Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Khoa học xã hội Triết học Học thuyết về mac - lenin...

Tài liệu Học thuyết về mac - lenin

.PDF
35
742
143

Mô tả:

HỌC THUYẾT VỀ mac - lenin
Ch-¬ng 6 HỌC THUYẾT VỀ Chñ nghÜa t- b¶n ®éc quyÒn vµ chñ nghÜa t- b¶n ®éc quyÒn Nhµ n-íc TiÕp theo giai ®o¹n c¹nh tranh tù do, chñ nghÜa t- b¶n ph¸t triÓn lªn giai ®o¹n cao h¬n lµ giai ®o¹n chñ nghÜa t- b¶n ®éc quyÒn vµ sau ®ã lµ chñ nghÜa tb¶n ®éc quyÒn nhµ n-íc VËn dông s¸ng t¹o nh÷ng nguyªn lý cña chñ nghÜa M¸c vµo ®iÒu kiÖn lÞch sö míi cña thÕ giíi, V.I. Lªnin ®· chøng minh r»ng chñ nghÜa t- b¶n ®· b-íc sang giai ®o¹n míi lµ chñ nghÜa t- b¶n ®éc quyÒn. Néi dung ch-¬ng 6 6.1. Chủ nghĩa tư bản Độc quyền 6.2. Chủ nghĩa tư bản Độc quyền nhà nước 6.3. Những nét mới trong sự phát triển của Chủ nghĩa tư bản hiện đại 6.4. Vai trò, hạn chế và xu hướng vận động của Chủ nghĩa tư bản 6.1. Chñ nghÜa t- b¶n ®éc quyÒn 6.1.1 Nguyên nhân chuyÓn biÕn của CNTB tõ c¹nh tranh tù do sang ®éc quyÒn 6.1.2. Nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tế c¬ b¶n cña CNTB ®éc quyÒn 6.1.3. Sù ho¹t ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ vµ quy luËt gi¸ trÞ thÆng d- trong giai ®o¹n CNTB ®éc quyÒn 6.1.1. Nguyên nhân chuyÓn biÕn của CNTB tõ c¹nh tranh tù do sang ®éc quyÒn 6.1.1.1. Nguyên nhân C.M¸c vµ Ph.¡ngghen ®· dù b¸o r»ng: c¹nh tranh tù do sinh ra tÝch tô vµ tËp trung s¶n xuÊt, tÝch tô vµ tËp trung s¶n xuÊt ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nµo ®ã sÏ dÉn ®Õn ®éc quyÒn Tù do c¹nh tranh TÝch tô tËp trung s¶n xuÊt §éc quyÒn LLSX TÝch tô vµ tËp trung s¶n xuÊt XÝ nghiÖp quy m« lín XÝ nghiÖp quy m« lín Ngµnh s¶n xuÊt míi KH - KT cuèi TK 19 T¸c ®éng cña quy luËt kinh tÕ C¹nh tranh Khñng ho¶ng kinh tÕ NSL§ TÝch luü TB BiÕn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ §éc quyÒn TÝch tô tËp trung t- b¶n TÝch luü Ph©n ho¸ TËp trung s¶n xuÊt quy m« XÝ nghiÖp võa vµ nhá ph¸ s¶n XN lín tån t¹i vµ ph¸t triÓn XÝ nghiÖp lín cµng lín h¬n TÝn dông ph¸t triÓn TÝch tô tËp trung t- b¶n TËp trung s¶n xuÊt * Kh¸i qu¸t nguyªn nh©n h×nh thµnh CNTB§Q LLSX TÝn dông ph¸t triÓn KH- KT cuèi TK 19 §éc QuyÒn T¸c ®éng cña quy luËt kinh tÕ Khñng ho¶ng kinh tÕ C¹nh tranh 6.1.1.2. Bản chất của chủ nghĩa tư bản độc quyền + CNTB ®éc quyÒn ra ®êi tõ c¹nh tranh, ®éc quyÒn lo¹i bá sù thèng trÞ c¹nh tranh, nh-ng ®éc quyÒn kh«ng thñ tiªu ®-îc c¹nh tranh, mµ ng-îc l¹i cµng lµm cho c¹nh tranh gay g¾t. + CNTB ®éc quyÒn vÉn dùa trªn chÕ ®é chiÕm h÷u t- nh©n t- b¶n chñ nghÜa vÒ t- liÖu s¶n xuÊt. Nhưng khác với giai đoạn trước, giai đoạn này các doanh nghiệp độc quyền, những doanh nghiệp do tập thể các nhà tư bản đầu tư thống trị  Víi sù thèng trÞ cña CNTB ®éc quyÒn m©u thuÉn vèn cã cña CNTB cµng thªm s©u s¾c. 6.1.2. Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña CNTB ®éc quyÒn 6.1.2.1 - TËp trung s¶n xuÊt vµ c¸c tæ chøc ®éc quyÒn Đây là đặc trưng kinh tế cơ bản của chủ nghĩa đế quốc TÝch tô, tËp trung s¶n xuÊt Ht số Ýt xÝ nghiÖp lín C¹nh tranh gay g¾t Tho¶ hiÖp, tho¶ thuËn Tæ chøc ®éc quyÒn Tæ chøc ®éc quyÒn lµ tæ chøc liªn minh gi÷a c¸c nhµ t- b¶n lín ®Ó tËp trung vµo trong tay phÇn lín viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét sè lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn ®éc quyÒn cao + Nh÷ng liªn minh ®éc quyÒn: * Liªn kÕt ngang. * Liªn kÕt däc  Liªn kÕt ngang: Lµ sù liªn kÕt nh÷ng doanh nghiÖp trong cïng ngµnh s¶n xuÊt d-íi nh÷ng h×nh thøc: C¸cten, Xanhdica, Têrít.  Liªn kÕt däc: Lµ sù liªn kÕt kh«ng chØ nh÷ng xÝ nghiÖp lín mµ c¶ nh÷ng: Xanhdica, Têrít  Thuéc c¸c ngµnh kh¸c nhau nh-ng cã liªn quan víi nhau vÒ kinh tÕ vµ kü thuËt  H×nh thµnh nªn c¸c: Congxoocxiom. C«ng«l¬mªrat C«ngxoocxiom Tæ chøc ®éc quyÒn Tê rít Xanhdica C¸c ten Liªn kÕt däc cña c¸c tæ chøc §Q. ViÖc s¶n xuÊt, tiªu thô do ban qu¶n trÞ chung ViÖc l-u th«ng do mét ban qu¶n trÞ chung. Tho¶ thuËn vÒ gi¸ c¶, quy m«, thÞ tr­êng … m C«ng«l¬merat C«ng xoocxiom Tê rít Xanhdica C¸cten Tæ chøc ®éc quyÒn 6.1.2.2 - T- b¶n tµi chÝnh vµ bän ®Çu sá tµi chÝnh Ph¸ s¶n Ng©nhµng nhá S¸t nhËp Tæ chøc ®éc quyÒn ng©n hµng Tæ chøc ®éc quyÒn c«ng nghiÖp T- b¶n tµi chÝnh C¹nh tranh khèc liÖt Lª nin: “T- b¶n tµi chÝnh lµ kÕt qu¶ cña sù hîp nhÊt gi-a TB ng©n hµng cña mét sè Ýt ng©n hµng §Q lín nhÊt víi TB cña liªn minh ®éc quyÒn c¸c nhµ c«ng nghiÖp” (V. I.Lªnin: Toµn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2005, t.27.tr.489) Vai trß cò Vai trß cña ng©n hµng Vai trß míi Trung gian trong viÖc thanh to¸n tÝn dông Th©m nhËp vµo tæ chøc ®éc quyÒn c«ng nghiÖp ®Ó gi¸m s¸t Trùc tiÕp ®Çu t- vµo c«ng nghiÖp * Sù ph¸t triÓn cña t- b¶n tµi chÝnh dÉn ®Õn mét nhãm nhá ®éc quyÒn chi phèi toµn bé ®êi sèng kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña toµn x· héi t- b¶n gäi lµ bän ®Çu sá tµi chÝnh ChÕ ®é tham dù §Çu sá tµi chÝnh Thñ ®o¹n Thèng trÞ kinh tÕ Thèng trÞ chÝnh trÞ Cö ®¹i diÖn tham gia ®Ó theo dâi viÖc sö dung tiÒn vay Ng©n hµng Tæchøc ®éc quyÒn c«ng nghiÖp Mua cæ phÇn cña c¸c ng©n hµng, hoÆc lËp ng©n hµng phôc vô riªng cho m×nh Tr-íc ®©y Giê ®©y chØ thùc hiÖn chøc n¨ng N¾m hÇu hÕt t- b¶n thanh to¸n vµ tÝn dung tiÒn tÖ cña x· héi T- b¶n tµi chÝnh Khèng chÕ mäi ho¹t §Çu sá tµi chÝnh ®éng cña nÒn kinh tÕ (chi phèi toµn bé ®êi sèng kinh tÕ vµ x· héi cña x· héi t- b¶n) TBCN 6.1.2.3- XuÊt khÈu t- b¶n CNTB tù do c¹nh tranh CNTB §éc quyÒn XuÊt khÈu hµng ho¸ XuÊt khÈu hµng ho¸ ra n-íc ngoµi nh»m môc ®Ých thùc hiÖn gi¸ trÞ XuÊt khÈu T- b¶n Lµ xuÊt khÈu gi¸ trÞ ra n-íc ngoµi nh»m môc ®Ých chiÕm ®o¹t m vµ c¸c nguån lîi kh¸c cña n-íc nhËp khÈu t- b¶n Nguyªn nh©n TÝch luü tb¶n ph¸t triÓn C¸c n-íc nhá Gi¸ ruéng ®Êt thÊp TiÒn l-¬ng thÊp TÝch luü khèi l-îng t- b¶n lín Héi nhËp kinh tÕ T- b¶n thõa “t­¬ng ®èi” trùc tiÕp XuÊt khÈu t- b¶n Gián tiếp ThiÕu t- b¶n Nguyªn liÖu rÎ H×nh thøc Trùc tiÕp (FDI) XuÊt khÈu tb¶n Kinh tÕ Môc tiªu Gi¸n tiÕp (ODA) ChÝnh trÞ Chñ thÓ: Kinh tÕ XuÊt khÈu tb¶n Nhµ n-íc XuÊt khÈu t- b¶n XuÊt khÈu tb¶n t- nh©n H-íng vµo c¸c ngµnh thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng ChÝnh trÞ Thùc hiÖn chñ nghÜa thùc dân míi Qu©n sù §Æt c¨n cø qu©n sù trªn l·nh thæ Ngµnh chu chuyÓn vèn nhanh vµ lîi nhuËn ®éc quyÒn cao T¹o ®iÒu kiÖn cho t- b¶n tnh©n 6.1.2.4 - Sù ph©n chia thÕ giíi về kinh tế gi÷a c¸c tæ chøc ®éc quyÒn TÝch tô vµ tËp trung tb¶n xuÊt khÈu t- b¶n C¹nh tranh gi÷a c¸c tæ chøc ®éc quyÒn Tæ chøc ®éc quyÒn quèc tÕ
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan