TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
NGUYỄN THỊ MỸ HẠNH
KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NAM VIỆT
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Kế toán
Mã số ngành: 52340301
Tháng 01, năm 2014
1
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
NGUYỄN THỊ MỸ HẠNH
MSSV: 4114105
KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NAM VIỆT
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Kế toán
Mã số ngành: 52340301
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
LÊ TÍN
Tháng 01, năm 2014
2
LỜI CẢM TẠ
Trƣớc tiên em xin cảm ơn quý thầy cô của Trƣờng Đại học Cần Thơ
nói chung và quý thầy cô Khoa Kinh tế và Quản trị kinh doanh nói riêng,
những ngƣời đã truyền đạt rất nhiều kiến thức quý báu cho em, không chỉ về
cách học, cách làm mà cả cách sống khi bƣớc ra tiếp xúc với xã hội.
Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình với đề tài “Kế toán chi phí
xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Nam Việt”, ngoài nổ lực của
bản thân, em đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn nhiệt tình của thầy Lê Tín từ lúc mới
hình thành đề tài đến khi hoàn tất luận văn của mình. Em xin chân thành cảm
ơn thầy và chúc thầy luôn vui vẻ, hạnh phúc và thành công trong sự nghiệp
giảng dạy của mình.
Ngoài ra, em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban Giám đốc và
các anh chị trong Công ty, nơi em thực tập. Em xin kính chúc Công ty ngày
càng phát triển và bền vững, kính chúc Ban Giám đốc và các anh chị luôn dồi
dào sức khỏe, vui tƣơi và thành công trong công việc cũng nhƣ trong cuộc
sống.
Em xin chân thành cảm ơn!
Cần Thơ, ngày….. tháng ….năm …..
Ngƣời thực hiện
Nguyễn Thị Mỹ Hạnh
i
TRANG CAM KẾT
Tôi xin cam kết luận văn này đƣợc hoàn thành là dựa trên các kết quả
nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và
chƣa từng đƣợc dùng trong các luận văn cùng cấp khác.
Cần thơ, Ngày…. Tháng…. Năm….
Ngƣời thực hiện
Nguyễn Thị Mỹ Hạnh
ii
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
....................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
..., Ngày…..Tháng…..Năm 2014
Thủ trƣởng đơn vị
iii
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN
....................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Cần thơ, Ngày…..Tháng…..Năm 2014
Giáo viên hƣớng dẫn
Lê Tín
iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
....................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Cần Thơ, Ngày…..Tháng…..Năm 2014
Giáo viên phản biện
v
MỤC LỤC
Trang
Chƣơng 1: GIỚI THIỆU .................................................................................... 1
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................................................. 1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ....................................................................... 2
1.2.1 Mục tiêu chung................................................................................. 2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể ................................................................................. 2
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU........................................................................... 2
1.3.1 Không gian ....................................................................................... 2
1.3.2 Thời gian ......................................................................................... 2
1.3.3 Đối tƣợng nghiên cứu ...................................................................... 2
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 3
2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN ...................................................................................... 3
2.1.1 Khái quát về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm ..................... 3
2.1.1.1 Chi phí sản xuất............................................................................. 3
2.1.2.1 Giá thành sản phẩm ....................................................................... 5
2.1.2 Nội dung kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm ...................... 5
2.1.2.1 Đối tƣợng tính giá thành và kỳ tính giá thành .............................. 6
2.1.2.2 Kế toán chi phí sản xuất ................................................................ 7
2.1.2.3 Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất............................................... 11
2.1.2.4 Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ ........................................... 12
2.1.2.5 Các phƣơng pháp tính giá thành sản phẩm ................................. 16
2.1.3 Phân tích sự biến động giá thành sản phẩm ................................... 27
2.1.3.1 Phân tích biến động giá thành sản phẩm ..................................... 27
2.1.3.2 Phân tích biến động của từng khoản mục chi phí trong giá thành
................................................................................................................. 29
2.1.3.3 Phƣơng pháp hệ thống chỉ số liên hoàn hai nhân tố ................... 32
2.2 LƢỢC KHẢO TÀI LIỆU .......................................................................... 33
2.3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................. 34
vi
2.3.1 Phƣơng pháp thu thập số liệu ......................................................... 34
2.3.2 Phƣơng pháp phân tích số liệu ....................................................... 35
Chƣơng 3: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN NAM
VIỆT ................................................................................................................ 36
3.1 LỊCH SỬ HÌNH THÀNH ......................................................................... 36
3.2 CƠ CẤU TỔ CHỨC ................................................................................. 36
3.3 NGÀNH NGHỀ KINH DOANH VÀ CHỨC NĂNG NHIỆM VỤ .......... 38
3.4 TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN .............................................................. 39
3.4.1 Sơ đồ tổ chức ................................................................................. 39
3.4.2 Chế độ kế toán và hình thức ghi sổ kế toán ................................... 39
3.4.3 Phƣơng pháp kế toán ...................................................................... 41
3.5 SƠ LƢỢC KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH ....... 42
3.6 THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN VÀ ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN ............. 45
3.6.1 Thuận lợi ........................................................................................ 45
3.6.2 Khó khăn ........................................................................................ 45
3.6.3 Định hƣớng phát triển .................................................................... 47
Chƣơng 4: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NAM VIỆT
.......................................................................................................................... 48
4.1 CÁC QUY TRÌNH ÁP DỤNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY
.......................................................................................................................... 48
4.1.1 Quy trình kiểm soát chất lƣợng ...................................................... 48
4.1.2 Quy trình nuôi cá............................................................................ 48
4.1.3 Quy trình sản xuất, chế biến cá tra fillet đông lạnh ....................... 50
4.2 CÁC NGUYÊN TẮC TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ
THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY .......................................................... 55
4.2.1 Nguyên tắc tập hợp các loại chi phí sản xuất ................................. 55
4.2.2 Nguyên tắc tính giá thành sản phẩm .............................................. 55
4.3 KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM
TẠI CÔNG TY THÁNG 11/2013 ................................................................... 55
vii
4.3.1 Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ................................... 56
4.3.2 Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp ........................................... 58
4.3.3 Hạch toán chi phí sản xuất chung .................................................. 60
4.3.4 Đánh giá sản phẩm dở dang ........................................................... 65
4.3.5 Các khoản điều chỉnh giảm giá thành ............................................ 65
4.3.6 Tổng hợp chi phí tính giá thành sản phẩm ..................................... 65
4.4 PHÂN TÍCH BIẾN ĐỘNG CỦA CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH
SẢN PHẨM ..................................................................................................... 67
4.4.1 Phân tích biến động của giá thành sản phẩm trong 3 năm 2011,
2012, 2013 ....................................................................................................... 67
4.4.2 Phân tích biến động giữa thực tế và kế hoạch của từng khoản mục
chi phí sản xuất trong 3 năm 2011, 2012, 2013 ............................................... 68
4.4.2.1 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ................................................. 68
4.4.2.2 Chi phí nhân công trực tiếp ......................................................... 71
4.4.2.3 Chi phí sản xuất chung ................................................................ 73
Chƣơng 5: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN
CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN NAM VIỆT.................................................................................... 74
5.1 NHỮNG TỒN TẠI VÀ NGUYÊN NHÂN............................................... 74
5.2 CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN
XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
NAM VIỆT ..................................................................................................... 75
5.2.1 Trang bị nâng cao thiết bị hỗ trợ kế toán ....................................... 75
5.2.2 Hoàn thiện tổ chức hệ thống kế toán.............................................. 75
5.2.3 Đội ngũ nhân viên .......................................................................... 75
5.3 CÁC GIẢI PHÁP HẠ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM ................................... 75
5.3.1 Tạo nguồn nguyên liệu bền vững ................................................... 75
5.3.2 Nâng cao tay nghề của nhân công trực tiếp sản xuất ..................... 76
5.3.3 Tiết kiệm các loại chi phí để hạ giá thành sản phẩm ..................... 76
5.3.3.1 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ................................................. 76
5.3.3.2 Chi phí nhân công trực tiếp ......................................................... 77
viii
5.3.3.3 Chi phí sản xuất chung ................................................................ 78
Chƣơng 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................... 79
6.1 KẾT LUẬN................................................................................................ 79
6.1 KIẾN NGHỊ ............................................................................................... 79
6.1.1 Đối với Nhà nƣớc ........................................................................... 79
6.1.2 Đối với chính quyền tỉnh An Giang ............................................... 80
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 82
PHỤ LỤC 1 PHIẾU NHẬP KHO ................................................................... 83
PHỤ LỤC 2 PHIẾU XUẤT KHO ................................................................... 84
PHỤ LỤC 3 BẢNG TỔNG HỢP TIỀN LƢƠNG THÁNG 11 NĂM 2013 ... 85
PHỤ LỤC 4 PHIẾU ĐỀ NGHỊ CẤP VẬT TƢ ............................................... 86
PHỤ LỤC 5 PHIẾU CHI ................................................................................. 87
PHỤ LỤC 6 BẢNG SẢN LƢỢNG CÁC LOẠI SẢN PHẨM SẢN XUẤT
TẠI CÔNG TY THÁNG 11 NĂM 2013 ......................................................... 88
PHỤ LỤC 7 SỔ CHI TIẾT TK 621 “CHI PHÍ NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC
TIẾP CỦA MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET” ................................................. 89
PHỤ LỤC 8 SỔ CÁI TK 621 “SỔ CÁI CHI PHÍ NGUYÊN VẬT LIỆU
TRỰC TIẾP CỦA MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET” ..................................... 93
PHỤ LỤC 9 SỔ CHI TIẾT TK 622 “CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP
CỦA MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET” ........................................................... 95
PHỤ LỤC 10 SỔ CÁI TK 622 “CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP CỦA
MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET” .................................................................... 97
PHỤ LỤC 11 SỔ CHI TIẾT TK 627 “CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG” ....... 99
PHỤ LỤC 12 SỔ CÁI TK 627 “CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG” ............... 103
PHỤ LỤC 13 SỔ CHI TIẾT TK 154 “CHI PHÍ SẢN XUẤT KINH DOANH
DỞ DANG CỦA MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET” ..................................... 105
PHỤ LỤC 14 SỔ CÁI TK 154 “CHI PHÍ SẢN XUẤT KINH DOANH DỞ
DANG CỦA MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET” ............................................ 106
PHỤ LỤC 15 SỔ CHI TIẾT TK 1524 “PHẾ PHẨM BÁN RA NGOÀI” .... 107
PHỤ LỤC 16 SỔ CÁI TK 1524 “PHẾ PHẨM BÁN RA NGOÀI” ............. 108
ix
PHỤ LỤC 17 PHIẾU TÍNH GIÁ THÀNH MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET
THỊT ĐỎ........................................................................................................ 109
PHỤ LỤC 18 PHIẾU TÍNH GIÁ THÀNH MẶT HÀNG CÁ TRA FILLET
THỊT TRẮNG................................................................................................ 110
PHỤ LỤC 19 TÍNH CHÊNH LỆCH CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP
BA NĂM 2011, 2012, 2013 ......................................................................... 111
x
DANH SÁCH BẢNG
Trang
Bảng 2.1 Giá thành kế hoạch đơn vị sản phẩm A, B ....................................... 20
Bảng 2.2 Chi phí sản xuất phát sinh trong tháng ............................................ 23
Bảng 2.3 Chi phí sản xuất phát sinh ở từng giai đoạn ..................................... 25
Bảng 3.1 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trong 3 năm 2011, 2012, 2013
.......................................................................................................................... 43
Bảng 3.2 Quy hoạch thủy sản Nam Bộ giai đoạn 2010 - 2020 ....................... 46
Bảng 4.1 Bảng mô tả quy trình công nghệ chế biến theo tiêu chuẩn của từng
công đoạn sản xuất ........................................................................................... 52
Bảng 4.2 Bảng tập hợp chi phí nguyên vật liệu theo từng loại sản phẩm tháng
11/2013 ............................................................................................................ 56
Bảng 4.3 Bảng sản lƣợng thành phẩm sản xuất trong tháng 11/2013 ............. 57
Bảng 4.4 Bảng phân bổ tiền lƣơng và các khoản trích theo lƣơng của sản phẩm
cá tra fillet tháng 11/2013 ................................................................................ 59
Bảng 4.5 Bảng các khoản mục chi phí sản xuất chung ................................... 60
Bảng 4.6 Bảng phân bổ chi phí sản xuất chung theo từng mặt hàng ............... 61
Bảng 4.7 Bảng giá trị phế phẩm thu đƣợc trong kỳ ........................................ 65
Bảng 4.8 Bảng tính giá thành mặt hàng cá tra fillet đông lạnh ....................... 66
Bảng 4.9 Phân tích tình hình thực hiện giá thành đơn vị của mặt hàng cá tra
fillet đông lạnh năm 2011, 2012, 2013 ............................................................ 67
Bảng 4.10 Bảng số liệu thu thập về sản lƣợng của mặt hàng cá tra fillet đông
lạnh năm 2011, 2012, 2013 .............................................................................. 68
Bảng 4.11 Bảng phân tích biến động tổng giá thành của mặt hàng cá tra fillet
đông lạnh năm 2011, 2012, 2013 ..................................................................... 68
Bảng 4.12 Bảng phân tích biến động CP NVLTT của mặt hàng cá tra fillet còn
thịt đỏ năm 2011, 2012, 2013 .......................................................................... 69
Bảng 4.13 Bảng phân tích biến động CP NVLTT của mặt hàng cá tra fillet thịt
trắng năm 2011, 2012, 2013 ............................................................................ 70
Bảng 4.14 Bảng tổng hợp chi phí nhân công trực tiếp sản xuất cá tra fillet năm
2011, 2012, 2013 ............................................................................................. 71
Bảng 4.15 Bảng phân tích biến động chi phí nhân công trực tiếp ................... 72
xi
DANH SÁCH HÌNH
Trang
Hình 2.1 Sơ đồ hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .............................. 7
Hình 2.2 Sơ đồ hạch toán chi phí nhân công trực tiếp ...................................... 8
Hình 2.3 Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất chung............................................ 10
Hình 2.4 Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất theo phƣơng pháp kê khai thƣờng
xuyên ................................................................................................................ 11
Hình 2.5 Sơ đồ hạch toán tổng hợp chi phí sản xuất theo phƣơng pháp kiểm kê
định kỳ ............................................................................................................. 12
Hình 3.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty .................................................... 37
Hình 3.2 Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của Công ty ...................................... 39
Hình 3.3 Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức nhật ký chung ............. 41
Hình 3.4 Biểu đồ tình hình lợi nhuận sau thuế của Công ty ........................... 44
Hình 4.1 Sơ đồ quy trình sản xuất, chế biến sản phẩm cá tra fillet đông lạnh
của Công ty ...................................................................................................... 51
xii
DANH SÁCH TỪ VIẾT TẮT
BHXH
:
Bảo hiểm xã hội
BHYT
:
Bảo hiểm y tế
BTP
:
Bán thành phẩm
CP
:
Chi phí
CPSX
:
Chi phí sản xuất
DN
:
Doanh nghiệp
Đvsp
:
Đơn vị sản phẩm
ĐH
:
Đặt hàng
ĐĐH
:
Đơn đặt hàng
ĐBSCL
:
Đồng bằng sông Cửu Long
EU
:
Liên minh Châu Âu
GĐ
:
Giai đoạn
GTGT
:
Giá trị gia tăng
GMP
:
Quy phạm về thực hành sản xuất tốt
HACCP
:
Phân tích mối nguy hiểm và điểm kiểm soát khi tới hạn
KPCĐ
:
Kinh phí công đoàn
NVPX
:
Nhân viên phân xƣởng
NVL
:
Nguyên vật liệu
NVLTT
:
Nguyên vật liệu trực tiếp
NCTT
:
Nhân công trực tiếp
PX
:
Phân xƣởng
SXC
:
Sản xuất chung
SXKD
:
Sản xuất kinh doanh
SP
:
Sản phẩm
SPDD
:
Sản phẩm dở dang
SQF
:
Thực phẩm đạt chất lƣợng an toàn
TSCĐ
:
Tài sản cố định
TK
:
Tài khoản
xiii
TP
:
Thành phẩm
TNHH
:
Thƣơng nghiệp hữu hạn
TNDN
:
Thu nhập doanh nghiệp
xiv
Chƣơng 1
GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Xã hội ngày càng phát triển thì thông tin càng trở nên đa dạng và bức thiết.
Ngày nay, thông tin đƣợc xem nhƣ là yếu tố trực tiếp của quá trình sản xuất
kinh doanh. Thông tin kế toán là thông tin hết sức cần thiết và quan trọng đối
với các nhà quản lý. Bất kỳ nhà quản lý nào trong doanh nghiệp – từ một tổ
hợp công nghiệp đến một cửa hàng thực phẩm – đều phải dựa vào thông tin kế
toán để quản lý, điều hành, kiểm soát và ra quyết định kinh tế.
Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là mối quan tâm hàng đầu của
các nhà quản lý bởi nó ảnh hƣởng trực tiếp đến giá bán của sản phẩm, khi đó
nó sẽ ảnh hƣởng đến sản lƣởng tiêu thụ và lợi nhuận của doanh nghiệp, mà
mục tiêu hàng đầu của doanh nghiệp đó là tối đa hóa lợi nhuận. Vì vậy, việc tổ
chức và thực hiện tốt công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm là hết sức cần thiết. Riêng công tác hạch toán giá thành sản phẩm là
khâu rất phức tạp, nó đòi hỏi ngƣời làm kế toán phải có đầy đủ kinh nghiệm để
xác định đúng các loại chi phí, chi phí nào đƣợc tính vào giá thành sản phẩm
và chi phí nào không đƣợc tính vào giá thành sản phẩm. Nếu không xác định
đúng, doanh nghiệp có thể bỏ sót hoặc thêm vào những chi phí không hợp lý
khiến cho giá của sản phẩm bị đội lên và làm mất tính cạnh tranh của doanh
nghiệp về giá cả của sản phẩm trên thị trƣờng.
Đối với các doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt những doanh nghiệp có quy mô
lớn, sản xuất những mặt hàng mang tính cạnh tranh cao. Ngoài các yếu tố nhƣ
nguồn vốn, nguồn nguyên liệu, thị trƣờng tiêu thụ,… thì doanh nghiệp cần
phải chú trọng đến việc quản lý chi phí và tính giá thành sản phẩm. Nhất là
trong điều kiện thị trƣờng cạnh tranh khốc liệt hiện nay, một doanh nghiệp
muốn tồn tại và đứng vững trên thị trƣờng phải tự chủ trong mọi hoạt động
kinh doanh, từ việc đầu tƣ vốn, tổ chức sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm. Để
cạnh tranh với các đối thủ, doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao chất
lƣợng sản phẩm thay đổi mẫu mã phù hợp với nhu cầu của khách hàng, và
biện pháp tối ƣu nhất đó là hạ giá thành sản phẩm. Để làm đƣợc điều đó bắt
buộc doanh nghiệp phải hết sức tỉnh táo trong kinh doanh, phải hạch toán một
cách đúng đắn, đầy đủ và quản lý các khoản chi phí một cách khoa học đó là
chìa khóa dẫn đến sự thành công của một doanh nghiệp, giúp cho doanh
nghiệp nâng cao sức cạnh tranh và tạo cho mình một chỗ đứng trên thị trƣờng.
Thấy đƣợc tầm quan trọng của việc tổ chức và thực hiện công tác kế toán
1
chi phí sản xuất và tính giá thành đối với Công ty, tôi quyết định chọn đề tài:
“Kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Nam
Việt”để làm luận văn tốt nghiệp.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu chung
Phân tích thực trạng công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm tại Công ty cổ phần Nam Việt, từ đó đề ra các giải pháp hoàn thiện
công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
- Phân tích và đánh giá thực trạng công tác kế toán chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Nam Việt.
- Phân tích biến động giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Nam Việt.
- Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Nam Việt.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Không gian
Đề tài đƣợc thực hiện tại Công ty cổ phần Nam Việt, số 19D đƣờng Trần
Hƣng Đạo, phƣờng Mỹ Quý, thành phố Long Xuyên, An Giang.
1.3.2 Thời gian
Đề tài đƣợc thực hiện từ tháng 01/2014 đến 04/2014 và dựa trên các số
liệu của 3 năm 2011, 2012, 2013.
1.3.3 Đối tƣợng nghiên cứu
Do giới hạn về mặt thời gian nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu kế toán
chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm cá tra fillet đông lạnh tại Công ty cổ
phần Nam Việt.
2
Chƣơng 2
PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.1.1 Khái quát về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
2.1.1.1 Chi phí sản xuất
a. Khái niệm [Trần Quốc Dũng. Giáo trình kế toán tài chính. Đại học
Cần Thơ 2007. Trang 43]
Chi phí sản xuất là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động
sống và lao động vật hóa mà doanh nghiệp đã chi ra để tiến hành sản xuất
trong một kỳ kế toán. Các khoản chi phí này chủ yếu phát sinh tại các phân
xƣởng sản xuất của doanh nghiệp.
b. Phân loại [Nguyễn Năng Phúc và Nguyễn Ngọc Quang. Kế toán tài
chính trong doanh nghiệp. Nhà xuất bản tài chính 2004. Trang 166-168]
Phân loại chi phí sản xuất là việc sắp xếp các chứng từ chi phí có cùng
tiêu thức chung, thành một nhóm nhằm tăng cƣờng công tác quản trị chi phí
trong doanh nghiệp. Do vậy, có nhiều tiêu thức phân loại khác nhau. Sau đây
ta nghiên cứu các tiêu thức:
- Căn cứ nội dung kinh tế của chi phí sản xuất hay gọi là yếu tố chi phí,
chi phí sản xuất chia thành 5 yếu tố:
+ CP nguyên liệu, vật liệu: Gồm toàn bộ các loại giá trị nguyên liệu,
nhiên liệu, phụ tùng thay thế, vật liệu thiết bị xây dựng cơ bản, dụng cụ,... mà
doanh nghiệp đã thực sự sử dụng cho hoạt động sản xuất.
+ CP nhân công: Là toàn bộ tiền lƣơng, tiền công phải trả, tiền trích
BHXH, BHYT, KPCĐ của công nhân sản xuất trong doanh nghiệp.
+ CP khấu hao TSCĐ: Là toàn bộ giá trị khấu hao phải trích của các
TSCĐ sử dụng trong sản xuất doanh nghiệp.
+ CP dịch vụ mua ngoài: Là toàn bộ số tiền doanh nghiệp phải trả về
các dịch vụ mua từ bên ngoài: Tiền điện, tiền nƣớc, tiền điện thoại,… phục vụ
cho hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.
+ CP khác bằng tiền: Gồm toàn bộ các chi phí khác dùng cho hoạt
động sản xuất kinh doanh ở doanh nghiệp, ngoài các yếu tố chi phí trên nhƣ
chi phí tiếp khách, thiệt hại trong sản xuất,…
Tùy theo yêu cầu quản lý các chi phí có thể phân loại chi tiết hơn
nhƣ: CP vật liệu chính, CP vật liệu phụ, CP nhiên liệu, CP năng lƣợng,…
Cách phân loại này không phân biệt nơi CP phát sinh và mục đích sử
dụng của CP mà chỉ căn cứ vào nội dung kinh tế của CP. Mục đích của cách
phân loại này để biết đƣợc CPSX của doanh nghiệp gồm những yếu tố nào,
mức CP là bao nhiêu, từ đó là nguồn thông tin cần thiết để lập các kế hoạch về
3
tiền, kế hoạch cung cấp vật tƣ, kế hoạch quỹ lƣơng và phân tích tình hình thực
hiện kế hoạch CPSX. Cách phân loại CP này còn là cơ sở để tổng hợp các chỉ
tiêu tổng sản phẩm sản xuất của doanh nghiệp.
- Căn cứ vào khoản mục CPSX hay công dụng của CP, CPSX chia thành
3 khoản mục:
+ CP vật liệu trực tiếp: Là giá trị thực tế của các loại NVL sử dụng
trực tiếp cho chế tạo sản phẩm.
+ CP nhân công trực tiếp: Bao gồm các khoản tiền lƣơng phải trả
và các khoản trích theo lƣơng của công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm. Các
khoản phụ cấp theo lƣơng, tiền tăng ca, tiền công phải trả cho lao động thuê
ngoài cũng đƣợc hạch toán vào khoản mục này.
+ CP sản xuất chung : Bao gồm các CP phát sinh ở phân xƣởng, bộ
phận sản xuất ngoài và các CPSX trực tiếp nhƣ:
CP nhân viên phân xƣởng gồm lƣơng chính lƣơng phụ và các
khoản tính theo lƣơng của nhân viên phân xƣởng.
CP vật liệu gồm giá trị nguyên vật liệu dùng để sữa chữa, bảo
dƣỡng TSCĐ, các CP công cụ, dụng cụ,… ở phân xƣởng.
CP khấu hao TSCĐ sử dụng tại phân xƣởng, bộ phận sản xuất.
CP dịch vụ mua ngoài nhƣ CP điện, nƣớc, điện thoại sử dụng
cho sản xuất và quản lý ở phân xƣởng.
Các CP bằng tiền khác.
Cách phân loại này dựa trên công dụng của CP trong quá trình sản xuất
sản phẩm dùng để tính giá thành sản xuất sản phẩm. Phƣơng pháp tập hợp CP
theo khoản mục có ý nghĩa cho việc phân tích giá thành để tìm ra nguyên nhân
làm thay đổi giá thành so với định mức, so với kế hoạch và đề ra các biện
pháp hạ giá thành.
- Căn cứ vào mối quan hệ giữa CP với kết quả sản phẩm sản xuất, CPSX
chia thành 2 dạng :
+ CP cố định (chi phí bất biến) là những CP mang tính tƣơng đối ổn
định không phụ thuộc vào khối lƣợng sản phẩm sản xuất trong một giới hạn
nhất định. Trong doanh nghiệp, các CP cố định thƣờng là các CP liên quan
đến quản lý và vận hành doanh nghiệp hoặc CP khấu hao TSCĐ…
+ CP biến đổi (chi phí khả biến) là những chi phí thay đổi phụ thuộc
vào khối lƣợng sản phẩm sản xuất. Trong doanh nghiệp các CP biến đổi
thƣờng là CP vật liệu, CP nhân công trực tiếp…
Cách phân loại CP theo chi phí cố định và chi phí biến đổi chỉ là tƣơng
đối, trong các điều kiện khác nhau chúng có thể chuyển hóa cho nhau phụ
thuộc vào mục đích nghiên cứu. Việc phân loại CP này có ý nghĩa quan trọng
4
- Xem thêm -