Tài liệu Kế toán công nợ tại công ty cổ phần sách và thiết bị trường học tiền giang

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH TRẦN THỊ DIẾM HẰNG KẾ TOÁN CÔNG NỢ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN SÁCH VÀ THIẾT BỊ TRƯỜNG HỌC TIỀN GIANG LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Nghành: Kế toán tổng hợp Mã số nghành: 52340301 Cần Thơ-5/2014 TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH __________________________ TRẦN THỊ DIẾM HẰNG MSSV: 3093239 KẾ TOÁN CÔNG NỢ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN SÁCH VÀ THIẾT BỊ TRƯỜNG HỌC TIỀN GIANG LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Nghành: Kế toán tổng hợp Mã số nghành: 52340301 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN VÕ VĂN DỨT Cần Thơ-5/2014 LỜI CẢM TẠ Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Quý thầy cô Khoa Kinh Tế - Quản Trị Kinh Doanh trường Đại học Cần Thơ đã tận tâm dạy bảo, cung cấp cho em những kiến thức vô cùng bổ ích trong suốt thời gian học tại trường. Đặc biệt em xin cảm ơn thầy Võ Văn Dứt giảng viên bộ môn Kinh Doanh Quốc Tế đã tận tình chỉ dẫn, góp ý kiến quý báu để em thực hiện đề tài. Em xin gửi đến Ban Giám Đốc Công ty Cổ phần Sách và Thiết bị Trường học Tiền Giang lời cảm ơn chân thành về việc tiếp nhận và tạo điều kiện thuận lợi để em hoàn thành tốt đợt thực tập. Đồng thời, em cũng xin cảm ơn các anh, chị phòng kế toán, những người trực tiếp hướng dẫn, giới thiệu và giúp đỡ em rất nhiều trong việc tìm hiểu quy trình làm việc, nghiên cứu tài liệu ở Công ty. Sau cùng em xin kính chúc quý Thầy cô, các cô chú, anh, chị ở Công ty dồi dào sức khỏe cùng với những lời chúc tốt đẹp nhất. Em xin chân thành cảm ơn! Cần Thơ, ngày 01 tháng 05 năm 2014 Sinh viên thực hiện Trần Thị Diễm Hằng LỜI CAM ĐOAN  Tôi cam đoan rằng luận văn này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong luận văn là trung thực, luận văn không trùng với bất kỳ luận văn nghiên cứu nào. Ngày 01 tháng 05 năm 2014 Sinh viên thực hiện (ký và ghi họ tên) NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1..............................................................................................................1 GIỚI THIỆU ............................................................................................................1 1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .......................................................................1 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU............................................................................2 1.2.1 Mục tiêu chung.........................................................................................2 1.2.2 Mục tiêu cụ thể.........................................................................................2 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU ..............................................................................2 1.3.1Không gian................................................................................................2 1.3.2 Thời gian..................................................................................................2 1.3.3 Đối tượng .................................................................................................2 CHƯƠNG 2..............................................................................................................3 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.........................................3 2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN...........................................................................................3 2.1.1 Kế toán công nợ .......................................................................................3 2.1.2 Kế toán khoản phải thu khách hàng ..........................................................4 2.1.3 Kế toán khoản phải trả cho người bán.......................................................7 2.1.4 Các vấn đề liên quan đến nợ phải thu – phải trả ......................................11 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................14 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu..................................................................14 2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu ................................................................14 CHƯƠNG 3............................................................................................................15 GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN SÁCH VÀ THIẾT BỊ TRƯỜNG HỌC TIỀN GIANG...............................................................................15 3.1 LỊCH SỬ HÌNH THÀNH .............................................................................15 3.1.1Đặc điểm hoạt động.................................................................................15 3.1.2 Mục tiêu của công ty ..............................................................................15 3.1.3 Chức năng, nhiệm vụ của công ty...........................................................15 3.2 CƠ CẤU TỔ CHỨC .....................................................................................16 3.2.1 Tổ chức bộ máy quản lý .........................................................................16 3.2.2 Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban.............................................16 3.2.3 Chức năng, nhiệm vụ của ban quản lý ....................................................17 3.3 NGHÀNH NGHỀ KINH DOANH................................................................18 3.4 TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN...................................................................18 3.4.1 Nhiệm vụ của bộ máy kế toán................................................................18 3.4.2 Hình thức tổ chức bộ máy kế toán ..........................................................18 3.4.3 Hình thức kế toán áp dụng......................................................................19 3.4.4 Nhiệm vụ của từng bộ phận trong phòng kế toán ....................................21 3.5 SƠ LƯỢC KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH..............23 CHƯƠNG 4............................................................................................................25 KẾ TOÁN PHẢI THU- PHẢI TRẢ VỀ HÀNG HÓA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN SÁCH VÀ THIẾT BỊ TRƯỜNG HỌC TIỀN GIANG ............................................25 4.1 NHỮNG QUI ĐỊNH CHUNG CỦA CÔNG TY VỀ CÔNG NỢ...................25 4.1.1 Những qui định chung ............................................................................25 4.2 KẾ TOÁN PHẢI THU KHÁCH HÀNG ......................................................26 4.2.1 Khách hàng và phân loại khách hàng .....................................................26 4.2.2 Khái niệm...............................................................................................27 4.2.3 Các trường hợp hạch toán.......................................................................27 4.3 KẾ TOÁN PHẢI TRẢ NHÀ CUNG CẤP.....................................................32 4.3.1 Khái niệm...............................................................................................32 4.3.2 Nhà cung cấp và phân loại nhà cung cấp.................................................32 4.3.3 Các trường hợp hạch toán.......................................................................32 4.3 KẾ TOÁN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐƯỢC KHẤU TRỪ ......................35 CHƯƠNG 5: ..........................................................................................................38 CÁC GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NỢ PHẢI THU, PHẢI TRẢ TIỀN HÀNG TẠI CÔNG TY ..............................................................38 5.1 Ưu điểm ........................................................................................................38 5.2 Nhược điểm ..................................................................................................38 5.3 Giải pháp ......................................................................................................39 CHƯƠNG 6: ..........................................................................................................51 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................................51 6.1 KẾT LUẬN ..................................................................................................51 6.2 KIẾN NGHỊ..................................................................................................43 TÀI LIỆU KHAM THẢO.......................................................................................45 DANH SÁCH HÌNH Trang Hình 2.1 Sơ đồ hạch toán tổng hợp phải thu khách hàng …………….. 5 Hình 2.2 Sơ đồ hạch toán tổng hợp phải trả người bán………………... 9 Hình 2.3 Sơ đồ hạch toán tổng hợp thuế giá trị gia tăng được khấu trừ.. 12 Hình 3.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của công ty………………… 16 Hình 3.2 Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán tại công ty…………………… 19 . Hình 3.3 Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức nhật ký chung……….. 20 Hình 4.1 Qui trình luân chuyển chứng từ phải thu, phải trả tại công ty.. 28 CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Cùng với sự phát triển của đất nước là sự suất hiện của ngày càng nhiều các doanh nghiệp. Nhưng để tồn tại và phát triển một cách bền vững là vấn đề mà tất cả các doanh nghiệp cần phải quan tâm. Chính vì thế mà bất kì doanh nghiệp nào cũng phải xây dựng cho mình kế hoạch hoạt động tốt và có hiệu quả, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của bộ phận kế toán. Kế toán được coi là ngôn ngữ kinh doanh, là phương tiện giao tiếp giữa doanh nghiệp với các đối tượng có quan hệ khác. Kế toán ghi chép kịp thời chính xác những nghiệp vụ kinh tế phát sinh, từ đó cung cấp những thông tin nhằm xây dựng kế hoạch để doanh nghiệp hoạt động một cách hiệu quả. Bên cạnh đó hoạt động sản xuất kinh doanh của bất kỳ doanh nghiệp nào cũng luôn diễn ra trong mối quan hệ phổ biến với các hoạt động của các doanh nghiệp khác và các cơ quan quản lý của nhà nước, mối quan hệ này tồn tại một cách khách quan trong tất cả các hoạt động kinh tế tài chính của doanh nghiệp, đó là quá trình mua sắm tài sản cố định, vật tư, công cụ dụng cụ ... đến quá trình thực hiện kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hay cung cấp dịch vụ. Từ đó có thể nói hoạt động sản xuất kinh doanh nghiệp luôn gắn liền với các nghiệp vụ thanh toán, cụ thể thanh toán với người bán, người mua, thanh toán với công nhân viên và các cơ quan quản lý nhà nước... Trong khuôn khổ của Luận Văn tốt nghiệp này, chỉ đề cập đến khâu thanh toán giữa doanh nghiệp với người mua, người bán và