Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Kế hoạch hoá chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế thời kỳ 2001-2005 ở việt nam và cá...

Tài liệu Kế hoạch hoá chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế thời kỳ 2001-2005 ở việt nam và các giải pháp thực hiện

.DOC
14
69
93

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét hÖ thèng c¸c quan ®iÓm, môc tiªu, nguyªn t¾c vµ c¸c c«ng cô, biÖn ph¸p thÝch hîp mµ Nhµ níc sö dông ®Ó ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ cña mét quèc gia trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh phï hîp víi ®Þnh híng chiÕn lîc, môc ®Ých ®· ®Þnh trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña quèc gia ®ã. Thùc hiÖn chñ tr¬ng héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi mµ §¶ng ta ®· ®Ò ra tõ §¹i héi 6 ( n¨m 1986) kinh tÕ níc ta ®· cã nh÷ng bíc chuyÓn m×nh quan träng. Kinh tÕ liªn tôc t¨ng trëng víi tèc ®é cao vµ æn ®Þnh, ®êi sèng v¨n ho¸ vËt chÊt tinh thÇn cña ®«ng ®¶o tÇng líp nh©n d©n ®îc c¶i thiÖn. Thùc tÕ ®· minh ch÷ng cho con ®êng ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng ta ®· chän lµ ®óng ®¾n. Lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi quan träng, chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam ®· gãp phÇn kh«ng nhá t¹o nªn bíc chuyÓn Êy. Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña níc ta ngµy cµng t¨ng vµ ngµy cµng ®ãng gãp vµo GDP. GÇn 20 n¨m ®· tr«i qua , chóng ta rÊt cÇn ®¸nh gi¸ l¹i chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi quan trong nµy ®Ó cã nh÷ng ®iÒu chØnh cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ, thùc hiÖn ®îc môc tiªu mµ chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi 2001 – 2010 §¶ng ta ®· ®Ò ra trong §¹i héi 9. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu trªn em thùc hiÖn bµi viÕt: “Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ . §¸nh gi¸ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam. Nh÷ng ®Ò xuÊt”. Hy väng sÏ cung cÊp mét c¸ch nh×n vÒ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam. Do thêi gian ng¾n, ®Ò tµi phøc t¹p cã nhiÒu c¸ch tiÕp cËn quan ®iÓm kh¸c nhau , tr×nh ®é cña ngêi viÕt l¹i cã h¹n nªn bµi viÕt kh«ng khái cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt. RÊt mong ®îc th«ng c¶m! Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¸m ¬n TS NguyÔn Thêng L¹ng ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em trong ph¬ng ph¸p tiÕp cËn ®Ò tµi, ®Ó hoµn thµnh bµi viÕt nµy. 1 I. Lý luËn chung vÒ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ 1. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ 1.1 Kh¸i niÖm ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét hÖ thèng c¸c quan ®iÓm, môc tiªu, nguyªn t¾c vµ c¸c c«ng cô, biÖn ph¸p thÝch hîp mµ Nhµ níc sö dông ®Ó ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ cña mét quèc gia trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh phï hîp víi ®Þnh híng chiÕn lîc, môc ®Ých ®· ®Þnh trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña quèc gia ®ã. Chøc n¨ng ®iÒu chØnh cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ thÓ hiÖn trªn hai mÆt sau ®©y: Mét lµ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong níc më réng thÞ trêng ra níc ngoµi, tham gia m¹nh mÏ vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ mËu dÞc quèc tÕ, khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ so s¸nh cña nÒn kinh tÕ trong níc. Hai lµ, b¶o vÖ thÞ trêng néi ®Þa, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp trong níc cã kh¶ n¨ng ®øng v÷ng vµ v¬n lªn trong ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ, ®¸p øng cho yªu cÇu t¨ng cêng lîi Ých quèc gia. 1.2 Vai trß. ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét bé phËn cña chÝnh s¸ch kinh tÕ – x· héi cña Nhµ níc , nã cã quan hÖ chÆt chÏ vµ phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Êt níc. Nã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt , chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña ®Êt níc, ®Õn quy m« vµ ph¬ng thøc tham gia cña nÒn kinh tÕ mçi níc vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ th¬ng m¹i quèc tÕ. ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cã vai trß to lín trong viÖc khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ so s¸nh cña nÒn kinh tÕ trong níc, ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt vµ dÞch vô ®Õn quy m« tèi u, ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ . ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cã thÓ t¹o nªn c¸c t¸c ®éng tÝch cùc khi nã cã c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn, tøc lµ nã xuÊt ph¸t tõ c¸c bèi c¶nh kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong níc, tu©n theo c¸c quy luËt kh¸ch quan trong sù vËn ®éng cña c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ vµ thêng xuyªn ®îc bæ sung, hoµn chØnh phï hîp víi nh÷ng biÕn ®æi mau lÑ cña thùc tiÔn. 2. Néi dung cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña mét quèc gia bao gåm nhiÒu bé phËn kh¸c nhau vµ cã liªn quan h÷u c¬ víi nhau. §ã lµ: 1+ ChÝnh s¸ch mÆt hµng: Trong ®ã bao gåm danh môc c¸c mÆt hµng ®îc chó träng trong viÖc xuÊt nhËp khÈu, sao cho phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn vµ ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc còng nh nh÷ng mÆt hµng cÇn h¹n chÕ hoÆc ph¶i cÊm xuÊt – nhËp khÈu, trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, do nh÷ng ®ßi hái kh¸ch quan cña chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi vµ yªu cÇu cña viÖc ®¶m b¶o an ninh, an toµn x· héi. 2+ ChÝnh s¸ch thÞ trêng : Bao gåm ®Þnh híng vµ c¸c biÖn ph¸p më réng thÞ trêng, x©m nhËp thÞ trêng míi, x©y dùng thÞ trêng träng ®iÓm, c¸c biÖn ph¸p cã ®i cã l¹i gi÷a c¸c quèc gia mang tÝnh chÊt song ph¬ng hoÆc ®a ph¬ng, viÖc tham gia vµo c¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i vµ thuÕ quan trong ph¹m vi khu vùc hay toµn cÇu nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ ph¸t triÓn phôc vô cho c¸c môc tiªu chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi . 3+ ChÝnh s¸ch hç trî bao gåm c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p kinh tÕ nh»m t¸c ®éng mét c¸ch gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ nh chÝnh s¸ch ®Çu t, chÝnh s¸ch tÝn dông, chÝnh s¸ch gi¸ c¶ vµ tû gi¸ hèi ®o¸i, còng nh chÝnh s¸ch 2 sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ … C¸c chÝnh s¸ch nµy cã thÓ g©y t¸c ®éng thóc ®Èy hay ®iÒu chØnh sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ. 3. C¸c xu híng c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ : ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ ®Òu vËn ®éng theo nh÷ng quy luËt chung vµ chÞu sù chi phèi cña hai xu híng c¬ b¶n sau: Xu híng tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ xu híng b¶o hé mËu dÞch. Hai xu híng nµy mang tÝnh kh¸ch quan vµ t¹o nªn c¬ së cho sù h×nh thµnh chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña mçi quèc gia trong tõng giai ®o¹n. 3.1 Xu híng tù do ho¸ th¬ng m¹i 1+ C¬ së kh¸ch quan: Qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ thÕ giíi víi nh÷ng cÊp ®é khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ kh¸c nhau, lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn vît ra ngoµi ph¹m vi biªn giíi mét quèc gia, sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ph¸t triÓn c¶ vÒ bÒ réng lÉn bÒ s©u, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia ® îc t¨ng cêng, hÇu hÕt c¸c quèc gia chuyÓn sang x©y dùng m« h×nh kinh tÕ më víi viÖc khai th¸c ngµy cµng triÖt ®Ó lîi thÕ so s¸nh cña mçi nÒn kinh tÕ . Tù do ho¸ th ¬ng m¹i ®a l¹i lîi Ých cho mçi quèc gia dï tr×nh ®é ph¸t triÓn cã kh¸c nhau vµ nã phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i. 2+ Néi dung: Nhµ níc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó tõng bíc gi¶m thiÓu nh÷ng trë ng¹i trong hµng rµo thuÕ quan vµ hµng rµo phi thuÕ quan trong quan hÖ mËu dÞch quèc tÕ , nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ngµy cµng thuËn lîi h¬n cho viÖc ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ c¶ bÒ réng lÉn bÒ s©u. Tríc hÕt nh»m vµo viÖc chñ tr¬ng më réng quy m« xuÊt khÈu cña mçi níc còng nh ®¹t tíi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng nhËp khÈu . 3+ KÕt qu¶ cña tù do ho¸ th¬ng m¹i lµ ngµy cµng më cöa dÔ dµng h¬n thÞ trêng néi ®Þa cho hµng ho¸, c«ng nghÖ níc ngoµi còng nh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô quèc tÕ ®îc th©m nhËp vµo thÞ trêng néi ®Þa, ®ång thêi cu·ng ®¹t ®îc mét sù thuËn lîi h¬n tõ phÝa c¸c b¹n hµng cho viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô tõ trong níc ra níc ngoµi. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ph¶i ®¹t tíi mét sù hµi hoµ gi÷a t¨ng cêng xuÊt khÈu víi níi láng nhËp khÈu . 4+ C¸c biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn tù do ho¸ th¬ng m¹i lµ viÖc ®iÒu chØnh theo chiÒu híng níi láng dÇn víi bíc ®i phï hîp trªn c¬ së c¸c tho¶ thuËn song ph¬ng vµ ®a ph¬ng gi÷a c¸c quèc gia ®èi víi c¸c c«ng cô b¶o hé mËu dÞch ®· vµ ®ang tån t¹i trong quan hÖ th¬ng m¹i quèc tÕ . 3.2 Xu híng b¶o hé mËu dÞch 1+ C¬ së kh¸ch quan lµ sù ph¸t triÓn kh«ng ®Òu vµ sù kh¸c biÖt trong ®iÒu kiÖn t¸i s¶n xuÊt gi÷a c¸c quèc gia, do sù chªnh lÖch vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty trong níc víi c¸c c«ng ty níc ngoµi, còng nh do c¸c nguyªn nh©n lÞch ®Ó l¹i. 2+ Xu híng nµy xuÊt hiÖn ngay tõ khi h×nh thµnh vµ tiÕp tôc ®îc cñng cè trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn th¬ng m¹i quèc tÕ víi cong cô ®îc sö dông lµ phæ biÕn nhÊt lµ thuÕ quan. Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¸c c«ng cô hµnh chÝnh, c¸c biÖn ph¸p kü thuËt kh¸c nhau. Môc tiªu cña b¶o hé mËu dich lµ ®Ó b¶o vÖ thÞ trêng néi ®Þa tríc sù x©m nhËp ngµy cµng m¹nh mÏ cña c¸c luång hµng ho¸ tõ bªn ngoµi, còng tøc lµ b¶o vÖ lîi Ých quèc gia . Cã bèn lý do ®Ó biÖn minh cho chÕ ®é b¶o hé mËu dÞch: Mét lµ, lý lÏ ®Ó b¶o vÖ ngµnh c«ng nghiÖp non trÎ Hai lµ, lý lÏ vÒ viÖc t¹o nªn nguån tµi chÝnh c«ng céng Ba lµ, lý lÏ vÒ viÖc kh¾c phôc mét phÇn t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp th«ng qua viÖc thùc hiÖn chÕ ®é thuÕ quan b¶o hé. Bån lµ, lý lÏ vÒ viÖc thùc hiÖn ph©n phèi l¹i thu nhËp.. 3.3 Mèi quan hÖ gi÷a xu híng tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ xu híng b¶o hé mËu dÞch. 3 Trªn thùc tÕ hai xu híng nµy tån t¹i song song vµ chóng ®îc sö dông mét c¸ch kÕt hîp víi nhau. Tuú theo tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi níc, tuú theo c¸c ®iÒu kiÖn vµ ®Æc ®iÓm cô thÓ mµ ngêi ta sö dông vµ kÕt hîp mét c¸ch khÐo lÐo hai xu híng nãi trªn víi nh÷ng møc ®é kh¸c nhau ì tõng lÜnh vùc cña c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ . Nh÷ng lý do chñ yÕu cho sù kÕt hîp nµy lµ: 1+ VÒ mÆt lÞch sö, cha khi nµo cã tù do ho¸ th¬ng m¹i hoµn toµn ®Çy ®ñ, vµ tr¸i l¹i còng kh«ng khi nµo l¹i cã b¶o hé mËu dÞch qu¸ dµy ®Æc ®Õn møc lµm tª liÖt c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ ( trõ trêng hîp cã sù bao v©y cÊm vËn hoÆc chiÕn tranh). 2+ VÒ mÆt l« gic th× tù do ho¸ th¬ng m¹i lµ mét qu¸ tr×nh ®i tï thÊp ®Õn cao, tõ côc bé ®Õn toµn thÓ, thËm chÝ cã trêng hîp nã cã ý nghÜa tríc hÕt nh mét xu híng. Tô do ho¸ th¬ng m¹i vµ b¶o hé mËu dÞch lµ hai mÆt n¬ng tùa vµo nhau, chóng lµm tiÒn ®Ò cho nhau vµ kÕt hîp víi nhau. 3+ Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cña th¬ng m¹i quèc tÕ ngµy nay, kh«ng thÓ cùc ®oan kh¼ng ®Þnh sù cÇn thiÕt cña mét trong hai xu híng nãi trªn, mÆc dï vÒ mÆt lý thuyÕt cã thÓ chøng minh nh÷ng mÆt tiªu cùc cña c¸c c«ng cô b¶o hé mËu dÞch ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau. 4+ Mét sù vËn dông phï hîp víi c¸c c«ng cô b¶o hé mËu dÞch vµ b¶o hé cã chän läc vµ cã ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian vµ kh«ng gian nhÊt ®Þnh. C«ng cô b¶o hé kh«ng chØ mang tÝnh tù vÖ, hç trî cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt trong níc trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh víi hµng ho¸ tõ bªn ngoµi mµ cßn ph¶i t¹o ®iÒn kiÖn cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt trong níc v¬n lªn c¹nh tranh th¾ng lîi kh«ng chØ ë thÞ trêng néi ®Þa mµ c¶ ë thÞ trêng níc ngoµi, cã nghÜa lµ ph¶i vËn dông c¸c c«ng cô b¶o hé mét c¸ch tÝch cùc vµ n¨ng ®éng. ViÖc thùc hiÖn b¶o hé ph¶i g¾n liÒn víi c¸c bíc tiÕn cña qu¸ tr×nh tù do ho¸ th¬ng m¹i ®¹t ®îc trong c¸c quan hÖ quèc tÕ .4. C¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ . §Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cñamçi quèc gia ngêi ta sö dông nhiÒu c«ng cô vµ nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau: C¸c c«ng cô vµ biÖn ph¸p mang tÝnh chÊt kinh tÕ , c¸c c«ng cô vµ biÖn ph¸p mang tÝnh chÊt hµnh chÝnh, c¸c c«ng cô vµ biÖn ph¸p mang tÝnh chÊt kü thuËt. Díi ®©y sÏ ®Ò cËp ®Õn néi dung vµ h×nh thøc cña mét sè c«ng cô ®îc ¸p dông phæ biÕn trong thùc tÕ. 4.1 ThuÕ quan 1+ThuÕ quan lµ mét lo¹i thuÕ ®¸nh vµo mçi ®¬n vÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu hay nhËp khÈu cña mçi quèc gia. ThuÕ quan bao gåm thuÕ quan xuÊt khÈu vµ thuÕ quan nhËp khÈu . 2+ThuÕ quan nhËp khÈu lµ mét lo¹i thuÕ ®¸nh vµo mçi ®¬n vÞ hµng nhËp khÈu , theo ®ã ngêi mua trong níc ph¶i tr¶ cho nh÷ng hµng ho¸ nhËp khÈu mét kho¶n lín h¬n møc mµ ngêi xuÊt khÈu ngo¹i quèc nhËn ®îc. ThuÕ xuÊt khÈu lµ lo¹i thuÕ ®¸nh vµo mçi ®¬n vÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu. ThuÕ nhËp khÈu vµ thuÕ xuÊt khÈu ®Òu cã t¸c ®éng tíi gi¸ c¶ hµng ho¸ cã liªn quan. Nhng thuÕ xuÊt khÈu kh¸c thuÕ nhËp khÈu ë hai ®iÓm c¬ b¶n: Mét lµ, nã ¸p dông cho hµng xuÊt khÈu chø kh«ng ph¶i hµng nhËp khÈu . Hai lµ, nã lµm cho gi¸ c¶ quèc tÕ cña hµng ho¸ bÞ ®¸nh thuÕ vît qu¸ gi¸ c¶ trong níc( chø kh«ng ph¶i ngîc l¹i), hay nãi mét c¸ch kh¸c, nã lµm h¹ thÊp t¬ng ®èi møc gi¸ c¶ trong níc cña hµng ho¸ cã thÓ xuÊt khÈu xuèng so víi møc gi¸ c¶ quèc tÕ ( ®iÒu nµy phï hîp víi thùc tiÔn th¬ng m¹i cña c¸c níc nhá). 3+ ThuÕ quan cã thÓ ®îc tÝnh víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau: TÝnh theo mét ®¬n vÞ vËt chÊt cña hµng ho¸, hoÆc lµ tÝnh theo gi¸ trÞ hµng ho¸ … ThuÕ quan hçn hîp lµ thuÕ quan võa tÝnh theo mét tû lÖ phÇn tr¨m so víi gi¸ trÞ hµng ho¸ võa céng víi mét møc thuÕ tÝnh theo mét ®¬n vÞ vËt chÊt cña hµng ho¸. 4 4+ ThuÕ quan lµ mét c«ng cô l©u ®êi nhÊt cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ vµ lµ mét ph¬ng tiÖn truyÒn thèng ®Ó lµm t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ níc . Kh«ng nh÷ng thÕ, thuÕ quan cßn cã vai trß quan träng trong viÖc b¶o hé c¸c ngµnh c«ng nghiÖp non trÎ míi ®îc h×nh thµnh cha cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. 4.2 H¹n ng¹ch( Quota ) Lµ mét c«ng cô phæ biÕn trong hµng rµo phi thuÕ quan. Nã ®îc hiÓu lµ quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ sè lîng cao nhÊt cña mét mÆt hµng hay hay mét nhãm hµng ®îc phÐp xuÊy hoÆc nhËp khÈu tõ mét thÞ trêng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, th«ng qua h×nh thøc cÊp giÊy phÐp ( Quota xuÊt – nhËp khÈu ). Quota nhËp khÈu lµ h×nh thøc phæ biÕn h¬n, cßn quota xuÊt khÈu Ýt sö dông vµ nã còng t¬ng ®¬ng víi biÖn ph¸p h¹n chÕ xuÊt khÈu tù nguyÖn. H¹n ng¹ch nhËp khÈu ®a tíi sù h¹n chÕ sè lîng nhËp khÈu , ®ång thêi g©y ¶nh hëng ®Õn gi¸ néi ®Þa cña hµng ho¸ vÒ ®iÒu nµy t¸c ®éng cña nã t¬ng ®èi gièng thuÕ quan nhËp khÈu . H¹n ng¹ch nhËp khÈu cã t¸c déng kh¸c thuÕ quan nhËp khÈu ë hai ®iÓm: Mét lµ nã ®em l¹i thu nhËp cho chÝnh phñ vµ kh«ng cã t¸c dông hç trî cho c¸c lo¹i thuÕ kh¸c. Song h¹n ng¹ch cã thÓ ®a l¹i lîi nhuËn rÊt lín cho nh÷ng ngêi xin ®îc giÊy phÐp nhËp khÈu theo h¹n ng¹ch ( dÉn tíi hiÖn tîng tiªu cùc khi xin h¹n ng¹ch nhËp khÈu ) Hai lµ, nã cã thÓ biÕn mét doanh nghiÖp trong níc thµnh mét nhµ ®éc quyÒn. §ã còng lµ lý do cho r»ng h¹n ng¹ch cã t¸c h¹i nhiÒu h¬n thuÕ quan. Song ®iÒu nµy cã thÓ gi¶i quyÕt b»ng c¸ch thùc hiÖn b¸n ®Êu gi¸ giÊy phÐp nhËp khÈu theo h¹n ng¹ch. Tãm l¹i, h¹n ng¹ch nhËp khÈu mang tÝnh ch¾c ch¾n h¬n lµ thuÕ nhËp khÈu nªn mét sè nhµ s¶n xuÊt néi ®Þa a thÝch nã h¬n, nh÷ng ngêi tiªu dïng l¹i bÞ thiÖt thßi nhiÒu h¬n, cßn ngêi ®îc hëng lîi nhiÒu nhÊt lµ nhµ nhËp khÈu chø kh«ng ph¶i lµ Nhµ níc . Th«ng thêng, ngêi ta chØ quy ®Þnh h¹n ng¹ch nhËp khÈu cho mét sè lo¹i mÆt hµng ®Æc biÖt hay cho mÆt hµng víi thÞ tr êng ®Æc biÖt. H¹n ng¹ch xuÊt khÈu ®îc quy ®Þnh theo mÆt hµng, theo níc vµ theo kho¶ng th¬i gian nhÊt ®Þnh. 4.3 H¹n chÕ xuÊt khÈu tù nguyÖn Còng lµ mét h×nh thøc cña hµng rµo mËu dÞch phi thuÕ quan. H¹n chÕ xuÊt khÈu tù nguyÖn lµ mét biÖ ph¸p h¹n chÕ xuÊt khÈu , mµ theo ®ã mét quèc gia nhËp khÈu ®ßi hái quèc gia xuÊt khÈu ph¶i h¹n chÕ bít lîng hµng xuÊt khÈu sang níc m×nh mét c¸ch tù nguyÖn nÕu kh«ng hä sÏ ¸p dông biÖn ph¸p tr¶ ®òa kiªn quyÕt. Khi thùc hiÖn h¹n chÕ xuÊt khÈu tù nguyÖn nã còng cã t¸c ®éng kinh tÕ nh mét h¹n ng¹ch xuÊt khÈu t¬ng ®¬ng. Tuy nhiªn h¹n ng¹ch xuÊt khÈu mang tÝnh chñ ®éng vµ thêng lµ biÖn ph¸p tù b¶o vÖ thÞ trêng trong níc hoÆc nguån tµi nguyªn trong níc, cßn h¹n chÕ xuÊt khÈu tù nguyªn thùc ra l¹i mang tÝnh miÔn cìng vµ g¾n víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. H×nh thøc nµy thêng ¸p dông cho c¸c quèc gia cã khèi lîng xuÊt khÈu qu¸ lín ë mét sè mÆt hµng nµo ®ã. 4.4 Nh÷ng quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn ký thuËt. §©y lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn vÖ sinh, ®o lêng an toµn lao ®éng , bao b× ®ãng gãi, ®Æc biÖt lµ c¸c tiªu chuÈn vÒ vÖ sinh thùc phÈm, vÖ sinh phßng dÞch ®èi víi ®éng vµ thùc vËt t¬i sèng, tiªu chuÈn vÒ b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i ®èi víi c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ d©y chuyÒn c«ng nghÖ… Nh÷ng quy ®Þnh nµy xuÊt ph¸t tõ c¸c ®ßi hái thùc tÕ cña ®êi sèng x· héi vµ ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph¸t triÓn ®¹t ®îc cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ ngêi ta thêng khÐo lÐo sö dông c¸c quy ®Þnh nµy mét c¸ch thiªn lÖch gi÷a c¸c c«ng ty trong níc vµ c¸c c«ng ty níc ngoµi vµ biÕn chóng thµnh c«ng cô 5 c¹nh tranh cã lîi cho níc chñ nhµ trong quan hÖ th¬ng m¹i quèc tÕ . VÒ mÆt kinh tÕ nh÷ng quy ®Þnh nµy cã t¸c dông b¶o hé ®èi víi thÞ trêng trong níc, h¹n chÕ vµ lµm mÐo mã dßng vËn ®éng cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi. 4.5 Trî cÊp xuÊt khÈu ChÝnh phñ cã thÓ ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p h¹n chÕ trî cÊp trùc tiÕp hoÆc cho vay víi l·i suÊt thÊp ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu trong níc. Bªn c¹nh ®ã chÝnh phñ cßn cã thÓ thùc hiÖn mét kho¶n cho vay u ®·i ®èi víi c¸c b¹n hµng níc ngoµi ®Ó cã thÓ cã ®iÒu kiÖn mua c¸c s¶n phÈm do níc m×nh s¶n xuÊt ra, vµ ®Ó xuÊt khÈu ra níc ngoµi. §©y chÝnh lµ c¸c kho¶n tÝn dông viÖn trî mµ chÝnh phñ c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ¸p dông, khi cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vay ( thêng cã kÌm theo c¸c ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ) 5. Nh÷ng d¹ng chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ ®iÓn h×nh 5.1 C¸c chÝnh s¸ch híng néi ban ®Çu Thóc ®Èy tÝnh tù lùc quèc gia thÓ hiÖn ë viÖc t¨ng cêng s¶n xuÊt l¬ng thùc, c¸c n«ng s¶n vµ kho¸ng s¶n mµ chóng kh«ng ®îc nhËp khÈu . Qua ®ã mµ ®¶m b¶o sù an toµn l¬ng thùc. ChÝnh phñ cßn ®¸nh thuÕ vµo hµng ho¸ xuÊt khÈu ®Ó t¨ng phÇn thu, qua ®ã lµm gi¶m søc thu hót t¬ng ®èi cña nÒn n«ng nghiÖp ®Þnh híng xuÊt khÈu so víi nÒn n«ng nghiÖp híng néi. ChÝnh s¸ch nµy cã thÓ cã t¸c ®éng côc bé nhng vÒ l©u dµi nã tr¸i ngîc víi yt tëng vÒ nÒn kinh tÕ thÕ giíi më cñ¨ cã Ých cho tÊt c¶ c¸c níc. 5.2 C¸c chÝnh s¸ch híng ngo¹i ban ®Çu C¸c níc ®ang ph¸t triÓn trong giai ®o¹n ®Çu híng vµo xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n truyÒn thèng vµ ngêi ta thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®¸nh thuÕ nhËp khÈu t¬ng ®èi thÊp ®Ó t¨ng nguån thu cho chÝnh phñ, v× ë giai ®o¹n nµy kh«ng cã kh¶ n¨ng lùa chän c¸c lo¹i thuÕ kh¸c. ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i ë ®©y thiªn vÒ ñng hé cho sù thay thÕ nhËp khÈu vµ t¹o ra mét biÓu thuÕ nhËp khÈu ®em l¹i nguån thu thÝch hîp mµ kh«ng cÇn tíi sù b¶o hé m¹nh mÏ. 5.3 C¸c chÝnh s¸ch híng néi tiÕp theo. ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i n«ng nghiÖp híng néi sÏ ®a tíi sù më réng cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhá víi sù trî cÊp nh ®· nãi ë trªn ®· dÇn dÇn khuyÕn khÝch nÒn c«ng nghiÖp ho¸ thay thÕ nhËp khÈu . C¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i thêng ®îc sö dông phôc vô theo híng ®ã. Bªn c¹nh chÝnh s¸ch b¶o hé chung ngêi ta cã thÓ thùc hiÖn sù hç trî cã lùa chän cho nÒn c«ng nghiÖp ho¸ thay thÕ nhËp khÈu , ®ã lµ mét nÒn c«ng nghiÖp non trÎ. Yªu cÇu ®Æt ra víi chÝnh s¸ch th¬ng m¹i ë ®©y lµ ph¶i tr¸nh ®îc lÖch l¹c kÐo theo cho ngêi tiªu dïng, tr¸nh lùa chän sai nh÷ng ngµnh non trÎ ®Ó hç trî, can thiÖp ®Ó kh¾c phôc ®îc nh÷ng khiÕm khuyÕt cña thÞ trêng . 5.4 C¸c chÝnh s¸ch híng ngo¹i tiÕp theo C¸c níc ®ang ph¸t triÓn thêng chuyÓn sang c¸c chÝnh s¸ch híng ngo¹i ®èi víi c¸c ngµnh chÕ t¹o m¸y sau khi hoµn thµnh tíi nh÷ng giai ®o¹n ban ®Çu cña viÖc thay thÕ nhËp khÈu. C¸c chÝnh s¸ch th¬ng m¹i tèt nhÊt cho c¸c chÝnh s¸ch híng ngo¹i sÏ trë nªn trung hoµ khi quan t©m ®Õn viÖc cung cÊp c¸c ®Çu vµo cho nhµ xuÊt khÈu , tøc lµ dì bad c¸c rµo c¶n ®èi víi xuÊt khÈu. Bèn lo¹i chÝnh s¸ch th¬ng m¹i nãi trªn lµ mét sù kh¸i qu¸t ho¸, tËp trung vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm quan träng vµ trong thùc tÕ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña mçi níc cã thÓ bao gåm c¸c yÕu tè cña c¶ bèn chÝnh s¸ch nµy. II §¸nh gi¸ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam 6 1. Môc tiªu cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam . ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam hiÖn t¹i ®îc x©y dùng trªn c¬ së thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ – x· héi mµ chÝnh phñ ®Ò ra cho giai ®o¹n 2001-2010. Vµ trªn c¬ së cam kÕt héi nhËp cña ViÖt Nam víi c¸c níc nh c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ cña AFTA, APEC, HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Nam – Hoa Kú, HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Nam – EU, Quü Miyazawa cña NhËt B¶n. Môc tiªu ho¹t ®éng xuÊt khÈu – nhËp khÈu trong giai ®o¹n 2001 – 2010 ®îc nªu trong v¨n kiÖn §¹i héi cña Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng lÇn thø 9 lµ: Nç lùc gia t¨ng tèc ®é t¨ng trëng xuÊt khÈu , gãp phÇn ®Èy m¹nh CNH – H§H , taoj c«ng ¨n viÖc lµm, thu ngo¹i tÖ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu xuÊt khÈu theo h íng n©ng cao gi¸ trÞ gia t¨ng s¶n phÈm chÕ biÕn vµ chÕ t¹o, c¸c lo¹i s¶n phÈm cã hµm lîng c«ng nghÖ vµ chÊt x¸m cao, thóc ®Èy xuÊt khÈu dÞch vô , vÒ nhËp khÈu chó träng thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt , nhÊt lµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, b¶o ®¶m c¸n c©n th¬ng m¹i ë møc hîp lý, tiÕn tíi c©n b»ng kim ng¹ch xuÊt – nhËp khÈu , më réng vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng vµ ph¬ng thøc kinh doanh, héi nhËp th¾ng lîi vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. 2. HÖ thèng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu thêi kú 2001 – 2010. 2.1 ChÝnh s¸ch ®Çu t vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu hµng ho¸ - dÞch vô. 2.1.1 VÒ hµng ho¸. Nhµ níc chñ tr¬ng ph¸t triÓn theo c¸c híng sau: Dµnh u tiªn cao cho c¸c ngµnh hµng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu , cßn ®èi víi c¸c ngµnh thay thÕ nhËp khÈu mµ n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc ®· ®¸p øng nhu cÇu th× kh«ng nªn t¨ng thªm ®Çu t , kÓ c¶ ®Çu t níc ngoµi. Trong ®Çu t nªn tËp trung vµo c¸c ngµnh hµng chñ lùc vµ c¸c dù ¸n n©ng cao cÊp ®é chÕ biÕn, tõ ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸. Cã chÝnh s¸ch u ®·i, ®Æc biÖt lµ thuÕ, ®Ó thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp sö dông ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm trong n íc, n©ng cao hµm lîng néi ®Þa cña s¶n phÈm. TiÕn tíi viÖc thµnh lËp Ng©n hµng D÷ liÖu C«ng nghÖ Quèc gia ®Ó cung cÊp th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp, t¹o lËp thÞ trêng c«ng nghÖ doanh nghiÖp, khuyÕn khÝch ®Ó viÖc ký hîp ®ång gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi c¸c c¬ së nghiªn cøu khoa häc. §èi víi n«ng s¶n, chó träng ®èi viÖc ®Çu t ®æi míi gièng c©y trång, c«ng nghÖ tõ ®ã n©ng cao chÊt lîng, hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh phï hîp víi nhu cÇu trªn thÞ trêng ®i ®«i víi viÖc chó träng ®Çu t vµo kh©u sau thu ho¹ch mµ hiÖn nay vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. Nhµ níc ®Æc biÖt ®Çu t trùc tiÕp cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh c¸c c¶ng, kho tµng kÓ c¶ kho ngo¹i quan, c¸c trung t©m th¬ng m¹i ë níc ngoµi, c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i , hç trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng cã kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh, nh©n lùc vµ th«ng tin. TÝch cùc chñ ®éng ®iÒu chØnh LuËt ®Çu t níc ngoµi theo quy ®Þnh cña WTO vÒ TRIMS gi¶m dÇn tiÕn tíi xo¸ bá nh÷ng ph©n biÖt vÒ chÝnh s¸ch gi÷a c¸c nhµ ®Çu t trong níc vµ níc ngoµi. Duy tr× m«i trêng ®Çu t æn ®Þnh ®Ó t¹o t©m lý tin tëng cho c¸c nhµ ®Çu t.. Ph¸t triÓn hîp lý c¸c khu chÕ xuÊt, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi gia t¨ng xuÊt khÈu . Më réng thÞ trêng ®Ó l«i kÐo c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi ®Çu t ë níc ta, xuÊt sang c¸c thÞ trêng cã dung lîng lín. 2.1.2 VÒ dÞch vô Môc tiªu t¨ng trëng phÊn ®Êu ®¹t b×nh qu©n 15% trong thêi kú 2001 – 2010, ®a kim ng¹ch xuÊt khÈu dÞch vô lªn 8,1 tû USD vµo n¨m 2010 vµ ®ång thêi xuÊt siªu 4,7 tû USD vÒ dÞch vô, cÇn tËp trung mäi nguån lôc n©ng cao søc c¹nh tranh cña mäi ngµnh dÞch vô, tËn dông c¬ héi còng nh ®èi phã víi nh÷ng 7 th¸ch thøc do héi nhËp quèc tÕ ®em l¹i. Nh×n chung c¸c gi¶i ph¸p lín ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu dÞch vô lµ: + §Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng +Chuyªn nghiÖp ho¸ n©ng cao chÊt lîng vµ søc c¹nh tranh cña dÞch vô + Më r«ng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô xuÊt khÈu , ph¬ng thøc xuÊt khÈu , vµ thÞ trêng xuÊt khÈu . 2.2 C¸c gi¶i ph¸p vÒ thÞ trêng §Ó chñ ®éng th©m nhËp thÞ trêng quèc tÕ , duy tr× vµ më réng thi phÇn trªn c¸c thÞ trêng quen thuéc, khai th¸c thªm c¸c thÞ trêng míi, b¶o ®¶m c¬ cÊu thÞ trêng hîp lý theo nguyªn t¾c ®a ph¬ng ho¸ c¸c ®èi t¸c, cÇn ®æi míi c«ng t¸c thÞ trêng ë tÇm vÜ m« vµ vi m« theo c¸c híng sau: 1+ Ph¸t triÓn m¹nh c«ng t¸c thÞ trêng ë c¶ tÇm vÜ m« vµ vi m«, kh¾c phôc ®ång thêi hai biÓu hiÖn “ û l¹i vµo Nhµ n íc “ vµ phã mÆc cho doanh nghiÖp” 2+ T¨ng cêng m¹nh mÏ c«ng t¸c th«ng tin vÒ c¸c thÞ trêng . 3+ Chó träng thu hót ®Çu t cña c¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia vµ cña c¸c nhµ s¶n xuÊt 4+ T¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p hç trî c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Çu t trªn thÞ trêng níc ngoµi 5+ §Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i , xóc tiÕn xuÊt khÈu 6+ §èi víi nh÷ng mÆt hµng vµ ta gi÷ thÞ phÇn lín trªn thÞ trêng quèc tÕ 7+ ë tÇm vÜ m«, c¸c doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm dùa vµo khung ph¸p lý vµ c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cña Nhµ níc ®Ó tæ chøc tiÕp cËn vµ ph©n tÝch, khai th¸c th«ng tin. 2.3 Hoµn thiÖn m«i trêng ph¸p lý vµ ®æi míi, hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch xuÊt – nhËp khÈu . §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng nhiÖm vô träng t©m trong thêi gian tõ nay ®Õn n¨m 2010, cÇn hoµn thiÖn m«i trêng ph¸p lý, ®ång thêi tiÕp tôc ®æi míi bæ sung vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch xuÊt – nhËp khÈu cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ theo híng: 1+ Rµ so¸t l¹i hÖ thèng luËt ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quy ®Þnh kh«ng cßn phï hîp hoÆc cha ®ù¬c râ, tríc hÕt lµ LuËt §Çu t níc ngoµi vµ LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc. VÒ LuËt th¬ng m¹i cÇn më réng ph¹m vi ®iÒu chØnh cho phï hîp víi c¸c quy ®inh cña WTO. 2+ Ban hµnh c¸c v¨n b¶n luËt míi ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ kinh tÕ míi ph¸t sinh trªn b×nh diÖn quèc tÕ 3+ X©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu chuÈn hµng ho¸ - dÞch vô xuÊt khÈu cho phï hîp víi ®ßi hái cña thÞ trêng , n©ng dÇn søc c¹nh tranh. 4+ Kiªn tr× chÝnh s¸ch nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã kinh tÕ quèc doanh ®ãng vai trß chñ ®¹o. H¹n chÕ dÇn, tiÕn tíi xo¸ bad t×nh tr¹ng ®éc quyÒn, më réng ®Çu mèi kinh doanh xuÊt – nhËp khÈu , khuyÕn khÝch kinh tÕ ngoµi quèc doanh tham gia xuÊt – nhËp khÈu , hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong viÖc tiÕp cËn c¸c nh©n tè ®Çu vµo còng nh trong viÖc nhËn hç trî ®Çu t, kinh doanh tõ phÝa Nhµ níc . 5+ TiÕp tôc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh trong lÜnh vùc th¬ng m¹i theo híng xo¸ bá c¸c thñ tôc rêm rµ, vµ phÊn ®Êu æn ®Þnh m«i trêng ph¸p lý, ®Ó t¹o t©m lý tin tëng cho c¸c doanh nghiÖp, khuyÕn khÝch hä chÊp nhËn bá vèn ®Çu t l©u dµi. 6+ TiÕp cËn c¸c ph¬ng thøc kinh doanh míi nh bu«n b¸n trªn thÞ trêng giao dÞch hµng ho¸, trong ®ã cã thÞ trêng hµng ho¸ giao ngay vµ thÞ trêng kú h¹n 8 ®Ó võa trùc tiÕp tham gia vµo ®iÒu tiÕt quèc tÕ , võa tËn dông ®îc tÝnh chÊt phßng ngõa rñi ro cña c¸c thÞ trêng nµy. Tõ nay ®Õn n¨m 2010 phÊn ®Êu h×nh thµnh thÞ trêng giao ngay vµ thÞ trêng kú h¹n t¹i ViÖt Nam ®èi víi mét hai mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng. CÇn ®Æc biÖt lu t©m tíi ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®iÖn tö, trong ®ã cã ciÖc t¹o dùng khung ph¸p lý cho lo¹i h×nh th¬ng m¹i ®Æc thï nµy. 7+ §iÒu hµnh l·i suÊt, tû gi¸ hèi ®o¸i mét c¸ch linh ho¹t ®Ó võa b¶o ®¶m æn ®Þnh kinh tÕ – x· héi trong níc, võa cã lîi cho xuÊt khÈu , h¹n chÕ nhËp khÈu , tiÕn tíi biÕn ®ång ViÖt Nam thµnh ®ång chuyÓn ®æi. 2.4 VÒ héi nhËp quèc tÕ 1+ T¹o dùng sù nhÊt trÝ quyÕt t©m lín trong viÖc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ tren c¬ së gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ®Ó giµnh nh÷ng u ®·i vÒ mÆt th¬ng m¹i , tõ ®ã më réng thÞ trêng , tiªu thô s¶n phÈm, thóc ®Èy s¶n xuÊt , t¹o dùng c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng . 2+ X©y dùng mét lé tr×nh hîp lý, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ta vµ víi cam kÕt quèc tÕ 3+ Chñ ®éng thay ®æi vÒ c¨n b¶n ph¬ng thøc qu¶n lý nhËp khÈu 4+ TÝch cùc xóc tiÕn viÖc s¾p ®Æt l¹i c¸c doanh nghiÖp 5+ TËn dông c¸c thÓ chÕ u ®·i cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ kÐm ph¸t triÓn trong ®µm ph¸n song ph¬ng vµ ®a ph¬ng 6+ Nhµ níc t¨ng cêng phæ biÕn kiÕn thøc cho x· héi vÒ héi nhËp. 3. §¸nh gi¸ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam nh÷ng n¨m qua( 2001- 2003). Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña níc ta ®· vµ ®ang diÔn ra trong bèi c¶nh khã kh¨n chung cña kinh tÕ thÕ giíi, ®Æc biÖt khi níc ta chuÈn bÞ bíc vµo giai ®o¹n héi nhËp ®Çy ®ñ víi c¸c nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Tæng møc lu chuyÓn ngo¹i th¬ng b×nh qu©n n¨m thêi kú 2001- 2002 ®¹t 33,8 tû USD , trong ®ã xuÊt khÈu 15,8 tû USD nhËp khÈu 18 tû USD. NÕu lo¹i trõ yÕu tè gi¸ (gi¶m 6,5%) , xuÊt khÈu b×nh qu©n ®¹t 16,9 tû USD/ n¨m. So víi thêi kú 1996 – 2000 vµ môc tiªu chiÕn lîc ®Ò ra cho thêi kú 2001 – 2005, tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n 2 n¨m qua ®¹t thÊp. Tuy nhiªn, c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vÉn ®¹t tèc ®é t¨ng trëng cao. NÕu tÝnh c¶ dÇu th« xuÊt khÈu t¨ng 7,4%, nÕu kh«ng kÓ dÇu th« th× t¨ng 18% vµ ®ãng gãp ngµy cµng lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu : N¨m 2000 ®ãng gãp 47% n¨m 2001 ®ãng gãp 45% n¨m 2002 ®ãng gãp 47,1% vµ n¨m 2003 íc ®¹t 50%. Nh÷ng tÝn hiÖu kh¶ quan cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu tõ nh÷ng th¸ng cuèi n¨m 2002 vµ n¨m 2003 øoc tÝnh ®¹t 19,88 tû USD xuÊt khÈu vµ 25 tû USD nhËp khÈu . ThÓ hiÖn qua b¶ng sau ®©y B¶ng 1 Kim ng¹ch XNK , nhËp siªu vµ tû lÖ nhËp siªu qua c¸c n¨m (2000 – 2003) N¨m 2000 2001 2002 2003 XK (triÖu USD) 14 482 15 027 16 705 19 880 Tèc ®é NhËp t¨ng ( %) khÈu 25,5 3,8 11,2 19,0 (triÖu USD) 15 636 16 162 19 733 24 995 9 Tèc ®é NhËp t¨ng (%) siªu Tû lÖ nhËp siªu 33,2 3,4 21,7 26,7 8,0 7,6 18,1 25,7 1 154 1 135 3 028 5 115 3.1 VÒ xuÊt khÈu XuÊt khÈu nh÷ng n¨m qua chÞu nhiÒu t¸c ®éng bÊt lîi cña t×nh h×nh thÕ giíi song còng chÝnh lµ lÜnh vùc thÓ hiÖn ®îc hiÖu qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh hç trî cña chÝnh phñ nh»m më réng thÞ trêng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ h¹n chÕ nh÷ng bÊt æn do biÕn ®éng gi¶m gi¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi . §©y cã thÓ coi lµ nÐt næi bËt trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu níc ta nh÷ng n¨m 2000 – 2003. Qu¸n triÖt ®Þnh híng më réng vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng , hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®· cã mÆt ë hÇu hÕt c¸c thÞ trêng c¸c níc vµ vïng l·nh thæ trªn thÕ giíi. Ch©u ¸ vÉn lµ ch©u lôc tiªu thô chñ yÕu hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam , nhng thÞ phÇn cã xu híng gi¶m vµ ®©y còng lµ ch©u lôc duy nhÊt níc ta nhËp siªu. XuÊt khÈu sang c¸c níc ch©u ¢u, ch©u Mü, ch©u Phi t¨ng ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt lµ thÞ trêng Mü. Sau khi hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt – Mü chÝnh thøc ®îc phª chuÈn n¨m 2001, xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy t¨ng m¹nh vµ ®©y ®îc coi lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh t¨ng trëng xuÊt khÈu . Theo dâi b¶ng sau: B¶ng 2 ThÞ phÇn xuÊt khÈu n¨m 2000 – 2003 ph©n theo ch©u lôc (%) N¨m 2000 2001 2002 2003 Ch©u Ch©u ¸ 60,0 Ch©u ¢u 23,0 Ch©u Mü 6,6 Ch©u §¹i D- 9,0 ¬ng Ch©u Phi 1,0 57,3 23,4 8,9 7,1 52,1 23,5 16,3 8,1 47,6 21,7 22,8 6,8 1,1 0,8 1,1 XÐt theo møc ®é chÕ biÕn cña hµng ho¸ dùa trªn danh môc tiªu chuÈn ngo¹i th¬ng (SITC) , tû träng xuÊt khÈu hµng chÕ biÕn cña níc ta so víi c¸c níc trong khu vùc tuy cßn thÊp nhng còng ®· thÓ hiÖn nh÷ng thay ®æi theo ®Þnh híng chiÕn lîc, t¨ng hµng chÕ biÕn vµ ®· tinh chÕ, gi¶m dÇn xuÊt khÈu hµng th« vµ s¬ chÕ. §Þnh híng nµy sÏ gióp cho hµng ho¸ níc ta nËng dÇn thÕ chñ ®éng trªn thÞ trêng quèc tÕ , ®¹t hiÖu qu¶ xuÊt khÈu cao vµ t¹o nhiÒu viÖc lµm cho x· héi . Theo dâi b¶ng sau: B¶ng 3 TrÞ gi¸ hµng xuÊt khÈu n¨m 2000 – 2003 ph©n lo¹i theo SITC N¨m 2000 Lo¹i hµng Hµng th« hay 55,8 míi s¬ chÕ Hµng chÕ biÕn 44,2 hay ®· tinh chÕ 2001 2002 2003 53,3 51,3 49,5 46,7 48,7 50,5 Trong sè c¸c mÆt hµng chñ lùc ®ãng gãp tíi 80% kim ngach xuÊt nhËp khÈu , ngoµi dÇu th«, cßn cã hai mÆt hµng vît ngìng 2 tû USD lµ dÖt may vµ thuû s¶n. Mét sè mÆt hµng kh¸c còng cã tèc ®é t¨ng kh¸ vµ chiÕm tû träng ngµy cµng cao nh s¶n phÈm gç , d©y vµ c¸p ®iÖn, s¶n phÈm nhùa thùc phÈm chÕ biÕn. Trong c¸c nhãm hµng xuÊt khÈu, n«ng s¶n tuy cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong ®iÒu 10 kiÖn níc ta víi gÇn 80% d©n sè sèng b»ng nghÒ n«ng song kÕt qu¶ cha ®îc nh mong ®îi. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¸ nhiÒu mÆt hµng n«ng s¶n trªn thÕ giíi cã xu híng gi¶m ®· g©y thiÖt h¹i cho xuÊt khÈu ViÖt Nam ( so víi n¨m 2000 chØ sè gi¸ hµng xuÊt khÈu n«ng s¶n n¨m 2001 gi¶m 14,2 %, n¨m 2002 gi¶m 10% ). Thªm vµo ®ã lµ sù c¹nh tranh gay g¾t vÒ gi¸ c¶ vµ chÊt lîng hµng ho¸ cña c¸c níc trong khu vùc cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn gÇn gièng níc ta. V× vËy vÊn ®Ò nghiªn cøu x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ®îc chÝnh phñ hÕt søc coi träng. Së dÜ , xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu nh trªn lµ do nh÷ng nguyªn nh©n sau: 1+ Nhµ níc chñ tr¬ng: NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo híng “ C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ híng vÒ xuÊt khÈu “. ChÝnh chñ tr¬ng ®óng ®¾n nµy, cïng v¬i nh÷ng biÖn ph¸p hç trî cô thÓ vÒ chÝnh s¸ch, vÒ thuÕ, vÒ vèn … ®· lµ nh÷ng ®éng lùc gióp cho xuÊt khÈu ph¸t triÓn tèt. 2+ Më réng thÞ trêng bu«n b¸n víi c¸c níc trªn thÕ giíi, thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng , ®a ph¬ng ho¸ mèi quan hÖ kinh tÕ lµ ®iÒu kiÖn quan träng gióp ®Èy m¹nh xuÊt khÈu . 3+ Gia nhËp ASEAN, b¾t ®Çu tham gia vµo AFTA, nhiÒu mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®îc gi¶m thuÕ ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu . 4+ C¸c nhµ doanh nghiÖp ®Çu t míi c«ng nghÖ, n©ng cao tay nghÒ vµ tr×nh ®é qu¶n lý ®· lµm cho s¶n phÈm cña ViÖt Nam mang tÝnh c¹nh tranh cao h¬n, ®¸p øng yªu c©u cña thÞ trêng thÕ giíi. 5+ Tèc ®é xuÊt khÈu t¨ng nhanh còng do møc khëi ®iÓm xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ban ®Çu qu¸ thÊp. 6+ ChÝnh phñ ®· ký h¬n 100 hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng, trong ®ã quan träng nhÊt lµ hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt – Mü, ®· më ra nh÷ng thÞ trêng xuÊt khÈu thuËn lîi, nhê ®ã mµ kim ng¹ch xuÊt khÈu liªn tôc gia t¨ng. 7+ Gi¸ dÇu th« trong 3 n¨m ®Òu ë møc cao còng lµ nh©n tè quan träng lµm gia t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu . Tuy nhiªn, ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ sau: 1+ Kim ng¹ch xuÊt khÈu thÊp h¬n kim ng¹ch nhËp khÈu dÉn tíi nhËp siªu ¶nh hëng h¹n chÕ ®Õn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ 2+ Gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cßn thÊp h¬n nhiÒu níc trong ku vùc. 3+ Tèc ®é xuÊt khÈu tuy nt¨ng nhanh nh÷ng cha æn ®Þnh, nhiÒu yÕu tè rñi ro: V× kh«ng cã thÞ trêng tiªu thô æn ®Þnh vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu ë nhiÒu ngµnh hµng cha ®ñ l¬n ®Ó ViÖt Nam cã thÓ tham gia t¹o ra ¶nh hëng ®èi víi ho¹t ®éng cung ë tõng mÆt hµng xuÊt khÈu , ®Ó t¹o ra ¶nh hëng lín ®Õn gi¸ cña thÞ trêng thÕ giíi cã lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam 3.2 VÒ nhËp khÈu NÕu so víi n¨m 2000 th× t¨ng trëng nhËp khÈu n¨m 2001 lµ 3,75 n¨m 2002 lµ 26,0% vµ n¨m 2003 lµ 50%. TÝnh b×nh qu©n hai n¨m 2001 – 2002 t¨ng trëng nhËp khÈu lµ 12,3%, thÊp h¬n môc tiªu ®Ò ra cho thêi kú 2001 – 2005. møc t¨ng nhËp khÈu ph¶n ¸nh sù phôc håi vµ ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong níc còng nh ®¸p øng nhu cÇu xuÊt khÈu . VÒ c¬ cÊu thÞ trêng , tuy thÞ phÇn ch©u ¸ gi¶m nhÑ song vÉn chiÕm tíi 80% kim ng¹ch nhËp khÈu vµ cßn c¸ch kh¸ xa so víi môc tiªu gi¶m thÞ phÇn ch©u lôc nµy xuèng 55%. §©y vÉn lµ ch©u lôc cung cÊp hµng ho¸ chñ yÕu cho ViÖt Nam do nh÷ng lîi thÕ vÒ kho¶ng c¸ch vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn níc ta. Hiªn nay, nhËp khÈu hµng ho¸ tõ ASEAN cã xu híng gi¶m, ®Æc biÖt 11 ®èi víi nhãm hµng ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ. Tuy nhiªn, trong nh÷ng n¨m tíi ®©y thuÕ suÊt nhËp khÈu tõ thÞ trêng nµy gi¶m m¹nh, c¸c h¹n chÕ ®Þnh lîng bÞ dì bad sÏ t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh lín cho hµng ho¸ tõ c¸c níc ASEAN. Trong khi ®ã thÞ trêng Trung Quèc vµ ch©u ¢u ®ang cã xu híng gia t¨ng, do nhiÒu doanh nghiÖp thùc hiÖn viÑc ®æi míi trang bÞ kü thuËt, tiÕp cËn c«ng nghÖ nguån cña thÕ giíi. NhËp khÈu tõ NhËt B¶n EU vµ B¾c Mü chiÕm kho¶ng 25 – 26% kh«ng thay ®æi nhiÒu so víi thêi kú tríc nhung xu híng h¬n hai n¨m qua cho thÊy môc tiªu trªn 30 % vµo n¨m 2005 lµ cã thÓ thùc hiÖn ®îc. C¸c thÞ trêng Singapore, NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan sÏ vÉn lµ nh÷ng ®èi t¸c cung cÊp chñ yÕu hµng ho¸ cho ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi ®©y. XÐt theo c¬ cÊu nhãm hµng, nhËp khÈu t liÖu s¶n xuÊt vÉn chiÕm tû träng lín vµ cã xu híng t¨ng lªn, tû träng nhËp khÈu hµng tiªu dïng cã xu híng gi¶m xuèng. Theo dâi b¶ng sau: B¶ng 4 :C¬ cÊu hµng nhËp khÈu cña níc ta n¨m 2000 – 2003 N¨m 2000 Lo¹i hµng T liÖu s¶n 93,8 xuÊt Hµng tiªu 6,2 dïng 2001 2002 2003 91,9 92,8 93,6 8,1 7,2 6,4 TrÞ gi¸ nhËp khÈu t¨ng vµ xu híng t¨ng tû träng t liÖu s¶n xuÊt lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña t¨ng cêng xuÊt khÈu .Tuy nhiªn, tèc ®é t¨ng cao cña nhãm nguyªn nhiªn vËt liÖu còng cho thÊy sù phô thuéc cña hµng xuÊt khÈu vµo nguyªn liÖu nhËp khÈu cßn kh¸ lín. Tû träng nhËp khÈu c¸c mÆt hµng chñ yÕu còng cã nh÷ng thay ®æi. X¨ng dÇu nguyªn phô liÖu may mÆc, da giÇy vµ s¾t thÐp vÉn lµ ba mÆt hµng cã kim ng¹ch nhËp khÈu lín nhÊt. NhËp khÈu c¸c mÆt hµng ph©n bãn cã xu híng ch÷ng l¹i hoÆc gi¶m, trong khi ®ã nhu cÇu nhËp khÈu « t« nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¨ng kh¸ nhanh. Tèc ®é t¨ng nhËp khÈu nguyªn phô liÖu dÖt may, da giµy ( 170% )còng nh t¬ng ®¬ng tèc ®é t¨ng xuÊt khÈu hai mÆt hµng nµy ( 172% ). III Mét sè ®Ò xuÊt 1. VÒ chÝnh s¸ch xuÊt khÈu §Ó ®¶m b¶o t¨ng nhanh tèc ®é xuÊt khÈu phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ chóng ta cÇn ph¶i chó ý ®Õn 6 vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y Thø nhÊt, tèc ®é t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu phô thuéc vµo yÕu tè: Tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ thÓ hiÖn b»ng gi¸ trÞ tæng s¶n phÈm x· héi (GNP ) Vµ Tû lÖ huy ®éng hµng ho¸ cho xuÊt khÈu . Cho nªn muèn t¨ng tèc ®é xuÊt khÈu th× mét mÆt ph¶i t¨ng tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ b»ng c¸ch më réng quy m« s¶n xuÊt x· héi , ph¸t triÓn thªm nhiÒu ngµnh nghÒ míi cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu, mÆt kh¸c ph¶i t¨ng tû lÖ hµng ho¸ dµnh cho xuÊt khÈu b»ng c¸ch t×m thªm thÞ trêng tiªu thô n©ng c¸o chÊt lîng hµng ho¸ ngang víi tiªu chuÈn quèc tÕ . Thø hai, muèn t¨ng tèc ®é xuÊt khÈu kinh nghiÖm cho thÊy ph¶i dùa vµo chÝnh nh÷ng thÕ m¹nh cña ®Êt níc ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu , nh÷ng thÕ m¹nh vÒ tµi nguyªn lao ®éng cho phÐp chóng ta xuÊt khÈu nh÷ng ngµnh hµng n«ng l©m thuû s¶n, h¶i s¶n, nh÷ng ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng, gia c«ng chÕ biÕn, dÖt thñ c«ng mü nghÖ… vµ ®a vµo trÝ tuÖ vµ phÈm chÊt lao ®éng cÇn cï cña ngêi ViÖt Nam x©y dùng chiÕn lîc xuÊt khÈu phÇn mÒm vµ cac s¶n phÈm cña ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin. 12 Thø ba, cÇn cã chiÕn lîc ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô, ho¹t ®éng Internet, vËn t¶i – giao nhËn, kinh doanh c¸c lo¹i h×nh logistic, m«i giíi th ¬ng m¹i… ®Ó gãp phÇn gia t¨ng gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu vµ thùc hiÖn xuÊt khÈu hµng ho¸ v« h×nh nhê ®ã mµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu . Thø t, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tµi trî xuÊt khÈu : ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i , t¹o c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vay vèn, vÒ c¬ së h¹ tÇng; vÒ ®Çu t nguån nh©n lùc, vÒ thuÕ… ®Ó hç trî gióp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ . Thø n¨m, c¶i thiÖn m«i trêng kinh doanh : hoµn thiÖn vµ bæ sung hµnh lang ph¸p lý mang tÝnh b×nh ®¼ng vµ héi nhËp; hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc vÒ hµnh chÝnh ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ; chèng tiªu cùc tham nhòng g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp… ®Ó kÝch thÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia xuÊt khÈu vµ më réng quy m« xuÊt khÈu . Thø s¸u, t¨ng cêng ho¹t ®éng ngo¹i giao ®Ó sím gia nhËp WTOvµ më ra c¸c thÞ trêng xuÊt khÈu thuËn lîi. §©y chÝnh lµ nh÷ng nh©n tè quan träng ®Ó kim ng¹ch xuÊt khÈu c¶u ViÖt Nam gia t¨ng vÒ tèc ®é xuÊt khÈu . 2. VÒ chÝnh s¸ch nhËp khÈu . 1+ Ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch nhËp khÈu ph¶i phï hîp víi nh÷ng nguyªn t¾c chung vÒ chÝnh s¸ch b¶o hé mËu dÞch cña c¸c tæ chøc quèc tÕ: Víi nÒn c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam cßn rÊt non trÎ cÇn phØa cã sù b¶o hé cña Nhµ níc th«ng qua chÝnh s¸ch h¹n chÕ nhËp khÈu. Tuy nhiªn, ViÖt Nam gia nhËp ASEAN, tham gia vµo AFTA, APEC vµ ký trªn 100 hiÖp ®Þnh song ph¬ng vµ ®a ph¬ng kh¸c ®Æc biÖt ®· ký hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i Viªt – Mü qua ®ã chÝnh phñ cam kÕt theo lé tr×nh sÏ gi¶m vµ tiÕn tíi b·i bá nh÷ng hµng rµo g©y trë ng¹i cho kinh doanh nhËp khÈu , ®a nguyªn tøa ®èi xöq uèc gia vµo ¸p dông trong ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ. V× vËy chÝnh s¸ch nhËp khÈu x©y dùng trong thêi gian tíi ph¶i ®¸p øng yªu cÇu më cöa kinh tÕ gãp phÇn thùc thi c¸c cam kÕt ®a ph¬ng vµ song ph¬ng mµ chÝnh phñ ViÖt Nam ®· ký ®Ó ®a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam héi nhËp nhanh chãng víi c¸c níc khu vùc vµ thÕ giíi. 2+ Sö dông ngo¹i tÖ víi tinh thÇn tiÕt kiÖm vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. 3+ ¦u tiªn cho viÖc nhËp khÈu , t liÖu s¶n xuÊt ®ång thêi cã chó ý thÝch ®¸ng nhËp khÈu hµng tiªu dïng thiÕt yÕu cho ®êi sèng cña nh©n d©n 4+ X©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch nhËp khÈu ph¶i cã t¸c ®ông b¶o vÖ vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn . 3. KÕt hîp gi÷a c¸c chÝnh s¸ch xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu ChÝnh s¸ch xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu lµ hai bé phËn cña chÝnh s¸ch th ¬ng m¹i quèc tÕ , nã g¾n bã víi nhau võa lµ ®iÒu kiÖn võa lµ tiÒn ®Ò cña nhau võa lµ kÕt qu¶ cña nhau. Nã g¾n bã víi nhau nh vËy cho nªn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng chóng ta ph¶i g¾n bã chÆt chÏ xuÊt khÈu – nhËp khÈu víi nhau trªn c¸c mÆt sau ®©y. - ¦u tiªn nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc phôc vô cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu . V× ®Êt níc ®ang trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt hµng ho¸ cha ®¸p øng yªu cÇu vÒ chÊt lîng vµ sè lîng. Cho nªn ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu , nhiÒu ngµnh kinh tÕ chñ lùc cña ViÖt Nam nh dÑt, may, s¶n xuÊt giµy dÐp…vÉn ph¶i nhËp khÈu nguyªn liÖu. Tuy nhiªn, muèn n©ng cao tÝnh c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu th× chÝnh phñ ph¶i x©y dùng chiÕn lîc toµn diÖn ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu trong níc thay thÕ dÇn nguyªn liÖu nhËp khÈu . 13 - Sù khuyÕn khÝch kÕt hîp gi÷a xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu cßn thÓ hiÖn ë chç: Nhµ níc ph¶i cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp sö dông nguyªn liÖu nhËp khÈu nhng s¶n phÈm l¹i chñ yÕu tiªu thô néi ®Þa nh: s¶n xuÊt thuèc l¸, s¶n xuÊt xe vËn t¶i, « t«, xe m¸y, s¶n xuÊt níc gi¶i kh¸t, s¶n xuÊt mü phÈm… cã chiÕn lîÔnk s¶n phÈm cña m×nh ®Ó t¸i t¹o, tù c©n ®èi ngo¹i tÖ phôc vô cho nhu cÇu nhËp khÈu cña m×nh. - ë nh÷ng thÞ trêng mµ ViÖt Nam nhËp khÈu víi gi¸ trÞ lín vµ æn ®Þnh, th× chÝnh phñ t¨ng cêng ho¹t ®éng ngo¹i giao, th«ng qua ®µm ph¸n khuyÕn thÝch hä më cöa thÞ trêng thuËn lîi cho hµng ho¸ cña ViÖt Nam th©m nhËp ( nguyªn t¾c cã ®i cã l¹i). Ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu ë ViÖt Nam cã mèi quan hÖ h÷u c¬: Muèn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ph¶i t¨ng cêng nhËp khÈu , muèn nhËp khÈu nhiÒu m¸y mãc trang thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu ®Ó phôc vô cho ph¸t triÓn vµ xuÊt khÈu th× ph¶i xuÊt khÈu nhiÒu ®Ó cã nhiÒu ngo¹i tÖ. Cho nªn gi¶m nhËp siªu kh«ng thÓ ®¬n gi¶n thùc hiÖn c¾t gi¶m nhËp khÈu mét c¸ch c¬ häc, m¸y mãc mµ ph¶i ®Èy nhanh tèc ®é xuÊt khÈu vît lªn tèc ®é nhËp khÈu 14
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan