DẠY CON LÀM GIÀU TẬP VII
AI ĐÃ LẤY TIỀN CỦA TÔI?
WHO TOOK MY MONEY?
Tác giả: Robert T. Kiyosaki & Sharon L. Lechter
Biên dịch: Thiên Kim – tái xuất bản
Đơn vị xuất bản: Nhà xuất bản Trẻ
Năm xuất bản: 2009
Số trang: 338
Khổ: 14x20 cm in 3.000 cuốn.
Giá bìa: 45.000 VND
Ebook được thực hiện dành cho những đọc giả chưa có điều kiện mua sách, nếu có điều
kiện bạn hãy mua ấn phẩm gốc để ủng hộ tác giả, dịch giả và nhà xuất bản.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
MỤC LỤC
VÀI DÒNG CỦA SHARON
PHẦN 1 TÔI NÊN ĐẦU TƯ VÀO CÁI GÌ?
CHƯƠNG 1 Hãy hỏi một người bán hàng
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 2 Hãy hỏi một chủ trang trại
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 3 Hãy hỏi một ngân hàng
CHƯƠNG 4 Hãy hỏi một nhân viên bảo hiểm
CHƯƠNG 5 Hãy hỏi sở thuế
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 7 Hãy hỏi một tay cờ bạc
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 8 Hãy hỏi Newton
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 9 Hãy hỏi Thần Thời gian
VÀI DÒNG CỦA SHARON
PHẦN II
HÃY HỎI MỘT NHÀ ĐẦU TƯ
CHƯƠNG 10 Bốn lý do vì sao nhiều người không thể trở thành một nhà đầu tư quyền lực
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 11 Sức mạnh của đầu tư quyền lựcc
VÀI DÒNG CỦA TÁC GIẢ
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 12 Đánh bạc hay đầu tư
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 13 Làm thế nào để tìm những khoản đầu tư tuyệt vời
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 14 Làm thế nào để trở thành một nhà đầu tư tuyệt vời
VÀI DÒNG CỦA SHARON
CHƯƠNG 15 Phần kết - người chiến thắng hay kẻ chiến bại
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾN 10.000 ĐÔLA THÀNH
10 TRIỆU ĐÔLA TRONG 10 NĂM?
“Nguyên nhân chính khiến nhiều người gặp khó khăn tài chính là do họ đã nghe theo những
lời khuyên về cách sử dụng tiền bạc của những người nghèo hoặc của những người bán hàng”.
NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
Tôi nghĩ đã đến lúc cần phải giải thích công thức của Người cha giàu để biến một khoản
đầu tư nhỏ thành một món lời cực lớn. Quyển sách này cũng là một cơ hội để tôi có thể trả lời
một số câu hỏi thường gặp - những câu hỏi mà tôi thường tránh trả lời - như:
1. “Tôi có 10.000 đôla, tôi nên đầu tư vào cái gì?”
2. “Anh nghĩ tôi nên đầu tư theo kiểu gì?.
3. “Tôi có thể bắt đầu như thế nào?”
Lý do chính khiến tôi do dự khi trả lời những câu hỏi này là vì câu trả lời thật sự chính là
“Tùy bạn. Những gì tôi sẽ làm thường không giống với những gì bạn nên làm”.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
Một lý do nữa khiến tôi ngần ngại là vì sau khi đã trả lời xong, một cách thành thật và
chính xác về những gì mình đã làm và mình có thể đạt được một mức lợi nhuận cao như thế nào,
tôi lại thường nhận được những phản ứng như:
1. “Ở đây anh không thể làm điều đó được”.
2. “Tôi không có đủ tiền”.
3. “Không có cách nào dễ hơn sao?”
SAO LẠI CÓ QUÁ NHIỀU NGƯỜI THUA LỖ NHƯ VẬY
Theo tôi, một trong những lý do khiến hàng triệu người thua lỗ hàng nghìn tỷ đồng từ năm
2000 đến năm 2003 (ở Mỹ) là do họ muốn tìm kiếm những câu trả lời dễ dàng cho câu hỏi nên
đầu tư vào đâu. Và có rất nhiều người sẵn lòng cung cấp những câu trả lời dễ dàng, chẳng hạn
như:1. “Hãy tiết kiệm tiền”.
2. “Hãy đầu tư dài hạn và đa dạng hóa các khoản đầu tư”.
3. “Giảm thẻ tín dụng và thoát khỏi nợ nần”.
Cuốn sách này không dành cho những người muốn có những câu trả lời dễ dàng. Nếu bạn
thích những đáp án tài chính đơn giản hóa quá mức mà hầu hết mọi người đều có thể chấp nhận
được thì có lẽ cuốn sách này không dành cho bạn. Đối với hầu hết mọi người, những câu trả lời
của tôi có vẻ quá cứng nhắc hoặc quá khó khăn.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
Cuốn sách này được viết cho những người muốn kiểm soát tiền bạc của mình và làm ra
nhiều tiền hơn. Nếu bạn quan tâm đến điều đó thì hãy xem tiếp.
BẠN CÓ THỂ KIẾM ĐƯỢC 10 TRIỆU ĐÔ LA BẰNG CÁCH ĐẦU TƯ 10.000 ĐÔ LA
VÀO QUỸ HỖ TƯƠNG KHÔNG?
Có phải điều đó có nghĩa là sau khi đọc xong cuốn sách này, bạn sẽ có thể đạt được một
kết quả tương tự với 10.000 đôla của mình? Một lần nữa câu trả lời lại là: “Mọi thứ tùy thuộc
vào bạn”.
Có thể có một câu hỏi quan trọng hơn: “Bạn có nghĩ là mình có thể biến 10.000 đôla thành
10 triệu đôla trong 10 năm bằng cách chỉ đầu tư vào quỹ hỗ tương?”. Một câu hỏi tương tự với
những người chỉ đầu tư vào bất động sản. Câu trả lời trong hầu hết trường hợp là không. Rất khó
đạt được siêu lợi nhuận chỉ với một loại tài sản, vốn là điều mà hầu hết mọi người đều đang cố
làm. Nếu họ đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau và kết hợp sức mạnh của những gia tốc tài
sản này lại với nhau, điều đó sẽ tạo nên sự phối hợp đầu tư và giúp họ đạt được siêu lợi nhuận.
TRÒ CHƠI TIỀN BẠC
Trong một cuộc nói chuyện, có một cô gái giơ tay hỏi tôi: “Tại sao siêu lợi nhuận lại quan
trọng đến vậy? Làm giàu từ từ cũng được cơ mà? Tại sao tiền bạc lại quan trọng đến vậy? Không
phải hạnh phúc mới là quan trọng hơn h?”
Mỗi khi tôi nói về chuyện tiền bạc và làm giàu, luôn có một người nào đó trong khán giả
tỏ thái độ hoài nghi: “Tiền bạc không phải là điều quan trọng”.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
Tôi đưa cho cô gái tờ báo USA TODAY, trong đó có một phát hiện cho rằng: Nỗi lo sợ lớn
nhất của người Mỹ là bị hết tiền. Trong khi nhờ cô gái đọc bài báo cho cả nhóm nghe, tôi viết lên
bảng: “Trò chơi tiền bạc”.
TRÒ CHƠI TIỀN BẠC
Tuổi
Hiệp
25 đến 35
Hiệp 1
35 đến 45
Hiệp 2
GIẢI LAO
45 đến 55
Hiệp 3
55 đến 65
Hiệp 4
HIỆP PHỤ
HẾT GIỜ
Sau khi cô đọc xong bài báo, tôi nói: “Chị nhìn ở đây và xem có quen thuộc không?”
“Tôi có nghe”, cô trả lời. “Nhưng tại sao anh lại gọi đó là một trò chơi?”