với các cơ quan quản lý nhà nước. Đó là một phần hành kế toán rất quan trọng trong công tác kế toán của một doanh nghiệp, nó gắn liền với các khoản phải thu, phải trả, có liên quan mật thiết và ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời qua các chỉ tiêu liên quan đến các nghiệp vụ thanh toán còn cho thấy tình hình tài chính, lưu chuyển vốn và khả năng sử dụng hiệu quả nguồn vốn của doanh nghiệp. Qua thời gian tiếp cận, tìm hiểu hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Sách và Thiết bị Trường học Tiền Giang nhận thấy công tác kế toán công nợ tại công ty rất đa dạng, các nghiệp vụ phát sinh thường xuyên, rất thuận lợi cho việc vận dụng những kiến thức lý luận đã được trang bị ở nhà trường vào thực tế. Xuất phát từ những lý do trên em đã chọn đề tài thực tập của mình là “Kế toán công nợ tại Công ty Cổ phần Sách và Thiết bị Trường học Tiền Giang” 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung Đánh giá thực trạng các nghiệp vụ hạch toán và quản lý tình hình công nợ của công ty nhằm để đưa ra một số kiến nghị hoàn thiện công tác quản lý công nợ tại Công ty. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể  Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý công nợ trong doanh nghiệp.  Đánh giá thực trạng hạch toán các nghiệp vụ và quản lý các khoản nợ phải thu, nợ phải trả tiền hàng tại Công ty Cổ phần Sách và Thiết bị Trường học Tiền Giang.  Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý các khoản nợ phải thu, nợ phải trả tiền hàng tại Công ty. 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1Không gian Đề tài chủ yếu tìm hiểu công tác kế toán công nợ tại Công ty Cổ phần Sách và Thiết bị Trường học Tiền Giang. 1.3.2 Thời gian Số liệu dùng trong bài được lấy trong giai đoạn từ ngày 1/1/2013 đến ngày 30/12/2013. 1.3.3 Đối tượng Đối tượng nghiên cứu của đề tài chủ yếu là kế toán công nợ tại Công ty Cổ phần Sách và Thiết bị Trường học Tiền Giang. CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN 2.1.1 Kế toán công nợ 2.1.1.1 Khái niệm Các khoản phải thu của doanh nghiệp gồm: Phải thu khách hàng, phải thu nội bộ, phải thu khác, tạm ứng, tài sản thế chấp, ký cược, ký quỹ và thuế GTGT được khấu trừ. Các khoản phải trả của doanh nghiệp gồm: Phải trả người bán, thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước, phải trả nội bộ, phải trả công nhân viên, chi phí phải trả, các khoản tiền vay, nhận ký quỹ, ký cược dài hạn và các khoản phải trả khác. 2.1.1.2 Nguyên tắc hạch toán Theo dõi chi tiết các khoản nợ phải thu, phải trả theo từng đối tượng, thường xuyên tiến hành đối chiếu, đôn đốc, kiểm tra việc thanh toán. Đối với khách hàng mua bán thường xuyên, số dư nợ lớn cần phải kiểm tra, đối chiếu và xác nhận bằng văn bản về số nợ phát sinh, đã thanh toán và còn phải thanh toán. Theo dõi cả về nguyên tắc, việc quy đổi ra VNĐ đối với các khoản nợ phải trả, phải thu có gốc ngoại tệ. Chu kỳ phải điều chỉnh số dư các khoản phải thu, phải trả theo tỉ giá thực tế. Phải theo dõi chi tiết cả về giá trị và hiện vật đối với các khoản phải thu phải trả bằng vàng bạc đá quý. Cuối kỳ phải điều chỉnh số dư các khoản phải thu, phải trả theo tỉ giá thực tế. 2.1.1.3 Nhiệm vụ của kế toán công nợ Ghi chép, phản ảnh đầy đủ, kịp thời, chính xác và rõ ràng các nghiệp vụ thanh toán theo từng đối tượng, từng khoản thanh toán có kết hợp với thời hạn thanh toán. Giám sát việc thực hiện chế độ thanh toán, tình hình chấp hành kỷ luật thanh toán, ngăn ngừa tình trạng vi phạm kỷ luật thanh toán, thu nộp ngân sách nhà nước, chiếm dụng vốn hoặc bị chiếm dụng vốn không hợp lý. Phải có biện pháp đôn đốc việc chi trả, thu hồi kịp thời các khoản phải thu, chấp hành kỷ luật thanh toán tài chính. 