TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH
CƠ SỞ THANH HÓA – KHOA KINH TẾ
----------
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
HOÀN THIỆN KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG
TY XÂY DỰNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 1
THANH HOÁ
GIÁO VIÊN HD
SINH VIÊN TH
MSSV
LỚP
: TH.S. VÕ THỊ MINH
: LÊ THỊ HƯƠNG
: 11012563
: CDKT13CTH
THANH HÓA, THÁNG 06 NĂM 2014.
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan bài chuyên đề tốt nghiệp do chính em thực hiện, số liệu
được thu thập được ở Công ty Cổ phần xây dựng nông nghiệp và phát triển nông
thôn 1 Thanh Hoá là hoàn toàn trung thực và có sự đồng ý của ban lãnh đạo
Công ty. Những lời cam đoan trên là hoàn toàn đúng sự thật, nếu có sai phạm
em xin chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Nhà trường.
Ngày ….tháng ….năm 2014
SINH VIÊN THỰC HIỆN
Lê Thị Hương
LỜI CẢM ƠN
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
Trong suốt thời gian thực hiện, để bài chuyên đề tốt nghiệp của em có thể
hoàn thành, bản thân em đã nhận được sự giúp đỡ, sự đóng góp ý kiến rất nhiều
thầy cô và các anh chị trong công ty.
Em xin chân thành cảm ơn các quý thầy cô khoa kinh tế trường Đại Học
Công Nghiệp TPHCM. Đặc biệt là cô giáo Võ Thị Minh đã hướng dẫn em hoàn
thành bài chuyên đề tốt nghiệp này.
Em xin chân thành cảm ơn các anh chị, cô chú trong các phòng ban của
Công ty Cổ phần xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá.
Đặc biệt là phòng kế toán đã giúp đỡ và hướng dẫn em hoàn thành bài chuyên
đề tốt nghiệp này.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện bài chuyên đề tốt nghiệp này do sự
hiểu biết và kiến thức của em còn hạn chế nên không thể tránh khỏi một vài sai
sót. Mong quý thầy cô và các bạn đóng góp ý kiến để bài chuyên đề của em
được hoàn thiện hơn.
Cuối cùng em xin kính chúc các quý thầy cô và các bạn dồi dào sức khỏe,
học tập tốt và đạt nhiều thành công trong công việc.
Ngày 20 tháng 06 năm 2014
SINH VIÊN THỰC HIỆN
Lê Thị Hương
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
………Ngày tháng năm 2014
GIẢNG VIÊN
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
.................................................................................................................................
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
………Ngày tháng năm 2014
GIẢNG VIÊN
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
NVL
: Nguyên vật liệu
PX
: Phân xưởng
GH
: Giao hàng
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
VT
: Vật tư
HC – KT
: Hành chính – kế toán
BHXH
: Bảo hiểm xã hội
BHYT
: Bảo hiểm y tế
KPCĐ
: Kinh phí công đoàn
BP
: Bộ phận
CBKT
: Cán bộ kĩ thuật
KT
: Kế toán
GĐ
: Giám đốc
TKHT
: Thống kê hiện trường
CDN
: Chủ doanh nghiệp
CN
: Công nghiệp
CCDC
: Công cụ dụng cụ
CN
: Chi nhánh
NM
: Nhà máy
NXB
: Nhà xuất bản
TK
: Tài khoản
TSCĐ
: Tài sản cố định
ĐVT
: Đơn vị tính
NL
: Nhiên liệu.
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Sơ đồ kế toán ghi thẻ song song........................................................11
Sơ đồ 1.2: Phương pháp sổ đối chiếu luân chuyển.............................................12
Sơ đồ 1.3: Kế toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp sổ số dư.............14
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
Sơ đồ 1.4: Kế toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp kê khai thường
xuyên. < Thuế GTGT khấu trừ>.........................................................................15
Sơ đồ 1.5: Kế toán tổng hợp NVL theo phương pháp kiểm kê định kì:.............16
Sơ đồ 1.6: Sơ đồ trình tự kế toán của nhật kí chung...........................................17
Sơ đồ 1.7: Trình tự kế toán theo hình thức chứng từ ghi sổ:...............................18
Sơ đồ 1.8: Hình thức nhật kí – chứng từ.............................................................19
Sơ đồ 1.9: Sơ đồ kế toán hình thức nhật ký sổ cái:.............................................19
Sơ đồ 1.10: Sơ đồ kế toán hình thức kế toán trên máy vi tính............................20
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ quy trình sản xuất....................................................................25
Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty........................................28
Sơ đồ 2.3: Sơ đồ bộ máy kế toán.........................................................................30
Sơ đồ 2.4: Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán của công ty...........................................32
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài....................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu..........................................................................................2
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................2
5. Kết cấu của chuyên đề.......................................................................................3
CHƯƠNG 1...........................................................................................................4
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI
DOANH NGHIỆP.................................................................................................4
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG CÁC
DOANH NGHIỆP.................................................................................................4
1.1.1. Khái niệm nguyên vật liệu...........................................................................4
1.1.2. Đặc điểm nguyên vật liệu:...........................................................................4
1.1.3. Vai trò của nguyên vật liệu..........................................................................4
1.1.4. Yêu cầu quản lí nguyên vật liệu:.................................................................5
1.1.5. Khái niệm, nội dung, ý nghĩa, nhiệm vụ và nguyên tắc về kế toán nguyên
vật liệu...................................................................................................................5
1.1.5.1. Khái niệm, nội dung của kế toán nguyên vật liệu:...................................5
1.1.5.2. Ý nghĩa của kế toán nguyên vật liệu:.......................................................6
1.1.5.3. Nhiệm vụ của kế toán nguyên vật liệu.....................................................6
1.1.6. Phân loại và đánh giá nguyên vật liệu.........................................................6
1.1.6.1. Phân loại nguyên vật liệu.........................................................................6
1.1.6.2. Đánh giá nguyên vật liệu:.........................................................................7
1.1.6.2.1. Nguyên tắc đánh giá nguyên vật liệu:...................................................7
1.1.6.2.2. Tính giá nguyên vật liệu:.......................................................................7
1.2. KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÁC DOANH NGHIỆP SẢN
XUẤT KINH DOANH.........................................................................................8
1.2.1. Tài khoản và chứng từ sử dụng...................................................................8
1.2.1.1. Tài khoản sử dụng....................................................................................8
1.2.1.2. Chứng từ sử dụng:....................................................................................9
Chứng từ ghi sổ.....................................................................................................9
1.2.2. Phương pháp kế toán nguyên vật liệu.......................................................10
1.2.2.1. Phương pháp kế toán ghi thẻ song song:................................................10
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
1.2.2.2. Phương pháp sổ đối chiếu luân chuyển:.................................................11
1.2.2.3. Phương pháp ghi sổ số dư:.....................................................................13
1.2.3. Phương pháp kế toán tổng hợp nguyên vật liệu........................................14
1.2.3.1. Phương pháp kế toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp kê
khai thường xuyên...............................................................................................14
1.2.3.2. Phương pháp kế toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp kiểm
kê định kì:............................................................................................................16
1.2.4. Hệ thống sổ sách kế toán sử dụng:............................................................17
1.2.4.1. Hình thức nhật ký chung........................................................................17
1.2.4.2. Hình thức chứng từ ghi sổ......................................................................18
1.2.4.3. Hình thức nhật ký - chứng từ.................................................................19
1.2.4.4. Hình thức nhật ký sổ cái.........................................................................19
1.2.4.5. Hình thức kế toán trên máy vi tính.........................................................20
CHƯƠNG 2.........................................................................................................21
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN XÂY DỰNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 1
THANH HOÁ.....................................................................................................21
2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY.....................................................................21
2.1.1. Lịch sử hình thành.....................................................................................21
2.1.2. Vốn điều lệ................................................................................................22
2.1.3. Ngành nghề kinh doanh của Công ty........................................................22
2.1.4. Thị trường của Công ty.............................................................................22
3.1.5. Vị trí, vị thế của Công ty...........................................................................22
2.1.6. Đặc điểm quy trình và tổ chức sản xuất kinh doanh của Công ty.............23
2.1.6.1.Đặc điểm về hoạt động xây lắp...............................................................23
2.1.6.2. Đặc điểm về tổ chức sản xuất kinh doanh..............................................24
2.1.7. Đánh giá khái quát về tình hình tài chính của Công ty.............................25
2.2.NHỮNG THUẬN LỢI KHÓ KHĂN VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN..25
2.2.1. Thuận lợi...................................................................................................25
2.2.2. Khó khăn...................................................................................................26
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
2.2.3. Những định hướng phát triển....................................................................26
2.3. TÌNH HÌNH TỔ CHỨC...............................................................................27
2.3.1. Cơ cấu chung.............................................................................................27
2.3.1.1. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty.............................................27
2.3.1.2. Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban................................................28
2.3.2. Cơ cấu phòng Kế toán...............................................................................29
2.4. TỔ CHỨC HỆ THỐNG CHỨNG TỪ KẾ TOÁN.......................................30
2.5. CHÍNH SÁCH KẾ TOÁN ÁP DỤNG TẠI CÔNG TY..............................31
2.5.1. Hình thức kế toán áp dụng tại Công ty......................................................31
2.5.1.1.Sơ đồ trình tự ghi sổ................................................................................31
2.5.1.2. Trình tự luân chuyển chứng từ...............................................................32
2.5.2. Các chính sách khác..................................................................................33
2.6. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN XÂY DỰNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 1
THANH HOÁ.....................................................................................................33
2.6.1 Đặc điểm của nguyên vật liệu tại công ty..................................................33
2.6.2. Phân loại nguyên vật liệu tại công ty........................................................34
2.6.3. Đánh giá nguyên vật liệu tại công ty.........................................................35
2.6.3.1. Tính gía nguyên vật liệu nhập kho.........................................................35
2.6.3.2. Tính giá nguyên vật liệu xuất kho..........................................................35
2.6.4. Yêu cầu quản lý nguyên vật liệu tại công ty.............................................36
2.6.5. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu.................................................................40
2.6.5.1. Thủ tục nhập kho NVL...........................................................................40
2.6.5.1.1. Chứng từ sử dụng................................................................................40
2.6.5.1.2. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh..........................................................41
2.6.5.2.Thủ tục xuất kho nguyên vật liệu............................................................42
2.6.5.2.1.Quá trình ghi sổ và chứng từu sử dụng tại công ty..............................42
2.6.5.2.2. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh..........................................................42
CHƯƠNG 3.........................................................................................................48
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
GIẢI PHÁP THIỆN KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN XÂY DỰNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 1
THANH HOÁ.....................................................................................................48
3.1. ĐÁNH GIÁ CHUNG KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY. 48
3.1.1 Nhận xét chung...........................................................................................48
3.1.2. Ưu điểm.....................................................................................................48
3.1.3. Nhược điểm...............................................................................................50
4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại công
ty..........................................................................................................................50
4.2.1. Cơ sở lý luận để hoàn thiện.......................................................................50
4.2.2. Giải pháp hoàn thiện..................................................................................51
KẾT LUẬN.........................................................................................................57
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................58
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, bất kỳ một loại hình doanh nghiệp
nào cũng muốn tồn tai và đứng vững trên thị trường. Để có thể đứng vững được
trên thị trường thì đòi hỏi các doanh nghiệp phải đạt được hiệu quả cao trong lao
động sản xuất kinh doanh tức là phải có lợi nhuận. Nhưng để đạt được lợi nhuận
cao thì các doanh nghiệp cần phải hiểu rõ chính mình, làm sao để thành công và
phát triển, làm sao để có thể cạnh tranh được với các doanh nghiệp khác tức là
đòi hỏi một doanh nghiệp phải tạo ra được những sản phẩm mà uy tín của mình
được giữ vững độ tin cậy cao tạo cho khách hang một sự tin tưởng khi làm ăn
với nhau. Mặt khác doanh nghiệp cần chú trọng quan tâm đến các yếu tố đầu
vào của quá trình sản xuất sao cho phù hợp, có hiệu quả nhằm tạo ra sản phẩm
có chất lượng cao, đúng tiêu chuẩn mà giá cả phải chăng. Có như thế thì mới thu
hút được khách hàng và chiếm lĩnh thị trường hiện nay.