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
Chỉ lên tấm bảng, tôi nói: “Ví dụ như một trận bóng đá được chia thành hai hiệp, mỗi hiệp
45 phút. Với nhiều người, chúng ta thường ra trường vào khoảng 25 tuổi và về hưu vào khoảng
65 tuổi. Như thế nghĩa là Trò chơi Tiền bạc của chúng ta sẽ kéo dài 40 năm, và một hiệp chơi dài
hơn 10 năm. Trong 40 năm này, chúng ta luôn hy vọng có thể dành dụm đủ tiền để sống khi về
hưu. Tôi có thể kết thúc trò chơi rất sớm sau khi kết thúc hiệp hai, vào khoảng 47 tuổi. Vợ tôi,
Kim, chiến thắng vào năm 37 tuổi, sau khi vừa hết hiệp một. Chị có thể hiểu tại sao tôi nói về một
trò chơi không?”
Cô gái gật đầu, vẫn cầm tờ báo trên tay: “Và nếu đến sau 65 tuổi mà người ta vẫn chưa
có đủ tiền thì anh gọi là ‘Hiệp phụ’?”
“Đúng vậy. Thật ra thì như thế có thể cũng tốt, vì làm việc sẽ giúp người ta mạnh khỏe.
Khác biệt duy nhất là phải làm hay muốn làm việc”.
“Vậy ‘Hết giờ’ là anh vẫn còn sống nhưng lại quá yếu không thể làm việc được nữa?”
Tôi gật đầu: “Đúng vậy”.
Và tôi hỏi: “Xin đừng cho biết tuổi của chị, nhưng xin chị cho biết chị đang ở giai đoạn
nào của cuộc chơi hay là đã chiến thắng rồi?”
“Tôi không ngại cho anh biết tuổi. Tôi 32 tuổi, nghĩa là gần hết hiệp 1 của cái mà anh gọi
là Trò chơi Tiền bạc”, cô ngập ngừng một chút. “Và không, tôi còn lâu lắm mới thắng được. Tôi
đang nợ ngập đầu vì phải trả tiền nợ học phí, tiền thuê nhà, thuê xe, tiền thuế và chi dùng hàng
ngày, bao nhiêu đó là gần hết số tiền tôi kiếm được”.
Sau một khoảng thời gian im lặng kéo dài, tôi nói: “Cảm ơn vì sự chân thành của chị. Và
giả sử khi chị bắt đầu giai đoạn thứ tư, ví dụ như khi 55 tuổi, và chị vừa bị thua lỗ nhiều tiền trong
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
thị trường chứng khoán, thì chị có thể đủ tiền đầu tư dài hạn được nữa không? Có thể chịu được
một lần thị trường xuống giá nữa không? Có thể tiếp tục làm việc và chờ đợi trong khi số tiền chị
kiếm được chưa đến 10% so với lúc còn trẻ nữa không?”
“Không,” cô trả lời.
“Giờ thì có lẽ chị đã hiểu tại sao có tiền lại là một điều quan trọng, tại sao việc nâng cao
hiểu biết tài chính và tạo ra lợi nhuận cao trong một khoảng thời gian ngắn với ít rủi ro là một
việc quan trọng”.
Đến đây thì cô gái gật đầu.
Để củng cố lại quan điểm của mình, tôi nói: “Giờ thì cẽ chị đã hiểu tại sao lại thật vô nghĩa
khi đánh cược tương lai tài chính của mình trên sự lên xuống của thị trường chứng khoán, tại sao
lại thật khờ khạo khi giao tiền cho những người xa lạ chỉ biết ngồi đoán xem chứng khoán nào là
“nóng” và chứng khoán nào là “nguội”. Có ý nghĩa gì không khi phải làm việc vất vả và càng
lớn tuổi thì lại càng phải đóng thuế nhiều hơn, để rồi nhận ra mình không còn gì sau một đời làm
việc vất vả?”
“Không,” cô nói.
Biết rằng cô gái đã hiểu tại sao việc kiểm soát tiền bạc của mình để thu được nhiều lợi
nhuận hơn là một điều quan trọng, tôi chậm rãi nói thêm: “Và chị có hiểu tại sao nỗi sợ lớn nhất
của người Mỹ lại là hết tiền khi về già hay không?”
“Có,” cô gái nói, giọng run run. “Cha mẹ tôi rất lo ngại nếu một ngày nào đó phải dọn
đến ở với tôi. Tôi cũng lo ngại điều đó. Tôi rất yêu cha mẹ mình, nhưng tôi là con một, tôi có
chồng và ba đứa con. Làm thế nào vợ chồng tôi có thể chu toàn được gia đình mình, nuôi cha mẹ
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
tôi lúc về già, lo lắng chuyện học hành của bọn trẻ, và lại còn để dành tiền về hưu cho mình nữa
chứ?”
ĐỪNG TRỞ THÀNH MỘT NẠN NHÂN
Một lần nữa khán phòng im lặng. Hẳn nhiên rất nhiều người cũng đang phải đối mặt với
những thách thức tài chính tương tự như thế.
“Vấn đề quan trọng không phải là 10 triệu đôla”, tôi nhẹ nhàng nói. “Vấn đề quan trọng
là phải kiểm soát tương lai tài chính của mình. Vấn đề là các bạn phải học cách chơi trò chơi tiền
bạc của chính mình chứ không phải để người khác chơi hộ. Tôi không nói đến việc phải làm giàu
nhanh chóng, dù các bạn hoàn toàn có thể. Vấn đề ở đây là hãy hiểu tại sao người giàu ngày càng
giàu hơn và bạn cần phải làm gì để không trở thành một nạn nhân của trò chơi tiền bạc. Tôi
không muốn bạn trở thành một nạn nhân của nó và những người điều khiển nó. Nếu hiểu được
trò chơi, bạn có thể kiểm soát chặt chẽ hơn và có thể chịu được trách nhiệm hơn về đồng tiền của
chính mình và tương lai tài chính của chính mình”.
VẪN KHÔNG QUÁ
“Tôi có thể chiến thắng không?”, cô gái hỏi.
“Dĩ nhiên là có”, tôi đáp. “Mọi chuyện bắt đầu với việc thay đổi thái độ. Sau khi thay đổi
thái độ, viết lên một kế hoạch mười năm. Tôi xin nhắc lại: vấn đề không phải là làm giàu nhanh
chóng. Vấn đề là học chơi và tự chơi lấy. Một khi bạn đã biết cách chơi thì trò chơi sẽ thú vị hơn
nhiều”.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
“Còn nếu tôi không thay đổi, tôi sẽ không có cơ hội chiến thắng, phải không?”
“À, tôi không phải một nhà tiên tri với quả cầu thủy tinh, nhưng với ba đứa trẻ, cha mẹ
đang về già cùng những nhu cầu tài chính của vợ chồng chị, tôi có thể nói hiện nay trò chơi đang
chiến thắng - chứ không phải chị. Song không bao giờ quá trễ để bắt tay vào việc. Vì vậy hãy bắt
đầu càng sớm càng tốt. Đừng chờ đến khi cạn kiệt tiền bạc và năng lượng; đừng nghe theo những
lời khuyên tài chính tệ hại và đầu tư dài hạn chỉ để phát hiện ra rằng mọi chuyện không suôn sẻ
như mong đợi; và đừng cố gắng làm việc ngày càng vất vả hơn với hy vọng mọi vấn đề tiền bạc
sẽ trôi qua, hay tệ hơn là làm việc với một nỗi khốn khổ vì biết rằng mình không bao giờ có thể
ngưng làm việc được. Đừng như hàng triệu người khác, một ngày nào đó bừng tỉnh giấc và tự
hỏi: Ai đã lấy tiền của tôi?”
Cô gái gật đầu ngồi xuống. Tôi có thể thấy vẻ trầm tư hiện rõ trên gương mặt cô. Cô cần
phải quyết định nên kiểm soát tiền bạc của mình hay chỉ đơn giản là trao nó cho một người khác
mà cô hy vọng có thể khôn ngoan hơn cô về mặt tài chính. Đó là một chọn lựa mà chỉ riêng cô
mới có thể quyết định được.
Và đó là nội dung của cuốn sách này. Cuốn sách này nói về Trò chơi Tiền bạc và lựa chọn
của bạn - giao tiền cho một người khác để họ chơi giùm bạn hay tự kiểm soát tiền bạc của mình,
tương lai của mình và chơi trò chơi của chính mình.
Như Người cha giàu đã nói: “Nếu có thể kiểm soát tiền bạc của mình, con sẽ kiểm soát
được cả cuộc đời con”. Ông cũng nói: “Nếu con đưa tiền cho người khác, số tiền đó sẽ làm việc
cho người khác - trước khi nó làm việc cho con”.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
VÀI DÒNG CỦA SHARON
Robert nhờ tôi thêm vài dòng ở cuối mỗi chương, nhận xét theo quan điểm của riêng mình,
với vai trò một kế toán và một doanh nhân. Tôi lớn lên với những giá trị truyền thống, hãy đến
trường, học cho giỏi và đạt điểm cao để có thể tìm được một công việc tốt. Chồng tôi, Michael,
và tôi, cùng có một cuộc đời sự nghiệp thành công, nhưng cơ hội thành công đến với chúng tôi 20
năm trước thật không hề rộng mở như ngày nay. Với một thế giới thông tin hiện đại ngày nay,
việc kiểm soát định mệnh tài chính của bạn và gia đình bạn thật chưa bao giờ dễ dàng hơn, hay
quan trọng hơn thế. Cuốn sách AI ĐÃ LẤY TIỀN CỦA TÔI? đưa ra rất nhiều chiến lược đầu tư
để bạn có thể xem xét và lựa chọn.
TẠI SAO NGƯỜI GIÀU NGÀY CÀNG GIÀU HƠN
Tôi xin giới thiệu với bạn biểu đồ sau, hãy chú ý nhấn mạnh sự khác biệt giữa sự đầu tư
của nhóm người bên trái và nhóm người bên phải. Kim tứ đồ, chủ doanh nghiệp và các nhà đầu
tư. Một cách khác để phân biệt thói quen đầu tư là nhóm người bên trái thường chỉ dành dụm và
tiết kiệm tiền, trong khi các nhà đầu tư chuyên nghiệp của nhóm bên phải thì thích liên tục tăng
tốc và phát triển tiền bạc của mình hơn. Hãy ghi nhớ biểu đồ này khi bạn đọc cuốn sách.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
Chính trong lúc phát triển biểu đồ này, khi đã gần viết xong cuốn sách, tôi và Robert mới
thực sự hiểu rõ hơn những phương pháp đầu tư của chính mình. Thật ra nó chính là công thức
của Người cha giàu đã dạy Robert và đó là công thức mà Robert vẫn đang sử dụng mãi đến ngày
nay.
Những phương pháp và phương tiện mà Người cha giàu, Robert và nhiều nhà đầu tư khác
sử dụng được đưa ra phân tích và bàn luận. Với một hiểu biết sâu sắc hơn về các loại tài sản khác
nhau và những gia tốc liên quan đến chúng, bạn có thể phát hiện ra nhiều cơ hội đầu tư mới, tạo
nên một tương lai tự do tài chính cho bạn và c bạn.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
PHẦN 1
TÔI NÊN ĐẦU TƯ VÀO CÁI GÌ?
“Càng hiểu biết về đầu tư, bạn sẽ càng nhận được những lời khuyên đầu tư giá trị”.
- Người cha giàu.
CHƯƠNG 1
Hãy hỏi một người bán hàng
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
“Nếu muốn trở thành một nhà đầu tư giỏi, một trong những điều đầu tiên cần học chính là
cách phân biệt giữa một lời chào hàng và một lời khuyên đầu tư hợp lý”.
- Người cha giàu.
“Tôi có 10.000 đôla. Tôi nên đầu tư vào đâu?”. Như đã nói trong phần giới thiệu, từ lâu tôi
vẫn không biết nên trả lời câu hỏi này như thế nào. Một câu trả lời thích hợp cho một câu hỏi đơn
giản như thế thật không hề đơn giản. Người ta không ai giống ai cả. Chúng ta có cuộc sống khác
nhau, mơ ước khác nhau, cảm nhận khác nhau, vốn hiểu biết tài chính khác nhau và khả năng chịu
đựng rủi ro cũng khác nhau. Nói cách khác, những điều tôi sẽ làm với 10.000 đôla này có thể khác
hẳn những điều bạn sẽ làm cùng với 10.000 đôla đó. Và những điều sẽ làm với 10.000 đôla, nếu
như là mười năm trước, cũng sẽ khác hẳn những điều tôi sẽ làm với 10.000 đôla, nếu là ngày hôm
nay. Như Einstein đã nói: “Tất cả đều là tương đối”.
Cuối cùng, sau khi bị quá nhiều người hỏi câu này, tôi cũng nghĩ ra một câu trả lời thích
hợp: “Nếu bạn không biết phải làm gì với số tiền đó thì tốt nhất là hãy gởi nó vào ngân hàng và
đừng nói cho ai biết là bạn có tiền để đầu tư cả”. Tôi nói thế là vì nếu bản thân bạn không biết
phải làm gì với tiền bạc của mình thì có đến hàng triệu người, đúng nghĩa đen là hàng triệu người,
sẽ biết có thể làm gì với món tiền của bạn. Nói về chuyện tiền bạc thì mọi người đều biết nên làm
gì với tiền của người khác.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
VẤN ĐỀ CỦA NHỮNG LỜI KHUYÊN
Vấn đề không phải mọi lời khuyên đều tốt. Từ tháng 3-2000 đến tháng 3-2003, hàng triệu
người thua lỗ từ 7 đến 9 nghìn tỷ đôla vào một trong những cuộc sụp đổ thị trường chứng khoán
lớn nhất lịch sử, phần lớn vì nghe theo lời khuyên của những người được gọi là các chuyên gia tài
chính. Điều đáng buồn là những chuyên gia này mãi đến nay vẫn đang đi lòng vòng để đưa ra
những lời khuyên tài chính và vẫn còn được rất nhiều người nghe theo.
Tại cuộc sụp đổ thị trường năm ấy, các chuyên gia tài chính khuyên mọi người nên đổ tiền
vào thị trường. Và thay vì bán chứng khoán đi thì người ta lại mua chúng về, và giá càng giảm thì
họ càng mua, ngay khi thị trường đang trên đường sụt giá đến cùng cực.
Trong giới giao dịch có một câu nói: “Khi một tài xế taxi bắt đầu đưa ra những lời khuyên
về một chứng khoán nào đó thì đã đến lúc phải bán chúng đi”. Và có lẽ câu nói này cũng nên mở
rộng cho những nhà tư vấn tài chính nữa.
TIẾNG NÓI CỦA SỰ SÁNG SUỐT
Trong tình huống cuồng loạn của những năm từ 1995 cho đến đầu năm 2000, người ta nghe
thấy hai tiếng nói sáng suốt, của chủ tịch Quỹ dự trữ Liên bang Alan Greenspan và Warren Buffett,
người được xem là nhà đầu tư vĩ đại nhất thế giới.
Trong thời gian thị trường chao đảo, cái tên Warren Buffett thường được nhắc đến với
những cuộc đầu tư khéo léo nhất. Các nhà tư vấn tài chính thường mượn danh ông để khuyến dụ
mọi người. Họ thường nói Warren Buffett đã làm thế này, Warren Buffett đã làm thế kia. Và khi
cái tên Warren Buffett được nhắc đến thì hình như người ta có khuynh hướng bỏ tiền vào thị
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
trường nhiều hơn. Nhưng điều mà các nhà tư vấn không nói được với những nhà đầu tư trung
thành của họ lại là những điều mà Warren Buffett không làm.
Trong bài phỏng vấn NHÀ TIÊN TRI CỦA TẤT CẢ trên tạp chí Fortune số ngày 11-112002, ông Buffett nói: “Tôi mua chứng khoán đầu tiên của mình từ 60 năm trước. Trong 60 năm
đó, có đến 50 năm tôi chỉ mua những chứng khoán bình thường. Có lẽ trong 10 năm kế tiếp, tôi
đã không thể tìm được gì cả”. Một trong những lý do khiến ông không mua chứng khoán nữa rất
đơn giản. Trong 10 năm đó, từ năm 1992 đến 2002, giá chứng khoán quá đắt đỏ. Tôi cảm thấy thú
vị khi nhà đầu tư vĩ đại nhất thế giới lại không thể tìm thấy gì để đầu tư cả, dù hàng triệu nhà đầu
tư và những nhà tư vấn khác lại tìm thấy đủ thứ.
NHỮNG LỜI PHÊ BÌNH NHÀ ĐẦU TƯ VĨ ĐẠI NHẤT THẾ GIỚI
Bài báo tiếp tục rằng không lâu trước đây, nhất là khi thị trường bùng nổ đến đỉnh điểm
vào đầu năm 2000, nhiều chuyên gia tài chính đáng kính và báo chí bắt đầu phê bình ông Buffett
vì không tham gia thị trường. Một chuyên gia trong số này, Harry Newton, chủ bút tờ Tạp chí Đầu
tư Công nghệ, đã viết: “Hẳn là Warren Buffett đang tiếc đứt ruột. Làm thế nào ông ấy lại bỏ qua
những cuộc cách mạng silicon, vô tuyến, DSL, mạng, công nghệ sinh học... được cơ chứ?”. Một
tháng sau, thị trường công nghệ sụp đổ, mang theo hàng nghìn tỷ đôla của các nhà đầu tư. Đến
đây thì ai mới đang “tiếc đứt ruột?”
TRẢ LỜI CÂU HỎI
Một lời khuyên tốt rất quan trọng để thành công về tài chính. Đã nhiều lần tôi ước gì mình
có thể trả lời tốt hơn câu hỏi “Tôi nên làm gì với 10.000 đôla?” chứ không chỉ bảo là “Hãy gởi
vào ngân hàng”. Sau nhiều năm im lặng trước câu hỏi này, nay tôi quyết định sẽ trả lời bằng cuốn
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
sách này, AI ĐÃ LẤY TIỀN CỦA TÔI? Một câu hỏi cần được trả lời bằng một cuốn sách, đơn
giản vì đó là một rất quan trọng.
CÁI GIÁ CỦA MỘT LỜI KHUYÊN TỆ HẠI
Tháng 6-2003, khi đang ngồi trên taxi ra sân bay, tình cờ tôi nghe trên radio cuộc trao đổi
với một chuyên gia tài chính. Ông này nói: “Đã đến lúc quay lại với thị trường chứng khoán”.
“Vì sao vậy?”, người dẫn chương trình hỏi.
“Vì tất cả đèn xanh đều đã bật”, nhà tư vấn tài chính này nói. “Thị trường này đang tăng
lên”.
Sau đó ông ta tiếp tục với hàng loạt những lời giải thích và nói về một thị trường chứng
khoán tiêu chuẩn được nhai đi nhai lại, về trước khi, trong khi và sau khi thị trường sụp đổ.
Tôi nhìn ra bên ngoài và chẳng buồn nghe nữa cho đến khi người dẫn chương trình nói:
“Bây giờ là đến lúc trao đổi với thính giả qua điện thoại”.
Người đầu tiên gọi đến nói: “Năm nay tôi 78 tuổi, vợ tôi 75. Vào tháng 1-2000, chúng tôi
đã nghĩ rằng mình sẽ có một danh mục đầu tư an toàn dành để về hưu. Chúng tôi đã bỏ một triệu
đôla vào quỹ hỗ tương”.
“Thật tuyệt vời”, người dẫn chương trình nói.
“Vâng, nhưng đó là tháng 1-2000”.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
“Giờ thì ông có bao nhiêu tiền?”, vị chuyên gia tài chính nói.
“Đó mới là vấn đề”, người gọi điện nói. “Tháng 3-2000, khi thị trường bắt đầu sụp đổ, tôi
đã hỏi ý kiến của nhà kế hoạch tài chính của mình”.
“Thế anh ta nói gì?”, người dẫn chương trình hỏi.
“Anh ta nói y chang những gì mà vị khách mời của anh đang nói bây giờ. Anh ta nói thị
trường đang chuẩn bị tăng giá. Anh ta chẳng hề bảo chúng tôi đó là một cuộc sụp đổ thị trường.
Nghĩa là anh ta chẳng hề nói thị trường có thể đi xuống, hay quỹ hỗ tương là không n toàn. Rồi
anh ta khuyên chúng tôi nên tiếp tục đầu tư dài hạn, giữ và đa dạng hóa”.
“Thế ông đã làm gì?”, người dẫn chương trình hỏi.
“Chúng tôi làm theo lời anh ta, ngồi chờ và nhìn thị trường tiếp tục sụt giá. Và khi giá cả
hạ xuống, anh ta tiếp tục gọi điện bảo chúng tôi mua thêm khi giá còn thấp”.
“Thế ông có mua thêm không?”
“Dĩ nhiên là có. Nhưng thị trường vẫn tiếp tục giảm giá và chúng tôi tiếp tục gọi điện cho
anh ta. Đến tháng 8-2002 thì anh ta không thèm trả lời điện thoại của chúng tôi nữa. Sau đó chúng
tôi mới biết là anh ta đã nghỉ và và chúng tôi được giới thiệu với một người khác. Dù sao thì chúng
tôi cũng phát ốm lên khi mở thư của công ty đầu tư. Tôi không thể chịu nổi khi thấy số tiền mình
dành dụm cả đời nay lại từ từ biến mất khi thị trường sụp đổ. Giờ thì chúng tôi không đủ sức làm
việc kiếm tiền nữa và cũng chẳng biết mình có thể làm gì bây giờ”.
“Thế ông còn lại bao nhiêu tiền?”, người dẫn chương trình lại hỏi.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
“Ừm, sau khi anh ta không nghe điện thoại nữa thì chúng tôi đã tự quyết định và bán hết
quỹ hỗ tương của mình. Vợ chồng tôi nghĩ có lẽ nên giữ tiền mặt thì tốt hơn. Sau khi bán xong,
chúng tôi chỉ còn lại 350.000 đôla và gởi chúng vào ngân hàng”.
“Cũng tốt”, người dẫn chương trình nói. “Ít ra thì ông cũng còn lại một ít tiền. 350.000 đôla
cũng là một số tiền đáng kể đấy chứ”.
“Ừ, nhưng vấn đề là tôi chỉ được 1% tiền lãi một năm thôi, 3.500 đôla. Thậm chí nếu cộng
thêm phúc lợi xã hội và chăm sóc y tế thì cũng chẳng sống nổi với số tiền ít ỏi đó. Tôi e rằng
chúng tôi sắp phải ăn vào tiền tiết kiệm của mình, mà nếu thế thì tình hình sẽ càng tệ hơn nữa.
Anh có lời khuyên gì cho chúng tôi không?”
“Ông có nhà cửa gì không?”, nhà tư vấn tài chính hỏi.
“Có”, người gọi điện đáp. “Nhưng làm ơn đừng bảo chúng tôi bán nó đi. Nó là tất cả những
gì còn lại của chúng tôi. Với lại nó cũng chỉ trị giá 120.000 đôla, mà trong đó chúng tôi đã cầm
đến 80.000 đôla rồi. Chúng tôi nợ nhiều đến thế là vì khi t suất lợi nhuận giảm, chúng tôi đã phải
bù thêm tiền vào tài khoản và phải rút tiền từ giá trị ngôi nhà của mình”.
“Rồi chuyện gì xảy ra với số tiền cầm nhà đó?”, người dẫn chương trình hỏi.
“Chúng tôi tiêu dùng. Chúng tôi phải sống nhờ số tiền đó. Vì vậy nên tôi phải gọi điện đến
xin tư vấn”.
“Thế đấy, vậy anh có lời khuyên gì cho cặp vợ chồng này không?”, người dẫn chương trình
hỏi chuyên gia tài chính.
Kolabook.com – Tải Ebook miễn phí
- Xem thêm -