Tài liệu Hoàn thiện chuỗi cung ứng bưởi năm roi thị xã bình minh − vĩnh long (ấp mỹ an, xã mỹ hòa, bình minh – vĩnh long)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA CÔNG NGHỆ -----o0o----- LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HOÀN THIỆN CHUỖI CUNG ỨNG BƯỞI NĂM ROI THỊ XÃ BÌNH MINH − VĨNH LONG (Ấp Mỹ An, xã Mỹ Hòa, Bình Minh – Vĩnh Long) CÁN BỘ HƯỚNG DẪN SINH VIÊN THỰC HIỆN Th.s Phạm Thị Vân Bùi Hoài Văn (MSSV: 1111224) Ngành Quản Lý Công Nghiệp_Khóa: 37 Cần Thơ 11 -2014 Luận văn tốt nghiệp TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM KHOA CÔNG NGHỆ Độc Lập - Tự Do – Hạnh Phúc -------------------------Cần Thơ, ngày 01 tháng 11 năm 2014 PHIẾU ĐỀ NGHỊ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP CỦA SINH VIÊN NĂM HỌC 2014 – 2015 1. Họ và tên sinh viên thực hiện : Họ và tên sinh viên: Bùi Hoài Văn MSSV: 1111224 Ngành:Quản Lý Công Nghiệp Khóa: 37 2. Tên đề tài luận văn tốt nghiệp : Hoàn thiện chuỗi cung ứng bƣởi Năm Roi thị xã Bình Minh – Vĩnh Long 3. Địa điểm, thời gian thực hiện: Địa điểm thực tập: Phòng kinh tế thị xã Bình Minh – Vĩnh Long (tiếp xúc thực tế ấp Mỹ An, xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh – Vĩnh Long). Thời gian thực hiện: từ 8/2014 đến 11/2014 4. Họ và tên cán bộ hƣớng dẫn: Ths. Phạm thị Vân – Bộ môn Quản Lí Công Nghiệp – Khoa Công Nghệ Trƣờng Đại học Cần Thơ. 5. Mục tiêu đề tài − Hiểu đƣợc quy trình quản lý các thành phần liên quan trong chuỗi cung ứng: Nông dân, thƣơng lái, nhà bán sỉ, nhà bán lẻ, điểm du lịch, ngƣời tiêu dùng,… Bùi Hoài Văn 1111224 i Luận văn tốt nghiệp − Nắm bắt đƣợc tình hình canh tác bƣởi Năm Roi của huyện Bình Minh. − Phân tích những thuận lợi và khó khăn trong việc quản lý chuỗi cung ứng. − Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động để chuỗi cung ứng đƣợc hoàn thiện. 6. Nội dung chính và giới hạn của đề tài:  Nội dung chính: − Chƣơng I Giới thiệu − Chƣơng II Cơ sở lý thuyết − Chƣơng III Thông tin về huyện Bình Minh và cây bƣởi Năm Roi − Chƣơng IV Phân tích – đánh giá chuỗi cung ứng bƣởi Năm Roi Bình Minh − Chƣơng V Đề xuất giải pháp hoàn thiện chuỗi cung ứng − Chƣơng VI Kết luận và kiện nghị.  Giới hạn đề tài: − Do thời gian thực hiện còn hạn chế nên đề tài chỉ khảo sát đƣợc 26 hộ nông dân trồng bƣởi tại ấp Mỹ An, xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh ─ Vĩnh Long. − Phân tích đặc điểm của các thành phần trong chuỗi cung ứng. SINH VIÊN THỰC HIỆN BÙI HOÀI VĂN Ý KIẾN CỦA BỘ MÔN Bùi Hoài Văn 1111224 DUYỆT CỦA HỘI ĐỒNG LVTN ii Luận văn tốt nghiệp LỜI CẢM ƠN Trong những năm học tập tại trƣờng Đại học Cần Thơ, duới sự hƣớng dẫn tận tình của quý thầy cô, em đã đƣợc dạy những kiến thức vô cùng quý báu. Hơn thế nữa, cùng với khoảng thời gian thực tập tại phòng kinh tế Thị Xã Bình Minh – Vĩnh Long, em đã có cơ hội tiếp thu những kinh nghiệm thực tiễn, trên cơ sở đó giúp em hoàn thiện luận văn của mình. Em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô trƣờng Đại học Cần Thơ, khoa Công Nghệ đã truyền đạt kiến thức cho em, đặc biệt là cô Phạm Thị Vân, bộ môn Quản Lý Công Nghiệp – Khoa Công Nghệ đã tận tình hƣớng dẫn và chỉ bảo cho em trong suốt thời gian thực hiện đề tài. Đồng thời, em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo phòng Kinh tế Thị Xã Bình Minh – Vĩnh Long đã tạo cơ hội cho em đƣợc làm việc và tiếp xúc với công việc thực tế. Mặc dù rất bận rộn, nhƣng các anh chị phía phòng kinh tế vẫn dành thời gian để giải đáp những thắc mắc cũng nhƣ tận tình đóng góp ý kiến cho em và đặc biệt là chú Phạm Công Lý cán bộ trạm khuyến nông thị xã Bình Mĩnh đã giúp em có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với bà con nông dân trồng bƣởi để thu thập số liệu hoàn thành luận văn. Sau cùng, em xin chúc quý thầy cô của Trƣờng Đại học Cần Thơ, đăc biệt là quý thầy cô Khoa Công Nghệ - Bộ môn Quản Lý Công nghiệp, Ban lãnh đạo cùng toàn thể các anh chị trong phòng Kinh tế Thị Xã Bình Minh – Vĩnh Long đƣợc nhiều sức khỏe và thành công trong cuộc sống. Em xin chân thành cảm ơn! Trân trọng kính chào. Ngày 01 tháng 11 năm 2014 Sinh viên thực hiện Bùi Hoài Văn Bùi Hoài Văn 1111224 iii Luận văn tốt nghiệp TÓM TẮT Đề tài hoàn thiện chuỗi cung ứng bƣởi Năm Roi thị xã Bình Minh – Vĩnh Long đƣợc thực hiện từ ngày 1/7/2014 đến ngày 1/11/2014, đề tài thực hiện nhằm mục đích biết đƣợc đặc điểm các bên liên quan và các mối quan hệ bên trong chuỗi cung ứng của mặt hàng bƣởi Năm Roi, từ đó đƣa ra những đánh giá và đề xuất một số giải pháp để chuỗi cung ứng đƣợc hoàn thiện hơn về khả năng cạnh tranh trên thị trƣờng để đạt giá trị tối ƣu cho các bên liên quan trong chuỗi. Đề tài đƣợc thực hiện bằng phƣơng pháp thu thập số liệu sơ cấp từ phòng Kinh tế thị xã Bình Minh, phỏng vấn trực tiếp những hộ nông dân trồng bƣởi, xử lý các số liệu, phân tích và đề xƣớng giải pháp định hƣớng phát triển tốt hơn cho chuỗi, đề xuất mô hình chuỗi cung ứng có các bên liên quan tham gia hỗ trợ. Bùi Hoài Văn 1111224 iv Luận văn tốt nghiệp TRƢỜNG ĐH CẦN THƠ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM KHOA CÔNG NGHỆ Độc Lập – Tự Do – Hạnh phúc BỘ MÔN: QUẢN LÝ CÔNG NGHIỆP Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2014 NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN 1. Cán bộ hƣớng dẫn: Th.S Phạm Thị Vân 2. Đề tài: Hoàn thiện chuỗi cung ứng bưởi Năm Roi Thị Xã Bình Minh – Vĩnh Long. 3. Sinh viên thực hiện: Bùi Hoài Văn MSSV: 1111224 Lớp: Quản lý công nghiệp – Khóa: 37 Nội dung nhận xét: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Cần Thơ, ngày…. tháng…..năm 2014 Cán bộ hƣớng dẫn Phạm Thị Vân Bùi Hoài Văn 1111224 v Luận văn tốt nghiệp TRƢỜNG ĐH CẦN THƠ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM KHOA CÔNG NGHỆ Độc Lập – Tự Do – Hạnh phúc BỘ MÔN: QUẢN LÝ CÔNG NGHIỆP Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2014 NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN 1. Cán bộ chấm phản biện: …………………………………… 2. Đề tài: Hoàn thiện chuỗi cung ứng bưởi Năm Roi Thị Xã Bình Minh – Vĩnh Long. 3. Sinh viên thực hiện: Bùi Hoài Văn MSSV: 1111224 Lớp: Quản lý công nghiệp – Khóa: 37 Nội dung nhận xét: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Cần Thơ, ngày…. tháng…..năm 2014 Cán bộ chấm phản biện Bùi Hoài Văn 1111224 vi Luận văn tốt nghiệp NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN NƠI THỰC TẬP ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Bùi Hoài Văn 1111224 vii Luận văn tốt nghiệp MỤC LỤC PHIẾU ĐỀ NGHỊ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP CỦA SINH VIÊN .........................................i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ iii TÓM TẮT .......................................................................................................................iv NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN................................................................... v NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN .....................................................................vi NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN NƠI THỰC TẬP ..........................................................vii MỤC LỤC .................................................................................................................... viii DANH MỤC HÌNH ..................................................................................................... xiii DANH MỤC BẢNG ...................................................................................................... xv DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.....................................................................................xvi CHƢƠNG I GIỚI THIỆU ............................................................................................. 1 1.1 Đặt vấn đề .......................................................................................................... 1 1.2 Mục tiêu của đề tài ............................................................................................ 2 1.3 Phƣơng pháp thực hiện ...................................................................................... 2 1.4 Phạm vi của đề tài ............................................................................................. 3 1.5 Nội dung chính .................................................................................................. 3 CHƢƠNG II CƠ SỞ LÝ THUYẾT.............................................................................. 4 2.1 Tổng quan về chuỗi cung ứng ........................................................................... 4 2.1.1 Khái niệm ................................................................................................... 4 2.1.2 Mục tiêu của chuỗi cung ứng ..................................................................... 6 2.1.3 Khái niệm quản lý chuỗi cung ứng ............................................................ 7 2.1.4 Các thành phần trong chuỗi cung ứng ....................................................... 8 2.1.5 Vai trò của chuỗi cung ứng ........................................................................ 8 2.2 Tiêu chuẩn GAP ................................................................................................ 9 2.2.1 Khái niệm về GAP ..................................................................................... 9 Bùi Hoài Văn 1111224 viii Luận văn tốt nghiệp 2.2.2 Nguồn gốc của GAP ................................................................................ 10 2.2.3 GAP trên toàn thế giới (GlobalGAP)....................................................... 10 2.2.4 GAP khu vực Châu Á – ASEANGAP ..................................................... 11 2.2.5 GAP một số nƣớc ..................................................................................... 11 2.2.6 GAP Việt Nam – VietGAP ...................................................................... 12 CHƢƠNG III TỔNG QUAN VỀ THỊ XÃ BÌNH MINH VÀ CÂY BƢỞI NĂM ROI ................................................................................................................................ 13 3.1 Giới thiệu chung về thị xã Bình Minh ............................................................. 13 3.1.1 Điều kiện tự nhiên .................................................................................... 14 3.1.2 Điều kiện kinh tế − xã hội ........................................................................ 15 3.1.2.1 Lao động ............................................................................................... 15 3.1.2.2 Giáo dục ............................................................................................... 17 3.1.2.3 Hiện trạng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất........................................... 17 3.1.3 Nông nghiệp ............................................................................................. 17 3.1.3.1 Tình hình chung ................................................................................... 17 3.1.3.2 Diện tích gieo trồng các loại cây .......................................................... 19 3.1.4 Giới thiệu về cây bƣởi Năm Roi .............................................................. 20 3.1.4.1 Nguồn gốc và các chủng loại thƣờng gặp ............................................ 20 3.1.4.2 Xuất xứ và đặc điểm cây bƣởi Năm Roi .............................................. 22 3.1.4.3 Diện tích gieo trồng, năng suất và sản lƣợng ....................................... 23 3.1.4.4 Thƣơng hiệu, nhãn mác ........................................................................ 26 3.1.4.5 Xuất khẩu và giá trị xuất khẩu ............................................................. 27 CHƢƠNG IV KIỂM SOÁT, PHÂN TÍCH – ĐÁNH GIÁ CHUỖI CUNG ỨNG HIỆN TẠI ..................................................................................................................... 29 4.1 Đặc điểm chung của chuỗi cung ứng cây bƣởi Năm Roi ................................ 29 4.2 Các thành phần của chuỗi cung ứng ................................................................ 31 4.2.1 Nông dân .................................................................................................. 31 4.2.1.1 Đặc điểm chung .................................................................................... 32 Bùi Hoài Văn 1111224 ix Luận văn tốt nghiệp 4.2.1.2 Quy trình trồng trọt, chăm sóc ............................................................. 