Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Lêi më ®Çu
Tr¶i qua h¬n m-êi n¨m ®æi míi, ®Êt n-íc ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b-íc chuyÓn
m×nh khëi s¾c. §Æc biÖt, trong giai ®o¹n CNH-H§H rÊt cÇn cã ®-êng x¸, cÇu lín, nhµ
ë, c¸c c«ng tr×nh cÊp tho¸t n-íc... t¹o c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c cho viÖc ph¸t triÓn kinh
tÕ, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Khi x©y dùng mét c©y cÇu hay mét ng«i nhµ, mét con
®-êng hoÆc x©y l¾p mét c«ng tr×nh cÊp tho¸t n-íc th× yªu cÇu vÒ kü thuËt, kinh tÕ lu«n
®-îc ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
C«ng ty x©y dùng cÊp tho¸t n-íc lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp thµnh c«ng
trong ngµnh x©y l¾p nãi riªng cña ViÖt Nam nãi chung ®· nhËn thÊy r»ng: Chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ, chØ cÇn mét biÕn
®éng nhá vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu còng ¶nh h-ëng tíi gi¸ thµnh, ¶nh h-ëng tíi lîi
nhuËn cña c«ng ty.
Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p bÒn v÷ng lµ ph¶i sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm chi phÝ
nguyªn vËt liÖu khi ®-a vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu sÏ
gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp lËp dù to¸n chi phÝ NVL, lËp kÕ ho¹ch vËt tcung cÊp kÞp thêi cho s¶n xuÊt. Lµm tèt c«ng t¸c kÕ to¸n NVL sÏ gióp doanh nghiÖp
v-¬n lªn h¬n n÷a trªn th-¬ng tr-êng vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh m×nh kh«ng chØ trong
n-íc mµ c¶ trªn thÕ giíi.
ThÊy râ vÞ trÝ vµ tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n NVL, nªn qua mét thêi
gian thùc tËp t¹i c«ng ty x©y dùng cÊp tho¸t n-íc, ®-îc sù gióp ®ì h-íng dÉn cña c¸n
bé phßng kÕ to¸n vµ ®Æc biÖt lµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña GS-TS.L-¬ng Träng Yªm em
®· hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn
vËt liÖu t¹i C«ng ty x©y dùng cÊp tho¸t n-íc.
Néi dung cña luËn v¨n ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm 3 phÇn.
PhÇn I: C¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c¸c doanh
nghiÖp x©y l¾p.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty x©y dùng cÊp tho¸t
n-íc.
PhÇn III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i C«ng ty x©y dùng cÊp tho¸t n-íc.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Do thêi gian thùc tËp cã h¹n vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ mµ viÖc ¸p dông lý thuyÕt vµo
thùc tiÔn lµ c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi nªn luËn v¨n nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng
thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. V× vËy em rÊt mong nhËn ®-îc sù nhËn xÐt, cho ý kiÕn cña c¸c
thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n cïng toµn thÓ c¸c b¹n sinh viªn ®Ó bµi luËn
v¨n ®-îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
PhÇn I
C¬ së lÝ luËn chung
VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c¸c
doanh nghiÖp x©y l¾p
I. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh x©y l¾p cã ¶nh h-ëng
®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu :
S¶n xuÊt x©y dùng c¬ b¶n lµ mét ho¹t ®éng quan träng t¹o ra c¬ së vËt chÊt
kÜ thuËt míi cho mäi ngµnh d-íi h×nh thøc më réng, kh«i phôc, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c
c«ng tr×nh giao th«ng, thuû lîi, thuû ®iÖn, c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c c«ng tr×nh quèc
phßng vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c.
Ngµy nay, cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c, ngµnh x©y dùng c¬ b¶n
ngµy cµng thÝch nghi vµ kh¼ng ®Þnh ®-îc vÞ trÝ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ quèc
d©n. §iÒu nµy ®-îc thÓ hiÖn ë sù ra ®êi cña nhiÒu doanh nghiÖp x©y l¾p d-íi nhiÒu
h×nh thøc kh¸c nhau nh-: C¸c tæng c«ng ty x©y l¾p ( doanh nghiÖp nhµ n-íc), c¸c
c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n (doanh nghiÖp t- nh©n), c¸c c«ng ty x©y l¾p liªn
doanh... Tuy kh¸c nhau vÒ quy m« s¶n suÊt, h×nh thøc qu¶n lý nh-ng c¸c doanh
nghiÖp ®Òu ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu nguyªn t¾c tæ chøc kÕ to¸n mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt,
®ã lµ: Ghi chÐp, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tõ nh÷ng yÕu tè ®Çu
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cho ®Õn khi nã chuyÓn toµn bé gi¸ trÞ vµo s¶n phÈm x©y
l¾p vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng.
Nguyªn vËt liÖu cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p,
chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu th-êng chiÕm tØ träng lín trong tæng gi¸ trÞ c«ng tr×nh.
Tuú theo mçi c«ng tr×nh víi yªu cÇu kÜ thuËt kÕt cÊu, ®Þa ®iÓm kh¸c nhau ®ßi hái sè
l-îng, chñng lo¹i, quy c¸ch nguyªn vËt liÖu kh¸c nhau. §iÒu nµy ®-îc x¸c ®Þnh cô
thÓ trªn tõng thiÕt kÕ, dù to¸n cña tõng ®èi t-îng thi c«ng x©y l¾p riªng biÖt. Do
s¶n xuÊt x©y l¾p lµ mét lo¹i s¶n phÈm c«ng nghiÖp ®Æc biÖt theo ®¬n hµng, s¶n
phÈm x©y l¾p mang tÝnh chÊt riªng lÎ nªn chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®Ó thi c«ng x©y
l¾p c¸c c«ng tr×nh cã néi dung vµ c¬ cÊu ®ång bé nh- c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp.
