LỜI MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Tiền lương là một phạm trù kinh tế có ý nghĩa quan trọng trong đời sống
kinh tế xã hội. Nó tác động lớn đến việc phát triển kinh tế, ổn định và cải
thiện đời sống xã hội. Vì vậy dưới mọi hình thái kinh tế xã hội, tiền lương và
việc áp dụng các hình thức trả lương là một nhân tố quyết định sự hiệu quả
của các hoạt động của doanh nghiệp. Nếu hình thức trả lương hợp lý sẽ tạo
động lực cho người lao động, tăng năng suất lao động, tiết kiệm vật liệu, giảm
chi phí. Ngược lại hình thức trả lương không hợp lý sẽ khiến họ không thoã
mãn về tiền lương họ nhận được. Do đó họ sẽ không nhiệt huyết để tăng năng
suất, không tiết kiệm vật tư, làm tổn thất chi phí, gây ảnh hưởng xấu đến sản
xuất kinh doanh.
Ở nước ta hình thức trả lương theo sản phẩm và hình thức trả lương theo
thời gian đang được áp dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp. Tuy vậy các
hình thức trả lương luôn phải luôn kèm theo một só điều kiện nhất định để có
thể trả lương một cách hợp lý, đúng đắn và có hiệu quả. Vì vậy chúng ta cần
phải hoàn thiện các hình thức đó thì mới phát huy tác dụng của tiền lương,
nếu không sẽ tác dụng xấu đến hoạt động sản xuất kinh doanh, phát sinh mâu
thuẫn về lợi ích giữa người lao động và người sử dụng lao động, làm suy
giảm động lực lao động và sự sáng tạo của họ. Do đó vấn đề lựa chọn một
hình thức trả lương hợp lý, trả lương lao động vừa đúng công sức họ bỏ ra, lại
vừa đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Xuất phát từ
vai trò to lớn của tiền lương, do đó sau một thời gian thức tập tại Công ty Phát
Triển Hạ Tầng Khu Công Nghệ Cao Hoà Lạc, với sự hướng dẫn tận tình của
Cô giáo PHẠM THỊ HẠNH NHÂN cùng các Cán bộ công nhân viên làm việc
tại Công ty Phát triển hạ tầng em đã nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện công tác
trả lương tại Công ty Phát Triển Hạ Tầng Khu Công Nghệ Cao Hoà Lạc”
nhằm đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác trả lương của Công
ty.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Các doanh nghiệp lựa chọn hình thức trả lương hợp lý có thể tiết kiệm
được chi phí tiền lương mà vẫn kích thích được người lao động, khi tiền
21
lương được trả hợp lý sẽ tạo động lực cho người lao động làm việc tốt hơn và
giá trị thặng dư do lao động của họ đem lại là vô cùng to lớn. Vì vậy không
ngừng hoàn thiện công tác trả lương là yêu cầu khách quan đối với mỗi doanh
nghiệp.
Với nhận thức đó đề tài: Hoàn thiện công tác trả lương tại Công ty Phát
Triển Tầng Khu Công Nghệ Cao Hoà Lạc nhằm mục đích sau:
Về lý thuyết: Hệ thống hoá kiến thức về tiền lương.
Về thực tiễn: áp dụng lý thuyết phân tích, đánh giá công tác trả lương
của Công ty Phát Triển Hạ Tầng đưa ra giải pháp nhằm hoàn thiện công tác
trả lương tại Công ty.
III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Đồ án đã áp dụng một số phương pháp như biểu bảng, thống kê, tổng hợp, phân
tích làm rõ công tác trả lương tại Công ty Phát triển hạ tầng và sử dụng số liệu trong
bảng tổng kết tình hình sản xuất kinh doanh cuối năm, các số liệu trong tổng hợp
của phòng tổ chức hành, phòng kế toán, Kế hoạch phòng kỹ thuật của Công ty Phát
Triển Hạ Tầng.
Với mục đích như vậy Đồ án sẽ bao gồm những nội dung chủ yếu sau:
Phần I : Cơ sở lý luận về công tác trả lương.
Phần II : Phân tích thực trạng công tác trả lương tại Công ty Phát triển hạ
tầng khu công nghệ cao Hoà Lạc.
Phần III
: Một số giải pháp hoàn thiện công tác trả lương tại Công ty
Phát triển hạ tầng khu công nghệ cao Hoà Lạc.
22
PHAÀN I
Cụ Sụỷ LYự LUAọN VEÀ COÕNG TAựC TRAỷ LửụNG
1.1 Khaựi nieọm tieàn lửụng:
Trong thửùc teỏ, khaựi nieọm vaứ cụ caỏu tieàn lửụng raỏt ủa daùng ụỷ caực
nửụực treõn theỏ giụựi. Tieàn lửụng coự theồ coự nhieàu teõn goùi khaực nhau nhử
tieàứn coõng, tieàn lửụng, thuứ lao lao ủoọng, thu nhaọp lao ủoọng...
ễÛ Phaựp, sửù traỷ coõng hieồu laứ tieàn lửụng, hoaởc lửụng boồng cụ baỷn,
bỡnh thửụứng hay toỏi thieồu vaứ moùi thửự lụùi ớch hay phuù khoaỷn khaực, ủửụùc
traỷ trửùc tieỏp hay giaựn tieỏp baốứng tieàn hay hieọn vaọt, maứ ngửụứi sửỷ duùng
lao ủoọng traỷ cho ngửụứi lao ủoọng theo vieọc laứm cuỷa hoù. Coứn tieàn lửụng ụỷ
ẹaứi Loan bao goàm moùi khoaỷn thuứ lao maứ ngửụứi coõng nhaõn nhaọn ủửụùc do
laứm vieọc, baỏt luaọn laứ duứng tieàn lửụng, lửụng boồng, phuù caỏp coự tớnh lửụng,
tieàn thửụỷng hoaởc duứng moùi danh nghúa khaực ủeồ traỷ cho ho ùtheo giụứ,
ngaứy thaựng, theo saỷn phaồm…
Theo toồ chửực lao ủoọng quoỏc teỏ (ILO) ủũnh nghúa: tieàn lửụng laứ sửù traỷ
coõng thu nhaọp, baỏt luaọn teõn goùi hay caựch tớnh theỏ naứo , maứ coự theồ bieồu
hieọn baống tieàn ủửụùc aỏn ủũnh baống thoỷa thuaọn giửừa ngửụứi sửỷ duùng lao
ủoọng vaứ ngửụứi lao ủoọng, hoaởc baống phaựp luaọt, baống phaựp quy quoỏc gia do
ngửụứi sửỷ duùng lao ủoọng phaỷi traỷ theo hụùp ủoàõng lao ủoọng ủửụùc vieỏt ra
hay thoỷa thuaọn baống mieọng.
ễÛ Vieọt Nam hieọn nay coự sửù phaõn bieọt caực yeỏu toỏ trong toồng thu
nhaọp cuỷa ngửụứi lao ủoọng tửứ coõng vieọc: tieàn lửụng (lửụng cụ baỷn), phuù
caỏp, tieàn thửụỷng vaứ phuực lụùi. Theo quan ủieồm caỷi caựch tieàn lửụng naờm
1993: tieàn lửụng laứ giaự caỷ sửực lao ủoọng, ủửụùc hỡnh thaứnh qua sửù thoỷa
thuaọn giửừa ngửụứi sửỷ duùng lao ủoọng vaứ ngửụứi lao ủoọng phuứ hụùp vụựi quan
heọ cung caàu veà sửực lao ủoọng trong neàn kinh teỏ hũ trửụứng. Tieàn lửụng cuỷa
ngửụứi lao ủoọng do hai beõn thoỷa thuaọn trong hụùp ủoàng lao ủoọng vaứ traỷ theo
naờng suaỏt lao ủoọng, chaỏt lửụùng vaứ hieọu quaỷ coõng vieọc.
1.2 Baỷn chaỏt cuỷa tieàn lửụng:
Veà maởt kinh teỏ: tieàn lửụng laứ phaàn ủoỏựi troùng cuỷa sửực lao ủoọng maứ
ngửụứi lao ủoọng ủaừ cung caỏp cho ngửụứi sửỷ duùng lao ủoọng. Qua hụùp ủoàng
lao ủoọng, ngửụứi lao ủoọng vaứ ngửụứi sửỷ duùng lao ủoọng ủaừ cam keỏt trao ủoồi
haứng hoựa sửực lao ủoọng: ngửụứi lao ủoọng cung caỏp sửực lao ủoọng cuỷa mỡnh
trong moọt khoaỷng thụứi gian naứo ủoự vaứ seừ ủửụùc nhaọn moọt khoaỷn tieàn
lửụng theo thoỷa thuaọn tửứ ngửụứi sửỷ duùng lao ủoọng.
23
Sụ ủoà 1.2: Moõ hỡnh trao ủoồi haứng hoựa sửực lao ủoọng:
⎧
⎪
⎨
⎪
⎩
+ Thụứi gian ủaừ cung caỏp vụựi cửụứng ủoọ hao phớ
sửực lao ủoọng.
+ Trỡnh ủoọ tay nghe ủaừ tớch luừy ủửụùc
+ Tinh tha n, ủoọng cụ laứm vieọc
Sửực lao ủoọng
Ngửụứi lao
Ngửụứi sửỷ
duùng lao
ủoọng
Traỷ coõng lao ủoọng
ủoọng
⎧
⎪
⎪
⎨
⎪
⎪⎩
+ Tie n lửụng cụ baỷn
+ Phuù caỏp, trụù caỏp xaừ hoọi
+ Thửụỷng (trớch 1 pha n lụùi nhuaọn)
+ Cụ hoọi thaờng tieỏn vaứ phaựt trieồn nghe
Tieàn lửụng cụ baỷn ủửụùc xaực ủũnh treõn cụ sụỷ tớnh ủuỷ caực nhu caàu veà
sinh hoùc, veà xaừ hoọi hoùc, veà ủoọ phửực taùp coõng vieọc vaứ mửực ủoọ tieõu
hao lao ủoọng trong caực ủieàu kieọn lao ủoọng trung bỡnh cuỷa ửứng ngaứnh ngheà.
Tieàn lửụng cụ baỷn ủửụùc ủửụùc sửỷ duùng roọng raừi ụỷ caực doanh ngieọp nhaứ
nửụực, ụỷ caực khu vửùc haứnh chớnh sửù nghieọp vaứ ủửụùc xaực ủũnh thoõng qua
heọ thoỏng thang baỷng lửụng do nhaứ nửụực quy ủũnh. Coứn phuù caỏp lửụng laứ
tieàn traỷ coõng lao ủoọng ngoaứi tieàn lửụng cụ baỷn, buứ ủaộp theõm cho ngửụứi lao
ủoọng khi hoù phaỷi laứm vieọc trong ủieàu kieọn khoõng oồn ủũnh hoaởc khoõng
thuaọn lụùi maứ chửa ủửụùc tớnh lửụng cụ baỷn.
Veà maởt xaừ hoọi : Tieàn lửụng laứ khoaỷn thu nhaọp cuỷa ngửụứi lao ủoọng
ủeồ buứ ủaộp nhu caàu toỏi thieồu cuỷa ngửụứi lao ủoọng ụỷ moọt thụứi ủieồm kih teỏ
– xaừ hoọi nhaỏt ủũnh. Khoaỷn tieàn ủoự phaỷi ủửụùc thoỷa thuaọn giửừa ngửụứi lao
ủoọng vaứ ngửụứi sửỷ duùng lao ủoọng coự tớnh ủeỏn mửực lửụng toỏi thieồu do
nhaứ nửụực ban haứnh. Trong ủoự, mửực lửụng toỏi thieồu laứ khoaỷn tieàn lửụng
traỷ cho ngửụứi lao ủoọng ụỷ mửực ủụn giaỷn nhaỏt, khoõng phaỷi ủaứo taùo, ủuỷ ủeồ
taựi saỷn xuaỏt sửực lao ủoọng cho hoù vaứ moọt phaàn cho gia ủỡnh hoù. Noựi roừ
hụn, ủoự laứ soỏ tieàn baỷo ủaỷm cho ngửụứi lao ủoọng naứy coự theồ mua ủửụùc
nhửừng tử lieọu sinh hoaùt caàn thieỏt ủeồ taựi saỷn xuaỏt sửực lao ủoọng cuỷa baỷn
thaõn vaứ coự daứnh moọt phaàn ủeồ nuoi con cuừng nhử baỷo hieồm luực heỏt tuoồi
lao ủoọng. Ngoaứi tieàn lửụng cụ baỷn, ngửụứi lao ủoọng coứn coự phuù caỏp lửụng,
tieàn thửụỷng vaứ caực loaùi phuực lụùi. Ngaứy nay, khi xaừ hoọi caứng phaựt trieồn
ụỷ trỡnh ủoọ cao, thỡ cuoọc soỏng con ngửụứi ủaừ vaứ ủang ủửụùc caỷi thieọn roừ
reọt, trỡnh ủoọ vaờn hoựa chuyeõn moõn cuỷa ngửụứi lao ủoọng ủửụùc naõng cao
khoõng ngửứng, thỡ ngoaứi tieàn lửụng cụ baỷn, phuù caỏp, thửụỷng vaứ phuực lụùi,
ngửụứi lao ủoọng coứn muoỏn coự cụ hoọi thaờng tieỏn trong ngheà nghieọp, ủửụùc
thửùc sửù kớnh troùng vaứ laứm chuỷ trong coõng vieọc… thỡ tieàn lửụng coứn coự
yự nghúa nhử laứ moọt khoaỷn ủaàu tử cho ngửụứi lao ủoọng ủeồ khoõng ngửứng
24
phaựt trieồn con ngửụứi moọt caựch toaứn dieọn.
1.3 Vai troứ cuỷa tieàn lửụng
1. Vai troứ taựi saỷn xuaỏt sửực lao ủoọng: Sau moói quaự trỡnh lao ủoọng saỷn
xuaỏt, sửực lao ủoọng bũ hao moứn, do ủoự phaỷi coự sửù buứ ủaộp hao phớ sửực lao
ủoọng ủaừ tieõu hao. Baống tieàn lửụng cuỷa mỡnh, ngửụứi lao ủoọng seừ mua saộm
ủửụùc moọt khoỏi lửụùng haứng hoựa sinh hoaùt vaứ dũch vuù nhaỏt ủũnh (ba goàm
caực haứng hoựa thieỏt yeỏu nhử lửụng thửùc, thửùc phaồm, aờn maởc, thuoỏc men
chửừa beọnh, ủi laùi, hoùc haứnh, giaỷ trớ… vaứ caực dũch vuù caàn thieỏt khaực)
baỷo ủaỷm cho sửù taựi saỷn xuaỏt giaỷn ủụn vaứ taựi saỷn saỷn xuaỏt mụỷ roọng
sửực lao ủoọng cuỷa ngửụứi lao ủoọng (ủeồ nuoõi con vaứ moọt phaàn tớch luừy).
2. Vai troứ baỷo hieồm cho ngửụứi lao ủoọng: Ngửụứi lao ủoọng trớch moọt
phaàn tieàn lửụng cuỷa mỡnh ủeồ mua baỷo hieồm xaừ hoọi vaứ y teỏ ủeỷ phoứng
nhửừng khi gaởp ruỷi ro vaứ coự lửụng hửu luực veà giaứ.
3. Vai troứ ủieàu tieỏt vaứ kớch thớch: Moói ngaứnh ngheà , moói coõng vieọc
coự tớnh chaỏt phửực taùp veà kyừ thuaỏt khaực nhau, do ủoự ngửụứi lao ủoọng coự
trỡnh ủoọ laứnh ngheà cao hụn, laứm vieọc vụựi caực coõng vieọc phửực taùp hụn,
trong caực dieàu kieọn khoự khaờn vaứ naởng nhoùc hụn thỡ chaộc chaộn phaỷi ủửụùc
traỷ coõng cao hụn. ẹoỏi vụựi caực coõng vieọc khaồn caỏp vaứ khoự khaờn, cuừng
nhử caỏc coõng vieọc caàn ủoọng vieõn sửực lao ủoọng nhieàu hụn, nhanh hụn thỡ
tieàn lửụng vaứ tieàng thửụỷng coự taực duùng kớch thớch coự hieọu quaỷ.
1.4 Nhửừng nguyeõn taộc chung nhaỏt cuỷa coõng taực tieàn lửụng
Vụựi neàn kinh teỏ nhieàu thaứnh phaàn hoaùt ủoọng theo cụ cheỏ thũ trửụứng
coự sửù quaỷn lyự vú moõ cuỷa Nhaứ nửụực ủoứi hoỷi khi toồ chửực cheỏ ủoọ tieàn
lửụng cho ngửụứi lao ủoọng caàn thieỏt phaỷi tuaõn thuỷ theo nhửừng yeõu caàu coự
tớnh nguyeõn taộc sau:
ẹaỷm baỷo tớnh phuứ hụùp cuỷa cheỏ ủoọ tieàn lửụng vụựi ủieàu kieọn kinh
teỏ ủaỏt nửụực trong tửứng thụứi kyứ, phaỷi dửùa treõn ủũnh hửụựng phaựt trieồn kinh
teỏ xaừ hoọi coự tớnh chieỏn lửụùc cuỷa ủaỏt nửụực. Toỏc ủoọ taờng tieàn lửụng bỡnh
quaõn phaỷi thaỏp hụn toỏc ủoọ taờng naờng suaỏt lao ủoọng, coự nhử vaọy thỡ mụựi
coự khaỷ naờng tớch luừy taựi saỷn xuaỏt mụỷ roọng ủoàng thụứi baỷo ủaỷm taựi saỷn
xuaỏt sửực lao ủoọng vaứ khoõng ngửứng naõng cao ủụứi soỏng vaọt chaỏt tinh thaàn
cho ngửụứi lao ủoọng.
ẹaỷm baỷo quan heọ hụùp lyự giửừa tớch luyừ vaứ tieõu duứng, baỷo ủaỷm
taực duùng kớch thớch saỷn xuaỏt, hai vaỏn ủeà naứy phaỷi soỏngong ủoàng nhaỏt ủeồ
coự tyỷ leọ thớch hụùp giửừa tớch luừy vaứ tieõu duứng ủoứi hoỷi chuựng ta phaỷi
giaỷ quyeỏt ủuựng ủaộn moỏi quan heọ 3 lụùi ớch Nhaứ nửụực, taọp theồ vaứ caự
nhaõn.
Thửùc hieọn tớnh nguyeõn taộc phaõn phoỏi lao ủoọng vaứ hieọu quaỷ saỷn
25
xuaỏt kinh doanh. Tieàn lửụng dửùa treõn cụ sụỷ nguyeõn taộc phaõn phoỏi theo lao
ủoọng laứ tieàn lửụng tửụng ửựng vụựi soõ lửụùng vaứ chaỏt lửụùng lao ủoọng maứ
moói caự nhaõn ủoựng goựp, phaõn phoỏi theo lao ủoọng chớnh laứ thửụực ủo giaự
trũ lao ủoọng cuỷa ngửụứi coõng nhaõn vaứ ủeồ xaực ủũnh phaàn ủoựng goựp cuừng
nhử phaàn hửụỷng thuù cuỷa ngửụứi lao ủoọng.
1.5 Caực nhaõn toỏ aỷnh hửụỷng ủeỏn tieàn coõng lao ủoọng
Caực nhaõn toỏ aỷnh ủeỏn vieọc traỷ lửụng raỏt ủa daùng, phong phuự, vaứ coự
theồ trỡnh baứy theo caực nhoựm cụ sụỷ dửụựi ủaõy:
Sụ ủoà 1.5 Caực nhaõn toỏ aỷnh hửụỷng tụựi tieàn coõng lao ủoọng
Baỷn thaõn coõng vieọc
ẹoọ phửực taùp cuỷa vũ
trớ ủaỷm nhieọm
Xaừ hoọi vaứ thũ
trửụứng lao ủoọng
Sửù phaựt trieồn cuỷa
neàn kinh teỏ xaừ hoọi
Chi phớ sinh oaùt
Luaọt phaựp Lủ vaứ
lửụng toỏi thieồu
Lửụng trung bỡnh treõn
thũ trửụứng lao
ủoọng…
Tieàn coõng hay tieàn
lửụng cuỷa ngửụứi lao
ủoọng
Doanh nghieọp
Khaỷ naờng taứi chớnh
Hieọu quaỷ kinh doanh
Chớnh saựch tieàn lửụng
trong tửứng gia ủoaùn
Vaờn hoựa doanh
nghieọp…
Baỷn thaõn ngửụứi lao
ủoọng
Khaỷ naờng hieọn taùi
(kieỏn thửực, tay ngheà)
Tieàm naờng caự nhaõn
trong tửụng lai
Thaõm nieõn vaứ mửực
ủoọ trung thaứnh vụựi
doanh nghieọp
Mửực ủoọ hoaứn
thaứnh coõng vieọc…
1.6 Caực cheỏ ủoọ tieàn lửụng cuỷa nhaứ nửụực aựp duùng cho caực doanh
nghieọp:
1.6.1 Cheỏ ủoọ tieàn lửụng theo caỏp baọc
Traỷ lửụng theo caỏp baọc laứ traỷ lửụng cho ngửụứi lao ủoọng thoõng qua chaỏt
lửụùng coõng vieọc theồ hieọn mửực ủoọ phửực taùp cuỷa coõng vieọc vaứ trỡnh ủoọ
tay ngheà cuỷa coõng nhaõn. Nhaứ nửụực ban haứnh tieõu chuaồn caỏp baọc kyừ
thuaọt trong ủoự xaực ủũnh ủoọ phửực taùp cuỷa coõng vieọc vaứ trỡnh ủoọ tay ngheà
cuỷa coõng nhaõn, caực doanh nghieọp dửùa treõn tieõu chuaồn kyừ thuaọt xaực ủũnh
ủoọ phửực taùp cuỷa coõng vieọc ủụn vũ mỡnh maứ xaộp xeỏp baọc, coõng vieọc vaứ
traỷ lửụng cho ngửụứi lao ủoọng.
Thang baỷng lửụng laứ baỷng xaực ủũnh quan heọ veà tieàn lửụng giửừa coõng
nhaõn cuứng ngheà hoaởc nhoựm ngheà gioỏng nhau theo caỏp baọc cuỷa hoù. Moói
baỷng lửụng goàm moọt soỏ baọc lửụng vaứ heọ soỏ lửụng tửụng ửựng, heọ soỏ lửụng
bieồu thũ mửực ủoọ phửực taùp giửừa baọc lửụng coõng vieọc do lao ủoọng ủụn giaỷn
nhaỏt:
26
Mửực lửụng = Heọ soỏ lửụng x Mửực lửụng toỏi thieồu
1.6.2 Cheỏ ủoọ lửụng chửực danh
Laứ hỡnh thửực traỷ lửụng cho ngửụứi lao ủoọng dửùa treõn chaỏt lửụùng lao
ủoọng cuỷa caực loaùi vieõn chửực , laứ cụ sụỷ ủeồ traỷ lửụng phuứ hụùp vụựi trỡnh
ủoọ chuyeõn moõn vaứ chửực danh cuỷa coõng vieọc
ẹoỏi tửụùng aựp duùng: laứ caực caựn boọ nhaõn vieõn trong doanh nghieọp
cuừng nhử trong cụ quan haứnh chớnh sửù nghieọp vaứ lửùc lửụùng vuừ trang khi hoù
ủang ủaỷm nhaọn caực chửực vuù trong doanh nghieọp ủoự.
Baỷng lửụng chửực danh: laứ baỷng quy ủũnh caực mửực lửụng cho tửứng chửực
danh coõng taực bao goàm: chửực vuù coõng taực, heọ soỏ baỷng lửụng chửực danh
vaứ soỏ baọc cuỷa baỷng lửụng.
Mửực lửụng chửực danh laứ soỏ tieàn lửụng do Nhaứ nửụực quy ủũnh ủeồ traỷ
lửụng cho caựn boọ coõng nhaõn vieõn theo chửực danh coõng taực trong dụn vũ,
mửực lửụng chửực danh cuừng ủửụùc tớnh tửụng tửù nhử mửực lửụng caỏp baọc.
LCD =(LTT * HCD) + PC
LC : mửực lửụng chửực danh
LTT : mửực lửụng toỏi thieồu
HCH : heọ soỏ lửụng chửực danh
PC : phuù caỏp
1.6.3 Phuù caỏp vaứ thu nhaọp khaực:
Nhaứ nửụực ban haứnh baồy loaùi phuù caỏp lửụng
Phuù caỏp khu vửùc: aựp duùng cho nhửừng nụi xa xoõi heỷo laựnh, ủieàu kieọn
khoự khaờn khớ haọu khaộc nghieọt goàm 7 mửực {0,1 → 0,7} so vụựi mửực lửụng
toỏi thieồu.
Phuù caỏp ủoọc haùi: nguy hieồm aựp duùng vụựi caực ngaứnh ngheà, coõng
vieọc laứm trong ủieàu kieọn ủoọc haùi nguy hieồm goàm boỏn mửực {0,1 → 0,4} so
vụựi mửực lửụng toỏi thieồu.
Phuù caỏp traựch nhieọm: goàm 3 mửực {0,1 → 0,3} so vụựi mửực lửụng toỏi
thieồu.
Phuù caỏp laứm ủeõm: Laứm ủeõm thửụứng xuyeõn mửực 0,4 lửụng caỏp baọc;
Laứm ủeõm khoõng thửụứng xuyeõn mửực 0,3 lửụng caỏp baọc.
Phuù caỏp thu huựt lao ủoọng: aựp duùng cho nhửừng ngửụứi laứm ụỷ khu vửùc
vuứng kinh teỏ mụựi, ủaỷo xa, coự ủieàu kieọn ủũa lyự, giao thoõng khoự khaờn, cụ
sụỷ haù taàng chửa coự, Phuù caỏp naứy chổ ủửụùc hửụỷng trong thụứi gian tửứ 3
ủeỏn 5 naờm goàm 4 mửực {0,2 0,3 0,5 0,7} so vụựi mửực lửụng toỏi thieồu.
Phuù caỏp ủaột ủoỷ: aựp duùng cho nhửừng nụi coự chổ soỏ sinh hoaùt cao hụn
27
thu nhaọp cuỷa ngửụứi lao ủoọng goàm 5 mửực {0,1 0,15 0,2 0,25 0,3} so vụựi
mửực lửụng toỏi thieồu.
Phuù caỏp lửu ủoọng: aựp duùng cho moọt soỏ ngaứnh ngheà thửụứng xuyeõn
thay ủoồi ủũa ủieồm laứm vieọc vaứ nụi ụỷ goàm 3 mửực {0,2 0,4 0,6} so vụựi
mửực lửụng toỏi thieồu. Khi laứm theõm giụỷ thỡ giụứ laứm theõm ủửụùc hửụỷng
150% tieàn lửụng so vụựi ngaứy thửụứng, laứm theõm ngaứy leó, ngaứy chuỷ nhaọt
hửụỷng 200% lửụng cụ baỷn.
1.7 Quyừ tieàn lửụng cuỷa doanh nghieọp
1.7.1 Khaựi nieọm veà quyừ tieàn lửụng
Quyừ tieàn lửụng: laứ toồng soỏ tieàn duứng ủeồ traỷ lửụng cho coõng nhaõn
vieõn chửực do doanh nghieọp (cụ quan) quaỷn lyự, sửỷ duùng bao goàm:
Tieàn lửụng caỏõp baọc (coứn goùi laứ boọ phaọn tieàn lửụng cụ baỷn hay
tieàn lửụng coỏ ủũnh)
Tieàn lửụng bieỏn ủoồi: bao goàm caực khoaỷn phuù caỏp vaứ tieàn thửụỷng.
