Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Lêi nãi ®Çu
1-Sù cÇn thiÕt cña ®Ò tµi:
C«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ sù nghiÖp cña toµn d©n, cña mäi thµnh
phÇn kinh tÕ. Víi môc tiªu tõ nay ®Õn n¨m 2010, níc ta c¬ b¶n lµ mét níc
c«ng nghiÖp ph¸t triÓn víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, nhiÒu ngµnh nghÒ kinh
doanh kh¸c nhau, ®¶m b¶o môc tiªu kinh tÕ ph¸t triÓn, x· héi c«ng b»ng, d©n
chñ, v¨n minh.V× vËy, §¶ng vµ Nhµ níc ta lu«n tró träng vµ quan t©m ®Õn sù
ph¸t triÓn cña kinh tÕ-x· héi, lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ-x· héi lµm tiªu chuÈn c¬
b¶n ®Ó ®Þnh ra ph¬ng ¸n ph¸t triÓn. Trong ph¸t triÓn míi, u tiªn quy m« võa vµ
nhá, x©y dùng mét sè c«ng tr×nh quy m« lín thËt cÇn thiÕt vµ hiÖu qu¶, t¹o ra
nh÷ng mòi nhän trong tõng bíc ph¸t triÓn. Bëi vËy, x©y dùng lµ mét trong
nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp quan träng, gãp phÇn t¹o ra sù ®æi míi, ph¸t triÓn
vµ hoµn thiÖn môc tiªu. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngµnh c«ng nghiÖp x©y
dùng ®ang cã nh÷ng bíc t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cao, ®ã lµ nh÷ng c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh cã quy m« lín vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Tuy nhiªn sù canh
tranh gay g¾t cña m«i trêng kinh doanh, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n
chñ ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh nh»m môc tiªu cã l·i
vµ t¹o chç ®øng trªn thÞ trêng.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i XÝ nghiÖp S«ng §µ 11-3 thuéc c«ng ty cæ
phÇn S«ng §µ 11. Víi nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh lín, thêi gian
thi c«ng dµi. V× vËy, c«ng viÖc theo dâi, tÝnh to¸n gi¸ thµnh c¸c c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh chiÕm phÇn lín trong c«ng viÖc kÕ to¸n cña xÝ nghiÖp.
Cïng víi xu híng héi nhËp cña nÒn kinh tÕ vµ m«i trêng kinh doanh ngµy
cµng gay g¾t, xÝ nghiÖp lu«n tù m×nh ®æi míi c¸ch thøc kinh doanh vµ hoµn
thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nh»m môc tiªu ®¹t ®îc doanh thu cao vµ gi¸ thµnh h¹.
VËy nªn, em m¹nh d¹n chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p” t¹i xÝ nghiÖp nh»m mong
muèn ®îc ®ãng gãp mét phÇn nµo ®ã trong c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh cña xÝ nghiÖp.
2-Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi:
Sù hç trî cña c«ng t¸c ho¹ch to¸n kÕ to¸n trong doanh nghiÖp lµ hÕt søc
cÇn thiÕt bëi h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô cã vai trß quan träng trong sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ
c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p sÏ h¹n chÕ
®îc nh÷ng thÊt tho¸t, l·ng phÝ vµ lµ c¬ së ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
thµnh t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn
cña doanh nghiÖp trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai.
3-§èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cïng víi sù nhËn thøc cña b¶n th©n trong qu¸ tr×nh
häc tËp. Em m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p” t¹i XÝ nghiÖp S«ng §µ 11-3 thuéc
C«ng Ty Cæ PhÇn S«ng §µ 11.
4-Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:
H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ khoa häc kinh tÕ, cã ®èi tîng nghiªn cô thÓ mµ ë
®©y ®èi tîng nghiªn cøu lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Do vËy ph¬ng ph¸p nghiªn cøu trong bµi LuËn v¨n ¸p dông lµ ph¬ng ph¸p duy
vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö vµ ph¬ng ph¸p t×m hiÓu thùc tÕ t¹i XÝ nghiÖp.
5-Nh÷ng ®ãng gãp chÝnh cña luËn v¨n:
§©y lµ c«ng tr×nh khoa häc, lµ kÕt qu¶ lao ®éng nghiªm tóc, kÕt hîp víi
nh÷ng kiÕn thøc ®· häc, cïng víi sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o – Th¹c
sü §Æng Ngäc Hïng vµ tËp thÓ c¸n bé Ban kÕ to¸n cña XN. Mong r»ng nh÷ng
vÊn ®Ò mµ LuËn v¨n ®a ra nh»m ®i s©u t×m hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ vµ gãp phÇn
hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i XN.
Tuy nhiªn víi thêi gian nghiªn cøu kh«ng nhiÒu vµ thiÕu nh÷ng kinh nghiÖm
thùc tiÔn ch¾c ch¾n LuËn v¨n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong
nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« vµ c¸n bé kÕ to¸n XÝ nghiÖp
®Ó LuËn v¨n hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o híng dÉn – Th¹c Sü §Æng Ngäc
Hïng vµ tËp thÓ c¸n bé Ban kÕ to¸n cña XÝ NghiÖp ®· gióp ®ì em hoµn thµnh
LuËn v¨n tèt nghiÖp nµy.
6-Bè côc cña luËn v¨n:
Ngoµi phÇn më ®Çu, c¸c phÇn môc lôc, tµi liÖu tham kh¶o, luËn v¨n gåm
3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i XÝ nghiÖp S«ng §µ 11-3 thuéc C«ng ty cæ phÇn S«ng §µ 11.
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp
chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i XÝ nghiÖp S«ng §µ 11-3 thuéc C«ng ty
Cæ PhÇn S«ng §µ 11.
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Ch¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
1.1 Sù cÇn thiÕt tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p
1.1.1 Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p.
Trong giai ®o¹n hiÖn nay, cïng víi sù thay ®æi cña c¬ chÕ qu¶n lý, hÖ
thèng c¬ së h¹ tÇng cña níc ta ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ®¹t ®îc
nh÷ng thµnh tùu to lín trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã ngay tõ
®Çu c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®Æt ra c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn
cao nhÊt. Vµ ph¬ng ¸n ®ã mét phÇn chÝnh lµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng c¸ch
sö dông tiÕt kiÖm vËt t, tiÒn vèn, qu¶n lý tèt chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong
kú,…
§èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, ®Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh
s¶n phÈm, doanh nghiÖp ph¶i chó träng lµm tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt sÏ gióp
doanh nghiÖp tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt t×m ra biÖn ph¸p h¹ thÊp chi
phÝ, ph¸t huy quy tr×nh s¶n xuÊt. Th«ng qua nh÷ng th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp x©y l¾p bé phËn kÕ to¸n cung
cÊp, nh÷ng nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp cã thÓ nh×n nhËn ®óng thùc tr¹ng cña
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nh÷ng chi phÝ thùc tÕ cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
tr×nh,…trong tõng thêi kú còng nh kÕt qu¶ cña toµn bé qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh
møc chi phÝ, t×nh h×nh sö dông tµi s¶n, vËt t, lao ®éng, vèn ®Ó cã c¸c quyÕt
®Þnh qu¶n lý còng nh trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ, nh»m lo¹i trõ ¶nh hëng
cña nh÷ng nh©n tè tiªu cùc, ph¸t huy nh÷ng nh©n tè tÝch cùc, khai th¸c kh¶
n¨ng tiÒm tµng cña doanh nghiÖp, tiÕt kiÖm chi phÝ mét c¸ch hîp lý.
§èi víi Nhµ níc, viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý, chÝnh x¸c t¹i
c¸c doanh nghiÖp sÏ gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý vÜ m« cã c¸i nh×n tæng qu¸t
toµn diÖn ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Tõ ®ã ®a ra nh÷ng ®êng lèi
chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó t¨ng cêng hay h¹n chÕ quy m« ph¸t triÓn cña c¸c doanh
nghiÖp, nh»m ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ nãi chung.
Ngoµi ra, viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp sÏ ¶nh
hëng ®Õn nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc.
V× vËy, viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp x©y l¾p lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cã ý nghÜa v« cïng quan träng, nã g¾n
liÒn víi quyÒn lîi trùc tiÕp cña doanh nghiÖp, cña Nhµ níc vµ c¸c bªn liªn
quan.
1.1.2 Vai trß vµ nhiÖm vô kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.1.2.1
Vai trß
Chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¸c chØ tiªu quan träng trong hÖ thèng
c¸c chØ tiªu kinh tÕ phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp vµ cã mèi
quan hÖ mËt thiÕt víi doanh thu, kÕt qu¶ (l·i, lç) ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, do vËy ®îc chñ doanh nghiÖp rÊt quan t©m.
Tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch khoa häc,
hîp lý vµ ®óng ®¾n cã ý nghÜa rÊt lín trong c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ ph¸t sinh
ë doanh nghiÖp, ë tõng bé phËn, tõng ®èi tîng, gãp phÇn t¨ng cêng qu¶n lý tµi
s¶n, vËt t lao ®éng, tiÒn vèn mét c¸ch tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶. MÆt kh¸c t¹o
®iÒu kiÖn phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §ã lµ mét trong
nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng t¹o cho doanh nghiÖp mét u thÕ c¹nh tranh.
MÆt kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn lµ c¬ së ®Ó ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm, lµ
c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé, ph©n tÝch chi phÝ, ®ång thêi cßn lµ
c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
1.1.2.2
NhiÖm vô
§Ó tæ chøc tèt kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¸p
øng tèt yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ë doanh nghiÖp, kÕ
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau:
X¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Tæ chøc vËn dông c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp víi ph¬ng ph¸p kÕ to¸n doanh nghiÖp ®·
lùa chän.
Tæ chøc tËp hîp, kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ theo ®óng ®èi tîng kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh, theo c¸c yÕu tè chi phÝ vµ
kho¶n môc gi¸ thµnh.
LËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè (trªn thuyÕt minh b¸o c¸o tµi
chÝnh); ®Þnh kú tæ chøc ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm ë doanh nghiÖp x©y l¾p.
Tæ chøc kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ khèi lîng s¶n phÈm dë dang khoa häc,
hîp lý, x¸c ®Þnh gi¸ thµnh vµ h¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh
XD trong kú mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c.
1.2 Chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm.
1.2.1 Chi phÝ s¶n xuÊt
1.2.1.1
Kh¸i niÖm
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp
x©y l¾p nãi riªng ph¶i huy ®éng sö dông c¸c nguån lùc, vËt lùc (lao ®éng, vËt
t, tiÒn vèn,…) ®Ó thùc hiÖn x©y dùng t¹o ra c¸c s¶n phÈm x©y l¾p lµ c¸c c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh,…. Qu¸ tr×nh t¹o ra c¸c s¶n phÈm ®ã ®ång nghÜa
víi viÖc doanh nghiÖp ph¶i bá ra c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao
®éng vËt hãa cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh.
VËy, chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn
cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt hãa vµ c¸c hao phÝ cÇn
thiÕt kh¸c mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p
®Æt c¸c c«ng tr×nh (ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p) trong mét thêi kú
nhÊt ®Þnh
1.2.1.2
B¶n chÊt vµ néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt
Nh vËy néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm:
Chi phÝ lao ®éng sèng: lµ chi phÝ vÒ tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Chi phÝ lao ®éng vËt hãa: lµ toµn bé gi¸ trÞ t liÖu s¶n xuÊt ®· hao phÝ
trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p nh nguyªn vËt liÖu, c«ng cô
dông cô, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh,…
C¸c lo¹i chi phÝ kh¸c: nh b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng
®oµn, chi phÝ dich vô mua ngoµi, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn,…
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
§é lín cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ®¹i lîng x¸c ®Þnh vµ phô thuéc hai nh©n
tè chñ yÕu lµ:
Khèi lîng lao ®éng vµ t liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hao vµo s¶n xuÊt trong mét
thêi kú nhÊt ®Þnh.
Gi¸ c¶ c¸c t liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu dïng vµ tiÒn c«ng cho mét ®¬n vÞ lao
®éng ®· hao phÝ.
1.2.1.3
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i,
nhiÒu thø kh¸c nhau. §Ó thuËn tiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý, h¹ch to¸n, kiÓm tra
chi phÝ còng nh phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh, chi phÝ s¶n
xuÊt kinh doanh cÇn ph¶i ®îc ph©n bæ theo c¸c tiªu thøc thÝch hîp.
1.2.1.3.1 Ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ :
C¨n cø vµo tÝnh chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña c¸c läai chi phÝ, toµn bé
chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®îc ph©n chia thµnh c¸c yÕu tè sau:
Chi phÝ NVL trùc tiÕp: bao gåm toµn bé chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu
chÝnh, vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, vËt liÖu thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n
mµ doanh nghiÖp ®· sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú.
Chi phÝ nh©n c«ng: lµ toµn bé sè tiÒn c«ng (l¬ng), thëng, phô cÊp vµ c¸c
kho¶n trÝch trªn l¬ng theo quy ®Þnh cña c«ng nh©n lao ®éng trùc tiÕp
s¶n xuÊt, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn xe, m¸y thi c«ng vµ nh©n viªn qu¶n lý ë
c¸c ph©n xëng, tæ, ®éi.
Chi phÝ khÊu hao TSC§: lµ toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè
®Þnh (m¸y thi mãc thiÕt bÞ thi c«ng, thiÕt bÞ phôc vô vµ qu¶n lý) sö dông
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp trong kú.
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho c¸c lo¹i
dÞch vô mua tõ bªn ngoµi, thuª ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp (nh chi ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i).
Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: bao gåm toµn bé chi phÝ b»ng tiÒn phôc vô cho
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi c¸c yÕu tè trªn.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo tiªu thøc nµy cã t¸c dông lµ cho phÐp
x¸c ®Þnh râ c¬ cÊu, tû träng tõng yÕu tè chi phÝ, lµ c¬ së ®Ó ph©n tÝch, ®¸nh gi¸
t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, lµm c¬ së cho viÖc dù trï hay x©y
dùng kÕ ho¹ch cung øng vËt t, tiÒn vèn, huy ®éng sö dông lao ®éng,…
1.2.1.3.2 Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých, c«ng dông
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh c¸c kho¶n môc
sau:
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Chi phÝ NVL trùc tiÕp: bao gåm gi¸ trÞ thùc tÕ cña vËt liÖu chÝnh, vËt
liÖu phô, c¸c cÊu kiÖn hoÆc c¸c bé phËn rêi, vËt liÖu lu©n chuyÓn tham gia cÊu
thµnh lªn thùc thÓ s¶n phÈm x©y l¾p hoÆc gióp cho viÖc thùc hiÖn vµ hoµn
thµnh khèi lîng x©y l¾p.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: lµ toµn bé chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng (tiÒn c«ng), c¸c
kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt thêng xuyªn (phô cÊp lu ®éng, phô cÊp tr¸ch
nhiÖm) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt thuéc doanh nghiÖp vµ sè tiÒn tr¶ cho
ngêi lao ®éng trùc tiÕp thuª ngoµi.
Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: bao gåm chi phÝ cho c¸c m¸y thi c«ng nh»m
thùc hiÖn khèi lîng c«ng t¸c x©y, l¾p b»ng m¸y. M¸y mãc thi c«ng lµ lo¹i m¸y
trùc tiÕp phôc vô x©y, l¾p c«ng tr×nh, gåm nh÷ng m¸y mãc chuyÓn ®éng b»ng
®éng c¬ h¬i níc, diezen, ®iÖn,…(kÓ c¶ lo¹i m¸y phôc vô x©y, l¾p).
Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng bao gåm: Chi phÝ thêng xuyªn vµ chi phÝ
t¹m thêi.
Chi phÝ thêng xuyªn sö dông m¸y thi c«ng gåm: L¬ng chÝnh, l¬ng phô
cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, phôc vô m¸y,…; chi phÝ vËt liÖu; chi phÝ c«ng
cô, dông cô; chi phÝ khÊu hao TSC§; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi (chi phÝ dÞch
vô nhá, ®iÖn, níc, b¶o hiÓm xe, m¸y,…); chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
Chi phÝ t¹m thêi sö dông m¸y thi c«ng gåm: Chi phÝ söa ch÷a lín m¸y
thi c«ng (®¹i tu, trung tu,…); chi phÝ c«ng tr×nh t¹m thêi cho m¸y thi c«ng
(lÒu, l¸n, bÖ, ®êng ray ch¹y m¸y,…).
Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ dïng cho viÖc qu¶n lý vµ phôc
vô s¶n xuÊt chung t¹i ph©n xëng, tæ, ®éi, tiÒn l¬ng cho nh©n viªn qu¶n lý ®éi
x©y dùng, chi phÝ vËt liÖu, CCDC, chi phÝ khÊu hao TSC§ vµ c¸c chi phÝ kh¸c
dïng cho nhu cÇu s¶n xuÊt chung cña tæ, ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng:
BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, c«ng nh©n sö dông
m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lý tæ, ®éi, ph©n xëng.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo môc ®Ých vµ c«ng dông kinh tÕ cã t¸c
dông phôc vô cho viÖc qu¶n lý chi phÝ theo dù to¸n: lµ c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n
tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo thùc tÕ kho¶n môc, tõ ®ã ®èi
chiÕu víi gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng tr×nh. V× trong x©y dùng c¬ b¶n, ph¬ng
ph¸p lËp dù to¸n thêng lµ lËp riªng cho tõng ®èi tîng x©y dùng theo c¸c kho¶n
môc nªn c¸ch ph©n läai nµy còng ®îc sö dông rÊt phæ biÕn trong c¸c doanh
nghiÖp x©y l¾p.
1.2.1.3.3 Ph©n lo¹i chi phÝ theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo
c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh hai
lo¹i: Chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp.
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Chi phÝ trùc tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn
tõng ®èi tîng sö dông chi phÝ, tõng c«ng viÖc nhÊt ®Þnh.
Do ®ã, kÕ to¸n cã thÓ c¨n cø vµo sè liÖu chøng tõ gèc ®Ó h¹ch to¸n trùc
tiÕp cho tõng ®èi tîng liªn quan.
Chi phÝ gi¸n tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi
tîng sö dông chi phÝ, nhiÒu c«ng viÖc,…
Víi nh÷ng chi phÝ nµy kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng
cã liªn quan theo mét tiªu thøc ph©n bæ nhÊt ®Þnh.
1.2.1.3.4 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt
víi khèi lîng ho¹t ®éng
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y dùng
chia thµnh hai lo¹i: biÕn phÝ vµ ®Þnh phÝ.
§Þnh phÝ: lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay vÒ tæng sè khi cã sù thay ®æi vÒ
khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh nh chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp.
BiÕn phÝ: lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thay ®æi vÒ tæng sè lîng khi cã sù thay
®æi vÒ khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh nh chi phÝ ®iÖn th¾p s¸ng, chi phÝ thuª
mÆt b»ng.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông trong qu¶n trÞ doanh nghiÖp, lµ c¬ së ®Ó
ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ – khèi lîng- lîi nhuËn, ph©n tÝch ®iÓm
hßa vèn phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh doanh hîp lý, nh»m t¨ng lîi
nhuËn.
1.2.2 Gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.2.2.1
Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chi phÝ s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh tÝnh cho mét khèi lîng
kÕt qu¶ hoµn thµnh nhÊt ®Þnh.
Do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p lµ cã quy m« lín, thêi gian thi c«ng
dµi nªn ®èi víi c«ng tr×nh lín kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc ngay gi¸ thµnh c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh mµ ph¶i th«ng qua viÖc tÝnh gi¸ thµnh cña khèi lîng s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh quy íc.
Khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vµ ph¶i tháa
m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau:
+ Ph¶i n»m trong thiÕt kÕ vµ ®¶m b¶o chÊt lîng (®¹t gi¸ trÞ sö dông)
+ Ph¶i ®¹t ®Õn ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý
+ Ph¶i ®îc x©y dùng cô thÓ vµ ph¶i ®îc chñ ®Çu t nghiÖm thu vµ chÊp nhËn
thanh to¸n.
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Nh vËy, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho
tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh hay khèi lîng x©y dùng
hoµn thµnh ®Õn giai ®o¹n quy íc ®· nghiÖm thu, bµn giao vµ ®îc chÊp nhËn
thanh to¸n.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu mang tÝnh giíi h¹n vµ x¸c ®Þnh, võa
mang tÝnh chÊt kh¸ch quan, võa mang tÝnh chÊt chñ quan. Trong hÖ thèng c¸c
chØ tiªu qu¶n lý cña doanh nghiÖp, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng
hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh, còng nh tÝnh ®óng ®¾n cña nh÷ng gi¶i ph¸p qu¶n lý mµ doanh nghiÖp
®· thùc hiÖn ®Ó nh»m môc ®Ých h¹ thÊp chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn.
1.2.2.2
Ph©n lo¹i gi¸ thµnh
1.2.2.2.1 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh SPXL theo c¬ së sè liÖu vµ thêi ®iÓm tÝnh gi¸
thµnh.
C¨n cø vµo c¬ së sè liÖu vµ thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh, gi¸ thµnh ®îc chia
thµnh 3 lo¹i:
Gi¸ thµnh dù to¸n: lµ tæng chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi lîng x©y l¾p
c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh dù to¸n ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së
c¸c ®Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt cña Nhµ níc vµ c¸c khung gi¸ giíi h¹n quy
®Þnh ¸p dông cho tõng vïng l·nh thæ cña Bé Tµi chÝnh. C¨n cø vµo gi¸ trÞ dù
to¸n x©y l¾p cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, ta cã thÓ x©y dùng dù
to¸n cña chóng theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh
dù to¸n
=
Gi¸ trÞ dù to¸n
sau thuÕ
=
Gi¸ trÞ dù
to¸n
-
Thu nhËp chÞu
thuÕ tÝnh tríc
-
ThuÕ
GTGT ®Çu ra
HoÆc
Gi¸ thµnh
dù to¸n
+
L·i ®Þnh møc
c«ng tr×nh
Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc lµ sè (%) trªn gi¸ thµnh x©y l¾p do Nhµ níc
quy ®Þnh ®èi víi tõng lo¹i h×nh x©y l¾p kh¸c nhau, tõng s¶n phÈm x©y l¾p cô
thÓ.
Gi¸ thµnh dù to¸n lµ chØ tiªu dïng ®Ó lµm c¨n cø cho c¸c doanh nghiÖp
x©y dùng kÕ ho¹ch cña m×nh, cßn c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc qua ®ã gi¸m
s¸t ®îc c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: lµ gi¸ thµnh ®îc x©y dùng trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu kiÖn
cô thÓ cña doanh nghiÖp vÒ c¸c ®Þnh møc, ®¬n gi¸, biÖn ph¸p thi c«ng. Gi¸
thµnh kÕ hoach ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch =
Gi¸ thµnh dù to¸n - Møc h¹ gi¸ thµnh
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¨n cø
®Ó so s¸nh, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh cña
doanh nghiÖp.
Gi¸ thµnh thùc tÕ: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c chi phÝ thùc tÕ mµ
doanh nghiÖp bá ra ®Ó hoµn thµnh khèi lîng x©y l¾p nhÊt ®Þnh vµ ®îc tÝnh trªn
c¬ së sè liÖu kÕ to¸n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc cho khèi lîng x©y
dùng thùc hiÖn trong kú.
Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ thùc tÕ phÊn ®Êu cña
doanh nghiÖp, lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
§Ó ®¶m b¶o c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cã l·i, c¸c lo¹i gi¸ thµnh trªn
ph¶i tu©n thñ theo nguyªn t¾c sau:
Gi¸ thµnh dù to¸n Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch Gi¸ thµnh thùc tÕ
1.2.2.2.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh SP theo ph¹m vi c¸c chi phÝ cÊu thµnh
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®îc ph©n biÖt theo
c¸c lo¹i sau:
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt x©y l¾p: lµ lo¹i gi¸ thµnh trong ®ã bao gåm toµn bé chi
phÝ s¶n xuÊt (chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ NC trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y
thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung) tÝnh cho khèi lîng, giai ®o¹n x©y l¾p hoµn
thµnh hoÆc c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh.
Gi¸ thµnh toµn bé cña c«ng tr×nh hoµn thµnh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn
thµnh: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn
viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm x©y l¾p.
Gi¸ thµnh toµn
bé s¶n phÈm
x©y l¾p
=
Gi¸ thµnh
s¶n xuÊt
+
Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt
(CPBH, CPQLDN) ph©n bæ
cho c¸c s¶n phÈm x©y l¾p
C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp c¸c doanh nghiÖp biÕt ®îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh thùc (l·i, lç) cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh mµ doanh
nghiÖp ®· thùc hiÖn v× c¨n cø vµo gi¸ thµnh toµn bé sÏ x¸c ®Þnh ®îc møc lîi
nhuËn tríc thuÕ cña doanh nghiÖp.
1.2.2.2.3 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh khèi lîng
x©y l¾p.
Trong x©y dùng c¬ b¶n, trªn thùc tÕ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý vÒ chi
phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh vµ c«ng t¸c quyÕt to¸n kÞp thêi, tr¸nh phøc t¹p
hãa, gi¸ thµnh ®îc chia thµnh hai lo¹i:
* Gi¸ thµnh khèi lîng s¶n phÈm quy íc: lµ chi phÝ s¶n xuÊt toµn bé ®Ó
hoµn thµnh mét khèi lîng s¶n phÈm x©y l¾p ®Õn giai ®o¹n quy íc vµ ph¶i tháa
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
m·n ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®· quy ®Þnh (3 ®iÒu kiÖn ®èi víi khèi lîng s¶n phÈm
hoµn thµnh quy íc).
* Gi¸ thµnh khèi lîng x©y l¾p hoµn chØnh: lµ gi¸ thµnh c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh, ®¶m b¶o chÊt lîng, kü thuËt theo ®óng thiÕt kÕ,
hîp ®ång bµn giao vµ ®îc chñ ®Çu t nghiÖm thu, chÊp nhËn thanh to¸n.
1.2.3 Mèi quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi chung vµ doanh nghiÖp x©y dùng
nãi chung th× gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi
nhau.
* VÒ mÆt b¶n chÊt chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn hai
mÆt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Gièng nhau vÒ chÊt v× ®Òu biÓu hiÖn
b»ng tiÒn nh÷ng hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa mµ doanh
nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, x©y dùng ®Ó hoµn thµnh mét c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
Tuy nhiªn, gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã sù kh¸c nhau:
* VÒ mÆt lîng: khi nãi ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt lµ giíi h¹n cho chóng mét thêi
kú nhÊt ®Þnh, kh«ng ph©n biÖt lµ lo¹i s¶n phÈm nµo, ®· hoµn thµnh hay cha,
cßn khi nãi ®Õn gi¸ thµnh lµ x¸c ®Þnh mét lîng chi phÝ nhÊt ®Þnh, tÝnh cho mét
®¹i lîng kÕt qu¶ hoµn thµnh nhÊt ®Þnh. Nh vËy chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm.
* Sù kh¸c nhau: gi¸ thµnh s¶n phÈm cã tÝnh chÊt chu kú ®Ó so s¸nh chi
phÝ víi khèi lîng s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô hoµn thµnh. T¹i thêi ®iÓm tÝnh gi¸
thµnh cã thÓ cã mét khèi lîng cha hoµn thµnh, chøa ®ùng mét lîng chi phÝ cho
nã ®ã lµ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú. Vµ ®Çy kú cã thÓ cã mét khèi lîng
s¶n xuÊt cha hoµn thµnh ë kú tríc chuyÓn sang ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt, chøa ®ùng
mét lîng chi phÝ cho nã - ®ã lµ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú. Nh vËy, gi¸
thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt cña kú tríc
chuyÓn sang vµ mét phÇn cña chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. C«ng thøc
gi¸ thµnh ®îc tÝnh nh sau:
Gi¸ thµnh s¶n
phÈm x©y l¾p =
hoµn thµnh
Chi phÝ s¶n
xuÊt dë dang
®Çu kú
+
Chi phÝ s¶n
xuÊt ph¸t sinh
trong kú
-
Chi phÝ s¶n
xuÊt dë dang
cuèi kú
Trong trêng hîp chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú b»ng nhau
hoÆc ë c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th×:
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm = Tæng chi phÝ ph¸t sinh trong kú
Tõ c«ng thøc gi¸ thµnh trªn ta thÊy, c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt hîp
thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nhng kh«ng ph¶i mäi chi phÝ s¶n xuÊt ®Òu ®îc tÝnh
vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ chi phÝ s¶n xuÊt gåm toµn bé c¸c kho¶n ®· chi ra
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
trong kú phôc vô cho x©y dùng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p vµ gi¸ thµnh
chØ giíi h¹n sè chi phÝ ®· chi ra liªn quan ®Õn c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh
hoµn thµnh.
Cã nh÷ng chi phÝ ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh nhng kh«ng ®îc tÝnh vµo chi
phÝ kú nµy (lµ c¸c chi phÝ ph©n bæ nhiÒu kú).
Cã nhiÒu chi phÝ ph¸t sinh trong kú nhng cha cã s¶n phÈm hoµn thµnh.
Do ®ã cha cã gi¸ thµnh.
Gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn kh¸c nhau ë gi¸ trÞ s¶n
xuÊt s¶n phÈm dë vµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt s¶n phÈm háng.
Nh vËy, chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hay gi¸
thµnh s¶n phÈm ®Ó cã ®îc khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh.
Cã thÓ thÊy sù kh«ng ®ång nhÊt gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh, tuy
nhiªn, cÇn kh¼ng ®Þnh l¹i r»ng: chi phÝ s¶n xuÊt v¸ gi¸ thµnh lµ biÓu hiÖn hai
mÆt cña mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
1.3 C«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
1.3.1 Nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p
1.3.1.1
§èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¸t sinh ë nhiÒu thêi
®iÓm kh¸c nhau, liªn quan ®Õn viÖc chÕ t¹o c¸c lo¹i s¶n phÈm, lao vô kh¸c.
§èi tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi vµ giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt theo c¸c ph¹m vi vµ giíi h¹n. X¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt lµ kh©u ®Çu tiªn trong tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Thùc chÊt cña
viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i g©y ra chi phÝ
(tæ, ®éi, ph©n xëng s¶n xuÊt, giai ®o¹n c«ng nghÖ,…) hoÆc ®èi tîng chÞu chi
phÝ (c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, ®¬n ®Æt hµng,…).
Dùa trªn nh÷ng c¨n cø vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm
trong doanh nghiÖp x©y l¾p, ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ
tõng c«ng tr×nh, tõng h¹ng môc c«ng tr×nh, tõng ph©n xëng, tõng tæ, ®éi, ®¬n
®Æt hµng…
1.3.1.2
Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
Trªn c¬ së ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ ®· x¸c ®Þnh kÕ to¸n tiÕn hµnh lùa
chän ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho phï hîp.
XÐt theo c¸ch thøc tËp hîp chi phÝ vµo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, kÕ
to¸n sö dông hai ph¬ng ph¸p: ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp vµ ph¬ng ph¸p
ph©n bæ gi¸n tiÕp.
1.3.1.2.1 Ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong trêng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh cã
liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt riªng biÖt. Do
®ã, kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ ban ®Çu ®Ó h¹ch to¸n cho tõng ®èi tù¬ng
riªng biÖt. Theo ph¬ng ph¸p nµy chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ®îc tÝnh trùc tiÕp
cho tõng ®èi tîng chÞu chi phÝ nªn ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cao. V× vËy sö dông
tèi ®a ph¬ng ph¸p nµy trong ®iÒu kiÖn cã thÓ cho phÐp.
1.3.1.2.2 Ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong trêng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh cã
liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ, kh«ng tæ chøc ghi chÐp ban ®Çu
riªng cho tõng ®èi tîng. Trong trêng hîp ®ã, ph¶i tËp hîp chung cho nhiÒu ®èi
tîng. Sau ®ã, lùa chän tiªu chuÈn ph©n bæ thÝch hîp ®Ó ph©n bæ kho¶n chi phÝ
nµy cho tõng ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ. ViÖc ph©n bæ ®îc tiÕn hµnh theo tr×nh
tù:
- X¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ (H)
HÖ sè ph©n bæ
Hay
H=
=
Tæng chi phÝ cÇn ph©n bæ
Tæng tiªu chuÈn dïng ®Ó ph©n bæ
C
T
- X¸c ®Þnh møc chi phÝ ph©n bæ cho tõng ®èi tîng:
Ci = Ti x H
Trong ®ã
C i : lµ chi phÝ ph©n bæ cho tõng ®èi tîng i
T i : lµ tiªu chuÈn ph©n bæ cho tõng ®èi tîng i
H: lµ hÖ sè ph©n bæ
Thùc tÕ cho thÊy, trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, do s¶n phÈm mang
tÝnh ®¬n chiÕc, c¸ch xa nhau vÒ mÆt kh«ng gian nªn chñ yÕu sö dông ph¬ng
ph¸p tËp hîp trùc tiÕp, cßn víi kho¶n môc chi phÝ gi¸n tiÕp ph¶i cã tiªu thøc
ph©n bæ.
Ngoµi ra trong doanh nghiÖp x©y l¾p cßn cã nh÷ng ph¬ng ph¸p h¹ch
to¸n chi phÝ sau:
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh: chi phÝ s¶n xuÊt liªn quan ®Õn c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh nµo th× tËp hîp trùc tiÕp cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã.
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng:
chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh sÏ ®îc tËp hîp theo ®¬n ®Æt hµng riªng. Khi ®¬n ®Æt
hµng hoµn thµnh th× tæng sè chi phÝ ph¸t sinh kÓ tõ lóc khëi c«ng ®Õn khi hoµn
thµnh chÝnh lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n ®Æt hµng ®ã.
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
- Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n vÞ thi c«ng: c¸c
chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp theo tõng ®¬n vÞ thi c«ng.
1.3.2 Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông
KÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô ®Ó
tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng tËp hîp vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc, c¨n cø vµo b¶ng trÝch kh©u
hao TSC§, c¸c phiÕu chi, b¶ng ph©n bæ c«ng cô, dông cô, b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng,…®Ó tËp hîp vµo chi phÝ s¶n xuÊt m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Tµi kho¶n sö dông: TK 621 “ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”
TK 622 “ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”
TK 623 “ Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng”
TK 627 “ Chi phÝ s¶n xuÊt chung”
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c TK:
TK 335 “TrÝch tríc chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh”
TK 142 “ Chi phÝ tr¶ tríc”
1.3.3 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt (KKTX)
1.3.3.1
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Néi dung : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ vËt liÖu
chÝnh, vËt liÖu phô, c¸c bé phËn kÕt cÊu c«ng tr×nh, vËt liÖu lu©n chuyÓn th¼ng
gia cÊu thµnh thùc thÓ s¶n phÈm x©y, l¾p hoÆc gióp cho viÖc thùc hiÖn vµ hoµn
thµnh khèi lîng s¶n phÈm x©y, l¾p (kh«ng kÓ vËt liÖu phô cho m¸y mãc, ph¬ng tiÖn thi c«ng vµ nh÷ng vËt liÖu chÝnh trong chi phÝ chung).
Nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ: Nguyªn vËt
liÖu sö dông cho x©y dùng h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× ph¶i tÝnh trùc tiÕp cho
s¶n phÈm h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã trªn c¬ së chøng tõ gèc theo sè lîng thùc tÕ
®· sö dông vµ theo gi¸ xuÊt thùc tÕ.
Cuèi kú h¹ch to¸n hoÆc khi c«ng tr×nh hoµn thµnh tiÕn hµnh kiÓm kª sè
vËt liÖu cßn l¹i t¹i n¬i s¶n xuÊt (nÕu cã) ®Ó ghi gi¶m trõ chi phÝ nguyªn vËt
liÖu trùc tiÕp xuÊt sö dông cho c«ng tr×nh.
Tµi kho¶n sö dông – TK 621
- Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¸n ¸nh c¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu sö dông
trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y dùng, s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp , … cña
doanh nghiÖp x©y l¾p. Tµi kho¶n nµy ®îc më trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh,
h¹ng môc c«ng tr×nh.
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
- KÕt cÊu:
Bªn Nî: TrÞ gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp xuÊt dïng cho ho¹t
®éng x©y l¾p, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, kinh doanh dÞch vô
trong kú (gåm cã VAT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ VAT
theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ).
Bªn Cã: - TrÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sö dông kh«ng hÕt nhËp
l¹i kho
- KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ trÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ sö
dông cho ho¹t ®éng x©y l¾p, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kh¸c trong
kú sang TK 154 – Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang vµ chi phÝ s¶n
xuÊt vµ chi tiÕt cho c¸c ®èi tîng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh c«ng
tr×nh x©y dùng.
- TK 621 kh«ng cã sè d cuèi kú
S¬ ®å 1.1: H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
TK 152, 153
TK 621
XuÊt kho NVL, CCDC
cho x©y l¾p
TK 111, 112, 141, 331
NVL mua vÒ sö dông ngay
TK 133
TK 152
NVL dïng kh«ng hÕt
nhËp l¹i kho
TK 154
Cuèi kú kÕt chuyÓn
chi phÝ NVL trùc tiÕp
ThuÕ
GTGT
1.3.3.2
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Néi dung: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ cho
ngêi lao ®éng trùc tiÕp thùc hiÖn c«ng viÖc x©y dùng, l¾p ®Æt (kÓ c¶ lao ®éng
thuª ngoµi) bao gåm tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô, c¸c kho¶n phô l¬ng
cÊp cã tÝnh chÊt æn ®Þnh.
Tµi kho¶n sö dông – TK 622
- Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¸n ¸nh chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp tham gia vµo
qu¸ tr×nh ho¹t ®éng x©y dùng. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp bao gåm c¶ c¸c
kho¶n ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuéc doanh nghiÖp qu¶n lý vµ lao ®éng thuª
ngoµi theo tõng lo¹i c«ng viÖc (c¸c kho¶n phô cÊp).
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
-
Khoa Kinh TÕ
KÕt cÊu:
Bªn Nî: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
s¶n phÈm, cung cÊp dÞch vô bao gåm tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng,
lao ®éng, c¸c kho¶n phô cÊp.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang TK 154
- Tµi kho¶n 622 cuèi kú kh«ng cã sè d
S¬ ®å 1.2: H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 334(3341)
TK 622
Ph¶i tr¶ c«ng nh©n
thuéc danh s¸ch
TK 154
KÕt chuyÓn chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 111, 112, 331, 3342
Ph¶i tr¶ cho lao
®éng thuª ngoµi
TK 141
Thanh to¸n t¹m
øng chi phÝ NC
1.3.3.3
KÕ to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
Néi dung: Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ vÒ
NVL cho m¸y ho¹t ®éng, chi phÝ tiÒn l¬ng (chÝnh, phô), phô cÊp cña c«ng
nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn m¸y, chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng, chi phÝ söa ch÷a
b¶o dìng m¸y vµ chi phÝ mua ngoµi, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cã liªn quan ®Õn
sö dông m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn khèi lîng c«ng viÖc x©y l¾p b»ng m¸y theo
ph¬ng thøc thi c«ng hçn hîp.
Tµi kho¶n sö dông: TK 623 – chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng tr×nh
- Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ sö dông m¸y thi
c«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p.
Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
ph¶i tr¶ c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng (nh BHXH, BHYT, KPC§).
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
- KÕt cÊu:
Bªn Nî: C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng (chi phÝ NVL cho
m¸y ho¹t ®éng, chi phÝ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l¬ng, tiÒn c«ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn m¸y, chi
phÝ b¶o dìng, söa ch÷a m¸y thi c«ng,…).
Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng sang bªn Nî TK
154 – Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang.
- Tµi kho¶n 623 kh«ng cã sè d cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n TK 623
§èi víi mçi h×nh thøc sö dông m¸y thi c«ng, kÕ to¸n cã c¸ch h¹ch to¸n phï
hîp.
a. Trêng hîp doanh nghiÖp cã tæ chøc bé m¸y thi c«ng riªng biÖt, ®éi
m¸y ®îc ph©n cÊp h¹ch to¸n vµ cã tæ chøc kÕ to¸n riªng
S¬ ®å 1.3: H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng (tæ chøc bé m¸y thi c«ng riªng
biÖt)
TK 111, 112, 152, 153
Chi phÝ NVL
trùc tiÕp
TK 3341, 3342
Chi phÝ NC
trùc tiÕp
TK 111, 112, 331, 214
CPSX chung
TK 621
TK 154
TK 623
KÕt chuyÓn chi phÝ Gi¸ thµnh lao vô
NVL trùc tiÕp
cña ®éi MTC
TK 622
KÕt chuyÓn chi phÝ
NC trùc tiÕp
TK 627
KÕt chuyÓn
chi phÝ SXC
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
S¬ ®å 1.4 : H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng ë doanh nghiÖp x©y l¾p
TK 111, 112, 336
TK 623
Khi DN nhËn khèi
TK 154
KÕt chuyÓn chi phÝ
lîng m¸y thi c«ng
hoµn thµnh
sö dông m¸y thi c«ng
TK 133
ThuÕ GTGT
(nÕu cã)
TK 623
b. Doanh nghiÖp kh«ng tæ chøc bé m¸y thi c«ng riªng biÖt hoÆc cã tæ
chøc ®éi m¸y thi c«ng, nhng ®éi m¸y kh«ng tæ chøc kÕ to¸n riªng.
S¬ ®å 1.5 : H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng (kh«ng tæ chøc bé m¸y thi
c«ng riªng biÖt)
TK 3341, 3342, 111
TK 154
TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho
KÕt chuyÓn
c«ng nh©n sö dông MTC
chi phÝ sö
dông MTC
TK 152, 111, 112, 331
XuÊt kho hoÆc mua NVL
CCDC sö dông cho MTC
TK 214
Chi phÝ khÊu hao MTC
TK 111, 112, 331
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ
chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
TK 133
TK 141
Thanh to¸n t¹m øng chi phÝ
MTC
c. Trêng hîp m¸y thi c«ng thuª ngoµi:
S¬ ®å 1.6:
H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng thuª ngoµi
TK 111, 112, 331
TK 623
TK 154
Gi¸ thuª cha cã
KÕt chuyÓn chi phÝ
thuÕ
sö dông MTC
TK 133
ThuÕ
GTGT
(nÕu cã)
1.3.3.4
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung
Néi dung: Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn tæ
chøc phôc vô vµ qu¶n lý thi c«ng cña c¸c ®éi x©y l¾p ë c¸c c«ng trêng x©y
dùng nh: tiÒn l¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch trªn l¬ng:
BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, chi phÝ NVL, CCDC
sö dông cho nhu cÇu chung cña tæ, ®éi, chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng cho ho¹t
®éng cña ®éi vµ chi phÝ dich vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c cã liªn
quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®éi.
Tµi kho¶n sö dông – TK 627 “ Chi phÝ s¶n xuÊt chung”
- KÕt cÊu:
Bªn Nî: C¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
Bªn Cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Trêng C§CN Hµ Néi
Khoa Kinh TÕ
- KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung sang Bªn Nî TK 154 –
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
- TK 627 cuèi kú kh«ng cã sè d.
Tr¬ng THÞ Thóy Nga-Líp C§KT2-K4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
- Xem thêm -