MÆt kh¸c, ®èi t-îng s¶n xuÊt x©y dùng c¬ b¶n th-êng cã khèi l-îng lín, gi¸ trÞ cao,
thêi gian thi c«ng th-êng kÐo dµi nªn cÇn ph¶i lËp dù to¸n vËt liÖu mét c¸ch kÜ
cµng, tr¸nh c¸c tr-êng hîp nguyªn vËt liÖu cã thÓ bÞ biÕn ®éng v× thêi gian thi c«ng
dµi. §ång thêi ph¶i tæ chøc tèt kho tµng, bÕn b·i, thùc hiÖn chÕ ®é b¶o qu¶n ®èi víi
tõng nguyªn vËt liÖu v× s¶n xuÊt x©y dùng c¬ b¶n th-êng xuyªn diÔn ra ngoµi trêi vµ
chÞu t¸c ®éng trùc tiÕp cña c¸c yÕu tè m«i tr-êng, thêi tiÕt. Do vËy thi c«ng x©y l¾p
mang tÝnh thêi vô. C¸c yÕu tè m«i tr-êng thêi tiÕt ¶nh h-ëng ®Õn kÜ thuËt thi c«ng,
®Õn nguyªn vËt liÖu ®Ó ë c«ng tr-êng. ViÖc thi c«ng diÔn ra ngoµi trêi cßn t¹o nhiÒu
nh©n tè g©y nªn nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i bÊt ngê nh- thiÖt h¹i ph¸ ®i lµm l¹i. ThiÖt h¹i
vÒ nguyªn vËt liÖu ¶nh h-ëng lín ®Õn chÊt l-îng c«ng tr×nh.
KÕ to¸n ph¶i cã kÕ ho¹ch b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu, chän nh÷ng ph-¬ng ph¸p
hîp lý ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng chi phÝ cña c«ng tr×nh x©y dùng vµ nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i
mét c¸ch ®óng ®¾n.
Mét ®Æc ®iÓm n÷a cña ngµnh s¶n xuÊt x©y l¾p lµ thùc hiÖn ë nhiÒu ®Þa ®iÓm
kh¸c nhau, viÖc thi c«ng x©y l¾p ph¶i th-êng xuyªn di chuyÓn ®Þa ®iÓm. Do vËy
ph¶i tæ chøc tèt kh©u qu¶n lý vµ sö dông nguyªn vËt liÖu (®Æc biÖt lµ nguyªn vËt
liÖu ®Ó t¹i ch©n c«ng tr×nh ). Khi chuyÓn nguyªn vËt liÖu tíi c«ng tr×nh th-êng ph¸t
sinh chi phÝ vËn chuyÓn, kÕ to¸n ph¶i ph¶n ¶nh chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh
vµ tæ chøc ph©n bæ hîp lÝ.
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p trong c¸c ®¬n vÞ x©y l¾p mµ c«ng
t¸c kÕ to¸n ë c¸c ®¬n vÞ nµy võa ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu ph¶n ¸nh chung cña mét ®¬n
vÞ s¶n xuÊt võa ph¶i thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng kÕ to¸n phï hîp víi ngµnh nghÒ.
iI/.Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu trong
doanh nghiÖp x©y l¾p:
1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu:
Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, nguyªn vËt liÖu lµ nh÷ng ®èi t-îng lao ®éng
do doanh nghiÖp mua ngoµi hay tù s¶n xuÊt hoÆc nhËn cña bªn giao thÇu c«ng tr×nh
(bªn A) ®Ó dïng cho môc ®Ých s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c
cña doanh nghiÖp.
PhÇn lín nguyªn vËt liÖu trong ho¹t ®éng x©y l¾p vÉn mang ®Æc ®iÓm chung
cña nguyªn vËt liÖu nh- trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c lµ khi tham gia vµo qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p, nguyªn vËt liÖu bÞ tiªu hao toµn bé, kh«ng gi÷ nguyªn
h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu vµ chuyÓn toµn bé gi¸ trÞ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
trong k×. Tuy nhiªn, do ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng x©y l¾p nªn cã mét bé phËn vËt liÖu
(vËt liÖu lu©n chuyÓn) kh«ng mang nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn. VËt liÖu lu©n chuyÓn cã
thÓ tham gia vµo mét sè k× kinh doanh hoÆc mét sè c«ng tr×nh gi÷ nguyªn h×nh th¸i
vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña nã cã thÓ ®-îc chuyÓn vµo chi phÝ kinh doanh cña mét
hoÆc mét sè k× kinh doanh.
2. Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu:
2.1. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu:
Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, nguyªn vËt liÖu bao gåm nhiÒu lo¹i, thø, víi
néi dung kinh tÕ, c«ng dông, tÝnh n¨ng lÝ ho¸ vµ yªu cÇu qu¶n lý kh¸c nhau.V× vËy,
®Ó qu¶n lý chÆt chÏ tõng lo¹i, thø nguyªn vËt liÖu phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n trÞ
doanh nghiªp cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu.
* Nh×n chung, trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, c¨n cø vµo vai trß vµ yªu cÇu
qu¶n lý, nguyªn vËt liÖu ®-îc chia thµnh c¸c lo¹i sau:
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh: Lµ nh÷ng lo¹i nguyªn liÖu, vËt liÖu khi tham
gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nã cÊu thµnh thùc thÓ vËt chÊt cña s¶n phÈm x©y l¾p nh-:
g¹ch, c¸t, ®¸, sái, xi m¨ng... trong nguyªn vËt liÖu chÝnh bao gåm c¶ b¸n thµnh
phÈm mua ngoµi. §ã lµ c¸c chi tiÕt, bé phËn cña s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp mua
cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt chÕ biÕn thµnh s¶n phÈm hµng ho¸ cña
doanh nghiÖp.
- VËt liÖu phô: Lµ nh÷ng lo¹i vËt liÖu khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kh«ng cÊu thµnh thùc thÓ chÝnh cña s¶n phÈm, mµ nã cã thÓ kÕt hîp víi nguyªn
liÖu, vËt liÖu chÝnh lµm thay ®æi mµu s¾c, mïi vÞ, h×nh d¸ng bÒ ngoµi cña s¶n phÈm
hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm ®-îc thùc hiÖn b×nh th-êng.
- Nhiªn liÖu: Còng lµ vËt liÖu phô nh-ng do cã tÝnh chÊt lÝ ho¸ ®Æc biÖt vµ cã
vai trß quan träng trong s¶n xuÊt kinh doanh nªn ®-îc xÕp thµnh mét lo¹i riªng ®Ó
cã chÕ ®é b¶o qu¶n, sö dông thÝch hîp. Nhiªn liÖu lµ lo¹i vËt liÖu cã t¸c dông cung
cÊp nhiÖt n¨ng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Nhiªn liÖu bao gåm c¸c lo¹i ë thÓ
láng, khÝ, r¾n nh- x¨ng, dÇu, than, cñi, h¬i ®èt ®Ó phôc vô cho c«ng nghÖ s¶n xuÊt
s¶n phÈm cho c¸c ph-¬ng tiÖn, m¸y mãc thiÕt bÞ ho¹t ®éng.
- Phô tïng thay thÕ: Lµ c¸c chi tiÕt, bé phËn dïng ®Ó thay thÕ, söa ch÷a m¸y
mãc, thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph-¬ng tiÖn vËn t¶i...
- VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: Lµ nh÷ng lo¹i vËt liÖu vµ thiÕt bÞ ®-îc
sö dông cho c«ng viÖc x©y dùng c¬ b¶n bao gåm c¶ thiÕt bÞ cÇn l¾p, c«ng cô, khÝ
cô vµ vËt kÕt cÊu dïng ®Ó l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n
- PhÕ liÖu: Lµ c¸c lo¹i vËt liÖu lo¹i ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm nhgç, thÐp, s¾t vôn hoÆc phÕ liÖu thu håi trong qu¸ tr×nh thanh lÝ tµi s¶n cè ®Þnh .
ViÖc ph©n chia nguyªn vËt liÖu thµnh c¸c lo¹i nh- trªn gióp cho kÕ to¸n tæ
chøc c¸c tµi kho¶n tæng hîp, chi tiÕt ®Ó ph¶n ¸nh th×nh h×nh thùc hiÖn cã vµ sù biÕn
®éng cña c¸c lo¹i nguyªn liÖu ®ã trong qóa tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp, gióp cho doanh nghiÖp nhËn biÕt râ néi dung kinh tÕ vµ vai trß, chøc
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
n¨ng cña tõng lo¹i vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã cã biÖn ph¸p
thÝch hîp trong viÖc tæ chøc qu¶n lÝ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c lo¹i vËt liÖu.
* C¨n cø vµo môc ®Ých, c«ng dông cña vËt liÖu còng nh- néi dung quy ®Þnh
ph¶n ¸nh chi phÝ vËt liÖu trªn c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n, vËt liÖu cña doanh nghiÖp ®-îc
chia thµnh:
- Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng cho s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm.
- Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng cho c¸c nhu cÇu kh¸c: phôc vô qu¶n lý ë c¸c
ph©n x-ëng s¶n xuÊt, ®éi s¶n xuÊt, phôc vô b¸n hµng, qu¶n lý doanh nghiÖp...
* C¨n cø vµo nguån nhËp vËt liÖu, vËt liÖu cña doanh nghiÖp ®-îc chia thµnh:
- Nguyªn vËt liÖu mua ngoµi.
- Nguyªn vËt liÖu tù gia c«ng chÕ biÕn .
- Nguyªn vËt liÖu thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn.
- Nguyªn vËt lÖu nhËn gãp vèn kinh doanh...
Tuy nhiªn, ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu nguyªn vËt liÖu cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp tiÕn hµnh ®-îc th-êng xuyªn, liªn tôc kh«ng bÞ
gi¸n ®o¹n vµ qu¶n lÝ nguyªn vËt liÖu mét c¸ch chÆt chÏ cÇn ph¶i nhËn biÕt mét c¸ch
cô thÓ vÒ sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña tõng thø vËt liÖu ®-îc sö dông
trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bëi vËy, c¸c lo¹i vËt liÖu
cÇn ph¶i ®-îc ph©n chia mét c¸ch chi tiÕt, tØ mØ h¬n theo tÝnh n¨ng lÝ ho¸, theo quy
c¸ch phÈm chÊt cña vËt liÖu. ViÖc ph©n chia vËt liÖu mét c¸ch chi tiÕt tØ mØ trong
c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®-îc thùc hiÖn trªn c¬ së x©y dùng vµ lËp sæ danh ®iÓm
vËt liÖu, trong ®ã vËt liÖu ®-îc chia thµnh nhãm, lo¹i, thø vµ mçi lo¹i nhãm thø
®-îc sö dông mét kÝ hiÖu riªng gäi lµ sæ danh ®iÓm vËt liÖu vµ ®-îc sö dông thèng
nhÊt trong ph¹m vi doanh nghiÖp nh»m ®¶m b¶o cho c¸c bé phËn, ®¬n vÞ trong
ph¹m vi doanh nghiÖp phèi hîp chÆt chÏ trong c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu. Mçi lo¹i
vËt liÖu sö dông mét sè trang trong sæ danh ®iÓm vËt liÖu ®Ó ghi ®ñ c¸c nhãm thø
vËt liªô thuéc lo¹i vËt liÖu ®ã.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2.2. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu: §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu lµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña
nguyªn vËt liÖu theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. VÒ nguyªn t¾c kÕ to¸n nhËp, xuÊt,
tån kho nguyªn vËt liÖu ph¶i ph¶n ¸nh theo gi¸ trÞ thùc tÕ.
2.2.1. Gi¸ thùc tÕ nhËp kho:
Tuú theo tõng nguån nhËp mµ cÊu thµnh gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu cã
sù kh¸c nhau, cô thÓ:
-§èi víi nguyªn vËt liÖu mua ngoµi: Cã hai tr-êng hîp
+NÕu nguyªn vËt liÖu mua ®Ó dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh thuéc
®èi t-îng nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ:
TrÞ gi¸ thùc tÕ
cña nguyªn
vËt liÖu nhËp
TrÞ gi¸ mua trªn
=
kho trong k×
ho¸ ®¬n (kh«ng
bao gåm thuÕ
GTGT )
ThuÕ
+
nhËp
khÈu (
Chi phÝ trùc
+
tiÕp ph¸t sinh
trong kh©u mua
nÕu cã)
C¸c kho¶n
-
gi¶m gi¸ vµ
trÞ gi¸ hµng
mua tr¶ l¹i
+ NÕu nguyªn vËt liÖu mua ®Ó dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng
thuéc ®èi t-îng nép thuÕ GTGT hoÆc nép thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp:
TrÞ gi¸ thùc
tÕ cña NVL
nhËp kho
trong kú
=
TrÞ gi¸ mua
ThuÕ nhËp
trªn hãa
khÈu vµ
®¬n (bao
+ thuÕ GTGT
gåm thuÕ
cña hµng
GTGT)
nhËp khÈu
Chi phÝ trùc
+
tiÕp ph¸t
sinh trong
kh©u mua
C¸c kho¶n
gi¶m gi¸
- vµ trÞ gi¸
hµng mua
tr¶ l¹i
-§èi víi NVL mua ngoµi gia c«ng chÕ biÕn:
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL gia
=
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL xuÊt +
7
Chi phÝ chÕ
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
c«ng nhËp kho trong kú
gia c«ng chÕ biÕn
biÕn
- §èi víi NVL thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn:
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL gia
c«ng nhËp kho trong kú
=
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL
xuÊt gia c«ng chÕ biÕn
+
Chi
phÝ
chÕ biÕn
+
TiÒn c«ng
gia c«ng
- §èi víi NVL gãp vèn liªn doanh, cæ phÇn th× gi¸ thùc tÕ lµ gi¸ do c¸c bªn
tham gia liªn doanh ®¸nh gi¸.
2.2.2 Gi¸ thùc tÕ xuÊt kho
Khi xuÊt kho NVL ®Ó sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp kÕ to¸n ph¶i tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c trÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL xuÊt kho
cho c¸c nhu cÇu kh¸c nhau nh»m x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó tÝnh trÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL xuÊt kho cã thÓ ¸p
dông mét trong c¸c ph-¬ng ph¸p sau:
2.2.2.1Tr-êng hîp doanh nghiÖp sö dông gi¸ thùc tÕ ®Ó h¹ch to¸n NVL:
a)Ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn: Theo ph-¬ng ph¸p nµy gi¸ thùc tÕ cña
NVL xuÊt kho ®-îc tÝnh trªn c¬ së sè l-îng NVL xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ b×nh qu©n
cña NVL tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú.
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
§¬n gi¸ b×nh qu©n
=
+
NVL tån ®Çu kú
Sè l-îng NVL tån
+
®Çu kú
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
NVL xuÊt kho
=
Sè l-îng NVL
xuÊt kho
8
x
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
NVL nhËp trong kú
Sè l-îng NVL nhËp
trong kú
§¬n gi¸ b×nh qu©n
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
b) Ph-¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh: Theo ph-¬ng ph¸p nµy gi¸ thùc tÕ NVL
xuÊt kho ®-îc tÝnh trªn c¬ së sè l-îng NVL xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp kho
cña chÝnh l« NVL xuÊt kho ®ã. Ph-¬ng ph¸p nµy th-êng ®-îc ¸p dông ®èi víi
nh÷ng lo¹i vËt liÖu ®Æc chñng, cã gi¸ trÞ cao, c«ng thøc tÝnh:
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
NVL xuÊt kho
=
Sè l-îng NVL
xuÊt kho
x
§¬n gi¸ thùc tÕ cña
tõng l« hµng
c)Ph-¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp tr-íc xuÊt tr-íc: Theo ph-¬ng ph¸p nµy kÕ
to¸n ph¶i theo dâi ®-îc ®¬n gi¸ thùc tÕ vµ sè l-îng cña tõng l« hµng nhËp kho. Sau
®ã, khi xuÊt kho c¨n cø vµo sè l-îng xuÊt tÝnh ra gi¸ thùc tÕ theo c«ng thøc:
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
NVL xuÊt kho
=
Sè l-îng NVL
xuÊt kho
x
§¬n gi¸ thùc tÕ cña
tõng l« hµng
Khi nµo xuÊt hÕt sè l-îng cña l« hµng nhËp tr-íc th× nh©n víi ®¬n gi¸ thùc tÕ
cña l« hµng nhËp tiÕp theo. Nh- vËy, theo ph-¬ng ph¸p nµy gi¸ thùc tÕ cña NVL tån
kho cuèi kú lµ gi¸ thùc tÕ cña NVL nhËp kho thuéc c¸c lÇn mua sau cïng.
d) Ph-¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp sau xuÊt tr-íc: Theo ph-¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n
còng ph¶i theo dâi ®-îc ®¬n gi¸ thùc tÕ vµ sè l-îng cña tõng l« hµng nhËp kho. Sau
®ã khi xuÊt kho c¨n cø vµo sè l-îng xuÊt kho ®Ó tÝnh trÞ gi¸ thùc tÕ cña NLV xuÊt
kho theo c«ng thøc:
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
NVL xuÊt kho
=
Sè l-îng NVL
xuÊt kho
9
x
§¬n gi¸ thùc tÕ cña
l« hµng nhËp sau
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Khi nµo hÕt sè l-îng cña l« hµng nhËp sau cïng th× nh©n víi ®¬n gi¸ thùc tÕ
cña l« hµng nhËp tr-íc l« hµng ®ã vµ cø tÝnh lÇn l-ît nh- thÕ. Nh- vËy, theo ph-¬ng
ph¸p nµy gi¸ thùc tÕ cña NVL tån kho cuèi kú chÝnh lµ gi¸ thùc tÕ cña NVL nhËp
kho thuéc c¸c lÇn mua ®Çu kú.
2.2.2.2Tr-êng hîp doanh nghiÖp sö dông gi¸ h¹ch to¸n
Gi¸ h¹ch to¸n lµ lo¹i gi¸ do doanh nghiÖp quy ®Þnh vµ ®-îc sö dông trong
mét thêi gian dµi, Ýt nhÊt lµ mét kú h¹ch to¸n ( gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ æn ®Þnh trong
kú). Theo ph-¬ng ph¸p nµy, hµng ngµy kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt NVL theo gi¸ h¹ch
to¸n.
§Ó theo dâi chi tiÕt t×nh h×nh nhËp xuÊt NVL hµng ngµy, th× cuèi kú kÕ to¸n
ph¶i ®iÒu chØnh gi¸ h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ ®èi víi sè NVL xuÊt dïng trong kú
trªn c¬ së hÖ sè gi÷a trÞ gi¸ thùc tÕ vµ trÞ gi¸ h¹ch to¸n cña NLV lu©n chuyÓn trong
kú, c«ng thøc tÝnh nh- sau:
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
HÖ sè gi÷a gi¸ thùc tÕ
vµ gi¸ h¹ch to¸n cña
=
NVL tån ®Çu kú
TrÞ gi¸ h¹ch to¸n cña
NVL lu©n chuyÓn
NVL tån kho ®Çu kú
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL
xuÊt kho trong kú
=
TrÞ gÝa h¹ch to¸n cña
NVLxuÊt kho trong kú
+
+
x
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL
nhËp kho trong kú
TrÞ gi¸ h¹ch to¸n cña
NVL nhËp kho
HÖ sè gi÷a gi¸ thùc tÕ vµ
gi¸ h¹ch to¸n
Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ hÖ
sè gi¸ vËt liÖu cã thÓ tÝnh riªng cho tõng thø, nhãm hoÆc toµn bé vËt liÖu.
Mçi ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ NVL cã néi dung, -u nh-îc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn ¸p
dông phï hîp nhÊt ®Þnh. Doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, vµo yªu cÇu qu¶n lý vµ tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n ®Ó lùa chän vµ
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®¨ng ký mét ph-¬ng ph¸p phï hîp. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®· ®¨ng ký ph¶i ®-îc sö
dông nhÊt qu¸n trong niªn ®é kÕ to¸n.
III/.Néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
1/. C¸c ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu
H¹ch to¸n chi tiÕt gióp cho c¸c doanh nghiÖp qu¶n lý mét c¸ch chi tiÕt vÒ
mÆt sè l-îng, chñng lo¹i NVL. Nh-ng ®Ó ®¸p øng ®-îc yªu cÇu qu¶n lý, ®¸nh gi¸
®-îc t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cÇn ph¶i cã nh÷ng th«ng tin chuÈn x¸c h¬n, do
vËy cÇn ph¶i h¹ch to¸n tæng hîp NVL.
Nh- chóng ta ®· biÕt, NVL lµ tµi s¶n cè ®Þnh, thuéc nhãm hµng tån kho cña
doanh nghiÖp. Nã ®-îc nhËp - xuÊt kho th-êng xuyªn nªn ph¶i cã ph-¬ng thøc
kiÓm kª thÝch hîp tuú theo ®Æc ®iÓm cña tõng doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã ph¶n ¸nh ®óng
vµ ®Çy ®ñ sù biÕn ®éng ®ã. Theo chuÈn mùc kÕ to¸n hiÖn nay cã hai ph-¬ng ph¸p
h¹ch to¸n hµng tån kho lµ ph-¬ng ph¸p kª khai hµng th-êng xuyªn (KKTX) vµ
ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú (KK§K). ViÖc sö dông ph-¬ng ph¸p nµo lµ tuú thuéc
vµo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp, vµo yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ
tuú thuéc vµo tr×nh ®é kÕ to¸n cña nh©n viªn.
1.1/ H¹ch to¸n tæng hîp NVL theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn
(KKTX)
Ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn lµ ph-¬ng ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh
t×nh h×nh hiÖn cã, nh÷ng biÕn ®éng t¨ng gi¶m hµng tån kho mét c¸ch th-êng xuyªn,
liªn tôc trªn c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hµng tån kho vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp
trªn c¬ së c¸c chøng tõ nhËp - xuÊt.
Nh- vËy, viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ NVL xuÊt kho theo ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc c¨n
cø trùc tiÕp vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho sau khi ®· ®-îc tËp hîp, ph©n lo¹i theo c¸c
®èi t-îng sö dông ®Ó ghi vµo c¸c tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ngoµi ra theo c¸ch nµy, gi¸ trÞ NVL tån kho trªn tµi kho¶n, trªn sæ kÕ to¸n cã
thÓ ®-îc x¸c ®Þnh ë bÊt kú thêi ®iÓm nµo trong kú h¹ch to¸n.
1.1.1/ Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
§Ó h¹ch to¸n tæng hîp NVL, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau:
Tµi kho¶n 152 - nguyªn vËt liÖu
Tµi kho¶n nµy ®-îc dïng ®Ó theo dâi gi¸ trÞ hiÖn cã, t×nh h×nh t¨ng gi¶m cña
c¸c NVL theo gi¸ thùc tÕ. Tµi kho¶n nµy cã thÓ më chi tiÕt theo tõng lo¹i, nhãm,
thø tuú theo yªu cÇu qu¶n lý vµ ph-¬ng tiÖn tÝnh to¸n.
Tµi kho¶n 152 cã kÕt cÊu vµ néi dung nh- sau:
Nî
152
-TrÞ gi¸ thùc tËp cña
Cã
-TrÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn
nguyªn liÖu, vËt liÖu nhËp vËt liÖu xuÊt kho trong k×
kho trong k×
-Kho¶n gi¶m gi¸ nguyªn vËt
-TrÞ gi¸ nguyªn liÖu, vËt
liÖu mua tr¶ l¹i ng-êi b¸n
liÖu thõa ph¸t hiÖn khi
-TrÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu thiÕu
kiÓm kª
ph¸t hiÖn khi kiÓm kª
Dù nî:
TrÞ gi¸ thùc tÕ cña
nguyªn liÖu, vËt liÖu tån
kho
TK 152 cã 6 TK cÊp hai:
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
TK 1521- Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt
liÖu chÝnh mua ë ngoµi, nhËn cña bªn giao thÇu(bªn A) øng tr-íc ®Ó thùc hiÖn khèi
l-îng x©y ®¾p nhËn thÇu, gia c«ng, chÕ biÕn.
TK 1522-VËt liÖu phô
TK 1523- Nhiªn liÖu
TK 1524- Phô tïng thay thÕ
TK 1526- ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: Ph¶n ¸nh c¶ trÞ gi¸ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n
cña bªn giao thÇu(bªn A) giao hoÆc bªn A uû nhiÖm cho ®¬n vÞ nhËn thÇu(bªn B)
mua thiÕt bÞ thuéc vèn thiÕt bÞ cña c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n ®Ó sau ®ã l¾p ®Æt vµo
c«ng tr×nh.
TK 1528- VËt liÖu kh¸c
Tµi kho¶n 151- “ Hµng mua ®ang ®i trªn ®-êng” :
Tµi kho¶n nµy ®-îc dïng ®Ó theo dâi c¸c nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, hµng ho¸
mµ doanh nghiÖp ®· mua hay chÊp nhËn mua, ®· thuéc quyÒn së h÷u cña c¸c doanh
nghiÖp nh-ng cuèi th¸ng hµng ch-a vÒ nhËp kho(kÓ c¶ sè ®ang göi kho ng-êi b¸n )
Tµi kho¶n 151 cã kÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh nh- sau:
Nî
151
Cã
- Gi¸ trÞ hµng ®ang ®i ®-êng
- Gi¸ trÞ hµng ®ang ®i ®-êng ®·
t¨ng trong k×
nhËp kho hay chuyÓn giao cho
c¸c bé phËn sö dông hoÆc giao
cho kh¸ch hµng
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
-Dù nî: Gi¸ trÞ hµng ®ang ®i
®-êng tån cuèi k×
Ngoµi ra, trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn
quan kh¸c nh- : TK 111, TK 112, TK 133, TK 331....
1. 2. Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n tæng hîp c¸c tr-êng hîp t¨ng gi¶m nguyªn vËt
liÖu theo ph-¬ng ph¸p th-êng xuyªn .
1.2.1.§èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ:
Tøc lµ doanh nghiÖp ®· cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p
VAT (doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc mua, b¸n hµng ho¸ cã ho¸ ®¬n, chøng tõ, ghi
chÐp kÕ to¸n ®Çy ®ñ ). §èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy, thuÕ VAT ®Çu vµo ®-îc t¸ch
riªng, kh«ng ghi vµo gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu
Nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp t¨ng chñ yÕu lµ do mua hµng. Trong tæng
gi¸ trÞ thanh to¸n ph¶i tr¶ cho ng-êi b¸n cña mäi tr-êng hîp mua hµng th× phÇn gi¸
mua ch-a thuÕ ®-îc ghi t¨ng gi¸ nguyªn vËt liÖu ( ghi Nî TK 152 ) phÇn thuÕ VAT
®Çu vµo ®-îc ghi vµo sè khÊu trõ ( ghi Nî TK 133) ®ång thêi kÕ to¸n ghi Cã c¸c
TK liªn quan ( TK 111, TK 112, TK 141, TK 331 )
Cßn mäi tr-êng hîp gi¶m nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp (chñ yÕu gi¶m
do xuÊt sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh, phÇn cßn l¹i cã thÓ xuÊt b¸n, xuÊt gãp
vèn liªn doanh ) th× ®Òu ®-îc ghi theo gi¸ thùc tÕ ë bªn Cã cña TK 152 vµ ghi Nî
c¸c TK liªn quan ( TK 621, TK627, TK 641, TK 642, TK 241 )
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp c¸c tr-êng hîp t¨ng gi¶m nguyªn vËt liÖu theo
ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn( tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p khÊu
trõ )
TK331,111,112,141,311
TK 152
TK 621
D- ®Çu kú
T¨ng do mua ngoµi
XuÊt ®Ó chÕ t¹o
s¶n phÈm
TK1331
VAT ®Çu vµo
®-îc khÊu trõ
TK151
TK 621,641,642
Hµng ®ang ®i ®-êng kú tr-íc
XuÊt cho CP SXC,
CPBH,CPQLDN
TK411
TK128,222
NhËn cÊp ph¸t, tÆng
XuÊt vèn gãp liªn doanh
th-ëng, gãp VLD
TK642, 338
TK151
Thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª
XuÊt thuª ngoµi
gia c«ng chÕ biÕn
TK128, 222
TK1381, 642
NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh
ThiÕu ph¸t hiÖn khi
kiÓm kª
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
TK 421
TK 412
§¸nh gi¸ t¨ng
§¸nh gi¸ gi¶m
1.2.2. §èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp:
Tøc lµ doanh nghiÖp ch-a thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ
sæ s¸ch kÕ to¸n, vÒ chøng tõ hoÆc víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh vµng b¹c. §èi
víi c¸c doanh nghiÖp nµy, do phÇn thuÕ VAT ®-îc tÝnh vµo gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt
liÖu nªn khi nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp t¨ng do mua ngoµi th× kÕ to¸n ghi
vµo bªn Nî TK 152 theo tæng gi¸ thanh to¸n vµ ghi vµo bªn Cã c¸c TK liªn quan
(TK 111, TK 112, TK 311, TK331 )
Tr-êng hîp gi¶m nguyªn vËt liÖu ë c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng
ph¸p trùc tiÕp còng gièng nh- tr-êng hîp gi¶m nguyªn vËt liÖu ë c¸c doanh nghiÖp
tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ. Mäi tr-êng hîp gi¶m nguyªn vËt liÖu
®Òu ghi theo gi¸ thùc tÕ ë bªn Cã cña TK 152 vµ ghi Nî c¸c TK liªn quan ( TK 621,
TK 627, TK 641, TK 642, TK 241 )
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp c¸c tr-êng hîp t¨ng gi¶m
Nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn
( tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp )
TK311, 111, 112, 141, 331
TK 152
TK 621
D- ®Çu kú
T¨ng do mua ngoµi
XuÊt ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm
(Tæng gi¸ thanh to¸n)
TK 151, 411, 222
TK627, 641, 642
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
T¨ng do c¸c nguyªn
XuÊt cho nhu cÇu kh¸c ë PX,
nh©n kh¸c
xuÊt phôc vô cho BH, QL,
XDCB
2. H¹ch to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú (
KK§K)
Ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph-¬ng ph¸p kh«ng theo dâi mét c¸ch th-êng
xuyªn, liªn tôc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c lo¹i vËt t-, hµng ho¸, s¶n phÈm trªn
c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hµng tån kho mµ chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho ®Çu
kú vµ cuèi kú, x¸c ®Þnh l-îng tån kho thùc tÕ. Tõ ®ã x¸c ®Þnh l-îng xuÊt dïng cho
s¶n xuÊt kinh doanh víi c¸c môc ®Ých kh¸c trong kú theo c«ng thøc:
Gi¸ trÞ NVL xuÊt
dïng trong kú
=
Gi¸ trÞ NVL tån
+
kho ®Çu kú
Tæng gi¸ trÞ NVL
t¨ng thªm trong kú
-
Gi¸ trÞ NVL tån
kho cuèi kú
2.1. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông :
Gi¸ trÞ cña vËt t-, hµng ho¸ mua vµo vµ nhËp kho trong kú ®-îc theo dâi, ph¶n
¸nh ë mét tµi kho¶n riªng lµ tµi kho¶n 611 - Mua hµng , cßn c¸c tµi kho¶n hµng
tån kho kh¸c chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng tån kho lóc ®Çu vµ cuèi kú.
Tµi kho¶n 611- Mua hµng , (6111- Mua nguyªn vËt liÖu ):
Tµi kho¶n nµy ®-îc dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh thu mua, t¨ng, gi¶m nguyªn vËt
liÖu, dông cô theo gi¸ trÞ thùc tÕ ( gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua ). Tµi kho¶n nµy
th-êng ®-îc më chi tiÕt theo tõng lo¹i vËt t-, hµng ho¸ .
Tµi kho¶n 611 cã kÕt cÊu vµ né dung ph¶n ¸nh nh- sau :
Nî
611
Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thùc tÕ cña
17
Cã
Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thùc tÕ cña NVL
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
NVL tån kho ®Çu kú vµ
xuÊt dïng, xuÊt b¸n, thiÕu hôt
t¨ng thªm trong kú
trong kú vµ tån kho cuèi kú
xxxxxxx
Tµi kho¶n 152- “ Nguyªn vËt liÖu” :
Tµi kho¶n nµy ®-îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thùc tÕ NVL tån kho. Tµi kho¶n
nµy cã thÓ më chi tiÕt theo tõng lo¹i, nhãm, thø :
Tµi kho¶n 152 cã kÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh nh- sau:
Nî
152
Cã
Ph¶n ¸nh gi¸ thùc tÕ
KÕt chuyÓn gi¸ thùc tÕ NVL
NVL tån kho cuèi kú
tån kho ®Çu kú
D- nî: Gi¸ thùc tÕ cña
NVL tån kho
Tµi kho¶n 151- “ Hµng mua ®ang ®i trªn ®-êng “
Tµi kho¶n nµy ®-îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ sè hµng mua ( ®· thuéc së h÷u cña
®¬n vÞ ) nh-ng ®ang ®i ®-êng hay ®ang göi t¹i kho ng-êi b¸n. Tµi kho¶n nµy cã thÓ
më chi tiÕt theo tõng lo¹i hµng, tõng ng-êi b¸n.
Tµi kho¶n 151 cã kÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh nh- sau:
Nî
151
Cã
Ph¶n ¸nh gi¸ thùc tÕ hµng KÕt chuyÓn gi¸ thùc tÕ
®ang ®i ®-êng cuèi kú
D- nî: Gi¸ thùc tÕ cña
hµng ®ang ®i ®-êng
18
hµng ®ang ®i ®-êng ®Çu kú
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn
quan kh¸c nh-: TK 111, TK 112, TK 133, TK 331.... C¸c tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu
vµ néi dung gièng nh- ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn.
2.2. Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n tæng hîp c¸c tr-êng hîp t¨ng gi¶m Nguyªn vËt
liÖu theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
2 .2.1. §èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ:
§Çu kú kinh doanh, kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng tån kho theo tõng lo¹i råi ghi
Nî TK 611vµ ghi Cã c¸c TK liªn quan (TK 152, TK 151). Trong kú kinh doanh, kÕ
to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n mua hµng, vµ ®èi víi c¸c tr-êng hîp t¨ng, gi¶m
nguyªn vËt liÖu trong kú th× kÕ to¸n còng ®Òu ®Þnh kho¶n theo ®óng quy ®Þnh cña
chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Cuèi kú kinh doanh, c¨n cø vµo Biªn b¶n kiÓm kª nguyªn
vËt liÖu tån kho vµ Biªn b¶n xö lý sè mÊt m¸t, thiÕu hôt, kÕ to¸n ghi Nî c¸c TK liªn
quan ( TK152, TK 151, TK 138, TK 334, TK 642) vµ ghi Cã TK 611 (6111)
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp c¸c tr-êng hîp t¨ng gi¶m nguyªn vËt liÖu theo
ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú (VAT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ )
TK 151, 152
D®k:xxx
TK 611
Gi¸ trÞ NVL tån ®Çu kú
TK151, 152
Gi¸ trÞ NVL tån cuèi kú
ch-a sö dông
TK 111, 112, 331
TK 111, 112, 331
Gi¸ trÞ NVL mua
Gi¶m gi¸ ®-îc h-ëng vµ
vµo trong kú
gi¸ trÞ hµng mua tr¶ l¹i
TK 1331
TK 138, 334, 821,642
TrÞ gi¸ thiÕu hôt, mÊt m¸t
TK 411
TK 621,627,641,642
NhËn vèn gãp liªn doanh,
Gi¸ trÞ NVL xuÊt dïng nhá
cÊp ph¸t ,tÆng th-ëng
TK412
TK 1421
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
§¸nh gi¸ t¨ng NVL
Gi¸ trÞ NVL Ph©n bæ dÇn
xuÊt dïng lín
Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tæng
sè ph¸t sinh bªn Nî TK 6111 trõ ®i sè ph¸t sinh Cã (bao gåm sè tån cuèi kú, sè
mÊt m¸t, sè tr¶ l¹i, sè gi¶m gi¸ hµng mua) råi ph©n bæ cho c¸c ®èi t-îng sö dông (
dùa vµo môc ®Ých sö dông hoÆc tû lÖ ®Þnh møc).
2.2.2. §èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp:
V× trong gi¸ mua hµng thùc tÕ gåm c¶ thuÕ VAT ®Çu vµo nªn kÕ to¸n ghi Nî TK
611(6111) ®ång thêi ghi Cã c¸c TK liªn quan (TK 111, TK 112, TK 331 vµ ghi Cã
TK 611(6111). Cßn c¸c nghiÖp vô kh¸c ph¸t sinh ë thêi ®iÓm ®Çu kú, trong kú, cuèi
kú th× kÕ to¸n h¹ch to¸n t-¬ng tù nh- c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p khÊu
trõ ®Ó tÝnh thuÕ VAT.
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp c¸c tr-êng hîp t¨ng gi¶m nguyªn vËt liÖu theo
ph-¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, VAT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp
TK 151, 152
TK 611
D®k: xxx
TK 151, 152
Gi¸ trÞ NVL tån cuèi kú
TK 111, 112, 331, 411
TK 111, 112, 331
Gi¸ trÞ NVL t¨ng thªm
Gi¶m gi¸ hµng mua
Trong kú (tæng gi¸ thanh
hµng mua tr¶ l¹i
to¸n)
TK 621, 627
Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt dïng
Theo chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ban hµnh theo Q§
1864/1999 Q§/BTC th× nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp x©y lÊp ®-îc kÕ to¸n
h¹ch to¸n theo ph-¬ngph¸p kª khai th-êng xuyªn.
Iv/. h¹ch to¸n ban ®Çu :
20