Tài liệu Hoàn thiện quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển tại công ty tnhh pcsc.

Khóa Luận Tốt Nghiệp i GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH GIAO NHẬN HÀNG HÓA NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY TNHH PCSC Ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH Chuyên ngành : QUẢN TRỊ NGOẠI THƯƠNG Giảng viên hướng dẫn : TS. NGUYỄN NGỌC DƯƠNG Sinh viên thực hiện : LÊ BÙI CHÍ HỮU MSSV : 1154010356 Lớp : 11DQN03 Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2015 SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp ii GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu trong bài luận văn tốt nghiệp được thực hiện tại công ty TNHH PCSC, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này. TP.Hồ Chí Minh, tháng 8 năm 2015 LÊ BÙI CHÍ HỮU SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp iii GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương LỜI CẢM ƠN Qua quá trình học tập tại Khoa Quản trị Kinh Doanh của trường Đại học Công Nghệ Tp. Hồ Chí Minh, sinh viên tích lũy được nhiều kiến thức bổ ích và đã vận dụng những kiến thức đã học vào quá trình làm luận văn tốt nghiệp. Nay sinh viên xin chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến:  Tất cả các quý thầy cô trong Khoa đã truyền dạy những kiến thức và kinh nghiệm bổ ích trong suốt thời gian sinh viên học tại trường. Những kiến thức mà thầy cô đã truyền đạt giúp cho sinh viên tự tin khi hòa nhập vào môi trường làm việc thực tế.  Thầy TS. Nguyễn Ngọc Dương đã tận tình hướng dẫn và đóng góp những ý kiến quý báu trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Sự nhiệt tình của Thầy đã giúp cho sinh viên nhiều niềm tin trong suốt thời gian thực hiện. Một lần nữa xin cảm ơn thầy.  Anh Trần Hoàng Quân – Giám đốc công ty TNHH PCSC và anh Huỳnh Văn Lĩnh – Trưởng phòng xuất nhập khẩu công ty TNHH PCSC đã tận tình giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên làm việc thực tế cũng như tìm kiếm thông tin cho luận văn.  Và cuối cùng, sinh viên xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã giúp đỡ và động viên trong suốt quá trình làm luận văn. Xin chân thành cảm ơn! Sinh viên Lê Bùi Chí Hữu SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp iv GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... Hồ Chí Minh, ngày....... tháng.......năm 2015 GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN TS. NGUYỄN NGỌC DƯƠNG SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp v GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương MỤC LỤC MỤC LỤC ............................................................................................................... V LỜI MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 DANH SÁCH HÌNH ẢNH, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ ....................................... 8 DANH SÁCH CÁC BẢNG SỬ DỤNG ................................................................... 9 CHƯƠNG 1: TRÌNH BÀY LÝ THUYẾT VỀ QUY TRÌNH GIAO NHẬN HÀNG HÓA NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN ......................................................... 11 1.1 TỔNG QUAN VỀ DỊCH VỤ GIAO NHẬN HÀNG HÓA NHẬP KHẨU ĐƯỜNG BIỂN . 11 1.1.1 Khái niệm – vai trò của hoạt động giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển ...................................................................................................... 11 1.1.1.1 Khái niệm........................................................................................ 11 1.1.1.2 Vai trò dịch vụ giao nhận trong thương mại quốc tế ...................... 11 1.1.2 Phạm vi của dịch vụ giao nhận hàng hóa nhập khẩu .......................... 12 1.1.3 Các yếu tố tác động đến hoạt động giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển ............................................................................................. 12 1.2 NGƯỜI GIAO NHẬN ...................................................................................... 13 1.2.1 Khái niệm – vai trò, đặc điểm người giao nhận. ................................. 13 1.2.1.1 Khái niệm........................................................................................ 13 1.2.1.2 Vai trò của người giao nhận ........................................................... 14 1.2.1.3 Đặc điểm người giao nhận .............................................................. 14 1.2.2 Quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm các bên trong hoạt động giao nhận hàng hóa ................................................................................................ 15 1.2.2.1 Doanh nghiệp làm dịch vụ giao nhận hàng hoá .............................. 15 1.2.2.2 Quyền, nghĩa vụ của khách hàng .................................................... 15 1.2.2.3 Giới hạn trách nhiệm ...................................................................... 16 1.2.2.4 Các trường hợp miễn trách nhiệm .................................................. 16 1.2.2.5 Quyền cầm giữ và định đoạt hàng hoá ........................................... 16 1.3 CÁC CHỨNG TỪ CƠ BẢN SỬ DỤNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN HÀNG HÓA NK BẰNG ĐƯỜNG BIỂN ....................................................................................... 16 1.3.1 Phiếu đóng gói (Packing List – P/L) ................................................... 16 1.3.2 Vận đơn đường biển (Bill of Lading – B/L) ........................................ 17 1.3.3 Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice – C/I) .............................. 18 1.3.4 Chứng từ bảo hiểm ............................................................................. 18 1.3.5 Giấy chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin – C/O) ..................... 18 1.3.6 Tờ khai HQ ......................................................................................... 18 1.3.7 Giấy thông báo hàng đến (Arrival Notice).......................................... 19 1.3.8 Lệnh giao hàng (Delivery Order – D/O) ............................................. 19 1.4 QUY TRÌNH GIAO NHẬN HÀNG HÓA NK BẰNG ĐƯỜNG BIỂN ........................ 19 1.4.1 Sơ đồ quy trình giao nhận hàng hóa NK bằng đường biển ................. 19 1.4.2 Các thao tác để chuẩn bị nhận hàng nhập khẩu ................................. 20 1.4.2.1 Ðối với hàng không phải lưu kho, bãi tại cảng ............................... 20 1.4.2.2 Ðối với hàng phải lưu kho, lưu bãi tại cảng ................................... 20 1.4.3 Tổ chức nhận hàng ............................................................................. 22 1.4.3.1 Nếu là hàng nguyên (FCL/FCL) ..................................................... 22 1.4.3.2 Nếu là hàng lẻ (LCL/LCL) .............................................................. 22 SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp vi GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ......................................................................................... 22 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH VỀ “QUY TRÌNH GIAO NHẬN HÀNG HÓA NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY TNHH PCSC” ............................ 23 2.1 GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY TNHH PCSC ........................................................ 23 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ..................................................... 23 2.1.1.1 Lịch sử hình thành .......................................................................... 23 2.1.1.2 Quá trình phát triển ........................................................................ 23 2.1.2 Ngành nghề - Lĩnh Vực hoạt động Kinh Doanh .................................. 23 2.1.3 Mạng lưới hoạt động .......................................................................... 24 2.1.4 Chức năng, mục tiêu, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức công ty ................. 24 2.1.4.1 Chức năng của công ty ................................................................... 24 2.1.4.2 Mục tiêu, nhiệm vụ .......................................................................... 24 2.1.4.3 Cơ cấu tổ chức ................................................................................ 25 2.1.5 Tình hình hoạt động giao nhận của công ty từ năm 2012 đến 2014.... 27 2.1.5.1 Giá trị NK hàng LCL ...................................................................... 27 2.1.1.1 Giá trị NK hàng FCL ...................................................................... 30 2.2 PHÂN TÍCH “QUY TRÌNH GIAO NHẬN HÀNG HÓA NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY TNHH PCSC” ....................................................................... 32 2.2.1 Quy trình Nhập Khẩu mặt hàng Đệm đá massage theo phương thức LCL của công ty Kopulse Line ........................................................................ 32 2.2.1.1 Sơ đồ quy trình nhập khẩu mặt hàng đệm đá massage theo phương thức LCL của Công ty Kopulse Line ........................................................... 32 2.2.1.2 Các bước thực hiện quy trình.......................................................... 32 2.2.2 Quy trình thực hiện dịch vụ giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển tại công ty TNHH PCSC .............................................................. 33 2.2.2.1 Sơ đồ quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu của công ty .......... 33 2.2.2.2 Các bước thực hiện quy trình.......................................................... 33 2.2.2.2.1 Nhận và kiểm tra bộ chứng từ ................................................. 33 2.2.2.2.2 Lấy D/O tại đại lý hãng tàu ..................................................... 38 2.2.2.2.3 Khai HQ .................................................................................. 40 2.2.2.2.4 Nộp thuế Nhập khẩu ............................................................... 50 2.2.2.2.5 Nhận hàng tại cảng.................................................................. 51 2.2.2.2.6 Quyết toán và bàn giao chứng từ cho khách hàng, lưu hồ sơ .. 58 2.3 ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN HÀNG HÓA NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY TNHH PCSC ............................................................. 59 2.3.1 Thành Công ........................................................................................ 59 2.3.2 Tồn tại................................................................................................. 60 2.3.3 Các yếu tố tác động ............................................................................ 61 TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ......................................................................................... 64 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH VÀ CÁC KIẾN NGHỊ.. 65 3.1 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH ............................................................. 65 3.1.1 Giải pháp trong việc kiểm tra và áp mã HS hàng hóa ....................... 65 3.1.1.1 Nội dung của giải pháp ................................................................... 65 3.1.1.2 Điều kiện để thực hiện tốt giải pháp ............................................... 65 3.1.1.3 Dự kiến hiệu quả của giải pháp mang lại ....................................... 65 3.1.2 Giải pháp trong việc chuẩn bị, kiểm tra chứng từ .................................... 66 SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp vii GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương 3.1.2.1 Nội dung của giải pháp ................................................................... 66 3.1.2.2 Điều kiện để thực hiện tốt giải pháp ............................................... 66 3.1.2.3 Dự kiến hiệu quả của giải pháp mang lại ....................................... 66 3.1.3 Giải pháp để đầu tư phát triển phương tiện vận tải hiệu quả ............. 66 3.1.3.1 Nội dung của giải pháp ................................................................... 66 3.1.3.2 Điều kiện để thực hiện tốt giải pháp ............................................... 66 3.1.3.3 Dự kiến hiệu quả của giải pháp mang lại ....................................... 67 3.1.4 Giải pháp về chăm sóc khách hàng hiệu quả ...................................... 68 3.1.4.1 Nội dung của giải pháp ................................................................... 68 3.1.4.2 Điều kiện để thực hiện tốt giải pháp ............................................... 68 3.1.4.3 Dự kiến hiệu quả của giải pháp mang lại ....................................... 69 3.2 CÁC KIẾN NGHỊ............................................................................................ 70 TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ......................................................................................... 71 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 75 PHỤ LỤC ............................................................................................................... 77 SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 1 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Khi Việt Nam trở thành thành viên của WTO, thị trường xuất – nhập khẩu Việt Nam phát triển theo chiều rộng lẫn chiều sâu; hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu sang 219 nước và nhập khẩu từ 151 nước là thành viên của WTO. Năm 2014, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá cả nước đạt hơn 298,24 tỷ USD, tăng 12,9%, tương ứng tăng 34,17 tỷ USD so với năm 2013; trong đó xuất khẩu đạt kim ngạch 150,19 tỷ USD, tăng 13,7%, tương ứng tăng hơn 18,15 tỷ USD; và nhập khẩu đạt hơn 148,05 tỷ USD, tăng 12,1%, tương ứng tăng hơn 16,02 tỷ USD. Cán cân thương mại hàng hóa năm 2014 đạt mức thặng dư 2,14 tỷ USD. Tính từ đầu năm đến hết ngày 15/6/2015 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa cả nước đạt 144,34 tỷ USD, tăng 13,2% (tương ứng tăng 16,8 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2014. Một trong những dịch vụ phục vụ đắc lực cho hoạt động xuất nhập khẩu là giao nhận vận tải quốc tế. Chính sách mở cửa hội nhập với nước ngoài đã tạo ra những cơ hội mới cho nền kinh tế Việt Nam, tạo ra thị trường to lớn đầy tiềm năng nhưng cũng đang đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu. Giao nhận hàng hoá là một trong những khâu vô cùng quan trọng, nó thúc đẩy quá trình dịch chuyển hàng hoá từ người bán đến người mua diễn ra nhanh chóng hơn, thuận tiện hơn, góp phần không nhỏ vào việc thực hiện có hiệu quả các hợp đồng mua bán ngoại thương. Cho nên, tuy mới ra đời nhưng nó đã trở thành một bộ phận không thể thiếu được trong ngành vận tải và trong nền kinh tế quốc dân. Đây là một loại hình dịch vụ thương mại không cần đầu tư nhiều vốn nhưng lợi nhuận tương đối ổn định. Ta có thể nhận định rằng việc phát triển kinh doanh dịch vụ giao nhận kho vận ở nước ta đã mang lại những hiệu quả kinh tế thiết thực. Người làm dịch vụ giao nhận đã kịp thời xâm nhập thị trường, mở rộng quan hệ hợp tác với nước ngoài, tổ chức các tuyến đường vận tải, đưa hàng hoá đi và đến đáp ứng yêu cầu của người xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, dù đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận nhưng hoạt động của ngành giao nhận Việt Nam còn đang trong quá trình hoàn thiện và phát triển nên vẫn còn tồn tại không ít bất cập, trong đó nổi lên vấn đề đối với các doanh nghiệp trong ngành là việc quản lý và kiểm soát hoạt động giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu của Việt Nam hiện nay. Chính vì lẽ đó, việc nghiên cứu, hoàn thiện SVTT – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 2 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương nghiệp vụ và nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu của Việt Nam là vấn đề cấp thiết cần phải được đưa ra nghiên cứu nhằm tìm ra biện pháp để tạo nền tảng ổn định cho sự phát triển của ngành. Và đó cũng là lý do sinh viên đã chọn đề tài “Hoàn thiện quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty TNHH PCSC”. Mục tiêu nghiên cứu: 2. - Phân tích thực trạng quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển. - Tìm hiểu ưu và nhược điểm còn tồn tại trong quy trình đó. - Đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện hơn cho Công ty trong quá trình thực hiện quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài : 3. a. Đối tượng nghiên cứu: - Thực trạng quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty TNHH PCSC. b. Phạm vi nghiên cứu: - Tập trung tìm hiểu và phân tích quy trình giao nhận mặt hàng đệm đá massage nhập khẩu bằng đường biển dưới góc độ là nhà giao nhận tại Công ty TNHH PCSC. - Thời gian thực hiện từ ngày 8/6/2015 đến ngày 30/8/2015. - Được thực hiện tại Công ty TNHH PCSC, địa chỉ số 302/2 Nơ Trang Long, Bình Thạnh, HCM và Tân Cảng - Cát Lái, địa chỉ Nguyễn Thị Định, Phường Cát Lái, Quận 2, HCM. Phương pháp nghiên cứu: 4. - Phương pháp nghiên cứu tại bàn: Tìm hiểu các sách, giáo trình của trường Đại học; tài liệu do đơn vị thực tập cung cấp. SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp - 3 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương Phương pháp phân tích thống kê: So sánh các số liệu thu thập được để đánh giá các hoạt động của công ty như: kết quả hoạt động kinh doanh, tình hình kinh doanh của công ty tại các thị trường. - Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến của GVHD, đại diện đơn vị thực tập. Kết cấu của đề tài: 5. Kết cấu đề tài gồm 3 phần: Chương 1: Trình bày lý thuyết về quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển. - Trong chương này sẽ đến lý thuyết liên quan đến hoạt động giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển cũng như là quy trình tổng quát để thực hiện quy trình này. Chương 2: Phân tích về quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển tại Công ty TNHH PCSC. - Trong chương này sẽ giới thiệu khái quát về lịch sử hình thành và phát triển, tổng quan về Công ty, cơ cấu tổ chức của Công ty PCSC. Bên cạnh đó em sẽ phân tích về thực trạng của quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu hàng lẻ của Công ty và nêu lên những thành công cũng như tồn tại, các yếu tố tác động đến quy trình. Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quy trình và Kiến nghị. - Trong chương này sẽ đưa ra các giải pháp khắc phục các tồn tại đã nêu ra ở chương 2 cũng như các kiến nghị để hoàn thiện quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu và phát triển Công ty hơn nữa. SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp SVTH – Lê Bùi Chí Hữu 4 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 5 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT CHỮ CÁC KÝ HIỆU, CÁI CHỮ VIẾT GIẢI NGHĨA CHÚ THÍCH TẮT A AWB Vận tải đơn đường hàng Air Way Bill không B B/L Bill of lading Vận tải đơn đường biển C CFS Container Freight Station Nơi thu gom hàng lẻ CN Công Nghiệp C/O Certificate of Origin Cont Container COR Cargo outum report Giấy chứng nhận xuất xứ Biên bản hàng hư hỏng đổ bỡ Certificate of shortlanded Biên bản kê khai hàng cargo thừa thiếu CY Container Yard Bãi Container D/O Delivery Order Lệnh giao hàng FCL Full Container Load Hàng nguyên Container International Federation Liên đoàn các hiệp hội of Freight Forwarders Giao nhận kho vận Quốc Associations tế CSC D E F FIATA G H GTGT Giá trị gia tăng GVHD Giảng viên hướng dẫn HBL House Bill of Lading Vận đơn đường biển của Đại lý hãng tàu HDO House Delivery Order Lệnh giao hàng của Đại lý hãng tàu. SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp HS 6 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương Harmonized Commodity Hệ thống hài hòa mô tả Description and Coding và mã hóa hàng hóa. HS System Code là mã phân loại của hàng hóa, dùng để xác định thuế suất xuất khẩu hoặc nhập khẩu. Nghĩa là, khi xác định được mã này sẽ tính được mức thuế phải nộp đối với lô hàng của mình. I ICD Inland Clearance Depot Địa điểm thông quan hàng hóa nội địa. Hay còn gọi là Cảng Cạn/Cảng khô. J K KGM Kilogram L LBR Pound LCL Less than a Container Hàng lẻ Load M L/C Letter of Credit Thư tín dụng LOR Letter of Reservation Thư dự kháng MBL Master Bill of Lading Vận tải đơn đường biển của hãng tàu MDO Master Delivery Order Lệnh giao hàng của Hãng tàu MTO Multimodal Transport Vận tải đa phương thức Operator N NK Nhập khẩu O SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp P P/L 7 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương Phiếu đóng gói Packing List Q R ROROC Report on receipt of cargo Biên bản kết toán nhận hàng với tàu S T Seal Dấu niêm phong SVTH Sinh viên thực hiện THC Terminal Handling Phí bốc dỡ hàng tại cảng Charge Thuế GTGT Thuế giá trị gia tăng Thuế TTĐB Thuế tiêu thụ đặc biệt Thuế NK TNE TNHH Thuế nhập khẩu Tấn Trách nhiệm hữu hạn TS Tiến Sĩ TT Telegraphic Transfer Điện chuyển tiền VCCI Vietnam Chamber of Phòng thương mại và Commerce and Industry Công nghiệp Việt Nam Vietnam Automated Hệ thống thông quan Cargo Clearance System hàng hóa tự động U V VNACCS W WTO World Trade Organization Tổ chức thương mại thế giới X,Y,Z XK XNK SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Xuất khẩu Xuất nhập khẩu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 8 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương DANH SÁCH HÌNH ẢNH, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ Hình Nội dung Trang Hình 1.01 Quy trình giao nhận hàng hóa NK bằng đường biển. 20 Hình 2.01 Sơ đồ tổ chức bộ máy của công ty TNHH PCSC. 24 Hình 2.02 Giá trị NK hàng LCL theo từng loại mặt hàng từ 2012 đến 2014. 27 Hình 2.03 Giá trị NK hàng FCL theo từng loại mặt hàng từ 2012 đến 2014. 30 Hình 2.04 Quy trình nhập khẩu mặt hàng đệm đá massage của Công ty Kopulse Line. Hình 2.05 Quy trình giao nhận hàng hóa nhập khẩu của Công ty. 31 32 Hình 2.06 Đăng ký thông tin doanh nghiệp. 39 Hình 2.07 Thiết lập thông số khai báo VNACCS. 40 Hình 2.08 Thiết lập thông số khai báo VNACCS. 40 Hình 2.09 Đăng ký mới tờ khai nhập khẩu (IDA). 41 Hình 2.10 Tờ khai nhập khẩu. 41 Hình 2.11 Nhập thông tin cơ bản của Tờ khai. 41 Hình 2.12 Thông tin về đơn vị XNK. 42 Hình 2.13 Thông tin vận đơn. 43 Hình 2.14 Thông tin về hóa đơn thương mại. 43 Hình 2.15 Phân loại hình thức hóa đơn. 44 Hình 2.16 Tờ khai trị giá. 44 Hình 2.17 Mã HS và tên hàng hóa. 45 Hình 2.18 Thông tin hàng tờ khai. 45 Hình 2.19 Mã HS và mô tả hàng hóa. 46 Hình 2.20 Khai báo tờ khai thành công. 46 Hình 2.21 Lấy phản hồi từ HQ. 47 Hình 2.22 Kết quả xử lý tờ khai. 48 Hình 2.23 Quy trình cơ bản thông quan hàng nhập khẩu tại cảng. 50 Hình 3.01 Hệ thống quản lý phương tiện vận tải. 67 SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 9 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương DANH SÁCH CÁC BẢNG SỬ DỤNG Bảng Bảng 2.01 Nội dung Trang Giá trị nhập khẩu hàng LCL theo từng loại mặt hàng từ năm 26 2012 đến 2014. Bảng 2.02 Giá trị nhập khẩu hàng FCL theo từng loại mặt hàng từ năm 29 2012 đến năm 2014. Bảng 2.03 Các loại phí của các hãng tàu đối với hàng hóa NK. 38 Bảng 2.04 Giá cước vận chuyển của công ty Victory Trading. 55 SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp SVTH – Lê Bùi Chí Hữu 10 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 11 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương CHƯƠNG 1: TRÌNH BÀY LÝ THUYẾT VỀ QUY TRÌNH GIAO NHẬN HÀNG HÓA NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN 1.1 Tổng quan về dịch vụ giao nhận hàng hóa nhập khẩu đường biển 1.1.1 Khái niệm – vai trò của hoạt động giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển 1.1.1.1 Khái niệm Giao nhận vận tải (hay Freight Forwarding) là dịch vụ vận chuyển hàng hóa từ nơi gửi hàng đến nơi nhận hàng, trong đó người giao nhận (Freight Forwarder) ký hợp đồng vận chuyển với chủ hàng, đồng thời cũng ký hợp đồng đối ứng với người vận tải để thực hiện dịch vụ. Giao nhận được định nghĩa theo Quy tắc mẫu của Liên đoàn các hiệp hội giao nhận quốc tế (FIATA): “Dịch vụ giao nhận (Freight forwarding service) là bất cứ loại dịch vụ nào liên quan đến vận chuyển, gom hàng, lưu kho, bốc xếp, đóng gói hay phân phối hàng hóa cũng như các dịch vụ hoặc có liên quan đến các dịch vụ trên kể cả các vấn đề HQ, tài chính, mua bảo hiểm, thanh toán, thu thập chứng từ liên quan đến hàng hóa”. Giao nhận được định nghĩa theo điều 163 Luật Thương Mại Việt Nam: Dịch vụ giao nhận hàng hóa là hành vi thương mại, theo đó người làm dịch vụ giao nhận hàng hóa nhận hàng từ người gửi, tổ chức vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm thủ tục giấy tờ và các dịch vụ khác có liên quan để giao hàng cho người nhận theo ủy thác của chủ hàng, của người vận tải hoặc người làm dịch vụ giao nhận khác (gọi chung là khách hàng). 1.1.1.2 Vai trò dịch vụ giao nhận trong thương mại quốc tế Ngày nay, do sự phát triển của vận tải Container, vận tải đa phương thức, người giao nhận không chỉ làm đại lý, người ủy thác mà còn cung cấp dịch vụ vận tải đóng vai trò như một bên chính – Người chuyên chở (Carrier). Người giao nhận đã thể hiện vai trò của mình trong các hoạt động như:  Môi giới HQ (Customs Broker) Khi mới xuất hiện, người giao nhận chỉ hoạt động trong phạm vi trong nước. Nhiệm vụ của người giao nhận là làm thủ tục HQ đối với hàng NK. Sau đó mở rộng hoạt động dịch vụ ra cả hàng XK và dành chỗ chở hàng trong thương mại quốc tế hoặc lưu cước với các hãng tàu theo sự ủy thác của người XK hoặc người NK tùy thuộc vào hợp đồng mua bán. Trên cơ sở nhà nước cho phép, người giao nhận thay mặt người XK hoặc người NK để khai báo, làm thủ tục HQ như một môi giới HQ.  Đại lý (Agent) Trước đây người giao nhận không đảm nhận vai trò của người chuyên chở. Anh ta chỉ hoạt động như một cầu nối giữa người gửi hàng và người chuyên chở như một đại lý của người gửi hàng hoặc người chuyên chở. Người giao nhận nhận ủy thác từ chủ hàng hoặc người chuyên chở để thực hiện các công việc khác nhau như: SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 12 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương Nhận hàng, giao hàng, lập chứng từ, làm thủ tục HQ, lưu kho... trên cơ sở hợp đồng ủy thác.  Người gom hàng (Cargo Consolidator) Ở Châu Âu, người giao nhận từ lâu đã cung cấp dịch vụ gom hàng để phục vụ cho vận tải đường sắt. Đặc biệt, trong ngành vận tải hàng hóa bằng Container dịch vụ gom hàng là không thể thiếu được nhằm biến lô hàng lẻ (LCL) thành lô hàng nguyên (FCL) để tận dụng sức chở của Container và giảm cước phí vận tải. Khi là người gom hàng, người giao nhận có thể đóng vai trò là người chuyển chở hoặc chỉ là đại lý.  Người chuyên chở (Carrier) Ngày nay, người giao nhận trong một vài trường hợp lại đóng vai trò là người chuyên chở, tức là người giao nhận trực tiếp ký hợp đồng vận tải với chủ hàng và chịu trách nhiệm chuyên chở hàng hóa từ nơi này đến nơi khác. Trong trường hợp anh ta ký hợp đồng mà không trực tiếp chuyên chở thì anh ta đóng vai trò là người thầu chuyên chở (Contracting Carrier), nếu anh ta trực tiếp chuyên chở thì anh ta là người chuyên chở thực tế (Actual Carrier).  Người kinh doanh vận tải đa phương thức (MTO) Trong trường hợp người vận tải cung cấp dịch vụ đi suốt hoặc còn gọi là vận tải trọn gói từ cửa tới cửa “Door to Door”, thì người giao nhận đã đóng vai trò là MTO, MTO cũng là người chuyên chở và phải chịu trách nhiệm về hàng hóa trong suốt quá trình vận tải. 1.1.2 Phạm vi của dịch vụ giao nhận hàng hóa nhập khẩu Người giao nhận với những thoả thuận cụ thể sẽ giúp khách hàng của mình (người nhập khẩu) những công việc sau:  Theo dõi quá trình vận chuyển hàng hoá trong trường hợp người NK chịu trách nhiệm về chi phí vận chuyển.  Nhận và kiểm tra tất cả các chứng từ liên quan đến quá trình vận chuyển hàng hoá.  Nhận hàng từ người vận tải.  Chuẩn bị các chứng từ và nộp các lệ phí giám sát HQ, cũng như các lệ phí khác liên quan.  Chuẩn bị kho hàng chuyển tải (nếu cần thiết).  Giao hàng hoá cho người NK.  Giúp người NK trong việc khiếu nại đối với những tổn thất, mất mát của hàng hoá. 1.1.3 Các yếu tố tác động đến hoạt động giao nhận hàng hóa nhập khẩu bằng đường biển Hoạt động giao nhận hàng hóa NK bằng đường biển chịu tác động lớn từ tình hình quốc tế. Quá trình tự do hóa dịch vụ vận tải biển trong tổ chức thương mại SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh Khóa Luận Tốt Nghiệp 13 GVHD – TS. Nguyễn Ngọc Dương quốc tế (WTO), trong hợp tác đa phương dịch vụ vận tải biển là một trong những ngành dịch vụ nhảy cảm và được các quốc gia quan tâm, những tiến trình tự do hóa ngành dịch vụ này lại gặp nhiều khó khăn do một số nước luôn đưa ra ý kiến phản đối, họ muốn áp dụng luật riêng của mình nhằm bảo hộ ngành vận tải trong nước. Mặc dù đã nhất trí kết thúc đàm phán vào năm 1996 nhưng các thành viên WTO vẫn không thể thỏa thuận với nhau được về cách thức tiến hành tự do hóa ngành dịch vụ này và các nỗ lực đàm phán bị ngưng lại vào năm 1997 . Tuy nhiên hiện nay các nước cam kết sẽ không áp dụng thêm các hạn chế mới đối với ngành dịch vụ này. Hiện nay cùng với tự do hóa thương mại, thì các diễn đàn khác cũng ra đời như: Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á Thái Bình Dương (APEC), Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cùng góp phần làm cho hoạt động giao nhận hàng hóa ngày càng thuận tiện và dễ dàng hơn. Về cơ chế quản lý nhà nước có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động giao nhận vận tải vì nhà nước đưa ra các chính sách hợp lý sẽ thúc đẩy sự phát triển của ngành giao nhận vận tải nói riêng và các ngành khác nói chung, ngược lại thì nó sẽ kìm hãm. Đặc biệt trong những năm gần đây, nhà nước đã đưa ra nhiều chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động XNK. Ví dụ: Đổi mới luật HQ, luật thuế XNK, luật thuế GTGT... Chính sách khuyến khích XK và hạn chế nhập khẩu bằng cách đánh thuế cao đối với hàng nhập khẩu khiến lượng hàng hóa nhập khẩu hạn chế. Còn đối với HQ, nếu như trước đây, bên HQ giúp đỡ chủ hàng khai HQ, thì bây giờ chủ hàng có trách nhiệm khai HQ. Từ đó dịch vụ khai thuê HQ cũng ra đời tạo điều kiện cho Công ty giao nhận cũng từ đó phát triển theo. 1.2 Người giao nhận 1.2.1 Khái niệm – vai trò, đặc điểm người giao nhận. 1.2.1.1 Khái niệm Thực ra, không có một định nghĩa thống nhất về người giao nhận được quốc tế chấp nhận. Người giao nhận có thể là chủ hàng, chủ tàu, công ty xếp dỡ hay kho hàng, người giao nhận chuyên nghiệp hay bất kỳ một người nào khác có đăng ký kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hoá. Tại các nước khác nhau, người giao nhận được biết đến với những tên gọi khác nhau, như “Đại lý hải quan” (Customs House Agent), “Môi giới hải quan” (Customs Broker), “Đại lý thanh toán” (Clearing Agent), hay “Đại lý gửi hàng và giao nhận” (Shipping and Forwarding Agent) và trong nhiều trường hợp người giao nhận đóng vai trò “Người chuyên chở chính” (Principal Carrier). Nhưng dù được gọi dưới cái tên nào đi nữa thì một điểm chung trong hoạt động của tất cả những người này là họ đều chỉ bán dịch vụ của mình, cùng mang một tên chung trong giao dịch quốc tế là Người giao nhận quốc tế (International Freight Forwarder), cùng làm một ngành nghề giao nhận. SVTH – Lê Bùi Chí Hữu Khoa – Quản Trị Kinh Doanh