Tài liệu Hoàn thiện hệ thống quản lý 5s ở công ty tnhh terumo việt nam luận văn ths. kinh doanh và quản lý

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- ĐINH THỊ THÙY DUNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ 5S Ở CÔNG TY TNHH TERUMO VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – Năm 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- ĐINH THỊ THÙY DUNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ 5S Ở CÔNG TY TNHH TERUMO VIỆT NAM Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN ĐỨC THÀNH Hà Nội – Năm 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là : Đinh Thị Thùy Dung. Sinh ngày : 06/06/1987 tại Tuyên quang. Quê quán : Xã Đông Trà, Huyện Tiền Hải, Tỉnh Thái Bình Là học viên cao học khóa 21 của trường Đại học kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội ; Ngành: Kinh tế chính trị; Chuyên ngành: Quản lý kinh tế. Mã số: 60 34 04 10. Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn: “Hoàn thiện hệ thống quản lý 5S ở công ty TNHH Terumo Việt Nam ” Người hướng dẫn : PGS.TS Nguyễn Đức Thành Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các tài liệu, số liệu trong luận văn do thành viên của Ủy ban 5S thuộc công ty Terumo Việt nam cung cấp và kết quả thu thập từ các nguồn tài liệu tin cậy đã được công bố trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của tôi. Hà nội, ngày 25 tháng 03 năm 2015 . Tác giả Đinh Thị Thùy Dung LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài “Hoàn thiện hệ thống quản lý 5S ở công ty TNHH Terumo Việt Nam ” tôi đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ, hướng dẫn, động viên của nhiều tập thể, cá nhân. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại học kinh tế thuộc trường Đại học Quốc gia, phòng Quản lý đào tạo Sau đại học, các khoa, phòng của trường đã tạo kiều kiện tốt nhất để tôi hoàn thành Luận văn tốt nghiệp này. Tôi xin trân trọng cảm ơn PGS.TS Nguyễn Đức Thành đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn, chỉ bảo tôi trong quá trình tôi thực hiện đề tài. Trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu, do còn thiếu kinh nghiệm nên đã không tránh khỏi những sai sót, kính mong nhận được sự thông cảm và ý kiến góp ý từ Quý Thầy Cô. Tác giả Đinh Thị Thùy Dung MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................... i DANH MỤC BẢNG, BIỂU ................................................................................ii DANH MỤC HÌNH .......................................................................................... iii MỞ ĐẦU............................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..................................................................................... …1 2. Mục đích và phạm vi nghiên cứ ............................................................................. 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .......................................................................... 4 4. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................................ 4 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ............................................................... 4 6. Cấu trúc luận văn ........................................................................................... 5 CHƢƠNG 1 : TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HỆ THỐNG QUẢN LÝ 5S TRONG CÁC DOANH NGHIỆP ................................. 6 1.1 Tổng quan nghiên cứu ..................................................................................... 6 1.2 Cơ sở lý luận hệ thống quản lý 5S ta ̣i các doanh nghiê ̣p .................................... 9 1.2.1 Khái niệm và lợi ích của hệ thống quản lý 5S ............................................... 9 1.2.2 Mục tiêu, phạm vi và đối tượng chủ yếu thực hiện 5S trong hệ thống quản lý 5S ...................................................................................................................... 15 1.2.3 Nội dung hệ thống quản lý 5S tại các doanh nghiệp ................................... 16 1.2.4 Các tiêu chí đánh giá hệ thống quản lý 5S :................................................. 18 1.3 Tổng quan thực tiễn hệ thống quản lý 5S ....................................................... 22 1.3.1 Tổng quan thực tiễn hệ thống quản lý 5S tại các doanh nghiệp Việt nam ...... 22 1.3.2 Bài học kinh nghiệm áp dụng hệ thống quản lý 5S của một số doanh nghiệp trên thế giới ........................................................................................................ 25 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................... 29 2.1 Phương pháp nghiên cứu: .............................................................................. 29 2.1.1 Phương pháp thu thập số liệu ........................................................................... 29 2.1.2 Phương pháp thống kê...................................................................................... 29 2.1.3 Phương pháp phân tích-tổng hợp, đối chiếu, so sánh ...................................... 29 2.2 Địa điểm và thời gian thực hiện nghiên cứu ................................................... 30 CHƢƠNG 3: THƢ̣C TRẠNG ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ 5S Ở CÔNG TY TNHH TERUMO VIỆT NAM.................................................................... 31 3.1 Giới thiệu công ty TNHH TERUMO VIỆT NAM ......................................... 31 3.1.1 Một vài nét về quá trình hình thành và phát triể n ............................................ 31 3.1.2 Khái quát Bộ máy quản lý tại công ty TNHH Terumo Việt nam ................... 32 3.2 Đặc điểm sản xuất và kinh doanh của công ty TNHH Terumo Việt nam ... 34 3.2.1 Đặc điểm về tài chính ....................................................................................... 34 3.2.2 Đặc điểm về cơ sở hạ tầng ............................................................................... 36 3.2.3 Đặc điểm về nguồn nhân lực ............................................................................ 36 3.2.4 Đặc điểm về sản phẩm sản xuất ....................................................................... 39 3.2.5 Đặc điểm về công nghệ .................................................................................... 40 3.3 Thực trạng hệ thống quản lý 5S tại công ty TNHH Terumo Việt nam trong giai đoạn 2010-2013 ................................................................................................. 41 3.3.1 Công tác lên kế hoạch triển khai hệ thống quản lý 5S ..................................... 41 3.3.2 Công tác tổ chức thực hiện hệ thống quản lý 5S ........................................ 45 3.3.3 Công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động hệ thống quản lý 5S trong công ty giai đoạn 2010~2013 ........................................................................................................ 56 3.4 Đánh giá chung viêc̣ áp du ̣ng h ệ thống quản lý 5S ta ̣i công ty TNHH TERUMO VIỆT NAM ............................................................................................ 59 3.4.1 Những ưu điểm................................................................................................. 59 3.4.2 Những hạn chế ................................................................................................. 61 3.4.3 Nguyên nhân của những tồn tại ....................................................................... 62 CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ 5S Ở CÔNG TY TNHH TERUMO VIỆT NAM ....... 63 4.1. Bối cảnh kinh tế mới và định hƣớng phát triển của công ty TNHH Terumo Việt nam ................................................................................................................... 63 4.1.1. Những yếu tố mới ảnh hưởng đến hệ thống quản lý 5S tại công ty TNHH Terumo Việt nam ...................................................................................................... 63 4.1.2 Định hướng phát triển của công ty TNHH Terumo Việt nam ......................... 65 4.2 Giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý 5S ta ̣i công ty TNHH TERUMO VIỆT NAM ............................................................................................................... 70 4.2.1 Bố trí cán bộ chuyên trách .......................................................................... 70 4.2.2 Tăng thêm thành viên ban 5S ........................................................................... 70 4.2.3 Tăng cường đào ta ̣o về 5S ................................................................................ 71 4.2.4 Hoàn thiện dần các bước thực hiện 5S. ............................................................ 74 4.2.5 Kết hợp 5S với các công cụ quản lý chất lượng khác ..................................... 77 4.2.6 Mở rô ̣ng khu vực kho chứa .............................................................................. 78 4.3 Kiến nghị...................................................................................................... 82 KẾT LUẬN ....................................................................................................... 84 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Kí hiệu Nguyên nghĩ 1 ADM Phòng hành chính 2 ENG Phòng kỹ thuật 3 JICA Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật bản 4 PC1 Phòng quản lý công đoạn 1 5 PC2 Phòng quản lý công đoạn 2 6 ME Phòng bảo dưỡng 7 QA Phòng đảm bảo chất lượng 8 SX Phòng sản xuất 9 ME Phòng bảo dưỡng 10 VCCI 11 WH Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt nam Kho i DANH MỤC BẢNG, BIỂU STT Bảng 1 Bảng 1.1 2 Bảng 3.1 3 Bảng 3.2 4 Bảng 3.3 5 Bảng 3.4 6 Bảng 3.5 7 Bảng 3.6 8 Bảng 3.7 9 Bảng 3.8 10 Bảng 3.9 11 Bảng 3.10 12 Bảng 3.11 13 Bảng 3.12 14 Bảng 3.13 15 Bảng 4.1 Nội dung Trang Kế t quả thu đươ ̣c sau 1 năm áp du ̣ng 5S tại công ty 26 vâ ̣n tải Helical – USA Bảng số liệu về cơ cấu vốn cố định và vốn lưu động của công ty TNHH Terumo Việt nam giai đoạn từ năm 33 2010 đến 2013 ( ĐVT: tỷ đồng) Bảng số liệu về cơ cấu nguồn vốn của công ty TNHH Terumo Việt giai đoạn từ năm 2010 đến 2013 ( ĐVT: 34 tỷ đồng ) Bảng thể hiện một số chỉ tiêu tài chính của công ty TNHH Terumo Việt Nam từ 2010 đến 2013 ( ĐVT: tỷ 34 đồng ) Cơ câu lao động theo phòng ban của công ty Terumo 36 Việt nam giai đoạn 2010-2013 Cơ cấu lao động theo giới tính của công ty TNHH 37 Terumo Việt nam giai đoạn 2010-2013 Cơ cấu lao động theo trình độ của công ty TNHH 37 Terumo Việt nam giai đoạn 2010-2013 Cơ cấu lao động theo độ tuổi của công ty TNHH 38 Terumo Việt nam Bảng kê khai hiện trạng máy móc thiết bị của công ty 39 TNHH Terumo tính đến ngày 31/12/2013 Nội dung và kết quả đào tạo thành viên Ban chỉ thị 5S 46 công ty TNHH Terumo Việt nam giai đoạn 2010~2013 Quá trình đào tạo về 5S cho cán bộ công nhân viên 47-48 Terumo Việt nam giai đoạn 2010~2013 Bảng tổng kết thực hiện 5S của công ty qua các năm 50 2010~2013 Bảng tổng hợp những đề tài tiêu biểu nhất trong giai 51 đoạn 2012~2013 ở công ty TNHH Terumo Việt nam Bảng tổng hợp đánh giá nội bộ qua các năm 52 2010~2013 ở công ty TNHH Terumo Việt nam Trường hợp đặt 80 thùng bán thành phẩm trước và sau 72 thay đổi ii DANH MỤC HÌNH STT Hình Nội dung Trang 1 Hình 1.1 Sơ đồ mối quan hệ các yếu tố trong 5S 8 2 Hình 1.2 Sàng lọc-Seiri 9 3 Hình 1.3 Sạch sẽ-Seiso 10 4 Hình 1.4 Săn sóc-Seiketsu 10 5 Hình 1.5 Sẵn sàng-Shitsuke 11 6 Hình 1.6 26 7 Hình 3.1 Tình trạng kho tại công ty vâ ̣n tải Helical – USA Sơ đồ bộ máy quản lý tại công ty TNHH Terumo Việt Nam 8 Hình 3.2 Kế hoạch triển khai áp dụng hệ thống quản lý 5S 41 9 Hình 3.3 Sơ đồ tổ chức Ban chỉ thị 5S 42 10 Hình 3.4 Bảng Form kế hoạch hoạt động 5S 43 11 Hình 4.1 Mở rộng chiều cao tòa nhà khu vực kho 72 12 Hình 4.2 Diện tích lưu kho trước và sau thay đổi 73 iii 31 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trên thị trường cạnh tranh ngày nay, các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì chỉ có một cách duy nhất là cung cấp các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng thỏa mãn các yêu cầu của khách hàng và thị trường. Điều mà khách hàng mong muốn đó là nhận được những sản phẩm có chất lượng cao, giá cả hợp lý và giao hàng đúng hạn. Bài toán đặt ra cho các doanh nghiệp là làm thế nào để vừa đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của khách hàng, đồng thời vừa đảm bảo thu nhập để tái tạo sức lao động cũng như duy trì lợi nhuận để phát triển công ty. Để giải bài toán này, các doanh nghiệp đã đưa ra các phương án như:  Mở ra những thị trường mới.  Đầu tư vào máy móc thiết bị hiện đại.  Cố gắng giảm chi phí đầu vào để hạ giá thành sản phẩm. Đối với giải pháp mở rộng thị trường mới hay đầu tư vào máy móc thiết bị hiện đại đòi hỏi doanh nghiệp phải có nguồn vốn lớn, đây là giải pháp không dễ dàng quyết định. Bên cạnh giải pháp này, có một cách đơn giản hơn, kinh tế hơn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng của sản phẩm, nâng cao được năng suất. Với vẫn nhà xưởng đó, vẫn con người đó, vẫn máy móc thiết bị đó nhưng nếu biết cách tổ chức quản lý tốt hơn, mọi người đều có trách nhiệm với sản phẩm mà mình làm ra, coi nhà xưởng như nhà của mình, coi máy móc thiết bị như những vật dụng trong gia đình thì chắc chắn sản phẩm làm ra sẽ có chất lượng tốt, máy móc thiết bị sẽ bền hơn và năng suất lao động sẽ cao hơn. Tuy nhiên, dù doanh nghiệp có chọn cách thức kinh doanh nào, đầu tư loại thiết bị máy móc hay công nghệ nào đi nữa, con người cũng vẫn là yếu tố quyết định đem lại thành công cho doanh nghiệp. Xuất phát từ triết lý con người là trung tâm của mọi sự phát triển, mô hình thực hành 5S đã được áp dụng tại Nhật Bản như một nền tảng để áp dụng thành công hệ thống quản lý chất lượng. 1 Thực hiện tốt 5S sẽ đem lại những hiệu quả to lớn cho tổ chức trong đó có: nâng cao năng suất, nâng cao chất lượng, giảm chi phí, giao hang đúng hạn, đảm bảo an toàn cho người lao động và nâng cao tinh thần tự giác, trách nhiệm trong công việc được giao, đồng thời giúp tạo ra một môi trường sạch sẽ, tiện lợi cho tổ chức/doanh nghiệp, tạo điều kiện cho việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng, đem lại niềm tin cho khách hàng. 5S là công cụ quản lý chất lượng có nguồn gốc xuất phát từ Nhật bản nhưng cho đến nay đã được rất nhiều tổ chức trên toàn thế giới, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất, thương mại, dịch