Tài liệu Kế toán kết quả kinh doanh tại công ty tnhh sản xuất thương mại & dịch vụ vận tải hoàng anh

Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp MỤC LỤC TÓM LƯỢC LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC…………………………………………………………………………...i DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ HÌNH VẼ……………………………………iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT………………………………………………………iv MỞ ĐẦU................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài.......................................................................1 2. Mục tiêu cụ thể đặt ra cần giải quyết trong đề tài..............................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài......................................................2 4. Phương pháp thực hiện đề tài............................................................................2 5. Kết cấu của Bài khóa luận tốt nghiệp.................................................................3 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH...........5 1.1 Một số khái niệm cơ bản................................................................................5 1.1.1 Một số khái niệm cơ bản.............................................................................5 1.1.2 Một số vấn đề lý thuyết liên quan đến kế toán KQKD................................7 1.2 Nội dung nghiên cứu kế toán kết quả kinh doanh...........................................8 1.2.1 Các quy định pháp lý về kế toán kết quả kinh doanh..................................8 1.2.2 Kế toán kết quả kinh doanh theo quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/09/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính.................................................................10 1. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................10 2. Tài khoản kế toán sử dụng..................................................................................10 3. Trình tự kế toán (phụ lục 1.2)..............................................................................11 4. Sổ kế toán:..........................................................................................................12 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI & DỊCH VỤ VẬN TẢI HOÀNG ANH.........................................................................................................15 Khoa: Kế toán – Kiểm toán i SVTH: Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp 2.1 Tổng quan tình hình và các ảnh hưởng của các nhân tố đến vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh...........................15 2.1.1 Tổng quan về Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh.............................15 2.1.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh.........................................................................18 1. Nhân tố khách quan.............................................................................................18 2. Nhân tố chủ quan.................................................................................................19 2.2 Thực trạng kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh..............................................................................................................19 2.2.1 Các quy định và đặc điểm về kế toán kết quả kinh doanh tại công ty............19 2.2.2 Nội dung và phương pháp kế toán kết quả quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh.....................................................................................20 1. Chứng từ kế toán sử dụng....................................................................................20 2. Tài khoản kế toán sử dụng...................................................................................21 3. Trình tự kế toán (Theo số liệu trên BCTC lập ngày 31/03/2012)........................23 4. Sổ kế toán:...........................................................................................................24 CHƯƠNG III: CÁC KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT VỀ VẤN ĐỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI & DỊCH VỤ VẬN TẢI HOÀNG ANH......................................................................26 3.1 Những kết luận và phát hiện qua nghiên cứu.....................................................26 3.1.2 Những mặt hạn chế, tồn tại và nguyên