2.1.2 Kế toán khoản phải thu khách hàng 2.1.2.1. Khái niệm Các khoản phải thu của khách hàng là một bộ phận tài sản của doanh nghiệp đang bị các đơn vị kinh tế hoặc cá nhân khác chiếm dụng mà doanh nghiệp có trách nhiệm thu hồi. Khoản phải thu khách hàng là giá thanh toán của các loại vật tư, sản phẩm,hàng hóa, dịch vụ... mà khách hàng đã nhận của doanh nghiệp nhưng chưa thanh toán tiền hàng. 2.1.2.2. Nguyên tắc hạch toán - Phải theo dõi chi tiết từng đối tượng phải thu và ghi chép theo từng lần thanh toán. - Phải tiến hành phân loại các khoản nợ phải thu thành các loại: Có thể trả đúng hạn, khó đòi hoặc không có khả năng thu hồi để có căn cứ xác định số dự phòng phải thu khó đòi hoặc có biện pháp xử lý. - Không hạch toán vào khoản phải thu khách hàng nếu khách hàng trả tiền ngay. - Mọi khoản thanh toán với khách hàng đều phải được ghi chép phản ảnh vào sổ sách kế toán trên cơ sở các chứng từ có liên quan được lập theo đúng phương pháp, đúng qui định. - Đối với khoản phải thu khách hàng bằng ngoại tệ thì ngoài việc quy đổi ra tiền Việt Nam theo phương pháp hạch toán thu chi ngoại tệ đang áp dụng tại doanh nghiệp, kế toán còn phải biệt kết hợp theo dõi cả các loại nguyên tệ trên sổ chi tiết theo từng đối tượng khách hàng có quan hệ thanh toán thường xuyên với doanh nghiệp. 2.1.2.3. Kế toán tổng hợp Tài khoản sử dụng: Tài khoản 131 "Phải thu khách hàng". Đây là tài khoản phản ánh tình hình thanh toán giữa doanh nghiệp và khách hàng. Nội dung kết cấu  Bên nợ: - Số tiền phải thu của khách hàng về số hàng hóa sản phẩm đã giao, dịch vụ đã cung cấp và được xác định đã tiêu thụ. - Số tiền thừa trả lại cho khách hàng.  Bên có: - Số tiền khách hàng đã trả nợ. - Số tiền đã nhận trước, trả trước của khách hàng. - Khoản giảm giá hàng bán cho khách hàng sau khi đã giao hàng và khách hàng khiếu nại. - Doanh thu của số hàng đã bán bị người mua trả lãi. - Số tiền chiết khấu thanh toán cho người mua.  Số dư bên nợ: Số tiền còn phải thu của khách hàng.  Số dư bên có: phản ánh số tiền nhận trước hoặc số đã thu nhiều hơn số phải thu của khách hàng theo chi tiết của từng đối tượng cụ thể. Sơ đồ hạch toán tổng hợp 532 131 511,711 Giá bán đã có thuế GTGT Giảm giá hàng bán 111,112 333(3331) Thu tiền có trừ chiếu khấu thanh toán 635 111,112 531 Giá bán chưa có thuế của Trả lại tiền cho khách hàng vì hàng bán bị trả lại hàng đã bán bị trả lại 642 Xóa nợ cho khách hàng Hình 2.1 Sơ đồ hạch toán tổng hợp phải thu khách hàng 2.1.2.4 Hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu Trường hợp giao hàng hoá và cung cấp dịch vụ chưa thu tiền. Căn cứ vào hóa đơn ghi: Nợ TK 131 - Giá bán đã có thuế GTGT. Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ. Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp nhà nước (3331- Thuế GTGT phải nộp).  Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm: - Khi bán hàng trả chậm, ghi số tiền trả lần đầu và số tiền phải thu về bán hàng trả chậm, doanh thu bán hàng và lãi phải thu, ghi: Nợ TK 111,112,131- Tổng giá thanh toán. Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ. Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp nhà nước (3331- Thuế GTGT phải nộp). Có TK 338 (3387)- Doanh thu chưa thực hiện (Chênh lệch giữa tổng số tiền theo giá bán trả chậm so với giá bán trả tiền ngay chưa có thuế GTGT). - Khi thực thu tiền bán hàng lần tiếp sau, ghi: Nợ các TK 111,112,… Có TK131 - Phải thu khách hàng. - Ghi nhận doanh thu tiền lãi bán hàng trả chậm từng kỳ, ghi: Nợ TK 338 (3387)- Doanh thu chưa thực hiện. Có TK 515 - Doanh thu hoạt động tài chính (Lãi trả chậm, trả góp).  Trường hợp chấp thuận chiết khấu cho khách hàng. Nợ TK 635 - Số tiền chiết khấu cho khách hàng. Có TK 13l - Giảm trừ số tiền phải thu của khách hàng.  Trường hợp giảm giá hàng bán : Nợ TK 532 - Khoản giảm giá hàng bán. Có TK 131 - Khoản giảm giá hàng bán (Nếu khách hàng chưa trả tiền hàng).  Trường hợp hàng bán bị trả lại. Nợ TK 531 - Giá chưa thuế của hàng bị trả lại. Nợ TK 333 (3331)- Thuế GTGT của lượng hàng bị trả lại. Có TK 131- Giá thanh toán hàng bị trả.  Trường hợp khách hàng thanh toán tiền. Nợ TK 111, 112, 113 - Thu tiền nợ. Nợ TK 311- Thu nợ trả vay ngắn hạn. Có 131- Số nợ gốc đã thu.  Trường hợp thanh toán bù trừ do khách hàng vừa là con nợ vừa là chủ nợ. Nợ TK 33l Có TK 131  Trường hợp khách hàng thanh toán báng hàng hoá. Nợ TK l52, l53, l56- Giá vật tư hàng hóa trao đổi chưa tính thuế. Nợ TK 133- Thuế GTGT. Có TK 131- Giá thanh toán của vật tư trao đổi.  Trường hợp khách hàng trả trước tiền hàng và khi giao hàng cho khách hàng: - Khi khách hàng trả tiền trước, ghi: Nợ TK 111, 112, 113 Có TK 131 - Khi giao hàng cho người đã trả tiền: Nợ TK 131- Giá bán đã có thuế GTGT (giá thanh toán). Có TK 511, 515, 71l- Doanh thu bán chịu phải thu là giá bán chưa thuế GTGT. Có TK 333(3331): Thuế GTGT đầu ra phải nộp.  Trường hợp các khoản nợ khó đòi, xử lý xoá sổ (do khách hàng mất khả năng thanh toán), căn cứ biên bản xử lý xóa nợ, ghi: Nợ TK 642 Có TK 131- Theo số nợ khó đòi đã xử lý. Đồng thời ghi Nợ TK 004 2.1.3 Kế toán khoản phải trả cho người bán 2.1.3.1 Khái niệm Khoản phải trả cho người bán là giá trị các loại vật tư, thiết bị, công cụ, dụng cụ, hàng hoá, dịch vụ... mà doanh nghiệp đã nhận của người bán hay người cung cấp nhưng chưa thanh toán tiền hàng. 2.1.3.2 Nguyên tắc hạch toán - Phải theo dõi chi tiết từng đối tượng người bán theo từng lần thanh toán. - Phải theo dõi thời hạn thanh toán theo từng hoá đơn để cân đối tài chính nhằm thanh toán đúng hạn hoặc trước hạn để được hưởng chiết khấu thanh toán. - Không hạch toán vào tài sản phải trả người bán khi đã trả tiền ngay lại thời điểm giao nhận hàng. 2.1.3.3. Kế toán tổng hợp Tài khoản sử dụng: Tài khoản 331 – "Phải trả người bán" Nội dung kết cấu Bên nợ: - Số tiền đã trả cho người bán vật tư, hàng hóa, cung cấp dịch vụ - Số tiền ứng trước cho người bán, người cung cấp nhưng chưa nhận được vật hàng hóa, dịch vụ. - Số tiền người bán chấp thuận giảm giá vật tư, hàng hóa, dịch vụ. - Chiết khấu thanh toán được người bán chấp thuận cho doanh nghiệp giảm trừ vào nợ phải trả. - Số kết chuyển về giá trị vật tư hàng hóa thiếu hụt kém phẩm chất khi kiểm nhận và trả lại cho ngời bán . Bên có: - Số tiền phải trả cho người cung cấp dịch vụ hàng hóa. - Điều chỉnh giá tạm tính về giá thực tế của số vật tư hàng hóa, dịch vụ đã nhận khi có hóa đơn hoặc thông báo giá chính thức.  Số dư bên có: phản ảnh số tiền còn phải trả cho người bán vật tư, hàng hóa.  Số dư bên nợ: phản ảnh số tiền đã ứng trước cho người bán hoặc số đã trả nhiều hơn số phải trả cho người bán theo chi tiết từng đối tượng cụ thể. Sơ đồ hạch toán tổng hợp 152, 156 331 111,112, 113 Trả nợ hay ứng trước Mua chịu vật tư hàng hóa 133 152, 153,156 Thuế GTGT Giảm nợ do giảm giá 711 phải trả 627, 641, 642 hay trả lại hàng Phải trả người cung cấp Số tiền chiết khấu thanh toán doanh nghiệp được hưởng dịch vụ Hình 2.2 Sơ đồ hạch toán tổng hợp phải trả người bán 2.1.3.4 Hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu  Trường hợp doanh nghiệp mua vật tư, hàng hoá, công cụ dụng cụ về nhập kho, tiền hàng chưa thanh toán: Căn cứ vào hóa đơn của bên bán, biên bản kiểm nghiệm và phiếu nhập kho, kế toán ghi: Nợ TK 152, 153 ,156 (1561)- Giá mua chưa có thuế GTGT. Nợ TK 133- Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ. Có TK 331- Giá thanh toán ghi trên hóa đơn.  Các chi phí mua hàng hoá thực tế phát sinh sẽ ghi: Nợ TK 156 (1562) - Chi phí thu mua hàng hàng hóa Nợ TK 133 - Thuế GTGT Có TK 111, 112, 141, 331 - Giá thanh toán  Khi nhận lao vụ, dịch vụ của người cung cấp mà chưa trả tiền, căn cứ hóa đơn kế toán ghi: Nợ TK 627 - Tính vào chi phí sản xuất chung. Nợ TK 641 - Tính vào chi phí bán hàng. Nợ TK 642 - Tính vào chi phí quản lý doanh nghiệp. Nợ TK 133 - Thuế GTGT Có TK 331- Giá thanh toán  Khi thanh toán số tiền phải trả, căn cứ chứng từ thanh toán, ghi: Nợ TK 331 Có TK l11, 112  Trường hợp trả nợ cho người bán trước hạn quy định và được hưởng chiết khấu thanh toán, ghi: Nợ TK 331- Tổng số tiền nợ phải thanh toán Có TK 515 – Doanh thu Có TK 111, 112 - Số tiền đã trả  Nếu mua hàng không có hoá đơn thì căn cứ vào bảng kê hàng hoá mua vào và phiếu nhập kho, ghi: Nợ TK 156 (1561)- Giá mua hàng hoá Nợ TK 133 - Thuế GTGT Có TK 111, 114 - Giá thanh toán  Khi được người bán giảm giá (căn cứ hóa đơn điều chỉnh của bên bán) hoặc khi trả lại số hàng đã mua (căn cứ hóa đơn trả hàng của bên mua kèm phiếu xuất kho hàng trả lại), kế toán ghi: Nợ TK 331- Giá thanh toán hàng mua trả lại hoặc số tiền giảm giá hàng mua. Có TK 152, 153, 156 (1561) – Giá trị hàng mua trả lại. Có TK 133- Thuế GTGT của hàng trả lại.  Trường hợp doanh nghiệp ứng trước tiền mua hàng: - Khi ứng trước tiền cho người người bán, người cung cấp, căn cứ chứng từ chi tiền, kế toán ghi: Nợ TK 331: Có TK 111, 112: - Khi nhận hàng mua theo số tiền ứng trước căn cứ chứng và thực tế kiểm nhận hàng, ghi: Nợ TK 152,153, 156- Giá trị, vật tư hàng hóa thực nhập Nợ TK 133- Thuế GTGT Có TK 331- Giá thanh toán 2.1.4 Các vấn đề liên quan đến nợ phải thu – phải trả 2.1.4.1 Thuế giá trị gia tăng được khấu trừ a. Khái niệm Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là thuế được tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ là tổng số thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT khi doanh nghiệp mua các loại hàng hóa, dịch vụ. b. Nguyên tắc hạch toán - Khoản thuế GTGT được khấu trừ chỉ áp dụng đối với các doanh nghiệp thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế, không áp dụng đối với các doanh nghiệp thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp và doanh nghiệp không thuộc diện chịu thuế GTGT. - Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất kinh doanh dịch vụ chịu thuế GTGT thì được khấu trừ toàn bộ. - Thuế GTGT đầu vào phát sinh trong tháng nào được kê khai, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của tháng đó. c. Kế toán tổng hợp Tài khoản sử dụng: Tài khoản 133 (1331)- "Thuế GTGT được khấu trừ của hàng hoá, dịch vụ " 133 111,112,331 Thuế GTGT được khấu các hàng hóa dịch vụ mua vào trong kỳ 333 (3331) Thuế GTGT của hàng nhập khẩu phải nộp 111,112 XửGTGT lýý xóa sổ vào Thuế đầu đã được hoàn lại 632 Thuế GTGT không được khấu trừ tính vào giá vốn hàng bán của kỳ này 142 hoặc kỳ sau 333(3331) Số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ Hình 2.3 Sơ đồ hạch toán tổng hợp thuế giá trị gia tăng được khấu trừ Phương pháp hạch toán  Khi mua vật tư, hàng hóa, tài sản cố định dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế, kế tóan ghi: Nợ TK 152, 153, 156, 211 Nợ TK 133 (Thuế GTGT đầu vào) Có TK 111, 112, 331 (Tổng giá thanh toán)  Khi mua vật tư, dịch vụ dùng ngay vào hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT, kế toán ghi: Nợ TK 621, 627, 641, 642, 241 Nợ TK 133 (Thuế GTGT đầu vào) Có TK 111, 112, 331 (Tổng giá thanh toán)