Tài liệu Hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HỒ CHÍ MINH --------------------------- NGUYỄN DIÊN DUẨN HOÀN THIỆN KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP TẠI VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: kế toán Mã số ngành: 60340301 CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN ĐÌNH PHỤNG TP.HỒ CHÍ MINH, tháng 3 năm 2015 i CÔNG TRÌNH ĐƢỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hƣớng dẫn khoa học : TS. TRẦN ĐÌNH PHỤNG. Luận văn Thạc sĩ đƣợc bảo vệ tại Trƣờng Đại học Công nghệ TP. HCM ngày … tháng … năm 2015 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 TS. Phan Mỹ Hạnh Chủ tịch 2 TS. Phạm Ngọc Toàn Phản biện 1 3 TS. Phan Thị Hằng Nga Phản biện 2 4 PGS.TS. Lê Quốc Hội Ủy viên 5 TS. Hà Văn Dũng Ủy viên, Thƣ ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã đƣợc sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV ii TRƢỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH CỘNG HÕA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày..… tháng….. năm 2015 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: NGUYỄN DIÊN DUẨN Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 02/03/1978 Nơi sinh: Quảng Ngãi Chuyên ngành: Kế toán MSHV:1341850009 I- Tên đề tài: Hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam II- Nhiệm vụ và nội dung: Nhiệm vụ: Hoàn thành luận văn theo đúng thời hạn đƣợc giao Nội dung:  Nghiên cứu lý thuyết về thuế thu nhập doanh nghiệp và kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp  Khảo sát thực trạng kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh  Tìm hiểu và phân tích các nhân tố tác động đến việc vận dụng Chuẩn mực kế toán số 17 khi thực hiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp  Gợi ý một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam III- Ngày giao nhiệm vụ: 18/08/2014 IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 15/03/2015 V- Cán bộ hƣớng dẫn: TS. TRẦN ĐÌNH PHỤNG CÁN BỘ HƢỚNG DẪN (Họ tên và chữ ký) KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) iii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn Nguyễn Diên Duẩn iv LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến thầy TS.TRẦN ĐÌNH PHỤNG đã nhiệt tình hƣớng dẫn và giúp đỡ tôi thực hiện luận văn này. Tôi xin cảm ơn đến quý Thầy, Cô khoa Tài chính – Kế toán – ngân hàng Trƣờng Đại Học Công Nghệ TP.HCM và khoa Kế toán, khoa Tài chính Trƣờng Cao đẳng Tài Chính – Hải Quan đã đóng góp ý kiến về chuyên môn cũng nhƣ tạo điều kiện để tôi hoàn thành luận văn này. Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình đã hỗ trợ tôi về mọi mặt. Học viên thực hiện Luận văn Nguyễn Diên Duẩn v TÓM TẮT Kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp là một phần quan trọng trong kế toán doanh nghiệp, thực hiện tốt kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ làm cho Báo cáo tài chính trung thực, hợp lý, minh bạch dẫn đến cung cấp thông tin hữu ích cho doanh nghiệp cũng nhƣ các đối tƣợng bên ngoài doanh nghiệp có nhu câu sử dụng thông tin của doanh nghiệp. Chuẩn mực kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp và thông tƣ 20/2006/TT-BTC ra đời hƣớng dẫn cho doanh nghiệp xác định đúng thuế thu nhập doanh nghiệp. Luận văn hệ thống hóa về thuế thu nhập doanh nghiệp và kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp; khảo sát hiện trạng kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp của các doanh nghiệp trên đại bàn thành phố Hồ Chí Minh; tìm hiểu và phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến việc vận dụng chuẩn mực kế toán số 17 (VAS 17) khi thực hiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp và khuyến nghị các giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Để kiểm định các nhân tố ảnh hƣởng đến việc vận dùng VAS 17, tác giả khảo sát 134 doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh và thực hiện phân tích hồi quy đa biến. Kết quả có bốn nhân tố ảnh hƣởng đến việc vận dụng chuẩn mực kế toán VAS 17 khi thực hiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp là: nhân tố trình độ nhân viên kế toán (46,01%), nhân tố công ty kiểm toán (26,15%), nhân tố phức tạp của chuẩn mực (14,27%) và nhân tố quy mô doanh nghiệp (13,56%) Dựa vào kết quả phân tích, tác giải đề xuất một số giải pháp, khuyến nghị nhằm hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp vi ABSTRACT Accounting corporate income tax is an important part of business accounting. Corporate income tax accounting is done well that will makes financial report honest, fair and transparent to provide useful information for business as well as others who want to use the information of the business. Accounting standard corporate income tax and circulars 20/2006 / TTBTC are launched to guide for corporate determining income tax right. Thesis codified corporate income tax accounting and corporate income tax; survey income tax accounting of corporates in Ho Chi Minh City; learn and analyze the factors affect the application of accounting standard No. 17 (VAS 17) when doing corporate income tax and recommend solutions to improve accounting corporate income tax in Vietnam in the current period. To test the factors affecting the using VAS 17, the authors surveyed 134 businesses in Ho Chi Minh City and performed multivariate regression analysis. The result has four factors affect the application accounting standards VAS 17 when accounting corporate income tax is done such as accounting staff factor (46.01%), audit firm factor ( 26.15%), complicated of the standard factor (14.27%) and enterprise scale factor (13.56%) Based on the analysis results, the solution proposed some solutions and recommendations to improve corporate income tax accounting. vii MỤC LỤC CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU ......................................................................................... 1 1.1 Tính cấp thiết của đề tài ....................................................................................1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài .........................................................................2 1.3 Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài ..................................................................2 1.3.1 Phƣơng pháp thu thập thông tin: ................................................................3 1.3.2 Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp ...........................................................4 1.3.3 Phƣơng pháp thống kê...............................................................................5 1.3.4 Phƣơng pháp định lƣợng ............................................................................5 1.4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .....................................................................5 1.4.1 Đối tƣợng nghiên cứu ................................................................................5 1.4.2 Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................5 1.5 Những đóng góp của luận văn ..........................................................................5 1.6 Những nghiên cứu trƣớc có liên quan ...............................................................6 1.7 Bố cục luận văn .................................................................................................7 CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ...................................................................................................................... 8 2.1 Một số vấn đề chung về thuế thu nhập doanh nghiệp .......................................8 2.1.1 Khái niệm thuế thu nhập doanh nghiệp .....................................................8 2.1.2 Đặc điểm thuế thu nhập doanh nghiệp .......................................................9 2.1.3 Vai trò của thuế thu nhập doanh nghiệp ..................................................10 2.1.4 Các nội dung cơ bản của thuế thu nhập doanh nghiệp .............................13 2.2 Lý luận chung về kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp ...................................18 2.2.1 Vai trò của kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp ......................................18 2.2.2 Nội dung kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 17 “thuế thu nhập doanh nghiệp“ ................................................19 2.2.3 Phƣơng pháp kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp ..................................24 Tổng kết chƣơng 2 ..................................................................................................... 33 CHƢƠNG 3: HIỆN TRẠNG KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ....................................................... 34 3.1 Loại hình doanh nghiệp ...................................................................................34 3.2 Lĩnh vực kinh doanh .......................................................................................34 3.3 Quy mô doanh nghiệp .....................................................................................35 viii 3.4 Chế độ kế toán .................................................................................................35 3.5 Kênh thông tin tìm hiểu VAS17 .....................................................................36 3.6 Đánh giá thuật ngữ và nội dung VAS 17 ........................................................37 3.7 Tình hình áp dụng VAS 17 vào kế toán ..........................................................37 3.8 Tình hình thực hiện kế toán thuế TNDN ........................................................38 3.9 Tài khoản sử dụng để theo dõi thuế thu nhập hoãn lại ...................................38 3.9.1 Tài khoản 243 ...........................................................................................38 3.9.2 Tài khoản 347 ...........................................................................................38 Kết luận chƣơng 3: .................................................................................................... 39 CHƢƠNG 4: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU, KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................... 40 4.1 Nghiên cứu định tính .......................................................................................40 4.1.1 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ............................................................40 4.1.2 Phƣơng pháp nghiên cứu..........................................................................40 4.1.3 Nội dung nghiên cứu định tính.................................................................40 4.1.4 Kết quả nghiên cứu ..................................................................................41 4.2 Tổng quan các nghiên cứu trƣớc đây ..............................................................41 4.3 Mô hình nghiên cứu chính thức và giả thuyết nghiên cứu ..............................41 4.3.1 Mô hình nghiên cứu .................................................................................41 4.3.2 Giả thuyết nghiên cứu ..............................................................................44 4.4 Nghiên cứu định lƣợng....................................................................................46 4.4.1 Mục đích: .................................................................................................46 4.4.2 Thiết kế nghiên cứu ..................................................................................46 4.4.3 Phƣơng pháp phân tích dữ liệu ................................................................47 4.5 Kết quả nghiên cứu .........................................................................................47 4.5.1 Kiểm định thang đo ..................................................................................47 4.5.2 Phân tích nhân tố khám phá .....................................................................51 4.5.3 Phân tích mô hình hồi quy .......................................................................55 4.5.4 Thảo luận kết quả hồi quy ........................................................................59 Kết luận chƣơng 4: .................................................................................................... 60 CHƢƠNG 5: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP VIỆT NAM ................................................................................................. 60 5.1 Giải pháp hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp .............................60 5.1.1 Nâng cao năng lực làm việc của nhân viên kế toán .................................60 ix 5.1.2 Công ty kiểm toán ....................................................................................61 5.1.3 Giảm độ khó, độ phức tạp của chuẩn mực kế toán thuế TNDN ..............61 5.1.4 Quy mô doanh nghiệp ..............................................................................62 5.2 Khuyến nghị ....................................................................................................63 5.2.1 Về phía nhà nƣớc .....................................................................................63 5.2.2 Về phía doanh nghiệp ..............................................................................64 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 65 x DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT DIỄN GIẢI DN Doanh nghiệp TNDN Thu nhập doanh nghiệp CLTT Chênh lệch tạm tời CLVV Chênh lệch vĩnh viễn LNKT Lợi nhuận kế toán TNCT Thu nhập chịu thuế SXKD Sản xuất kinh doanh TK Tài khoản VAS Vietnam Accounting Standard xi DANH SÁCH CÁC BẢNG STT Bảng Diễn giải 01 3.1 Kết quả khảo sát loại hình doanh nghiệp ............................................ 34 02 3.2 Kết quả khảo sát lĩnh vực hoạt động ................................................... 34 03 3.3 Kết quả khảo sát quy mô doanh nghiệp .............................................. 35 04 3.4 Kết quả khảo sát chế độ kế toán .......................................................... 35 05 3.5 Kênh thông tin tìm hiểu về VAS 17 .................................................... 36 06 3.6 Đánh giá chuẩn mực VAS 17 .............................................................. 37 07 3.7 Tình hình vận dụng VAS 17 vào công tác kế toán ............................. 37 08 3.8 Kết quả khảo sát tình hình thực hiện kế toán thuế TNDN .................. 38 09 3.9.1 Sử dụng tài khoản 243 ......................................................................... 38 10 3.9.2 Sử dụng tài khoản 347 ......................................................................... 38 11 4.1 Thang đo các nhân tố ảnh hƣởng đến quá trình vận dụng VAS 17 .... 42 12 4.2 Kết quả kiểm định thang đo về nhân tố quy mô doanh nghiệp ........... 47 13 4.3 Kết quả kiểm định thang đo về tính phức tạp của chuẩn mực VAS 1748 14 4.4 Kết quả kiểm định thang đo về chế độ chính sách thuế ...................... 48 15 4.5 Kết quả kiểm định thang đo về nhân viên kế toán .............................. 49 16 4.6 Kết quả kiểm định thang đo về công ty kiểm toán .............................. 49 17 4.7 Kết quả kiểm định thanh đo về năng lực ban lãnh đạo ....................... 50 18 4.8 Kết quả kiểm định thang đo về lợi ích doanh nghiệp ......................... 50 19 4.9 Thang đo của các biến đặc trƣng ......................................................... 51 20 4.10 Kiểm định KMO và Bartlett‟s ............................................................. 52 21 4.11 Tổng phƣơng sai đƣợc giải thích ......................................................... 52 xii 22 4.12 Ma trận các nhân tố xoay .................................................................... 53 23 4.13 Mô hình điều chỉnh qua kiểm định Cronbach‟s Alpha Và phân tích nhân tố khám phá ................................................................................ 54 24 4.14 Hệ số hồi quy....................................................................................... 57 25 4.15 Tóm tắt mô hình .................................................................................. 57 26 4.16 Kết quả phân tích phƣơng sai .............................................................. 58 27 4.17 Các hệ số tƣơng quan .......................................................................... 58 28 4.18 Vị trí quan trọng của các yếu tố .......................................................... 59 xiii DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ, HÌNH STT Sơ đồ Diễn giải 01 2.1 Kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành ................. 25 02 2.2 Kế toán thuế TNDN hoãn lại phải trả ................................ 28 03 2.3 Kế toán tài sản thuế thu nhập hoãn lại ............................... 32 04 4.1 Mô hình nghiên cứu theo giả thuyết .................................. 42 05 4.2 Bảng tính điểm các nhân tố ............................................... 56 06 4.3 Bảng đặt tên lại các nhân tố ............................................... 56 1 CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU 1.1 Tính cấp thiết của đề tài Năm 1992, nền kinh tế Việt Nam chuyển sang một trang mới đó là nền kinh tế thị trƣờng theo định hƣớng xã hội chủ nghĩa. Trải qua hơn hai mƣơi năm phát triển, nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ, thu hút nhiều doanh nghiệp nƣớc ngoài đến đầu tƣ ở Việt Nam cũng nhƣ các doanh nghiệp trong nƣớc hình thành và đi vào hoạt động. Để quản lý đƣợc nền kinh tế thì kế toán và thuế là hai công cụ quản lý và điều hành nền kinh tế có vai trò hết sức quan trọng đối với nhà nƣớc. Hoàn thiện hệ thống kế toán và thuế để phát huy tốt các chức năng vốn có của nó là vấn đề luôn đƣợc quan tâm bởi các cơ quan quản lý Nhà nƣớc. Trong phạm vi doanh nghiệp, kế toán và thuế cũng có vai trò lớn trong công tác quản lý tài sản, quản lý vốn, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Do đó việc xây dựng Luật thuế và các Chuẩn mực kế toán phù hợp với những thông lệ quốc tế là rất cần thiết để quản lý nền kinh tế. Chính điều đó, ngày 15 tháng 02 năm 2005 Bộ Tài chính ban hành quyết định số 12/2005/QĐ – BCT về Chuẩn mực kế toán phù hợp với thông lệ quốc tế, đó là chuẩn mực kế toán số 17 (VAS 17), Chuẩn mực này đƣợc xây dựng dựa trên Chuẩn mực kế toán quốc tế số 12 trên cơ sở bổ sung những vấn đề phù hợp với nên kinh tế Việt Nam, đồng thời lƣợc bỏ bớt những vấn đề chƣa phù hợp. Song song với việc xây dựng Chuẩn mực kế toán thì Nhà nƣớc cũng dần hoàn thiện sắc thuế Thuế thu nhập doanh nghiệp. Năm 2008, Quốc hội ban hành mới Luật thuế thu nhập doanh nghiệp số 14/2008/QH12 ngày 03 tháng 06 năm 2008 và luật số 32/2013/QH13 thông qua ngày 19 tháng 06 năm 2013 nhằm sửa đổi, bổ sung một số quy định tại Luật thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) số 14/2008 với điểm nỗi bậc là quy định mới về thuế suất. Tuy nhiên, trong quá trình vận dụng các Chuẩn mực và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp vào thực tiễn thì các Doanh nghiệp đã gặp nhiều khó khăn, cụ thể: phần lớn Doanh nghiệp (DN) chƣa phân biệt rõ giữa lợi nhuận kế toán và thu nhập chịu thuế. Các Doanh nghiệp cho rằng thu nhập chịu thuế mới chính là thông tin 2 đƣợc các đối tƣợng bên ngoài Doanh nghiệp chấp nhận, còn lợi nhuận kế toán là thông tin chỉ sử dụng trong nội bộ Doanh nghiệp. Đây là nguyên nhân dẫn đến các doanh nghiệp xác định sai lệch số thuế thu nhập doanh nghiệp. Do đó, yêu cầu đặt ra cho các Doanh nghiệp là làm thế nào để có thể vận dụng hiệu quả Chuẩn mực kế toán số 17 với việc tuân thủ Luật thuế thu nhập doanh nghiệp. Để giải quyết vấn đề này, Tôi chọn đề tài “Hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam“ 1.2 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài  Nghiên cứu lý thuyết về thuế thu nhập doanh nghiệp và kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp  Khảo sát thực trạng kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh  Tìm hiểu và phân tích các nhân tố tác động đến việc vận dụng Chuẩn mực kế toán số 17 khi thực hiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp  Gợi ý một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam 1.3 Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài Với mục tiêu nghiên cứu đã đƣợc xác định ở trên, tác giả sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu hỗn hợp, cụ thể đề tài đƣợc thực hiện qua hai giai đoạn: Giai đoạn 1: Nghiên cứu định tính: Phƣơng pháp định tính đƣợc sử dụng chủ yếu trong giai đoạn sơ khai của công việc khảo sát các nhân tố tác động đến việc sử dụng VAS 17. Mục tiêu của phƣơng pháp này nhằm tạo ra một bảng câu hỏi khảo sát chính thức phù hợp. trong giai đoạn này, tác giải tiến hành lấy ý kiến chuyên gia về các nhân tố tác động đến việc sử dụng Chuẩn mực kế toán số 17 Giai đoạn 2: Nghiên cứu định lƣợng: Phƣơng pháp định lƣợng là phƣơng pháp chính trong giai đoạn khảo sát thực tế các nhân tố tác động đến việc sử dụng VAS 17. Giai đoạn này đƣợc thực hiện chủ yếu thông qua bảng câu hỏi để đạt đƣợc mục tiêu nghiên cứu. 3 1.3.1 Phƣơng pháp thu thập thông tin: a. Nguồn thông tin: Là những thông tin thu thập đƣợc từ những ngƣời trực tiếp tham gia vào hệ thống thông tin kế toán của các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh; các văn bản quy định của pháp luật; Luật thuế; các thông tƣ. Các thông tin có đƣợc từ các luận văn Thạc sĩ, Tiến sĩ đã nghiên cứu trƣớc đó; các bài báo khoa học trong và ngoài nƣớc; thu thập thông tin từ bảng câu hỏi nghiên cứu. b. Phƣơng pháp thu thập thông tin:  Phƣơng pháp nghiên cứu tƣ liệu văn bản Văn bản là bản chép tay hoặc in ấn với nội dung nhất định thƣờng để lƣu lại lâu dài. Văn bản là những chuỗi ký hiệu ngôn ngữ hay loại ký hiệu nào đó tạo nên một chỉnh thể với ý nghĩa trọn vẹn. Văn bản bao gồm các loại sau: Sách, báo, internet, băng đĩa, các văn bản giấy. Phƣơng pháp này giúp cho ngƣời nghiên cứu có đƣợc thông tin ít thiên vị và có giá trị cao vì:  Xác định giá trị pháp lý của văn bản  Xác định nguồn gốc, tác giả văn bản  Xác định xem văn bản đó là bản chính hay bản sao  Kiểm tra tính xác thực của tƣ liệu văn bản:  Phát hiện ra các con số, các chi tiết quan trọng, nổi bật, có yếu tố tin tức. Đó là những con số, chi tiết “biết nói”.  Có “thái độ nghi ngờ” trong khai thác tƣ liệu văn bản.  So sánh thông tin từ tƣ liệu văn bản với các nguồn tin khác. 4  Phƣơng pháp quan sát Quan sát là khả năng cảm thụ hiện thực của con ngƣời nhờ vào các cơ quan cảm giác chủ yếu nhƣ thị giác và thính giác thông qua sự tiếp xúc nghe nhìn. Quan sát thƣờng đem lại những thông tin có đặc tính mô tả. Tùy vào cách quan sát mà chúng ta có các hình thức quan sát sau: Quan sát tham dự Quan sát không tham dự Quan sát công khai Quan sát bí mật  Phƣơng pháp phỏng vấn Là cuộc gặp gỡ trực tiếp giữa ngƣời khảo sát với một hoặc một nhóm đối tƣợng nhằm thu thập, khai thác thông tin để phục vụ việc nghiên cứu. Trong quá trình phỏng vấn, ta có thể ghi chép hoặc ghi âm để lƣu trữ thông tin. Để thực hiện phỏng vấn bao gồm các bƣớc sau:  Giai đoạn chuẩn bị Chuẩn bị trƣớc nội dung phỏng vấn và chọn ngƣời để phỏng vấn  Tiến hành phỏng vấn Trong quá trình phỏng vấn, phải bám sát nội dung câu hỏi cần thu thập thông tin; không nên đặt ra câu hỏi quá dài làm cho ngƣời trả lời khó trình bày đủ ý của cân hỏi; không đƣợc bỏ sót thông tin trong quá trình phỏng vấn; phải làm rõ đƣợc thông tin còn nghi ngờ. 1.3.2 Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp Dựa trên số liệu đã khảo sát đƣợc, sau khi đã kiểm tra số liệu đạt yêu cầu, tổng hợp lại số liệu đó theo từng phần để trình bày. 5 1.3.3 Phƣơng pháp thống kê Nhằm thống kê số liệu đã thực hiện khảo sát các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh Từ những số liệu đã đƣợc phân tích để tổng hợp nên các thông tin chung đáp ứng mục tiêu của đề tài. 1.3.4 Phƣơng pháp định lƣợng Để kiểm định giả thuyết đã nêu ra. Với những thông tin đã thu thập từ bảng câu hỏi nghiên cứu, luận văn sẽ sử dụng công cụ SPSS để kiểm định các giả thuyết. Thang đo: Sử dụng thang đo Likert 5 mức để đo các biến quan sát trong mô hình 1.4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 1.4.1 Đối tƣợng nghiên cứu  Luật thuế thu nhập doanh nghiệp và kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp  Các nhân tố ảnh hƣởng đến việc vận dụng Chuẩn mực kế toán số 17 khi thực hiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bạn thành phố Hồ Chí Minh 1.4.2 Phạm vi nghiên cứu Thời gian: năm 2014 Không gian: Một số doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh 1.5 Những đóng góp của luận văn  Hệ thống hóa những vấn đề chung về thuế thu nhập doanh nghiệp và kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp theo chế độ kế toán, chuẩn mực kế toán Việt Nam. 6  Kiểm định và phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến việc vận dụng Chuẩn mực kế toán số 17 khi thực hiện kế toán thuế TNDN  Đề xuất giải pháp để hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 1.6 Những nghiên cứu trƣớc có liên quan Trƣớc khi nghiên cứu đề tài này, tác giả đã tìm hiểu một số nội dung của các đề tài, các nghiên cứu trƣớc đây, cụ thể:  Luận văn thạc sĩ kinh tế của tác giả Nguyễn Lê Diễm Thúy (2006) với đề tài: “Hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp trong các doanh nghiệp Việt Nam”. Trong Luận văn, tác giả tập trung nghiên cứu và tìm hiểu thực trạng kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp ở Việt Nam nói chung và điểm hình là việc áp dụng kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp của 4 loại hình doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Yên, từ đó đƣa ra một số ý kiến hoàn thiện kế toán thuế TNDN trong các doanh nghiệp ở Việt nam. Tác giả sử dụng phƣơng pháp định tính để hoàn thiện đề tài này.  Luận văn thạc sĩ kinh tế của tác giả Nguyễn Thị Phƣơng Hồng (2006) với đề tài: “Phƣơng hƣớng và giải pháp hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp”. Trong luận văn, tác giả đã nghiên cứu lý thuyết và đƣa ra các giải pháp mang tính tổng quát.  Luận văn thạc sĩ kinh tế của tác giả Vũ Thị Phƣơng Thảo (2011) với đề tài “hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp Việt Nam”. Trong luận văn, tác giả tập trung nghiên cứu thực trạng kế toán thuế TNDN của các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, tác giả đã đƣa ra số liệu cụ thể đối với công ty cổ phần đầu tƣ nƣớc ngoài, công ty cổ phần, công ty TNHH nhƣng không đề cặp đến doanh nghiệp tƣ nhân. Đồng thời tác giả chƣa giải quyết triệt để các nhân tố tác động đến kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp.  Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Hoàng Mai (2013) với đề tài: “Hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú