Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Hoàn thiện các hình thức tiền lương tại cảng hà nội...

Tài liệu Hoàn thiện các hình thức tiền lương tại cảng hà nội

.PDF
64
125
149

Mô tả:

Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại Chƣơng I : Tổng quan nghiên cứu đề tài 1. Tính cấp thiết của đề tài Tiền lương là một phạm trù kinh tế tổng hợp, mang tính thời sự, là một yếu tố vật chất quan trọng trong việc kích thích người lao động tăng năng suất lao động, hạ giá thành sản phẩm động viên người lao động nâng cao trình độ nghề nghiệp, cải tiến kỹ thuật, tiết kiệm nguyên vật liệu, gắn trách nhiệm của người lao động với công việc... Từ xưa đến nay tiền lương luôn là vấn đề rất được quan tâm của xã hội, đặc biệt là đối với người lao động. Bởi tiền lương chính là nguồn thu nhập chủ yếu giúp người lao động trang trải những chi tiêu trong cuộc sống của họ. Thu nhập cao chính là cái đích hướng tới của tất cả người lao động, bởi gắn với thu nhập cao là một cuộc sống đầy đủ hơn, sung túc hơn. Ở mức độ nào đó, tiền lương có thể được xem là bằng chứng thể hiện địa vị, uy tín của người lao động trong gia đình và ngoài xã hội. Không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với người lao động mà tiền lương còn là vấn đề quan tâm của các doanh nghiệp vì tiền lương chính là một phần nằm trong chi phí sản xuất kinh doanh mà mục tiêu của các doanh nghiệp là phải giảm chi phí này, nhưng không làm giảm tiền lương của người lao động. Đây quả là một bài toán khó đối với công tác tiền lương của tất cả các doanh nghiệp. Cách giải quyết duy nhất cho vấn đề này là phải không ngừng hoàn thiện các hình thức tiền lương tại công ty mình để có thể vừa khắc phục được vấn đề chi phí tiền lương, lại vừa có thể biến tiền lương thực sự trở thành công cụ hữu ích giúp các doanh nghiệp kích thích lao động làm việc hăng say, hiệu quả hơn. Trong nền kinh tế thị trường, khi các doanh nghiệp tiến hành họat động sản xuất kinh doanh dưới sự điều tiết của Nhà nước và cơ chế thị trường thì tùy theo đặc điểm sản xuất kinh doanh mà các doanh nghiệp xác định các hình thức tiền lương phù hợp, phát huy tối đa vai trò đòn bẩy của tiền lương sẽ là một trong những công cụ cạnh tranh hữu hiệu. SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại Qua thời gian tìm hiểu thực tế về các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội cho thấy bên cạnh những kết quả đạt được thì vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định trong các hình thức tiền lương của Cảng. Việc trả lương cho người lao động chưa thực sự đánh giá được chính xác mức độ hoàn thành công việc cũng như chất lượng hoàn thành công việc đó…và còn một số vấn đề tồn tại khác nữa có thể nhận thấy qua việc phân tích luận văn này. Do vậy, để tiền lương thực sự trở thành công cụ đòn bẩy đối với Cảng Hà Nội, thực sự phát huy vai trò của mình thì cần phải có biện pháp gì để hoàn thiện các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội hiện nay là vấn đề cần thiết. 2.Xác lập và tuyên bố vấn đề trong đề tài Điều hòa mối quan hệ giữa DN và người lao động thông qua tiền lương là một vấn đề cần thiết. Thông qua nghiên cứu tiền lương tại Cảng Hà Nội em đã nhận thấy những bất cập chưa hợp lý trong công tác tiền lương: tiền lương chưa cao dẫn đến chưa khuyến khích người lao động trong quá trình làm việc, việc tính tiền lương chưa đánh giá được hết hiệu quả làm việc của người lao động... Dựa trên những vấn đề thực tiễn vừa nêu và kết hợp với lý thuyết, em xin chọn đề tài: “Hoàn thiện các hình thức tiền lƣơng tại Cảng Hà Nội” làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình nhằm đóng góp chút sức mình cho việc hoàn thiện các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội hiện nay. 3. Mục tiêu nghiên cứu Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện các hình thức tiền lương của công ty cho phù hợp với tình hình sản xuất kinh doanh của công ty hiện nay cũng như phù hợp với tâm tự nguyện vọng của người lao động. 4. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: Nghiên cứu các vấn đề trong phạm vi cảng Hà Nội. Về thời gian: Nghiên cứu các dữ liệu trong thời gian 3 năm : 2007-2009 Nội dung: Nghiên cứu các vấn đề liên quan đến các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội. SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại 5. Kết cấu nội dung nghiên cứu Ngoài lời cảm ơn, mục lục, danh mục bảng, sơ đồ, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, Luận Văn này được trình bày theo 4 chương: Chƣơng I : Tổng quan nghiên cứu đề tài « Hoàn thiện các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội » Chƣơng II :Tóm lược một số vấn đề lý luận cơ bản về hình thức tiền lương trong Doanh nghiệp. Chƣơng III : Phương pháp nghiên cứu và thực trạng các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội Chƣơng IV : Các kết luận và đề xuất nhằm hoàn thiện các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội. SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại PHIẾU ĐIỀU TRA TRẮC NGHIỆM TẠI CẢNG HÀ NÔI Họ và tên: Nguyễn Thị Hoà Lớp: K42A1 Khoa: Quản Trị Doanh Nghiệp Để có thêm thông tin viết Luận Văn tốt nghiệp với đề tài:” Hoàn thiện các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội”. Kính mong anh (chị ) vui lòng cho biết những thông tin sau: A.Thông tin cá nhân 1.Họ và tên:…………………………………………………………….. 2.Tuổi:………………………………………………………………….. 3.Giới tính:……………………………………………………………... 4.Chức vụ công việc:…………………………………………………… B.Tìm hiểu về các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội 1.Mức lương hiện nay của anh ( chị ) là bao nhiêu?........................ 2.Anh ( chị ) có hài lòng về mức thu nhập hiện nay của mình không? a.Rất hài lòng b.Hài lòng c.Không hài lòng d.Rất không hài lòng 3.Anh ( chị ) đánh giá thế nào về mức thu nhập hiện nay tại Cảng Hà Nội? a.Hoàn toàn xứng đáng b.Tạm ổn c.Không công bằng 4.Hiện nay, anh chị đang được hưởng lương theo hình thức tiền lương nào? a.Hình thức tiền lương theo thời gian b.Hình thức tiền lương theo thời gian có thưởng c.Hình thức tiền lương theo sản phẩm d.Hình thức tiền lương theo sản phẩm có thưởng e.Khác:……………………………………………………………… 5.Ngoài tiền lương thì anh ( chị ) còn có thu nhập nào khác ngoài lương không? a.Thưởng b.Phụ cấp c.Trợ cấp d.Khác:…………………………………………………………..... 6.Mức lương hịên nay của anh ( chị ) có đảm bảo cuộc sống hay không? a.Có b.Chưa đảm bảo c.Không 7.Anh ( chị ) có quan tâm đến các chính sách tiền lương không? a.Có SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại b.Không 8.Anh ( chị ) đánh giá như thế nào về các hình thức tiền lương đang áp dụng tại Cảng Hà Nội? a.Rất tốt b.Chưa tốt 9.Anh ( chị ) thấy tiền lương mình được hưởng có phù hợp với NSLĐ, hiệu quả công việc anh chị tạo ra không? a.Có b.Không 10. So với thu nhập tiền lương đối với lao động làm cùng loại công việc của các Doanh nghiệp khác thì mức lương của Anh ( Chị ) là: a.Cao hơn b.Thấp hơn c.Ngang bằng SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại Lời cảm ơn Nghiên cứu khoa học là một công việc quan trọng đòi hỏi trí tuệ cao, dựa trên cơ sở những tài liệu đã thu thập được để đưa ra đánh giá chính xác, khách quan và tìm ra giải pháp nhằm hoàn thiện vấn đề nghiên cứu. Trong quá trình thực hiện luận văn em luôn cố gắng thỏa mãn các điều kiện đó. Tuy nhiên do kinh nghiệm thực tế còn hạn chế, với kiến thức chưa đầy đủ, thời gian không dài nên bản thân luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy, em rất mong nhận được ý kiến đóng góp xây dựng để luận văn có giá trị thực tế hơn. Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp một cách thuận lợi trước hết em xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại Học Thương Mại, Khoa Quản trị doanh nghiệp – đã tạo điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình học tập và làm luận văn tốt nghiệp. Đặc biệt em chân thành cảm ơn thầy giáo PGS.TS Phạm Công Đoàn đã tận tình hướng dẫn chi tiết và kịp thời bổ sung những thiếu sót trong nội dung đề tài; giúp em hoàn thành tốt nhất luận văn tốt nghiệp. Trong quá trình nghiên cứu để hoàn thành luận văn em nhận được sự quan tâm giúp đỡ chỉ bảo tận tình của các cán bộ nhân viên trong Cảng Hà Nội. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu đó. Sinh viên Nguyễn Thị Hòa SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại KẾT LUẬN Qua nghiên cứu, em nhận thấy tiền lương là một vấn đề liên quan không chỉ với người lao động mà còn liên quan đến tất cả mọi người dân và toàn xã hội. Một sự thay đổi nhỏ trong chính sách tiền lương cũng kéo theo sự thay đổi về thu nhập của người lao động và ảnh hưởng đến cuộc sống của họ. Do đó, các chính sách về tiền lương luôn phải thay đổi để phù hợp với từng thời kỳ của xã hội. Vì vậy mỗi doanh nghiệp cũng phải tìm con đường riêng để hoàn thiện công tác tiền lương, hòan thiện các hình thức tiền lương, một yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Các hình thức tiền lương hiện nay của Cảng Hà Nội cũng cần được hoàn thiện, củng cố đáp ứng nhu cầu của từng cá nhân cũng như vì mục tiêu phát triển của Cảng. Với bài luận văn này, em đã đưa ra cách nhìn tổng quan về các hình thức tiền lương của các Doanh nghiệp nói chung cũng như trong Cảng Hà Nội nói riêng. Từ những thực trạng còn tồn tại của các hình thức tiền lương và những vấn đề liên quan trong Cảng, em đã mạnh dạn đưa ra một số ý kiến đề xuất nhằm hòan thiện các hình thức tiền lương với mong muốn Cảng Hà Nội sẽ thực hiện tốt hơn cách tính, cách áp dụng và trả lương cho cán bộ công nhân viên. Mặc dù đã cố gắng tìm hiểu, nghiên cứu nhưng do kiến thức và thời gian có hạn nên bài luận văn của em không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong sự góp ý của thầy cô giáo, các cô chú trong Cảng Hà Nội để luận văn của em có giá trị thực tế hơn. Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình của thầy giáo PGS.TS Phạm Công Đoàn đã giúp đỡ em hoàn thành luận văn này. Em cũng xin cảm ơn các thầy cô giáo trong Khoa Quản trị Doanh nghiệp thương mại đã quan tâm giúp đỡ cùng với cô chú anh chị trong Phòng Tổ chức, Phòng Nhân sự của Cảng Hà Nội đã giúp đỡ em trong thời gian thực tập. Em xin chân thành cảm ơn SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Thứ tự Từ Viết Tắt Giải thích 1 PGS.TS Phó giáo sư- Tiến sĩ 2 DN Doanh nghiệp 3 NSLĐ Năng suất lao động 4 PGĐ Phó Giám Đốc 5 CBCNV Cán bộ công nhân viên 6 HĐTC Hoạt động tài chính 7 TNDN Thu nhập doanh nghiệp 8 SXKD Sản xuất kinh doanh 9 TP Thành phố 10 DT Doanh thu 11 CP Chi phí 12 TS Tiến sĩ 13 NXB Nhà xuất bản 14 TT Trung tâm 15 MM Máy móc 16 BQ Bình quân 17 BHYT & BHXH Bảo hiểm y tế và Bảo hiểm xã hội 18 VLXD Vật liệu xây dựng 19 LĐTBXH Lao động thương binh xã hội SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ SỐ BẢNG TÊN BẢNG TRANG Bảng 1 Tình hình vốn của Cảng Hà Nội 25 Bảng 2 Kết quả hoạt động kinh doanh của Cảng trong 3 27 năm ( 2007 – 2009 ) Bảng 3 Cơ cấu lao động tại Cảng trong 3 năm 33 Bảng 4 Tình hình tiền lương tại Cảng trong 3 năm 34 Bảng 5 Bảng chấm công Phòng kinh doanh tháng 2- 2008 Bảng 6 Bảng thanh toán tiền lương Phòng kinh doanh tháng 2-2008 Bảng 7 Bảng thanh toán tiền lương tổ bốc xếp số 2 tháng 6-2009 Sơ đồ 1 Sơ đồ tổ chức của Cảng SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 25 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại BẢN CÂU HỎI PHỎNG VẤN Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Hoà Lớp: 42A1 Khoa: Quản Trị Doanh Nghiệp Trường: Đại Học Thương Mại Câu Hỏi 1.Xin Ông (Bà) cho biết các hình thức tiền lương hiện đang được áp dụng tại Cảng có khuyến khích tính tích cực của người lao động? 2.Theo Ông (Bà) nhân tố nào là chủ yếu ảnh hưởng đến việc vận dụng các hình thức tiền lương tại doanh nghiệp? 3.Những khó khăn trong việc thực hiện hình thức tiền lương theo thời gian? 4.Xin Ông (Bà) hãy cho biết những phương hướng hoạt động cũng như mục tiêu của Cảng trong thời gian tới? 5.Xin Ông (Bà) cho biết những mục tiêu nâng cao NSLĐ cũng như thu nhập của người lao động trong thời gian tới? 6.Những khó khăn tồn tại và nguyên nhân của nó trong việc thực hiện các hình thức tiền lương tại Cảng? 7.Theo Ông (Bà) thì những vấn đề về đơn giá tiền lương, hệ số tiền lương, thưởng và đơn giá thưởng đã hợp lý hay chưa? 8.Theo Ông ( Bà) thì công tác tiền lương tại Cảng có thực hiện đúng theo các nguyên tắc cơ bản của tổ chức tiền lương không? SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại CHƢƠNG II: TÓM LƢỢC MỘT SỐ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC TỔ CHỨC MẠNG LƢỚI BÁN HÀNG CỦA DOANH NGHIỆP 2.1.Một số định nghĩa và khái niệm cơ bản về tiền lƣơng Tiền lương hay còn gọi là thù lao lao đông, thu nhập lao động, tiền công lao đông…trên thế giới khái niệm và cơ cấu về tiền lương rất đa dạng. Theo tổ chức lao động quốc tế (ILO): “Tiền lương là sự trả công hoặc thu nhập, dù là tên gọi nào, các tính nào mà được trả bằng tiền và được ấn định bằng sự thỏa thuận giữa người sử dụng và người lao động hay bằng pháp luật, pháp quy quốc gia do người sử dụng lao động phải trả cho người lao động theo một hợp đồng lao động đã được viết ra hay bằng miệng cho một công việc được thực hiện hoặc sẽ phải thực hiện hoặc cho những dịch vụ đã làm hoặc sẽ phải làm”. (PGS.TS Nguyễn Tiệp, TS Lê Thanh Hà - Giáo trình tiền lương - tiền công – NXB Lao Động – Xã Hội, 2006) Tiền lương là một phạm trù gắn liền với phạm trù lao động song lao động là một phạm trù vĩnh viễn, còn tiền lương là một phạm trù lịch sử, nó ra đời tồn tại và phát SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại triển trong nền kinh tế hàng hoá. Tiền lương là một hình thức trả công lao động. Để đo lường hao phí lao động trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm người ta chỉ có thể sử dụng thước đo giá trị thông qua tiền tệ, vì vây, khi trả công cho người lao động người ta sử dụng hình thức tiền lương. (PGS.TS Phạm Công Đoàn, TS Nguyễn Cảnh Lịch – Giáo trình Kinh tế doanh nghiệp Thương mại – NXB Giáo dục,1999) 2.2.Một số lý thuyết về tiền lƣơng 2.2.1.Một số cách tiếp cận về tiền lƣơng a.Theo quan điểm của các nhà kinh tế phƣơng Tây Tiền lương là giá trị sức lao động được hình thành trên thị trường lao động. Nó không chỉ liên quan trực tiếp tới sự tồn tại của người làm công mà còn cả với sự thành công ( hay thất bại) của người sử dụng lao động. Đó là điểm hội tụ của những lợi ích trực tiếp và gián tiếp, trước mắt và lâu dài của người làm công và người sử dụng lao động. (PGS.TS Nguyễn Tiệp, TS Lê Thanh Hà - Giáo trình tiền lương - tiền công – NXB Lao Động – Xã Hội, 2006) b.Theo quan điểm của Adam Smith A.Smith cho rằng, tiền lương là thu nhập của bất kỳ người lao động nào. Nó là sự bồi hoàn nhờ công lao động. Trong xã hội tư bản tiền lương là thu nhập của giai cấp công nhân làm thuê. Như vậy, tiền lương là thu nhập có lao động, nó gắn liền với lao động. Theo ông, trong sản xuất hàng hóa giản đơn cũng có tiền lương, nó bằng toàn bộ sản phẩm của lao động. Còn trong chủ nghĩa tư bản, tiền lương cần phải đủ để đảm bảo người công nhân mua phương tiện sống, tồn tại và phải cao hơn mức đó. Ông cho rằng tiền lương không thể thấp hơn chi phí tối thiểu cho cuộc sống của công nhân. Nếu quá thấp họ sẽ không làm việc và bỏ ra nước ngoài. Tiền lương cao sẽ kích thích tiến bộ kinh tế bởi vì nó làm tăng năng suất lao động. Ông thấy được các nhân tố tác động tiền lương. Đó là điều kiện kinh tế - xã hội, truyền thống văn hóa, thói quen tiêu dùng; quan hệ cung cầu trên thị trường lao động; tương quan lực lượng giữa nhà tư bản và công nhân trong cuộc đấu tranh của công nhân đòi tăng lương. - Để xác định được mức tiền lươngA.Smith đã tính đến những đặc điểm cụ thể về lao động của con người. Theo ông chỉ trong những ngành khó khăn thì cần phải trả SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại lương cao, A.Smith còn nói tới mối quan hệ giữa tăng tiền lương và tăng cung về lao động, tăng sự cạnh tranh giữa công nhân. (PGS.TS Nguyễn Tiệp, TS Lê Thanh Hà - Giáo trình tiền lương - tiền công – NXB Lao Động – Xã Hội, 2006) 2.2.2.Bản chất của tiền lương a.Tiền lƣơng là một hình thức trả công Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, mọi doanh nghiệp đếu muốn tính đúng, tính đủ các yếu tố hợp thành giá thành sản phẩm hàng hóa để xây dựng chính sách giá phù hợp với điều kiện doanh nghiệp và nền kinh tế thị trường. Một trong những yếu tố đó là hao phí lao động, để đo lường chính xác người ta chỉ có thể sử dụng thước đo giá trị thông qua tiền tề - là yếu tố trung gian để tính giá của các yếu tố khác. Vì vậy, khi trả công cho người lao động người ta sử dụng hình thức tiền lương. Nhưng tiền lương không chỉ đơn thuần là trả công cho người lao động mà còn thể hiện giá trị sức lao động, vị trí của người lao động trong gia đình và xã hội, hơn nữa còn thể hiện chính sách đãi ngộ của doanh nghiệp đối với tưng người lao động.Như vậy, có thể nói rằng: “Tiền lương là một hình thức trả công lao động “, doanh nghiệp cần có chính sách lương hợp lý để tính đúng, tính đủ, yếu tố hợp thành tiền lương khuyến khích người lao động làm việc. b.Tiền lƣơng là một phạm trù thuộc lĩnh vực phân phối Khác với trao đổi hàng hóa bình thường, tiền lương xuất phát từ yêu cầu của xã hội và do các quy luật xã hội quyết định. Nguyên tắc trả lương, mức lương cụ thể của người lao động cao hay thấp, trước hết phụ thuộc vào trình độ phát triển của nền kinh tế đất nước trong từng thời kỳ lịch sử nhất định; sau đó phụ thuộc vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Trả lương phải kết hợp hài hòa với ba lợi ích: + Đảm bảo cho doanh nghiệp hoàn thành các nghĩa vụ với Nhà nước. + Đảm bảo duy trì và phát triển doanh nghiệp. + Đảm bảo đời sống của người lao động. SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại Tóm lại, “Tiền lương là một phạm trù thuộc lĩnh vực phân phối”. 2.2.3.Những nguyên tắc cơ bản của tổ chức tiền lương a.Trả lương ngang nhau cho những lao động ngang nhau Nguyên tắc này bắt nguồn trực tiếp từ nguyên tắc phân phối theo số lượng và chất lượng lao đông. Trả lương ngang nhau cho những lao động như nhau có nghĩa là khi quy định các chế độ tiền lương nhất thiết không được phân biệt giới tính, tuổi tác, dân tộc. Trong điều kiện lao động như nhau, người lao động khi đã có nghĩa vụ giống nhau, đều thực hiện tốt công việc của mình thì phải được hưởng những quyền lợi như nhau theo đúng sức lao động mà mình bỏ ra. Nguyên tắc này có tác dụng khuyến khích người lao động, không ngừng nâng cao hiệu quả làm việc của người lao động. b. Đảm bảo năng suất lao động tăng nhanh hơn tiền lương bình quân Đây là một nguyên tắc quan trọng nhất trong quá trình tổ chức tiền lương. Trong quá trình sản xuất, năng suất lao động tăng lên là một quy luật, mặt khác tiền lương tăng lên cũng là một yếu tố khách quan của sản xuất và của lao động. Trong phạm vi nền kinh tế quốc dân cũng như trong nội bộ doanh nghiệp, muốn hạ giá thành sản phẩm, tăng tích luỹ thì không có con đường nào khác, ngoài việc làm cho tốc độ tăng năng suất lao động tăng nhanh hơn tốc độ tăng tiền lương bình quân. Nếu vi phạm nguyên tắc này sẽ tạo nên những khó khăn trong việc phát triển sản xuất và nâng cao đời sống của người lao động. c. Đảm bảo mối quan hệ hợp lý giữa những người lao dộng làm ngành nghề khác nhau trong nền kinh tế quốc dân. Trình độ lành nghề bình quân của những người lao động ở mỗi ngành, điều kiện lao động và ý nghĩa kinh tế của mỗi ngành trong nền kinh tế quốc dân là khác nhau và điều này lại có ảnh hưởng rất lớn đến tiền lương bình quân của người lao động trong các ngành nghề khác nhau. Những ngành có tính chất phức tạp về kỹ thuật, điều kiện lao động nặng nhọc, độc hại hoặc có vị trí mũi nhọn trong nền kinh tế quốc dân thì việc trả lương thích đáng cho người lao động ở những ngành nghề này sẽ khuyến khích người lao động, tạo cho họ cảm giác yên tâm làm việc lâu dài. Mặt khác, do điều kiện mức sống điều kiện sinh hoạt ở các khu vực khác nhau có khác nhau. Điều này sẽ ảnh hưởng đến tiền lương bình quân ở các ngành, do điều SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại kiện sinh hoạt chênh lệch tại các khu vực khác nhau, những chênh lệch đó phải được bù đắp bằng tiền lương, phụ cấp cao hơn hoặc các ưu đãi khác thì mới khuyến khích người lao động đến làm việc ở các vùng kinh tế giàu tài nguyên nhưng lại thiếu nhân lực. 2.3.Tổng quan về tình hình nghiên cứu đề tài này trước đó Tính tới thời điểm hiện nay thì chưa có một công trình nào nghiên cứu về hoàn thiện các hình thức tiền lương tại Cảng Hà Nội. Những năm trước đây đã có một số công trình nghiên cứu liên quan tới vấn đề hoàn thiện công tác tổ chức tiền lương đó là: Hoàn thiện công tác tiền lương tại Công ty Cổ phần In Diên Hồng (Luận văn tốt nghiệp của Nguyễn Thị Hồng – Khoa Quản trị doanh nghiệp thương mại - Đại học Thương Mại - Năm 2006)  Hoàn thiện công tác tiền lương của Công ty Cổ phần Xây dựng và vận tải Đạt Phương (Luận văn tốt nghiệp của Nguyễn Thị Dung - Khoa Quản trị doanh nghiệp thương mại - Đại học Thương Mại - Năm 2005)  Hoàn thiện công tác tiền lương tại Công ty Bánh kẹo Hải Hà (Luận văn tốt nghiệp của Nguyễn Thị Vân Quỳnh – Khoa Quản trị doanh nghiệp thương mại Đại Học Thương Mại, Năm 2002)  Các công trình nghiên cứu này đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận cơ bản về công tác tiền lương của doanh nghiệp và đưa ra được một số giải pháp để hoàn thiện công tác tiền lương ở các doanh nghiệp như: giao kế hoạch sản xuất, đề xuất với Nhà nước về việc tăng mức lương cơ bản, hoàn thiện công tác định mức lao động trong phân xưởng, lựa chọn mức lương tối thiểu, hoàn thiện công tác xét duyệt hệ số thành tích cho bộ phận trực tiếp sản xuất kinh doanh... Những đề tài nghiên cứu trên đây đã giúp cung cấp cho luận văn cách tiếp cận vấn đề hợp lý, có hệ thống và làm cho quá trình viết luận văn trở nên dễ dàng hơn. 2.4.Phân định nội dung vấn đề nghiên cứu 2.4.1.Các hình thức tiền lương 2.4.1.1.Hình thức tiền lương theo thời gian SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại * Tiền lương theo thời gian giản đơn a.Khái niệm: Là hình thức mà tiền lương mà mỗi công nhân nhận được do cấp lương cấp bậc và thời gian làm việc thực tế quyết định. b. Công thức: LTT = L0 + T o Trong đó: LTT: Tiền lương thực tế mà người lao động nhận được L0: Tiền lương cấp bậc tính theo một đơn vị thời gian làm việc T: Thời gian làm việc thực tế. c.Điều kiện áp dụng Hình thức tiền lương theo thời gian chủ yếu áp dụng cho những người làm công tác quản lý, những người lao động làm việc bằng máy móc là chính hoặc những người lao động mà không thể tiến hành định mức một cách chính xác, những công việc đòi hỏi chất lượng quan trọng hơn số lượng. Trả lương theo thời gian có thể trả theo ba cách sau: + Lương giờ: Tiền lương được tính theo tiền lương cấp bậc giờ và số giờ thực tế của người lao động. + Lương ngày: Tiền lương tính theo mức lương cấp bậc ngày và số ngày làm việc thức tế trong tháng. + Lương tháng: Tính theo mức lương cấp bậc tháng. - d.Ưu điểm của hình thức này là đơn giản, dễ tính toán, thu nhập của người lao động ổn định và có chính sách đãi ngộ xứng đáng cho nhân viên văn phòng. *Trả lương theo thời gian có thưởng SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại a. Khái niệm: Là tiền lương trả cho người lao động có sự kết hợp giữa tiền lương trả theo thời gian giản đơn với những khoản tiền thưởng do đạt hoặc vượt quá mức chỉ tiêu về số lượng, chất lượng đã quy định. b. Công thức: LT = LTT + Lt o Trong đó: LT: Tiền lương theo thời gian có thưởng LTT: Tiền lương theo thời gian giản đơn Lt: Tiền thưởng c.Ưu điểm: Khuyến khích người lao động nhiệt tình làm việc hơn so với trả lương theo thời gian giản đơn. 2.4.1.2.Hình thức tiền lương theo sản phẩm a.Khái niệm: Hình thức tiền lương theo sản phẩm là tiền lương mà công nhân nhận được phụ thuộc vào đơn giá của sản phẩm và số lượng sản phẩm sản xuất theo đúng chất lượng. Lương sản phẩm là hình thức tiền lương theo kết quả lao động đo bằng sản phẩm mà không chú ý tới thời gian sử dụng khi tạo ra sản phẩm đó. b.Công thức: L=ĐxQ Trong đó: L: Tiền lương nhận được Đ: Đơn giá sản phẩm Q: Khối lượng sản phẩm thực hiện (đối với các doanh nghiệp thương mại). Khối lượng sản phẩm sản xuất được (đối với các doanh nghiệp sản xuất). c. Điều kiện áp dụng SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại Để phát huy tác dụng thì khi áp dụng hình thức tiền lương theo sản phẩm phải thỏa mãn các điều kiện: -Phải xây dựng được các định mức lao động có căn cứ khoa học. Đây là điều kiện rất quan trọng, làm cơ sở để tính đơn giá tiền lương, xây dựng kế hoạch quỹ lương và sử dụng hợp lý quỹ lương của doanh nghiệp. -Đảm bảo tổ chức và phục vụ tốt điều kiện làm việc. -Làm tốt công tác kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm: Đảm bảo sản phẩm sản xuất ra đúng quy cách, chất lượng đã quy định tránh hiện tượng người lao động chỉ chú trọng đến tăng sản lượng sản phẩm. -Không ngừng giáo dục ý thức, trách nhiệm cho người lao động: Doanh nghiệp khi áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm thì phải quán triệt những điều kiện trên sẽ giúp cho doanh nghiệp tính lương đầy đủ, chính xác, công bằng và khoa học. Đó cũng chính là điều kiện giúp người lao động làm việc hiệu quả. d.