kinh doanh đòi hỏi: + Phải lập các khoản dự phòng cho kỳ tiếp theo nhưng không lập quá lớn, làm ảnh hưởng đến kết quả thực tế thu được từ hoạt động kinh doanh trong kỳ hiện tại. + Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản và các khoản thu nhập, vì nếu làm như vậy thì kết quả kinh doanh cuối kỳ sẽ không chính xác và trung thực. + Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản nợ và chi phí để việc xác định kết quả kinh doanh cuối kỳ đảm bảo tính chính xác. KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 15 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP + Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có bằng chứng chắc chắn về khả năng thu được lợi ích kinh tế, còn chi phí phải được ghi nhận khi có bằng chứng về khả năng phát sinh chi phí. Có như vậy kế toán kết quả kinh doanh mới thực sự hiệu quả và chính xác. - Trọng yếu: kết quả kinh doanh phản ánh năng lực và hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ kế toán. Đây chính là cơ sở để các nhà quản trị doanh nghiệp có những nhìn nhận và đánh giá chính xác nhất phục vụ cho những quyết định, những chiến lược kinh doanh tại doanh nghiệp. Do đó, số liệu kế toán kết quả kinh doanh phải chính xác và trung thực, không được có sai lệch so với thực tế. Nếu những thông tin trên BCTC thiếu chính xác thì sẽ làm ảnh hưởng đến việc ra quyết định của các đối tượng sử dụng BCTC của đơn vị.  VAS 02 – Hàng tồn kho: Chuẩn mực này áp dụng cho kế toán hàng tồn kho theo nguyên tắc giá gốc. Kết quả kinh doanh muốn được xác định và phản ánh một cách chính xác thì phải xác định được chính xác các yếu tố tham gia vào quá trình này. Trong đó yếu tố giá gốc hàng tồn kho là một chỉ tiêu quan trọng đối với kế toán kết quả kinh doanh ở các doanh nghiệp. Giá gốc hàng tồn kho bao gồm: chi phí mua, chi phí chế biến và các chi phí liên quan trực tiếp khác phát sinh để có được hàng tồn kho ở địa điểm và trạng thái hiện tại. Trong đó: - Chi phí mua của hàng tồn kho bao gồm: giá mua, các loại thuế không được hoàn lại, chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản trong quá trình mua hàng và các chi phí khác có liên quan trực tiếp đến việc mua hàng tồn kho. Các khoản chiết khấu thương mại và giảm giá hàng mua do hàng mua không đúng quy cách, phẩm chất được trừ (-) khỏi chi phí mua. - Chi phí chế biến bao gồm: bao gồm những chi phí có liên quan trực tiếp đến sản xuất sản phẩm. - Chi phí không được tính vào giá gốc hàng tồn kho gồm: chi phí nguyên liệu, vật liệu, chi phí nhân công và các chi phí sản xuất kinh doanh khác phát sinh KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 16 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP trên mức bình thường; một số chi phí bảo quản hàng tồn kho; chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.  VAS 14 – Doanh thu và thu nhập khác: Chỉ tiêu doanh thu và thu nhập đóng một vai trò rất quan trọng trong kế toán kết quả kinh doanh. Do vậy, doanh thu phải được xác định một cách chính xác. Doanh thu chỉ bao gồm tổng giá trị của các lợi ích kinh tế doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được. Xác định doanh thu: doanh thu được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu được. Điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng: theo mục 10 chuẩn mực số 14, doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thõa mãn tất cả năm điều kiện sau: - Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua. - Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa. - Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn. - Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng. - Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. Điều kiện ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ: doanh thu cung cấp dịch vụ được ghi nhận khi thõa mãn tất cả bốn điều kiện: - Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn. - Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụ đó. - Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào ngày lập Bảng cân đối kế toán. - Xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch và chi phí để hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó. Đối với doanh thu hoạt động tài chính: theo mục 24 của chuẩn mực số 14, doanh thu hoạt động tài chính là doanh thu từ tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được chia. Việc ghi nhận doanh thu hoạt động tài chính phải thỏa mãn đồng thời hai điều kiện sau: KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 17 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ các giao dịch đó. - Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn. Đối với thu nhập khác: theo mục 30 chuẩn mực số 14, thu nhập khác bao gồm: thu về thanh lý, nhượng bán tài sản cố định; thu tiền phạt khách hàng do vi phạm hợp đồng; thu tiền bảo hiểm được bồi thường; thu được các khoản nợ phải thu đã xóa sổ tính vào chi phí kỳ trước; khoản nợ phải trả nay mất chủ được ghi tăng thu nhập; thu các khoản thuế được giảm, được hoàn lại và các khoản thu khác.  VAS 17 – Thuế thu nhập doanh nghiệp: Theo chuẩn mực số 17 và Chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa, thuế TNDN được hạch toán là một khoản chi phí khi xác định kết quả tài chính của doanh nghiệp. Chi phí thuế TNDN là số thuế TNDN phải nộp được tính trên thu nhập chịu thuế trong năm và thuế suất thuế TNDN hiện hành. Trên đây là một số nội dung của một số chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành liên quan đến kế toán kết quả kinh doanh, là nền tảng cho quá trình thực hiện công tác kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2.2. Kế toán kết quả kinh doanh theo Quyết định số 48/2006/QĐ – BTC ngày 14/09/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính 1.2.2.1. Quy định của Chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa Khi thực hiện kế toán kết quả kinh doanh, các doanh nghiệp cần tôn trọng những quy định sau (Bộ Tài chính, chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa, NXB Tài chính, 2006, trang 347): - Kết quả kinh doanh của kỳ kế toán phải được xác định đầy đủ, chính xác theo đúng quy định của các Chuẩn mực kế toán Việt Nam áp dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa và Chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa. - Ngoài việc hạch toán tổng hợp, kết quả kinh doanh có thể được hạch toán chi tiết theo từng loại hoạt động (hoạt động sản xuất, chế biến, hoạt động kinh doanh thương mại, dịch vụ, hoạt động tài chính, hoạt động khác…). Trong từng loại hình KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 18 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP kinh doanh có thể cần hạch toán chi tiết cho từng loại sản phẩm, từng ngành hàng, từng dịch vụ tùy theo yêu cầu quản lý của đơn vị. - Các khoản doanh thu và thu nhập được kết chuyển vào tài khoản xác định kết quả kinh doanh là số doanh thu thuần và thu nhập thuần. 1.2.2.2. Phương pháp xác định kết quả kinh doanh Kết quả kinh doanh bao gồm: kết quả từ hoạt động kinh doanh và kết quả hoạt động khác. KQKD trước thuế = TNDN KQKD sau thuế = KQ hoạt động + kinh doanh KQKD - KQ hoạt động khác Chi phí thuế TNDN trước thuế TNDN TNDN Chi phí thuế TNDN là số thuế phải nộp (hoặc được thu hồi) tính trên thu nhập chịu thuế và thuế suất thuế TNDN của năm hiện hành. (VAS 17, trang 127) Thuế TNDN phải nộp Trong đó: Thu nhập chịu = thuế * Thuế suất thuế TNDN - Thu nhập chịu thuế: là thu nhập chịu thuế TNDN của một kỳ, được xác định theo quy định của luật thuế TNDN hiện hành và là cơ sở để tính thuế TNDN phải nộp. - Thuế suất thuế TNDN: tùy vào loại hình doanh nghiệp và ngành kinh doanh mà Nhà nước có các mức thuế suất khác nhau. Từ năm 2008 trở về trước thì mức thuế suất là 28%, từ năm 2009 mức thuế suất là 25%. Kết quả hoạt động kinh doanh: là kết quả từ các hoạt động sản xuất kinh doanh, cung cấp dịch vụ và hoạt động tài chính của doanh nghiệp góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu, được xác định theo công thức sau: Kết quả = Lợi nhuận + hoạt gộp về bán thu động hàng động và KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN Doanh - hoạt tài Chi phí - Chi tài quản chính kinh TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI phí lý 19 SV: NGUYỄN VĂN TIẾN K44D6 kinh cung doanh Trong đó: dịch vụ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP cấp chính Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung Doanh thu thuần = cấp dịch vụ Doanh thu Tổng doanh thuần về bán thu bán hàng hàng và cung = cấp dịch vụ doanh Trị về bán hàng và cung - vốn cấp dịch vụ bán giá hàng Thuế TTĐB, thuế Các khoản - giảm và cung cấp xuất trừ thuế - GTGT doanh thu dịch vụ khẩu, theo phương pháp trực tiếp Kết quả hoạt động khác được xác định như sau: Kết quả hoạt động khác Trong đó: = Thu nhập khác - Chi phí khác Thu nhập khác: là những khoản thu bất thường xảy ra ngoài dự tính của doanh nghiệp và không thường xuyên. Thu nhập khác bao gồm các khoản: - Thu từ nhượng bán, thanh lý TSCĐ. - Chênh lệch lãi do đánh giá lại vật tư, hàng hóa, TSCĐ. - Thu từ phạt vi phạm hợp đồng. - Thu nhập từ quà biếu, quà tặng bằng tiền hoặc hiện vật. - Thu từ các khoản nợ khó đòi đã xử lý xóa sổ. Chi phí khác: là các khoản chi phí ngoài dự tính của doanh nghiệp và không thường xuyên, bao gồm: - Chi phí thanh lý, nhượng bán TSCĐ và giá trị còn lại của TSCĐ thanh lý, nhượng bán (nếu có). - Chênh lệch lỗ do đánh giá lại vật tư, hàng hóa, TSCĐ. KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠG MẠI 20