Tài liệu Kế toán bán hàng vpp tại công ty cổ phần thụy khuê”

MỤC LỤC Chương 1:MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG TRONG DNTM............................................................................................................................ 1 1.1. 1.1.1 Một số khái niệm cơ bản trong Kế toán Bán hàng..............................................1 Doanh thu bán hàng........................................................................................1 1.1.2. Các khoản giảm trừ doanh thu.............................................................................1 1.1.3. Doanh thu thuần...................................................................................................2 1.1.4. Giá vốn hàng bán.................................................................................................2 1.2. 1.2.1. Đặc điểm bán hàng trong DNTM........................................................................2 Các Phương thức bán hàng..............................................................................3 1.2.1.1.Phương thức Bán buôn.......................................................................................3 1.2.1.2. Phương thức bán lẻ...........................................................................................4 1.2.1.3. Phương thức bán hàng đại lý.............................................................................5 1.2.2. Các phương thức thanh toán............................................................................5 1.2.3.Phạm vi và thời điểm ghi chép..............................................................................5 1.3.Kế toán bán hàng trong DNTM theo chuẩn mực kế toán VN ( VAS)......................6 1.4.Kế toán bán hàng theo chế độ kế toán DN hiện hành...............................................9 1.4.1. Chứng từ sử dụng.................................................................................................9 1.4.2. Tài khoản và trình tự hạch toán............................................................................9 1.4.2.1. Tài khoản sử dụng.............................................................................................9 1.4.2.2. Trình tự kế toán...............................................................................................12 1.4.3 Hình thức tổ chức sổ kế toán...............................................................................17 1.4.3.1.Hình thức nhật ký sổ cái..................................................................................17 1.4.3.2.Hình thức chứng từ ghi sổ................................................................................17 1.4.3.3.Hình thức nhật ký chung..................................................................................18 1.4.3.4.Hình thức nhật ký chứng từ..............................................................................18 1.4.3.5 Hình thức kế toán trên máy vi tính...................................................................18 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG VPP TẠI CÔNG TY CP THỤY KHUÊ................19 2.1. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................19 Hoàng Thị Hương Lớp: K40DK21 2.1.1. Phương pháp thu thập dữ liệu............................................................................19 2.1.2. Phương pháp sử lý số liệu..................................................................................19 2.2. Đặc điểm chung của công ty.................................................................................20 2.2.1. Đặc điểm về cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của công ty...................................20 2.2.2. Đặc điểm tổ chức kinh doanh của công ty.........................................................21 2.2.3. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán của công ty.................................................22 2.2.3.1. Tổ chức kế toán của Công ty...........................................................................22 2.2.3.2.Các chính sách kế toán được áp dụng tại Công ty............................................23 2.3. Thực trạng kế toán bán hàng VPP Tại Công Ty CP Thụy Khuê...........................24 2.3.1 Chứng từ sử dụng................................................................................................24 2.3.2. Vận dụng Tài khoản kế toán và trình tự ghi sổ..................................................24 2.3.3.Vận dụng hệ thống sổ kế toán.............................................................................26 2.3.4. Tổ chức hệ thống Báo Cáo kế toán....................................................................48 2.3.4.1 Hệ thống báo cáo tài chính..............................................................................48 2.3.4.2. Hệ thống báo cáo nội bộ.................................................................................48 CHƯƠNG 3: CÁC KẾT LUẬN VẦ ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VPP TẠI CÔNG TY CP THỤY KHUÊ..............................49 3.1.1.