vụ áp dụng một cách thành công . Trong đó phải kể đến đại diện của ngành công nghiệp ô tô khổng lồ -TOYOTA. Người sáng lập Toyota, Sakichi Toyoda và kỹ sư Taiichi Ohno đã phát triển thành công hệ thống sản xuất Toyota gọi tắt là (TPS: Toyota production system), được xem như một triết lý luôn loại bỏ/giảm thiểu các hoạt động/thao tác gây ra lãng phí và bất hợp lý trong các quá trình sàn xuất/kinh doanh nhằm rút ngắn thời gian từ khi khách hàng đặt hàng cho đến khi khách hàng nhật được hàng với chi phí thấp nhất và chất lượng cao nhất. Đó chính là nền tảng cho sự phát triển ngành ô tô khổng lồ của Nhật Bản ngày hôm nay. Ở Việt Nam, các chương trình đào tạo, huấn luyện và hướng dẫn triển khai 5S, kèm theo là các chương trình hỗ trợ từ các cơ quan ban ngành và đơn vị sự nghiệp nhà nước cho doanh nghiệp đã/đang được thực hiện và đem lại những lợi ích, thành công từ hệ thống quản lý 5S này. Kể từ năm 2012~2013, thường niên 1 năm 1 lần, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đã tổ chức hội thảo báo cáo kết quả áp dụng cải tiến chất lượng theo mô hình 5S – Kaizen tại các doanh nghiệp Việt Nam.Tại hội nghị, các doanh nghiệp Việt nam như Xí nghiệp Cơ khí ô tô Chuyên dùng An Lạc (SP.SAMCO), Công ty cổ phần Cao su Hà nội,… đã nhận được sự đánh giá rất cao của các chuyên gia Nhật Bản và các doanh nghiệp cùng tham gia dự án cho các quá trình:Áp dụng mô hình 5S-Kaizen vào hoạt động sản xuất. Và Cải tiến và kiểm soát chất lượng sản phẩm. 2 Công ty TNHH Terumo Việt Nam là một công ty với 100% vốn đầu tư của Nhật Bản chính thức được đi vào hoạt đông vào tháng 1 năm 2010 cùng với toàn bộ máy móc thiết bị công nghệ là kinh nghiệm và phương pháp quản lý từ Nhật Bản. Mặt khác, công ty TNHH Terumo Việt Nam lại có chức năng chính là sản xuất thiết bị y tế, một ngành sản xuất rất đặc biệt, sản phẩm sản xuất ra phải đạt yêu cầu rất cao về chất lượng và công nghệ, cũng như độ sạch, độ an toàn bởi vì s ản phẩm này trực tiếp ảnh hưởng tới sức khỏe, kể cả tính ma ̣ng ngư ời bệnh cũng như uy tín của bác sĩ sử dụng. Chính vì thế ngay từ những ngày đầu sản xuất công ty đã tiến hành thực hiện các biện pháp quản lý của Nhật Bản và đặc biệt là phương pháp 5S. Tuy nhiên, do phương pháp 5S là phương pháp của Nhật Bản nhưng lại được thực tế thực hiện ở Việt Nam, được áp dụng đối với đa phần các cán bộ nhân viên là người Việt Nam cho nên còn rất nhiều vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện và duy trì phương pháp 5S ở công ty TNHH Terumo Việt Nam. Vậy, với vai trò to lớn cũng nhưng lợi ích mà hoạt động 5S đem lại, cùng những bất cập tồn tại trong hệ thống này, tôi đã lựa ch ọn thực hiê ̣n đ ề tài “Hoàn thiện hệ thống quản lý 5S ở công ty TNHH Terumo Việt Nam” nhằm phát huy những điểm mạnh và khắc phục những hạn chế còn tồn tại, tạo động lực thúc đẩy cho sự phát triển của công ty TNHH Terumo Việt nam nói riêng và các tổ chức kinh doanh nói chung. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài Mục đích nghiên cứu: Xây dựng cơ sở khoa học cho những giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý 5S tại công ty NNHH Terumo Việt nam. Nhiệm vụ nghiên cứu : Trên cơ sở những vấn đề lý luận cơ bản về 5S, phân tích thực trạng hệ thống quản lý 5S ở công ty TNHH Terumo Việt Nam, rút ra nhận xét về những kết quả đạt được, những mặt còn hạn chế để từ đó đề xuất ra các giải pháp nhằm khắc phục 3 và nâng cao hiệu quả, phát huy tối đa lợi ích của việc thực hiện 5S, tạo động lực thúc đẩy hơn nữa hoạt động sản xuất của doanh nghiệp. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Các tài liệu về mặt lý thuyết và thực tiễn liên quan đến hệ thống quản lý 5S tại các doanh nghiệp nói chung và công ty TNHH Terumo Việt nam nói riêng. Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu về hệ thống quản lý 5S tại công ty TNHH Terumo Việt nam trong thời gian vừa qua (2010~2013) và thời gian sắp tới. 4. Câu hỏi nghiên cứu Thực trạng áp dụng 5S tại công ty TNHH Terumo Việt nam trong gian đoạn 2010~2013 ra sao? Những kết quả đã đạt được, những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân của những tồn tại hạn chế là gì? Đặc điểm sản xuất của công ty ảnh hưởng gì đến viê ̣c áp du ̣ng hê ̣ thố ng 5S? Để Hoàn thiện hệ thống 5S tại công ty TNHH Terumo Việt nam cần thực hiện những giải pháp nào? 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài a. Ý nghĩa khoa học: Hệ thống hóa và bổ sung lý luận về hệ thống quản lý 5S trong các doanh nghiệp sản xuất trang thiết bị y tế. b. Ý nghĩa thực tiễn: Đánh giá hệ thống quả lý 5S và hoàn thiện hệ thống quản lý 5S, tăng cường và nâng cao hiệu quả quản lý hệ thống QMS, ISO 13485 tại công ty TNHH Terumo Việt nam, là tài liệu tham khảo bổ ích cho công tác hoàn thiện hệ thống 5S cho các doanh nghiệp khác và những cá nhân, đoàn thể quan tâm. 4 6. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được chia là 4 chương : Chương 1 : Tổng quan nghiên cứu, lý luận và thực tiễn hệ thống quản lý 5S trong các doanh nghiệp. Chương 2 : Phương pháp nghiên cứu Chương 3 : Thực trạng hệ thống quản lý 5S tại công ty TNHH Terumo Việt nam Chương 4 : Định hướng và giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý 5S tại công ty TNHH Terumo Việt nam 5 CHƢƠNG 1 : TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HỆ THỐNG QUẢN LÝ 5S TRONG CÁC DOANH NGHIỆP 1.1. Tổng quan nghiên cứu 5S là công cụ quản lý chất lượng du nhập từ Nhật Bản nhưng những năm vừa qua rất nhiều tổ chức đã thực hiện 5S một cách hiệu quả đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất, nơi mà công nhân thường xuyên làm việc với nhiều máy móc thiết bị và cần có một sự đảm bảo về an toàn lao động. 5S còn được áp dụng hoàn thiện hệ thống quản lý đối với các tổ chức đã từng được công nhận áp dụng hệ thống quản lý ISO 9001, ISO14000, KAIZEN 5S là điều kiện cơ bản và quan trọng để thực hiện KAIZEN một cách hiệu quả nhất. 5S với những nguyên lý không quá phức tạp, phù hợp với mọi loại hình doanh nghiệp nên rất thuận tiện khi thực hiện áp dụng. Trong quá trình thực hiện đề tài luận văn này, tôi đã đọc và tìm hiểu những công trình nghiên cứu quan trọng trong và ngoài nước liên quan đến đề tài; phân tích, đánh giá những công trình nghiên cứu đã có và những kết quả nghiên cứu mới nhất liên quan đến đề tài thực hiện này. Trên thế giới, các nghiên cứu về việc áp dụng 5S khá đa dạng và phong phú. Có thể điểm qua những tài liệu như: Brice, Alvord, 2010. Advanced 5S Implementation. Cambridge, MA: Productivity Press.ISBN 978-1-56327-085-1 ; Samson, C., 2010. Lean and Environment Training Modules. Princeton, NJ: Princeton University Press; Bor-Sen Chen, 2014. Synthetic Gene Network: Modeling, Analysis. Beijing: ISBN 9781466592698; Womack, James, 1991. Machine That Changed The World. Cambridge, MA: Productivity Press. ISBN 978-1-84737-055-6; Yamamoto Masanobu, 1995. 5S of everybody. Cambridge, MA: Productivity Press.ISBN 9781-56334-4; Daichi, Nikori, 1999. New 5S activities practice manual. Tokyo: Productivity Press.ISBN 978-1-56316-053; v.v… Tuy nhiên phần lớn các nghiên cứu này dừng lại ở việc nêu ra nguồn gốc xuất xứ của 5S, nghiên cứu sâu về bản chất nội dung 5S, đưa ra tình hình thực tế hay những kinh nghiệm áp dụng thực tiễn tại một vài những công ty, địa điểm cụ thể một cách khách quan mà không đưa ra 6 những điểm hạn chế trong việc thực hiện 5S, hay những giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế đó. Chính điều này chưa đủ để áp dụng hoàn thiện 5S, nhất là tại Việt Nam, nơi rất cần vai trò quản lý của ban lãnh đạo, sự ý thức của bản thân và sự giáo dục đào tạo nhận thức cho mỗi cá nhân liên quan. Tại Việt nam, cho đến nay đã có rất nhiều cơ quan, tập thể hay cá nhân quan tâm và đào sâu nghiên cứu về việc thực hiện 5S mà hơn hết là việc hoàn thiện áp dụng 5S. Đã góp phần không nhỏ cho việc đưa 5S vào thực hiện tại doanh nghiệp, giúp ích cho quá trình hoàn thiện 5S, tạo tiền đề hỗ trợ cho nhiều hệ thống quản lý chất lượng tại các doanh nghiệp, cơ sở. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn những hạn chế, thiếu sót từ phía các tác giả, đôi khi kết quả của đề tài đã được thực hiện từ lâu và hiện tại không còn phù hợp và mới mẻ với tình hình hiện tại. Không kể đến các giáo trình, tài liệu tham khảo đang được giảng dạy trong các trường đại học, cao đẳng những công trình khoa học nghiên cứu ở tại các quốc gia khác, tác giả có thể điểm qua một số công trình, đề tài ở nước ta như sau : Nghiên cứu của Trần Thúy Giang, 2007. Nghiên cứu áp dụng 5S tạo môi trường làm việc hiệu quả các phòng ban chức năng tại công ty cổ phần dịch vụ du lịch đường sắt Hà nội. Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế Hà Nội. Luận văn là sự tổng hợp kết quả thực tập tại công ty dịch vụ du lịch đường sắt Hà nội của học viên Trần Thúy Giang, qua đó trình bày các yếu tố cơ bản để thực hiện thành công 5S tại công ty dịch vụ du lịch đường sắt Hà nội. Luận văn nghiên cứu đã thu thập đầy đủ các thông tin về công ty dịch vụ du lịch đường sắt Hà nội, đưa ra nội dung tổng quan nhưng chi tiết về 5S và các hoạt động 5S đã và đang thực hiện tại công ty dịch vụ du lịch đường sắt Hà nội. Từ thực trạng đó, đánh giá, nhận định và đưa ra các yếu tố cơ bản để thực hiện thành công 5S. Tác giả đã giúp người đọc nắm rõ các thông tin cần thiết về đối tượng, mục tiêu của đề tài, đồng thời đóng góp không nhỏ vào công cuộc cải thiện những mặt khó khăn tại công ty trong quá trình áp dụng 5S. Nhằm hướng tới một môi trường làm việc hiệu quả tại các phòng ban chức năng thuộc công ty. Tuy đã có những đóng góp không nhỏ cho việc hoàn thiện 5S tại công ty, luận văn vẫn còn tồn đọng những hạn chế nhất định . Luận văn không có sự 7 tổng hợp về tình hình nghiên cứu đến thời điểm nghiên cứu của tác giả, bao gồm các nghiên cứu nước ngoài và trong nước. Luận văn chỉ đưa ra những thuận lợi và khó khăn khi áp dụng 5S tại công ty dịch vụ du lịch đường sắt Hà nội mà không chỉ ra những mặt đạt được và mặt hạn chế áp dụng 5S tại công ty trên. Nghiên cứu của Hứa Thị Giang, 2012. Chương trình 5S hỗ trợ hệ thống quản lý chất lượng ISO9000-2000 nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm tại nhà máy sản xuất nhựa Tiền Giang. Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.. Luận văn là cho biết nội dung tổng quan về nhà máy sản xuất nhựa Tiền Giang, 5S và hệ thống quản lý chất lượng ISO9000-2000. Trình bày thực trạng hệ thống quản lý chất lượng ISO9000-2000 tại nhà máy sản xuất nhựa Tiền Giang. Từ đó đưa ra nhận định về sự cần thiết áp dụng 5S cũng như đưa ra ý kiến của bản thân nhằm hướng tới quá trình áp dụng 5S hiệu quả. Luận văn nghiên cứu đã thu thập đầy đủ các thông tin về nhà máy sản xuất nhựa Tiền Giang, đưa ra nội dung tổng quan nhưng chi tiết về 5S và hệ thống quản lý chất lượng ISO9000-2000. Từ đó, đưa ra đánh giá, nhận định và những kiến nghị áp dụng 5S có hiệu quả nhằm hỗ trợ cho hệ thống quản lý chất lượng ISO9000-2000. Tác giả đã giúp người đọc nắm rõ các thông tin cần thiết về đối tượng, mục tiêu của đề tài, đồng thời đóng góp không nhỏ vào công cuộc cải thiện những hạn chế trong hệ thống quản lý chất lượng tại công ty. Thông qua áp dụng 5S hướng tới một hệ thống quản lý chất lượng ISO9000-2000 hoàn thiện. Tuy đã có những đóng góp không nhỏ cho việc hoàn thiện 5S tại công ty, luận văn vẫn còn tồn đọng những hạn chế nhất định .Không có sự tổng hợp về tình hình nghiên cứu đến thời điểm nghiên cứu của tác giả, bao gồm các nghiên cứu nước ngoài và trong nước.Luận văn chỉ đưa ra những kiến nghị áp dụng 5S nhằm hỗ trợ cho hệ thống chất lượng tại nhà máy sản xuất nhựa Tiền Giang. Chỉ mang tính chung chung, chưa đưa ra được nội dung chi tiết, cụ thể thông qua hình ảnh, số liệu, v.v.v… 8 Qua quá trình tìm hiểu nội dung các đề tài này, nhận thấy ít có sự tổng hợp kinh nghiệm từ các nước trên thế giới. Việc thực hiện 5S tại các công ty tại Việt nam đã được triển khai nhưng vẫn chưa đặt được mức độ thành công như mong muốn. Như vậy cần thiết có một đề tài nghiên cứu hoàn thiện áp dụng 5S một cách tổng quát với đầy đủ ý nghĩa lý luận và thực tiễn. Đề tài đi sâu nghiên cứu về cơ sở thực tiễn liên quan đến hoàn thiện áp dụng 5S trong phạm vi cụ thể là công ty TNHH Terumo Việt nam thông qua các bài học kinh nghiệm trên thế giới và trong nước, cùng với việc đánh giá những sự hợp lý cũng như bất cập trong việc áp dụng tại công ty TNHH Terumo Việt nam đưa ra những khuyến nghị, giải pháp cho việc hoàn thiện áp dụng 5S trong thời gian tới 1.2 Cơ sở lý luâ ̣n hê ̣ thố ng quản lý 5S ta ̣i các doanh nghiêp̣ 1.2.1 Khái niệm và lợi ích của hệ thống quản lý 5S 1.2.1.1 Khái niệm hệ thống quản lý 5S Để hiểu về hệ thống quản lý 5S, trước hết cần phải tìm hiểu bản thân 5S là gì? 5S là một triết lý, phương pháp làm việc xuất phát từ nước Nhật, nhằm tạo ra một môi trường làm việc sạch sẽ, ngăn nắp, thuận tiện, giảm thiểu lãng phí và đảm bảo an toàn. 5S là các chữ cái đầ u của các từ tiế ng Nhâ ̣t “SERI” , “SEITON", “SEISO”, “SEIKETSU” và “SHITKESU” đươ ̣c ta ̣ m dich ̣ sang tiế ng Viê ̣t theo đúng thứ tự là “Sàng lọc”, “Sắ p xế p”, “Sa ̣ch se”̃ , “Săn sóc”, và “Sẵn sàng”. Sàng Lọc Săn Sóc Sẵn Sàng Sắp Xếp Sạch sẽ Hình 1.1: Sơ đồ mối quan hệ các yếu tố trong 5S 9 Để hiểu rõ hơn về 5S, chúng ta nghiên cứu định nghĩa từng “S” trong quy trình 5S. Sàng Lọc (Seiri): 'S' đầu tiên tập trung phân biệt thứ cần thiết và không cần thiết theo tiêu chí xác định trước và loại bỏ những vật không cần thiết trong môi trường làm việc. Phương pháp nhận thấy hiệu quả nhất trong việc xác định những thứ không cần thiết là đính thẻ đỏ lên đó. Thẻ đỏ dán trên tất cả những vật dụng không cần thiết trong công việc hiện tại của bạn. Những vật này sau đó nên được di dời đến một khu vực tập trung. Qui trình này giúp đánh giá lại những vật được đánh dấu đỏ, thỉnh thoảng những vật dụng đã và sẽ cần dùng đến nên chuyển đến khu vực kho lưu bên ngoài khu vực sản xuất và sắp xếp ngăn nắp hơn; và nên vứt bỏ những thứ không cần dùng đến. Sàng lọc là cách tuyệt vời giúp tạo không gian nhà xưởng thoáng hơn và loại trừ những vật dụng cũng như các công cụ bị hư, bị hỏng; đồ vật, gá lắp quá hạn và bị pha trộn lẫn lộn; vật phế thải và các nguyên liệu dư thừa. Qui trình sàng lọc còn giúp xác định đúng số lượng với những thứ cần thiết. Hình 1.2: Sàng lọc-Seiri Sắp Xếp (Seiton): là 'S' thứ hai trong 5S, tập trung vào phương pháp lưu giữ hiệu quả. Qui trình này sắp xếp những thứ cần thiết theo trật tự ngăn nắp và có đánh 10