nhân...................................................28 3.2 Các đề xuất và kiến nghị về vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh......................................................................29 3.3 Điều kiện thực hiện các đề xuất tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh.......................................................................................................................... 33 TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………………………..v PHỤ LỤC…………………………………………………………………………..vi Khoa: Kế toán – Kiểm toán ii SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp Danh mục bảng biểu, sơ đồ, hình vẽ Sơ đồ 1.1: Kế toán xác định kết quả kinh doanh Sơ đồ 1.2: Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký chung Sơ đồ 1.3: Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký chứng từ Sơ đồ 1.4: Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ Sơ đồ 1.5: Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán trên Máy vi tính Bảng 2.1: Báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Và Dịch vụ vận tải Hoàng Anh Sơ đồ 2.1 : Kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Và Dịch vụ vận tải Hoàng Anh Khoa: Kế toán – Kiểm toán iii SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp Danh mục từ viếết tắết Từ viết tắt Nội dung TNHH Trách nhiệm hữu hạn SXTM Sản xuất thương mại DVVT Dịch vụ vận tải KQKD Kết quả kinh doanh HĐKD Hoạt động kinh doanh TK Tài khoản TNDN Thu nhập doanh nghiêp TTĐB Tiêu thụ đặc biệt XK Xuất khẩu GTGT Giá trị gia tăng HTK Hàng tồn kho BCTC Báo cáo tài chính VAS Viet Nam Accounting Standard Khoa: Kế toán – Kiểm toán iv Chuẩn mực kế toán Việt Nam SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài Những biến động của nền kinh tế thế giới nói chung và của nước ta nói riêng đã ảnh hưởng không nhỏ tới các doanh nghiệp. Thách thức đặt ra cho các doanh nghiệp là làm thế nào để đương đầu với những thách thức và khó khăn và hoạt động kinh doanh có hiệu quả. Trong nền kinh tế hiện nay, các doanh nghiệp luôn đặt mục tiêu lợi nhuận lên trên hết. Vì vậy khi doanh nghiệp bước vào nền kinh tế cạnh tranh, hội nhập thì việc đánh giá, xem xét một cách chính xác những hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có hiệu quả và mang lại lợi nhuận hay không là điều vô cùng quan trọng. Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp là kết quả cuối cùng để đánh giá chính xác hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong từng thời kỳ. Vì vậy, kế toán kết quả kinh doanh là một bộ phận quan trọng của kế toán doanh nghiệp. Kế toán kết quả kinh doanh cho ta cái nhìn tổng hợp và chi tiết về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, phục vụ đắc lực cho các nhà quản trị trong quá trình quản lý và phát triển doanh nghiệp. Việc xác định đúng kết quả hoạt động kinh doanh sẽ giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp thấy được ưu và nhược điểm, những vấn đề còn tồn tại, từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục, đề ra các phương án kinh doanh chiến lược, đúng đắn và thích hợp hơn cho các kỳ tiếp theo. Do đó việc xác định chính xác, kịp thời kết quả kinh doanh là điều vô cùng cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp. Trên thực tế hiện nay, việc thực hiện kế toán kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp bên cạnh những điểm thuận lợi và hợp lý thì vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế. Trong quá trình thực tập tại Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ vận tải Hoàng Anh cũng như qua các phiếu điều tra và kết quả tổng hợp thực tập đã cho thấy công ty đã thực hiện công tác kế toán nói chung và công tác kế toán kết quả kinh doanh nói riêng tương đối đầy đủ và phù hợp với các chuẩn mực và chính sách kế toán. Nhưng do hoạt động kinh doanh chủ yếu của doanh nghiệp là thương mại và dịch vụ nên còn một số những hạn chế nhất định. Thứ nhất là việc xác định doanh thu và chi phí chưa được chính xác, kịp thời dẫn đến việc xác định kết quả kinh doanh bị sai lệch. Thứ hai là việc áp dụng sổ sách kế toán chưa đầy đủ và phù hợp với đặc điểm hoạt động của công ty, kế toán chỉ ghi nhận các nghiệp vụ Khoa: Kế toán – Kiểm toán 1 SVTH: Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp phát sinh vào Sổ Cái các TK 511, 632 mà không mở sổ chi tiết cho từng loại doanh thu của từng đối tượng để tiện cho công tác quản lý. Thứ ba là hạn chế trong việc áp dụng tài khoản kế toán, áp dụng chưa chính xác dẫn tới việc phản ánh các khoản thu nhập và chi phí sai lệch, làm ảnh hưởng tới việc xác định kết quả kinh doanh. Chính vì vậy việc hoàn thiện kế toán kết quả kinh doanh là vấn đề quan trọng và rất cần thiết đối với công ty, thông qua việc xác định đúng kết quả kinh doanh sẽ giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp và các đối tượng bên ngoài doanh nghiệp có những đánh giá chính xác nhất phục vụ cho việc ra quyết định, chiến lược kinh doanh tại doanh nghiệp. 2. Mục tiêu cụ thể đặt ra cần giải quyết trong đề tài Khóa luận đi sâu nghiên cứu, làm rõ những vấn đề lý luận về kế toán kết quả kinh doanh và hệ thống hóa cơ sở lý luận liên quan về kế toán kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp theo chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa (ban hành theo quyết định 48/2006/QĐ – BTC) và chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện hành. Bên cạnh đó khóa luận đi sâu tìm hiểu, khảo sát và phân tích tình hình kế toán kết quả kinh doanh tại công ty TNHH SXTM và DVVT Hoàng Anh để đánh giá những mặt đã đạt được cũng như những tồn tại cảu công ty nhằm đề xuất những giải pháp kiến nghị phù hợp với các chuẩn mực và chế độ chính sách của Nhà nước về kế toán. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM và DVVT Hoàng Anh. Về phạm vi nghiên cứu, không gian nghiên cứu là tại công ty TNHH SXTM và DVVT Hoàng Anh, bao gồm các phòng ban và toàn bộ công nhân viên trong công ty. Tài liệu phân tích, nghiên cứu là số liệu về kết quả kinh doanh của công ty trong năm 2011. 4. Phương pháp thực hiện đề tài Để nghiên cứu vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại công ty, khóa luận sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp thu thập: là phương pháp dựa trên nguồn thông tin sơ cấp và thứ cấp thu thập được từ những tài liệu nghiên cứu, bao gồm các bước như sau: + B1: Xác định nguồn thông tin thu thập: Báo cáo tài chính và các chứng từ sổ sách năm 2011 + B2: Đối tượng để thu thập thông tin (thu thập thông qua phỏng vấn, điều tra qua phiếu điều tra): Các thành viên trong công ty, theo quá trình: Khoa: Kế toán – Kiểm toán 2 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp GĐ1: Xác định nguồn thông tin và đối tượng cần phỏng vấn : nguồn thông tin liên quan tới đề tài (xác định kết quả kinh doanh); đối tượng: nhân viên trong công ty, nhân viên phòng kế toán GĐ2: Khảo sát trực tiếp (thông qua phỏng vấn trực tiếp, điều tra) Quy trình phỏng vấn như sau: Thiết lập câu hỏi phỏng vấn Lập kế hoạch phỏng vấn Tiến hành phỏng vấn Tổng hợp kết quả phỏng vấn - Phân tích nguồn dữ liệu thu thập : là phương pháp phân tích số liệu chủyếu là so sánh, tổng hợp các kết quả đạt được để đánh giá xu hướng phát triển của doanh nghiệp. 5. Kết cấu của Bài khóa luận tốt nghiệp Kết cấu bài khóa luận tốt nghiệp bao gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về kết quả kinh doanh Nội dung chương này đề cập đến một số định nghĩa, khái niệm cơ bản, những lý luận cơ bản về kế toán kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại theo Quyết định 48/2006/QĐ-BTC Chương 2: Thực trạng vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Sản xuất thương mại và Dịch vụ vận tải Hoàng Anh Nội dung chương này đề cập đến tổng quan tình hình và ảnh hưởng nhân tố môi trường đến vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Sản xuất thương mại và Dịch vụ vận tải Hoàng Anh, kết quả nghiên cứu đồng thời nêu rõ thực trạng kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty Chương 3: Các kết luận và đề xuất về vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Sản xuất thương mại và Dịch vụ vận tải Hoàng Anh Nội dung chương này bao gồm các kết luận và phát hiện qua nghiên cứu, các đề xuất , kiến nghị với vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Sản xuất thương mại và Dịch vụ vận tải Hoàng Anh nhằm mục đích phục vụ Ban quản trị Công ty cũng như bên ngaoì công ty trong việc quản lý và điều hành công ty hoạt động có hiệu quả. Khoa: Kế toán – Kiểm toán 3 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH 1.1 Một số khái niệm cơ bản 1.1.1 Một số khái niệm cơ bản Để có thể có được những kết luận chính xác về thực trạng kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh, trước hết cần tìm hiểu về một số khái niệm liên quan đến vấn đề kế toán kết quả kinh doanh như sau: - Kết quả kinh doanh: là kết quả cuối cùng về các hoạt động kinh tế của doanh nghiệp trong một kỳ nhất định, là biểu hiện bằng tiền phần chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí của các hoạt động kinh tế đã được thực hiện. Khoa: Kế toán – Kiểm toán 4 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp Kết quả hoạt động kinh doanh: Là số chênh lệch giữa doanh thu thuần và trị giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. (Chế độ kế toán doanh nghiệp – ban hành theo Quyết định 15/2006/QĐ-BTC) - Thuế thu nhập doanh nghiệp: bao gồm toàn bộ số thuế thu nhập tính trên thu nhập chịu thuế TNDN, được xác định theo quy định của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành (Chuẩn mực kế toán Việt Nam – VAS17 “Thuế thu nhập doanh nghiệp”) Chi phí thuế TNDN (hoặc thu nhập thuế TNDN): Là tổng chi phí thuế thu nhập hiện hành và chi phí thuế thu nhập hoãn lại (hoặc thu nhập thuế thu nhập hiện hành và thu nhập thuế thu nhập hoãn lại) khi xác định lợi nhuận hoặc lỗ của một kỳ. (Chuẩn mực kế toán Việt Nam – VAS17) - Doanh thu: Là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu. (Chuẩn mực kế toán Việt Nam – VAS14 “Doanh thu và thu nhập khác”) - Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ: là phần chênh lệch giữa tổng số doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ với các khoản giảm trừ doanh thu. Doanh thu thuần được xác định như sau: Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp = Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ - Các khoản giảm trừ doanh thu dịch vụ Trong đó các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm: Các khoản chiết khấu thương mại, Các khoản giảm giá hàng bán và Giá trị hàng bán bị trả lại: Chiết khấu thương mại: là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn. (Chuẩn mực kế toán Việt Nam – VAS14) Giảm giá hàng bán: là khoản giảm trừ cho người mua do hàng hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu. (Chuẩn mực kế toán Việt Nam – VAS14) Giá trị hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán. (Chuẩn mực kế toán Việt Nam – VAS14) - Chi phí quản lý kinh doanh bao gồm chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp: Khoa: Kế toán – Kiểm toán 5 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp Chi phí bán hàng: phản ánh các chi phí thực tế phát sinh trong quá trình bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ. (Chế độ kế toán doanh nghiệp – ban hành theo Quyết định 15/2006/QĐ-BTC) Chi phí quản lý doanh nghiệp: Là những chi phí thực tế phát sinh trong quá trình quản lý chung của doanh nghiệp - Chi phí tài chính: phản ánh những khoản chi phí hoạt động tài chính bao gồm các khoản chi phí hoặc các khoản lỗ liên quan đến các hoạt động đầu tư tài chính, chi phí cho vay và đi vay vốn, chi phí góp vốn liên doanh, liên kết, chi phí giao dịch bán chứng khoán, lỗ tỷ giá hối đoái…. (Chế độ kế toán doanh nghiệp – ban hành theo Quyết định 15/2006/QĐ-BTC) Doanh thu hoạt động tài chính: Là doanh thu phát sinh từ các giao dịch mà doanh nghiệp thực hiện thuộc hoạt động tài chính như tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức, lợi nhuận được chia và các hoạt động tài chính khác của doanh nghiệp. (Chế độ kế toán doanh nghiệp – ban hành theo Quyết định 15/2006/QĐ-BTC) - Thu nhập khác:Là khoản thu góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu từ hoạt động ngoài các hoạt động tạo ra doanh thu. (Chuẩn mực kế toán Việt Nam – VAS14) Chi phí khác:Là những khoản chi phí phát sinh do các sự kiện hay các nghiệp vụ riêng biệt với hoạt động thông thường của doanh nghiệp. 1.1.2 Một số vấn đề lý thuyết liên quan đến kế toán KQKD  Phương pháp xác định kết quả kinh doanh Trong doanh nghiệp, kết quả kinh doanh bao gồm kết quả hoạt động kinh doanh va kết quả hoạt động khác. - Kết quả HĐKD được xác định như sau: Lợi nhuận thuần tư hoạt động kinh doanh = Lợi nhuận gộp về bán hàng và + cung cấp dịch vụ Doanh thu hoạt động tài chính - Chi phí bán hang, chi - phí quản lý doanh nghiệp Chi phí tài chính Trong đó: Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ Khoa: Kế toán – Kiểm toán = Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 6 - Trị giá vốn hàng bán SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Doanh thu Tổng doanh thuần về thu bán hàng = bán hàng và và cung cấp cung cấp DV trong kỳ dịch vụ Khóa luận tốt nghiệp Chiết khấu thương mại Giảm giá hàng bán Doanh thu hàng bán bị trả lại Thuế TNĐB, thuế XK, thuế - GTGT tính theo phương pháp trực tiếp phải nộp - Kết quả hoạt động khác được xác định như sau: Lợi nhuận khác = Thu nhập khác - Chi phí khác Như vậy: Kết quả kinh doanh trước thuế Kết quả kinh doanh sau thuế Lợi nhuận thuần tư = hoạt động kinh doanh = + Lợi nhuận khác Chi phí thuế Kết quả kinh doanh trước thuế + - TNDN 1.2 Nội dung nghiên cứu kế toán kết quả kinh doanh 1.2.1 Các quy định pháp lý về kế toán kết quả kinh doanh Kế toán KQKD cần tuân thủ theo các nguyên tắc được quy định trong các chuẩn mực liên quan: VAS 01 – Chuẩn mực chung, VAS 02 – Hàng tồn kho, VAS 14 – Doanh thu và thu nhập khác, VAS 17 – Thuế thu nhập doanh nghiệp.  VAS 01 – Chuẩn mực chung Phản ánh các nguyên tắc, yêu cầu kế toán cơ bản, các yếu tố của BCTC Doanh nghiệp cần tôn trọng một số quy định sau trong kế toán xác định kết quả kinh doanh như: - Nguyên tắc cơ sở dồn tích: Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải được ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tương đương tiền. - Nguyên tắc phù hợp: Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một khoản chi phí tương ứng có liên quan đến việc tạo ra doanh thu đó. Chi phí tương ứng với doanh thu gồm chi phí của kỳ tạo ra doanh thu và chi phí của các kỳ trước hoặc chi phí phải trả nhưng liên quan đến doanh thu của kỳ đó. Khoa: Kế toán – Kiểm toán 7 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp - Nguyên tắc thận trọng: Thận trọng là việc xem xét, cân nhắc, phán đoán cần thiết để lập các ước tính kế toán trong các điều kiện không chắc chắn. Nguyên tắc thận trọng đòi hỏi: (a) Phải lập các khoản dự phòng nhưng không lập quá lớn; (b) Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản và các khoản thu nhập; (c) Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản nợ phải trả và chi phí; (d) Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có bằng chứng chắc chắn về khả năng thu được lợi ích kinh tế, còn chi phí phải được ghi nhận khi có bằng chứng về khả năng phát sinh chi phí  VAS 02 – Hàng tồn kho: Một số quy định liên quan đến kế toán kết quả kinh doanh: KQKD được xác định và phản ánh một cách chính xác thì một trong những chỉ tiêu phải xác định chính xác là trị giá gốc HTK. - Giá gốc HTK: bao gồm chi phí mua, chi phí chế biến và các chi phí liên quan trực tiếp khác phát sinh để có được hàng tồn kho ở địa điểm và trạng thái hiện tại. - Giá trị HTK được xác định ở mỗi doanh nghiệp theo 1 trong 4 phương pháp: Phương pháp tính theo giá đích danh; Phương pháp bình quân gia quyền; Phương pháp nhập trước, xuất trước; Phương pháp nhập sau, xuất trước  Xác định doanh thu và Các điều kiện ghi nhận doanh thu theo chuẩn mực kế toán Việt Nam VAS14 – Doanh thu và thu nhập khác Doanh thu và thu nhập khác đóng một vai trò rất qua trọng trong kế toán kết quả kinh doanh. Vì vậy, doanh thu phải được xác định một cách chính xác. Doanh thu được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu được. Để xác định doanh thu một cách chính xác thì khi ghi nhận doanh thu phải thỏa mãn năm điều kiện ghi nhận doanh thu sau: (a) Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua; (b) Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa; (c) Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn; (d) Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng; (e) Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.  VAS 17 – Thuế thu nhập doanh nghiệp: Theo VAS 17 và Chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa, thuế TNDN được hạch toán là một khoản chi phí khi xác định kết quả tài chính của doanh nghiệp. Chi Khoa: Kế toán – Kiểm toán 8 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp phí thuế TNDN là số thuế TNDN phải nộp được tính trên thu nhập chịu thuế trong năm và thuế suất thuế TNDN hiện hành. Trên đây là một số nội dung của một số chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành liên quan đến kế toán KQKD, là nền tảng cho quá trình thực hiện công tác kế toán KQKD của doanh nghiệp 1.2.2 Kế toán kết quả kinh doanh theo quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/09/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính 1. Chứng từ kế toán sử dụng Kế toán KQKD sử dụng chủ yếu các chứng từ tự lập, bao gồm: - Bảng tính kết quả hoạt động kinh doanh, kết quả hoạt động khác trong kỳ. - Các chứng từ gốc phản ánh doanh thu, chi phí tài chính và hoạt động khác như: Hóa đơn GTGT (mẫu 01GTKT-3LL), Phiếu xuất kho (mẫu 02-VT), Phiếu nhập kho (mẫu 01-VT) … - Các chứng từ thanh toán: Phiếu thu (mẫu o1-VT), Phiếu chi (02-VT), Giấy báo Nợ, giấy báo có của ngân hàng. Quy trình luân chuyển chứng từ như sau: + Khi có nghiệp vụ kinh tế phát sinh, nhân viên kế toán và các bộ phận liên quan sẽ tiến hành lập chứng từ hoặc tiếp nhận chứng từ đầu vào + Chứng từ đã kiểm tra và ký duyệt được chuyển đến phòng kế toán, đến cuối tháng nhân viên kế toán sẽ sắp xếp chứng từ và tiến hành phân loại các khoản doanh thu, thu nhập và các khoản chi phí để lập Bảng tính kết quả hoạt động kinh doanh và Bảng tính kết quả hoạt động khác. + Căn cứ vào Bảng tính kết quả kinh doanh và các chứng từ gốc về doanh thu và chi phí, kế toán thực hành ghi sổ kế toán (Sổ cái TK 911) + Sau khi vào sổ, các chứng từ được lưu trữ và bảo quản theo đúng quy định của nhà nước 2. Tài khoản kế toán sử dụng Kế toán KQKD sử dụng chủ yếu các tài khoản sau: TK 911 , TK 515, TK 635, TK 642, TK 821,…  Tài khoản 911 – Xác định kết quả kinh doanh Tài khoản này dùng để xác định và phản anh kết quả kinh doanh sau một kỳ hạch toán. Kết cấu của tài khoản này như sau: Khoa: Kế toán – Kiểm toán 9 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp Bên Nợ: - Trị giá vốn của sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư bán và dịch vụ đã cung cấp; - Chi phí hoạt động tài chính, chi phí thuế TNDN và chi phí khác; - Chi phí quản lý kinh doanh; - Kết chuyển lãi. Bên Có: - Doanh thu thuần về số sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư bán và dịch vụ đã cung cấp trong kỳ; - Doanh thu hoạt động tài chính, các khoản thu nhập khác và các khoản ghi giảm chi phí thuế TNDN; - Kết chuyển lỗ Tài khoản 911 không có số dư cuối kỳ. 3. Trình tự kế toán (phụ lục 1.2) Cuối kỳ kinh doanh, kế toán căn cứ vào số liệu đã hạch toán trên các tài khoản thu thập và chi phí để kết chuyển xác định kết quả kinh doanh như sau: (1) Kết chuyển giá vốn hàng bán trong kỳ từ bên Có TK 632 về bên Nợ TK 911 (2) Kết chuyển doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ từ bên Nợ TK 511 về bên Có TK 911 (3) Kết chuyển chi phí tài chính trong kỳ từ bên Có TK 635 về bên Nợ TK 911 (4) Kết chuyển doanh thu hoạt động tài chính từ bên Nợ TK 515 về bên Có TK 911 (5) Kết chuyển chi phí kinh doanh trong kỳ từ bên Có TK 642 về bên Nợ TK 911 (6) Kết chuyển chi phí khác trong kỳ từ bên Có TK 811 về bên Nợ TK 911 (7) Kết chuyển thu nhập khác có trong kỳ từ bên Nợ TK 711 về bên Có TK 911 (8) Cuối năm tài chính , tính chi phí thuế TNDN phát sinh trong kỳ và kết chuyển chi phí thuế TNDN phát sinh trong kỳ từ bên Có TK 821 vào bên Nợ TK 911 (9) Kết chuyển khoản ghi giảm chi phí thuế TNDN từ bên Nợ TK 821 vào bên Có TK 911 (10) Cuối kỳ, xác định lợi nhuận sau thuế, nếu lãi ghivào bên Nợ TK 911 và bên Có TK 421 (11) Nếu lỗ ghi bên Nợ TK 421 và bên Có TK 911 Khoa: Kế toán – Kiểm toán 10 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp 4. Sổ kế toán: Sổ kế toán dùng để ghi chép, hệ thống và lưu giữ toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế tài chính đã phát sinh theo nội dung kinh tế và theo trình tự thời gian có liên quan đến doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp chỉ có một hệ thống sổ kế toán cho một kỳ kế toán năm. Mỗi hình thức kế toán có số lượng và kết cấu các sổ là khác nhau. Hiện nay, các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể áp dụng một trong bốn hình thức sổ kế toán sau: Hình thức kế toán Nhật ký chung, Hình thức kế toán Nhật ký - Sổ cái, Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ, Hình thức kế toán trên máy vi tính.  Hình thức kế toán Nhật ký chung: Hình thức kế toán Nhật ký chung gồm các loại sổ chủ yếu sau: Sổ Nhật ký chung, Sổ Nhật ký đặc biệt; Sổ Cái các TK 911 và TK 421; Các sổ, thẻ kế toán chi tiết khác. Trình tự ghi sổ: (Phụ lục 1.3) Hàng ngày, căn cứ vào các chứng từ đã kiểm tra được dùng làm căn cứ ghi sổ, trước hết ghi nghiệp vụ phát sinh vào sổ Nhật ký chung. Đối với công tác kế toán kết quả kinh doanh, cuối tháng, kế toán thực hiện các bút toán kết chuyển Doanh thu và chi phí vào Tài khoản 911. Sau đó căn cứ số liệu đã ghi trên sổ Nhật ký chung để ghi vào Sổ Cái TK 911 và các Sổ cái các tài khoản kế toán phù hợp liên quan. Nếu đơn vị có mở sổ, thẻ kế toán chi tiết thì đồng thời với việc ghi sổ Nhật ký chung, các nghiệp vụ phát sinh được ghi vào các sổ, thẻ kế toán chi tiết liên quan. Cuối tháng, cuối quý, cuối năm, cộng số liệu trên Sổ Cái, lập Bảng cân đối số phát sinh. Sau khi đã kiểm tra đối chiếu khớp, đúng số liệu ghi trên Sổ Cái và bảng tổng hợp chi tiết (được lập từ các sổ, thẻ kế toán chi tiết) được dùng để lập các Báo cáo tài chính.  Hình thức kế toán Nhật ký - Sổ cái: (phụ lục 1.4) Hình thức kế toán Nhật ký - Sổ Cái gồm có các loại sổ kế toán sau: Nhật ký Sổ Cái; Các sổ, thẻ kế toán chi tiết các TK 911, TK 421 và các sổ chi tiết khác. Trình tự ghi sổ: Hàng ngày, kế toán căn cứ vào các chứng từ hoặc bảng tổng hợp chứng từ kế toán đã kiểm tra ghi vao nhật ký – sổ cái, sau đó ghi vào sổ, thẻ kế toán chi tiết có Khoa: Kế toán – Kiểm toán 11 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp liên quan Cuối tháng, sau khi đã phản ánh toàn bộ chứng từ kế toán phát sinh trong tháng vào Sổ Nhật ký - Sổ Cái và các sổ, thẻ kế toán chi tiết, kế toán tiến hành cộng số liệu của cột số phát sinh ở phần Nhật ký và các cột Nợ, cột Có của từng tài khoản ở phần Sổ Cái để ghi vào dòng cộng phát sinh cuối tháng. Căn cứ vào số phát sinh các tháng trước và số phát sinh tháng này tính ra số phát sinh luỹ kế từ đầu quý đến cuối tháng này. Căn cứ vào số dư đầu tháng (đầu quý) và số phát sinh trong tháng (trong quý) kế toán tính ra số dư cuối tháng (cuối quý) của từng tài khoản trên Nhật ký - Sổ Cái. Căn cứ vào số liệu trên Nhật ký – Sổ cái và bảng tổng hợp chi tiết để lập các BCTC  Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ: (phụ lục 1.5) Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ gồm có các loại sổ kế toán sau: Chứng từ ghi sổ; Sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ; Sổ Cái các TK 911, TK 421; Các sổ, thẻ kế toán chi tiết có liên quan. Trình tự ghi sổ: Hàng ngày, căn cứ vào các chứng từ kế toán hoặc Bảng Tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại đã được kiểm tra, được dùng làm căn cứ ghi sổ, kế toán lập Chứng từ ghi sổ. Căn cứ vào Chứng từ ghi sổ để ghi vào sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ, sau đó được dùng để ghi vào Sổ Cái. Các chứng từ kế toán sau khi làm căn cứ lập Chứng từ ghi sổ được dùng để ghi vào sổ, thẻ kế toán chi tiết có liên quan. Cuối tháng, phải khoá sổ tính ra tổng số tiền của các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong tháng trên sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ, tính ra Tổng số phát sinh Nợ, Tổng số phát sinh Có và Số dư của từng tài khoản trên Sổ Cái. Căn cứ vào Sổ Cái lập Bảng Cân đối số phát sinh. Sau khi đối chiếu khớp đúng, số liệu ghi trên Sổ Cái và Bảng tổng hợp chi tiết (được lập từ các sổ, thẻ kế toán chi tiết) được dùng để lập Báo cáo tài chính.  Hình thức kế toán trên máy vi tính: (phụ lục 1.6) Công việc kế toán được thực hiện theo một chương trình phần mềm kế toán trên máy vi tính. Phần mềm kế toán được thiết kế theo hình thức kế toán nào thì sẽ có các loại sổ của hình thức kế toán đó nhưng ko hoàn toàn giống với các mẫu sổ ghi Khoa: Kế toán – Kiểm toán 12 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp bằng tay. Trình tự kế toán: Hàng ngày, kế toán căn cứ vào chứng từ kế toán hoặc Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại đã được kiểm tra, được dùng làm căn cứ ghi sổ, xác định tài khoản ghi Nợ, tài khoản ghi Có để nhập dữ liệu vào máy vi tính theo các bảng, biểu được thiết kế sẵn trên phần mềm kế toán. Theo quy trình của phần mềm kế toán, các thông tin được tự động nhập vào sổ kế toán tổng hợp (Sổ Cái hoặc Nhật ký - Sổ Cái...) và các sổ, thẻ kế toán chi tiết liên quan. Cuối tháng (hoặc bất kỳ vào thời điểm cần thiết nào), kế toán thực hiện các thao tác khoá sổ (cộng sổ) và lập báo cáo tài chính. CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ KẾ TOÁN KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI & DỊCH VỤ VẬN TẢI HOÀNG ANH 2.1 Tổng quan tình hình và các ảnh hưởng của các nhân tố đến vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh 2.1.1 Tổng quan về Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh  Giới thiệu khái quát về công ty - Tên doanh nghiệp: Công ty TNHH Sản xuất Thương mại & Dịch vụ Vận tải Hoàng Anh Khoa: Kế toán – Kiểm toán 13 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp - Tên giao dịch: Hoang Anh Transport Service and Trading Production Company Limited - Tên viết tắt: Hoang Anh Transport Co.,Ltd - Địa chỉ: TT Xí nghiệp Đường bộ số 230 – Tiên Dương – Đông Anh – Hà Nội - Mã số thuế: 0102 374244 - Giấy phép kinh doanh số: 0102032228 - Điện thoại/Fax: 046.2641025 - Mail: [email protected] - Tài khoản giao dịch: 21410000522210 tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Đông Hà Nội - Ngành nghề kinh doanh: + Sản xuất, mua bán vật liệu phục vụ công trình giao thông; + Xây dựng dân dụng, công nghiệp, giao thông, thủy lợi, san lấp mặt bằng xây dựng; + Sản xuất, mua bán các loại sắt thép, vật liệu xây dựng; + San lấp mặt bằng xây dựng, thi công nền móng, đê kè, khoan nhồi cọc móng; + Dịch vụ phá dỡ các công trình hư hỏng; + Dịch vụ vẩn chuyển hàng hóa, máy móc bằng xe ô tô theo hợp đồng; + Dịch vụ nâng cẩu, xếp dỡ hàng hóa. (Doanh nghiệp chỉ kinh doanh những mặt hàng đủ điều kiện kinh doanh theo quy định của pháp luật)  Bộ máy tổ chức quản lý của công ty Về đặc điểm bộ máy quản lý, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ Vận tải Hoàng Anh là một doanh nghiệp có tư cách pháp nhân, hạch toán kinh tế độc lập, có con dấu riêng, hoạt động có quy mô quản lý gọn nhẹ, bộ máy gián tiếp được sắp xếp phù hợp với khả năng và có thể kiêm nhiệm nhiều việc. + Đứng đầu là Giám đốc Công ty, người có quyền lãnh đạo cao nhất, chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động kinh doanh; giúp việc cho Giám đốc trong việc quản lý có một Phó Giám đốc (Phó Giám đốc phụ trách kinh doanh) + Ban quản lý kinh doanh của Công ty bao gồm 4 phòng chính với chức năng và nhiệm vụ khác nhau. - Phòng tổ chức hành chính - Phòng kinh doanh - Phòng kế toán tài chính Khoa: Kế toán – Kiểm toán 14 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp - Phòng bảo vệ. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ Vận tải Hoàng Anh như sau: Giám đốc P.Giám đốc Phòng tổ chức hành chính Phòng kinh doanh Phòng kế toán tài chính Phòng bảo vệ  Tổ chức bộ máy kế toán Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ Vận tải Hoàng Anh có qui mô nhỏ, địa bàn hoạt động tổ chức kinh tế tập trung tại một địa điểm. Công ty thực hiện tổ chức kế toán tập trung và áp dụng hình thức kế toán nhật ký chung, hạch toán HTK theo phương pháp nhập trước – xuất trước. Ở các kho hàng không tổ chức bộ máy kế toán riêng mà chỉ bố trí nhân viên làm nhiệm vụ thu nhận kiểm tra chứng từ, ghi chép sổ sách, chuyển chứng từ báo cáo về phòng kế toán tổng hợp để xử lý và tiến hành công tác kế toán. Bên cạnh đó, Công ty còn áp dụng phần mềm máy tính để hạch toán kế toán, ghi chép, lưu và tra các số liệu Tại phòng kế toán có 4 nhân viên với 4 chức năng và nhiệm vụ cụ thể: + Kế toán trưởng: Là người chịu trách nhiệm chung toàn bộ công tác kế toán, giao dịch hướng dẫn, chỉ đạo kiểm tra công việc của các nhân viên trong phòng, là kế toán tổng hợp, chịu trách nhiệm trước Giám đốc, cơ quan thuế về nhưng thông tin kế toán cung cấp. Khoa: Kế toán – Kiểm toán 15 SVTH:Nguyễn Thị Huyền Trường: Đại học Thương mại Khóa luận tốt nghiệp + Kế toán bán hàng: Theo dõi chi tiết xuất nhập và tồn kho hàng hóa, cuối tháng cần có chứng từ gốc để lập báo cáo tổng hợp nhập, xuất, tồn kho hàng hóa. + Kế toán tiền: Theo dõi vốn bằng tiền như tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền vay, đồng thời theo dõi tình hình tăng giảm và trích khấu hao tài sản cố định. + Thủ quỹ: Theo dõi tình hình thu chi và quản lý tiền mặt căn cứ vào các chứng từ hợp pháp, hợp lệ để tiến hành xuất, nhập quỹ và ghi chép sổ quỹ. Thủ quỹ hàng ngày phải lập báo cáo thu chi tồn quỹ. Cơ cấu bộ máy kế toán của Công ty khá chặt chẽ, mỗi nhân viên có chức năng nhiệm vụ riêng và có quan hệ chặt chẽ để hoàn thành việc chung của phòng. Bộ máy kế toán của Công ty được biểu hiện bằng sơ đồ sau: Sơ đồ bộ máy tổ chức kế toán tại Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ Vận tải Hoàng Anh: Kế toán trưởng kiêm kế toán tổng hợp Thủ quỹ Kế toán bán hàng Kế toán tiền 2.1.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến vấn đề kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH SXTM & DVVT Hoàng Anh 1. Nhân tố khách quan Sự ảnh hưởng của các văn bản pháp luật, chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán, luật kế toán. Trên thực tế, công tác kế toán nói chung và công tác kế toán kết quả kinh doanh nói riêng của các doanh nghiệp còn mắc phải một số khó khăn nhất định khi vận dụng các chuẩn mực kế toán, thông tư hay các quyết định. Vì các nghiệp vụ Khoa: Kế toán – Kiểm toán 16 SVTH:Nguyễn Thị Huyền