Ưu điểm..............................................................................................................49 3.1.2 Một số hạn chế....................................................................................................49 3.2.Quan điểm hoàn thiện Kế toán Bán Hàng VPP Tại Công ty CP Thụy Khuê.........50 3.2.1. Sự cần thiết của việc hoàn thiện kế toán bán hàng.............................................50 3.2.2. Yêu cầu của việc hoàn thiện Kế toán bán hàng..................................................51 3.3. Các ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán bán hàng VPP Tại Công ty CP Thụy khuê............................................................................................................................. 51 Hoàng Thị Hương Lớp: K40DK21 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài. Bán cái gì? Bán như thế nào? Làm thế nào để bán được nó? Đó là những câu mà bất cứ doanh nghiệp thương mại nào cũng phải quan tâm, luôn ghi nhớ và coi đó là mục tiêu cho mọi hoạt động của mình. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay để tồn tại và phát triển được thì các doanh nghiệp phải tự giải quyết tốt các vấn đề đó. Thị trường ngày càng trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp. Cơ chế thị trường là cơ chế cạnh tranh có đào thải, ai nắm bắt được cơ hội và hiểu rõ về thị trường thì sẽ giành phần thắng trong kinh doanh, Doanh nghiệp nào mang được sản phẩm về phù hợp với thị trường thì doanh nghiệp đó sẽ thắng. Tiêu thụ được sản phẩm của mình và lợi nhuận của nó đem lại là mục tiêu của tất cả các doanh nghiệp. Làm tốt được điều đó thì doanh nghiệp mới có khả năng cạnh tranh và đứng vững trên thị trường. Cũng như các doanh nghiệp tồn tại trong nền kinh tế thị trường, doanh nghiệp thương mại là đơn vị kinh tế với mục tiêu buôn bán để đem lại lợi nhuận tối đa. Chính vì vậy, việc tổ chức tiêu thụ hàng hoá có ý nghĩa rất quan trọng và luôn được đặt lên hàng đầu đối với bất kỳ doanh nghiệp nào. Nghiên cứu vấn đề này, giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp nắm được tình hình kinh doanh của doanh nghiệp, qua đó định hướng phát triển kinh doanh của doanh nghiệp trong tương lai. Xuất phát từ sự cần thiết và tầm quan trọng của việc bán hàng , trong thời gian thực tập tại Công ty cổ phần Thụy Khuê, em đặc biệt quan tâm đến kế toán bán hàng . Được sự giúp đỡ nhiệt tình của Thầy giáo-TS Nguyễn Viết Tiến , các Anh Chị phòng kế toán, các phòng ban và ban lãnh đạo của Công ty cổ phần Thụy Khuê, em đã chọn chuyên đề: “ Kế toán bán hàng VPP tại Công Ty Cổ Phần Thụy Khuê” 2. Mục tiêu nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về kế toán Bán Hàng trong DNTM. - Đánh giá thực trạng kế toán bán hàng VPP tại công ty Cổ Phần Thụy Khuê. - Đưa ra một số đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán Bán hàng VPP Tại Công ty CP Thụy Khuê. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu - Hàng hóa ( VPP) - Kế toán Bán hàng VPP tại Công ty * Phạm vi nghiên cứu Hoàng Thị Hương Lớp: K40DK21 - Phạm vi không gian: Nội dung chuyên đề đươc thực hiện tại Công Ty Cổ Phần Thụy Khuê. - Phạm vi thời gian: Từ ngày 7/3 đến 16/6 Số liệu nghiên cứu chủ yếu là T3/2010 Ngoài lời nói đầu và kết luận, nội dung của chuyên đề gồm có 3 chương: Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về kế toán Bán hàng trong DNTM. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu và kết quả phân tích thực trạng kế toán bán hàng VPP tại Công ty CP Thụy Khuê. Chương 3: Các kết luận và đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán bán hàng VPP tại Công Ty CP Thụy Khuê. Do thời gian thực tập có hạn, kinh nghiêm thực tế chưa có, khả năng lý luận còn nhiều hạn chế nên chuyên đề của em khó tránh khỏi những sai sót, Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp bổ xung của các thầy cô giáo, các cô chú, anh chị phòng kế toán của Công ty để chuyên đề của Em được hoàn thiện hơn nữa. Hoàng Thị Hương Lớp: K40DK21 DANH MỤC BẢNG BIỂU , SƠ ĐỒ Sơ Đồ:1 – 1 : Tổ chức bộ máy quản lý của công ty Sơ đồ 2 – 2: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của Công ty Biểu 1: Đơn đặt hàng văn phòng phẩm Biểu 2: Phiếu xuất kho Biểu 3: Hóa đơn GTGT Biểu 4: Phiếu nhập trả lại hàng Biểu 5: Sổ chi tiết tài khoản 131102 “Phải thu khách hàng – Giấy phô tô” Biểu 6: Sổ chi tiết tài khoản 511102 “Doanh thu tiêu thụ - Giấy phô tô” Biểu 7: Sổ chi tiết tài khoản 532102 “Hàng bán bị trả lại - Giấy phô tô” Biểu 8: Báo cáo doanh thu Biểu 9: Báo cáo hàng bán bị trả lại Biểu 10: Sổ cái TK131 “Phải thu khách hàng” Biểu 11: Sổ cái TK511 “Doanh thu tiêu thụ hàng hóa” Biểu 12: Sổ cái TK531 “Hàng bán bị trả lại” Biểu 13: Thẻ kho Biểu 14: Sổ chi tiết TK156102 “Hàng hóa giấy phô tô” Biểu 15: Báo cáo nhập xuất tồn Biểu 16: Sổ chi tiết TK 632102 “Giá vốn hàng bán giấy phô tô” Biểu 17: Sổ cái TK 632 “Giá vốn hàng bán” Biểu 18 :Sổ nhật ký chung DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT VPP DNTM DN KKTX KKĐK GTGT CP : Văn phòng phẩm : Doanh nghiệp thương mại : Doanh nghiệp : Kiểm kê thường xuyên : Kiểm kê định kỳ : Giá trị gia tăng : Cổ phần Hoàng Thị Hương Lớp: K40DK21 Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG TRONG DNTM 1.1. Một số khái niệm cơ bản trong Kế toán Bán hàng. 1.1.1 Doanh thu bán hàng. Doanh thu bán hàng : Là tổng giá trị được thực hiện do việc bán hàng hóa, sản phẩm cung cấp lao vụ, dịch vụ cho khách hàng. Tổng doanh thu bán hàng là số tiền ghi trên hóa đơn , trên hợp đồng cung cấp lao vụ dịch vụ . Doanh thu bán hàng sẽ được ghi nhận khi tất cả các điều kiện sau được thỏa mãn: - Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi do và lợi ích gắn liền với quyền lợi sở hữu sản phẩm, hàng hóa cho người mua. - Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như là người sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa. - Giá trị các khoản Doanh thu được xác định một các chắc chắn. - Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng. - Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. Vói mỗi phương thức bán hàng thỉ thời điểm nghi nhận doanh thu là khác nhau. - Trong trường hợp bán lể hàng hóa: Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điển nhận báo cáo bán hàng của nhân viên bán hàng. - Trong trường hợp gửi đại lý bán hàng: Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm nhận báo cáo bán hàng do bên đại lý gửi. - Trường hợp bán buôn qua kho và bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức giao trực tiếp thỉ thời điểm hàng hóa được xác định là tiêu thụ và doanh thu được ghi nhận là khi đại diện bên mua ký nhận đủ hàng, đã thanh toán tiền hàng hoặc chấp nhận nợ. - Trường hợp bán buôn qua kho, bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức chuyển hàng thì thời điểm ghi nhận doanh thu là khi thu tiền của bên mua hoặc bên mua chấp nhận thanh toán tiền. 1.1.2. Các khoản giảm trừ doanh thu. * mại Chiết khấu thương: Chiết khấu thương mại là số tiền mà DN đã giảm trừ hoặc đã thanh toán cho người mua do mua hàng hóa, dịch vụ với khối lượng lớn theo thỏa thuận vể chiết khấu thương mại đã ghi trên hợp đồng kinh tế mua bán hoặc các cam kết mua bán hàng. * Giảm giá hàng bán Giảm giá hàng bán: Lá số tiền giảm trừ cho khách hàng ngoài hóa đơn hay hợp đồng cung cấp dịch vụ do các nguyên nhân đặc biệt như hàng kém phẩm chất, không đúng quy cách, giao hàng không đúng thời gian , địa điểm trong hợp đồng….( do chủ Hoàng Thị Hương 1 Lớp: K40DK21 doanh nghiệp). Ngoài ra tính váo khoản giảm giá hàng bán còn bao gồm các khoản thưởng khác hàng trong một khoản thời gian nhất định đã tiến hành mua một khối lượng hàng hóa trong một đợt, * Hàng bán bị trả lại Hàng bán bị trả lại: Là số hàng được coi là tiêu thụ ( đã chuyển giao quyền sở hữu, đã thu tiền hay được người chấp nhận trả tiền) nhưng lại bị người mua từ chối và chả lại do người bán không tôn trọng hợp đồng kinh tế đã ký kết nhưng không phù hợp với yêu cầu, tiêu chuẩn, qui cách kỹ thuật, hàng kém phẩm chất, không đúng chủng loại ,,, Tương ứng với hàng bán bị trả lại là giá vốn của hàng bán bị trả lại ( tính theo giá vốn khi bán) và doanh thu của hàng bán bị trả lại cùng với thuế GTGT đầu ra phải nộp của hàng bán bị trả lại. 1.1.3. Doanh thu thuần Doanh thu thuần: Là số chênh lệch giữa tổng số doanh thu với các khoản giảm giá, chiết khấu thương mại.hàng bán bị trả lại. 1.1.4. Giá vốn hàng bán Giá vốn hàng bán: Là trị giá vốn của sản phẩm, vật tư, hàng hóa lao vụ, dịch vụ tiêu thụ. Đối với snr phẩm, lao vụ. dịch vụ tiêu thụ giá thành sản xuất ( giá thành công xưởng) hay chi phí sản xuất. Với vật tư tiêu thụ , giá vốn lá giá trị ghi sổ, còn với hàng hóa tiêu thụ , giá vốn bao gồm trị giá mua của hàng hóa tiêu thụ cộng với chi phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ. 1.2. Đặc điểm bán hàng trong DNTM. Bán hàng là quá trình trao đổi thông qua các phương tiện thanh toán để thực hiện giá trị của hàng hóa, dịch vụ. Trong quá trình đó doanh nghiệp chuyển giao sản phẩm , hàng hóa dịch vụ cho khách hàng còn Khách hàng phải trả cho DN khoản tiền tương ứng với giá bán của sản phẩm,hàng hóa dịch vụ theo giá qui định hoặc giá thỏa thuận. Hàng hóa trong các DNTM là hàng hóa mua vào để bán ra nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu dùng. Quá trình bán hàng là quá trình vận động của vốn kinh doanh từ vốn hàng hóa sang vốn bằng tiền. Quá trình bán hàng hoàn tất khi hàng hóa được chuyển giao cho người mua và DN đã thu được tiền bán hàng hoặc khách hàng chấp nhận thanh toán. Qua đó có thể khái quát đặc điểm chủ yếu của quá trình bán hàng: - Về mặt hành vi: có sự thỏa thuận trao đỏi diễn ra giữa người mua và người bán.Người bán đồng ý bán, người mua đồng ý mua, người bán xuất giao hàng cho người mua, người mua trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền. - Về bản chất kinh tế: Bán hàng là quá trình thay đổi quyền sở hữu hàng hóa. Sau khi Hoàng Thị Hương 2 Lớp: K40DK21 bán hàng quyền sở hữu hàng hóa chuyển cho người mua. Có thể thấy rằng Bán hàng là giai đoạn cuối cùng của quá trình tuần hoàn vốn và nó là cơ sở để xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2.1. Các Phương thức bán hàng 1.2.1.1.Phương thức Bán buôn Bán buôn là việc bán hàng cho các đơn vị, cá nhân ( những người trung gian) để họ tiếp tục chuyển bán hoặc bán cho người sản xuất để tiếp tục sản xuất ra sản phảm. Hàng hóa sau khi bán vẫn còn nằm trong khâu lưu thông, hoặc trong sản xuất , chưa đến tay người tiêu dung cuối cùng. Bán hàng theo phương thức này thường bán với khối lượng lớn và có thời hạn thu hồi vốn nhanh. Trong DNTM, Bán buôn hàng hóa thường áp dụng hai phương thức: * Bán buôn qua kho: Là phương thức bán hàng là hàng hóa được đưa về kho của đơn vị rồi mới tiếp tục chuyển bán. Bán buôn qua kho được tiến hành dưới hai hình thức: Bán buôn qua kho theo hình thức giao hàng trực tiếp: Theo hình thức này bên mua cử cán bộ nghiệp vụ trực tiếp đến nhận hàng tại kho của bên bán. Số hàng được xác định là tiêu thụ khi đại diện bên mua ký nhận hàng và đã trả tiền hoặc chấp nhận nợ. - Bán buôn qua kho theo hình thức chuyển hàng: Theo hình thức này bên bán xuát kho để giao hàng cho bên mua tại địa điểm người mua đã quy định trong HĐKT giữa hai bên bằng phương tiện vận tải tự có hoặc thuê ngoài. Khi hàng hóa vận chuyển thị vẫn thuộc bên bán. Chứng từ bán hàng là hóa đơn hoặc phiếu xuất kho kiêm hóa đơn.Hàng gửi đi được xác định là tiêu thụ khi bên mua trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền. * Bán buôn vận chuyển thẳng: Là trường hợp hàng hóa bán cho bên mua được giao thẳng từ kho của bên cung cấp chứ không qua kho của công ty. Bán buôn vận chuyển thẳng là phương thức bán hàng tiết kiệm nhất vì nó giảm được chi phí lưu thông, tăng nhanh sự vận động của hàng hóa. - Bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức giao trực tiếp ( giao tay ba): Theo hình thức này, DN tiến hành buôn bán với bên cung cấp về mua hàng đồng thời tiến hành thanh toán với bên mua về bán hàng. Cả 3 bên cùng chứng kiến việc giao nhận hàng hóa. Khi bên mua ký nhận đủ hàng hoặc đã trả tiền hoặc chấp nhận nợ thì hàng hóa được xác định là tiêu thụ. Bán buôn vân chuyển thẳng theo hình thức vận chuyển hàng: Theo hình thức này , DNTM sau khi mua hàng , nhận hàng mua bằn phương tiện vận tải tự có hoặc thuê ngoài chuyển hàng đến giao cho bên mua tại địa điểm đã quy định trong HĐKT hay theo thỏa thuận. Hàng hóa được xác định là tiêu thụ khi nhận được tiền của bên mua thanh toán hoặc giấy báo của bên mua đã nhận được hàng và chấp nhận thanh toán. Hoàng Thị Hương 3 Lớp: K40DK21 1.2.1.2. Phương thức bán lẻ Bán lẻ là bán trực tiếp cho người tiêu dung để thỏa mãn nhu cầu cá nhân và tập thể. Hàng hóa sau khi bán đi vào tiêu thụ trực tiếp, kết thúc khâu lưu thông. Khối lượng hàng bán thường nhỏ, phong phú đa dạng cả về chủng loại, mẫu mã. Trong bán lẻ thường được áp dụng các hình thức sau: * Hình thức bán hàng thu tiền trực tiếp: Đây là hình thức bán hàng mà nhân viên bán hàng trực tiếp thu tiền của khách hàng và giao hàng cho khách. Trong hình thức này nhân viên bán hàng là người chịu trách nhiệm vật chất về số hàng đã nhận ra quầy để bán lẻ . Để phản ánh rõ số lượng hàng nhận ra và đã bán thì nhân viên bán hàng phải phải tiến hành hạch toán nghiệp vụ trên các thể hàng ở quầy hàng. Thẻ hàng được mở cho từng mặt hàng để ghi chép sự biến động của hàng hóa trong từng ca, từng ngày. Cuối ca nhân viên bán hàng phải kiểm tiền, làm giấy bán hàng nộp tiền trong ca, cuối ngày để ghi chép vào thể và lập báo cáo bán hàng. * Hình thức bán hàng thu tiền tập chung: Là phương thức bán hàng mà nghiệp vụ bán hàng và thu tiền tách rời nhau, mỗi quầy hàng có nhân viên thu ngân làm nhiệm vụ viết hóa đơn hoặc tính kê thu tiền của khách mua hàng.Khách hàng sẽ cầm hóa đơn hoặc tích kê đến nhận hàng ở quầy do nhân viên thu ngân giao và trả hóa đơn, tích kê cho nhân viên bán hàng. Cuối ca, cuối ngày nhân viên thu ngân kiểm tienf làm giấy nộp tiền bán hàng, còn nhân viên bán hàng căn cứ vào số hàng đã giao theo các hóa đơn và tích kê thu lại hoặc kiểm kê hàng hóa còn lại cuối ca, cuối ngày để xác định hàng hóa đã giao, lập báo cáo bán hàng trong ca ( ngày).Đối chiếu số tiền nộp theo giấy nộp tiền với doanh thu bán hàng theo báo cáo bán hàng để xác định thừa, thiếu tiền hàng.Do có việc tách rời giữa người bán và người thu tiền như vậy nên tránh được sai sót mất mát hàng hóa và tiền. tuy vậy hình thức này lại gây phiền hà cho khách hàng vì phải chờ đợi lâu, vì thế chỉ áp dụng với những mặt hàng có giá trị cao. * Hình thức bán hàng trả góp: Là phương thức bán hàng thu tiền nhiều lần. người mua sẽ thanh toán lần đầu tại thời điểm mua .Số tienf còn lại người mua chấp nhận trả dần ở các kỳ tiếp theo. Ngoài số tiền phải trả theo giá mua hàng hóa người mua còn phải trả thêm một khoản tiền lãi do trả chậm.Theo hình thức trả góp, về mặt hạch toán khi giao hàng cho người mua thì lượng hàng chuyenr giao được coi là tiêu thụ. Hình thức này giúp cho DN mở rộng thị trường tiêu thụ, thu hút được nhiều khách hàng. * Phương thức bán hàng tự phục vụ: Hình thức này đang phát triển mạnh mẽ ở nước ta, được tổ chức dưới dạng của hàng tự chọn hoặc siêu thị. Khách hàng đến mua hàng tự do lựa chọn rồi mang ra bộ phận thu tiền để thanh toán. Nhân vien thu ngân tính Hoàng Thị Hương 4 Lớp: K40DK21 rồi thu tiền của khách hàng lập hóa đơn bán hàng và cuối ngày nộp tiền cho thủ quỹ. Hình thức này đòi hỏi vốn đầu tư lớn vì phải ttrang bị các phương tiện kỹ thuật hiện đại vào việc bán hàng. 1.2.1.3. Phương thức bán hàng đại lý Là phương thức bán hàng mà DNTM xuất hàng giao cho bên nhận đại lý để bán. Bên đại lý sẽ trực tiếp bán hàng , thanh toán tiền cho DNTM và được hưởng hoa hồng đại lý. Số hàng gửi đại lý vẫn thuộc quyền sở hữu của DN và được xác định là tiêu thụ khi DN nhận được tiền do bên đại lý thanh toán hoặc nhận giấy báo chấp nhận thanh toán. 1.2.2. Các phương thức thanh toán Trong quá trình hoạt động kinh doanh các DN thường xuyên phát sinh các hoạt động thanh toán với các đơn vị , tổ chức và cá nhân. Việc thanh toán tiền hàng được tiến hành theo nhiều phương thức, có thể trả tiền trước, trả tiền ngay, trả tiền sau tùy theo sự thỏa thuận mua bán giữa hai bên. Đồng thời nó đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên và nó giúp cho việc quản lý tiền vốn trong DN phù hợp với sự vận động của chúng. Hiện nay Các DNTM thường áp dụng 2 hình thức chủ yếu sau: * Phương thức thanh toán ngay: Sau khi giao hàng cho bên mua và bên mua chấp nhận thanh toán luôn, bên bán có thể thu tiền ngay bằng tiền mặt, séc, hoặc có thể bằng hàng ( nếu bán hàng theo phương thức đổi hàng). Phương thức này áp dụng đối với khách hàng không thường xuyên liên tục giao dịch thì trước khi nhận hàng phải thanh toán đầy đủ tiền hàng theo hóa đơn.Nếu muốn nợ lại phải có tài sản thế chấp. hay có sự cam đoan trả đúng hạn theo quy định. * Phương thức thanh toán châm trả: Thep