MỤC LỤC
MỤC LỤC
DANH MỤC VIẾT TẮT
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
TÓM TẮT LUẬN VĂN
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ...........................................
1.1
Tính cấp thiết của đề tài................................................................................
1.2
Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài nghiên cứu
2
1.3
Mục tiêu nghiên cứu .....................................................................................
1.4
Câu hỏi nghiên cứu.......................................................................................
1.5
Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................
1.6
Phương pháp nghiên cứu...............................................................................
1.7
Ý nghĩa đề tài nghiên cứu .............................................................................
1.8
Kết cấu đề tài .................................................................................................
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN TRONG CÁC
DOANH NGHIỆP .........................................................................................
2.1
Khái quát chung về tổ chức kế toán .............................................................
2.1.1 Khái niệm về tổ chức và tổ chức kế toán.........................................................
2.1.2 Yêu cầu tổ chức kế toán ..................................................................................
2.1.3 Vai trò tổ chức kế toán ....................................................................................
2.1.4 Nhiệm vụ tổ chức kế toán .............................................................................
2.2
Nguyên tắc tổ chức kế toán .........................................................................
2.3
Nội dung tổ chức kế toán ............................................................................
2.2.1 Tổ chức bộ máy kế toán ................................................................................
2.2.2 Tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp ...............................................
2.2.3 Tổ chức kiểm tra kế toán trong doanh nghiệp ...............................................
2.2.4 Đặc điểm hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp bất động sản có ảnh
hưởng đến tổ chức kế toán ............................................................................
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TỔ CHỨC KẾ TOÁN TẠI
CÔNG TY CP BẤT ĐỘNG SẢN GREEN OASIS ...................................
3.1
Tổng quan về hoạt động của Công ty Cổ phần bất động sản Green Oasis
37
3.1.1 Vài nét sơ lược về Công ty ............................................................................
3.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty ................................................
3.1.3 Đặc điểm hoạt động kinh doanh của Công ty ................................................
3.1.4 Tổ chức bộ máy quản lý ..............................................................................
3.2
Thực trạng tổ chức kế toán tại Công ty Cổ phần bất động sản Green Oasis
43
3.2.1 Tổ chức bộ máy kế toán ................................................................................
3.2.2 Tổ chức công tác kế toán ...............................................................................
3.2.3 Tổ chức kiểm tra công tác kế toán..................................................................
CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, CÁC GIẢI PHÁP
ĐỀ XUẤT VÀ KẾT LUẬN ........................................................................
4.1
Thảo luận kết quả nghiên cứu ....................................................................
4.1.1 Những thành quả đạt được ............................................................................
4.1.2 Những vấn đề còn tồn tại ..............................................................................
4.2
Giải pháp đề xuất ........................................................................................
4.2.1 Phương hướng hoàn thiện tổ chức kế toán tại Công ty Cổ phần Bất động
sản Green Oasis 68
4.2.2 Yêu cầu và nguyên tắc cơ bản hoàn thiện tổ chức kế toán trong Công ty
Cổ phần Bất động sản Green Oasis ...............................................................
4.2.3 Giải pháp hoàn thiện tổ chức kế toán trong Công ty Cổ phần Bất động sản
Green Oasis ...................................................................................................
4.2.4 Điều kiện để thực hiện các giải pháp .............................................................
4.3
Đóng góp của đề tài nghiên cứu .................................................................
4.4
Những hạn chế của đề tài nghiên cứu và một số gợi ý cho các nghiên
cứu trong tương lai ......................................................................................
KẾT LUẬN ............................................................................................................
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..............................................................
PHỤ LỤC
DANH MỤC VIẾT TẮT
XDCB
: Xây dựng cơ bản
TC-HC
: Tổ chức - Hành chính
TSCĐ
: Tài sản cố định
SXKD
: Sản xuất kinh doanh
NVL
: Nguyên vật liệu
CCDC
: Công cụ dụng cụ
BCTC
: Báo cáo tài chính
GTGT
: Giá trị gia tăng
DT
: Doanh thu
CP
: Chi phí
BHXH
: Bảo hiểm xã hội
BHYT
: Bảo hiểm y tê
BHTN
: Bảo hiểm thất nghiệp
NLĐ
: Người lao động
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1:
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán tập trung ..........................................
Sơ đồ 2.2:
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán phân tán ..........................................
Sơ đồ 2.3:
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán vừa tập trung vừa phân tán .................
Sơ đồ 3.1:
Sơ đồ tổ chức của Công ty Cổ phần Bất động sản Green Oasis ..........
Sơ đồ 3.2:
Sơ đồ bộ máy kế toán Công ty Cổ phần Bất động sản Green Oasis
.............................................................................................................
Sơ đồ 3.3:
Sơ đồ luân chuyển chứng từ nghiệp vụ thu tiền .................................
Sơ đồ 3.4:
Sơ đồ luân chuyển chứng từ nghiệp vụ chi tiền .................................
Sơ đồ 3.5:
Sơ đồ luân chuyển chứng từ nghiệp vụ mua hàng và thanh toán .........
Sơ đồ 3.6:
Sơ đồ hạch toán các nghiệp vụ kế toán tiền mặt ..................................
Sơ đồ 3.7:
Sơ đồ hạch toán kế toán nghiệp vụ phải trả người lao động ................
Sơ đồ 3.8:
Sơ đồ hạch toán kế toán xác định kết quả kinh doanh .........................
Sơ đồ 4.1:
Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán theo mô hình kết hợp ...........................
Sơ đồ 4.2:
Sơ đồ luân chuyển nghiệp vụ thu tiền mặt ...........................................
Sơ đồ 4.3:
Sơ đồ luân chuyển nghiệp vụ chi tiền mặt ...........................................
BIỂU
Biểu 3.1:
Danh mục Sổ kế toán sử dụng tại Công ty CP Bất động sản Green Oasis
.............................................................................................................
Biểu 3.2:
Danh mục báo cáo kế toán quản trị tại Công ty CP Bất động sản
Green Oasis .........................................................................................
i
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Tổ chức kế toán là một trong những nội dung thuộc về tổ chức quản lý trong
doanh nghiệp. Tổ chức kế toán một cách thích ứng với điều kiện về quy mô, về đặc
điểm tổ chức sản xuất kinh doanh cũng như gắn với những yêu cầu quản lý cụ thể
tại doanh nghiệp có ý nghĩa hết sức quan trọng và to lớn trong việc nâng cao hiệu
quả quản lý của doanh nghiệp. Với chức năng thông tin, kiểm tra tình hình hoạt
động và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp một cách thường xuyên, nhanh nhạy
và có hệ thống nên tổ chức kế toán là một trong các mặt quan trọng được doanh
nghiệp đặc biệt quan tâm. Tổ chức kế toán không đơn thuần là tổ chức một bộ phận
quản lý trong doanh nghiệp mà nó còn bao hàm cả tính nghệ thuật trong việc xác
lập các yếu tố, điều kiện cũng như các mối liên hệ qua lại tác động trực tiếp hoặc
gián tiếp đến hoạt động kế toán, đảm bảo cho kế toán phát huy tối đa các chức năng
vốn có của mình.
Qua nghiên cứu thực tiễn hoạt động tại Công ty Cổ phần bất động sản Green
Oasis cho thấy tổ chức kế toán tại đơn vị còn bộc lộ nhiều vấn đề bất cập và chưa
phát huy hết vai trò vốn có của nó. Chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Hoàn
thiện tổ chức kế toán tại Công ty Cổ phần Bất động sản Green Oasis” đang là một
đòi hỏi cấp thiết, có ý nghĩa cả về lý luận và thực tế.
Ngoài các danh mục nêu trong mục lục, luận văn được kết cấu gồm có 4
chương:
Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về tổ chức kế toán trong các doanh nghiệp
Chương 3: Phân tích thực trạng tổ chức kế toán tại Công ty cổ phần bất động
sản Green Oasis
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu, các giải pháp đề xuất và kết luận
Trong nội dung chương 1, tác giả giới thiệu khái quát về đề tài nghiên cứu
trong đó nêu 8 nội dung chính bao gồm: tính cấp thiết của đề tài, tổng quan các
công trình nghiên cứu trước đây có liên quan đến tổ chức kế toán, trình bày mục
tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu
và ý nghĩa của đề tài nghiên cứu.
ii
Trong chương 2, trên cơ sở nghiên cứu các tài liệu khoa học, tác giả trình
bày cơ sở lý luận về tổ chức kế toán trong các doanh nghiệp với ba nội dung chính:
Thứ nhất, khái quát chung về tổ chức kế toán trong đó có nêu khái niệm về tổ
chức kế toán, yêu cầu, vai trò và nhiệm vụ của tổ chức kế toán.
- Về khái niệm tổ chức kế toán, có rất nhiều quan điểm khác nhau dưới nhiều
khía cạnh khác nhau. Mỗi quan điểm đều thể hiện sự phát triển về mặt lý luận cũng
như nhận thức của con người về tổ chức kế toán. Và tổng hợp từ các quan điểm đó,
có thể nêu lên khái niệm về tổ chức kế toán như sau: Tổ chức kế toán là việc sắp
xếp hợp lý công tác kế toán và bộ máy nhân sự của kế toán theo một mô hình nào
đó, trên cơ sở những nguyên tắc, những căn cứ nhất định và trong những điều kiện,
đặc điểm cụ thể của đơn vị nhằm tạo lập một hệ thống thông tin phục vụ cho quản
lý.
- Về yêu cầu của tổ chức kế toán cần tập trung ở ba khía cạnh đó là: yêu cầu
về tổ chức con người làm công tác kế toán, yêu cầu về tổ chức các công việc kế
toán và yêu cầu trong công tác kiểm tra kế toán
Thứ hai, tác giả trình bày các nguyên tắc tổ chức kế toán trong đó bao gồm 4
nguyên tắc chủ yếu đó là: nguyên tắc chuẩn mực, nguyên tắc phù hợp, nguyên tắc
thống nhất, nguyên tắc tiết kiệm hiệu quả
Thứ ba, tổ chức kế toán trong các doanh nghiệp bao gồm các nội dung sau:
* Tổ chức bộ máy kế toán: Lựa chọn mô hình tổ chức bộ máy kế toán, gồm 3
mô hình: tổ chức bộ máy kế toán tập trung, phân tán và vừa tập trung vừa phân tán.
* Tổ chức công tác kế toán, bao gồm:
- Tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ kế toán: là công việc tổ chức thu nhận
thông tin về nội dung các nghiệp vụ, giao dịch kinh tế tài chính phát sinh tại doanh
nghiệp và kiểm tra tính hợp pháp, hợp lý, hợp lệ của các nghiệp vụ, giao dịch đó.