34 4.2.1.3 Thu hoạch ............................................................................................. 36 4.2.1.4 Phƣơng thức giao dịch, hợp đồng ........................................................ 36 4.2.1.5 Hao hụt ................................................................................................. 38 4.2.1.6 Chi phí, lợi nhuận ................................................................................. 39 4.2.1.7 Nhãn hàng ............................................................................................ 43 4.2.1.8 Những khó khăn và hƣớng khắc phục.................................................. 43 4.2.2 Thƣơng lái/ Doanh nghiệp ....................................................................... 45 4.2.2.1 Đặc điểm chung .................................................................................... 46 4.2.2.2 Sơ chế sau khi thu hoạch, bảo quản, đóng gói và dán nhãn ................. 46 4.2.2.3 Vận chuyển và hao hụt ......................................................................... 48 4.2.2.4 Khách hàng chủ yếu ............................................................................. 49 4.2.2.5 Phƣơng thức thanh toán, hợp đồng ...................................................... 50 4.2.2.6 Lợi nhuận ............................................................................................. 50 4.2.2.7 Khó khăn và hƣớng khắc phục chung .................................................. 50 4.2.3 Nhà bán sỉ................................................................................................. 52 4.2.3.1 Đặc điểm chung .................................................................................... 52 4.2.3.2 Phân loại, đóng gói và nhãn mác ......................................................... 53 4.2.3.3 Hao hụt ................................................................................................. 54 4.2.3.4 Hợp đồng và thanh toán ....................................................................... 55 4.2.3.5 Lợi nhuận ............................................................................................. 55 4.2.3.6 Khó khăn và hƣớng khắc phục ............................................................. 55 4.2.4 Nhà bán lẻ/ điểm du lịch ......................................................................... 56 4.2.4.1 Đặc điểm chung .................................................................................... 57 4.2.4.2 Qui trình sơ chế, phân loại, đóng gói và nhãn mác .............................. 58 4.2.4.3 Hao hụt ................................................................................................. 58 4.2.4.4 Phƣơng thức hợp đồng và thanh toán................................................... 58 4.2.4.5 Chi phí, lợi nhuận ................................................................................. 58 Bùi Hoài Văn 1111224 x Luận văn tốt nghiệp 4.2.4.6 Khó khăn và hƣớng khắc phục chung .................................................. 59 4.2.5 Ngƣời tiêu dùng ....................................................................................... 59 4.2.5.1 Cảm nhận bƣởi Năm Roi chất lƣợng cao ............................................. 59 4.2.5.2 Thói quen mua và ăn bƣởi .................................................................... 60 4.2.5.3 Những vấn đề của ngƣời tiêu dùng ...................................................... 61 4.2.6 Hợp tác xã ................................................................................................ 61 4.2.6.1 Đặc điểm chung .................................................................................... 62 4.2.6.2 Phân loại, đóng gói, dán nhãn .............................................................. 62 4.2.6.3 Hao hụt ................................................................................................. 63 4.2.6.4 Hợp đồng và thanh toán ....................................................................... 63 4.2.6.5 Lợi nhuận ............................................................................................. 64 4.2.6.6 Khó khăn .............................................................................................. 64 4.2.7 Ƣu nhƣợc điểm, cơ hội và thách thức của bƣởi Năm roi......................... 64 4.2.7.1 Ƣu điểm ................................................................................................ 64 4.2.7.2 Nhƣợc điểm .......................................................................................... 66 4.2.7.3 Cơ hội ................................................................................................... 68 4.2.7.4 Thách thức ............................................................................................ 69 4.2.8 Vai trò của tổ chức trong việc phát triển bƣởi Bình Minh ................... 69 4.2.6.1 Phòng Kinh Tế huyện Bình Minh ........................................................ 70 CHƢƠNG V ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHUỔI CUNG ỨNG ........ 72 5.1 Sử dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch ................................................... 72 5.2 Đào tạo, tập huấn cho các đối tƣợng trong chuỗi cung ứng ............................ 72 5.3 Xây dựng mô hình hợp tác xã bƣởi Năm Roi Kiểu mới “Nhóm sản xuất và tiếp thị ......................................................................................................................... 74 5.4 Mở rộng hệ thống tiêu thụ, tìm kiếm thị trƣớng xuất khẩu mới ..................... 75 5.4.1 Đối với thị trƣờng nội địa ........................................................................ 75 5.4.2 Đối với thị trƣờng xuất khẩu .................................................................... 75 5.5 Đề xuất chuỗi cung ứng................................................................................... 76 Bùi Hoài Văn 1111224 xi Luận văn tốt nghiệp CHƢƠNG VI KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................ 79 6.1 Kết luận ........................................................................................................... 79 6.2 Kiến nghị ......................................................................................................... 80 PHỤ LỤC ....................................................................................................................... 81 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................. 96 Bùi Hoài Văn 1111224 xii Luận văn tốt nghiệp DANH MỤC HÌNH Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức hành chánh thị xã Bình Minh .................................................. 13 Hình 3.2 Bảng đồ thị xã Bình Minh tỉnh Vĩnh Long .................................................... 14 Hình 3.3 Biểu đồ dân số lao động dƣới 15 tuổi ............................................................ 16 Hình 3.4 Biểu đồ giá trị sản xuất ngành nông nghiệp ................................................... 18 Hình 3.5 Biểu đồ tổng số các loại cây trồng của thị xã Bình Minh .............................. 20 Hình 3.6 Biểu đồ diện tích gieo trồng bƣởi thị xã Bình Minh ...................................... 24 Hình 3.7 Năng suất bƣởi qua các năm .......................................................................... 25 Hình 3.8 Sản lƣợng bƣởi thị xã Bình Minh .................................................................. 26 Hình 4.1 Sơ đồ chuỗi cung ứng bƣởi thị xã Bình Minh ................................................ 29 Hình 4.2 Nông dân và các mối quan hệ với nhau ......................................................... 32 Hình 4.3 Biểu đồ diện tích đất trồng bƣởi..................................................................... 34 Hình 4.4 Vƣờn bƣởi Năm Roi mới trồng ...................................................................... 35 Hình 4.5 Quá trình thu hoạch bƣởi Năm Roi ................................................................ 36 Hình 4.6 Biểu đồ phƣơng thức mua bán bƣởi ............................................................... 38 Hình 4.7 Biểu đồ nơi tiêu thụ bƣởi Năm Roi ................................................................ 45 Hình 4.8 Thƣơng lái, doanh nghiệp và các mối quan hệ .............................................. 45 Hình 4.9 Sơ chế bƣởi sau khi thu hoạch ....................................................................... 47 Hình 4.10 Bảo quản bƣởi Năm Roi............................................................................... 48 Hình 4.11 Quá trình vận chuyển bƣởi Năm Roi ........................................................... 49 Hình 4.12 Nhà bán sỉ và các mối quan hệ ..................................................................... 52 Hình 4.13 Quá trình phân loại, đóng gói, dán nhãn ...................................................... 53 Hình 4.14 Bảo quản bƣởi trong đóng thoáng mát ........................................................ 54 Hình 4.15 Ngƣời bán lẻ, điểm du lịch và các mối quan hệ ........................................... 56 Hình 4.16 Các điểm du lịch, các điểm bán lẻ bƣởi Năm Roi ....................................... 57 Bùi Hoài Văn 1111224 xiii Luận văn tốt nghiệp Hình 4.17 Sản phẩm bƣởi Năm Roi chất lƣợng ............................................................ 60 Hình 4.18 Hợp tác xã và các mối quan hệ tực tiếp ....................................................... 61 Hình 4.19 Phân loại, đóng gói, dán nhãn bƣởi Năm Roi trong hợp tác xã ................... 63 Hình 4.20 Bệnh sâu đục trái trên bƣởi Năm Roi.......................................................... 67 Bùi Hoài Văn 1111224 xiv Luận văn tốt nghiệp DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1 Lao động dƣới 15 tuổi tính đến ngày 1/7/2013 ............................................. 16 Bảng 3.2 Giá trị sản xuất ngành Nông Nghiệp ............................................................. 18 Bảng 3.3 Diện tích thực hiện các loại cây trồng ........................................................... 19 Bảng 3.4 Diện tích gieo trồng bƣởi theo đơn vị hành chánh ........................................ 24 Bảng 3.5 Năng suất gieo trồng bƣởi ............................................................................. 25 Bảng 3.6 Tồng sản lƣợng bƣởi trong năm 2013 của thị xã Bình Minh ........................ 26 Bảng 4.1 Tỉ lệ phần trăm diện tích số hộ nông dân trồng bƣởi Năm Roi trong xã Mỹ Hòa năm 2013 ............................................................................................................... 33 Bảng 4.2 Chi phí trung bình những năm đầu cho bƣởi Năm roi trong 1 năm/ 1000m2 (40 cây) .......................................................................................................................... 39 Bảng 4.3 Chi phí trung bình những năm cho trái cho bƣởi Năm roi trong 1 năm/ 1000m2 (40 cây) ............................................................................................................ 40 Bảng 4.4 Doanh thu trung bình của bƣởi Năm Roi trong năm thứ 4/1000m2 .............. 41 Bảng 4.5 Doanh thu trung bình của bƣởi Năm Roi trong năm thứ 5/1000m2 .............. 41 Bảng 4.6 Doanh thu trung bình của bƣởi Năm Roi trong năm thứ 6/1000m2 .............. 41 Bảng 4.7 Doanh thu trung bình của bƣởi Năm Roi trong năm thứ 7/1000m2 .............. 42 Bảng 4.8 Doanh thu trung bình qua các năm của bƣởi Năm Roi trong 1000m2 .......... 42 Bùi Hoài Văn 1111224 xv Luận văn tốt nghiệp DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TXBM: Thị xã Bình Minh ĐBSCL: Đồng Bằng sôn Cửu Long ATVSTP: An toàn vệ sinh thực phẩm SC: Chuỗi cung ứng (Supply Chain) SCM: Quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management) GAP: Thực hành nông nghiệp tốt (Good Agricultural Practices) GLOBALGAP: Thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu ( Global Good Agricultural Practices) BVTV: Thuốc bảo vệ thực vật HACCP: Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (Hazard Analysis Critical Control Point). NAFIQAD: Chi cục quản lý chất lƣợng Nông lâm và Thủy sản (national Agro ─ Forestry ─ Fisheries Quality Assurance Department) DV: Dịch vụ PE: Polyetylen Bùi Hoài Văn 1111224 xvi Luận văn tốt nghiệp CHƢƠNG I GIỚI THIỆU 1.1 Đặt vấn đề Trong những năm qua, ngành nông nghiệp Việt Nam đã có những bƣớc tăng trƣởng đáng kể và đã có những thay đổi quan trọng trong cơ cấu sản xuất, trở thành nhà sản xuất và xuất khẩu chính trong một số mặt hàng nông sản nhƣ: gạo, cà phê, điều, hạt tiêu,... Cùng với xu thế đó ngành nông nghiệp Việt Nam đã có những bƣớc tăng trƣởng đáng kể về sự thay đổi trong cơ cấu sản xuất nông nghiệp chính là tiền đề, nền tảng quan trọng để Việt Nam trở thành nhà sản xuất, đối tác chính trong việc xuất khẩu mặt hàng nông sản đặc biệt là trái cây. Trái cây Việt Nam đang có cơ hội rất lớn với thị trƣờng nội địa hơn 80 triệu dân có đời sống ngày càng đƣợc cải thiện, cùng với một thị trƣờng thế giới béo bở sẽ tạo cơ hội để nông sản Việt Nam khẳng định vị trí và thƣơng hiệu trong nƣớc và quốc tế. Với điều kiện thuận lợi, đất đai màu mỡ nhờ lƣợng phù sa bồi đắp hàng năm của khu vực ĐBSCL đã tạo đà cho sự phát triển nông nghiệp đặc biệt là cây ăn quả nói chung, trong đó có bƣởi Năm Roi đƣợc quan tâm mạnh mẽ. Cơ hội cho trái bƣởi Năm Roi còn rất lớn vì một lý do sức khỏe con ngƣời đƣợc các chuyên gia dinh dƣỡng hay các bác sĩ khuyên dùng nhiều hơn các loại thịt, đƣờng, bánh ngọt vì chúng có nhiều vitamin C tốt cho da và nhiều loại vitamin chất dinh dƣỡng khác, ngoài ra chúng còn có thể chữa một số bệnh và có thể sử dụng để giảm cân. Trong những năm gần đây, so về phƣơng diện đa dạng hóa trong việc canh tác thì ĐBSCL đã chủ trƣơng đi đầu về việc khai thác thế mạnh vốn có của khu vực, mở rộng thêm đất canh tác ở những nơi chƣa hiểu biết về giá trị của cây ăn trái, cùng với tình hình đó là việc đào tạo, mở các lớp chuyên đề nhằm bổ sung kiến thức cho nông dân trong một vụ mùa bội thu với sản phẩm nông nghiệp có chất lƣợng cao, ATVSTP Bùi Hoài Văn 1111224 1 Luận văn tốt nghiệp do áp dụng mô hình GlobalGAP, đem lại lợi ích cao cho ngƣời dân, đời sống ngày càng nâng cao hơn. Ngày nay cơ hội thị trƣờng dành cho mặt hàng trái cây là hết sức to lớn, đặc biệt là bƣởi Năm Roi huyện Bình Minh tỉnh Vĩnh Long, cũng nhƣ các sản phẩm khác trên địa bàn khu vực, mặt hàng bƣởi Năm Roi cũng đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức nhƣ: Lƣợng cung cầu không cân đối, diện tích gieo trồng nhỏ lẻ chủ yếu là trồng cây theo mô hình tự phát, không tập trung lại đƣợc dẫn đến sự khó khăn trong việc thu mua. Ngoài ra cùng với sự phát triển xã hội nên nhu cầu tiêu dùng của con ngƣời tăng lên: sản phẩm chất lƣợng cao, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm…do đó mô hình GlobalGAP đang đƣợc đƣa vào áp dụng với hầu hết các loại nông sản. Từ những lý do đó mà em đã chọn đề tài: “Hoàn thiện chuỗi cung ứng bưởi Năm Roi thị xã Bình Minh – Vĩnh Long” nhằm tìm hiểu thêm trong thực tế và đƣa ra những giải pháp thích hợp thúc đẩy chuỗi cung ứng cây bƣởi Năm Roi và từ đó phát triển một số loại nông sản khác với mục đích cải thiện cuộc sống ngƣời dân huyện Bình Minh nói riêng và tỉnh Vĩng Long nói chung. 1.2 Mục tiêu của đề tài − Hiểu đƣợc quy trình quản lý các thành phần liên quan trong chuỗi cung ứng: Nông dân, thƣơng lái, nhà bán sĩ, nhà bán lẻ, điểm du lịch, ngƣời tiêu dùng,… − Nắm bắt đƣợc tình hình canh tác bƣởi Năm Roi của thị xã Bình Minh − Phân tích những thuận lợi và khó khăn trong việc quản lý chuỗi cung ứng − Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động để chuỗi cung ứng đƣợc hoàn thiện. − Đề xuất mô hình chuỗi cung ứng có các bên liên quan tham gia. 1.3 Phƣơng pháp thực hiện Bùi Hoài Văn 1111224 2 Luận văn tốt nghiệp − Số liệu sơ cấp: phỏng vấn trực tiếp khoảng 10−20% tổng số hộ nông dân trồng bƣởi và tham khảo ý kiến cán bộ nông nghiệp xã Mỹ Hòa, huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long − Số liệu thứ cấp: các số liệu thống kê của phòng Kinh tế huyện, tài liệu liên quan và sách, báo, Internet − Nhận định những vấn đề liên quan và giải pháp hoàn thiện chuỗi cung ứng. 1.4 Phạm vi của đề tài − Do thời gian thực hiện còn hạn chế nên đề tài chỉ khảo sát đƣợc 26 hộ nông dân trồng bƣởi tại ấp Mỹ An, xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh ─ Vĩnh Long . − Phân tích đặc điểm của các thành phần trong chuỗi cung ứng. 1.5 Nội dung chính − Chƣơng I Giới thiệu − Chƣơng II Cơ sở lý thuyết − Chƣơng III Thông tin về huyện Bình Minh và cây bƣởi Năm Roi − Chƣơng IV Phân tích – đánh giá chuỗi cung ứng bƣởi Năm Roi Bình Minh − Chƣơng V Đề xuất giải pháp hoàn thiện chuỗi cung ứng − Chƣơng VI Kết luận và kiện nghị. Bùi Hoài Văn 1111224 3