Trong doanh nghiệp yếu tố cơ bản không thể thiếu được cho quy trình sản
xuất đó là nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ, nó là cơ sở tạo nên hình thái vật
chất của sản phẩm. Do đó chi phí về nguyên vật liệu thường chiếm tỉ trọng lớn
trong tổng chi phí để sản xuất ra sản phẩm, nó có tác động và quyết định rất lớn
đến hiệu quả của quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi
vậy, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh cần phải quản lý kinh cần quản lý
chặt chẽ nguyên vật liệu từ khâu thu mua đến khâu sử dụng, có như thế mới vừa
đáp ứng đầy đủ nhu cầu sản xuất – tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, vừa
có biện pháp hữu hựu để chống mọi hiện tượng xâm phạm tài sản của đơn vị. Để
làm được yêu cầu trên, các doanh nghiệp phải sử dụng các công cụ quản lý trong
đó kế toán là một công cụ quản lý giữ vai trò trọng yếu nhất.
Nhận thấy sự cần thiết của công tác kế toán nguyên vật liệu và công cụ
dụng cụ trong doanh nghiệp sản xuất, em đã lựa chọn nghiên cứu đề tài “ Hoàn
thiện Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần xây dựng nông nghiệp và
phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá” làm chuyên đề tốt nghiệp của mình
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 1
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
2. Mục tiêu nghiên cứu
Hệ thống hóa các vấn đề lí luận có liên quan đến công tác kế nguyên vật
liệu tại Công ty Cổ phần xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh
Hoá
Đánh giá thực trạng công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần
xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá
Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu
tại Công ty Cổ phần xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng: Công tác kế toán của doanh nghiệp
Phạm vi
- Không gian: Nghiên cứu tại công ty Công ty Cổ phần xây dựng nông
nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá
-Thời gian: Các số liệu được khảo sát, thu thập năm 2012, và đề xuất giải
pháp cho các năm tiếp theo.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện chuyên đề này trong quá trình nghiên cứu tôi đã sử dụng một
số phương pháp sau:
Phương pháp kế toán: Thông qua việc thu thập các chứng từ, hệ thống tài
khoản kế toán sử dụng trong Công ty Cổ phần xây dựng nông nghiệp và phát
triển nông thôn 1 Thanh Hoá để ghi chép vào các chứng từ sổ sách, biểu mẫu có
liên quan, sử dụng các sơ đồ hạch toán tổng quát về Nguyên vật liệu trong các
doanh nghiệp sản xuất làm cơ sở đối chiếu với thực trạng hạch toán ở Công ty
Cổ phần xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá
- Phương pháp quan sát: Khảo sát thực tế
- Phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh đối chiếu: Dựa vào số liệu tổng
hợp thu thập được để tính toán các chỉ tiêu phản ánh tình hình cơ bản của nhà
máy, trên cơ sở đó so sánh và rút ra nhận xét.
- Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn ý kiến của các cán bộ lãnh đạo trong
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 2
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
các lĩnh vực kinh tế tài chính, quản lý và sản xuất em đã thu thập được nhiều ý
kiến vô cùng quý báu làm nền tảng để đưa ra những giải pháp hoàn thiện.
- Phương pháp thu thập số liệu: Thu thập những số liệu cần thiết phục vụ
cho việc nghiên cứu đề tài chuyên đề này.
5. Kết cấu của chuyên đề
Kết cấu chuyên đề gồm 3 chương
Chương 1: Cơ sở lí luận về kế toán Nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần
xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán Nguyên vật liệu tại Công ty Cổ
phần xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá
Chương 3 : Giải pháp hoàn thiện công tác kế toán Nguyên vật liệu tại
Công ty Cổ phần xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn 1 Thanh Hoá
Thanh hóa, ngày tháng 05 năm 2014
Sinh viên thực hiện
Lê Thị Hương
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 3
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT
LIỆU TẠI DOANH NGHIỆP
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG CÁC
DOANH NGHIỆP
1.1.1. Khái niệm nguyên vật liệu
Nguyên vật liệu là một trong những yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất
kinh doanh, tham gia thường xuyên và trực tiếp vào quá trình sản xuất sản
phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm được sản xuất.
1.1.2. Đặc điểm nguyên vật liệu
- Tham gia vào một chu kỳ sản xuất
- Thay đổi hình dáng ban đầu sau quá trình sử dụng và chuyển toàn bộ giá
trị vào giá trị của sản phẩm được sản xuất ra.
- Chiếm tỷ lệ khá lớn trong chi phí giá thành sản phẩm và là một bộ phận
dự trữ của doanh nghiệp.
1.1.3. Vai trò của nguyên vật liệu
Nguyên vật liệu có vai trò rất quan trọng đối với quá trình sản xuất kinh
doanh.Trên thực tế để sản xuất ra bất kỳ một sản phẩm nào thì doanh nghiệp đều
phải cần đến nguyên vật liệu – đầu vào không thể thiếu. Chất lượng sản phẩm
sản xuất ra phụ thuộc vào chất lượng nguyên vật liệu đầu vào như thế nào ?.
Điều này là tất yếu bởi vì nó ảnh hưởng tới việc tiêu thụ sản phẩm, uy tín doanh
nghiệp, lợi nhuận và sự tồn tại của sản phẩm cũng như doanh nghiệp.Vì vậy việc
phấn đấu tiết kiệm chi phí và hạ giá thành sản phẩm đồng nghĩa với việc giảm
chi phí nguyên vật liệu một cách hợp lý. Mặt khác, xét về vốn thì nguyên vật
liệu là một thành phần quan trọng của vốn lưu động trong các doanh nghiệp, đặc
biệt là vốn dự trữ. Để nâng cao được hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh
cần phải tăng tốc luân chuyển vốn lưu động và không thể tách rời việc dự trữ và
sử dụng nguyên vật liệu một cách hợp lý, tiết kiệm.
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 4
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
Như vậy, nguyên vật liệu có ý nghĩa sống còn của doanh nghiệp.
1.1.4. Yêu cầu quản lí nguyên vật liệu
Quản lý chặt chẽ và sử dụng tiết kiệm từ khâu thu mua đến khâu bảo toàn
sử dụng, dự trữ là một vấn đề khó khăn và cần quan tâm của nhà quản lý doanh
nghiệp.
- Khâu thu mua: Phát sinh ngoài quá trình sản xuất của doanh nghiệp song
nó liên quan trực tiếp.Thực hiện tốt khâu thu mua không những đảm bảo nguồn
cung cấp thường xuyên, liên tục mà còn đảm bảo được số lượng, quy cách, giá
cả của nguyên vật liệu giúp cho sản xuất hoàn thành kế hoạch đặt ra.Ngược lại,
nếu thực hiện không tốt nó sẽ gây khó khăn cho quá trình sản xuất.
- Khâu bảo quản, dự trữ nguyên vật liệu cũng phải quan tâm, chú ý.Doanh
nghiệp cần phải xác định mức dự trữ tối đa, tối thiểu cho từng loại nguyên vật
liệu đảm bảo không thiếu hụt và tránh ứ đọng.Góp phần hạ thấp chi phí tồn kho,
làm tăng vòng quay của vốn nâng cao lợi nhuận cho doanh nghiệp.
- Khâu sử dụng: Nguyên vật liệu phải quản lý chặt chẽ sử dụng sao cho
tiết kiệm trên cơ sở xác định các định mức dự toán.Nhu vậy, doanh nghiệp mới
có thể hạ thấp được chi phí, từ đó hạ thấp được giá thành để tăng lợi nhuận.
Quán triệt những yêu cầu quản lý nguyên vật liệu sẽ thực hiện tốt công tác
kế toán nguyên vật liệu.
1.1.5. Khái niệm, nội dung, ý nghĩa, nhiệm vụ và nguyên tắc về kế toán
nguyên vật liệu.
1.1.5.1. Khái niệm, nội dung của kế toán nguyên vật liệu
Kế toán nguyên vật liệu một cách khoa học hợp lý có ý nghĩa thiết thực
trong quản lý, kiểm soát tài sản của doanh nghiệp, thúc đẩy việc cung cấp kịp
thời, đồng bộ những nguyên vật liệu cần thiết cho sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp theo từng đối tượng sử dụng, ngăn ngừa các hiện tượng hư hỏng,
mất mát, lãng phí và có thể tránh được tình trạng ứ đọng hay khan hiếm vật tư
ảnh hưởng tới sản xuất kinh doanh.
Mặt khác, kế toán nguyên vật liệu là công cụ giúp cho lãnh đạo doanh
nghiệp nắm được tình hình và chỉ đạo sản xuất kinh doanh.Kế toán nguyên vật
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 5
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
liệu có tính chính xác hợp lý, kịp thời, đầy đủ thì nhà quản lý mới nắm bắt được
chính xác tình hình thu mua, dự trữ, xuất dùng, thực hiện kế hoạch nhập – xuất –
tồn kho, giá cả thu mua và tổng giá trị từ đó để ra biện pháp quản lý thích hợp.
1.1.5.2. Ý nghĩa của kế toán nguyên vật liệu:
Kế toán nguyên vật liệu cần phải thực hiện đầy đủ nghiêm chỉnh các yêu
cầu đặt ra, có như vậy mới càng ngày càng hoàn thiện công tác kế toán nguyên
vật liệu ở doanh nghiệp.
1.1.5.3. Nhiệm vụ của kế toán nguyên vật liệu
Quản lý chặt chẽ tình hình cung cấp, bảo quản, dự trữ và sử dụng nguyên
vật liệu là một nội dung quan trọng trong công tác quản lý hoạt động sản xuất
kinh doanh ở doanh nghiệp. Để góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả quản
lý nguyên vật liệu kế toán cần thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:
- Phản ánh chính xác, kịp thời và kiểm tra chặt chẽ tình hình cung cấp
nguyên vật liệu trên các mặt: số lượng, chất lượng, chủng loại, giá trị và thời
gian cung cấp.
- Tính toán và phân bổ chính xác kịp thời giá trị vật chất xuất dùng cho các
đối tượng khác nhau, kiểm tra chặt chẽ việc thực hiện định mức tiêu hao vật
liệu, phát hiện và ngăn chặn kịp thời những trường hợp sử dụng sai mục đích,
lãng phí.
- Thường xuyên kiểm tra việc thực hiện định mức dự trữ vật liệu, phát hiện
kịp thời vật liệu ứ đọng, kém phẩm chất, chưa cần dùng và có biện pháp giải
phóng để thu hồi vốn nhanh chóng và hạn chế những thiệt hại.
