Tài liệu Hoàn thiện quy trình kiểm toán thuế tại công ty tnhh kiểm toán mỹ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN THUẾ TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN MỸ Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực tập: NGUYỄN HỒNG THOA LÊ THỊ XUÂN LOAN Mã số SV: 4104367 Lớp: Kế toán – kiểm toán Mã số lớp: KT1041A1 Cần thơ – 2013 Luận văn tốt nghiệp LỜI CẢM TẠ ---  --Qua 3 năm học và gắn bó với trường Đại học Cần thơ, tôi đã có một khối lượng kiến thức nền tảng về kinh tế. Ngoài sự cố gắng của bản thân còn có sự động viên của gia đình bạn bè và sự tận tình giảng dạy của thầy cô Khoa Kinh Tế và Quản Trị Kinh doanh tôi có những hiểu biết sâu rộng hơn từng ngày về ngành nghề của mình cũng như về kinh tế. Được sự đồng ý của ban lãnh đạo Khoa Kinh Tế và Quản Trị Kinh doanh và Công ty TNHH Kiểm Toán Mỹ cho tôi thực tập. Công ty đã tạo mọi điều kiện để tôi có thể dễ dàng tiếp xúc thực tế. Tất cả những nhân tố đó là cơ sở để tôi hoàn thành bài luận văn của mình về đề tài “Hoàn thiện quy trình kiểm toán thuế tại Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ”. Tôi xin chân thành cảm ơn quý Thầy Cô đã tận tình giảng dạy cho tôi trong suốt thời gian theo học tại trường Đại học Cần Thơ, tôi xin cảm ơn quý Thầy Cô tham gia trong hội đồng phản biện đã dành thời gian đọc và đóng góp ý kiến cho bài luận văn của tôi, đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn cô Nguyễn Hồng Thoa là người đã trực tiếp hướng dẫn tôi thực hiện đề tài này. Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ của Ban lãnh đạo công ty TNHH Kiểm toán Mỹ, các Cô, Chú, Anh, Chị đã giúp đỡ tôi tận tình và cho tôi có cơ hội được tiếp xúc thực tế. Sau cùng tôi xin chúc quý Thầy Cô được dồi dào sức khỏe, chúc công ty TNHH Kiểm toán Mỹ đạt được nhiều thành công trong hoạt động kinh doanh của quý công ty. Cần Thơ, ngày… tháng….năm 2013 Sinh viên thực hiện Lê Thị Xuân Loan GVHD: Nguyễn Hồng Thoa i SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp LỜI CAM ĐOAN ---  --Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Cần Thơ, ngày … tháng…..năm 2013 Sinh viên thực hiện Lê Thị Xuân Loan GVHD: Nguyễn Hồng Thoa ii SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP ---  --............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Cần Thơ, ngày…... tháng ….. năm 2013 Thủ trưởng đơn vị (Ký tên và đóng dấu) GVHD: Nguyễn Hồng Thoa iii SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp BẢNG NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN ---  --Họ và tên người hướng dẫn: NGUYỄN HỒNG THOA Chuyên ngành: Kế toán – kiểm toán. Nhiệm vụ trong Hội đồng: Cán bộ hướng dẫn Cơ quan công tác: Khoa Kinh tế & QTKD trường Đại học Cần Thơ Tên học viên: LÊ THỊ XUÂN LOAN MSSV: 4104367 Lớp: KT1041A1 Tên đề tài: “Hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục thuế tại Công ty TNHH kiểm toán Mỹ”. NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo: ................................. .......................................................................................................................... 2. Hình thức trình bày: ................................................................................... .......................................................................................................................... 3. Ý nghĩa khoa học thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài:............................ .......................................................................................................................... 4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn: ................................. .......................................................................................................................... 5. Nội dung và các kết quả đạt được (Theo mục tiêu nghiên cứu):................ .......................................................................................................................... 6. Các nhận xét khác: ..................................................................................... .......................................................................................................................... 7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và các yêu cầu chỉnh sửa):.................................................................................... .......................................................................................................................... Cần Thơ, ngày……tháng……..năm 2013 Cán bộ hướng dẫn GVHD: Nguyễn Hồng Thoa iv SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp BẢNG NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN ---  --Họ và tên người hướng dẫn: ................................................................................. Chuyên ngành: ..................................................................................................... Nhiệm vụ trong Hội đồng: Cán bộ phản biện Cơ quan công tác: Khoa Kinh tế & QTKD trường Đại học Cần Thơ Tên học viên: LÊ THỊ XUÂN LOAN MSSV: 4104367 Lớp: KT1041A1 Tên đề tài: “Hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục thuế tại Công ty TNHH kiểm toán Mỹ”. NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo: ................................. .......................................................................................................................... 2. Hình thức trình bày: ................................................................................... .......................................................................................................................... 3. Ý nghĩa khoa học thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài:............................ .......................................................................................................................... 4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn: ................................. .......................................................................................................................... 5. Nội dung và các kết quả đạt được (Theo mục tiêu nghiên cứu):................ .......................................................................................................................... 6. Các nhận xét khác: ..................................................................................... .......................................................................................................................... 7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và các yêu cầu chỉnh sửa):.................................................................................... .......................................................................................................................... Cần Thơ, ngày……tháng……..năm 2013 Cán bộ phản biện GVHD: Nguyễn Hồng Thoa v SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp MỤC LỤC Chương 1: GIỚI THIỆU ................................................................................... 1 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................................................... 1 1.1.1. Sự cần thiết của đề tài ............................................................................ 1 1.1.2. Căn cứ khoa học thực tiễn ..................................................................... 2 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ......................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu chung ...................................................................................... 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ...................................................................................... 2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ............................................................................ 2 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ............................................................................ 3 1.4.1. Phạm vi về không gian .......................................................................... 3 1.4.2. Phạm vi về thời gian .............................................................................. 3 1.4.3. Phạm vi về đối tượng nghiên cứu .......................................................... 3 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU . 3 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .. 4 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN .............................................................................. 4 2.1.1. Khái quát về kiểm toán .......................................................................... 4 2.1.2. Nội dung, phân loại, đặc điểm của khoản mục thuế .............................. 6 2.1.3. Quy trình kiểm toán khoản mục thuế ...................................................14 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...............................................................17 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu...............................................................17 2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu .............................................................17 Chương 3: GIỚI THIỆU CÔNG TNHH KIỂM TOÁN MỸ.........................18 3.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN MỸ ......18 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển........................................................18 3.1.2. Cơ cấu tổ chức và quản lý ...................................................................19 3.1.3. Nguyên tắc, phương hướng hoạt động .................................................20 3.1.4. Những dịch vụ do Công ty cung cấp ...................................................22 3.1.5. Tình hình hoạt động kinh doanh, thuận lợi và khó khăn của Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ........................................................................................22 3.2. QUY TRÌNH KIỂM TOÁN THUẾ TẠI CÔNG TY TNHH .......................25 3.2.1. Chuẩn bị kiểm toán..............................................................................25 GVHD: Nguyễn Hồng Thoa vii SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp 3.2.2. Thực hiện kiểm toán khoản mục thuế ..................................................28 3.2.3. Giai đoạn hoàn kiểm toán ....................................................................33 3.2.4 Sau khi hoàn thành kiểm toán ...............................................................34 Chương 4: THỰC HIỆN KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC THUẾ CỦA CÔNG TY MIỀN NAM ...............................................................................................35 4.1. CHUẨN BỊ KIỂM TOÁN .........................................................................35 4.1.1. Tìm hiểu khách hàng ...........................................................................35 4.1.2. Tìm hiểu Hệ thống kiểm soát nội bộ và đánh giả rủi ro kiểm toán .......38 4.1.3. Thiết kế chương trình kiểm toán ..........................................................43 4.2. GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN KIỂM TOÁN ..................................................46 4.2.1. Thực hiện thử nghiệm kiểm soát ..........................................................46 4.2.2. Thực hiện thử nghiệm cơ bản ..............................................................51 4.3. GIAI ĐOẠN HOÀN THÀNH KIỂM TOÁN..............................................64 4.3.1. Bảng Tổng hợp lỗi ...............................................................................64 4.3.2. Hoàn thành kiểm toán ..........................................................................65 Chương 5: ĐÁNH GIÁ QUY TRÌNH KIỂM TOÁN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC THUẾ TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN MỸ ........................................67 5.1. NHẬN XÉT ...............................................................................................67 5.1.1. Ưu điểm ..............................................................................................67 5.1.2. Nhược điểm.........................................................................................68 5.2. SO SÁNH GIỮA LÝ THUYẾT VÀ THỰC TẾ CỦA QUY TRÌNH TẠI CÔNG TY MIỀN NAM ....................................................................................68 5.2.1. Giống nhau ..........................................................................................68 5.2.2. Khác nhau ...........................................................................................68 5.3. GIẢI PHÁP ................................................................................................69 Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 6.1. KẾT LUẬN ................................................................................................71 6.2. KIẾN NGHỊ ...............................................................................................72 6.2.1. Đối với các công ty kế toán, kiểm toán ................................................72 6.2.2. Đối với công ty trách nhiệm hữu hạn kiểm toán Mỹ ............................72 6.2.3. Đối với các công ty có liên quan ..........................................................73 GVHD: Nguyễn Hồng Thoa vii SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp TÀI LIỆU KHAM KHẢO .............................................................................. 74 GVHD: Nguyễn Hồng Thoa vii SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp DANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1: Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty Kiểm toán Mỹ ................23 Bảng 2: Bảng câu hỏi mô tả hệ thống kiểm soát nội bộ......................................39 Bảng 3: Bảng phân bổ mức trọng yếu ................................................................42 Bảng 4: Bảng tính mức trọng yếu tổng thể PM ..................................................42 Bảng 5: Bảng phân bổ mức trọng yếu cho từng khoản mục thuế........................43 Bảng 6: Chương trình kiểm toán khoản mục thuế ..............................................44 Bảng 7: Bảng thiết kế thử nghiệm và thực hiện thủ tục kiểm soát ......................47 Bảng 8: Biểu chỉ đạo .........................................................................................52 Bảng 9: Bảng phân tích biến động thuế .............................................................53 Bảng 10: Bảng so sánh biên bản quyết toán thuế TNDN với số dư ....................54 Bảng 11: Bảng so sánh biên bản quyết toán thuế Tthu nhập cá nhân với số dư ..54 Bảng 12: Bảng kiểm tra chi tiết nộp thuế TNDN ...............................................56 Bảng 13: Đối chiếu giữa thu nhận kế toán với thu nhận chịu thuế .....................56 Bảng 14: Bảng tính thu nhập, chi phí chịu thuế/ không chịu thuế ......................57 Bảng 15: Bảng so sánh thuế GTGT phải nộp trên sổ sách với tờ khai thuế ........58 Bảng 16: Bảng so sánh thuế GTGT NK của tờ khai hải quan với sổ sách ..........59 Bảng 17: Bảng so sánh thuế NK của tờ khai hải quan với sổ sách .....................59 Bảng 18: Bảng kiểm tra chứng từ hoàn thuế GTGT ...........................................60 Bảng 19: Bảng so sánh thuế TNCN với số liệu kế toán ......................................62 Bảng 20: Bảng kiểm tra chi tiết chứng từ nộp thuế ............................................62 Bảng 21: Bảng tổng hợp lỗi ...............................................................................64 GVHD: Nguyễn Hồng Thoa viii SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp DANH MỤC HÌNH Trang Hình 3.1: Cơ cấu tổ chức và quản lý của Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ ........ 19 Hình 4.1: Cơ cấu tổ chức và quản lý của Công ty Miền Nam ......................... 36 GVHD: Nguyễn Hồng Thoa ix SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp DANH SÁCH TỪ VIẾT TẮT Tiếng Việt BCTC Báo cáo tài chính GTGT Giá trị gia tăng TNDN Thu nhập doanh nghiệp HTKSNB Hệ thống kiểm soát nội bộ KTV Kiểm toán viên TNHH trách nhiệm hữu hạn CĐPS Cân đối phát sinh NK Nhập khẩu BCKQHĐKD Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh AA Công ty trách nhiệm hữu hạn Kiểm toán Mỹ KH Khách hàng TSCĐ Tài sản cố định PGĐ Phó giám đốc TK Tài khoản PNNN Phải nộp Nhà nước GVHD: Nguyễn Hồng Thoa x SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp TÓM TẮT CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU Giới thiệu sự cần thiết của kiểm toán độc lập trong nền kinh tế hiện nay cũng như trình bày sự cần thiết của đề tài. Đồng thời trình bày mục tiêu nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu của đề tài. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Chương này trình bày những khái niệm liên quan đến kiểm toán nói chung, những khái niệm và sự hiểu biết của KTV đối với khoản mục thuế nói riêng. Chương cũng trình bày quy trình kiểm toán khoản mục thuế. Và cuối chương trình bày phương pháp nghiên cứu. CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU CÔNG TNHH KIỂM TOÁN MỸ Chương này trình bày một cách khái quát và ngắn gọn về Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ. Và quy trình mẫu của kiểm toán khoản mục thuế. CHƯƠNG 4: THỰC HIỆN KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC THUẾ CỦA CÔNG TY MIỀN NAM. Phần đầu chương nêu một cách tổng quát về Công ty Miền Nam như đặc điểm hoạt động, ngành nghề kinh doanh, cơ cấu tổ chức, chế độ kế toán áp dụng. phần tiếp theo là nội dung quan trọng của chương là mô tả chi tiết quy trình kiểm toán khoản mục thuế của Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ tại Công ty Miền Nam. CHƯƠNG 5: ĐÁNH GIÁ QUY TRÌNH KIỂM TOÁN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NHẦM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC THUẾ TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN MỸ Chương này đánh giá ưu, nhược điểm của quy trình kiểm toán khoản mục thuế của Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ. Từ những nhược điểm để đề xuất giải pháp để hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục thuế. Đồng thời so sánh giữa lý thuyết và thực tế kiểm toán của Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ tại Công ty Miền Nam. CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Qua quá trình kiểm toán cũng như đánh giá quy trình kiểm toán, từ đó đưa ra kết luận và kiến nghị về quy trình kiểm toán báo cáo tài chính của Công ty. GVHD: Nguyễn Hồng Thoa xi SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1.1. Sự cần thiết nghiên cứu Kiểm Toán đã có lịch sử khá lâu dài ở nước ta vì thế kiểm toán là một từ ngữ không mới mẻ với hầu hết mọi người trong lĩnh vực kinh tế cũng như lĩnh vực khác. Tuy nhiên một thời gian dài trước đây hoạt động này chủ yếu do nhà nước tiến hành và chủ yếu là kiểm toán tuân thủ. Khi nước ta từng bước chuyển sang nền kinh tế thị trường theo sau đó hàng loạt công ty trong và ngoài nước được thành lập. Với những đòi hỏi của nền kinh tế đã góp phần thúc đẩy sự phát triển vượt bật của ngành, nghề kiểm toán. Kiểm toán đã và đang khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của ngành, nghề kiểm toán đối với sự phát triển của nền kinh tế thị trường. Nó góp phần mạnh mẽ để hoàn thiện hệ thống kế toán-tài chính, nâng cao năng lực quản lý nói riêng và toàn bộ ngành kinh tế cũng như hệ thống luật của ngành nói chung. Trên mỗi khía cạnh, phương diện hoạt động kiểm toán có những đặc trưng và ý nghĩa nhất định, trong đó dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính do các công ty kiểm toán độc lập cung cấp là yếu tố quyết định cho sự tồn tại của kiểm toán độc lập. Trong dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính bao gồm nhiều khoản mục trên bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Qua quá trình thực tập, tiếp xúc thực tế với hoạt động kiểm toán tại Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ, cùng với kiến thức qua những năm học đại học tại trường. Em đã nhận thấy tầm quan trọng của thuế trong kiểm toán báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Kiểm Toán thuế thể hiện sự tuân thủ của doanh nghiệp với các thông tư, nghị định của nhà nước và yếu tố chính của kiểm toán thuế là kiểm toán tính trung thực và hợp lý của khoản mục. Qua quá trình đắn đo suy xét em đã quyết định chọn đề tài: “Hoàn thiện quy trình kiểm khoản mục thuế trong Báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ” làm đề tài luận văn của mình. GVHD: Nguyễn Hồng Thoa Trang 1 SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp 1.1.2. Căn cứ khoa học thực tiễn Đề tài được thông qua việc nghiên cứu các tài liệu liên quan đến hoạt động kiểm toán và đi sâu hơn với kiểm toán độc lập báo cáo tài chính. Bên cạnh đó, đề tài cũng dựa trên các thông tư, chuẩn mực kế toán của Việt Nam. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung Mục tiêu chung của đề tài là hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục thuế tại Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ được áp dụng ở những khách hàng cụ thể. Từ đó, đề ra biện pháp để phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu quy trình này. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể Thực hiện quy trình kiểm toán khoản mục thuế tại Công ty Miền Nam dựa trên quy trình kiểm toán của Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ So sánh quy trình kiểm toán khoản mục thuế tại Công ty Miền Nam với quy trình kiểm toán mẫu và chuẩn mực kiểm toán Đề xuất những giải pháp để phát huy những ưu điểm, đồng thời khắc phục những hạn chế để hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục thuế tại công ty Miền Nam dựa trên quy trình kiểm toán của Công ty TNHH kiểm toán Mỹ. 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU  Quy trình kiểm toán khoản mục thuế được thực hiện như thế nào?  Những thuận lợi và khó khăn gì mà công ty gặp phải khi áp dụng quy trình kiểm toán khoản mục thuế vào công ty khách hàng?  Lý thuyết và thực tế khác nhau như thế nào?  Quy trình kiểm toán khoản mục có ưu nhược điểm gì?  Những giải pháp nhầm hoàn thiện quy trình kiểm toán tại công ty? 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1. Phạm vi về không gian  Đề tài được thực hiện tại Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ.  Quy trình kiểm toán áp dụng cụ thể là khoản mục thuế tại công ty khách hàng của Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ là Công ty Miền Nam. 1.4.2. Phạm vi về thời gian  Đề tài được thực hiện trong khoảng thời gian từ ngày 02/01/2013 đến ngày 01/04/2013. GVHD: Nguyễn Hồng Thoa Trang 2 SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp  Số liệu sử dụng trong đề tài là số liệu thực tế tại Công ty Miền Nam trong niên độ từ 01/01/2012 đến 31/12/2012 và số liệu hố sơ kiểm toán 2011 của Công ty Miền Nam 1.4.3. Phạm vi về đối tượng nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu cụ thể trong đề tài là quy trình kiểm toán khoản mục thuế tại Công ty TNHH Kiểm toán Mỹ và áp dung quy trình để kiểm toán công ty Miền Nam  Do đặt thù của ngành kiểm toán, quy định về đạo đức nghề nghiệp, bắt buộc phải bảo mật thông tin cho khách hàng cũng như cho chính Công ty kiểm toán, vì thế tên Công ty khách hàng trong đề đã được thay đổi. 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI Trước khi thực hiện bất cứ đề tài nào người nghiên cứu, viết đề tài cũng cần kham khảo một số tài liệu, vì vậy khi viết đề tài luận văn tôi cũng đã nghiên cứu các luận văn của khóa trước. Tôi xin tóm tắt một số kết quả đạt được sau khi nghiên cứu tài liệu: “ Đánh giá quy trình kiểm toán khoản mục nợ phải trả người bán tại công ty TNHH kiểm toán và tư vấn (A&C)”, tác giả Vương Triệu Vi, lớp kiểm toán K34. Mục tiêu nghiên cứu: Đề tài đã tìm hiểu quy trình kiểm toán khoản mục nợ phải trả người bán tại Công ty TNHH kiểm toán và tư vấn (A&C) nhầm đánh giá ưu – nhược điểm của quy trình, những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện quy trình kiểm toán khoản mục nợ phải trả. Từ đó đưa ra giải pháp, phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu của quy trình kiểm toán khoản mục nợ phải trả. Phương pháp thực hiện: Đề tài được thực hiện thu nhập và tổng hợp các thông tin, số liệu tại Công ty TNHH kiểm toán và tư vấn (A&C) và Công ty khách hàng VN FISH. Nhằm để nghiên cứu, phân tích, đánh giá quy trình kiểm toán nợ phải thu tại Công ty khách hàng VN FISH. Đề tài cũng dựa trên cơ sở so sánh với Chuẩn mực kiểm toán hiện hành. Nội dung được trình bày trong đề tài: Đề tài trình bày khá rõ ràng, đi từ tổng quát đến chi tiết, minh họa bằng nhiều sơ đồ, hình ảnh làm cho bài luận văn thêm phần phong phú. Trình bày đầy đủ phần đánh giá ưu – nhược điểm cũng như đưa ra giải pháp cụ thể. GVHD: Nguyễn Hồng Thoa Trang 3 SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1. Khái quát về kiểm toán 2.1.1.1. Khái niệm về kiểm toán Kiểm toán là quá trình thu thập và đánh giá bằng chứng về những thông tin được kiểm tra nhằm xác định và báo cáo về mức độ phù hợp của những thông tin đó với các chuẩn mực đã được thiết lập. Quá trình kiểm toán được thực hiện bởi các kiểm toán viên đủ năng lực và độc lập. 2.1.1.2. Phân loại kiểm toán và một số thuật ngữ chuyên ngành a. Phân loại kiểm toán Phân loại theo mục đích  Kiểm toán hoạt động: Là việc kiểm tra và đánh giá về sự hữu hiệu và tính hiệu quả đối với các hoạt động của một bộ phận hay toàn bộ tổ chức để đề xuất những biện pháp cải tiến. Sự hữu hiệu là mức độ hoàn thàn nhiệm vụ hay mục tiêu; còn tính hiệu quả được tính bằng cách so sánh kết quả đạt được và các nguồn lực sử dụng.  Kiểm toán tuân thủ: Là việc kiểm tra nhằm đánh giá mức độ chấp hành một quy định nào đó, thí dụ như các văn bản luật pháp, những điều khoản của hợp đồng hay một quy định của đơn vị.  Kiểm toán toán báo cáo tài chính: Là việc kiểm tra để đưa ra ý kiến nhận xét về sự trình bày trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính của một đơn vị. Do báo cáo tài chính bắt buộc phải lập theo chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán hiện hành, nên chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán được sử dụng làm thước đo trong báo cáo tài chính. Phân loại theo chủ thể  Kiểm toán nội bộ: Là loại kiểm toán do nhân viên của đơn vị thực hiện, họ có thể thực hiện cả ba loại nói trên, thế mạnh là kiểm toán hoạt động.  Kiểm toán nhà nước: Là hoạt động kiểm toán do các tổ chức của nhà nước tiến hành và chủ yếu là thực hiện kiểm toán tuân thủ, chẳng hạn như xem xét việc chấp hành luật pháp của đơn vị. Riêng tại đơn vị sử dụng ngân sách Nhà GVHD: Nguyễn Hồng Thoa Trang 4 SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp nước có thể thực hiện kiểm toán hoạt động hoặc kiểm toán báo cáo tài chính. Hoạt động kiểm toán Nhà nước được thực hiện bởi nhiều cơ quan chức năng như cơ quan thuế, thanh tra ......  Kiểm toán độc lập: Là kiểm toán được tiến hành bởi các kiểm toán viên thuộc những tổ chức kiểm toán độc lập. b. Một số thuật ngữ chuyên ngành Chuẩn mực kiểm toán: là những quy định về nguyên tắc và thủ tục kiểm toán để làm cơ sở cho Kiểm toán viên. Bằng chứng kiểm toán: là thông tin để chứnh minh cho ý kiến nhận xét của Kiểm toán viên. Và quá trình kiểm toán bao gồm việc thu thập các bằng chứng cần thiết và đánh giá xem chúng có đầy đủ, thích hợp để đưa ra ý kiến trên BCTC hay chưa?  Báo cáo kiểm toán: là văn bản trình bày ý kiến chính thức của KTV về sự phù hợp giữa thông tin được kiểm tra và chuẩn mực đã được thiết lập. Nội dung và hình thức báo cáo phụ thuộc vào mục đích của từng loại kiểm toán. Căn cứ vào kết quả kiểm toán, các loại báo cáo kiểm toán mà KTV có thể đưa ra ý kiến như sau: Ý kiến chấp nhận toàn phần, hoặc ý kiến chấp nhận từng phần, hoặc ý kiến không chấp nhận, hoặc từ chối đưa ra ý kiến. Kiểm soát nội bộ: là một quá trình do người quản lý, Hội đồng quản trị và các nhân viên của đơn vị chi phối, nó được thiết lập để cung cấp một sự bảo đảm hợp lý nhằm thực hiện 3 mục tiêu: BCTC đáng tin cậy; các luật lệ và quy định được tuân thủ; hoạt động hữu hiệu và hiệu quả. Mức trọng yếu: là thuật ngữ dùng thể hiện tầm quan trọng của một thông tin (một số liệu kế toán) trong BCTC. Mức trọng yếu cần được xem xét ở mức độ tổng thể (PM) và mức độ từng khoản mục (TE). Các dạng rủi ro kiểm toán  Rủi ro kiểm toán (AR - Auditing Risk): là rủi ro do KTV và công ty kiểm toán đưa ra ý kiến nhận xét không thích hợp khi BCTC đã được kiểm toán còn có những sai sót trọng yếu.  Rủi ro tiềm tàng (IR - Inherent risk): là rủi ro tiềm ẩn, vốn có do khả năng từng nghiệp vụ, từng khoản mục trong BCTC chứa đựng sai sót trọng yếu khi tính riêng rẽ hoặc tính gộp mặc dù có hay không có HTKSNB. GVHD: Nguyễn Hồng Thoa Trang 5 SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp  Rủi ro kiểm soát (CR - Control risk): là rủi ro xảy ra sai sót trọng yếu trong từng nghiệp vụ, từng khoản mục trong BCTC khi tính riêng rẽ hoặc tính gộp mà hệ thống kế toán và HTKSNB không ngăn ngừa hết hoặc không phát hiện và sửa chữa kịp thời  Rủi ro phát hiện (DR - Detection risk): là rủi ro xảy ra sai sót trọng yếu trong từng nghiệp vụ, từng khoản mục trong BCTC khi tính riêng rẽ hoặc tính gộp mà trong quá trình kiểm toán KTV và công ty kiểm toán không phát hiện được.  Mối quan hệ giữa các loại rủi ro: AR = IR x CR x DR hoặc DR = AR / (IR x CR) Thử nghiệm kiểm soát (còn được gọi là thử nghiệm tuân thủ): là loại thử nghiệm dùng để thu thập bằng chứng kiểm toán về sự hữu hiệu trong thiết kế và vận hành của HTKSNB. Những thử nghiệm kiểm soát được sử dụng để kiểm tra sự hữu hiệu của HTKSNB gồm: Phỏng vấn, kiểm tra tài liệu, quan sát việc áp dụng các thủ tục kiểm soát, thực hiện lại các thủ tục kiểm soát Thử nghiệm cơ bản: Là những thử nghiệm, các thủ tục dùng để thu thập bằng chứng về những sai lệch trọng yếu trong BCTC, bao gồm thủ tục phân tích và thử nghiệm chi tiết:  Thủ tục phân tích: Là việc so sánh các thông tin tài chính, các chỉ số, các tỷ lệ để phát hiện và nghiên cứu về các trường hợp bất thường.  Thử nghiệm chi tiết: Là việc kiểm tra trực tiếp các nghiệp vụ phát sinh và kiểm tra các số dư trên BCTC. 2.1.2. Nội dung, phân loại, đặc điểm của khoản mục thuế 2.1.2.1. Nội dung a. Khái niệm Thuế là khoản đóng góp mang tính bắt buộc được nhà nước quy định thành các văn bản pháp luật để mọi tổ chức kinh tế và người dân phải nộp cho nhà nước nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của nhà nước. b. Các loại thuế hiện hành tại Việt Nam  Thuế GTGT: Là một loại thuế gián thu tính trên khoản giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. GVHD: Nguyễn Hồng Thoa Trang 6 SVTH: Lê Thị Xuân Loan Luận văn tốt nghiệp  Thuế tiêu thụ đặc biệt: Là loại thuế gián thu tính trên giá bán (chưa có thuế tiêu thụ đặc biệt) đối với các mặt hàng nhất định mà doanh nghiệp sản xuất; hoặc thu trên giá nhập khẩu và thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng mà doanh nghiệp nhập khẩu.  Thuế xuất nhập khẩu: Là loại thế trực thu, tính trực tiếp trên trị giá của mặt hàng xuất khẩu và nhập khẩu.  Thuế thu nhập doanh nghiệp: Là loại thuế trực thu, thu trên kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh cuối cùng của doanh nghiệp.  Thuế thu nhập cá nhân: Là loại thuế trực thu, thu trên thu nhập của những người có thu nhập cao.  Thuế tài nguyên: Là loại thuế trực thu tính trên việc sử dụng tài nguyên do tài nguyên thiên nhiên thuốc sở hữu toàn dân do nhà nước thống nhất quản lý.  Thuế nhà đất, tiền thuê đất: Tất cả các tổ chức, cá nhân có quyền sử dụng đất ở, đất xây dựng công trình đều phải nộp thuế nhà, đất; các tổ chức, cá nhân thuê quyền sử dụng đất của nhà nước phải nộp tiền thuê đất theo quy định.  Thuế sử dụng đất nông nghiệp: Là loại thuế đánh trên việc sử dụng đất đai vào sản xuất nông nghiệp.  Các loại thuế khác: Thuế trước bạ, thuế môn bài, thuế thu nhập với người có thu nhập cao.  Các loại phí, lệ phí khác: Ngoài các loại thuế kể trên, các doanh nghiệp còn phải nộp một số khoản phí và lệ phí trong một số trường hợp nhất định như phí giao thông, phí cầu, đường, nhà; lệ phí sân bay; lệ phí chứng thư,.... 2.1.2.2. Phân loại. a. Thuế GTGT được khấu trừ: Tài khoản 133 ‘‘Thuế GTGT được khấu trừ” dùng để phản ánh số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, đã khấu trừ và còn lại được khấu trừ. GVHD: Nguyễn Hồng Thoa Trang 7 SVTH: Lê Thị Xuân Loan