BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÀ RỊA – VŨNG TÀU
*****
TRẦN VĂN BÌNH
HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC ĐỊNH GIÁ SỬ DỤNG DỊCH VỤ KHO BÃI
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG CẢNG VŨNG TÀU
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh
Mã ngành : 8340101
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA HỌC :
PGS.TS. ĐỖ PHÚ TRẦN TÌNH
Bà Rịa – Vũng Tàu, tháng 6/2022
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên là Trần Văn Bình, học viên cao học lớp MBA20K18 trường Đại Học
Bà Rịa – Vũng Tàu; chuyên ngành Quản trị kinh doanh.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, được thực
hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Đỗ Phú Trần Tình. Các số liệu,
những kết luận nghiên cứu được trình bày trong luận văn này hoàn toàn trung thực.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Bà Rịa – Vũng Tàu, ngày 22 tháng 6 Năm 2022
Học Viên
Trần Văn Bình
LỜI CẢM ƠN
Lời cảm ơn đầu tiên, tôi xin trân trọng gửi đến gia đình và những người thân
yêu luôn đã động viên khuyến khích tôi hoàn thành luận văn.
Bằng tấm lòng biết ơn của mình, tôi xin trân trọng gửi đến lời tri ân sâu sắc
đến PGS.TS. Đỗ Phú Trần Tình. Với sự hướng dẫn tận tình, tâm huyết và trách
nhiệm đã giúp tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn quan
tâm, chia sẽ tài liệu, hỗ trợ tạo điều kiện cho tôi thực hiện nghiên cứu bài luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn!
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC BẢNG, BIỂU MẪU, HÌNH
DANH MỤC VIẾT TẮT
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƢỢC ĐỊNH GIÁ SẢN PHẨM DỊCH
VỤ ............................................................................................................................................ 15
1.1 Những vấn đề lý luận chung về định giá sản phẩm dịch vụ ......................................... 15
1.1.1
Phân loại chi phí ............................................................................................... 15
1.1.2
Định giá theo quan điểm của lý thuyết kinh tế .................................................. 23
1.1.3
Định giá theo quan điểm của marketing ............................................................ 25
1.1.4
Định giá theo quan điểm của kế toán ................................................................ 29
1.2 Các yếu tố ảnh hƣởng đến định giá sản phẩm dịch vụ ................................................. 30
1.2.1
Các yếu tố bên trong doanh nghiệp ................................................................... 30
1.2.2
Các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp................................................................... 32
1.3 Các phƣơng pháp định giá sản phẩm dịch vụ ............................................................... 33
1.3.1
Phân biệt chiến lược định giá và phương pháp định giá................................... 33
1.3.2
Phương pháp định giá theo chi phí.................................................................... 34
1.3.3
Phương pháp định giá dựa trên điểm hòa vốn .................................................. 37
1.3.4
Phương pháp định giá theo giá trị ..................................................................... 38
1.3.5
Phương pháp định giá cạnh tranh ..................................................................... 39
1.4 Chiến lƣợc định giá dịch vụ kho bãi .............................................................................. 39
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VẬN DỤNG CHIẾN LƢỢC ĐỊNH GIÁ KHO, BÃI
TẠI VCP ................................................................................................................................. 44
2.1 Tổng quan về VCP ........................................................................................................... 44
2.1.1
Khái quát thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của VCP ........................ 44
2.1.2
Đặc thù loại hình dịch vụ của VCP ................................................................... 53
2.2 Phân tích thực trạng vận dụng phƣơng pháp định giá kho, bãi tại VCP ................... 54
2.2.1
Thống kê mô tả khảo sát .................................................................................... 54
2.2.2
Phương pháp định giá kho, bãi đang được vận dụng tại VCP .......................... 56
2.2.3
Các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp định giá kho, bãi tại VCP ................. 60
2.3 Phân tích thực trạng vận dụng chiến lƣợc định giá kho, bãi tại VCP ........................ 61
2.4 Phân tích các yếu tố tác động đến chiến lƣợc định giá kho, bãi tại VCP.................... 66
2.4.1
Các yếu tố tác động đến từ bên trong VCP ....................................................... 66
2.4.2
Các yếu tố tác động từ bên ngoài VCP .............................................................. 68
2.5 Đánh giá chung về thực trạng vận dụng chiến lƣợc định giá kho, bãi tại VCP ......... 68
2.5.1
Những kết quả đạt được ..................................................................................... 68
2.5.2
Những tồn tại , hạn chế ...................................................................................... 70
2.5.3
Nguyên nhân ...................................................................................................... 71
2.5.4
Lựa chọn giải pháp trong tương lai ................................................................... 72
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC ĐỊNH GIÁ DỊCH VỤ
KHO, BÃI TẠI VCP .............................................................................................................. 75
3.1 Mục tiêu và định hƣớng hoàn thiện chiến lƣợc định giá kho, bãi tại VCP đến năm
2030 ......................................................................................................................................... 75
3.1.1
Mục tiêu ............................................................................................................. 75
3.1.2
Định hướng ........................................................................................................ 75
3.2 Các giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc định giá kho, bãi tại VCP .................................. 77
3.2.1
Các nguyên tắc khi đề xuất giải pháp ................................................................ 77
3.2.2
Nội dung giải pháp ............................................................................................ 77
3.3 Các kiến nghị để hoàn thiện chiến lƣợc định giá kho, bãi tại VCP ............................. 82
3.3.1
Về phía nhà nước ............................................................................................... 82
3.3.2
Về phía hiệp hội ngành cảng biển, logistics, vận tải đa phương thức ............... 83
3.3.3
Về phía VCP....................................................................................................... 83
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG, BIỂU MẨU, HÌNH
Bảng 1.1 Bảng phân loại chi phí
Bảng 2.1 Hoạt động SXKD trong ba năm 2019,2020,2021 của VCP – XNDV
Bảng 2.2 Kinh doanh dịch vụ thuê kho bãi trong ba năm 2019,2020,2021 của VCP
– XNDV
Bảng 3.1 Tổng hợp bài toán giả định
Biểu đồ 2.1 Doanh thu và lợi nhuận từ năm 2019 – 2021
Biểu đồ 2.2 Kinh doanh DV kho bãi từ năm 2019 – 2021
Biểu đồ 2.3 Tỷ lệ phủ kín kho
Hình I. Quy trình thực hiện nghiên cứu
Hình 1.1 Đồ thị chi phí cố định
Hình 1.2 Đồ thị chi phí biến đổi
Hình 1.3 Đồ thị tổng chi phí và điểm hòa vốn
Hình 2.1 Bản đồ Công Ty Cổ phần Thương Cảng Vũng tàu
Hình 2.2 Sơ đồ tổ chức công ty
DANH MỤC VIẾT TẮT
Từ viết tắt
Diễn giải
Break Even Point
BEP
Business to business
B2B
Chi phí biến đổi
CPBĐ
Chi phí cố định
CPCĐ
Dead weight tonnage
DWT
Vungtau Commercial Port
VCP
Xí nghiệp dịch vụ
XNDV
Xuất nhập khẩu
XNK
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Một doanh nghiệp cần phải xác định rõ được chiến lược kinh doanh của
mình từ đó dựa vào chiến lược kinh doanh này làm tiêu chí để xây dựng phát triển
lên chiến lược marketing, trong đó chiến lược định giá bất kỳ một sản phẩm dịch vụ
mang tính chất sống còn của doanh nghiệp, quyết định sự tăng trưởng doanh thu,
giữ chân khách hàng cũ, săn tìm khách hàng mới và cả danh tiếng của thương hiệu
doanh nghiệp. Mục tiêu của doanh nghiệp là xác định một mức giá hấp dẫn cạnh
tranh cho sản phẩm dịch vụ, và mở rộng nhận biết thương hiệu của mình trên thị
trường.
Công việc định giá sản phẩm là một quá trình không phải dễ dàng cho doanh
nghiệp, cần phải nghiên cứu một cách cẩn thận. Ngoài việc doanh nghiệp phải tính
toán giá thành làm sao để bù đắp được các chi phí biến đổi và chi phí cố định liên
quan tới nguyên vật liệu sản xuất sản phẩm hoặc dịch vụ, nhân sự, marketing, quảng
cáo, phân phối, bán hàng và chi phí khác; bên cạnh đó doanh nghiệp còn phải tìm ra
mức giá hợp lý để xây dựng hình ảnh và đảm bảo uy tín của thương hiệu của mình
trên thị trường, mà còn đủ sức, đủ tiềm lực cạnh tranh với đối thủ. Nếu định giá sản
phẩm hoặc dịch vụ quá cao, doanh nghiệp sẽ mất đi những cơ hội bán hàng và bỏ
qua cơ hội tiếp cận những khách hàng tiềm năng có giá trị. Nhưng nếu định giá sản
phẩm hoặc dịch vụ quá thấp, doanh nghiệp sẽ bỏ qua những khoản doanh thu, lợi
nhuận bán hàng quan trọng. Vì vậy, việc lên chiến lược định giá sản phẩm dịch vụ
phù hợp trong từng điều kiện môi trường là điều mà các doanh nghiệp cần quan tâm
chú trọng.
Tùy vào các mục tiêu của doanh nghiệp (dựa vào vòng đời của sản
phẩm dịch vụ) như muốn bảo vệ thị trường hiện tại; thâm nhập một thị trường
mới, tăng thị phần; định vị lại thương hiệu và thuộc tính của sản phẩm dịch vụ
thì sẽ cần áp dụng các chiến lược và phương pháp định giá khác nhau.
1
Một doanh nghiệp có thể tiếp cận nhiều phương pháp định giá. Giá có thể
được thiết lập để tối đa hóa lợi nhuận hoặc cả một thị trường tổng thể. Cần phải
được làm rõ phân biệt chiến lược định giá và phương pháp định giá. Đây là 2
khái niệm rất dễ gây lẫn lộn nếu không xác định rõ vì nó đều nói đến việc
định giá cho sản phẩm dịch vụ. Chiến lược định giá chủ yếu nói đến mục tiêu
cần đạt được trong tương lai còn phương pháp định giá đề cập đến cách tính
giá ở hiện tại để đạt được mục tiêu đó.
Công Ty Cổ Phần Thương Cảng Vũng Tàu (Vungtau Commercial Port VCP) được thành lập năm 2003, đến nay có 51% vốn thuộc nhà nước. VCP là một
doanh nghiệp hoạt động khai thác cảng biển và cung ứng dịch vụ hàng hải. Doanh
thu của VCP chủ yếu là các hoạt động từ cung ứng dịch vụ, biết rõ điều này VCP đề
ra các chiến lược của mình là xoay quanh khách hàng, lấy khách hàng làm trung
tâm dựa trên các tiêu chí như chăm sóc khách hàng chu đáo, lắng nghe những phản
hồi của khách hàng… mục tiêu là để nâng tầm dịch vụ của mình. Tác giả đang công
tác và công hiến tại VCP, có cơ hội được làm việc trực tiếp với khách hàng và đã
ghi nhận được rất nhiều phản hồi từ những khách hàng hiện hữu và khách hàng tiềm
năng. Một trong những phản hồi của khách hàng là vấn đề về giá sử dụng dịch vụ
của VCP và cụ thể hơn là giá sử dụng dịch vụ kho, bãi của VCP. Dựa vào những
phản hồi này, tác giả nhận thấy rằng phương pháp định giá kho, bãi của VCP chưa
linh động cụ thể theo từng loại khách hàng đặc trưng vì khách hàng của VCP là rất
đa dạng ngành nghề. VCP đang áp dụng chính sách giá dịch vụ chung cho tất cả
khách hàng, nhưng đều này là chưa hợp lý, chưa xây dựng được niềm tin từ khách
hàng hiện hữu (rất dễ đánh mất khách hàng này) và cũng chưa thu hút được khách
hàng tiềm năng về mình (chuyển đổi khách hàng tiềm năng thành khách hàng chính
thức) làm dẫn đến một thực trạng đáng tiếc là việc khai thác kho, bãi chỉ ở mức
chưa đến 50% khả năng hoạt động của mình. Từ đó tác giả muốn xây dựng lên một
chiến lược định giá sử dụng dụng dịch vụ kho, bãi linh động cho từng loại khách
hàng cụ thể, mục tiêu đặt ra là thu hút săn tìm những khách hàng tiềm năng và
chuyển đổi họ thành khách hàng chính thức cho công ty; và tiếp tục giữ chân được
2
khách hàng hiện hữu. Giúp cho VCP khai thác hết tiềm năng của mình và mục đích
cuối cùng là tối đa hoá doanh thu lợi nhuận cho công ty và cổ đông.
Việc áp dụng phương pháp định giá dựa theo phương hướng của chiến lược
định giá đã vạch ra là một vấn đề then chốt trong việc giúp doanh nghiệp đưa ra
những quyết định chính xác nhằm vừa có thể chào giá bán sản phẩm dịch vụ ra thị
trường một cách hợp lý, và vừa có thể thu được doanh thu lợi nhuận tối đa cho
doanh nghiệp. Nhận thấy tầm quan trọng của việc nghiên cứu chiến lược định giá
sản phẩm dịch vụ do đó tác giả lựa chọn đề tài : “Hoàn thiện chiến lược định giá
sử dụng dịch vụ kho, bãi tại Công ty Cổ Phần Thương Cảng Vũng Tàu” làm đề
tài luận văn của mình, nơi mà tác giả đang làm việc và cống hiến.
2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu chiến lƣợc định giá sản phẩm dịch vụ
Các kết quả của nhiều nghiên cứu trước đây liên quan đến chiến lược định
giá sản phẩm dịch vụ được tác giả tổng hợp và phân tích. Trước tiên tác giả xem xét
những nghiên cứu trước đã nghiên cứu về giá và chiến lược định giá sản phẩm dịch
vụ. Sau đó tác giả tiếp tục tóm tắt các công trình liên quan đến việc chiến lược định
giá, mục tiêu định giá, các phương pháp định giá, các yếu tố ảnh hưởng đến việc
định giá từ bên trong và bên ngoài của doanh nghiệp.
Thứ nhất, tổng quan định giá sản phẩm được nghiên cứu của các chuyên
gia kinh tế. Nghiên cứu về định giá, chiến lược định giá thì các chuyên gia kinh tế
có nhiều quan điểm khác nhau. Tác giả hệ thống lại các quan điểm đó qua hai góc
nhìn của các chuyên gia kinh tế nghiên cứu về định giá sản phẩm là: mục tiêu định
giá và chiến lược định giá.
Một là, các nghiên cứu về mục tiêu định giá
Phạm Thị Nhung (2006) một doanh nghiệp có thể theo đuổi các mục tiêu
khác nhau khi định giá các sản phẩm dịch vụ. Nếu doanh nghiệp có phân đoạn thị
trường, lựa chọn thị trường mục tiêu và xây dựng chính sách marketing – mix cho
3
từng đoạn thị trường đó thì mục tiêu định giá đã được xác định rành mạch. Như vậy,
việc định giá phần lớn là do các quyết định về cách định vị trên thị trường. Một
doanh nghiệp xác định được các mục tiêu cần đạt được rõ ràng bao nhiêu, thì việc
định giá cho sản phẩm của doanh nghiệp đó càng dễ dàng bấy nhiêu. Những mục
tiêu mà doanh nghiệp có thể đặt ra là: đảm bảo tồn tại, tối đa hóa lợi nhuận, tăng tối
đa thị phần, và dẫn đầu thị trường về chất lượng sản phẩm.
Rao Vithala và Benjamin Kartono (2009) nghiên cứu được tiến hành bằng
các cuộc khảo sát tại các doanh nghiệp hoạt động trên mọi vùng lãnh thổ toàn cầu.
Việc khảo sát được thực hiện chủ yếu bằng thư và bảng câu hỏi được gửi đến 600
doanh nghiệp hoạt động nhiều ngành nghề khác nhau. Công trình nghiên cứu này
nhằm để khảo sát các mục tiêu liên quan đến việc định giá của các doanh nghiệp mà
họ cho rằng là quan trọng nhất thông qua 5 mức độ điểm: từ không quan trọng đến
cực kỳ quan trọng; các mục tiêu quan trọng là gia tăng hoặc duy trì thị phần; tiếp
đến là duy trì lợi nhuận tăng doanh thu bán hàng.
Để thực hiện được các mục tiêu định giá, doanh nghiệp cần phải có những
chiến lược định giá phù hợp với từng mục tiêu đó. Vì vậy, mục tiêu định giá chính
là yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược định giá.
Hai là, các nghiên cứu về chiến lược định giá
Hinterhuber (2008) đã nghiên cứu tổng hợp giai đoạn từ 1983-2006 ở các thị
trường trên toàn cầu nhằm nghiên cứu về mức độ vận dụng các chiến lược định giá
của các doanh nghiệp. Nghiên cứu kết luận rằng định giá dựa trên cạnh tranh (yếu
tố bên ngoài doanh nghiệp), định giá dựa trên chi phí (bên trong doanh nghiệp),
định giá dựa trên định hướng giá trị của khách hàng (bên ngoài doanh nghiệp) là ba
chiến lược định giá được các doanh nghiệp sử dụng nhiều nhất chiếm lần lượt là
44%, 37%, 17% ở các thị trường.
Rao Vithala và Benjamin Kartono (2009) nghiên cứu các mối quan hệ giữa
chiến lược định giá và các yếu khác liên quan. Nghiên cứu xem xét ảnh hưởng của
4
mục tiêu giá và đặc điểm của doanh nghiệp đến chiến lược định giá. Nghiên cứu đã
xây dựng lên 19 chiến lược định giá, những chiến lược này bao gồm như định giá
cạnh tranh, định giá dựa trên chi phí, định giá cho sản phẩm mới, định giá cho dòng
sản phẩm, định giá theo địa lý và định giá dựa trên khách hàng…Kết quả nghiên
cứu nói lên rằng chiến lược định giá được các doanh nghiệp lựa chọn dựa trên cơ sở
chi phí chiếm 47,2% là cao nhất, chiến lược định giá theo internet chiếm 3% là thấp
nhất.
Thứ hai, các công trình nghiên cứu ngoài nước về chiến lược định giá sản
phẩm dịch vụ
Huda Al-Hussari (2006) nghiên cứu đã khảo sát 1000 doanh nghiệp tại Anh.
Kết quả nghiên cứu nói lên rằng khi đinh giá dựa trên chi phí biến đổi được các nhà
quản trị sử dụng nhiều hơn bởi vì áp dụng chi phí đầy đủ có thể làm cho các doanh
nghiệp phát sinh những chi phí tốn kém trong quá trình sản xuất. Điều này nói lên
rằng việc các doanh nghiệp định giá dựa trên chi phí biến đổi và dựa trên giá của
đối thủ cạnh tranh ngày càng được áp dụng nhiều hơn. Nghiên cứu kết luận rằng
phương pháp định giá dựa trên chi phí đầy đủ không còn áp dụng phổ thông như
những nghiên cứu trước đó đã nêu, chi phí biến đổi là phương pháp được sử dụng
rộng rãi nhất. Nghiên cứu này cũng cho rằng phương pháp định giá dựa trên cơ sở
chi phí cũng nên được tích hợp với thông tin xu hướng của thị trường như là phản
hồi của khách hàng, giá của đối thủ cạnh tranh cũng cần phải được xem xét. Tuy
nhiên, nếu doanh nghiệp quan tâm thông tin xu hướng của thị trường nhiều hơn chi
phí. Thì doanh nghiệp phải thiết lập một chi phí tinh gọn.
Peter Lane và Chris Durden (2013) nghiên cứu tìm hiểu về chi phí thông tin
khách hàng trong việc định giá của các doanh nghiệp du lịch của nước Anh. Kết quả
nghiên cứu chỉ ra rằng các doanh nghiệp du lịch xem thông tin chi phí khách hàng
là yếu tố quan trọng nhất cho việc thiết lập giá. Kết quả cũng chỉ ra rằng các doanh
nghiệp lớn ưa thích thông tin chi phí khách hàng hơn, còn các doanh nghiệp nhỏ thì
lại chọn thông tin xu hướng của thị trường.
5
Qua các phần tổng hợp phân tích của các nhà nghiên cứu trãi dài từ quá khứ
đến gần đây, tác giả nhận xét rằng phần đông các doanh nghiệp trên thế giới lựa
chọn phương pháp định giá dựa trên chi phí. Trong thời kỳ trước những năm 90 của
thế kỷ trước thì phương pháp định giá dựa trên chi phí đầy đủ chiếm ưu thế phần
đông của các doanh nghiệp. Nhưng sau năm 1990 thì các doanh nghiệp đã quan tâm
hơn về định giá dựa trên chi phí biến đổi vì các tác động ảnh hưởng đến từ bên
ngoài như phản hồi thông tin của khách hàng (khách hàng yêu cầu về sản phẩm
nhiều hơn) và áp lực cạnh tranh giá từ các đối thủ. Như vậy, một doanh nghiệp
muốn tồn tại và phát triển thì cần phải linh hoạt trong việc chọn phương pháp định
giá, họ phải vừa định giá dựa trên chi phí biến đổi và còn phải biết kết hợp thông tin
đến từ bên ngoài như khách hàng và đối thủ cạnh tranh. Để thực hiện được điều này
thì doanh nghiệp phải tự xây dựng lên một kế hoạch chi phí tinh gọn thì mới có thể
cạnh tranh và tồn tại trên thị trường.
Thứ ba, tổng quan các công trình nghiên cứu trong nước về chiến lược
định giá sản phẩm dịch vụ
Nguyễn Thị Minh Phương (2013) công trình nghiên cứu của tác giả có đề cập
đến định giá sản phẩm. Cụ thể trong phần cơ sở lý luận tác giả đã trình bày ba
phương pháp định giá bao gồm phương pháp định giá dựa trên cơ sở chi phí;
phương pháp định giá dựa trên cơ sở giá thị trường; phương pháp định giá dựa trên
cơ sở giá đàm phán. Phương pháp nói lên rằng các doanh nghiệp thép ở Việt Nam
hiện nay định giá dựa trên cơ sở chi phí. Với phương pháp định giá này sẽ đẩy sự
khó khăn về bộ phận sản xuất. Những yếu kém về quản trị chi phí, lãng phí ở bộ
phận trước sẽ được chuyển sang bộ phận sau trong một quy trình công đoạn sản
xuất khép kín. Như vậy, phương pháp định giá trên cơ sở chi phí không đánh giá
đúng kết quả hoạt động của từng bộ phận sản xuất, không thúc đẩy cải tiến quy
trình trên từng bộ phận, chưa cắt giảm chi phí và còn bị động trong sản xuất.
Trần Thị Dự (2013) gửi phiếu khảo sát đến 52 doanh nghiệp chế biến thức ăn
chăn nuôi tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu nói lên rằng tất cả các doanh nghiệp
6
chế biến thức ăn chăn nuôi được khảo sát đều định giá dựa trên cơ sở chi phí đầy đủ.
Phần đông các doanh nghiệp chọn tiêu thức sản lượng sản xuất và chi phí nguyên
vật liệu trực tiếp làm tiêu thức phâm bổ chi phí chung. Tác giả đã phân thành những
nhóm chi phí hoạt động: hoạt động kiểm nghiệm sản phẩm, hoạt động chạy máy,
hoạt động vận chuyển sản phẩm, hoạt động duy trì chung của từng phân xưởng. Xác
định định giá chi phí cho từng loại sản phẩm, từng chi nhánh, từng khách hàng.
Nguyễn Thị Mai Anh (2014) điều tra gửi phiếu khảo sát đến các công ty sản
xuất nhựa đã được niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam. Kết quả nghiên cứu
nói lên rằng các công ty này ra quyết định định giá bán sản phẩm dựa trên thông tin
chi phí là 100%. Nếu có một đơn hàng đặc biệt nào đó, cơ sở chi phí không được
xem là yếu tố quan trọng nhất thì có đến 66,7% công ty đồng ý thực hiện trường
hợp đơn hàng này. Nghiên cứu cũng nói lên là chi phí sản xuất chung được phân bổ
theo chi phí nguyên vật liệu là 57,14%; và chi phí theo nhân công trực tiếp là
42,86 %.
Đào Thúy Hà (2015) nghiên cứu về các doanh nghiệp sản xuất thép ở Việt
Nam, nghiên cứu nói lên rằng việc định giá sản phẩm thép đang dựa trên cơ sở chi
phí đầy đủ thực tế vẫn đang được áp dụng phổ biến hơn. Khi tính giá sản phẩm các
doanh nghiệp sản xuất thép đều phân bổ chi phí chung như những phương pháp
phân bổ truyền thống như chi phí nguyên vật liệu, chi phí quản lý… Nghiên cứu
còn đề xuất các doanh nghiệp thép nên áp dụng thí điểm phương pháp định giá theo
hoạt động tại giai đoạn luyện thép với mục đích là cung cấp thêm chi phí về các
hoạt động nhằm loại bỏ các hoạt động nào lãng phí, quy trình cũ…
Hoàng Khánh Vân (2016) giá cả dựa trên sự hiểu biết chi phí và định một
mức giá là đủ lớn để tạo ra lợi nhuận và đủ nhỏ để thực hiện bán. Sử dụng chi phí
để định giá là phương pháp nhanh, đơn giản và cần thiết. Chi phí là điểm khởi đầu
của giá, và chi phí là mức thấp nhất mà giá không thể giảm trong dài hạn. Các thông
tin chi phí là quan trọng, mặc dù không có nghĩa là các thông tin duy nhất mà nên
được sử dụng khi quyết định giá cuối cùng. Vì vậy, nhà quản trị nên sử dụng thông
7
tin này, cùng với kiến thức của họ và thị trường và chiến lược giá, trước khi giá
được thiết lập.
Các công trình nghiên cứu về định giá tại Việt Nam chỉ mới cập nhật vấn đề
định giá một cách khái quát, chưa đi sâu vào việc phân tích các phương pháp định
giá cho nhiều loại ngành nghề đặc thù khác nhau. Các nghiên cứu này chưa tìm hiểu
được mục tiêu chiến lược định giá đặc thù của mỗi doanh nghiệp.
Thứ tư, các nghiên cứu tại Công Ty Cổ Phần Thương Cảng Vũng Tàu
(VCP)
Về những nghiên cứu khoa học tại VCP thì mới chỉ có một nghiên cứu luận
văn thạc sĩ với đề tài về chiến lược phát triển kinh doanh. Vẫn chưa có một nghiên
cứu khoa học với đề tài là định giá một dịch vụ của công ty hoặc thẩm định giá liên
quan đến dự án đấu thầu.
Sau hơn 5 năm làm việc tại VCP tác giả đã có nhiều góc nhìn và nhận xét về
tình hình hoạt động kinh doanh của công ty. Tác giả nhận xét rằng dịch vụ cho thuê
kho, bãi của công ty đang trong giai đoạn thứ 3 của định nghĩa vòng đời sản phẩm
trong môn học marketing 4P. Phương pháp định giá dịch vụ của VCP là chưa linh
động theo từng trường hợp cụ thể của từng loại khách hàng rất đang dạng, VCP
đang áp dụng giá dịch vụ chung cho tất cả khách hàng, điều này là chưa hợp lý,
chưa xây dựng được niềm tin của khách hàng cũ và không thu hút được khách hàng
mới. Thực tiễn cũng chứng minh rằng tình hình khai thác hoạt động của kho chỉ
đang ở mức 49% khả năng khai thác (5.869/12.000 m2 tính đến ngày 31/12/2021 –
số liệu được lấy từ Xí Nghiệp Dịch Vụ - VCP).
Tác giả đã tổng hợp các công trình nghiên cứu trên thế giới và trong nước,
các công trình nghiên cứu này chỉ ở mức khái quát tổng hợp bằng việc gửi phiếu
khảo sát và thực hiện những cuộc phỏng vấn đến các doanh nghiệp. Kết quả các
công trình nghiên cứu này đều có mẫu số chung là phần đông các doanh nghiệp
định giá sản phẩm dịch vụ dựa trên cơ sở chi phí. Nhưng chưa có công trình nào
8
đào sâu nghiên cứu hơn về các yếu tố tác động khác ảnh hưởng lên việc định giá
của doanh nghiệp như áp lực cạnh tranh của đối thủ cạnh tranh và sự phản hồi của
khách hàng lên sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp. Chưa có một chiến lược cụ thể
rõ ràng nào phù hợp với từng đặc thù riêng của mỗi doanh nghiệp. Đồng thời tác giả
cũng nhận thấy tình hình hoạt động kinh doanh của VCP cần phải có một gì đó mới
hơn như một cú hích để tạo động lực cho VCP tiếp tục phát triển, cần phải có những
chiến lược mới linh hoạt hơn, phù hợp hơn để thu hút săn tìm những khách hàng
mới, chuyển đổi những khách hàng tiềm năng thành khách hàng chính thức và mục
tiêu cuối cùng là tối đa hóa lợi nhuận cho VCP. Chính vì đó tác giả đã chọn đề tài
cho bài luận văn của mình là: “Hoàn thiện chiến lược định giá sử dụng dịch vụ kho,
bãi tại Công Ty Cổ Phần Thương Cảng Vũng Tàu”.
3. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu tổng quát của đề tài là phân tích thực trạng vận dụng chiến lược
định giá sử dụng dịch vụ kho, bãi tại Công ty Cổ Phần Thương Cảng Vũng Tàu, qua
đó đề xuất giải pháp hoàn thiện chiến lược định giá sử dụng dịch vụ kho, bãi phù
hợp với tình hình kinh doanh hiện tại của công ty.
Mục tiêu nghiên cứu cụ thể gồm:
Thứ nhất, hệ thống hoá lý luận về chiến lược định giá sử dụng dịch vụ kho,
bãi.
Thứ hai, phân tích và đánh giá thực trạng vận dụng chiến lược định giá dịch
vụ kho, bãi của VCP.
Thứ ba, đề xuất các giải pháp hoàn thiện chiến lược định giá dịch vụ kho, bãi
của VCP.
4. Câu hỏi nghiên cứu
Để trả lời cho các mục tiêu nghiên cứu trên, tác giả đưa đặt ra các câu hỏi
nghiên cứu sau:
9
Câu 1: Chiến lược định giá sử dụng dịch vụ kho, bãi bao gồm những nội
dung nào?
Câu 2: Thực trạng vận dụng chiến lược định giá dịch vụ kho, bãi của VCP
như thế nào?
Câu 3: Những giải pháp nào để hoàn thiện chiến lược định giá dịch vụ kho,
bãi của VCP?
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
5.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng luận văn các vấn đề lý luận và thực tiễn về chiến lược định giá sử
dụng dịch vụ kho, bãi tại Công ty Cổ Phần Thương Cảng Vũng Tàu.
5.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu chiến lược định giá sử
dụng dịch vụ kho, bãi tại VCP trên các nội dung cụ thể sau: (i) Tổng hợp hệ thống
hóa những vấn đề về lý luận chiến lược định giá; (ii) Thực trạng vận dụng chiến
lược định giá cho dịch vụ kho, bãi của VCP; (iii) Giải pháp hoàn thiện chiến lược
định giá cho dịch vụ kho, bãi của VCP.
- Về phạm vi không gian: Nghiên cứu này được thực hiện tại Công Ty Cổ
Phần Thương Cảng Vũng Tàu – Xí nghiệp dịch vụ.
- Về phạm vi thời gian: Nghiên cứu này sử dụng số liệu của VCP từ năm
2019 đến 2021.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu và nguồn dữ liệu:
6.1. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu luận văn bao gồm:
10
Phương pháp phân tích tổng hợp nhằm kế thừa các kết quả nghiên cứu khoa
học, lý thuyết, thực tiễn trong và ngoài nước về chiến lược và phương pháp định giá
sản phẩm dịch vụ. Để phục vụ cho tác giả tổng hợp hệ thống hoá những “cơ sở lý
luận về chiến lược định giá sản phẩm dịch vụ”; và giúp cho tác giả trả lời được câu
hỏi “chiến lược định giá sử dụng dịch vụ kho, bãi bao gồm những nội dung nào?”.
Sử dụng phương pháp thu thập những đánh giá phản hồi của khách hàng về
giá dịch vụ thuê kho bãi tại VCP, tác giả đã thực hiện xây dựng phiếu khảo sát với
dạng câu hỏi trắc nghiệm và câu hỏi mở nhằm thăm dò ý kiến của khách hàng hiện
hữu đang sử dụng dịch vụ của VCP và những khách hàng tiềm năng mới. Sau đó tác
giả dùng phương pháp thống kê, tổng hợp các phản hồi từ các phiếu phỏng vấn,
khảo sát. Căn cứ vào các phương án trả lời, các kiến nghị đề xuất của khách hàng từ
đó đưa ra nhận xét đánh giá chung về thực trạng vận dụng chiến lược định giá kho,
bãi của VCP. Làm sáng tỏ mục tiêu nghiên cứu “Xác định thực trạng vận dụng
chiến lược định giá dịch vụ kho, bãi của VCP”; và trả lời câu hỏi “Thực trạng vận
dụng chiến lược định giá dịch vụ kho, bãi của VCP như thế nào?”.
Đồng thời để thực hiện nghiên cứu những vấn đề của đề tài, tác giả đã sử
dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp từ bên ngoài (các công trình nghiên cứu
khoa học, tạp chí báo cáo khoa học trước đó có liên quan đến đề tài nghiên cứu) và
bên trong (các bảng biểu, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, số liệu thực tế để
tính toán và phân tích) của VCP. Tác giả dùng các phương pháp tổng hợp, đối chiếu,
phân tích để xử lý các dữ liệu thứ cấp đã thu nhập được nhằm chứng minh làm rõ
hơn về “Thực trạng vận dụng chiến lược định giá dịch vụ kho, bãi của VCP”:
Kết hợp nguồn dữ liệu sơ cấp từ việc thu thập các phản hồi kỳ vọng của
khách hàng và nguồn dữ liệu thứ cấp thu thập từ các chiến lược, kế hoạch, chỉ tiêu
trong tương lai của VCP. Tác giả nghiên cứu phân tích, đối chiếu lợi ít giữa hai bên
khách hàng và VCP tìm ra được lợi ích chung, tiếng nói chung của hai bên. Căn cứ
vào đó tác giả “đề xuất các giải pháp hoàn thiện chiến lược định giá dịch vụ kho,
bãi của VCP”.
11
Tác giả tiến hành phân tích khảo sát thống kê mô tả từ đó sắp xếp theo thứ tự
các dữ liệu đã được thu thập, đưa ra nhận xét kết luận cho vấn đề được nghiên cứu
và cuối cùng là đề xuất các giải pháp khuyến nghị.
Hình I. Quy trình thực hiện nghiên cứu
Mục tiêu đề tài
Tham khảo các
định nghĩa, lý
thuyết liên quan
Điều tra khảo sát
thực địa tại VCP
Đề xuất giải pháp
khuyến nghị
Nhận xét vấn đề
được nghiên cứu
Phỏng vấn khảo
sát khách hàng
6.2. Nguồn dữ liệu
Nguồn dữ liệu sơ cấp: là thông tin được thu thập từ các phiếu phỏng vấn,
khảo sát đến khách hàng. Tác giả tiến hành phỏng vấn bán cấu trúc những khách
hàng hiện hữu và tiềm năng (người được phỏng vấn là đại diện chủ doanh nghiệp
hoặc các giám đốc điều hành doanh nghiệp):
+ Gửi phiếu phỏng vấn, khảo sát khách hàng hiện hữu về giá dịch vụ kho, bãi
hiện tại.
+ Gửi phiếu phỏng vấn, khảo sát khách hàng tiềm năng về giá dịch vụ kho,
bãi mà họ kỳ vọng.
Các bước thực hiện gửi phiếu phỏng vấn, khảo sát đến khách hàng:
+ Xác định đối tượng khách hàng được phỏng vấn, khảo sát: gồm 14 khách
hàng hiện hữu đang thuê kho ; và 20 đối tượng khách hàng tiềm năng.
12
+ Lập phiếu điếu phỏng vấn, khảo sát và thang điểm: bao gồm các câu hỏi
trắc nghiệm và các câu hỏi mở trong quá trình thực hiện phỏng vấn. Phần trắc
nghiệm đưa ra thang điểm đánh giá theo mức độ hài lòng của khách hàng.
+ Phát, thu phiếu phỏng vấn, khảo sát: tác giả trực tiếp tiến hành thực hiện
công việc phát, thu phiếu.
Nguồn dữ liệu thứ cấp:
Thu thập các nguồn dữ liệu bên ngoài như các công trình nghiên cứu khoa
học, tạp chí báo cáo khoa học của các nghiên cứu sinh trong và ngoài nước, những
tài liệu học tập của giáo viên trong quá trình học, sách, internet…
Thu nhập các nguồn dữ liệu bên trong như các biên bản hộp giao ban, báo
cáo tài chính, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của VCP, kế hoạch, chỉ tiêu
giữa các năm.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Luận văn đã hệ thống hoá và góp phần làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản
về các phương pháp định giá sản phẩm dịch vụ. Đồng thời luận văn cũng đã phản
ánh và làm rõ thực trạng vận dụng chiến lược định giá dịch vụ kho, bãi tại VCP; và
xác nhận được các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp định giá dịch vụ kho, bãi tại
VCP. Trên cơ sở đó, tìm ra các giải pháp hoàn thiện hơn về chiến lược định giá dịch
vụ kho, bãi của VCP trong tương lai.
Về ý nghĩa thực tiễn, đây là công trình nghiên cứu đầu tiên tại VCP về định
giá dịch vụ kho, bãi. Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể áp dụng vào chiến
lược định giá dịch vụ mới của VCP; và cũng có thể được sử dụng làm tài liệu tham
khảo cho các học viên, nghiên cứu sinh sau này của Viện đào tạo sau đại học –
Trường Đại học Bà Rịa – Vũng Tàu thực hiện nghiên cứu đề tài định giá.
8. Kết cấu luận văn
13
- Xem thêm -