Ý nghĩa Trong cơ chế thị trường ngày nay, hình thức này được áp dụng khá phổ biến do nó có ý nghĩa sau: -Nó gắn bó thu nhập của nhân viên với kết quả thực hiện công việc của họ, có tính kích thích lao động, mang lại hiệu quả cao trong công việc. -Khuyến khích người lao động luôn học hỏi, không ngừng cố gắng học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, sáng tạo, năng động …Để nâng cao tính chủ động khi làm việc, nâng cao năng suất lao động và thúc đẩy tinh thần thi đua giữa các nhân viên trong doanh nghiệp. Có nhiều hình thức tiền lương sản phẩm khác nhau, bao gồm: * Trả lương theo sản phẩm trực tiếp cá nhân Đây là hình thức trả lương mà mỗi người lao động nhận được phụ thuộc vào đơn giá tiền lương và số lượng sản phẩm hoàn thành được nghiệm thu. Hình thức này được áp dụng đối với những công nhân sản xuất, công việc có tính chất tương SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp Đại học Thương Mại đối độc lập, có thể định mức, kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm một cách cụ thể riêng biệt của tưng người. Tiền lương, trong thời kì mà một người công nhân được hưởng theo chế độ lương theo sản phẩm trực tiếp cá nhân được tính như sau: o Công thức: L1 = Đg x Q1 o Trong đó: L1: Tiền lương thực tế mà công nhân nhận được Q1: Số lượng sản phẩm thực tế hoàn thành Đg : Đơn giá tiền lương sản phẩm Đg = Lcb / Q0 Hoặc Đg = L0 x T0 Lcb : Lương cấp bậc của công nhân trong kì L0 : Lương cấp bậc/ một đơn vị thời gian của công nhân trong kì Q0 : Định mức sản lượng của công nhân trong kì T0 : Định mức thời gian hòan thành một đơn vị sản phẩm -Ưu điểm: Tính tiền lương trong kì dễ dàng, thể hiện rõ mối quan hệ giữa tiền lương với kết quả công việc, có tác dụng kích thích công nhân nâng cao trình độ tay nghề để tăng năng suất lao động, tăng thu nhập. -Nhược điểm: Dẫn dễ tới công nhân chỉ chạy theo số lượng, không quan tâm đến việc tiết kiệm nguyên vật liệu, chất lượng hay bảo vệ máy móc, tinh thần tập thể không cao. * Trả lương theo sản phẩm tập thế Đây là hình thức trả lương dựa vào số lượng sản phẩm hay công việc mà một tập thể người lao động đã hoàn thành và đơn giá tiền lương của một đơn vị sản phẩm hay một đơn vị công việc. Chế độ tiền lương theo tập thể được áp dụng cho những công việc đòi hỏi nhiều người tham gia thực hiện trong quá trình làm việc mà công việc của họ liên quan với nhau. SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp Luận văn tốt nghiệp o Đại học Thương Mại Công thức: L1 = Đg x Q1 o Trong đó: L1: Tiền lương thực tế cả tổ ( nhóm ) nhận được Q1: Sản lượng thực tế mà cả tổ chức ( nhóm ) đã hoàn thành Đg: Đơn giá tiền lương của cả tổ ( nhóm ) -Ưu điểm: Công nhân có trách nhiệm trước tập thể, quan tâm đến kết quả cuối cùng của cả tổ. -Nhược điểm: Dễ nảy sinh tư tưởng ỷ lại, dựa dẫm lẫn nhau. *Trả lương theo sản phẩm gián tiếp Hình thức này thường được áp dụng để trả lương cho công nhân phụ, làm những công việc phục vụ cho công nhân chính như sửa chữa máy móc, trong các phân xưởng, điều chỉnh máy móc trong các phân xưởng cơ khí… o Công thức: L1 = Đg x Q1 o Trong đó: L1: Tiền lương thực tế của công nhân phụ. Q1: Sản lượng thực tế của công nhân chính. Đg: Đơn giá tiền lương của cồng nhân phụ. Đg = Lcb / Q0 Hoặc Đg = L0 x T0 Lcb: Lương cấp bậc của công nhân phụ M: Mức phục vụ của công nhân phụ Q0: Định mức sản lượng của công nhân chính -Ưu điểm: Khuyến khích công nhân phục vụ tốt hơn cho công nhân chính, góp phần nâng cao năng suất cho công nhân chính. SVTH: Nguyễn Thị Hòa - K42A1 Khoa Quản trị doanh nghiệp
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan