Tài liệu Huy động nguồn lực xã hội trong việc đào tạo tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố hải phòng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI ---------------------------- NGUYỄN HỮU DIỄM HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TRONG VIỆC ĐÀO TẠO TÀI NĂNG TRẺ CÓ NHIỀU TRIỂN VỌNG TRONG LĨNH VỰC VĂN HÓA, NGHỆ THUẬT THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI ---------------------------- NGUYỄN HỮU DIỄM HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TRONG VIỆC ĐÀO TẠO TÀI NĂNG TRẺ CÓ NHIỀU TRIỂN VỌNG TRONG LĨNH VỰC VĂN HÓA, NGHỆ THUẬT THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG Chuyên ngành: Giáo dục và phát triển cộng đồng Mã số: Thí điểm LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYỄN ĐỨC SƠN HÀ NỘI - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận án này là kết quả nghiên cứu của các nhân tôi. Các số liệu và tài liệu được trích dẫn trong luận án là trung thực. Kết quả nghiên cứu này không trùng với bất cứ công trình nào đã được công bố trước đó. Tôi chịu trách nhiệm với lời cam đoan của mình. Hà Nội, tháng năm 2017 Tác giả luận án Nguyễn Hữu Diễm LỜI CẢM ƠN Với lòng kính trọng sâu sắc, tác giả xin bày tỏ lời cảm ơn đến các thầy giáo, cô giáo trong khoa Tâm lí - Giáo dục học, trường Đại học Sư phạm Hà Nội! Với tình cảm thành kính, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đặc biệt đến PGS.TS. Nguyễn Đức Sơn, người hướng dẫn khoa học, người thầy đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và viết luận văn này. Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo và chuyên viên Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hải Phòng, cùng cán bộ các ban, ngành, đoàn thể đã quan tâm, động viên, tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi trong việc khảo sát thực tiễn, cung cấp thông tin, số liệu,... để nghiên cứu và viết luận văn. Đặc biệt, tác giả muốn gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp - những người đã luôn luôn ở bên cạnh động viên, khích lệ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu. Mặc dù trong quá trình nghiên cứu và viết luận văn, tác giả đã cố gắng, nỗ lực và dành nhiều thời gian, tâm huyết nhưng chắc chắn, luận văn không thể tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Kính mong nhận được sự cảm thông, chia sẻ và đóng góp ý kiến của quý thầy giáo, cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp. Xin trân trọng cảm ơn ! Hà Nội, ngày .... tháng 5 năm 2017 Tác giả Nguyễn Hữu Diễm DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BP : Biện pháp BT : Bình thường CB : Cán bộ CBQL : Cán bộ quản lí CNH : Công nghiệp hóa CSVC : Cơ sở vật chất ĐNGV : Đội ngũ giảng viên ĐT : Đào tạo ĐTB : Điểm trung bình GD&ĐT : Giáo dục và Đào tạo GV : Giáo viên HĐ : Huy động HĐH : Hiện đại hóa HS : Học sinh HT : Hình thức MT : Mục tiêu NLCĐ : Nguồn lực cộng đồng NLXH : Nguồn lực xã hội NXB : Nhà xuất bản SL : Số lượng TC : Tích cực TN : Tài năng TNT : Tài năng trẻ MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 2 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu .............................................................. 3 4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 3 6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 4 7. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 4 8. Cấu trúc luận văn .......................................................................................... 5 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC XÃ HỘI TRONG ĐÀO TẠO TÀI NĂNG TRẺ LĨNH VỰC VĂN HÓA, NGHỆ THUẬT ................................................................................................ 6 1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................. 6 1.1.1. Ở nước ngoài ........................................................................................... 6 1.1.2. Ở Việt Nam ............................................................................................ 10 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài............................................................... 14 1.2.1. Văn hóa, nghệ thuật .............................................................................. 14 1.2.2. Tài năng, tài năng trẻ và tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật ......................................................................................... 16 1.2.3. Đào tạo và đào tạo tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật ................................................................................................ 19 1.2.4. Nguồn lực, nguồn lực xã hội ................................................................. 20 1.2.5. Huy động, huy động nguồn lực xã hội và huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ có nhiều triển vọng lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật 21 1.3. Tầm quan trọng của đào tạo tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật .................................................................................. 22 1.4. Quá trình đào tạo tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật..................................... 27 1.4.1. Tuyển sinh ............................................................................................. 27 1.4.2. Tổ chức quá trình đào tạo ..................................................................... 28 1.4.3. Đánh giá sản phẩm và chương trình đào tạo ....................................... 30 1.5. Công tác huy động nguồn lực xã hội trong việc đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật .................................................................................. 31 1.5.1. Mục tiêu huy động các nguồn lực xã hội .............................................. 31 1.5.2. Chủ thể huy động các nguồn lực xã hội ................................................ 31 1.5.3. Đối tượng huy động............................................................................... 32 1.5.4. Nội dung huy động các nguồn lực xã hội.............................................. 33 1.5.5. Biện pháp huy động các nguồn lực xã hội ............................................ 34 1.5.6. Hình thức huy động các nguồn lực xã hội ............................................ 34 1.5.7. Kiẻm tra, đánh giá kết quả huy động các nguồn lực xã hội ................ 35 1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật .................................................. 36 Kết luận chương 1 ........................................................................................... 37 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC XÃ HỘI TRONG ĐÀO TẠO TÀI NĂNG TRẺ LĨNH VỰC VĂN HÓA, NGHỆ THUẬT THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG ............................................ 39 2.1. Tổ chức khảo sát thực trạng ..................................................................... 39 2.1.1. Khái quát về quá trình khảo sát thực trạng .......................................... 39 2.1.2. Khái quát về địa bàn nghiên cứu .......................................................... 40 2.2. Thực trạng đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng ........................................................ 44 2.2.1. Nhận thức về tầm quan trọng của đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật đối với sự phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội của địa phương và đất nước ........................................................................................................... 44 2.2.2. Thực trạng công tác tuyển sinh ............................................................. 46 2.2.3. Thực trạng mục tiêu đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng ...................................................................................... 46 2.2.4. Chương trình đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng ................................................................................................ 48 2.2.5. Đội ngũ giáo viên trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hải Phòng .... 50 2.2.6. Thực trạng học sinh trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hải Phòng ..... 51 2.2.7. Phương pháp dạy học trong quá trình đào tạo tài năng trẻ ở các trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật ....................................................................... 52 2.2.8. Hình thức tổ chức đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa Nghệ thuật tại trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hải Phòng ........................................ 53 2.2.9. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ đào tạo tài năng trẻ ở trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hải Phòng..................................................... 54 2.2.10. Hiệu quả đào tạo tài năng trẻ ở trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hải Phòng ....................................................................................................... 55 2.3. Thực trạng công tác huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng ........................................................................................................ 57 2.3.1. Nhận thức về tầm quan trọng của công tác huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng ............................................................... 57 2.3.2.Đánh giá mục tiêu huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng ....................................................................................................... 58 2.3.3.Các lực lượng xã hội tham gia vào công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng ... 60 2.3.5. Biện pháp huy động các nguồn lực xã hội công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng........ 66 2.3.6. Hình thức huy động các nguồn lực xã hội công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng........ 67 2.3.7. Hiệu quả huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng...... 69 2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến công tác huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng ........................................................ 70 2.5. Đánh giá chung về thực trạng .................................................................. 72 2.5.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 72 2.5.2. Những vấn đề còn tồn tại ...................................................................... 72 2.5.3. Nguyên nhân.......................................................................................... 73 Kết luận chương 2 ........................................................................................... 74 Chƣơng 3: BIỆN PHÁP HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TRONG ĐÀO TẠO TÀI NĂNG TRẺ LĨNH VỰC VĂN HÓA, NGHỆ THUẬT THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG ............................................ 75 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................. 75 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo đảm bảo tính thực tiễn ........................................ 75 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .......................................................... 76 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả........................................................ 76 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ....................................................... 77 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển .................................... 77 3.1.6. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ, hệ thống. ....................................... 77 3.2. Các biện pháp nhằm phát huy hiệu quả công tác huy động các nguồn lực xã hội trong việc đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại thành phố Hải Phòng ................................................. 78 3.2.1. Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các lực lượng trong và ngoài ngành giáo dục về tầm quan trọng của việc huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa, nghệ thuật ......................................... 78 3.2.2. Tăng cường huy động sức mạnh tổng hợp của Ngành Giáo dục&Đào tạo; ngành văn hóa; cấp uỷ Đảng, Chính quyền địa phương và của các tổ chức xã hội trong cộng đồng cho công tác đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa, nghệ thuật ................................................................................................ 81 3.2.3. Tham mưu cho các cấp ủy Đảng, Chính quyền xây dựng cơ chế chính sách huy động các nguồn lực để phát triển đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa, nghệ thuật ................................................................................................ 82 3.2.4. Phát huy vai trò chủ đạo của trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật trong công tác huy động các nguồn lực xã hội thực hiện đào tạo tài năng trẻ.............. 84 3.2.5. Phân loại đối tượng để huy động và định rõ cách thức để huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa, nghệ thuật.... 86 3.2.6. Nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực huy động được theo mục đích cải thiện chất lượng đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa, nghệ thuật .......... 88 3.2.7. Tăng cường kiểm tra, đánh giá kết quả huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa, nghệ thuật................................ 89 3.3. Mối quan hệ và khảo nghiệm biện pháp .................................................. 91 3.4. Khảo nghiệm về mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực Văn hóa, nghệ thuật Hải Phòng ........................................................................................................ 92 3.4.1. Khái quát về quá trình khảo nghiệm ..................................................... 92 3.4.2. Kết quả khảo nghiệm............................................................................. 93 Kết luận chương 3 ........................................................................................... 99 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................... 100 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 104 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ BẢNG Bảng 2.1. Nhận thức của CB các Ban, Ngành, Đoàn thể; CBQL, GV và HS trường Trung cấp VHNT Hải Phòng về tầm quan trọng của đào tạo TNT lĩnh vực VHNT đối với sự phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội của địa phương và đất nước ........................................................................................................... 45 Bảng 2.2. Thực trạng thực hiện công tác tuyển sinh của trường Trung cấp văn hóa nghệ thuật Hải Phòng ............................................................................... 46 Bảng 2.3. Đánh giá về mục tiêu đào tạo TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng ....................................................................................................... 47 Bảng 2.4. Đánh giá về chương trình đào tạo TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng ........................................................................................................ 48 Bảng 2.5. Học sinh trường Trung cấp VHNT Hải Phòng trong quá trình đào tạo51 Bảng 2.6. Đánh giá của CBQL, GV và HS về mức độ đáp ứng yêu cầu của hệ thống CSVC, trang thiết bị phục vụ đào tạo TNT ở trường Trung cấp VHNT Hải Phòng ............................................................................................ 54 Bảng 2.7. Đánh giá về hiệu quả đào tạo TNT ở trường Trung cấp VHNT Hải Phòng ....................................................................................................... 55 Bảng 2.8. Nhận thức về tầm quan trọng của công tác HĐ các NLXH trong đào tạo các TNT có nhiều triển vọng trong lĩnh vực VHNT tại thành phố Hải Phòng ....... 57 Bảng 2.9. Đánh giá mục tiêu HĐ các NLXH trong đào tạo các TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng ........................................................................... 59 Bảng 2.10. Mức độ quan trọng củ LLXH trong công tác đào tạo các TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng .................................................... 61 Bảng 2.11. Mức độ thực hiện củ LLXH trong công tác đào tạo các TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng ............................................................ 62 Bảng 2.12. Mức độ phối hợp giữa trường Trung cấp VHNT với các lực lượng trong công tác đào tạo các TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng .............. 64 Bảng 2.13. Nội dung huy động các NLXH công tác đào tạo các TNT có nhiều triển vọng trong lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng.................................. 65 Bảng 2.14. Biện pháp huy động các NLXH công tác đào tạo các TNT có nhiều triển vọng trong lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng........................ 66 Bảng 2.15. Hình thức huy động các NLXH công tác đào tạo các TNT có nhiều triển vọng trong lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng.................................. 68 Bảng 2.16. Hiệu quả HĐ các NLXH trong đào tạo các TNT có nhiều triển vọng trong lĩnh vực VHNT tại thành phố Hải Phòng ..................................... 69 Bảng 2.17. Đánh giá về các yếu tố ảnh hưởng đến công tác HĐ các NLXH trong đào tạo các TNT có nhiều triển vọng trong lĩnh vực VHNT tại thành phố Hải Phòng ................................................................................................. 70 Bảng 3.1. Đánh giá về mức độ cần thiết của các biện pháp huy động NLXH trong đào tạo TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng ............................. 94 Bảng 3.2. Đánh giá về tính khả thi của các biện pháp huy động NLXH trong đào tạo TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng .............................................. 96 BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1. Đánh giá về mức độ cần thiết của các biện pháp huy động NLXH trong đào tạo TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng ............................. 95 Biểu đồ 3.2. Đánh giá về tính khả thi của các biện pháp huy động NLXH trong đào tạo TNT lĩnh vực VHNT thành phố Hải Phòng ............................. 97 SƠ ĐỒ Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp huy động NLXH trong đào tạo TNT lĩnh vực VHNT Hải Phòng ..................................................................... 92 DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC Phụ lục 1. Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho Cán bộ quản lí, giáo viên trường Trung cấp VHNT Hải Phòng Phụ lục 2. Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho học sinh đang theo học tại trường Trung cấp VHNT Hải Phòng Phụ lục 3. Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho người đã tốt nghiệp trường Trung cấp VHNT Hải Phòng Phụ lục 5. Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho người dân tại thành phố Hải Phòng Phụ lục 6. Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho cán bộ sử dụng người đã từng được đào tạo tại trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Hải Phòng Phụ lục 7. Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho cán bộ quản lí, giáo viên trường Trung cấp Văn hóa, nghệ thuật; cán bộ các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn thành phố Hải Phòng MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong giai đoạn hiện nay, đất nước ta nói chung và thành phố Hải Phòng nói riêng đang trong thời kỳ tiếp tục đẩy mạnh phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế tri thức với mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, theo kịp xu hướng hội nhập quốc tế, Do đó công tác đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ trong các lĩnh vực nói chung và lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật nói riêng là một trong những nhiệm vụ quan trọng để thực hiện mục tiêu đề ra của thành phố và đất nước. Để các tài năng trẻ có điều kiện được phát huy và được sử dụng hiệu quả, tài năng không thể tách rời môi trường giáo dục đầy đủ, toàn diện. Vai trò của nhà trường và xã hội là điểm tựa quan trọng để tài năng trẻ bộc lộ và phát triển. Đồng thời, công tác huy động các nguồn lực xã hội có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển các tài năng trẻ trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Hiện nay, Việt Nam đang ở bước đầu tiên trong quá trình phát triển. Do được quản lý bởi nhiều cấp, mỗi cấp ngân sách lại có nhiệm vụ đầu tư cho lĩnh vực văn hóa nghệ thuật khác nhau, nhưng vấn đề đầu tư cho đào tạo mới chỉ dừng lại ở đầu tư mới cho cơ sở vật chất và còn mang tính dàn trải. Đó cũng là vấn đề dễ hiểu để giải thích cho lý do những khoản kinh phí chủ yếu đầu tư vào các dự án xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật vì tính “an toàn” và “thực tế” của nó được phê duyệt bởi cấp có thẩm quyền. Đây là những khó khăn chung của hoạt động đào tạo văn hóa nghệ thuật về yếu tố nguồn lực. Giải quyết những khó khăn này, rất cần những điểm sáng tại các cơ sở đào tạo, những cách thức quản lý sáng tạo để có thể coi đó như là bài học kinh nghiệm cho cả hệ thống đào tạo những tài năng trẻ của chúng ta. Trong khi đó, một số nước có nền giáo dục tiên tiến áp dụng thể chế mới trong quản lý giáo dục - đào tạo là tách rời quản lý hành chính với trường học, nhà nước chỉ 1 giám sát cơ quan vận hành các trường, khuyến khích giao quyền tự chủ cho các trường đi đôi với tăng cường công tác kiểm tra, giám sát. Một vài quốc gia cải cách theo hướng nhà nước giữ vai trò chủ thể trong việc xây dựng thể chế, nhân dân tham gia đóng góp xây dựng thể chế vận hành các trường công lập và dân lập. Có như vậy, các trường học mới chủ động trong việc xây dựng nhà trường hiện đại, tăng cường giao lưu hợp tác và liên doanh, liên kết trong hoạt động đào tạo, trong đó có đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ. Đồng thời, khuyến khích các cơ sở đào tạo mời các nhà khoa học có uy tín, các giáo sư, chuyên gia đầu ngành là người nước ngoài đến đảm nhận việc giảng dạy tại các cơ sở đào tạo, nghiên cứu trong nước dành riêng cho các tài năng trẻ có nhiều triển vọng; có chính sách đãi ngộ hợp lý, thu hút và tạo điều kiện đảm bảo để tích cực trau dồi, rèn luyện và cống hiến. Thực tiễn nhiều năm qua cho thấy ngành giáo dục và đào tạo nước ta đã có những chủ trương, biện pháp quan trọng phát hiện, bồi dưỡng nhân tài và đến nay đã thu được những kết quả nhất định. Sự nghiệp giáo dục được coi là quốc sách hàng đầu. Nhiều tài năng trẻ đã được bồi dưỡng và phát triển nhanh chóng. Nhiều địa phương đã có những chính sách riêng khuyến học, khuyến tài, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút, trọng dụng nhân tài. Do vậy, vấn đề huy động các nguồn lực xã hội là vấn đề cấp thiết. Xuất phát từ những lí do trên tôi đã chọn đề tài: “Huy động các nguồn lực xã hội trong việc đào tạo tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật tại Hải Phòng” để làm đề tài nghiên cứu của mình nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác đào tạo tài năng trẻ trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật của thành phố. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật thành phố Hải Phòng, đề xuất các biện pháp nhằm thực hiện hiệu quả công tác này, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo. 2 3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quá trình đào tạo các tài năng trẻ trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng. 4. Giả thuyết khoa học Hiện nay, việc huy động các nguồn lực xã hội trong việc đào tạo tài năng trẻ đã được các tổ chức, cơ quan chức năng, các đơn vị đào tạo quan tâm thực hiện và đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, tính ổn định và bền vững của hoạt động này còn hạn chế. Nếu đề xuất được các biện pháp huy động nguồn lực xã hội sát với thực tiễn và mang tính đồng bộ thì sẽ đem lại nhiều nguồn lực hơn, góp phần nâng cao hiệu quả trong hoạt động đào tạo tài năng trẻ. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Xác định cơ sở lý luận Về việc huy động các nguồn lực xã hội đối với công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật của thành phố Hải Phòng. 5.2. Khảo sát thực trạng - Tiến hành tổ chức khảo sát thực trạng công tác huy động các nguồn lực xã hội đối với công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật của thành phố Hải Phòng. - Tiến hành khảo sát thực trạng các biện pháp các nguồn lực xã hội đối với công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật của thành phố Hải Phòng. - Tiến hành khảo sát đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đối với công tác huy động các nguồn lực xã hội tham gia công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật của thành phố Hải Phòng. 3 5.3. Đề xuất các biện pháp Trên cơ sở khảo sát thực trạng, tổng hợp nhận xét, đánh giá để đề ra các biện pháp hữu hiệu nhất để phát huy những ưu điểm và khắc phục những hạn chế trong việc huy động các nguồn lực xã hội đối với công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật của thành phố Hải Phòng. 6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài là các nguồn lực xã hội được huy động nhằm hỗ trợ và phục vụ hiệu quả công tác đào tạo các tài năng trẻ có nhiều triển vọng trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật của Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật và Du lịch Hải Phòng. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận Phương pháp nghiên cứu tài liệu, các công trình nghiên cứu về huy động cộng đồng trên cơ sở phân tích, tổng hợp, so sánh, hệ thống hóa, khái quát hóa, từ đó rút ra những kết luận khái quát làm cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu. Các tài liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu bao gồm: - Các văn kiện của Đảng, Nhà nước và của thành phố về huy động cộng đồng - Các bài báo khoa học có liên quan đến vấn đề nghiên cứu 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp điều tra Xây dựng, sử dụng các phiếu điều tra (Phiếu khảo sát) nhằm thu thập các thông tin, số liệu về thực trạng công tác huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng. 7.2.2. Phương pháp phỏng vấn Xây dựng nội dung, thực hiện phỏng vấn nhằm thu thập thông tin về nhận thức của một số đối tượng đã được xác định về thực trạng huy động 4 nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng. Đồng thời kiểm tra, làm rõ và bổ sung những thông tin đã thu thập được thông qua phiếu điều tra. 7.2.3. Phương pháp quan sát Được sử dụng trong đề tài để quan sát các hình thức tổ chức, các nội dung của huy động các NLXH. Đồng thời quan sát các công việc của tập thể và cá nhân tham gia thực hiện việc huy động các NLXH trong đào tạo TNT lĩnh vực VHNT, nhằm thu thập thêm các thông tin cần thiết, bổ sung cho kết quả điều tra bằng các phiếu thu thập thông tin (phiếu khảo sát), làm tăng thêm tính khách quan và độ tin cậy của kết quả nghiên cứu. 7.2.4. Phương pháp chuyên gia Tham khảo, lấy ý kiến đánh giá của các chuyên gia để xem xét, nhận định về vấn đề nghiên cứu để tìm ra giải pháp tối ưu cho việc huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. 7.3. Các phương pháp xử lý thông tin Thông tin được xử lí bằng toán học thống kê, đồ thị và biểu đồ. Mã hóa thông tin hợp lý để sử dụng các phần mềm tin học thực hiện thống kê toán học, vẽ đồ thị và biểu đồ. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung chính của Luận văn được thể hiện ở 3 chương: Chƣơng 1. Cơ sở lí luận về huy động các nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Chƣơng 2. Thực trạng huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng. Chƣơng 3. Biện pháp huy động nguồn lực xã hội trong đào tạo tài năng trẻ lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật thành phố Hải Phòng. 5 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC XÃ HỘI TRONG ĐÀO TẠO TÀI NĂNG TRẺ LĨNH VỰC VĂN HÓA, NGHỆ THUẬT 1.1. Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề Loài người đã trải qua các nền văn minh khác nhau. Có thể thấy rằng một xu hướng phát triển mang tính quy luật, phổ biến là mức độ lệ thuộc của loài người vào các nguồn lực, vật chất tự nhiên ngày càng giảm trong khi mức độ lệ thuộc vào các nguồn lực trí tuệ, tinh thần ngày càng tăng lên. Trong nền văn minh nông nghiệp thì đất đai lao động là những yếu tố quan trọng nhất. Nền văn minh công nghiệp phụ thuộc nhiều vào tài nguyên, thiên nhiên, kỹ thuật và vốn. Bước vào thế kỷ 21 nền văn minh trí tuệ với kinh tế tri thức trở thành những tài nguyên có tính chất quyết định và nguồn lực trí tuệ được coi là yếu tố cạnh tranh hàng đầu. Nhân tài, đặc biệt là thiên tài có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của xã hội, tạo ra các giá trị vật chất và tinh thần to lớn cho cộng đồng, thậm chí cho cả loài người. Việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nhân tài được xác định thành chiến lược quốc gia, được đầu tư lớn và áp dụng rộng rãi từ học sinh phổ thông cho đến những người trưởng thành và thành đạt, trong đó khâu đào tạo và bồi dưỡng nhân tài trẻ tuổi; đồng thời, trở thành vấn đề quan tâm của các nhà nghiên cứu ở các nước. 1.1.1. Ở nước ngoài * Về đào tạo nhân tài: Ở Hoa Kỳ, từ năm 1974, Mỹ đã thành lập Cục Giáo dục thiên tài nhi đồng thuộc Bộ Giáo dục Liên bang và xuất hiện Chương trình giáo dục 0 tuổi. Trường ĐH danh tiếng Harvard cũng bắt đầu nghiên cứu “công trình 0 tuổi”. Năm 1974, nước Anh cũng thành lập Hiệp hội Thiên tài nhi đồng quốc gia và đặt các phân hội tại 34 địa phương trên toàn 6 lãnh thổ. Việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nhân tài được xác định thành chiến lược quốc gia, được đầu tư lớn và áp dụng rộng rãi từ học sinh phổ thông cho đến những người trưởng thành và thành đạt, trong đó khâu đào tạo và bồi dưỡng nhân tài trẻ tuổi được thực hiện rất hiệu quả thông qua các chương trình đào tạo nhân tài phổ biến trong các trường đại học lớn. Các nước châu Âu như: Anh, Pháp, Đức, Nga tiến hành phân loại đối tượng theo mức độ phát triển trí tuệ và áp dụng những chương trình giáo dục đặc biệt đối với những đối tượng có năng lực trí tuệ cao. Một trong những điển hình của trường lớp đặc biệt kiểu này là Trường Hành chính Quốc gia Pháp nổi tiếng, nơi đào tạo nhiều quan chức cao cấp cho nhà nước Pháp và một số nước khác; ở đây, phương thức “hậu bổ” (bổ nhiệm chức vụ tương xứng ngay sau khi tốt nghiệp chương trình đào tạo đặc biệt) được áp dụng một cách trực tiếp, thậm chí không cần cấp văn bằng, chứng chỉ cho học viên tốt nghiệp khoá học. Ở các nước phát triển như Mỹ, Đức, Anh, Ý, Pháp, Nga.... nhà nước đã xây dựng môt hệ thống giáo dục toàn diện đào tạo những nhân tài âm nhạc từ tuổi ấu thơ tới khi họ đạt đến những danh hiệu cao quý nhất. Đào tạo, bồi dưỡng tài năng cũng rất được chú trọng ở nhiều nước châu Á, với sự ưu tiên sử dụng “biện pháp nhà trường”, trước hết là thông qua các trường lớp, chương trình giáo dục chất lượng cao dành cho những học sinh giỏi và các kỳ thi tuyển chọn học sinh giỏi. Nhật Bản đã sáng lập trường học anh tài, chuyên chiêu sinh và đào tạo nhi đồng có khả năng phi thường, thành lập Hiệp hội Khám phá tiềm năng nhi đồng và đã xuất hiện “kế hoạch 0 tuổi”. Trên tinh thần đó, phổ biến nâng cao tố chất nhi đồng, đào tạo ra số lượng lớn các trẻ thông minh sớm, nước Nhật đã cải tạo thành công chất lượng nòi giống cả về trí tuệ và thể lực, trở thành một trong những nước có tiềm lực khoa học công nghệ, kinh tế phát triển hàng đầu thế giới. Bên cạnh đó, Nhật Bản có chương trình quốc gia đào tạo 7