Gồm 3 nội dung chính: vận dụng hệ thống chứng từ, xây dựng trình tự luân chuyển
chứng từ và lựa chọn hình thức chứng từ
- Tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản kế toán: là việc xác định số tài khoản
tổng hợp cần sử dụng phù hợp với điều kiện và lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp.
iii
- Tổ chức vận dụng hệ thống sổ kế toán: là thiết lập cho doanh nghiệp một bộ
sổ kế toán tổng hợp và chi tiết có đầy đủ chủng loại, số lượng, kết cấu sổ theo một
hình thức kế toán nhất định, phù hợp với những đặc thù của doanh nghiệp để ghi
chép, hệ thống hóa và tổng hợp số liệu từ chứng từ gốc theo một trình tự và phương
pháp ghi chép nhất định.
Có 5 hình thức kế toán:
Hình thức nhật ký - sổ cái
Hình thức kế toán chứng từ ghi sổ
Hình thức kế toán nhật ký - chứng từ
Hình thức nhật ký chung
Hình thức kế toán máy
- Tổ chức hệ thống báo cáo kế toán: Báo cáo kế toán là phương tiện cung cấp
thông tin về tình hình tài chính, kết quả kinh doanh và hoạt động của doanh nghiệp
cho người sử dụng thông tin kế toán. Báo cáo kế toán được chia thành báo cáo tài
chính và báo cáo quản trị.
* Tổ chức kiểm tra kế toán: Tổ chức kiểm tra kế toán có ý nghĩa quan trọng
trong tổ chức kế toán nhằm đảm bảo cho công tác kế toán được thực hiện đúng quy
định, có hiệu quả và cung cấp được thông tin phản ánh đúng thực trạng của doanh
nghiệp; nhằm phát hiện, ngăn ngừa những hiện tượng vi phạm và thực hiện không
đúng theo quy định.
* Từ cơ sở lý luận chung về tổ chức kế toán trong các doanh nghiệp, tác giả đã
nghiên cứu sâu hơn về đặc điểm hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp bất động
sản có ảnh hưởng như thế nào đến tổ chức kế toán.
Ở chương 3, tác giả đi sâu vào nghiên cứu thực trạng tổ chức kế toán tại
Công ty cổ phần bất động sản Green Oasis với các nội dung chính sau:
Trước khi đi vào nghiên cứu thực trạng tổ chức kế toán tại công ty cổ phần bất
động sản Green Oasis, tác giả đã khái quát chung về đặc điểm hoạt động kinh doanh
cũng như đặc điểm tổ chức quản lý của doanh nghiệp này.
Về thực trạng tổ chức kế toán tại Công ty cổ phần bất động sản Green Oasis
iv
được thể hiện qua các nội dung:
Một là, tổ chức bộ máy kế toán: Căn cứ theo quy mô và hoạt động quản lý, bộ
máy kế toán hiện nay tại Công ty Cổ phần bất động sản Green Oasis được tổ chức
theo hình thức tập trung, cho nên mọi công việc hạch toán kế toán được thực hiện
tập trung tại phòng kế toán công ty. Bộ máy kế toán của đơn vị được tổ chức khoa
học, gọn nhẹ, dễ điều hành quản lý. Tuy nhiên, từng phần hành kế toán công việc
dồn nhiều vào một người nên tính khách quan trong công việc không cao do hạn
chế về công tác kiểm tra chéo nên có những sai sót không kịp thời được phát hiện.
Bên cạnh đó, công ty cũng chưa tổ chức phân công, phân nhiệm tách bạch giữa kế
toán tài chính và kế toán quản trị.
Hai là, tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ kế toán: theo các nội dung như
vận dụng xây dựng hệ thống chứng từ, xây dựng quy trình luân chuyển chứng từ đối
với một số nghiệp vụ chủ yếu, tổ chức ghi sổ kế toán và bảo quản, lưu giữ chứng từ.
Ba là, tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản kế toán: Các tài khoản sử dụng
trong công ty cơ bản đã phục vụ cho việc phân loại và phản ánh những đối tượng kế
toán và giúp phục vụ cho công tác lập các báo cáo kế toán bắt buộc theo yêu cầu
của Nhà nước. Tuy nhiên, việc mở các tài khoản chi tiết vẫn chưa thực sự khoa học
và chưa đủ các tài khoản chi tiết cần thiết như các tài khoản phản ánh các khoản
phải thu, phải trả gây khó khăn cho công tác quản lý cụ thể từng đối tượng kế toán
chi tiết cũng như việc lập báo cáo nội bộ tại đơn vị.
Bốn là, tổ chức vận dụng hệ thống sổ kế toán
Năm là, tổ chức vận dụng hệ thống báo cáo kế toán
Sáu là, tổ chức kiểm tra kế toán
Nhìn chung, qua thực tế nghiên cứu thực trạng tổ chức kế toán tại công ty cổ
phần bất động sản Green Oasis, có thể thấy tổ chức kế toán tại đơn vị đã đạt được
những kết quả nhất định, tuy nhiên tổ chức kế toán tại đây cũng còn tồn tại rất nhiều
vấn đề bất cập. Trên cơ sở thực trạng và những tồn tại đó, cần phải có phương
hướng và giải pháp giúp hoàn thiện tổ chức kế toán tại doanh nghiệp này.
Trong chương 4, tác giả đã có những đánh giá chung về thực trạng tổ chức
v
kế toán tại Công ty CP bất động sản Green Oasis trên 05 phương diện tổ chức như
đã nêu ở trên, đồng thời mạnh dạn đưa ra một số giải pháp và điều kiện thực hiện
giải pháp đó.
Để có thể hoàn thiện tổ chức kế toán tại doanh nghiệp này, cần phải đảm bảo
các yêu cầu và nguyên tắc cơ bản sau:
Yêu cầu:
- Đảm bảo yêu cầu bộ máy kế toán tại các doanh nghiệp phải gọn nhẹ, hoạt
động có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu cung cấp thông tin.