- Thực hiện việc kiểm kê vật liệu theo yêu cầu quản lý, lập các báo cáo về
vật liệu tham gia công tác phân tích việc thực hiện kế hoạch thu mua, dự trữ và
sử dụng vật liệu.
1.1.6. Phân loại và đánh giá nguyên vật liệu
1.1.6.1. Phân loại nguyên vật liệu
Vật liệu sử dụng trong doanh nghiệp bao gồm nhiều loại có công dụng
khác nhau, được sử dụng ở nhiều bộ phận khác nhau, có thể được bảo quản dự
trữ trên nhiều địa phương khác nhau.
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 6
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
- Căn cứ vào công dụng chủ yếu vật liệu được chia thành 2 loại:
+ Nguyên vật liệu chính: bao gồm các loại nguyên liệu, vật liệu tham gia
vào quá trình sản xuất để cấu tạo nên thực thể bản thân của sản phẩm.
+ Vật liệu phụ: bao gồm các loại vật liệu được sử dụng kết hợp với vật
liệu chính để nâng cao chất lượng cũng như tính năng, tác dụng của sản phẩm và
các loại vật liệu phục vụ cho quá trình hoạt động và bảo quản các loại vật liệu
lao động phục vụ cho công việc lao động của công nhân.
+ Nhiên liệu: bao gồm các loại vật liệu được dùng để tạo ra năng lượng
phục vụ cho sự hoạt động của các loại máy móc thiết bị và dùng trực tiếp cho
sản xuất
+ Phụ tùng thay thế: bao gồm các loại vật liệu được sử dụng cho việc thay
thế, sữa chữa các loại tài sản cố định là máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải,
truyền dẫn.
+ Các loại vật liệu khác: bao gồm các loại vật liệu không thuộc những loại
vật liệu đã nêu trên như bao bì đóng gói sản phẩm, phế liệu thu hồi được trong
quá trình sản xuất và thanh lý tài sản.
Một điểm cần chú ý ở cách phân loại này là có những trường hợp loại vật
liệu nào đó có thể là vật liệu phụ ở hoạt động này hoặc ở doanh nghiệp này
nhưng lại là vật liệu chính ở hoạt động khác hoặc ở doanh nghiệp khác.
- Căn cứ vào nguồn cung cấp nguyên vật liệu:
+ Vật liệu mua ngoài.
+ Vật liệu tự sản xuất.
+ Vật liệu có từ nguồn khác. <được cấp, nhận vốn góp…>
1.1.6.2. Đánh giá nguyên vật liệu:
1.1.6.2.1. Nguyên tắc đánh giá nguyên vật liệu:
Nguyên vật liệu được đánh giá theo giá thực tế.
Ngoài việc đánh giá theo giá thực tê, các doanh nghiệp còn sử dụng giá hạch
toán.
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 7
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
1.1.6.2.2. Cách tính giá nguyên vật liệu
* Tính giá vật liệu nhâp kho:
- Vật liệu mua ngoài:
Giá nhập kho = Giá mua ghi trên hóa đơn + chi phí thu mua thực tế Khoản giảm giá được hưởng
- Vật liệu tự sản xuất: Giá nhập kho là giá thành thực tế sản xuất vật liệu.
- Vật liệu thuê ngoài chế biến:
Giá nhập kho = Giá xuất vật liệu đem chế biến + Tiền thuê chế biến + Chi
phí vận chuyển, bốc dở vật liệu đi và về
- Vật liệu được cấp:
Giá nhập kho = giá do đơn vị cấp thông báo + chi phí vận chuyển, bốc dở
- Vật liệu nhận vốn góp: Giá nhập kho là giá do hội đồng định giá xác định
< được sự chấp nhận của các bên có liên quan>
- Vật liệu được biếu tặng: Giá nhập kho là giá thực tế được xác định theo
thời gian trên thị trường.