Quyừ lửụng baựo caựo: laứ toồng soỏ tieàn thửùc teỏ ủaừ chi trong ủoự nhửừng
khoaỷn khoõng ủửụùc laọp trong keỏ hoaùch nhaờn phaỷi chi do nhửừng thieỏu soựt
trong toồ chửực saỷn xuaỏt, toồ chửực lao ủoọng, hoaởc do ủieàu kieọn saỷn xuaỏt
khoõng bỡnh thửụứng nhửng khi laọp keỏ hoaùch chửa tớnh ủeỏn nhử tieàn lửụng
phaỷi traỷ cho thụứigian ngửứng vieọc, laứm laùi saỷn phaồm hoỷng.
Quyừ lửụng theo keỏ hoaùch: laứ toồng soỏ tieàn lửụng dửù tớnh theo lửụng caỏp
baọc vaứ caực khoaỷn phuù caỏp thuoọc quyừ tieàn lửụng duứng ủeồ traỷ cho coõng
nhaõn, vieõn chửực theo soỏ lửụùng vaứ chaỏt lửụùng lao ủoọng khi hoaứn thaứnh keỏ
hoaùch saỷn xuaỏt trong ủieàu kieọn bỡnh thửụứng.
ẹeồ xaõy dửùng quyừ tieàn lửụng keỏ hoaùch ngửụứi ta dửùa theo moọt soỏ
phửụng phaựp nhử sau:
1.7.2 Xaực ủũch toồng quyừ lửụng caờn cửự vaứo kyứ keỏ hoaùch lao ủoọng vaứ
tieàn lửụng bỡnh quaõn cuỷa kyứ keỏ hoaùch
Coõng thửực:
∑ QL
KH
= SKH * L bq
QLKH
: toồng quyừ lửụng keỏ hoaùch
SKH
: soỏ lao ủoọng cuỷa kyứ keỏ hoaùch
Lbq
: lửụng bỡnh quaõn cuỷa kyứ keỏ hoaùch
1.7.3 Xaực ủũnh toồng quyừ lửụng caờn cửự vaứo ủụn giaự tieàn lửụng vaứ
nhieọn vuù keỏ hoaùch saỷn xuaỏt:
Coõng thửực
28
∑ QL KH =∑ Q KHi * L ñgi
(ủoàng)
Lủgi
: ủụn giaự tieàn lửụng cuỷa moọt ủụn vũ saỷn phaồm
QLKhi
: saỷn lửụùng saỷn xuaỏt kyứ keỏ hoaùch
n
: soỏ maởt haứng saỷn xuaỏt
ẹeồ xaực ủũnh ủụn giaự tieàn lửụng cuỷa moọt ủụn vũ saỷn phaồm ta coự coõng
thửực sau:
n
∑ QL KH = ∑ Tdmi * L gi (ủoàng)
i =1
Tủmi : ủũnh mửực thụứi gian cuỷa bửụực coõng vieọc
Lgi : mửực lửụng giụứ cuỷa coõng vieọc
Möùc löông giôø =
Möùc löông thaùng
22 ngaøy * 8 giôø
Phửụng phaựp naứy ủeồ xaực ủũnh lửụng cuỷa coõng nhaõn saỷn xuaỏt chớnh
vaứ phuù coự ủũnh mửực lao ủoọng.
1.7.4 Xaực ủũnh quyừ lửụng theo heọ soỏ lao ủoọng:
Ngửụứi ta chia toồg quyừ lửụng keỏ hoaùch laứm hai loaùi: coỏ ủũnh vaứ bieỏn
ủoồi tyỷ leọ vụựi saỷn phaồm.
Quyừ lửụng khoõng thay ủoồi theo saỷn lửụùng:
QL KH =
QL KH
QL bc
Quyừ lửụng thay ủoồi theo saỷn lửụùng:
QL KH =
QL KH
* Q SLKH
Q SLbc
QLKH
: quyừ lửụng keỏ hoaùch
QLbc
: quyừ lửụng baựo caựo
QSLbc
: saỷn lửụùng kyứ baựo caựo
QSLKH
: saỷn lửụùng kyứ keỏ hoaùch
Toồng quyừ lửụng chung cuỷa naờm keỏ hoaùch ủửụùc tớnh ủeồ laọp laọp keỏ
hoaùch toồng chi veà tieàn lửụng cuỷa doanh nghieọp ủửụùc xaực ủũnh:
QC = QKH + QPC + Qbs + QThg
QC : toồng quyừ lửụng chung cuỷa naờm keỏ hoaùch
QKH : toồng quyừ lửụng tyỷ leọ naờm keỏ hoaùch ủeồ xaõy dửùng ủụn giaự
tieàn lửụng
29
Qbs : quyừ tieàn lửụng boồ xung theo keỏ hoaùch. Quyừ naứy ủửụùc traỷ cho
thụứi gian keỏ hoaùch khoõng tham gia saỷn xuaỏt ủửụùc hửụỷng lửụng theo cheỏ ủoọ
quy ủũnh.
QPC : Quyừ caực khoaỷn phuù caỏp lửụng vaứ caực cheỏ ủoọ khaực khoõng
tớnh vaứo ủụn giaự tieàn lửụng theo quy ủũnh
QThg: quyừ lửụng laứm theõm giụứ.
1.7.5 Xaực ủũnh toồng quyừ lửụng thửùc hieọn theo keỏt quaỷ saỷn xuaỏt kinh
doanh
Cong thửực:
QTH = (VẹG + CSXKD) + QPC + QBS + Q+TG
QTH
: toồng quyừ lửụng thửùc hieọn.
VẹG
: ủụn giaự tieàn lửụng ủửụùc doanh nghieọp duyeọt.
CSXKD : chổ tieõu saỷn xuaỏt kinh doanh theo toồng soỏ saỷn phaồm haứng
hoaự thửùc hieọn.
1.8 Caực phửụng phaựp xaực ủũnh ủụn giaự tieàn lửụng
Caờn cửự vaứo tớnh chaỏt, ủaởc ủieồm saỷn xuaỏt kinh doanh, cụ caỏu toồ chửực
vaứ chổ tieõu kinh teỏ gaộn vụựi vieọc traỷ lửụng sao cho coự hieọu quaỷ nhaỏt, doanh
nghieọp coự theồ lửùa choùn nhieọm vuù naờm keỏ hoaùch baứng caực chổ tieõu sau
ủeồ xaõy dửùng ủụn giaự tieàn lửụng.
1. Toồng saỷn phaồm (keồ caỷ saỷn phaồm quy ủoồi) baống hieọùn vaọt.
2. Toồng doanh thu (toồng doanh soỏ).
3. Toồng thu trửứ toồng chi.
4. Lụùi nhuaọn.
Vieọc xaực ủũnh nhieọm vuù naờm keỏ hoaùch theo caực chổ tieõu neõu treõn
caàn phaỷi baỷo ủaỷm nhửừng yeõu caàu sau:
Saựt vụựi tỡnh hỡnh thửùc teỏ vaứ gaộn vụựi vieọc thửùc hieọn nhieọm vuù
saỷn xuaỏt kinh doanh cuỷa naờm trửực lieàn keà.
Toồng saỷn phaồm baống hieọn vaọt ủửụùc quy ủoồi tửụng ửựng theo phửụng
phaựp xaõy dửùng ủũnh mửực lao ủoọng treõn moọt ủụn vũ saỷn phaồm hửụựng daón
taùi thoõng tử soỏ 14/LẹTBXH-TT ngaứy 10/4/1997 cuỷa Boọ lao ủoọng thửụng binh
xaừ hoọi.
Chổ tieõu toồng doanh thu (hoaởc toồng doanh soỏ), toồng thu trửứ toồng chi
khoõng coự lửụng hoaởc tớnh theo quy ủũnh taùi nghũ ủũnh soỏ 59-CP ngaứy
30/10.1996 cuỷa chớnh phuỷ, nghũ ủũnh soỏ 27/1999 ngaứy 20/4/1999 cuỷa Chớnh
phuỷ vaứ caực vaờn baỷn hửụựng daón cuù theồ vieọc thửùc hieọn cuỷa boọ taứi
chớnh. Chổ tieõu lụùi nhuaọn keỏ hoaùch ủửụùc laọp treõn cụ sụỷ keỏ hoaùch (toồng
30
thu trửứ toồng chi) vaứ lụùi nhuaọn thửùc hieọn cuỷa naờm trửụực lieàn keà.
Caờn cửự vaứo quyừ tieàn lửụng cuỷa naờm keỏ hoaùch ủeồ xaõy dửùng ủụn giaự
tieàn lửụng theo coõng thửực:
ΣVkh = [Lủb* TLmin dn * (Hcb +Hpc) + Vvc] * 12 thaựng
ΣVkh
: toồng quyừ lửụng keỏ hoaùch
Lủb
: toồng soỏ lao ủoọng ủũnh bieõn
TLmin dn : mửực lửụng toỏi thieồu cuỷa doanh nghieọp lửùa choùn trong
khung quy ……….ủũnh
Hcb : heọ soỏ lửụng caỏp baọc coõng vieọc bỡnh quaõn
Hpc : heọ soỏ caực khoaỷn phuù caỏp lửụng bỡnh quaõn ủửụùc tớnh trong
ủụn giaự ………tieàn lửụng.
Vc : Quyừ tieàn lửụng cuỷa boọ maựy giaựn tieỏp maứ soỏ lao ủoọng naứy
chửa .....…tớnh trong ủũnh mửực lao ủoọng toồng hụùp.
Sau khi xaực ủũnh ủửụùc toồng quyừ lửụng vaứ chổ tieõu nhieọm vuù naờm keỏ
hoaùch saỷn xuaỏt kinh doanh, ủụn giaự tieàn lửụng cuỷa doanh nghieọp ủửụùc xaõy
dửùng theo 4 phửụng phaựp sau:
1.8.1 ẹụn giaự tieàn lửụng tớnh treõn ủụn vũ saỷn phaồm
ệÙng vụựi chổ tieõu keỏ hoaùch saỷn xuaỏt kinh doanh toồng saỷn phaồm hieọn
vaọt:
VẹG = VG * TSP
VẹG : ủụn giaự tieàn lửụng (ủoàng/ủụn vũ hieọn vaọt)
TSP
: mửực lao ủoọng cuỷa 1 ủụn vũ saỷn phaồm
: tieàn lửụng ủửụùc tớnh treõn cụ sụỷ caỏp baọc coõng vieọc bỡnh
VG
quaõn vaứ mửực lửụng toỏi thieồu cuỷa doanh nghieọp.
Nhaọn xeựt:
ệu ủieồm cuỷa phửụng phaựp tớnh ủụn giaự tieàn lửụng naứy laứ: gaộn chi phớ
tieàn lửụng cuỷa doanh nghieọp vụựi hieọu suaỏt sửỷ duùng lao ủoọng. Phaỷn aựnh
chớnh xaực chi phớ veà sửực lao ủoọng cho moói ủụn vũ saỷn phaồm.
Nhửụùc ủieồm cuỷa phửụng phaựp laứ chổ tớnh ủửụùc ủụn giaự naứy trong ủieàu
kieọn chổ saỷn xuaỏt moọt loaùi saỷn phaồm dũch vuù, hoaởc nhửừng saỷn phaồm
dũch vuù khaực nhau nhửng coự theồ quy veà moọt loaùi saỷn phaồm thoõng nhaỏt.
31
1.8.2 ẹụn giaự tieàn lửụng tớnh treõn doanh thu
Loaùi ủụn giaự tieàn lửụng naứy ửựng vụựi chổ tieõu keỏ hoaùch saỷn xuaỏt kinh
doanh laứ doanh thu, quyừ lửụng thay ủoồi theo saỷn lửụùng.
VDG =
Q KH
DTKH
VẹG : ủụn giaự tieàn lửụng
QKH : toồng quyừ lửụng naờm keỏ hoaùch
DTKH
: toồng doanh thu keỏ hoaùch
Nhaọn xeựt:
ệu ủieồm: ẹụn giaự tieàn lửụng loaùi naứy phaỷn aựnh keỏt quaỷ cuoỏi cuứng
cuỷa quaự trỡnh saỷn xuaỏt kinh doanh. Coự theồ so saựnh, ủaựnh giaự hieọu quaỷ
sửỷ duùng lao ủoọng giửừa caực doanh nghieọp khaực nhau.
Nhửụùc ủieồm: Chũu aỷnh hửụỷng cuỷa giaự thũ trửụứng, do ủoự coự theồ phaỷn
aựnh khoõng ủuựng hieọu quaỷ sửỷ duùng lao ủoọng. Doanh thu chửa phaỷi laứ hieọu
quaỷ cuoỏi cuứng neõn neõn ủụn giaự naứy chửa phaỷn aựnh ủaày ủuỷ muùc ủớch,
ủoọng cụ cuỷa hoaùt ủoọng ủaàu tử.
1.8.3 ẹụn giaự tieàn lửụng tớnh treõn hieọu soỏ giửừa doanh thu vaứ chi phớ
khoõng keồ lửụng
Coõng thửực:
V§G =
Q KH
DTKH − C FKH
VẹG
: ủụn giaự tieàn lửụng
QKH
: toồng quyừ lửụng naờm keỏ hoaùch
DTKH
: toồng doanh thu keỏ hoaùch khoõng keồ lửụng
CFKH
: toồng chi phớ keỏ hoach khoõng keồ lửụng
*Nhaọn xeựt:
ệu ủieồm cuỷa phửụng phaựp laứ phaỷn aựnh ủửụùc keỏt quaỷ cuỷa quaự trỡnh
saỷn xuaỏt kinh doanh cuỷa doanh nghieọp, phaỷn aựnh tyỷ troùng tieàn lửụng trong
giaự trũ mụựi ủửụùc taùo ra cuỷa doanh nghieọp (lửụng vaứ lụùi nhuaọn) tửứ ủoự coự
theồ dieàu chổnh huứ hụùp.
Nhửụùc ủieồm: khoõng phaỷi doanh nghieọp naứo cuừng quaỷn lyự vaứ xaực
ủũnh ủửụùc chi phớ, do ủoự loaùi ủụn giaự naứy thửụứng ủửụùc aựp duùng vụựi caực
doanh nghieọp quaỷn lyự ủửụùc toồng doanh thu vaứ toồng chi phớ.
32
1.8.4 ẹụn giaự tieàn lửụng tớnh treõn lụùi nhuaọn
Phửụng phaựp naứy tửụng ửựng vụựi chổ tieõu keỏ hoaùch saỷn xuaỏt kinh doanh
ủửụùc choùn laứ lụùi nhuaọn, thửụứng aựp duùng ủoỏi vụựi caực doanh nghieọp
quaỷn lyự ủửụùc toồng thu, toồng chi vaứ xaực ủũnh lụùi nhuaọn keỏ hoaùch saựt vụựi
thửùc teỏ thửùc hieọn. Coõng thửực xaực ủũnh:
Vñg =
∑ Vkh
∑ Pkh
Vủg
: ẹụn giaự tieàn lửụng (ẹụùn vũ tớnh ủoàng/1000ủ)
ΣVkh
: Toồng quyừ tieàn lửụng naờm keỏ hoaùch
ΣPkh: Lụùi nhuaọn keỏ hoaùch
1.9 Caực hỡnh thửực traỷ lửụng:
1.9.1 Hỡnh thửực traỷ lửụng theo thụứi gian
Laứ hỡnh thửực traỷ lửụng maứ tieàn lửụng cuỷa ngửụứi lao ủoọng ủửụùc xaực
ủũnh theo trỡnh ủoọ kyừ thuaọt nghieọp vuù, chửực vuù vaứ theo thụứi gian laứm
vieọc cuỷa ngửụứi lao ủoọng.
ẹoỏi tửụùng aựp duùng: chuỷ yeỏu ủoỏi vụựi caực nhaõn vieõn, vieõn chửực
hoaởc nhửừng coõng nhaõn laứm nhửừng coõng vieọc khoõng xaực ủũnh ủửụùc ủũnh
mửực lao ủoọng hay nhửừng coõng vieọc yeõu caàu chaỏt lửụùng cao.
a- Hỡnh thửực traỷ lửụng theo thụứi gian giaỷn ủụn
* Lửụng thaựng: laứ tieàn lửụng traỷ coỏ ủũnh haứng thaựng cho ngửụứi lao
ủoọng, aựp duùng cho caực vieõn chửực trong khu vửùc nhaứ nửụực.
Lth
Lcb,cd
Lth = Lcb,cd*thaựng
: lửụng thụứi gian traỷ theo thaựng
: lửụng caỏp baọc, chửực danh traỷ theo thaựng
* Lửụng ngaứy: laứ tieàn lửụng traỷ cho ngửụứi lao ủoọng trong moọt ngaứy laứm
vieọc, aựp duùng trong caực doanh nghieọp coự toồ chaỏm coõng vaứ haùch toaựn
ngaứy coõng cuù theồ hoaởc thueõ lao ủoọng ngaộn haùn theo ngaứy.
L ng =
Lng
Lcb,cd
Ttt
L cb ,cd
* Ttt
22
: lửụng thụứi gian traỷ theo ngaứy
: lửụng caỏp baọc chửực danh traỷ theo thaựng
: soỏ ngaứy laứm vieọc thửực trong thaựng
* Lửụng giụứ:
L giôø =
L cb ,cd
* Ttt
176
33
Lgiụứ
Lcb,cd
Ttt
176
: lửụng thụứi gian traỷ theo giụứ
: lửụng caỏp baọc, chửực danh traỷ theo thaựng
: soỏ giụứ laứm vieọc thửùc teỏ trong ngaứy
: soỏ giụứ laứm vieọc trong thaựng theo quy ủũnh (22ngaứy*8giụứ)
Hỡnh thửực traỷ lửụng naứy thửụứng ủửụùc aựp duùng trong caực doanh nghieọp
coự thueõ lao ủoọng ngaộn haùn theo giụứ.
b- Hỡnh thửực traỷ lửụng thụứi gian coự thửụỷng:
Traỷ lửụng thụứi gian coự thửụỷng laứ hỡnh thửực traỷ lửụng dửùa treõn sửù keỏt
hụùp giửừa traỷ lửụng theo thụứi gian giaỷn ủụn vụựi hỡnh thửực traỷ lửụng coự
thửụỷng. Khi ủaùt ủửụùc nhửừng chổ tieõu veà soỏ lửụùng hoaởc chaỏt lửụùng quy
ủũnh, lửụng thửụỷng ủửụùc tớnh theo tyỷ leọõ% cuỷa lửụng chớnh, hỡnh thửực traỷ
lửụng naứy chuỷ yeỏu aựp duùng ủoỏi vụựi coõng nhaõn phuù laứm coõng laứm
coõng vieọc phuùc vuù nhử coõng nhaõn sửỷa chửừa, ủieàu chổnh thieỏt bũ… Ngoaứi
ra coứn aựp duùng vụựi nhửừng coõng nhaõn chớnh laứm vieọc ụỷ nhửừng khaõu
saỷn xuaỏt coự trỡnh ủoọ cụ khớ hoựa cao, tửù ủoọng hoựa hoaởc nhửừng coõng vieọc
tuyeọt ủoỏi phaỷi ủaỷm baỷo chaỏt lửụùng. Tieàn lửụng cuỷa coõng nhaõn ủửụùc tớnh
baống caựch laỏy lửụng traỷ theo thụứi gian giaỷn ủụn (mửực lửụng caỏp baọc) nhaõn
vụựi thụứi gian laứm vieọc thửùc teỏ sau ủoự coọng vụựi tieàn thửụỷng:
Lth
Ltggủ
K1
Ttt
Ltg = K1 + Ltggủ * Ttt
: lửụng thụứi gian coự thửụỷng
: lửụng thụứi gian giaỷn ủụn
: heọ soỏ keồ ủeỏn tieàn lửụng
: thụứi gian laứm vieọc thửùc teỏ.
1.9.2 Hỡnh thửực traỷ lửụng saỷn phaồm:
Laứ hỡnh thửực traỷ lửụng cho caự nhaõn hoaởc taọp theồ ngửụứi lao ủoọng caờn
sửự vaứ ủụn giaự tieàn lửụng, soỏ lửụùng, chaỏt lửụùng saỷn phaồm maứ hoù laứm ra,
aựp duùng ủoỏi vụựi ngửụứi lao ủoọng laứm vieọc trong khu vửùc saỷn xuaỏt. Traỷ
lửụng saỷn phaồm coự moọt soỏ hỡnh thửực nhử sau:
a- Traỷ lửụng saỷn phaồm caự nhaõn trửùc tieỏp
Traỷ lửụng saỷn phaồm caự nhaõn trửùc tieỏp laứ traỷ lửụng caờn cửự vaứ soỏ
lửụùng, chaỏt lửụùng saỷn phaồm ủaỷm baỷo quy ủũnh vaứ ủụn giaự tieàn lửụng coỏ
ủũnh. ẹaởc ủieồm cuỷa caựch traỷ lửụng naứy laứ traỷ lửụng coự theồ ủửụùc traỷ theo
tửứng coõng vieọc vụựi ủụn giaự nhaỏt ủũnh. Khi ủaừ xaực ủũnh ủửụùc ủũnh mửực,
ủụn giaự nhaõn coõng tửụng ửựng cho tửứng bửụực coõng vieọc. Tieàn lửụng nhieàu
hay ớt phuù thuoọc vaứ soỏ lửụùng thửùc teỏ hoaứn thaứnh taùi moói bửụực coọng
vieọc.
Hỡnh thửực traỷ lửụng naứy ủửụùc aựp duùng roọng raừi ủoỏi vụựi ngửụứi trửùc
34
tieỏp saỷn xuaỏt, trong ủieàu kieọn lao ủoọng cuỷa hoù mang tớnh chaỏt tửụng ủoỏi
ủoọc laọp, coự theồ ủũnh mửực vaứ kieồm tra nghieọm thu saỷn phaồm moọt caựch
cuù theồ rieõng bieọt.
n
L SPTT = ∑ Q ni * L ñg
i =1
LSPTT
: lửụng saỷn phaồm trửùc tieỏp caự nhaõn.
Qtti
: soỏ lửụùng thửùc teỏ hoaứn thaứnh cuỷa saỷn phaồm i.
Lủg
: ủụn giaự tieàn lửụng cho moọt ủụn vũ saỷn phaồm i.
n
: soỏ loaùi saỷn phaồm.
Lửụng saỷn phaồm trửùc tieỏp caự nhaõn chia laứm hai daùng:
Lửụng saỷn phaồm trửùc tieỏp caự nhaõn khoõng haùn cheỏ coự taực duùng
khuyeỏn khớch trửùc tieỏp tửứng caự nhaõn hoaởc taọp theồ lao ủoọng, kớch thớch
ngửụứi lao ủoọng naõng cao tay ngheà vaứ trỡnh ủoọ. Tuy nhieõn coứn moọt soỏ haùn
cheỏ nhử laứm cho ngửụứi lao ủoọng chaùy theo soỏ lửụùng, sửỷ duùng keựm hieọu
quaỷ chi phớ hoaởc hỡnh thaứnh thoựi quen deó laứm khoự boỷ.
Lửụng saỷn phaồm trửùc tieỏp caự nhaõn haùn cheỏ: laứ mửực saỷn lửụùng
coự sửù khoỏng cheỏ toỏi ủa. Do coự sửù haùn cheỏ veà soỏ lửụùng neõn cuừng bũ
haùn cheỏ nhieàu veà taực duùng, nhaỏt laứ saỷn lửụùng tụựi haùn vaứ thửụứng aựp
duùng nhieàu trong trửụứng hụùp caực doanh nghieọp ủang gaởp khoự khaờn trong
vieọc tieõu thuù saỷn phaồm.
b- Traỷ lửụng saỷn phaồm giaựn tieỏp
Traỷ lửụng saỷn phaồm giaựn tieỏp laứ traỷ lửụng cho coõng nhaõn phuùc vuù
caờn cửự vaứo tyỷ leọ hoaứn thaứnh ủũnh mửực lao ủoọng cuỷa coõng nhaõn chớnh
maứ hoù phuùc vuù. Hỡnh thửực naứy ủửụùc aựp duùng cho caực lao ủoọng vaứ
coõng nhaõn phuùc nhử: ngửụứi quaỷn lyự phaõn xửụỷng, quaỷn ủoỏc hay thụù phuù
khi maứ coõng vieọc cuỷa hoù aỷnh hửụỷng tụựi vieọc ủaùt vaứ vửụùt mửực cuỷa
coõng nhaõn chớnh.
LSPGT = Σ LGti * KGT
LSPGT
: lửụng saỷn phaồm cuỷa lao ủoọng giaựn tieỏp.
LSPTP
: lửụng saỷn phaồm cuỷa lao ủoọng trửùc tieỏp i.
KGT
: heọ soỏ giaựn tieỏp.
K GT =
L CBGT
∑ L TTi
LCBGT
: lửụng caỏp baọc cuỷa lao ủoọng giaựn tieỏp.
LTTi
: lửụng cuỷa lao ủoọng trửùc tieỏp i theo cheỏ ủoọ.
c- Traỷ lửụng tớnh theo saỷn phaồm taọp theồ
35
Traỷ lửụng theo saỷn phaồm taọp theồ laứ hỡnh thửực traỷ lửụng caờn cửự vaứo
soỏ lửụùng saỷn phaồm hay coõng vieọc do moọt taọp theồ coõng nhaõn ủaừ hoaứn
thaứnh. Hỡnh thửực naứy ủửụùc aựp duùng cho nhửừng coõng vieọc maứ saỷn phaồm
do moọt taọp theồ coõng nhaõn thửùc hieọn nhử laộp raựp caực thieỏt bũ, saỷn xuaỏt
caực boọ phaọn laứm vieọc theo daõy chuyeàn... OÛỷ ủaõy tieàn lửụng saỷn phaồm
cuỷa tửứng ngửụứi ủửụùc xaực ủũnh caờn cửự vaứo keỏt quaỷ saỷn phaồm chung cuỷa
caỷ toồ vaứ ủụn giaự saỷn phaồm caự nhaõn. Coõng thửực xaực ủũnh lửụng saỷn
phaồm taọp theồ nhử sau:
LSPTT = QTT * LẹG toồ
LSPTT
: lửụng saỷn phaồm cuỷa taọp theồ
QTT
: saỷn lửụùng saỷn phaồm thửùc teỏ cuỷa caỷ toồ
LẹG toồ
: ủụn giaự tieàn lửụng cuỷa taọp theồ
S
L ÑG toå = TSP * ∑ L sj
j=1
TSP
Lgj
S
: mửực lao ủoọng cuỷa ủụn vũ saỷn phaồm
: mửực lửụng giụứ cuỷa ngửụứi thửự i trong toồ
: soỏ ngửụứi lao ủoọng trong toồ
Vieọc phaõn phoỏi tieàn lửụng cho caực thaứnh vieõn ủửụùc thửùc hieọn theo hai
caựch sau:
1. Caờn cửự vaứo thụứi gian laứm vieọc thửùc teỏ vaứ ủụn giaự lửụng:
Lj =
L SPTT
S
∑ TTTj * L ñgj
j=1
Lj
: lửụng saỷn phaồm cuỷa ngửụứi thửự j
: lửụng saỷn phaồm taọp theồ
LSP t
TTT j : thụứigian laứm vieọc trửùc tieỏp cuỷa ngửụứi thửự j
: ủụn giaự tieàn lửụng / 1 ủụn vũ saỷn phaồm cuỷa ngửụứi thửự j
Lủg j
Caựch phaõn phoỏi naứy coự keồ ủeỏn caỏp baọc coõng vieọc neõn chớnh xaực
vaứ coự taực duùng kuyeỏn khớch ngửụứi lao ủoọng hụn.
2. Caờn cửự vaứo ủieồm chaỏm coõng:
Lj =
L SPt
S
∑ D Cj
* D Cj
j=1
Lj : lửụng saỷn phaồm taọp theồ cuỷa ngửụứi thửự j
LSP t : lửụng saỷn phaồm taọp theồ
DCj : ủieồm chaỏm cho coõng nhaõn treõn cụ sụỷ keỏt quaỷ lao ủoọng ủoựng
goựp.
36
Hỡnh thửực traỷ lửụng theo saỷn phaồm taọp theồ coự ửu ủieồm laứ khuyeỏn
khớch nhaõn coõng trong toồ nhoựm naõng cao traựch nhieọm trửụực taọp theồ, quan
taõm ủeỏn keỏt quaỷ cuoỏi cuứng cuỷa toồ, song noự coự nhửụùc ủieồm laứ saỷn
phaồm cuỷa moói coõng nhaõn khoõng trửùc tieỏp quyeỏt ủũnh tieàn lửụng cuỷa hoù.
Do ủoự ớt khuyeỏn khớch coõng nhaõn naõng cao naờng suaỏt lao ủoọng.
1.9.3 Hỡnh thửực traỷ lửụng khoaựn
Hỡnh thửực traỷ lửụng khoaựn xeựt veà thửùc chaỏt cuừng thuoọc hỡnh thửực
traỷ lửụng theo saỷn phaồm ủửụùc aựp duùng cho nhửừng coõng vieọc khoõng theồ
ủũnh mửực theo tửứng chi tieỏt, boọ phaọn coõng vieọc hoaởc xeựt ra nhửừng coõng
vieọc giao tửứng vieọc chi tieỏt khoõng coự lụùi veàmaởt kinh teỏ neõn phaỷi giao
toaứn boọ khoỏi lửụùng coõng vieọc hoaởc nhieàu vieọc caàn phaỷi hoaứn thaứnh
trong moọt khoaỷng thụứi gian nhaỏt ủũnh vụựi soỏ lửụùng vaứ chaỏt lửụùng xaực
ủũnh trửụực khi baột ủaàu coõng taực.
Hỡnh thửực traỷ lửụng khoaựn coự taực duùng khuyeỏn khớch coõng nhaõn
hoaứn thaứnh nhieọùm vuù trửụực thụứi haùn, nhửng vaón phaỷi ủaỷm baỷo chaỏt
lửụùng coõng vieọc thoõng qua hụùp ủoõng giao khoaựn. Khi aựp duùng tieàn lửụng
khoaựn phaỷi xaõy dửùng cheỏ ủoọ kieồm tra chaỏt lửụùng vaứ thoỏng keõ thụứi gian
laứm vieọc thaọt chaởt cheừ ủoỏi vụựi coõng vieọc hoaứn thaứnh maứ chaỏt lửụùng
keựm thỡ ủoứi hoỷi phaỷi laứm laùi vaứ khoõng traỷ lửụng.
Hỡnh thửực traỷ lửụng naứy chổ aựp duùng phaỷi hoaứn nhửừng coõng vieọc
ủoọt xuaỏt, nhử sửỷa chửừa, thaựo laộp nhanh moọt soỏ thieỏt bũ ủeồ ủửa vaứo saỷn
xuaỏt vaứ cuừng coự theồ aựp duùng tớnh lửụng cho caự nhaõn vaứ taọp theồ.
a- Caực hỡnh thửực traỷ lửụng khoaựn
* Xeựt theo ủoỏi tửụùng coõng vieọc
1. Khoaựn vieọc, khoaựn theo coõng ủoaùn saỷn xuaỏt: laứ hỡnh thửực khoaựn
cho tửứng coõng ủoaùn, tửứng coõng vieọc rieõng leỷ, khi nhửừng coõng vieọc, coõng
ủoaùn naứy keỏt thuực thỡ taùo ra nhửừng baựn thaứnh phaồm , khoaựn coõng vieọc.
Khoaựn coõng vieọc coõng ủoaùn chổ yeõu caàu xaực ủũnh ủửụùc khoỏi lửụùng trong
phaùm vi, giụựi haùn hoaứn thaứnh, loaùi naứy thửụứng chổ khoaựn trửùc tieỏp tụựi
ngửụứi lao ủoọng.
2. Khoaựn saỷn phaồm cuoỏi cuứng: laứ daùng khoaựn lửụng cho caực caực
nhaõn taọp theồ ngửụứi lao ủoọng cho tụựi saỷn phaồm cuoỏi cuứng khi keỏt thuực
quaự trỡnh saỷn xuaỏt, phaỷi ủaỷm baỷo caực yeõu caàu chaỏt lửụùng, quy caựch,
hỡnh daựng maóu maừ, maứu saộc nhử thaứnh phaồm tieõu duứng ủửụùc. Hỡnh thửực
khoaựn naứy yeõu caàu phaỷi coự moọt hoaởc moọt boọ phaọn ngửụứi laứm coõng
taực ủieàu haứnh, do ủoự saỷn phaồm phaỷi traỷi qua nhieàu coõng ủoaùn saỷn xuaỏt.
Neỏu toồ chửực ủửụùc quaự trỡnh saỷn xuaỏt hụùp lyự, trỡnh ủoọ tửù saỷn xuaỏt roừ
raứng thỡ coõng taực.
37
3. Khoaựn goùn: laứ daùng khoaựn lửụng ủaởc bieọt do coự sửù keỏt hụùp traỷ
lửụng khoaựn cho taọp theồ ngửụứi lao ủoọng nhaốm hoaứn thaứnh saỷn phaồm cuoỏi
cuứng ủoàng thụứi vụựi vieọc haùch toaựn kinh teỏ noọi boọ veà coõng cuù vaứ chi
phớ khaực theo saỷn phaồm cuoỏi cuứng ủoự.
* Xeựt mửực ủoọ chi phớ:
1. Khoaựn moọt phaàn chi phớ: Khoaựn chổ goàm moọt soỏ loaùi nhaỏt ủũnh. Vớ
duù khoaựn lửụng keứm theo chi phớ nguyeõn vaọt lieọu, sau khi hoaứn thaứnh hụùp
ủoàng khoaựn toaứn boọ phaàn coứn laùi laứ lửụng cuỷa coõng nhaõn bao goàm tieàn
lửụng vaứ caực khoaỷn tieỏt kieọm chi phớ.
2. Khoaựn toaứn boọ chi phớ: laứ hỡnh thửực khoaựn maứ beõn giao khoaựn chổ
goàm moọt soỏ loaùi chi phớ coự lieõn quan ủeỏn quaự trỡnh saỷn xuaỏt ra saỷn
phaồm, thửùc hieọn khoaựn hieàu loaùi chi phớ. Doanh nghieọp nhaọn khoaựn hoaứn
thaứnh hụùp ủoàng seừ thu ủụùc tieàn lửụng. Ngoaứi ra coứn nhaọn ủửụùc moọt
khoaỷn tieàn thửụỷng toồng hụùp laứ tieàn haù giaự thaứnh saỷn xuaỏt neỏu chi phớ
thửùc teỏ laứm ra saỷn phaồm thaỏp hụn giaự thaứnh thanh toaựn maứ doanh nghieọp
nhaọn vụựi giaự giao hụùp ủoàng vaứ chũu loó trong trửụứng hụùp ngửụùc laùi.
b- Caực bieọn phaựp phaõn phoỏi thu nhaọp tửứ giao khoaựn
1. Traỷ lửụng khoaựn cho caực caự nhaõn hoaởc taọp theồ, nhoựm, toồ coõng
nhaõn saỷn xuaỏt: Thaứnh phaàn ủoỏi tửụùng traỷ lửụng chổ bao goàm lửùc lửụùng
lao ủoọng trửùc tieỏp coự tớnh chaỏt lao ủoọng thuaàn nhaỏt, kho giao khoaựn
thửụứng chổ giao nhửừng coõng vieọc coự tớnh chaỏt chuyeõn moõn, phaõn phoỏi thu
nhaọp chổ giaỷi quyeỏt moỏi quan heọ giửừa tửứng caự nhaõn vụựi nhau. Hỡnh thửực
aựp duùng laứ khoaựn vieọc, khoaựn saỷn phaồm hoaởc khoaựn lửụng. Trong trửụứng
hụùp nhaọn khoaựn laứ taọp theồ ngửụứi lao ủoọng thỡ caựch phaõn chia tieàn lửụng
cho tửứng caự nhaõn theo daùng lửụng saỷn phaồm taọp theồ. Neỏu khoaựn quyừ
lửụng cho taọp theồ thỡ taọp theồ ngửụứi lao ủoọng ụỷ ủaõy goàm coõng nhaõn trửùc
tieỏp saỷn xuaỏt, toaứn boọ ủửụùc goùi chung laứ khoỏi trửùc tieỏp saỷn xuaỏt.
2. Giao khoaựn quyừ lửụng theo khoỏi lửụùng saỷn xuaỏt cho taọp theồ: Theo
tớnh chaỏt lao ủoọng, toaứn boọ soỏ nhaõn vieõn cuỷa doanh nghieọp ủửụùc phaõn
chia thaứnh hai khoỏi chớnh: khoỏi giaựn tieỏp vaứ khoỏi trửùc tieỏp. Khoỏi gaựn
tieỏp bao goàm coõng nhaõn trửùc tieỏp ủieàu haứnh vaứ phuùc vuù nụi saỷn xuaỏt.
Do ủoự ngoaứi vieọc giaỷi quyeỏt moỏi quan heọ phaõn phoỏi keồ treõn caàn giaỷi
quyeỏt moỏi quan heọ caự nhaõn giửừa hai khoỏi vụựi nhau sao cho phuứ hụùp.
1.9.4 Hỡnh thửực traỷ lửụng theo saỷn phaồm luừy tieỏn
Traỷ lửụng theo saỷn phaồm luừy tieỏn thửùc chaỏt thửùc chaỏt laứ duứng nhieàu
ủụn giaự khaực nhau tuứy theo trỡnh ủoọ hoaứn thaứnh vửụùt mửực cuỷa coõng
nhaõn. Nguoàn tieàn ủeồ traỷ theõm cho cheỏ ủoọ naứy dửùa vaứo tieàn tieỏt kieọm
chi phớ saỷn xuaỏt giaựn tieỏp coỏ ủũnh. Hỡnh thửực traỷ lụng naứy duứng hai loaùi
38
ủụn giaự: coỏ ủũnh vaứ luừy tieỏn. Soỏ saỷn phaồm hoaứn thaứnh trong ủũnh mửực
seừ ủửụùc traỷ theo ủụn giaự luừy tieỏn. ẹụn giaự naứy dửùa vaứo ủụn giaự coỏ ủũnh
vaứ coự tớnh ủeỏn tyỷ leọ taờng ủụn giaự. Ngửụứi ta chổ duứng moọt soỏ tieỏt kieọm
ủửụùc veà chi phớ saỷn xuaỏt giaựn tieỏp coỏ ủũnh ( thửụứng laứ 50%) ủeồ taờng ủụn
giaự phaàn coứn laùi ủeồ haù giaự thaứnh.
Tyỷ leọ taờng ủụn giaự hụùp lyự veà kinh teỏ ủửụùc tớnh theo coõng thửực:
K=
D cd * Tc
* 100
D1
K : tyỷ leọ taờng ủụn giaự hụùp lyự
Dcd : tyỷ troùng chớ phớ saỷn xuaỏt giaựn tieỏp coỏ ủũnh trong saỷn phaồm
Tc : tyỷ leọ veà soỏ tieàn tieỏt kieọm veà chi phớ saỷn xuaỏt giaựn tieỏp coỏ
ủũnh duứng ủeồ taờng dụn giaự.
D1 : tyỷ troùng cuỷa tieàn coõng nhaõn saỷn xuaỏt trong quaự trỡnh saỷn
phaồm khi hoaứn thaứnh vửụùt mửực saỷn lửụùng 100% tieàn cuỷa coõng nhaõn
nhaọn ủửụùc tớnh theo coõng thửực:
∑ L = ( P * Q ) + P * K * (Q t − Q 0 )
ΣL
tieỏn
Qt
P
K
: toồng soỏ tieàn lửụng cuỷa coõng nhaõn hửụngt heo saỷn phaồm luừy
: lửụùng saỷn phaồm thửùc teỏ
: ủụn giaự coỏ ủũnh tớnh theo saỷn phaồm
: tyỷ leọ ủụn giaự saỷn phaồm ủửụùc naõng cao
Khi aựp duùng hỡnh thửực traỷ lửụng theo saỷn phaồm luừy tieỏn phaỷi chuự yự:
Thụứi gian traỷ lửụng khoõng neõn quy ủũnh quaự ngaộn (haứng ngaứy) ủeồ
traựnh tỡnh traùng khoõng hoaứn thaứnh ủũnh mửực haứng thaựng, thụứi gian traỷ
coõng neõn quy ủũnh trong thaựng.
ẹụn giaự ủửụùc naõng cao nhieàu hay ớt trong nhửừng saỷn phaồm vửụùt mửực
khụỷi ủieồm laứ do mửực ủoọ quan troùng cuỷa boọ phaọn saỷn xuaỏt quyeỏt ủũnh.
Hỡnh thửực traỷ lửụng naứy toỏc ủoọ taờng tieàn lửụng cuỷa coõng nhaõn
thửụứng cao hụn naờng suaỏt lao ủoọng cuỷa hoù. Vỡ vaọy hỡnh thửực traỷ lửụng
naứy khoõng ủửụùc aựp duùng roọng raừi. Tuy nhieõn hỡnh thửực traỷ lửụng naứy
cuừng khuyeỏn khớch maùnh vieọc taờng naờng suaỏt lao ủoọng vaứ taờng saỷn
lửụùng.
1.9.5 Hỡnh thửực traỷ lửụng theo saỷn phaồm coự thửụỷng:
Traỷ lửụng theo saỷn phaồm coự thửụỷng thửùc chaỏt laứ cheỏ ủoọ traỷ lửụng
theo saỷn phaồm keỏt hụùp vụựi tieàn thửụỷng. Khi aựp duùng cheỏ ủoọ tieàn lửụng
naứy, toaứn boọ saỷn phaồm ủửụùc traỷ theo moọt dụn giaự thoỏng nhaỏt, coứn soỏ
tieàn thửụỷng seừ caờn cửự vaứo trỡnh ủoọ hoaứn thaứnh tieàn lửụng theo saỷn phaồm
coự thửụỷng (Lth) tớnh theo coõng thửực:
39
L(m.n )
100
L : tieàn lửụng saỷn phaồm vụựi ủụn giaự coỏ ủũnh
m : % phaàn tieàn thửụỷng cho cho 1% hoaứn thaứnh ủũnh mửực chổ tieõu
thửụỷng
n : % hoaứn thaứnh vửụùt mửực chổ tieõu thửụỷng
L th = L sp +
Yeõu caàu cụ baỷn khi aựp duùng cheỏ ủoõ traỷ lửụng naứy laứ phaỷi quy ủũnh
ủuựng ủaộn caực chổ tieõu, mửực vaứ nguoàn tieàn thửụỷng.
1.10 Tieàn thửụỷng
Baỷn chaỏt cuỷa tieàn thửụỷng: Tieàn thửụỷng thửùc chaỏt laứ khoaỷn boồ xung
cho tieàn lửụng ủeồ quaựn trieọt ủaày ủuỷ hụn nguyeõn taộc phaõn phoỏi theo lao
ủoọng vaứ gaộn vụựi hieọu quaỷ saỷn xuaỏt kinh doanh cuỷa ủụn vũ. Tieàn thửụỷng
laứ moọt trong nhửừng bieọn phaựp khuyeỏn khớch baống vaọt chaỏt ủoỏi vụựi
ngửụứi lao ủoọng nhaốm ủoọng vieõn moùi ngửụứi phaựt huy tớch cửùc saựng taùo
trong saỷn xuaỏt ủeồ naõng cao naờng suaỏt lao ủoọng, chaỏt lửụùng saỷn phaồm, sửỷ
duùng ủaày ủuỷ coõng suaỏt maựy moực thieỏt bũ, tieỏt kieọm vaọt tử, haù giaự
thaứnh saỷn phaồm, taờng tớch luyừ goựp phaàn hoaứn thaứnh toaứn dieọn keỏ
hoaùch ủửụùc giao.
Khi toồ chửực caực hỡnh thửực tieàn thửụỷng caàn chuự yự caực noọi dung sau:
Chổ tieõu thửụỷng: laứ moọt trong nhửừng yeỏu toỏ quan troùng nhaỏt cuỷa
moói hỡnh thửực tieàn thửụỷng, yeõu caàu phaỷi roừ raứng. Vieọc xaực ủũnh
caực chổ tieõu thửụỷng phaỷi caờn cửự vaứo soỏ lửụùng vaứ chaỏt lửụùng lao
ủoọng cuỷa ngửụứi lao ủoọng (mửực tieàn thửụỷng phuù thuoọc vaứo thaứnh
tớch coõng taực cuỷa baỷn thaõn ngửụứi lao ủoọng nhieàu hay ớt). Nhửừng
chổ tieõu veà soỏ lửụùng nhử hoaứn thaứnh vửụùt mửực saỷn lửụùng, ủaùt
vaứ vửụùt caực mửực lao ủoọng. Caực chổ tieõu veà chaỏt lửụùng coự theồ
laứ tyỷ leọ saỷn phaồm loaùi moọt, tieỏt kieọm nguyeõn, nhieõn vaọt lieọu…
ẹieàu kieọn thửụỷng ủeồ xaực ủũnh nhửừng tieõu ủeà thửùc hieọn moọt hỡnh
thửực tieàn thửụỷng naứo ủoự, ủoàng thụứi duứng ủeỷ kieồm tra vieọc thửùc
hieọn chổ tieõu xeựt thửụỷng.
Nguoàn tieàn thửụỷng.
Thoõng thửụứng moói hỡnh thửực tieàn thửụỷng chổ neõn quy ủũnh moọt chổ
thieõu xeựt thửụỷng chớnh ủoàng thụứi quy ủũnh moọt soỏ ủieàu kieọn xeựt thửụỷng,
neỏu khoõng ủuỷ caực ủieàu kieọn ủo seừ ủửụùc thửụỷng vụựi nhửừng tyỷ leọ thaỏp
hụn.
Mửực tieàn thửụỷng laứ moọt yeỏu toỏ kớch thớch quan troùng ủeồ ngửụứi lao
ủoọng quan taõm ủeỏn coõng vieọc, vieọc thửùc hieọn caực hỡnh thửực tieàn thửụỷng
cao hay thaỏp tuyứ thuoọc vaứ vaứo nguoàn tieàn thửụỷng vaứ tuy theo yeõu caỏu
40
- Xem thêm -