- Phải dựa trên chế độ kế toán theo quyết định 15/2006 và phải căn cứ vào các
chính sách, thể lệ quy chế tài chính kế toán hiện hành của Nhà nước Việt Nam.
- Phải dựa trên những đặc điểm riêng của các doanh nghiệp may và điều kiện
thực tế của các doanh nghiệp.
Nguyên tắc:
- Phải phù hợp với cơ chế quản lý hiện hành (cơ chế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa) và có khả năng thích ứng trong tương lai
- Phải phù hợp với yêu cầu về trình độ quản lý, trình độ kế toán và đặc điểm
của hoạt động kinh doanh bất động sản
- Phải phù hợp với điều kiện về nhân lực, khả năng trang bị các phương tiện
kỹ thuật tính toán, ghi chép và xử lý thông tin của doanh nghiệp.
- Phải mang tính khả thi cao trên cơ sở hiệu quả và tiết kiệm.
Các giải pháp hoàn thiện bao gồm:
Thứ nhất: Hoàn thiện tổ chức bộ máy kế toán
- Lựa chọn hình thức bộ máy kế toán phù hợp.
- Sử dụng lao động kế toán một cách hợp lý và hiệu quả.
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của
đội ngũ kế toán trong doanh nghiệp.
Thứ hai: Quan tâm và củng cố hệ thống kế toán quản trị
Kế toán quản trị trong các doanh nghiệp có tầm quan trọng rất lớn trong việc
thiết lập hệ thống thông tin một cách trực tiếp và thường xuyên đối với các nhà
vi
quản trị, do vậy, các doanh nghiệp nên bố trí kết hợp kế toán quản trị với kế toán tài
chính, thực hiện phần hành kế toán quản trị cho doanh nghiệp: cung cấp các thông
tin đặc thù theo yêu cầu quản lý, phân tích và đánh giá, lập dự toán, soạn thảo các
báo cáo phục vụ cho quyết định kinh doanh.
Thứ ba: Hoàn thiện hệ thống chứng từ kế toán
- Sử dụng chứng từ thống nhất và thực hiện kiểm tra chặt chẽ tính hợp pháp
của chứng từ
- Cải tiến quy trình luân chuyển chứng từ
- Về lưu trữ chứng từ
Thứ tư: Hoàn thiện hệ thống sổ kế toán
- Công ty cần mở đầy đủ các sổ kế toán theo yêu cầu quản lý của doanh
nghiệp cũng như yêu cầu quản lý của các cơ quan chức năng và nên thống nhất một
hệ thống sổ sử dụng tại đơn vị.
- Cần có quy định cụ thể về sửa chữa sổ kế toán trên phần mềm kế toán nhằm
đảm bảo tính an toàn và khách quan cho dữ liệu kế toán.
- Công ty nên in sổ kế toán định kỳ hàng tháng và phải đóng dấu giáp lai, có
đầy đủ chữ ký của người có liên quan, có xác định đầy đủ ngày mở sổ và ngày kết
thúc, đảm bảo các nghiệp vụ kinh tế tài chính được ghi chép thường xuyên, phát
hiện sai sót để sửa chữa kịp thời
Thứ năm: Hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán
- Cần phải bổ sung thêm một số tài khoản nhằm phản ánh đầy đủ các nghiệp
vụ kinh tế phát sinh tại đơn vị như TK 142 và các TK dự phòng 139, 159,…
- Phải vận dụng và sử dụng hợp lý hệ thống tài khoản, cần phải phân loại các
nghiệp vụ kinh tế phát sinh một cách thống nhất, rõ ràng và hợp lý, việc hạch toán
kế toán cần phải được thống nhất giữa các tài khoản và giữa các kỳ kế toán.
Thứ sáu: Hoàn thiện hệ thống báo cáo kế toán
- Đối với hệ thống báo cáo nội bộ: Các báo cáo nội bộ cần được lập thường
xuyên hàng tháng, do bộ phận kế toán thực hiện. Người lập báo cáo nội bộ nên
được bố trí riêng.
vii
- Cần phải có sự phân công rõ ràng giữa người lập báo cáo chi tiết và người
tổng hợp, phân tích và đánh giá. Các doanh nghiệp phải xây dựng hệ thống các báo
cáo nội bộ phục vụ cho công tác quản trị, quy định rõ ràng, cụ thể về các mẫu biểu,
các chỉ tiêu và phải có hướng dẫn chi tiết về phương pháp lập, thời gian lập và nơi
cần cung cấp báo cáo.
Thứ bảy: Hoàn thiện công tác kiểm tra kế toán
- Việc kiểm tra, kiểm soát phải được thành lập, tổ chức một cách có hệ thống
và thống nhất. Xây dựng hệ thống kiểm tra kiểm soát nội bộ đồng thời phải xây
dựng được hình thức kiểm tra và xác định rõ người chịu trách nhiệm khi kiểm tra
từng khâu công việc, đối tượng, nội dung, thời gian kiểm tra.
- Công ty cần phải xây dựng kế hoạch kiểm tra và đưa ra quy định cụ thể.
Cuối cùng là điều kiện thực hiện giải pháp hoàn thiện đứng trên hai phương
diện: về phía nhà nước và về phía doanh nghiệp nhằm tạo điều kiện cho công tác
hoàn thiện tổ chức kế toán tại doanh nghiệp đạt hiệu quả cao.
1
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam
không chỉ chịu sức ép cạnh tranh với các Công ty trong nước mà gay gắt, quyết liệt
hơn từ các tập đoàn đa quốc gia, những công ty hùng mạnh cả về vốn, thương hiệu và
trình độ quản lý. Do vậy, để cạnh tranh được các doanh nghiệp phải có những đối
sách, có tầm nhìn chiến lược để phát hiện ra những cơ hội kinh doanh mới và tìm
được cho mình một hướng đi hợp lý để tồn tại và phát triển; đồng thời trong một mắt
xích đó đòi hỏi phải có một hệ thống thông tin đáp ứng đầy đủ các yêu cầu cơ bản là:
chính xác, kịp thời, toàn diện và khách quan. Là một phân hệ thông tin trong hệ thống
quản lý, tổ chức kế toán đóng vai trò hết sức quan trọng đáp ứng những yêu cầu quản
lý tài chính và mang lại những thắng lợi cho các quyết định kinh tế.
Tổ chức kế toán tại doanh nghiệp trong điều kiện thực hiện cơ chế thị trường,
ngoài việc tuân thủ các nguyên tắc chung của khoa học tổ chức còn phải gắn với
đặc thù của hạch toán kế toán vừa khoa học, vừa là nghệ thuật ứng dụng để việc tổ
chức đảm bảo được tính linh hoạt, hiệu quả và đồng bộ nhằm đạt tới mục tiêu chung
là tăng cường được hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Chính vì vậy,
các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp kinh doanh bất động sản nói riêng muốn
phát triển bền vững thì đòi hỏi phải có một hệ thống kế toán thực sự tốt và hiệu quả.
Là một công ty đã hoạt động lâu năm trong lĩnh vực đầu tư kinh doanh bất động
sản, Công ty Cổ phần bất động sản Green Oasis đã từng bước xây dựng, tổ chức bộ
máy kế toán tương đối ổn định và hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn tồn tại
nhiều hạn chế về công tác tổ chức kế toán như vi phạm một số nguyên tắc về quản lý
tài chính, tài sản; việc tổ chức hệ thống sổ sách và chứng từ kế toán chưa đúng và
đầy đủ theo quy định, hệ thống tài khoản kế toán còn thiếu một số tài khoản cơ bản
chưa đáp ứng được nhu cầu hạch toán, …gây khó khăn cho công tác quyết toán thuế
và ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện tổ chức kế toán tại Công
ty Cổ phần Bất động sản Green Oasis” đang là một đòi hỏi cấp bách, có ý nghĩa cả
về lý luận và thực tế.
2
1.2 Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài nghiên cứu
Tổ chức kế toán có vai trò quan trọng trong việc kết nối giữa cơ sở lý luận với
thực tế thực hành công việc kế toán ở doanh nghiệp. Đã có nhiều đề tài nghiên cứu
về tổ chức kế toán tại các doanh nghiệp thuộc các ngành, lĩnh vực khác nhau như:
ngành dầu khí, sản xuất dược phẩm, hàng không du lịch, chứng khoán,… Tuy
nhiên, trên cơ sở lý luận chung, mỗi doanh nghiệp lại có mô hình áp dụng riêng phù
hợp với quy mô, đặc điểm kinh doanh của từng doanh nghiệp.
Qua tìm hiểu một số công trình nghiên cứu được đề cập dưới đây đã đưa ra
khá rõ cơ sở lý luận của tổ chức kế toán tại một số doanh nghiệp, thực trạng và
những vẫn đề còn tồn tại, giải pháp của tác giả về việc hoàn thiện như:
Năm 2010, với đề tài luận văn thạc sỹ kinh tế: “Hoàn thiện tổ chức kế toán tại
các doanh nghiệp may 100% vốn nước ngoài trên địa bàn tỉnh Hưng Yên” của
Phùng Thị Ngọc Mai, người hướng dẫn khoa học PGS.TS Phạm Thị Bích Chi,
Trường Đại học kinh tế quốc dân. Theo kết cấu của đề tài nghiên cứu, tác giả đã nêu
được cơ sở lý luận chung về tổ chức kế toán bao gồm: tổ chức bộ máy kế toán, tổ
chức công tác kế toán (hệ thống tài khoản, hệ thống chứng từ, hệ thống sổ kế toán,
hệ thống báo cáo tài chính), tổ chức kiểm tra kế toán và ứng dụng thông tin vào
công tác kế toán.
Thực hiện khảo sát về hoạt động tổ chức kế toán tại một số doanh nghiệp may
100% vốn nước ngoài trên địa bàn tỉnh Hưng Yên, tác giả đã phân tích thực trạng
và có cái nhìn tổng quan về tổ chức kế toán tại các doanh nghiệp này, đánh giá
những thành quả đạt được đồng thời phát hiện những mặt còn tồn tại cần giải quyết.
Trên cơ sở đánh giá thực trạng, tác giả đã đưa ra một số giải pháp hoàn thiện
trên ba phương diện: tổ chức bộ máy nhấn mạnh đến việc chuyên môn hóa lao động
và đào tạo con người nhằm nâng cao năng lực chuyên môn; tổ chức công tác kế
toán hướng tới việc tuân thủ các thể lệ, chế độ kế toán hiện hành và điều kiện thực
tế của doanh nghiệp; tổ chức kiểm tra công tác kế toán và việc ứng dụng công nghệ
thông tin trong công tác kế toán giúp cho việc xử lý số liệu của kế toán trở nên
nhanh chóng, tiết kiệm được nhiều công sức cũng như nâng cao hiệu quả quản lý
3
trong các doanh nghiệp may 100% vốn nước ngoài trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. Tuy
nhiên, với đề tài nghiên cứu trên, tác giả chưa đề cập đến đặc điểm hoạt động sản
xuất kinh doanh trong doanh nghiệp may 100% vốn nước ngoài có ảnh hưởng đến
tổ chức kế toán để từ đó có được đánh giá chính xác và khách quan hơn về thực
trạng tổ chức kế toán tại doanh nghiệp may 100% vốn nước ngoài trên địa bàn tỉnh
Hưng Yên. Mặt khác, những đề xuất và kiến nghị tác giả đưa ra còn sơ sài, thiếu
tính thuyết phục và chưa lôgic với những tồn tại mà tác giả đã đề cập trước đó. Do
vậy, theo tôi việc đưa ra những giải pháp hoàn thiện có tính chọn lọc và khả thi sẽ
giúp đề tài có tính ứng dụng cao hơn.
Năm 2008, đề tài luận văn thạc sỹ kinh tế “Hoàn thiện tổ chức kế toán trong
các công ty chứng khoán ở Việt Nam” của Nguyễn Thị Ngọc Hà, người hướng dẫn
khoa học: PGS.TS Nguyễn Thị Đông, Trường Đại học kinh tế quốc dân
Đề tài nghiên cứu khoa học trên không đi sâu nghiên cứu theo chiều hướng tổ
chức kế toán tại các công ty chứng khoán mà chỉ nghiên cứu một phần của công tác
tổ chức kế toán, đó là tổ chức hệ thống tài khoản, quy trình hạch toán và luân
chuyển chứng từ, tổ chức hệ thống sổ kế toán, tổ chức lập Báo cáo tài chính.
Trên cơ sở lý luận chung về tổ chức kế toán trong doanh nghiệp, đặc biệt có
nhấn mạnh đến tổ chức kế toán trong các công ty chứng khoán, tác giả đã tiến hành
khảo sát thực tế tại Công ty Cổ phần chứng khoán Sài Gòn, Công ty chứng khoán
Ngân hàng Công thương Việt Nam và Công ty chứng khoán Thăng Long nhằm
đánh giá thực trạng tổ chức kế toán tại các công ty chứng khoán Việt Nam.
Nhìn chung, kế toán các loại chứng khoán trong các công ty chứng khoán Việt
Nam chủ yếu được hướng dẫn áp dụng theo Quyết định 15/2006/QĐ-BTC ban hành
ngày 20/3/2006 và thông tư 95/2008/TT-BTC ngày 24/10/2008 của Bộ tài chính.
Tuy nhiên, việc hạch toán kế toán các nghiệp vụ phát sinh trong các công ty chứng
khoán thường không giống nhau, mỗi công ty chứng khoán có một mã loại chứng
từ, mã khách hàng, mã tài khoản chi tiết,… khác nhau. Tổ chức kế toán trong các
công ty chứng khoán Việt Nam hiện nay cũng gặp nhiều khó khăn do cả những
nguyên nhân chủ quan như: hệ thống trang thiết bị điện tử, năng lực chuyên môn
4
của cán bộ kế toán,… và những nguyên nhân chủ quan như: hệ thống các văn bản
pháp quy chưa thật sự đầy đủ, đồng bộ, hướng dẫn của các tổ chức hội nghề nghiệp
còn yếu. Do đó, thực trạng công tác kế toán trong các công ty chứng khoán Việt
Nam hiện nay đã bộc lộ nhiều vấn đề cần phải giải quyết. Vì vậy, đề tài đã hệ thống
hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về kế toán trong các công ty chứng khoán Việt
Nam; làm rõ hoạt động hạch toán một số loại chứng khoán phổ biến; đồng thời trên
cơ sở phân tích những bài học kinh nghiệm của các nước phát triển về hạch toán các
loại chứng khoán theo giá thị trường. Từ đó, đưa ra những quan điểm và phương
hướng hoàn thiện kế toán trong các công ty chứng khoán Việt Nam, đề xuất một số
giải pháp và kiến nghị có chọn lọc nhằm nâng cao chất lượng công tác kế toán trong
các công ty chứng khoán Việt Nam trong thời gian tới.
Qua các công trình nghiên cứu trước đây, về mặt lý luận, tổ chức kế toán đã
được nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu rất phong phú đa dạng. Tuy nhiên, về mặt
tổ chức ứng dụng, tổ chức kế toán cho từng lĩnh vực cụ thể vẫn còn rất hạn chế về
nguồn tài liệu hướng dẫn thực thi. Vì vậy, rất cần các đề tài nghiên cứu tổ chức kế
toán chuyên sâu vào các lĩnh vực kinh tế của từng ngành cụ thể. Đã có một số đề
tài thạc sỹ nghiên cứu về tổ chức kế toán ở các ngành dầu khí, du lịch, may mặc,
chứng khoán,…tuy nhiên đề tài nghiên cứu về tổ chức kế toán trong các doanh
nghiệp kinh doanh bất động sản còn rất hạn chế và có rất ít tác giả quan tâm.
Xuất phát từ việc tìm hiểu trên, đề tài nghiên cứu của tôi trên cơ sở kế thừa
những luận điểm chung đã được đề cập trong các đề tài nghiên cứu trước đó, sẽ tập
trung đi sâu nghiên cứu thực trạng và hướng hoàn thiện tổ chức kế toán tại Công ty
Cổ phần bất động sản Green Oasis.
1.3 Mục tiêu nghiên cứu
Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về tổ chức kế toán trong doanh
nghiệp;
Nghiên cứu thực trạng tổ chức kế toán tại Công ty Cổ phần bất động sản
Green Oasis, từ đó rút ra những ưu điểm và những mặt còn tồn tại trong tổ chức kế
toán tại doanh nghiệp.
5
Vận dụng lý luận và thực tiễn, từ đó đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm
hoàn thiện tổ chức kế toán tại Công ty Cổ phần bất động sản Green Oasis.
1.4 Câu hỏi nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu như đã đề cập ở trên, nội dung đề tài luận
văn cần trả lời được những câu hỏi sau:
Lý luận chung về tổ chức kế toán được vận dụng như thế nào ?
Thực trạng tổ chức kế toán tại Công ty Cổ phần Bất động sản Green Oasis như
thế nào ?
Giải pháp gì có thể áp dụng nhằm hoàn thiện tổ chức kế toán tại Công ty Cổ
phần bất động sản Green Oasis ?
1.5
Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi về không gian: Đề tài luận văn được nghiên cứu tại Công ty Cổ phần
bất động sản Green Oasis
Phạm vi về mặt thời gian: các dữ liệu được lấy trong năm 2011
Phạm vi về nội dung nghiên cứu: được tổ chức trên 2 phương diện:
- Tổ chức bộ máy kế toán
- Tổ chức công tác kế toán
1.6
Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả có sử dụng kết hợp một số phương
pháp như:
Phương pháp phân tích, tổng hợp: Các bộ phận phụ trách từng phần hành kế
toán của Công ty cổ phần bất động sản Green Oasis được xem xét thành từng bộ
phận riêng biệt, vận dụng phương pháp đánh giá tổng hợp kết hợp với hệ thống hóa
để có thể nhận định đầy đủ về tổ chức kế toán tại đơn vị.
Phương pháp so sánh, đối chiếu: đối chiếu giữa lý luận và thực tiễn để tìm ra
và giải quyết những vấn đề bất cập trong phạm vi của đề tài nghiên cứu;
Ngoài ra luận văn còn vận dụng phương pháp thống kê, thu thập và phân tích
số liệu để làm rõ những nội dung liên quan.
6
1.7
Ý nghĩa đề tài nghiên cứu
Ý nghĩa về mặt lý luận: Luận văn trình bày hệ thống và toàn diện về tổ chức
kế toán trong các doanh nghiệp, trong đó đưa ra vấn đề tổ chức kế toán phải phù
hợp với đặc điểm hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và phải tuân thủ hệ thống
chuẩn mực, chế độ kế toán áp dụng theo quy định của pháp luật.
Ý nghĩa về mặt thực tiễn: Đề xuất các giải pháp hoàn thiện tổ chức kế toán
tại Công ty cổ phần bất động sản Green Oasis góp phần nâng cao vai trò và chất
lượng của tổ chức kế toán trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
1.8
Kết cấu đề tài
Với đề tài: “Hoàn thiện tổ chức kế toán tại Công ty cổ phần bất động sản
Green Oasis”, luận văn sẽ được trình bày theo bốn (04) chương như sau:
Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về tổ chức kế toán trong các doanh nghiệp
Chương 3: Phân tích thực trạng tổ chức kế toán tại Công ty cổ phần bất
động sản Green Oasis
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu, các giải pháp đề xuất và kết luận
Trong khuôn khổ phạm vi và mục tiêu nghiên cứu đã xác định, tác giả hy vọng
kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ góp phần hoàn thiện tổ chức kế toán tại Công ty Cổ
phần bất động sản Green Oasis, từ đó góp phần nâng cao vai trò quản lý kinh tế tài
chính cũng như hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
7
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN
TRONG CÁC DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát chung về tổ chức kế toán
2.1.1 Khái niệm về tổ chức và tổ chức kế toán
* Khái niệm về tổ chức:
Khái niệm về tổ chức bắt nguồn từ một ý tưởng trong ngành sinh học mang
tên “hệ thống chung” của Ludwing Von Bertalanffy. Ông cho rằng tất cả các thực
thể, xã hội cũng như sinh học được cấu thành để đương đầu với sự tương tác năng
động giúp duy trì sự sống. Xuất phát từ đó các nhà nghiên cứu truyền thống đã
nghiên cứu nó trong bối cảnh rộng hơn. Thuyết hệ thống đề cập về tổ chức và tất cả
các mối quan hệ công chúng của nó với tư tưởng là tất cả các bộ phận của một hệ
thống có quan hệ tương hỗ và vận hành trong một tổng thể với sức mạnh hệ thống
lớn hơn tổng sức mạnh của tất cả các bộ phận riêng rẽ.
Vậy tổ chức là gì ? Tổ chức chính là một công cụ được sử dụng bởi con người
để kết hợp các hành động lại tạo ra một giá trị hay đúng hơn là đạt được mục tiêu
của tổ chức. Thường thì một tổ chức được tạo ra để phục vụ cho một nhu cầu hay
một mong muốn nào đó của con người.
Tổ chức được thực hiện trong mọi hoạt động về văn hóa, đời sống xã hội, đặc
biệt không thể thiếu trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Đối với một đơn vị, trước
tiên là xây dựng một bộ máy bao gồm các phòng ban có chức năng, nhiệm vụ khác
nhau. Trong mỗi phòng ban lại được tổ chức theo từng bộ phận tùy theo quy mô và
yêu cầu quản lý.
* Khái niệm về tổ chức kế toán:
Không nằm ngoài nội dung của “tổ chức”, tổ chức kế toán là một trong những
vấn đề thuộc về tổ chức quản lý trong doanh nghiệp, gắn với những yêu cầu quản lý
cụ thể tại doanh nghiệp, có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả
8
kinh doanh của doanh nghiệp. Tùy theo yêu cầu quản trị, bộ máy kế toán và công
tác kế toán được tổ chức sao cho phù hợp gắn liền với mục tiêu chung của tổ chức
là đem lại hiệu quả trong công tác quản trị cũng như hiệu quả trong hoạt động kinh
doanh. Điều đó trở thành một trong những mục tiêu mà các doanh nghiệp đề ra để
xây dựng một bộ máy tổ chức vững mạnh, gắn kết và đồng nhất.
Theo giáo trình Nguyên lý kế toán của PGS.TS Nghiêm Văn Lợi xuất bản năm
2009, tổ chức kế toán trong doanh nghiệp bao hàm những nội dung sau:
- Tổ chức bộ máy kế toán,
- Tổ chức hệ thống chứng từ, sổ sách, báo cáo kế toán,
- Tổ chức vận dụng các phương pháp hạch toán để tập hợp phân loại, xử lý và
tổng hợp các thông tin cần thiết,
- Tổ chức vận dụng các chính sách, chế độ thể lệ kế toán được quy định; các
nguyên tắc và chuẩn mực kế toán được thừa nhận,
- Tổ chức trang bị các phương tiện, thiết bị tính toán,
- Tổ chức kiểm tra kế toán,
Với những nội dung trên, có thể nói tổ chức kế toán được thực hiện nhằm phối
hợp các hoạt động liên quan để xây dựng hệ thống tài chính kế toán hiệu quả, phù
hợp với quy mô cũng như đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp. Có thể nói một
doanh nghiệp được vận hành không thể không có tổ chức kế toán. Sự phối hợp giữa
các khâu trong hệ thống kế toán quyết định hiệu quả tổ chức kế toán trong mỗi
doanh nghiệp.
Như vậy, lý thuyết tổ chức trở thành cơ sở lý thuyết về tổ chức nói chung và tổ
chức kế toán nói riêng. Lý thuyết tổ chức đã có thể được coi như cơ sở nền tảng cho
việc nghiên cứu thực trạng tổ chức kế toán tại các doanh nghiệp hiện nay, bắt đầu từ
việc nghiên cứu cơ sở lý luận đến việc đánh giá thực trạng tổ chức kế toán tại doanh
nghiệp - mà cụ thể ở đây là doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. Từ đó đánh giá
nhằm đưa ra giải pháp về việc phối hợp giữa các nội dung của tổ chức kế toán với
mục đích cuối cùng là xây dựng công tác tổ chức kế toán hiệu quả nhất để đạt được
mục tiêu của tổ chức.
9
2.1.2 Yêu cầu tổ chức kế toán
Yêu cầu của tổ chức bộ máy kế toán: Bộ máy kế toán phải được tổ chức sao
cho phù hợp với trình độ chuyên môn của mỗi cán bộ kế toán, khả năng trang bị các
phương tiện kỹ thuật tính toán, phù hợp với hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp. Bên cạnh đó, bộ máy kế toán cũng cần phải đảm bảo yêu cầu gọn
nhẹ, hoạt động có hiệu quả giúp doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí, giảm bớt các
bộ phận hoặc thao tác trung gian tạo điều kiện để bộ phận kế toán cung cấp được
thông tin nhanh chóng, kịp thời.
Yêu cầu của tổ chức công tác kế toán: Phản ánh đúng thực tế, khách quan
toàn bộ hoạt động kinh tế, tài chính tại đơn vị để có thể ra quyết định đúng đắn; hệ
thống hóa thông tin kế toán theo hệ thống các chỉ tiêu kinh tế, tài chính tổng hợp
biểu thị tài sản và sự vận động của tài sản nhằm lập được các báo cáo kế toán phục
vụ cho quản lý kinh tế tài chính và phục vụ cho công tác quản trị nội bộ; đảm bảo
tính hợp lý, đáng tin cậy, hữu ích của thông tin kế toán; việc ghi chép và hệ thống
hóa thông tin từ các chứng từ kế toán đã được kiểm tra và thừa nhận đến khi lập báo
cáo kế toán phải đảm bảo chính xác, trung thực.
Yêu cầu của tổ chức kiểm tra kế toán: Công tác kiểm tra, kiểm soát, kiểm
toán phải được tiến hành thường xuyên theo định kỳ nhằm đảm bảo tính chính xác,
trung thực của hệ thống thông tin kế toán và làm cơ sở cho các nhà quản trị ra các
quyết định đúng đắn trong quản lý. Tổ chức kiểm tra kế toán cũng góp phần bảo vệ
tài sản của đơn vị, tránh được các hiện tượng tiêu cực làm tổn hại đến tài sản của
doanh nghiệp.
2.1.3 Vai trò tổ chức kế toán
Trên cả giác độ vĩ mô và giác độ vi mô, tổ chức kế toán có một vai trò rất quan
trọng trong hệ thống quản lý kinh tế tài chính. Tổ chức kế toán tốt, bộ máy kế toán
sẽ hoạt động thông suốt. Tổ chức công tác kế toán tốt (tổ chức hệ thống tài khoản
chi tiết, đầy đủ; xử lý chứng từ đảm bảo hợp pháp, hợp lệ và phản ánh đầy đủ nội
dung của nghiệp vụ kinh tế; sổ sách kế toán rõ ràng, phân tích thấu đáo,…) không
những cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác giúp cho người điều hành đưa ra các
quyết định kinh doanh hiệu quả và tối ưu hóa các chiến lược kinh doanh mà còn
- Xem thêm -