phương thức này bên bán sẽ nhận được tiền hàng sau một khoảng thời gian à hai bên thỏa thuận trước. Do đó hình thành khoản công nợ phải thu của khách hàng. Nợ phải thu cần được hạch toán chi tiết cho từng đối tượng phải thu. Việc cho khách hàng nợ hay là thanh toán sau đối với DN chỉ hạn chế trong một khoảng thời gian ngắn mà cho một số ít khách hàng mua bán thường xuyên , có tín nhiệm, làm ăn lâu dài. 1.2.3.Phạm vi và thời điểm ghi chép Trong DNTM, bán hàng là khâu cuối cùng của hoạt động kinh doanh và có tính quyết định đến cả quá trình kinh doanh. Bởi vậy việc xác định đúng hàng bán có ý nghĩa vô cùng quan trọng , giúp cho việc xác định chính xác doanh thu bán hàng, từ đó tạo điều kiện cho việc tổ chức kế toán bán hàng được khoa học và theo dõi chặt chẽ các khoản phải thu của khác hàng để đôn đốc khách hàng thanh toán kịp thời. Hàng hóa được gọi là hàng bán khi DN xuất giao hàng cho khác hàng đã thu được tiền ngay hoặc khách hàng đã chấp nhận thanh toán. Hoàng Thị Hương 5 Lớp: K40DK21 Theo qui định hiện nay, hàng hóa của DN được xác định là hàng bán trong các trường hợp: - Thực hiện bán hàng theo phương thức trả ngay - Thực hiện bán hàng theo phương thức trả chậm, khoản tiền này được gọi là khoản phải thu của khách hàng.Doanh thu này là Doanh thu trả chậm. - Khách hàng ứng trước tiền mua hàng của DN. Khi chuyển hàng trả cho khách thì hàng hóa đó được coi là hàng bán và khi đó doanh thu bán hàng mới được ghi nhận. Như vậy, thời điểm để xác định hàng bán không phải tính từ lúc xuất giao hàng cho khách hàng mà phải căn cứ vào thời điểm thanh toán của khách hàng , tức là lúc DN thu được tiền về nếu khách hàng thanh toán bằng tiền mặt hoặc nhận giấy báo có của ngân hàng nếu khách hàng thanh toán bằng chuyển khoản qua ngân hàng.Do đó hàng hóa gửi đi của DN về mặt pháp lý vẫn thuộc quyền sở hữu của đơn vị chỉ khi nào khách hàng trả tiền hay chấp nhận thanh toán thì khi đó mới thuộc quyền sở hữu của khách hàng. Khi đó hàng hóa của DN mới được coi là hàng bán và doanh thu bán hàng mới được ghi nhận. 1.3.Kế toán bán hàng trong DNTM theo chuẩn mực kế toán VN ( VAS) Trong hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam có các chuẩn mực liên quan đến Bán hàng trong DNTM như sau: * Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 02 (VAS 02) “ Hàng tồn kho”: Nội dung của VAS số 02 quy định giá trị hàng tồn kho , Hàng tồn kho được tính theo giá gốc. Giá gốc hàng tồn kho bao gồm giá mua vá chi phí mua. Chi phí mua của hàng tồn kho là các chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản trong quá trình mua hàng và các chi phí khác có liên quan trực tiếp đến việc mua hàng . Các khoản chiết khấu thương mại và giảm giá hàng mua do hàng mua không đúng quy cách, phẩm chất được trừ (-) khỏi chi phí mua. - Việc tính giá trị hàng tồn kho được áp dụng theo một trong các phương pháp sau: + Phương pháp tính theo giá đích danh; + Phương pháp bình quân gia quyền; + Phương pháp nhập trước, xuất trước; + Phương pháp nhập sau, xuất trước. - Phương pháp tính theo giá đích danh được áp dụng đối với doanh nghiệp có ít loại mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được. - Theo phương pháp bình quân gia quyền, giá trị của từng loại hàng tồn kho được tính theo giá trị trung bình của từng loại hàng tồn kho tương tự đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Giá trị trung bình có thể được tính Hoàng Thị Hương 6 Lớp: K40DK21 theo thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập một lô hàng về, phụ thuộc vào tình hình của doanh nghiệp. - Phương pháp nhập trước, xuất trước áp dụng dựa trên giả định là hàng tồn kho được mua trước hoặc sản xuất trước thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất gần thời điểm cuối kỳ. Theo phương pháp này thì giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của lô hàng nhập kho ở thời điểm đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ, giá trị của hàng tồn kho được tính theo giá của hàng nhập kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn kho. - Phương pháp nhập sau, xuất trước áp dụng dựa trên giả định là hàng tồn kho được mua sau hoặc sản xuất sau thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trước đó. Theo phương pháp này thì giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của lô hàng nhập sau hoặc gần sau cùng giá trị của hàng tồn . * Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14 (VAS 14) “ Doanh Thu và Thu nhập Khác”: Nội Dung của chuẩn mực quy định về Doanh Thu như sau: - Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường của doanh nghiệp góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu. - Doanh Thu bán hàng là tổng giá trị được thực hiên do việc bán hàng hóa, sản phẩm cung cấp lao vụ , dịch vụ cho khách hàng. Tổng doanh Thu bán hàng là số tiền ghi trên hóa đơn, trên hợp đồng cung cấp lao vụ, dịch vụ. - Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn tất cả năm điều kiện sau: + Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua; + Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa; + Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn; + Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng; + Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. - Doanh nghiệp phải xác định thời điểm chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu hàng hóa cho người mua trong từng trường hợp cụ thể. Trong hầu hết các trường hợp, thời điểm chuyển giao phần lớn rủi ro trùng với thời điểm chuyển giao lợi ích gắn liền với quyền sở hữu hợp pháp hoặc quyền kiểm soát hàng hóa cho người mua. Trường hợp doanh nghiệp vẫn còn chịu phần lớn rủi ro gắn liền với quyền sở hữu hàng hóa thì giao dịch không được coi là hoạt động bán hàng và doanh thu không được ghi Hoàng Thị Hương 7 Lớp: K40DK21 nhận. Doanh nghiệp còn phải chịu rủi ro gắn liền với quyền sở hữu hàng hóa dưới nhiều hình thức khác nhau, như: + Doanh nghiệp còn phải chịu trách nhiệm để đảm bảo cho tài sản được hoạt động bình thường mà việc này không nằm trong các điều khoản bảo hành thông thường; + Khi việc thanh toán tiền bán hàng còn chưa chắc chắn vì phụ thuộc vào người mua hàng hóa đó; + Khi hàng hóa được giao còn chờ lắp đặt và việc lắp đặt đó là một phần quan trọng của hợp đồng mà doanh nghiệp chưa hoàn thành; + Khi người mua có quyền huỷ bỏ việc mua hàng vì một lý do nào đó được nêu trong hợp đồng mua bán và doanh nghiệp chưa chắc chắn về khả năng hàng bán có bị trả lại hay không. - Nếu doanh nghiệp chỉ còn phải chịu một phần nhỏ rủi ro gắn liền với quyền sở hữu hàng hóa thì việc bán hàng được xác định và doanh thu được ghi nhận. Ví dụ doanh nghiệp còn nắm giữ giấy tờ về quyền sở hữu hàng hóa chỉ để đảm bảo sẽ nhận được đủ các khoản thanh toán. - Doanh thu bán hàng được ghi nhận chỉ khi đảm bảo là doanh nghiệp nhận được lợi ích kinh tế từ giao dịch. Trường hợp lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng còn phụ thuộc yếu tố không chắc chắn thì chỉ ghi nhận doanh thu khi yếu tố không chắc chắn này đã xử lý xong (ví dụ, khi doanh nghiệp không chắc chắn là Chính phủ nước sở tại có chấp nhận chuyển tiền bán hàng ở nước ngoài về hay không). Nếu doanh thu đã được ghi nhận trong trường hợp chưa thu được tiền thì khi xác định khoản tiền nợ phải thu này là không thu được thì phải hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ mà không được ghi giảm doanh thu. Khi xác định khoản phải thu là không chắc chắn thu được (Nợ phải thu khó đòi) thì phải lập dự phòng nợ phải thu khó đòi mà không ghi giảm doanh thu. Các khoản nợ phải thu khó đòi khi xác định thực sự là không đòi được thì được bù đắp bằng nguồn dự phòng nợ phải thu khó đòi. - Doanh thu và chi phí liên quan tới cùng một giao dịch phải được ghi nhận đồng thời theo nguyên tắc phù hợp. Các chi phí, bao gồm cả chi phí phát sinh sau ngày giao hàng (như chi phí bảo hành và chi phí khác), thường được xác định chắc chắn khi các điều kiện ghi nhận doanh thu được thỏa mãn. Các khoản tiền nhận trước của khách hàng không được ghi nhận là doanh thu mà được ghi nhận là một khoản nợ phải trả tại thời điểm nhận tiền trước của khách hàng. Khoản nợ phải trả về số tiền nhận trước của khách hàng chỉ được ghi nhận là doanh thu khi đồng thời thỏa mãn năm (5) điều kiện quy định ở trên. Hoàng Thị Hương 8 Lớp: K40DK21 1.4.Kế toán bán hàng theo chế độ kế toán DN hiện hành. 1.4.1. Chứng từ sử dụng. Đối với nghiệp vụ bán hàng thường sử dụng một số các chứng từ sau: - Hoá đơn giá trị gia tăng ( doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ ) - Hoá đơn bán hàng ( doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp ) - Phiếu xuất kho - Phiếu thu - Chứng từ ngân hàng ( giấy báo nợ, có của ngân hàng ) - Bảng kê bán lẻ hàng hoá và dịch vụ - Bảng kê thanh toán đại lý - Các chứng từ khác có liên quan đến nghiệp vụ bán hàng….. 1.4.2. Tài khoản và trình tự hạch toán. 1.4.2.1. Tài khoản sử dụng Theo chế độ kế toán DN Việt Nam thì kế toán bán hàng sử dụng một số Tài Khoản sau : Tài khoản 511 “ Doanh thu bán hàng ”: Tài khoản này dùng để phản ánh tổng doanh thu bán hàng thực tế của doanh nghiệp trong kỳ hạch toán Kết cấu và nội dung TK 511 511 - Các khoản giảm trừ doanh thu: - Doanh thu bán hàng theo giá + giảm giá hàng bán ghi trên hoá đơn + doanh thu hàng bị trả lại + thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu phải nộp ( nếu có ) - Kết chuyển doanh thu thuần Tài khoản này gồm 4 tài khoản cấp 2: + TK5111 “ Doanh thu bán hàng hoá ” + TK5112 “ Doanh thu bán thành phẩm ” + TK5113 “ Doanh thu cung cấp dịch vụ ” + TK5114 “ Doanh thu trợ cấp giá ”  Tài khoản 512 “ Doanh thu bán hàng nội bộ ”: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu bán hàng cho các đơn vị nội bộ doanh nghiệp. Kết cấu và nội dung TK 512 : Tương tự như TK 511 Tài khoản này gồm 3 tài khoản cấp 2 + TK5121 “ Doanh thu bán hàng hoá ” Hoàng Thị Hương 9 Lớp: K40DK21 + TK5122 “ Doanh thu bán thành phẩm ” + TK5123 “ Doanh thu cung cấp dịch vụ ”  Tài khoản 531 “ Hàng bán bị trả lại ”: Tài khoản này dùng để thao dõi doanh thu của số hàng hoá, thành phẩm, dịch vụ đã tiêu thụ nhưng bị khách hàng trả lại. Kết cấu và nội dung TK 531 531 - Giá bán của hàng bị - Kết chuyển giá bán của trả lại theo từng lần hàng bị trả lại sang TK 511 phát sinh để xác định doanh thu thuần.  Tài khoản 532 “ Giảm giá hàng bán ”: Tài khoản này dùng để theo dõi doanh thu của số hàng hoá, thành phẩm, dịch vụ đã tiêu thụ nhưng bị khách hàng trả lại và trường họp giảm giá cho người mua vì mua nhiều trong 1 lần. Kết cấu và nội dung TK 532: 532 - Các khoản giảm giá hàng - Kết chuyển toàn bộ số tiền bán đã chấp thuận cho giảm giá hàng bán sang TK 511 người mua hàng. để xác định doanh thu thuần.  Tài khoản 632 “ Giá vốn hàng hoá ”: Dùng để theo dõi trị giá vốn của hàng hoá, sản phẩm, dịch vụ đã xuất bán trong kỳ. Kết cấu và nội dung TK 632 632 -Trị giá vốn của hàng - Kết chuyển trị giá vốn hoá, thành phẩm, dịch của hàng hoá, thành phẩm vụ đã bán ra trong kỳ dịch vụ đã tiêu thụ trong kỳ sang TK 911  Tài khoản 157 “ Hàng gửi đi bán ”: Được sử dụng để theo dõi giá trị của hàng hóa, sản phẩm tiêu thụ theo phương thức chuyển hàng hoặc nhờ bán đại lý, ký gửi đã hoàn thành bàn giao cho người mua nhưng chưa được xác định là tiêu thụ. Kết cấu và nội dung TK 157 157 Hoàng Thị Hương 10 Lớp: K40DK21 - Trị giá hàng hoá đã chuyển bán hoặc giao cho cơ sở đại lý - Giá thành dịch vụ đã hoàn thành nhưng chưa được chấp nhận thanh toán. - Trị giá hàng hoá, dịch vụ đã được xác định là tiêu thụ - Trị giá hàng hoá bị bên mua trả lại. Dư nợ: - Trị giá hàng hoá đã gửi đi chưa được xác định là tiêu thụ  Tài khoản 131 “ Phải thu của khách hàng ”: Phản ánh tình hình thanh toán giữa doanh nghiệp với người mua, người đặt hàng về số tiền phải thu đối với hàng hoá, sản phẩm dịch vụ đã tiêu thụ. Kết cấu và nội dung TK 131 131 - Số tiền phải thu của - Số tiền giảm trừ cho khách khách hàng hàng - Số tiền thừa phải trả lại - Số tiền đã thu của khách hàng khách hàng Dư nợ: - Số tiền còn phải thu của khách hàng Tài khoản 131 có thể có số dư bên có. Số dư bên có TK131 phản ánh số tiền thu trước của người mua hoặc thu thừa của người mua. Các doanh nghiệp khi vận dụng TK131 phải mở sổ chi tiết theo dõi từng khách hàng từ khi phát sinh cho đến khi thanh toán xong. Khi lập bảng cân đối kế toán không được bù trừ giữa số dư nợ và số dư có của TK131 mà phải ghi theo số dư chi tiết. Ngoài ra kế toán nghiệp vụ bán hàng còn sử dụng các tài khoản khác có liên quan như: + TK111: Tiền mặt Hoàng Thị Hương 11 Lớp: K40DK21 + TK112: Tiền gửi ngân hàng + TK3331: Thuế GTGT đầu ra + TK641: Chi phí bán hàng + TK642: Chi phí quản lý ……… 1.4.2.2. Trình tự kế toán Với mỗi phương thức bán hàng chúng ta có cách hạch toán riêng, tuỳ theo doanh nghiệp thương mại áp dụng kế toán hàng tồn kho theo phương pháp nào. Theo quy định thì kế toán hàng tồn kho của doanh nghiệp phảI được tiến hành theo phương pháp kê khai thường xuyên (KKTX) và phương pháp kiểm kê định kỳ (KKĐK). Đồng thời tuỳ theo doanh nghiệp áp dụng thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ thuế hay phương pháp trực tiếp mà hạch toán cho phù hợp. Trường hợp DN hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp KKTX a. §Æc ®iÓm kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ * B¸n bu«n theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp. Khi chuyÓn giao hµng ho¸ cho ngêi mua, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n. - TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng tiªu thô. Nî TK 632: TrÞ gi¸ mua cöa hµng tiªu thô. Cã TK 156 (1561): B¸n bu«n qua kho. Cã TK 151, 331, 111, 112: B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng (kh«ng qua kho) cã tham gia thanh to¸n - Doanh thu của hàng tiªu thô Nî TK liªn quan (111, 112, 131, 1368...): Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511, 512: Doanh thu b¸n hµng (kh«ng cã thuÕ GTGT) Cã TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép. - Bao b× tÝnh gi¸ riªng vµ c¸c kho¶n chi hé cho bªn mua (nÕu cã) Nî TK 138 (1388) Cã TK liªn quan (1532, 111, 112, 331...) - Kho¶n gi¶m gi¸ hµng ho¸ ph¸t sinh. Nî TK 532: Sè gi¶m gi¸ hµng b¸n (kh«ng kÓ thuÕ GTGT) Nî TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT t¬ng øng víi sè gi¶m gi¸ Cã TK liªn quan (131, 111, 112, 3388...): Tæng sè gi¶m gi¸ (c¶ thuÕ GTGT) tr¶ cho kh¸c hµng. - Kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i Nî TK 521: Sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i (kh«ng kÓ thuÕ GTGT) Nî TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT t¬ng øng víi sè gi¶m gi¸ Cã TK liªn quan (131, 111, 112, 3388…): Tæng sè chiÕt khÊu (c¶ thuÕ GTGT) tr¶ cho kh¸ch hµng - Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Nî TK 531: Sè doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (kh«ng kÓ thuÕ GTGT) Hoàng Thị Hương 12 Lớp: K40DK21 Nî TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT t¬ng øng víi sè doanh thu tr¶ l¹i. Cã TK liªn quan (131, 111, 112, 3388...): Tæng sè doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (c¶ thuÕ GTGT) tr¶ cho kh¸ch hµng - Gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Nî TK liªn quan (1561, 154, 1388, 334, 111...) Cã TK 632 - Sè chiÕt khÊu thanh to¸n ph¸t sinh trong kú. Nî TK 635: Sè chiÕt khÊu thanh to¸n ph¸t sinh Cã TK liªn quan (131, 111, 112, 3388...): Tæng sè chiÕt khÊu thanh to¸n chÊp nhËn ®· tr¶ cho kh¸ch hµng. - C¸c kho¶n chi hé cho bªn mua vµ gi¸ trÞ bao b× tÝnh riªng (nÕu cã) khi ®îc bªn mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n th× ghi. Nî TK 131: Bªn mua chÊp nhËn nhng cha thanh to¸n Nî TK 111, 112... :Sè tiÒn bªn mua ®· thanh to¸n Cã TK 138 (1388): Sè tiÒn ngêi mua chÊp nhËn * B¸n bu«n theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng, chê chÊp nhËn. - Khi chuyÓn hµng ®Õn cho ngêi mua ghi. Nî TK 157: TrÞ gi¸ mua hµng cña chuyÓn ®i. Nî TK 138 (1388): TrÞ gi¸ bao b× tÝnh riªng. Cã TK 1561, 1532: TrÞ gi¸ mua cña hµng vµ bao b× chuyÓn th¼ng (kh«ng qua kho) cã tham gia thanh to¸n. Khi hµng ho¸ vµ bao b× ®îc chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc thanh to¸n - Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ bao b× tÝnh riªng. Nî TK liªn quan (131, 136, 111, 112...): Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511, 512: Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép Cã TK 138 (1388): Bao b× tÝnh riªng. - Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ mua cña hµng ®îc chÊp nhËn Nî TK 632 Cã TK 157 C¸c bót to¸n kh¸c (chiÕt khÊu b¸n hµng, gi¶m gi¸ hµng mua...) ph¶n ¸nh nh b¸n bu«n trùc tiÕp. * B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng, kh«ng tham gia thanh to¸n VÒ thùc chÊt, doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®øng ra lµm trung gian, m«i giíi gi÷a bªn b¸n vµ bªn mua ®Ó hëng hoa hång (do bªn b¸n hoÆc bªn mua tr¶) bªn mua chÞu tr¸ch nhiÖm nhËn hµng vµ thanh to¸n cho bªn b¸n. - Sè hoa hång m«i giíi ®îc hëng, ghi Nî TK liªn quan (111, 112, 131...): Tæng sè hoa hång (c¶ thuÕ GTGT) Cã TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT ph¶i nép Cã TK 511, 512: Hoa hång m«i giíi ®îc hëng - C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn b¸n hµng. Nî TK 641: Chi phÝ b¸n hµng. Nî TK 133 (1331): ThuÕ GTGT ®Çu vµo (nÕu cã) Cã TK liªn quan (334, 338, 111, 112) * B¸n lÎ hµng ho¸ Hoàng Thị Hương 13 Lớp: K40DK21 B¸n lÎ t¹i c¸c cöa hµng, quÇy hµng, ®iÓm b¸n cña doanh nghiÖp b¸n lÎ ®îc thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc: b¸n lÎ thu tiÒn t¹i chç, b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung, b¸n hµng tù ®éng vµ tù phôc vô. Trêng hîp b¸n lÎ thu tiÒn t¹i chç th× ngêi b¸n hµng thùc hiÖn ®ång thêi 2 chøc n¨ng lµ b¸n hµng vµ thu tiÒn. Cuèi ca (ngµy) nh©n viªn b¸n hµng thùc hiÖn kiÓm tra ®Ó ghi thÎ quÇy vµ lËp c¸c b¸o c¸o b¸n hµng, ®ång thêi nh©n viªn b¸n hµng ph¶i kiÓm tiÒn ®Ó lËp giÊy nép tiÒn. Trêng hîp b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung cã ®Æc trng kh¸c vÒ mÆt tæ chøc quÇy b¸n so víi ph¬ng thøc thu tiÒn t¹i chç t¹i ®iÓm b¸n (quÇy, cöa hµng...) nh©n viªn b¸n hµng vµ nh©n viªn thu ng©n thùc hiÖn ®éc lËp chøc n¨ng b¸n hµng vµ chøc n¨ng thu tiÒn. Cuèi ca b¸n nh©n viªn b¸n hµng kiÓm quÇy lËp b¸o c¸o doanh thu trong ca. Nh©n viªn thu ng©n cã nhiÖm vô thu tiÒn, kiÓm tiÒn vµ lËp giÊy nép tiÒn. Trong lo¹i hµng ho¸ b¸n lÎ tù phôc vô hoÆc b¸n hµng tù ®éng t¹i c¸c siªu thÞ th× c«ng viÖc còng tiÕn hµnh gièng c¸c ph¬ng thøc trªn nhng tr¸ch nhiÖm qu¶n lý hµng ho¸ vµ thu tiÒn b¸n hµng lµ cña tËp thÓ nh©n viªn lµm viÖc trong ca (ngµy). - Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng (c¨n cø vµo b¸o c¸o b¸n hµng vµ giÊy nép tiÒn vµ b¶ng kª b¶n lÎ hµng ho¸ dÞch vô) Nî TK liªn quan (111, 112, 113) Cã TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT ®Çu ra Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng. - Trêng hîp nép thõa tiÒn b¸n hµng (hoÆc thiÕu tiÒn) sè tiÒn thõa (hoÆc thiÕu) cha râ nguyªn nh©n ph¶i chê xö lý ®îc chuyÓn vµo bªn nî TK 1381 (nÕu thiÕu) hoÆc bªn cã TK 3381 (nÕu thõa). Ch¼ng h¹n, nÕu nép thõa Nî TK 111, 112, 112: Sè tiÒn ®· nép Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT ®Çu ra Cã TK 338 (3381): Sè tiÒn nép thõa - TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng tiªu thô. Nî TK 632 Cã TK156 (1561) * B¸n hµng ký göi, ®¹i lý Nî TK 157 Cã TK 156 - Khi hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh ®· tiªu thô Nî TK liªn quan (111, 112, 131): Tæng sè tiÒn thùc nhËn Nî TK 641: Hoa hång ®¹i lý Cã TK 511: Doanh thu cha tÝnh thuÕ GTGT Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ®Çu ra - Ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng tiªu thô. Nî TK 632 Cã TK 157 * T¹i doanh nghiÖp nhËn lµm ®¹i lý - Khi nhËn hµng, kÕ to¸n ghi. Nî TK 003: TrÞ gi¸ xuÊt kho hµng nhËn b¸n hé. - Khi b¸n ®îc hµng, ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i tr¶ cho chñ hµng Hoàng Thị Hương 14 Lớp: K40DK21 Nî TK 111, 112. Cã TK 331 - Sè hoa hång ®îc hëng. Nî TK 331 Cã TK 5113 §ång thêi kÕ to¸n ghi Cã TK 003 (trÞ gi¸ hµng ho¸ ®· b¸n) - Khi thanh to¸n tiÒn cho bªn giao ®¹i lý Nî TK 331 Cã TK 111, 112. * B¸n hµng tr¶ gãp Khu xuÊt b¸n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp, kÕ to¸n ghi - TrÞ gi¸ vèn hµnh xuÊt b¸n Nî TK 632 Cã TK 156 - Ph¶n ¸nh doanh thu Nî TK 111, 112: Sè tiÒn thu lÇn ®Çu Nî TK 131: Sè tiÒn cßn ph¶i thu Cã TK 511: Doanh thu cha thuÕ theo gi¸ b¶n thu tiÒn 1 lÇn. Cã TK 515: Chªnh lÖch gi¸ b¸n tr¶ gãp víi gi¸ b¸n thu tiÒn 1 lÇn. Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ®Çu ra b. §Æc ®iÓm kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc c¸c ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT §èi víi c¸c doanh nghiÖpnµy, quy tr×nh vµ c¸ch thøc h¹ch to¸n còng t¬ng tù nh c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, chØ kh¸c trong chØ tiªu doanh thu (ghi nhËn ë tµi kho¶n 511, 512 bao gåm c¶ thuÕ GTGT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt). ThuÕ GTGT ph¶i nép cuèi kú ghi nhËn vµo chØ tiªu doanh thu. Doanh thu cña hµng tiªu thô Cã TK liªn quan (111, 112, 131, 1368...): Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511, 512: Doanh thu b¸n hµng (c¶ thuÕ GTGT) ThuÕ GTGT ph¶i nép trong kú Nî TK 511, 512: Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331:ThuÕ GTGT ph¶i nép Trêng h¬p DN ¸p dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p KKĐK. Trong c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho, tr×nh tù h¹ch to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ tiÕn hµnh nh sau: * §Çu kú, kÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng tiªu thô Nî TK 611 (6112): Hµng ho¸ Cã TK 156: Hµng tån kho, tån quÇy ®Çu kú Cã TK 157: Hµng göi b¸n, ký göi ®Çu kú Cã TK 154: Hµng mua ®ang ®i ®êng ®Çu kú * Trong kú, ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng t¨ng thªm do c¸c nguyªn nh©n (thu mua, nhËn cÊp ph¸t, thuÕ nhËp khÈu, chi phÝ thu mua...) Nî TK 611 (6112): TrÞ gi¸ hµng ho¸ Nî TK 133 (1331): ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ Hoàng Thị Hương 15 Lớp: K40DK21