* Tính giá vật liệu xuất: Tính giá theo giá thực tế.Ngoài ra còn có các
phương pháp khác như sau:
- Phương pháp giá thực tế đích danh: Theo phương pháp này, vật tư xuất
thuộc lô nào theo giá nào thì được tính theo đơn giá đó. Phương pháp này
thường được áp dụng cho những doanh nghiệp có ít loại mặt hàng hoặc mặt
hàng ổn định và nhận diện được.
Ưu điểm: Xác định được chính xác giá vật tư xuất làm cho chi phí hiện tại
phù hợp với doanh thu hiện tại.
Nhược điểm: Trong trường hợp đơn vị có nhiều mặt hàng, nhập xuất
thường xuyên thì khó theo dõi và công việc của kế toán chi tiết vật liệu sẽ rất
phức tạp
- Phương pháp bình quân: Theo phương pháp này, trị giá xuất của vật liệu
bằng số lượng vật liệu xuất nhân với đơn giá bình quân. Đơn giá bình quân có
thể xác định theo 1 trong 3 phương pháp sau:
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 8
Chuyên đề tốt nghiệp
GVHD: TH.S. Võ Thị Minh
*** Phương pháp Bình quân cuối kỳ trước:
Đơn giá bình quân cuối
Trị giá vật tư tồn đầu kỳ
Số lượng vật tư tồn đầu kỳ
kỳ trước
Ưu điểm: Phương pháp này cho phép giảm nhẹ khối lượng tính toán của kế
=
toán vì giá vật liệu xuất kho tính khá đơn giản, cung cấp thông tin kịp thời về
tình hình biến động của vật liệu trong kỳ.
Nhược điểm: Độ chính xác của việc tính giá phụ thuộc tình hình biến động
giá cả nguyên vật liệu. Trường hợp giá cả thị trường nguyên vật liệu có sự biến
động lớn thì việc tính giá nguyên vật liệu xuất kho theo phương pháp này trở
nên thiếu chính xác.
*** Phương pháp Bình quân cả kỳ dự trữ:
Đơn giá BQ cả kỳ dự trữ = (Trị giá vật tư tồn đầu kỳ + Trị giá vật tư nhập
trong kỳ) / (S.lượng vật tư tồn đầu kỳ + S.lượng vật tư nhập trong kỳ)
Phương pháp này thích hợp với những doanh nghiệp có ít danh điểm vật tư
nhưng số lần nhập, xuất của mỗi danh điểm nhiều. Ưu điểm: Đơn giản, dễ làm,
giảm nhẹ được việc hạch toán chi tiết nguyên vật liệu, không phụ thuộc vào số
lần nhập xuất của từng danh điểm vật tư. Nhược điểm: Dồn công việc tính giá
nguyên vật liệu xuất kho vào cuối kỳ hạch toán nên ảnh hưởng đến tiến độ của
các khâu kế toán khác.
*** Phương pháp Bình quân liên hoàn ( bình quân sau mỗi lần nhập):
Theo phương pháp này, sau mỗi lần nhập VL, kế toán tính đơn giá bình
quân sau đó căn cứ vào đơn giá bình quân và lượng VL xuất để tính giá VL
xuất.
Đơn giá BQ liên hoàn = (Trị giá VT tồn trước lần nhập n + Trị giá VT nhập
lần n) / (S.lượng VTtồn trước lần nhập n + S.lượng VT nhập lần n)
Phương pháp này nên áp dụng ở những doanh nghiệp có ít danh điểm vật
tư và số lần nhập của mỗi loại không nhiều.
Ưu điểm: Phương pháp này cho giá VL xuất kho chính xác nhất, phản ánh
kịp thời sự biến động giá cả, công việc tính giá được tiến hành đều đặn.
Nhược điểm: Công việc tính toán nhiều và phức tạp, chỉ thích hợp với
SVTH: Lê Thị Hương – MSSV: 11012563 – Lớp : CDKT13CTH
Trang : 9
- Xem thêm -